saoMid`ya SaotIcao mah%va pTvaUna doNao.

• AaQauinak SaotIcyaa naavaaKalaI Asalaolyaa rasaayainak SaotIcao duYprINaama Aaja laxaat Aalaolao Aahot. jaimana hI saijava Asato AnaokaMnaa maahIt naahI. vanasptIMnaa AavaSyak AsanaarI Annad`vyao yaaogya sva$pat $paMtrIt krNyaacao kama sauxma ijavaaNaU krt Asatat. Annad`vyaaMcao p`maaNa kmaI jaast Jaalao mhNajao jaimanaIcyaa saupIkta patLImaQyao frk pDtao. mhNajaoca sauxma jaIvaaNaUvar jaimanaIcaI saupIkta AvalaMbaUna Asato. prMtU rsaayanaacyaa AtIvaapramauLo jaimanaItIla sauxma jaIvaaNaUcao p`maaNa kmaI JaalyaamauLo %yaacyaa saM#yaot GaT JaalaI Aaho. yaa sava- baabaI mauLo jaimanaIcaI p`t KalaavalaI AaiNa ba­yaaca p`maanaat jaimanaI naapIk Jaalaolyaa idsatIla yaacaa ivacaar k$na Anaok izkanaI saoMidya SaotIca p`%yaxa vaapr k$na ]%padna vaaZlyaacao inadSa-naasa AaNaUna idlao Aaho.mhNaUnaca Aaja barocasao kRYaI ivastark AaiNa SaotkrI naOsaiga-k SaotI¸ saoMid`ya SaotI¸ gaaDUL SaotI¸ sajaIva SaotI yaa saar#yaa ivaYayaavar cacaa- krtanaa idsatat.

SaotI vyavasaaya pUNa-t: inasagaa-cyaa svaaQaIna krNao AaiNa SaotImaQaIla naOsaigak kayaa-maQyao kaoNa%yaahI p`karcaI ZvaLaZvaL na krNao yaalaaca naOsaiga-k SaotI Asao mhNatat.

1. jaimanaIcaI kaoNa%yaahI p`karcaI maSaagat kravaI laagat naahI.

2. AaOjaaraMcaa ikMvaa rsaayanaaMcaa vaapr k$na tNa naYT kravayaacao naahI.

3. tNao kapUna jaimanaIvarca AacCadna mhNaUna vaapr kravaa.

4. kuzlyaahI rasaayanaIk d`vyaacaa vaapr kravayaacaa naahI.

5. jaimanaImaQaIla sauxmajaIva ijavaNaUcaI saM#yaa AaiNa kaya-vaaZIsaazI yaaogya %yaa ]payayaaojanaa krNao.

6. SaotImaQaUna imaLalaolyaa ekUNa ]%padnaapOkI AavaSyak Asalaolaa Baaga kaZUna rahIlaolaa Baaga prt jaimanaIt imasaLNao.

naOsaiga-k SaotI pQdtIcyaa mau#ya t%vaaMnaa kaoNa%yaahI p`karcaa Qa@ka na laava%aa kahI badla k$na saoMid`ya SaotIcaa AvalaMba krNao Sa@ya Aaho.parMparIk pQdtIkDUna naOsaiga-k SaotI kDo vaaTcaala krNyaasaazI saoMid`ya SaotI ha ek maQya ibaMdU z$ Saktao.

1. jaimanaIcaI kimatkmaI AaiNa garjao evaZI maSaagat krtanaa T^/@TreovajaI baOlaaMcaa vaapr krNao.

2. rasaayanaIk KtaMnaeovajaI saoMid`ya KtaMcaa vaapr krNao.saoMid`ya Kt Saotabaahor tyaar k$na TakNao ikMvaa SaotamaQyaoca saoMid`ya pdaqaa-caa AacCadna mhNaUna vaapr k$na toqaoca saoid`ya Kt inaima-tI krNao.

3. rasaayanaIk ikTknaaSakaeOvajaI ArasaayanaIk ikTknaaSakaMcaa vaapr kravaa.

4. SaotImaQaIla tNaaMcao inayaM~Na majaUraMvdaro krNao.

5. jaimana sajaIva zovaNyaasaazI jaIvaaNaUKto¸ gaaDULKto ¸ ihrvaLIcaoKto ¸kMpaoYT Kto yaacaa vaapr kravaa.

1. P`a%yaokanao inasagaa-SaI sausaMvaad zovaUnaca SaotI kolaI pahIjao.

2. jaimanaIcaI maSaagat garjaoevaZIca kravaI.

