19 .YY (XIX.YY) 19 .YY (XIX.YY) OSMANLI DEVLETİOSMANLI DEVLETİ

DAĞILMA DÖNEMİDAĞILMA DÖNEMİ

www.ogretmen.infowww.ogretmen.info

1789YILINDA FRANSA’DA BÜYÜK FRANSIZ İHTİLALİ PATLAK VERDİ.BU

İHTİLALİN SONUÇLARI TÜM DÜNYAYI ETKİLEDİĞİ GİBİ OSMANLI DEVLETİNİ DE

OLUMSUZ ETKİLEDİ.

BU İHTİLAİN SONUCU OLARAK AVRUPADA’Kİ TÜM ÇOK ULUSLU

KRALLIKLAR TEHLİKEYE DÜŞTÜ.,

ÖZELLİKLE ÖZGÜRLÜK VE MİLLİYETÇİLİK

AKIMLARI OSMANLI GİBİ BİR ÇOK FARKLI MİLLİYETTEN

OLUŞAN ÜLKELRİ DERİNDEN ETKİLEDİ.

BU YÜZYILDA OSMNALI DEVLETİNE BAĞLI BİR ÇOK ULUS

OSMANLI DEVLETİ’NİNPARÇALAMMASINI İSTEYEN DEVLETLERCE

DESTEKLENEREK AYAKLANDI.OsmanlıDAĞILMA SÜRECİNE GİRMİŞ OLDU.

FRANSIZ İHTİLALİ’NDE ÖLDÜRÜLEN KRALİÇE MARİA ANTİONETTE

1806 -1812 Osmanlı 1806 -1812 Osmanlı - - Rus SavaşıRus Savaşı

- Rusya'nın Eflâk ve Boğdan beylerini - Rusya'nın Eflâk ve Boğdan beylerini Osmanlılara karşı kışkırtmasıOsmanlılara karşı kışkırtması

- Fransa'nın kışkırtmasıyla Eflâk ve Boğdan - Fransa'nın kışkırtmasıyla Eflâk ve Boğdan beylerinin görevden alınması ve boğazların beylerinin görevden alınması ve boğazların Ruslara kapatılması üzerine savaş başladı.Ruslara kapatılması üzerine savaş başladı.

Sonuçta, 1812'de Bükreş Antlaşması yapıldı. Prut Sonuçta, 1812'de Bükreş Antlaşması yapıldı. Prut nehri iki ülke arasında sınır kabul edildi. Sırplara bazı nehri iki ülke arasında sınır kabul edildi. Sırplara bazı haklar tanındı.haklar tanındı.

NOT: NOT: İlk defa, bir azınlık Bükreş antlaşmasıylaİlk defa, bir azınlık Bükreş antlaşmasıyla ayrıcalık elde etmiştir._ayrıcalık elde etmiştir._

Sırp İsyanı (1804-1878)Sırp İsyanı (1804-1878)

Fransız İht i lâl inin etkisi, yönetici lerin halka kötü Fransız İht i lâl inin etkisi, yönetici lerin halka kötü davranmasıdavranması ve ağır vergilerve ağır vergiler alınmasından dolayı Sırp Halkı isyan etmiş, Sırplar 1812alınmasından dolayı Sırp Halkı isyan etmiş, Sırplar 1812 Bükreş antlaşmasıyla Bükreş antlaşmasıyla ayrıcalık ayrıcalık kazanmıştır.kazanmıştır.

Edirne Antlaşması i le Edirne Antlaşması i le özerközerk yönetime, yönetime,

Berl in Antlaşması i le bBerl in Antlaşması i le b ağımsızlıkağımsızlık larına kavuşmuşlardır.larına kavuşmuşlardır.

Yunan İsyanıYunan İsyanı

Fransız İhtilâlinin etkisi, Fransız İhtilâlinin etkisi, Rusların kışkırtması ve Rusların kışkırtması ve Etnik-i Eterya Cemiyeti'nin Etnik-i Eterya Cemiyeti'nin çalışmaları sonu-cunda çalışmaları sonu-cunda isyan etmişlerdir. Kavalalı isyan etmişlerdir. Kavalalı Mehmet Paşa is-yanı Mehmet Paşa is-yanı bastırmış, ancak Avrupa bastırmış, ancak Avrupa ülkeleri Yunanistan'aülkeleri Yunanistan'a

•bağımsızlık veri lmesinden bağımsızlık veri lmesinden yana olduklarından bu yana olduklarından bu olaya karşı çıkarakolaya karşı çıkarak• Navarin'de (1827) Navarin'de (1827) Osmanlı donanmasını Osmanlı donanmasını yakmışlardır.yakmışlardır.• Bunun üzerine Osmanlı Bunun üzerine Osmanlı -Rus Savaşı yapıldı. -Rus Savaşı yapıldı. Osmanlılar yenildi ler.Osmanlılar yenildi ler.

