temat konferencji:

DETERMINANTY ROZWOJU MIAST W KONTEKŚCIE

POLITYKI MIEJSKIEJ PO ROKU 2013

„CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA ROZWÓJ MIAST W KONTEKŚCIE

POLITYKI MIEJSKIEJ PO ROKU 2013”

II sesja tematyczna:

MIASTA JAKO GŁÓWNI AKTORZY KSZTAŁTUJĄCY

PROCESY ROZWOJU W REGIONACH

tytuł wystąpienia:

ROLA MIASTA KATOWICE W SUBREGIONIE

CENTRALNYM, WYZWANIA STOJĄCE PRZED MIASTEM

W LATACH 2014-2020

Tytuł prezentacji:

PiMPeK

PiMPeK

Pragmatyka i Marzenia

81 Jednostek

Samorządu

Terytorialnego

43 miasta

30 gmin

8 powiatów

PRAGMATYKA

PRAGMATYKA

PRAGMATYKA

0

50 000

100 000

150 000

200 000

250 000

300 000

350 000

Liczba mieszkańców Miast GZM (stan na 31.12.2011 r.)

PRAGMATYKA

0,00%

5,00%

10,00%

15,00%

20,00%

25,00%

Stopa bezrobocia w miastach GZM (stan na 28 luty 2013 r.)

686 303 696

437 129 131

870 581 082

588 078 653

369 441 886

1 391 933 436

274 511 287

132 824 514

544 428 814

229 530 530

692 119 642

162 361 778

593 527 952

769 464 055

Dochody miast GZM w zł (wykonanie 2012 r.)

PRAGMATYKA

-40 000 000,00

-20 000 000,00

0,00

20 000 000,00

40 000 000,00

60 000 000,00

80 000 000,00

100 000 000,00

120 000 000,00

140 000 000,00

160 000 000,00

180 000 000,00

nadwyżka operacyjna (deficyt operacyjny) miast GZM (wykonanie za 2012 r.)

PRAGMATYKA

-30,0%

-25,0%

-20,0%

-15,0%

-10,0%

-5,0%

0,0%

5,0%

10,0%

15,0%

Tytu

ł osi

Tytuł osi

Udział nadwyżki operacyjnej w dochodach bieżących

Serie1

PRAGMATYKA

0,0%

5,0%

10,0%

15,0%

20,0%

25,0%

30,0%

35,0%

40,0%

45,0%

22,8% 17,8%

14,4% 18,6%

28,5%

34,8%

23,6%

43,5%

29,6% 30,2% 31,6% 34,2%

23,3%

32,4%

Wskaźnik zadłużenia (zadłużenie/dochodów ogółem - max 60% wykonanych dochodów)

20

48

25

40

15

50

0

22

80

53

75

60

85

50

100

78

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

Capgemini KHW DisplayLink RockwellAutomation

Ruch Steria Webanywhere MentorGraphics

Pracownicy z Katowic (w %) Pracownicy spoza Katowic (w %)

STRUKTURA ZATRUDNIENIA W KATOWICACH (w %)

PRAGMATYKA

Wnioski:

a) Bardzo duże zróżnicowanie w odniesieniu do

poszczególnych miast GZM (dochody, zadłużenie,

nadwyżka operacyjna, bezrobocie)

b) Mieszkańcy GZM-u korzystają z Metropolii, a nie

tylko z „własnego miasta” – faktycznie jest to dla

nich jedno miasto

PRAGMATYKA

CZY PRZYSZŁA PERSPEKTYWA

UNII EUROPEJSKIEJ NA LATA 2013 – 2020

MOŻE BYĆ SZANSĄ DLA

METROPOLII SILESIA?

PRAGMATYKA

Jednym z najważniejszych założeń nowo projektowanej

polityki spójności na lata 2014-2020 jest szerokie

uwzględnienie w jej ramach wymiaru terytorialnego.

Wynika to bezpośrednio z zapisów Traktatu

Lizbońskiego.

PRAGMATYKA

Najważniejszym nowym rozwiązaniem

dla obszarów zurbanizowanych są

Zintegrowane Inwestycje Terytorialne

PRAGMATYKA

Celem realizacji ZIT w Polsce jest zwiększenie

zaangażowania miast i obszarów zurbanizowanych lub

innych terytoriów w zarządzaniu środkami strukturalnymi

UE oraz zastosowanie podejścia zintegrowanego na

rzecz zapewniania komplementarności.