3. imaEaipk pQdtI va AaMtripk pQdtIcaa vaapr kravaa.

4. ]plabQa saoMid`ya KtaMcaa jaastIt jaast vaapr kravaa.

5. pIk saMvarxaNa jaOivak pQdt va vansptIjanya ikTknaaSako vaap$na kravao.

6. maaozyaa vaRxaacaI laagavaD pDIk jaimanaIvar kravaI.

7. SaotI vyavasqaapna yaaMcaI yaaogya saaMgaD GaalaavaI.

1. jaimana pva-rt ksadar banavaavaI

2. baIjap`k`Iyaa kravaI.

3. ]plabQa saaQanaapaasaUna kMpaoYT Kt banavaInao va %yaacaa vaapr k$na jaIva saRYTI vaaZvaINao.

4. AacCadnaacaa yaaogya vaapr krNao.

5. jaOvaIk pQdtInao raoga va ikD inayaM~Na krNao.

6. paNaI inayaaojana krNao.

7. saoMid`ya maalaacaI ivak`I vyavasqaa krNao.

1.Aaplyaa SaotIt pDNaa­yaa pavasaacaa p`%yaok qaoMba jaimanaIt ksaa maurola yaaca ivacaar kravaa.

2.saod`Iya SaotI pQdtIt tNaMacaa vdoYa kolaa jaat naahI.

3.ipkaMcyaa vaaZIsaazI A%yaMt hlakI maSaagat PaUrI haoto.

4.p`%yaokacao Saot ho paNalaaoT xao~ samajaUna opaNaI va maatI vaahUna jaaNaar naahI yaacaI dxata GyaavaI.

1.mah%%vaacao mhNajao Garcao ibayaaNao zovaayalaa iSaka.

2.parMparIk ibayaaNaaMcaa vaapr kra.

3.ibayaaNao SauQd Asaavao.

4.jaahIratIMnaa baLI pDU nayao.

1. 100 laI. ivahrIcao paNaI.2. 5 iklaao gaa[-cao SaoNa .3. 5 laI. gaaomaU~ .4. 1 laI.gaa[-cao duQa .5. 150 ga`^ma kLIcaa caunaa.6. 6 tasa AabaMvaNao.7. to baIyaaMnaa laavaUna saavalaIt saukvaavao.8. iWdlavagaI-ya ipkaMsaazI ho d`avaNa vaap$ nayao.

ipkaMcyaa daona AaoLItIla ikMvaa JaaDacyaa KaoDajavaLIla jaagaa ]GaDI na zovata ipkacao vaayaa jaaNaaro AvaSaoYa yaacaa vaapr k$na jamaIna Jaakuna Taktat.

1. AacCadana ho ipkaMmaQaIla maaokLyaa jaagaot kolao jaato.

%yaamauLo baaYpIBavanaacaa vaoga maaozyaa p`maaNat kmaI hao}na paNyaat bacat haoto .

2.maaokLyaa jaagaot ]gavaNaa–yaa tNaaMcao p`maaNa kmaI haoto.

3.AacCadna mhNaUna saoMd`Iya pdaqaa-caa vaapr kolyaamauLo saoMd`Iya pdaqa-kujatat.

4.AacCadnaamauLo jamaInaItIla paNyaacao baaYpIBavana haot naahI %yaamauLo Kalacao xaar var yaot naahI.

5.maSaagat caaMgalaI haoto.

1. jaast p`maaNaavar rasaayainak Kto va ikTknaaSako vaaprNao.

2. jaast p`maaNaat paNaI vaapramauLo.

3. ijavaaNaUnaa hvaa imaLt nasalyaamauLo.

4. jaimanaIcaa saamaU vaaZNao.

1.saoMd`Iya pdaqaa-caa maaozyaa p`maanaavar vaapr krNao.

2. saoMd`Iya Kto ,tNanaaSako va ikTknaaSako yaaMcaa vaapr krNao.

3.paNyaacaa yaaogya p`maanaat vaapr k$na jaimanaIt hvaa AaiNa paNyaacao yaaogya p`maana raKavao.

4.saurvaatIlaa ijavaaNaUcaI saM#yaa vaaZvaNyaasaazI ijavaaNaU KtaMcaa vaapr k$na %yaaMnaa KaQya mhNaUna saoMd`Iya pdaqaa-cao

vaapr kolaatr ijavaaNaUMcaI saM#yaa vaaZola.