NAVARİN YANGINI

Osmanlı Devleti zorunlu olarak Osmanlı Devleti zorunlu olarak Edirne Edirne Antlaşması'nı Antlaşması'nı imzalamıştır (1829). Yunanistan'a bağımsızlık imzalamıştır (1829). Yunanistan'a bağımsızlık verilmiştir.verilmiştir.

Ayrıca Rus ticaret gemileri boğazlardan serbest geçiş Ayrıca Rus ticaret gemileri boğazlardan serbest geçiş hakkı elde etmiştir.hakkı elde etmiştir.

NOT:NOT: Osmanlı Devleti'nin Küçük Kaynarca'dan Osmanlı Devleti'nin Küçük Kaynarca'dan sonra imzaladığı en ağır antlaşmadır. Akdeniz'de sonra imzaladığı en ağır antlaşmadır. Akdeniz'de dengenin bozulduğunu ileri süren Fransa 1830'da dengenin bozulduğunu ileri süren Fransa 1830'da Cezayir'i işgal etti.Cezayir'i işgal etti.

Kavalalı Mehmet Ali Paşa Kavalalı Mehmet Ali Paşa AyaklanmasıAyaklanması

Nedenleri:Nedenleri: Mora'daki Yunan isyanını bastıran Mora'daki Yunan isyanını bastıran

Mehmet Ali Paşa'ya Mora Valiliği Mehmet Ali Paşa'ya Mora Valiliği verilmedi. İstenilen Suriye Valiliği verilmedi. İstenilen Suriye Valiliği de verilmedi. Oğlu İbrahim Paşa de verilmedi. Oğlu İbrahim Paşa Adana ve Konya'ya ilerledi. Adana ve Konya'ya ilerledi.

Suriye'de Osmanlı Ordusunu yenmesi Suriye'de Osmanlı Ordusunu yenmesi sonucunda Osmanlı Devleti, Mehmet sonucunda Osmanlı Devleti, Mehmet Ali Paşa'ya karşı Rusya ile Ali Paşa'ya karşı Rusya ile anlaşmıştır. Bunun üzerine Mehmet anlaşmıştır. Bunun üzerine Mehmet Ali Paşa Osmanlı Devleti'ne karşı Ali Paşa Osmanlı Devleti'ne karşı isyan etmiştir. isyan etmiştir.

II.Mahmut Yunan İsyanını II.Mahmut Yunan İsyanını bastırabilmek için Mısır Valisi bastırabilmek için Mısır Valisi Mehmet Ali Paşa'dan yardım Mehmet Ali Paşa'dan yardım istemiş, bunun karşılığında Mora istemiş, bunun karşılığında Mora ve Girit Valiliklerini vermeyi ve Girit Valiliklerini vermeyi vaad etmişti. Ancak Yunanlılar vaad etmişti. Ancak Yunanlılar bağımsızlık kazanınca bu vaadler bağımsızlık kazanınca bu vaadler gerçekleşmedi.gerçekleşmedi.* Mehmet Ali Paşa Mora * Mehmet Ali Paşa Mora Valiliğinin yerine Girit ve Suriye Valiliğinin yerine Girit ve Suriye Valiliğinin verilmesini istedi. Valiliğinin verilmesini istedi. ll.Mahmut bunu kabul etmeyince ll.Mahmut bunu kabul etmeyince Mehmet Ali Paşa isyan etti ve Mehmet Ali Paşa isyan etti ve Konya'ya kadar ilerledi.Konya'ya kadar ilerledi.* II.Mahmut Rus Çar'ı * II.Mahmut Rus Çar'ı I.Nikola'dan yardım istemek I.Nikola'dan yardım istemek zorunda kaldı.zorunda kaldı.

GİRİT ADASI

*   Rus Orduları'nın ve Donanması'nın İstanbul'a *   Rus Orduları'nın ve Donanması'nın İstanbul'a gelmesi, Mısır Sorunu'nu uluslararası bir sorun haline gelmesi, Mısır Sorunu'nu uluslararası bir sorun haline getirdi.getirdi.

Rus donanmasının iSTANBUL’a gelmesi İngiltere ve Rus donanmasının iSTANBUL’a gelmesi İngiltere ve Fransa’yı telaşlandırdı.Rusların başına buyruk Fransa’yı telaşlandırdı.Rusların başına buyruk hareket etmesinden rahatsız olmuşlardı.hareket etmesinden rahatsız olmuşlardı.

*   İngiltere ile Fransa'nın müdahalesi sonucu *   İngiltere ile Fransa'nın müdahalesi sonucu Mehmet Ali Paşa ileMehmet Ali Paşa ile

imzalandı. imzalandı. 

