Dichter bij de burger, maar te druk in de keuken?

Vlaamse ontwikkelingssamenwerking in internationaal perspectief

Evert WAETERLOOS

26/01/2011

4X4 Antwerpen

2

Inhoud

1. OS in internationaal perspectief: uitdagingen en remedies

2. EU remedie: Division of Labour

3. EU Gestructureerde Dialoog 2010-211

4. Belgische subsidiariteit en Vlaamse OS

5. Te veel Belgische koks in de keuken?

6. Besluit: Te druk in de keuken? Dichter bij de burger?

1.OS in internationaal perspectief: uitdagingen

- „90: Is hulp doeltreffend genoeg? o.a. meer activiteiten, meerdonoren• DAC OESO

• non-DAC OESO-landen

• nieuwe EU

• niet-EU/niet-OESO

• SUBNATIONALE OVERHEDEN

• internationale organisaties

• globale fondsen en programma‟s

• private sector + NGOs

3

1.OS in internationaal perspectief: remedies

Nieuwe hulpmodaliteiten Eigenaarschap

Afstemming

Donorharmonisatie

Parijs Verklaring 2005

Accra Agenda for Action 2008

Busan 2011

4

2. EU remedie: Division of Labour

• Complementariteit: elke donor focust op domeinen waarinhij de grootste toegevoegde waarde kan neerzetten, en waarmee hij andere donoren aanvult

• In-country complementarity :• Cross-sector complementarity

• Cross-country complementarity

• Vertical complementarity

• Cross-modalities and instruments complementarity

5

2. EU remedie: Division of Labour

in-country complementariteit:

• donor concentratie: max 3 sectoren + algemene budgetsteun+ NGOs+ onderzoek/onderwijs

• min. 1 actieve EU donor per kernsector, max 3-5 actieve EU donors per sector

• lead donor arrangements

• delegated cooperation/partnership arrangements

• beperking prioritaire landen

6

3.EU Gestructureerde Dialoog 2010-211

• Doeltreffendheid van hulp: subsidiariteit, diversiteit, betrokkenheid = „gedecentraliseerde samenwerking‟ (decentralised cooperation)

• o.m. Plaatselijke Overheden (Local Authorities)

7

3.EU Gestructureerde Dialoog 2010-211

“LA‟s unieke toegevoegde waarde: concrete acties in Oln

sporen verschillende stakeholders aan samen te werken

ontwikkelingsvoorlichting, bewustmaking, extra steun

LA in Oln: dicht bij de bevolking, zichtbaar aanwezig, kennenplaatselijke behoeften,

ervaring en vaardig in territoriale ontwikkeling, decentralisatie en democratisch bestuur”

8

3. EU Gestructureerde Dialoog 2010-211

• LAs in Europa:

>91,000 gemeenten

1,150 intermediaire organisaties (districten, provincies)

en >100 regionale organen

• Europese complexiteit exporteren?

• Gestructureerde Dialoog: structurele inschakeling LA/NGO in doeltreffende hulp

9

4. Belgische subsidiariteit en Vlaamse OS

- 1993: in foro interno, in foro externo: OS federaal, gewesten en gemeenschappen

- Vl.OS (ODA) : 1995: €8.2 miljoen

2009: €49.5 miljoen

10

2007 2008 2009

Vlaamse OS (euro)

40619820

43400308

49544245

Belgische OS (euro)

1425000000

1654000000

1868000000

% 2,85 2,62 2,65

4. Belgische subsidiariteit en Vlaamse OS

11

Tabel Samenstelling van de Vlaamse ODA (reële uitgaven 2006-2009)

2006 (€) 2007 (€) 2008 (€) 2009 (€)

Directe bilaterale samenwerking 12.080.200 10.427.118 8.909.496 12.144.898

Zuid-Afrika 6.487.402 3.052.978 3.428.285 3.646.056

Mozambique 2.764.805 5.222.563 5.102.488 3.522.359

Malawi 750.000 1.640.000 144.241 4.765.634

Andere (Marokko, Chili,…) 2.077.993 511.577 234.482 210.849

Multilaterale samenwerking 2.139.000 7.216.018 9.309.812 11.154.406

Indirecte samenwerking 14.897.940 19.509.445 21.280.679 22.648.972

Noodhulp en humanitaire bijstand 1.531.396 1.740.056 2.065.203 1.213.591

Administratie en werking Vl. OS 1.394.447 1.727.183 1.835.120 2.382.377

Totaal Vlaamse ODA 32.042.984 40.619.820 43.400.308 49.544.245

5. Te veel Belgische koks in de ZA keuken?

12

Sphere of Govt Economic sectors and development cluster Human development Justice, crime prevention and security