1.ijavaaNaU KtaMcaI ikMmat rasaayainak KtaMcyaa tulaNaot kmaI Aaho.

2.jaimanaIt saoMd`Iya pdaqaa-cao yaaogya p`maaNa AaiNa AnaukUla vaatavarNaat imaLalao tr ijavaaNaU KtaMcaa vaapr ekda kolaa trI caalatao.

3. ijavaaNaU KtaMcaa vaapr kolyaamauLo inasagaa-maQyao Asalaolao na~ va sfurd hI Kto ipkaMnaa AavaSyak Asalaolyaa sva$pat imaLto.

4.ijavaaNaU havaotIla Aad`ta SaaoYaUna Gaotat.

5.sauxma ijavaaNaUcaa kaya-kaL saMplyaanaMtrhI %yaaMcyaa Sairracaa Kt mhNana ]pyaaoga haotao.

ijavaaNaU Kto ibayaaMnaa lavaNao :1. 10 to 15 iklaao.ibayaaMsazI ijavaaNaU Ktacao 250 ga`^ma vajanaacao

pakIT GaoNao.

2.paikTatIla ijavaaNaU puroSaa paNyaat imasaLUna Gyaavao.

3. ibayaaNao eka gaaoNapaTavar ikMvaa Gamaolyaat Gao}na %yaasa hLUvaar pNao caaoLavao.

4. ijavaaNaU Kt ibayaasa caaMgalao icaTkUna rahNyaasaazI 100 ga`^ma gauL va 10 ga`^ma iDMk yaa p`maaNaat puroSaa paNyaat ]KLUna .qaMD k$na naMtr ibajap`ËIyaa kolyaasa jast fayada haotao.

ijavaaNaU Kt laavalyaalao ibayaaNao saavalaIt saUKvaUna lagaoca poravao.

ijavaaNaU Kto raopaMnaa laavaNao :raopaMcaI laagavaD krtanaa 2 to 3 iklaao ijavaaNaUKt ek baadlaIbar paNyaamaQyao imasaLUna d`avaNa kravao.yaa d`avaNaat raopaMcaI mauLo 5 imanaTo bauDvauna laagavaD kravaI .ivaivaQa BaajaIpalyaacaI laagavaD krtanaa ASaa p`karcaI p`ËIyaa kravaI.

ijavaaNaU KtaMcaI baoNaop`ËIyaa:

ijavaaNaU Kt 4 to 5 iklaao 50 ilaTr paNyaamaQyao imasaLUna

d`avaNa tyaar kravao.eka ekrasazI laagaNaaro baoNao yaa d`avaNaat 5 to 10 imanaTo bauDvaUna laagavaD kravaI.

]da. }sa ,baTaTa ,hLd ,Aalao.

ijavaaNaU KtaMcaa Saotat vaapr :

1. fL baagaosaazI 20 ga`^ma p`it JaaD yaa p`maaNaat SaoNaKtamaQyao

imasaLUna JaaDaBavatI Takavao.

2.[tr pIkaMsazI vaapr krtanaa ekrI 3 to 4 iklaao ijavaaNaU Kt ek baOlagaaDI SaoNaKtat imasaLUna Saotat samap`maanat vaapravaI.

1. ijavaaNaU Kto naohmaI qaMD tsaoca sauya-p`kaSa ivarhIt izkaNaI zovaavaI.

2. baurSaInaaSako va ikTknaaSaIko laavaayacaI Aasalyaasa Agaaodr %yaaMcaI p`ËIyaa puNa- k$na SaovaTI ijavaaNaU KtaMcaI ibajap`ËIyaa kravaI.ijavaaNaU Kto rasayainak Ktat ikMvaa [tr rsaayanaabaraobar imasaLU nayaot.

3. ijavaaNaU Kto ivaiSaYT ipkaMsaazI tsaoca idlaolyaa kalavaQaIt vaapravao.ijavaaNaU Kto vaaprlyaanao rasayainak KtaMcaI pUNa- pNao ]NaIva Ba$na kaDta yaot naahI.tovha ijavaaNaUKtaMcyaa baraobarInao saoMd`Iya Kto ,gaaMDUL Kato vaaprNao hI fayadyaacao zrto

1. gaaya ,baOla ,tNao, ,ipkaMcaa palaapacaaoLa, va kaDIkcara yaapasauna kMpaosT Kt tyaar krtat.

2. jaagaaojaagaI kcara gaaoLa k$na tao iBaja}na %yaacao ZIga kravao.