Kütahya Antlaşması(1833)Kütahya Antlaşması(1833)

a)­ Mehmet Ali a)­ Mehmet Ali Paşa'ya Mısır, Girit Paşa'ya Mısır, Girit ve Suriye Valilikleri,ve Suriye Valilikleri,

b)­ Oğlu İbrahim b)­ Oğlu İbrahim Paşa'ya Cidde ve Paşa'ya Cidde ve Adana Valilikleri Adana Valilikleri verildi.verildi.  

Kütahya Antlaşması tarafların beklenti lerine uygun bir antlaşma olmadı, Mısır Sorunu'nu yüzeysel olarak çözdü.

NİKOLA I

Hünkar İskelesi Antlaşması (1833)Hünkar İskelesi Antlaşması (1833)

II.Mahmut, Mehmet Ali II.Mahmut, Mehmet Ali Paşa'nın olası bir saldırısına Paşa'nın olası bir saldırısına karşı İngiltere ve Fransa'ya karşı İngiltere ve Fransa'ya güvenemediği için Rusya ile güvenemediği için Rusya ile Hünkar İskelesi Hünkar İskelesi Antlaşması'nı(1833) imzaladı. Antlaşması'nı(1833) imzaladı. Antlaşmaya göre;Antlaşmaya göre;

a)­ Osmanlı Imp'na herhangi bir a)­ Osmanlı Imp'na herhangi bir düşman saldırırsa masrafları düşman saldırırsa masrafları Osmanlı İmp. tarafından Osmanlı İmp. tarafından karşılanmak koşulu ile Rusya karşılanmak koşulu ile Rusya asker ve donanma gönderecek,asker ve donanma gönderecek,

b)­ Rusya bir saldırıya uğrarsa b)­ Rusya bir saldırıya uğrarsa Osmanlı Imp. sadece Boğazları Osmanlı Imp. sadece Boğazları kapatacaktı. kapatacaktı. 

I I .MAHMUT

      Kütahya Antlaşması'ndan memnun olmayan  Kütahya Antlaşması'ndan memnun olmayan  II.Mahmut ile Mehmet Ali Paşa savaş II.Mahmut ile Mehmet Ali Paşa savaş hazırlıklarına başladılar.hazırlıklarına başladılar.*   Her iki taraf 1839'da Nizip'te karşılaştılar. *   Her iki taraf 1839'da Nizip'te karşılaştılar. Nizip Savaşı Osmanlı Imp.'nun yenilgisi ile Nizip Savaşı Osmanlı Imp.'nun yenilgisi ile sonuçlandı.sonuçlandı.*   Avrupa Devletleri, Rusya'nın Hünkar *   Avrupa Devletleri, Rusya'nın Hünkar İskelesi Ant. ile doğan haklarını kullanmaması İskelesi Ant. ile doğan haklarını kullanmaması için Mehmet Ali Paşa'nın ilerlemesine engel için Mehmet Ali Paşa'nın ilerlemesine engel oldular.  oldular.  

    1840'da  Avusturya,Rusya,Prusya,İngiltere Fransa ve 1840'da  Avusturya,Rusya,Prusya,İngiltere Fransa ve Osmanlı İmp'nun katılımı ile Londra'da bir konferans toplandı.Osmanlı İmp'nun katılımı ile Londra'da bir konferans toplandı.

Londra Sözleşmesi'ne(1840) göre;Londra Sözleşmesi'ne(1840) göre;

a)­ Mısır Osmanlılarda kalacak, yıllık vergi ödemek koşulu ile a)­ Mısır Osmanlılarda kalacak, yıllık vergi ödemek koşulu ile Mehmet Ali Paşa ile oğullarına bırakılacak,Mehmet Ali Paşa ile oğullarına bırakılacak,

b)­ Suriye,Girit ve Adana Osmanlılara geri verilecekti.b)­ Suriye,Girit ve Adana Osmanlılara geri verilecekti.

*   Başta sözleşmeyi kabul etmeyen Mehmet Ali Paşa yer yer *   Başta sözleşmeyi kabul etmeyen Mehmet Ali Paşa yer yer yenilmeye başlayınca sözleşmeyi imzalamak zorunda yenilmeye başlayınca sözleşmeyi imzalamak zorunda kaldı.Böylece Mısır Sorunu çözümlenmiş oldu. kaldı.Böylece Mısır Sorunu çözümlenmiş oldu. 