National Land reform+rural devpt

Trade + industry Agriculture Health …

Food security

HIV/AIDS

Provinces

KZN Vl.OS Vl.OS Vl.OS Vl.OS

LIMPOPO Vl.OS Vl.OS Vl.OS Vl.OS

FREE STATE Vl.OS Vl.OS Vl.OS Vl.OS

…………. federal federal federal federal

5.Te veel Belgische koks in de Mozambikaansekeuken?

13

National General budget support

National Public Finance Management

Health ...

National SWAp Infrastructure

Human Resources

Health Research +Monitoring

SRH ...

Provinces

...

Tete Vl.OS Vl.OS Vl.OS

...

5. Te veel Belgische koks in de keuken?

DoL in-country EU: in beide landen vrij sterk, maar recent

ZA: Joint Country Strategy Paper 2007-013

Mozambique: EU Fast Track Initiative DoL and Complementarity2008 o.l.v. NL

- DoL in-country B niet geformaliseerd

14

5. Te veel Belgische koks in de keuken?

- VSBB-aanbeveling Vl.OS: portefeuille actief/passieve donor i.f.v. comparatief voordeel, en aansluiten bij DoL EU.

- MAAR: is intra-donor DoL Belgie niet meer opportuun? DoL EU in-country complementariteit: donormapping; Joint

Assistance Strategies 2014

Atlas of Decentralised Cooperation CoR: vrijwillig, niet-exhaustief

DAC ODA rapportering: per land

Spanje „Centraal Master Plan‟? Haalbaar?

B: Interministeriële Conferentie Buitenlands Beleid weinig operationeel

15

5. Te veel Belgische koks in de keuken?

- MAAR: Wat is comparatief voordeel Vl.OS ?• landbouw/voedselzekerheid

• gezondheid

• tewerkstelling/KMO

• decentrale interventie/decentralisatie?

• opgebouwde nationale en/of lokale ondersteuning

• kennisoverdracht vb gezondheidsexpertise , onderwijs, havenbeheer; KMO‟s?...

16

6. Besluit: Te druk in de keuken?

V: Kan in-country DoL EU Belgische DoL in het Z stimuleren?

A: Ja, maar…

Coördinatie en complementariteit nog sterk verbeterbaar bv decentrale concentratie; bv HR gezondheidsector Moz

enkel indien nood in-country complementariteit formeel onderkend

Vlaamse OS: meer en meer VIA verwijzing naar EU DoL in CSP

provincies, gemeenten, NGO‟s, uniefs,…?

17

6. Besluit: Te druk in de keuken?

V: Zal DoL EU tot meer DoL in België leiden ????

A: Nee, tenzij…

Interministeriële Conferentie Buitenlands Beleid: afspraken!

impliceert uiteindelijk intra-gewestelijke coördinatieS(departementen, MAAR OOK: provincies, steden en gemeenten)

18

7. Besluit: dichter bij de burger?

Subsidiariteit in OL :

- decentrale niveau als comparatief voordeel

- decentralisatieketen lokaal-regionaal-nationaal nodig

- impliceert afwegen : actieve versus passieve donorrol

taakverdeling (DoL)

19

7. Besluit: Dichter bij de burger?

Staat Vlaamse OS echt dichter bij de Vlaamse burger?

Meer sensibilisering en kennis bv comparatief voordeel, land/sectorkeuze?

Kan complementariteit en DoL naar burger vertaald worden?

Spanning tussen :

“[Vlaamse OS]steeds in overeenstemming met de internationale consensus over goede donorpraktijken”

vs.

“actief en coherent buitenlands beleid…om de aanwezigheid in Europa, de wereld en multilaterale organisaties gericht te versterken”

20

Dank u

Rapporten : www.ua.ac.be/vsbb

21