34
Infoavond: Infoavond: Hoe uw kind helpen met Hoe uw kind helpen met lezen, schrijven en studeren? lezen, schrijven en studeren? Welkom Véronique Vanrenterghem

Presentatie1 def

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Presentatie1 def

Infoavond:Infoavond:

Hoe uw kind helpen met Hoe uw kind helpen met

lezen, schrijven en studeren?lezen, schrijven en studeren?

Welkom

Véronique Vanrenterghem

Page 2: Presentatie1 def

Programma

• Leerstoornissen

• Hoe helpt computersoftware een dyslectisch kind?

� Alternatieve programma’s

Pauze ---------------------15’

� Demonstratie SPRINT

• Infostand Sprankel

• Infostand Materiaal ‘t Kofschip

Page 3: Presentatie1 def

Sprookje

Oq een pag stuurben ze qe vos naar het dalies van pe leeuw om hem te vragen een onberkoning te penoemen. Toen de vos het qaliesverleit, stonb pe deer hem op te wachten.

Page 4: Presentatie1 def

LeerstoornissenLeerstoornissen

De theorie

Page 5: Presentatie1 def

Dyslexie in kaart

± 5% van de (school)bevolking is dyslectisch

• waarvan 60 tot 80% jongens

• in combinatie met spellingsproblemen

Page 6: Presentatie1 def

Wat is dyslexie?

“men spreekt van dyslexie wanneer de automatisering van lezen en/of spellen zich niet, onvolledig of moeizaam ontwikkelt.”

Page 7: Presentatie1 def

Concreet

• Een ernstige lees- en spellingachterstand� de uitslag op leesproeven behoort tot de

laagste 10%

• Hardnekkigheid � weinig vooruitgang merkbaar na 6 maanden

extra hulp van taakleerkracht

• Automatisatieprobleem

Page 8: Presentatie1 def

Schema leesproces

tien

t ie n

Leerling ZIET Leerling ZEGT

/t/ie/n/

10

t ien t/ien/1

2

3

Page 9: Presentatie1 def

Oorzaak van dyslexie

studies neurologie en erfelijkheidsleer:

• Problemen bij de opbouw en de werking van de hersenen

• Meestal erfelijk

• Tot vandaag: onduidelijk waar precies te situeren in de hersenen en welke erfelijke factor het probleem veroorzaakt

Page 10: Presentatie1 def

Diagnose

• Vroegtijdige opsporing ouders/leerkracht

• Dan term dyslexie nog niet gebruiken!!

• Pas na 1 jaar therapie uitspraak doen

belangrijkste kenmerk = hardnekkigheid

ondanks intensieve therapie

Page 11: Presentatie1 def

Diagnostisch ‘attest’

• WAT?

Attest bevat aard, ernst en ontwikkeling van de lees- en schrijfmoeilijkheden

• Doel?

Recht op aangepaste maatregelen en hulpmiddelen. (in overleg met kind,ouders en school)

• WIE?

CLB, neurolinguïsten

• WANNEER?

5de – 6de leerjaar

Page 12: Presentatie1 def

Dyslexie in de praktijkDyslexie in de praktijk

Voorbeelden

Page 13: Presentatie1 def

Mogelijke kenmerken dyslexie> De kleuterfase

• Taalonvaardig

• Laat met praten• Vaker woordvindingsproblemen• Moeite met abstracte begrippen, versjes en

liedjes• Auditieve basisvaardigheden

TIP: Overzicht in bijlage

Page 14: Presentatie1 def

Let wel! Niet alle kinderen met bovengenoemde problemen blijken later dyslexie te hebben.

Vooral alert zijn als dyslexie in de familievoorkomt.

Belangrijk voor elk kind: veel met taal bezig zijn in de kleuterperiode!!!

Page 15: Presentatie1 def

Spellende of radende lezer

• Spellende lezer

� Spelt letter voor letter

• Radende lezer

� leest een ander woord dan er staat

� kiest een woord dat ongeveer hetzelfde is ‘CONTEXT’(bv: kat = poes)

� ‘gokt’ veel

Evolutie is tempo-gerelateerd

“Strategie van het kind”

tien

t ie n

Leerling ZIET

Leerling ZEGT /t/ie/n/

10

t ien t/ien/1

Page 16: Presentatie1 def

Mogelijke kenmerken> Beginnende lezers

Voorbeeld van een spellende lezer na 1ste leerjaar:

Mijn zus loes heeft een baan.

“M-ijn z-u-s l-oes h-ee-f-t en b-an.”

Wij gaan naar de biep.

“w-ij g-aa-n n-aa-r (de) d-iep.”

Dag loes, hier zijn wij.

“bbbb----aaaa----gggg loesloesloesloes, , , , hhhh----eieieiei----rrrr/ / / / hhhh----ieieieie----rrrr zzzz----ijnijnijnijn wwww----ijijijij....”