BOĞAZLAR SORUNU : BOĞAZLAR SORUNU : 

*   Mısır Sorunu'nun çözümünden *   Mısır Sorunu'nun çözümünden sonra Boğazlar Sorunu ele alındı.1841 sonra Boğazlar Sorunu ele alındı.1841 'de'de

  Londra AntlaşmasıLondra Antlaşması yapıldı.Buna  yapıldı.Buna göre;göre;

a)­ Boğazlar Osmanlı egemenliği a)­ Boğazlar Osmanlı egemenliği altında kalacak,altında kalacak,b)­ Barış zamanında Boğazlardan hiç b)­ Barış zamanında Boğazlardan hiç bir savaş gemisi geçmeyecekti. bir savaş gemisi geçmeyecekti. *   Böylece Boğazlar Sorunu *   Böylece Boğazlar Sorunu çözümlenmiş oldu.  çözümlenmiş oldu.  

KIRIM SAVAŞI ;  NEDENLERİ KIRIM SAVAŞI ;  NEDENLERİ                Rusya'nın sıcak denizlere inmek isteği,Rusya'nın sıcak denizlere inmek isteği,

*   Rusya'nın Akdeniz'e egemenlik kurmak *   Rusya'nın Akdeniz'e egemenlik kurmak isteği,isteği,

*   Rusya'nın Hünkar İskelesi Antlasması ile *   Rusya'nın Hünkar İskelesi Antlasması ile elde ettiklerini kaybetmemek isteği,elde ettiklerini kaybetmemek isteği,

*   Rusların Kudüs'teki Ortodokslara yeni *   Rusların Kudüs'teki Ortodokslara yeni haklar verilmesini sağlamak isteği, haklar verilmesini sağlamak isteği, 

*   İngiltere, sömürge yollarını güvenlik içinde *   İngiltere, sömürge yollarını güvenlik içinde bulundurmak,Fransa ise Akdeniz'deki bulundurmak,Fransa ise Akdeniz'deki ekonomik çıkarlarını sürdürebilmek için ekonomik çıkarlarını sürdürebilmek için Rusya'ya karşı Osmanlı İmp'nu Rusya'ya karşı Osmanlı İmp'nu desteklemesi Kırım Savaşı'nın nedenlerini desteklemesi Kırım Savaşı'nın nedenlerini oluşturur. oluşturur. 

+ +

KIRIM SAVAŞI'NIN GELİŞİMİ VE KIRIM SAVAŞI'NIN GELİŞİMİ VE SONUCU :SONUCU :

      *  İsteklerini zorla gerçekleştirmek isteyen Rusya, *  İsteklerini zorla gerçekleştirmek isteyen Rusya, Eflak ve Boğdan'ı işgal etti.Böylece Osmanlı­Rus Eflak ve Boğdan'ı işgal etti.Böylece Osmanlı­Rus Savaşı başladı.Savaşı başladı.*   1853'te Ruslar Sinop Limanındaki Osmanlı *   1853'te Ruslar Sinop Limanındaki Osmanlı Donanmasını yaktı. Bunun üzerine İngiltere,Fransa Donanmasını yaktı. Bunun üzerine İngiltere,Fransa ve piyemonte(İtalya) Osmanlı İmp'nun yanında ve piyemonte(İtalya) Osmanlı İmp'nun yanında savaşa girdi.savaşa girdi.*   Kırım Savaşı, Rusların yenilgisi ile sonuçlanınca *   Kırım Savaşı, Rusların yenilgisi ile sonuçlanınca 1856 yılında Paris Barış Konferansı 1856 yılında Paris Barış Konferansı toplandı.Konferans sonunda imzalanan Paris Ant'na toplandı.Konferans sonunda imzalanan Paris Ant'na göre; göre; 

      a)­ Osmanlı Imp. Avrupa devleti sayılacak ve a)­ Osmanlı Imp. Avrupa devleti sayılacak ve Avrupa Devletler Hukuku 'ndan Avrupa Devletler Hukuku 'ndan yararlanacaktı. yararlanacaktı. b)­ Osmanlı İmp'nun toprak bütünlüğü Avrupa b)­ Osmanlı İmp'nun toprak bütünlüğü Avrupa Devletleri tarafından garanti altına alındı. Devletleri tarafından garanti altına alındı. c)­ Karadeniz, tarafsız bir deniz olacak,bütün c)­ Karadeniz, tarafsız bir deniz olacak,bütün ulusların savaş gemilerine kapalı olacaktı. ulusların savaş gemilerine kapalı olacaktı. d)­ Osmanlı İmp. ve Rusya Karadeniz'de savaş d)­ Osmanlı İmp. ve Rusya Karadeniz'de savaş gemisi ve tersane bulunduramayacaktı.gemisi ve tersane bulunduramayacaktı.e)­ Boğazların statüsü 1841 Londra e)­ Boğazların statüsü 1841 Londra Antla.,masındaki gibi olacaktı. Antla.,masındaki gibi olacaktı. 

      f)­ Taraflar" savaşta aldıkları yerleri geri f)­ Taraflar" savaşta aldıkları yerleri geri verecekti.verecekti.

g)­ Eflak ve Boğdan'a özerklik verilecekti.g)­ Eflak ve Boğdan'a özerklik verilecekti.

h)­ Tuna Nehri'nde ticaret gemileri serbestçe h)­ Tuna Nehri'nde ticaret gemileri serbestçe dolaşacaktı.dolaşacaktı.

i)­ Osmanlı Imp'nun yayınladığı 1856 Islahat i)­ Osmanlı Imp'nun yayınladığı 1856 Islahat Fermanı dikkate alınarak yapılacak ıslahatlara Fermanı dikkate alınarak yapılacak ıslahatlara hiç bir Avrupa Devleti karışmayacaktı. hiç bir Avrupa Devleti karışmayacaktı. 