3. ZIga krtanaa %yaacao ek ek fuT ]caIcao str TkUna Gyaavao.

4. SaoNa ,maatI ,gaaomau~ yaaMcaa kalaa k$na %yaavar saDa Takavao.

5. punha ek ek fuT ]McaIcaa str rcaavao Asao paca vaoLa kravao.

6. 2 to 3 caaMgalao kaLo pDlyaanaMtr kMpaosT Kt tyaar hao[-la.

1.SaotatIla kaDIkcara ,SaoNa yaaMcyaapasauna gaaMDuLanaI banaivalaolyaa Ktalaa gaaMDUL Kt ikMvaa vhmaI-kMpaosT Asao mhNatat.

2.[saoinayaa faoTIDa va yauD/Ilasa yaUjaonaI yaa daona jaatI jaast vaaprtat.

3.gaaMDULacaI ivaYza ,AQa-vaT pcana Jaalaolao saoMd`Iya pdaqa- ,gaaMDULacaI AMDI ,yaaMcaa samaavaoSa gaaMDUL KtamaQyao Asatao.

4.ho pIkasazI ]pyaaogaI Aasato.

1.]%kRYz djaa-cao Kt.

2.Sauxma ijavaaNaU va Annad`vyaaMcao p`maaNa [tr KtaMpoxaa jaast.

3.kba--¹na~acao yaaogya p`maana

4ipkaMnaa Gaota yao[-la %yaaca sva$pat Annad`vyaMacaI ]plabQatta.

]plabQa Asalaolao Annad`vyao T@kovarI

na~ 1.4 to 2.07

sfUrd 0.3 to 3.5

palaaSa 0.2 to 2.1

gaMQak 0.2 to 0.6

saoMd``Iya kba- 40

hyaumasa 30 to 35

1.jaimanaIcaa saamaU nyaUT/la krNyaasa madt haoto.2.ipkaMcaI vaaD jaaomadar haoto.3. jaimanImaQyao paNyaacaa inacara caaMgalaa hao}na paNaI Qa$na

zovaNyaacaI xamata vaaZto.%yaamaULo kmaI paNyaamaQyao ipk yaoto.4. jaimanaImaQyao p`aNavayaUcao p`maaNa vaZto %yamauLo jaOivaiËyaa vaaZto.5.]%padnaacaI p`t sauQaarto ,ivaSaoYat: rMga ,sazvaNa xamata ,cakakI

yaamauLo ]%padnaalaa jaast baajar Baava imaLtao.6 tNaaMcaI vaZ kmaI hao}na tNao kaZNyaacaa Kca- vaacatao.7.]%padna Kcaa-t bacat hao}na pyaa-varna caMagalao zovaNyaasa madt

haoto.

MGaTk p`maaNa

gaavazI gaayaIcao SaoNa 10 iklaao

gaaomau```~ 5 laITr

kaLaÀlaala gauL 2 iklaao

DaLIcaoÀkDQaanya pIz 2 iklaao

baaMQaavarcaI maatIÀijavaaNaU maatI

1 iklaao

paNaI 200laITrs

ijavaaMmaRt mhaNajao jaIvajaMtUMnaa jaIvana doNaaro AmaRt Aaho.

jaIvaanaUMcaI vaaZ caagalaI haoto.

jaimanaItIla na~acao p`maaNa vaaZto.

pava iklaao doSaI gaayaIcao tup 10 iklaao SaoNaamaQyao caaMgalao imasaLUna Gyaavao va %yaamaQyao AQaa- iklaao maQa TakUna ek jaIva imaEana tyaar kravao.200 ilaTr paNyaat ho imaEaNa caaMgaalao imasaLUna AmaRtpaNaI tyaar haoto.

1.]saasaar#yaa ipkaMnaa paNaI dot Asatanaa paNyaabaraobar dyavao.

2.]sa ,hLd ,Aalao yaa ipkaMcao ibayaaNao AmaRtpaNyaamaQyao baUDvaUna laavaavao.

3.imarcaI ,tMbaKu ,AaiNa fLJaaDo yaaMnaa Aaotuna dyaavao.

1. kmaI kalaavaQaIt jaimanaIt gaaMDUL inamaa-na haotat.

2. sauPtavasqaotIla ijavaNaU kaya-xama haotat.

3. vaayaa jaaNaa¹yaa pdaqaa-pasauna ]%tma p`tIcao saoMd`Iya Kt tyaar haoto.

4. ]%padnaat vaaZ haoto.

Interview with an farmer practicing Organic farming

• Click here for video