Page 17: Presentatie1 def

Spellende lezer

Page 18: Presentatie1 def

Mogelijke kenmerken> Gevorderde lezers

Voorbeeld van een radende lezer uit het 3de leerjaar:

Het is een mooie gele fiets.“Het is een mooie ge- gelle gele fiets.”er zit een grote glimmende bel op.“daar zit de grote glim- glim-lach-endebel op.”

Daar komen Ank en Kim aan.“Dan komen Anik en Kim aan.”Die zitten bij hem in de klas.“Die zitten bij hem in het groep.”

Page 19: Presentatie1 def

Spellingproblemen

• Automatisatieprobleem• Meer en langer fouten maken • Geen andere fouten dan beginnersfouten• 3 niveaus:

� fouten op hoorniveau� fouten op regelniveau

� fouten op onthoudniveau

Page 20: Presentatie1 def

Fouten op hoorniveau

• Nog geen automatisatie van de klank-tekenkoppeling:

vb. buik � beuk, bal � dal, ziek � siek,neus � nues, slang � slan, mooi �mooj

• vergeten letters of voegen ze toevb. Schuim � sum, vlug � vluleg

• schrijven letters in verkeerde volgorde

vb. storm � strom

Page 21: Presentatie1 def

Fouten op regelniveau

• Kennen regels wel maar vergeten ze toe te passen

vb. hoedje � hoetje, evenwicht � eevenwigt, …

Page 22: Presentatie1 def

Fouten op onthoudniveau

• Woorden vanbuiten kennen, er is geen regel voor

vb. eigen � ijgen, auto � ouwto, citroen � sitroen

Page 23: Presentatie1 def

Maar ook:

• Ze zien zelf weinig fouten

• In één stukje tekst schrijven ze een woord zelfs op verschillende manieren fout.

• Moeite met overschrijven

• Brengen veel verbeteringen aan

Page 24: Presentatie1 def

TipsTips

5 gouden tips

Page 25: Presentatie1 def

TIP 1: welk AVI-niveau?

• Einde 4de leerjaar: AVI 9 behalen

• Einde 1ste leerjaar AVI 1 niet behaald = PROBLEEM!

• Welke AVI-niveau kiezen?

Max. 1 AVI-niveau hoger dan beheerst AVI-niveau.

1 niveau lager mag ook voor leesplezier.

Page 26: Presentatie1 def

TIP 2: welke boeken?

• Leesniveau < niveau leeftijdsgenoten. Boeken= te kinderachtig.

• Kies daarom aangepaste boeken!

zie keuzelijst: ‘horen, zien en lezen, een selectie boeken voor

moeilijke lezers tot ca. 12 jaar.’

• Reeksen voor moeilijke lezers:

� klipper

� zoeklicht

� wenteltrapreeks

Page 27: Presentatie1 def

TIP 3: leesplezier verhogen?

• Sandwichlezen: � begeleider leest voor op een niveau net iets

hoger dan niveau kind

� kind leest zelfde stuk na

� begeleider leest ‘gratis’ een stuk voor.

Hoeveel? Afhankelijk van het kind

= zeer sterk stimulerend in een ontspannen sfeer.

Page 28: Presentatie1 def

TIP 4: hoe er als ouder mee omgaan?

• toon begrip

• waardeer de inspanningen die je kind levert.

• bespreek eerlijk en open wat dyslexie is en wat de gevolgen ervan zijn.

• oefen in een positieve sfeer

• Beloon goede inzet

• kind is zoveel meer dan een kind met dyslexie talenten en kwaliteiten

TIP: een 2 voor dictee

Page 29: Presentatie1 def

TIP 5: hoe er als leerkracht mee omgaan?

• Toon begrip!! = motivatiefactor

• Signaalfunctie

• CLB inschakelen

• Compenserende maatregelen toelaten afhankelijk van graad

Bv:

� Opdrachten voorlezen

� Gebruik PC

� … (meer zie bijlage)

Page 30: Presentatie1 def

Vragen?Vragen?

Page 31: Presentatie1 def

Hoe helpt computersoftware Hoe helpt computersoftware een dyslectisch kind?een dyslectisch kind?

Alternatieve programma’s

Page 32: Presentatie1 def

Alternatieve programma’s

1. Tekst naar spraak

2. Spraak naar tekst

3. Woordvoorspelling

4. Tekstverwerker met spellingscontrole

5. Andere Softwarehulpmiddelen

6. Kleine draagbare hulpmiddelen

7. Mindmap / spindiagram

8. Overhoorprogramma’s

9. Papier naar computer

Page 33: Presentatie1 def

PauzePauze

Page 34: Presentatie1 def

Hoe helpt computersoftware Hoe helpt computersoftware een dyslectisch kind?een dyslectisch kind?

SPRINT – Leen Verstraete