  ÖZELLİĞİ : ÖZELLİĞİ : 

    *   Osmanlı İmp'nun Avrupa Devletlerinin *   Osmanlı İmp'nun Avrupa Devletlerinin kefilliği altına girmesi ile artık kendisini kefilliği altına girmesi ile artık kendisini koruyamaz bir duruma düştüğü görüldü.koruyamaz bir duruma düştüğü görüldü.

*   Kırım Savaşı, Osmanlı İmp'nun ilk kez dış *   Kırım Savaşı, Osmanlı İmp'nun ilk kez dış borç almasına neden oldu(İngiltere'den borç borç almasına neden oldu(İngiltere'den borç alındı).alındı).

*   Avrupa Devletleri Osmanlı İmp'na ilk kez *   Avrupa Devletleri Osmanlı İmp'na ilk kez topluca destek verdiler. topluca destek verdiler. 

PANİSLAVİZM HAREKETLERİ : PANİSLAVİZM HAREKETLERİ :

* Panslavizm, Slav ırkından olan milletlerin * Panslavizm, Slav ırkından olan milletlerin Rusya'nın egemenliği altında birleşmelerini Rusya'nın egemenliği altında birleşmelerini hedef alan siyasi bir harekettir.hedef alan siyasi bir harekettir.* Ruslar Ortodoks Hıristiyan ulusların Slav * Ruslar Ortodoks Hıristiyan ulusların Slav olduğunu ve bunların Rus yöne!iminde olduğunu ve bunların Rus yöne!iminde birleşmeleri gerektiğini savundular.Bu nedenle birleşmeleri gerektiğini savundular.Bu nedenle Osmanlı İmp. sınırları içindeki Balkan Osmanlı İmp. sınırları içindeki Balkan uluslarını Osmanlılara karşı kışkırttılar bunun uluslarını Osmanlılara karşı kışkırttılar bunun sonucunda Balkanlarda ayaklanmalar çıkarıldı. sonucunda Balkanlarda ayaklanmalar çıkarıldı. Bu isyanlar Osmanlı Imp'nun yıkılışına kadar Bu isyanlar Osmanlı Imp'nun yıkılışına kadar sürdü. sürdü.

1877-1878 OSMANLI-RUS SAVAŞI 1877-1878 OSMANLI-RUS SAVAŞI VE BERLİN ANTLAŞMASI :VE BERLİN ANTLAŞMASI :

A- NEDENLERİ: A- NEDENLERİ: * 1870 ve 1871'de İtalya ve Almanya'nın * 1870 ve 1871'de İtalya ve Almanya'nın

siyasa lbirliklerini tamamlamaları sonucu, siyasa lbirliklerini tamamlamaları sonucu, Avrupa güçler dengesinin bozulması ve bunun Avrupa güçler dengesinin bozulması ve bunun sonucunda Rusya'nın rahatlaması. sonucunda Rusya'nın rahatlaması. * Rusların Balkan uluslarını Osmanlı İmp'na * Rusların Balkan uluslarını Osmanlı İmp'na karşı ayaklandırması. karşı ayaklandırması. * İstanbul ve Londra Konferanslarında * İstanbul ve Londra Konferanslarında Avrupa Devletlerinin Rus isteklerine ılımlı Avrupa Devletlerinin Rus isteklerine ılımlı bakması. bakması.

* Rusya,İstanbul ve Londra Konferanslarında alınan * Rusya,İstanbul ve Londra Konferanslarında alınan kararlar Osmanlı İmp.tarafından kabul edilmezse kararlar Osmanlı İmp.tarafından kabul edilmezse Osmanlı İmp'na savaş açacağını ilan etti.Osmanlı İmp'na savaş açacağını ilan etti.* Osmanlı İmp. Konferans kararlarını kabul * Osmanlı İmp. Konferans kararlarını kabul etmeyince 1877'de Osmanlı-Rus Savaşı başlamış etmeyince 1877'de Osmanlı-Rus Savaşı başlamış oldu.oldu.* Ruslar iki koldan saldırıya geçtiler; batıda * Ruslar iki koldan saldırıya geçtiler; batıda Bulgaristan, doğuda Kafkasya üzerinden.Bulgaristan, doğuda Kafkasya üzerinden.* Ruslar batıda Edirne'ye kadar, doğuda ise * Ruslar batıda Edirne'ye kadar, doğuda ise Erzurum'a kadar ge1diler. Erzurum'a kadar ge1diler.

Ayastefanos Ayastefanos (YEŞİLKÖY)Antlaşması(YEŞİLKÖY)Antlaşması

* Osmanlı İmp, İstanbul Rus işgali tehlikesi ile karşılaşınca barış * Osmanlı İmp, İstanbul Rus işgali tehlikesi ile karşılaşınca barış istemek zorunda kaldı. 1878'de Ayastefanos Antlaşması istemek zorunda kaldı. 1878'de Ayastefanos Antlaşması imzalandı.Buna göre;imzalandı.Buna göre;

aa)- Sırbistan ve Karadağ ve Romanya'ya bağımsızlık )- Sırbistan ve Karadağ ve Romanya'ya bağımsızlık verildi.verildi.

b)- Görünüşte Osmanlılara bağlı,Büyük Bulgar Krallığı b)- Görünüşte Osmanlılara bağlı,Büyük Bulgar Krallığı kuruldu.kuruldu.

c)- Osmanlı İmp. savaş tazminatı olarak Kars, Ardahan, c)- Osmanlı İmp. savaş tazminatı olarak Kars, Ardahan, Batum, Doğu Beyazıt ve Eleşkirt'i Rusya'ya verecekti.Batum, Doğu Beyazıt ve Eleşkirt'i Rusya'ya verecekti.

d)- Rus sınırı içinde kalan Müslüman halk isterse göç d)- Rus sınırı içinde kalan Müslüman halk isterse göç edebilecekti. edebilecekti.

ÖNEMLİ BİLGİÖNEMLİ BİLGİ

OSMANLILARDAN EN GEÇ AYRILAN OSMANLILARDAN EN GEÇ AYRILAN BALKAN DEVLETİ BULGARİSTAN’DIR.BALKAN DEVLETİ BULGARİSTAN’DIR.

*İLK İSYAN EDEN SIPLAR*İLK İSYAN EDEN SIPLAR

*İLK BAĞIMSIZ OLAN *İLK BAĞIMSIZ OLAN

YUNANLILAR. YUNANLILAR.

*EN GEÇ AYRILAN BULGARLAR.*EN GEÇ AYRILAN BULGARLAR.

1878 BERLİN ANTLAŞMASI : 1878 BERLİN ANTLAŞMASI :

* Ayastefanos Antlaşması, Avrupa Devletlerinin * Ayastefanos Antlaşması, Avrupa Devletlerinin tepkisiyle karşılaştı. Berlin'de Avrupa tepkisiyle karşılaştı. Berlin'de Avrupa Devletlerinin de katılımı ile yeni bir Konferans Devletlerinin de katılımı ile yeni bir Konferans toplandı. Konferans sonunda Berlin Antlaşması toplandı. Konferans sonunda Berlin Antlaşması imzalandı. Buna göre;imzalandı. Buna göre;

a)- Bulgaristan üç parçaya ayrılarak özerk bir a)- Bulgaristan üç parçaya ayrılarak özerk bir Bulgaristan oluşturuldu. Bulgaristan oluşturuldu. b)- Bosna-Hersek, Osmanlılarda kalacak, yönetimi b)- Bosna-Hersek, Osmanlılarda kalacak, yönetimi Avusturya tarafından yürütülecekti.Avusturya tarafından yürütülecekti.c)- Teselya Yunanistan'a bırakıldı.c)- Teselya Yunanistan'a bırakıldı.

d)- Sırbistan, Karadağ ve Romanya d)- Sırbistan, Karadağ ve Romanya bağımsızlıklarını kazandılar .bağımsızlıklarını kazandılar .e)- Doğu Beyazıt ve Eleşkirt 0smanlılara, e)- Doğu Beyazıt ve Eleşkirt 0smanlılara, Kars, Ardahan ve Batum Rusya'ya Kars, Ardahan ve Batum Rusya'ya bırakıldı.bırakıldı.f)- Ermenilerin çoğunlukta oldukları f)- Ermenilerin çoğunlukta oldukları yerlerde Osmanlı Imp'nun ıslahat yapması yerlerde Osmanlı Imp'nun ıslahat yapması kararlaştırıldı. kararlaştırıldı.

ERMENİ SORUNU ( I.DÜNYA ERMENİ SORUNU ( I.DÜNYA SAVAŞI ÖNCESİ) : SAVAŞI ÖNCESİ) :

* Ermeniler, Fransız * Ermeniler, Fransız İhtilali'nin yaydığı İhtilali'nin yaydığı milliyetçilik akımından milliyetçilik akımından başlarda pek etkilenmediler .başlarda pek etkilenmediler .* Ermeni Sorunu, Avrupa * Ermeni Sorunu, Avrupa Devletleri tarafından ilk kez Devletleri tarafından ilk kez 1815 Viyana Kongresi'nde 1815 Viyana Kongresi'nde ''Doğu Sorunu'' olarak ortaya ''Doğu Sorunu'' olarak ortaya atıldı.atıldı.* 1878 Ayastefanos ve * 1878 Ayastefanos ve Berlin Antlaşmalarında Berlin Antlaşmalarında Ermenilerin koruyuculuğu Ermenilerin koruyuculuğu Ruslara bırakıldı.Ruslara bırakıldı.* 1878'den sonra Rusların * 1878'den sonra Rusların da kışkırtmalarıyla Ermeni da kışkırtmalarıyla Ermeni ayaklanmaları başladıayaklanmaları başladı

Hınçak çetelerinden bir grup

* Ermeniler, 1887'de Hınçak * Ermeniler, 1887'de Hınçak Partisi'ni, 1890'da da Partisi'ni, 1890'da da Taşnak Sutyun Partisi'ni Taşnak Sutyun Partisi'ni kurarak halkı örgütlemeye kurarak halkı örgütlemeye başladılar.başladılar.* Anadolu'da bir çok * Anadolu'da bir çok yerde ayaklanmalar yerde ayaklanmalar çıkardılar. Osmanlı çıkardılar. Osmanlı Bankası Baskını'nı(1896) Bankası Baskını'nı(1896) ve Yıldız Suikastı'nı(1905) ve Yıldız Suikastı'nı(1905) düzenlediler. düzenlediler.

Mahzenlerde gizlenen ve fişek yapan Ermeniler.

Kaynak: Ermeni Ayaklanmaları ve İhtilal Hareketleri

KIBRIS,TUNUS VE MISIR'IN KIBRIS,TUNUS VE MISIR'IN İŞGALİ : İŞGALİ :

** İngiltere, Rusya'nın İngiltere, Rusya'nın Osmanlı İmp'na karşı Osmanlı İmp'na karşı herhangi bir saldırısına herhangi bir saldırısına karşı gerçekte Doğu karşı gerçekte Doğu Akdeniz'de egemenlik Akdeniz'de egemenlik kurmak ve sömürge kurmak ve sömürge yollarını güven altına almak, yollarını güven altına almak, görünürde ise Osmanlı görünürde ise Osmanlı Imp'nu korumak gerekçesi Imp'nu korumak gerekçesi ile 1878'de Kıbrıs'a asker ile 1878'de Kıbrıs'a asker çıkardı. Kıbrıs, hukuksal çıkardı. Kıbrıs, hukuksal açıdan Osmanlıların, açıdan Osmanlıların, yönetim açısından yönetim açısından İngilizlerin elindeydi.İngilizlerin elindeydi.

* Fransa, Akdeniz * Fransa, Akdeniz egemenliği egemenliği açısından önemli açısından önemli gördüğü Tunus'u gördüğü Tunus'u 1851'de, Tunus'taki 1851'de, Tunus'taki kargaşalıktan kargaşalıktan yararlanarak işgal yararlanarak işgal etti.etti.

*   İngiltere, 1882 yılında *   İngiltere, 1882 yılında Süveyş Kanalı'ndaki Süveyş Kanalı'ndaki çıkarlarını korumak çıkarlarını korumak amacıyla Mısır'ı işgal amacıyla Mısır'ı işgal etti.1882'de İngiltere ile etti.1882'de İngiltere ile yapılan Antlaşmaya göre yapılan Antlaşmaya göre Mısır, hukuksal olarak Mısır, hukuksal olarak Osmanlı toprağı olacak, Osmanlı toprağı olacak, Osmanlı İmp'na yıllık vergi Osmanlı İmp'na yıllık vergi ödeyecek,İngiltere ve ödeyecek,İngiltere ve Osmanlı Imp. Mısır'da birer Osmanlı Imp. Mısır'da birer ''Yüksek Komiser'' ''Yüksek Komiser'' bulundurabilecekti. bulundurabilecekti. 

Süveyş Kanalı ve KızıldenizSüveyş Kanalı ve Kızıldeniz

BULGARİSTAN KRALLIĞI'NIN BULGARİSTAN KRALLIĞI'NIN KURULMASIKURULMASI

* 1878 Berlin Antlaşmasına göre * 1878 Berlin Antlaşmasına göre Doğu Rumeli, ıslahat yapmak Doğu Rumeli, ıslahat yapmak koşuluyla Osmanlı Imp'na koşuluyla Osmanlı Imp'na bırakılmıştı.bırakılmıştı.* 1885'te Doğu Rumeli * 1885'te Doğu Rumeli Bulgarları isyan ederek Bulgar Bulgarları isyan ederek Bulgar Prensliğine bağlandığını ilan Prensliğine bağlandığını ilan etti.Osmanlıların isyana müdahale etti.Osmanlıların isyana müdahale etmesi sonucunda karışıklıklar etmesi sonucunda karışıklıklar çıktı.çıktı.* 1908'de II.Meşrutiyet'in ilanını * 1908'de II.Meşrutiyet'in ilanını fırsat bilen Bulgarlar fırsat bilen Bulgarlar bağımsızlıklarını ilan ettiler. bağımsızlıklarını ilan ettiler.

BOSNA-HERSEK'İN BOSNA-HERSEK'İN AVUSTURYA'YA BAĞLANMASI : AVUSTURYA'YA BAĞLANMASI :

* Bosna-Hersek'in yönetimi 1878 Berlin * Bosna-Hersek'in yönetimi 1878 Berlin Antla§ması ile Avusturya'ya bırakılmıştı.Antla§ması ile Avusturya'ya bırakılmıştı.* 1908'de II.Meşrutiyet'in ilanını fırsat bilen * 1908'de II.Meşrutiyet'in ilanını fırsat bilen Avusturya, Bosna- Hersek'i kendi topraklarına Avusturya, Bosna- Hersek'i kendi topraklarına kattığını ilan etti.kattığını ilan etti.* Osmanlı İmp, Yenipazar Sancağı(Sancak * Osmanlı İmp, Yenipazar Sancağı(Sancak Bölgesi) kendisinde kalması koşulu ile Bosna-Bölgesi) kendisinde kalması koşulu ile Bosna-Hersek'i Avusturya'ya bıraktı. Hersek'i Avusturya'ya bıraktı.

XIX.YÜZYILDA OSMANLI İMPARATOR-XIX.YÜZYILDA OSMANLI İMPARATOR-LUĞU'NDA ISLAHAT HAREKETLERİ LUĞU'NDA ISLAHAT HAREKETLERİ 

II.MAHMUT DÖNEMİ

1-  II.MAHMUT DÖNEMİ 1-  II.MAHMUT DÖNEMİ ISLAHATLARI : ISLAHATLARI : 

* Divan örgütü kaldırılıp yerine ''Bakanlar * Divan örgütü kaldırılıp yerine ''Bakanlar Kurulu Sistemi'' getirildi.Kurulu Sistemi'' getirildi.

**  Müsadere( zorla alım) sistemi   Müsadere( zorla alım) sistemi kaldırıldı.kaldırıldı.

*1826'da Kapıkulu Ocakları ve *1826'da Kapıkulu Ocakları ve Yeniçeri Ocağı, halkın da yardımıyla, Yeniçeri Ocağı, halkın da yardımıyla, kaldırılıp yerine "Asakir-i Mansure-i kaldırılıp yerine "Asakir-i Mansure-i Muhammediye" adıyla yeni bir ordu Muhammediye" adıyla yeni bir ordu kuruldu.kuruldu.

*   İlk nüfus sayımı *   İlk nüfus sayımı yapıldı(1827).Sayımda sadece erkekler yapıldı(1827).Sayımda sadece erkekler sayıldı. -Memurlar için kıyafet sayıldı. -Memurlar için kıyafet zorunluluğu getirildi.zorunluluğu getirildi.

*   Padişah portreleri devlet *   Padişah portreleri devlet dairelerine dairelerine 

asılmaya başlandı.asılmaya başlandı.

*   İlköğretim zorunlu oldu.Medreselerin *   İlköğretim zorunlu oldu.Medreselerin yanında batılı okullar da açıldı. yanında batılı okullar da açıldı. 

* Avrupa'ya ilk kez öğrenci gönderildi.* Avrupa'ya ilk kez öğrenci gönderildi.* İlk resmi gazete, "Takvim-i Vekayi'' * İlk resmi gazete, "Takvim-i Vekayi'' çıkarıldı(1831).çıkarıldı(1831).* Tımar ve Zeamet yöntemi kaldırıldı. Devlet * Tımar ve Zeamet yöntemi kaldırıldı. Devlet memurları aylığa bağlandı. memurları aylığa bağlandı. * Köy ve mahallelere ''Muhtar''lar atandı.* Köy ve mahallelere ''Muhtar''lar atandı.* Posta ve Karantina örgütleri kuruldu.* Posta ve Karantina örgütleri kuruldu.* II.Mahmut ilk kez yurt içi gezilere çıktı. * II.Mahmut ilk kez yurt içi gezilere çıktı. II.Mahmut, ülkeyi tanıma amacıyla geziye II.Mahmut, ülkeyi tanıma amacıyla geziye çıkan ilk Padişahtır. çıkan ilk Padişahtır.

www.ogretmen.infowww.ogretmen.info