PRAGMATYKA

Można to rozumieć jako zespół działań związanych z

wyrównywaniem standardów na terenie poszczególnych

gmin w ramach zespołu metropolitalnego z

jednoczesnym wykorzystaniem efektu synergii do

wzrostu konkurencyjności całej metropolii.

PRAGMATYKA

Wsparcie w ramach ZIT będzie skierowane na:

a) Rozwój zrównoważonego, sprawnego transportu łączącego miasto i jego

obszar funkcjonalny

b) Przywracanie funkcji społeczno-gospodarczych zdegradowanych obszarów

miejskich

c) Poprawa stanu środowiska przyrodniczego na obszarze funkcjonalnym

miasta:

d) Wspieranie efektywności energetycznej: związane z działaniami na rzecz

energooszczędności w budynkach publicznych i w sektorze mieszkaniowym

PRAGMATYKA

Nowe narzędzie wspierające rozwój terytorialny

zaproponowane przez KE ma z założenia przyczynić się do

zwiększenia efektywności realizacji polityki spójności.

PRAGMATYKA

Ale czy wystarczy środków własnych na realizację tych

zadań, czy nie będą bardziej zdolne do ich wykorzystania

miasta bogatsze co doprowadzi do jeszcze bardziej

większego zróżnicowania pomiędzy miastami metropolii ?

np. Realizacja projektu tramwajowego bez Mysłowic i

Świętochłowic w obecnej perspektywie finansowej

PRAGMATYKA

Co zrobić by tak nie było ?

PRAGMATYKA

OPRACOWANIE STRATEGII

ROZWOJU SUBREGIONU CENTRALNEGO

spotkania reprezentacji subregionu centralnego:

10 stycznia br.

23 stycznia br.

4 lutego br.

Ustalenia z inicjatywy miasta Katowice: KZK GOP skoordynuje prace

związane z przygotowaniem Strategii Subregionu Centralnego na

potrzeby wykorzystania perspektywy finansowej UE 2014 - 2020

PRAGMATYKA

12 marca 2013 r. KZK GOP ogłosił zamówienie publiczne na opracowanie

Strategii Rozwoju Subregionu Centralnego Województwa Śląskiego na

lata 2014-2020 z perspektywą do 2030 r.,

ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień rozwoju transportu

miejskiego, wraz z programem działań dla

Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT)

PRAGMATYKA

Przedmiotem zamówienia jest opracowanie dokumentu składającego

się z trzech części:

CZĘŚĆ I. Strategia Rozwoju Subregionu Centralnego Województwa

Śląskiego na lata 2014-2020.

CZĘŚĆ II. Strategia Rozwoju Transportu Miejskiego w Subregionie

Centralnym.

CZĘŚĆ III. Program działań dla Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych

realizowanych w Subregionie Centralnym.

dokument musi uwzględniać listę projektów zgłoszonych przez Subregion Centralny

Województwa Śląskiego do współfinansowania w ramach mechanizmu ZIT

PRAGMATYKA

Do 05.04.2013 r. gminy Subregionu Centralnego

Województwa Śląskiego zgłosiły 82 propozycje projektów,

do realizacji w ramach Zintegrowanych Inwestycji

Terytorialnych o łącznej wartości 4.283,27 mln zł (stan na

19.03.2013r.). Projekty te zostały pogrupowane wg

wiodącego tematu przedsięwzięć.

Zidentyfikowano 6 zintegrowanych programów:

PRAGMATYKA

1. Zintegrowany program budowy centrów

przesiadkowych, w tym systemów Park & Ride

oraz Bike & Ride na obszarze Subregionu

Centralnego Województwa Śląskiego – o łącznej

wartości 1.446,71 mln zł;

PRAGMATYKA

2. Zintegrowany program budowy i rozbudowy

systemu dynamicznej informacji pasażerskiej w

Subregionie Centralnym Województwa Śląskiego - o

łącznej wartości 197,11 mln zł;

PRAGMATYKA

3.Zintegrowany program budowy systemu

inteligentnego zarządzania ruchem w

Subregionie Centralnym Województwa

Śląskiego – o łącznej wartości 396,00 mln zł;

PRAGMATYKA

4. Zintegrowany program rozwoju komunikacji tramwajowej

– 974,47 mln zł;

5. Zintegrowany program odnowy taboru autobusowego

– 471,48 mln zł;

6. Zintegrowany program przebudowy układu

komunikacyjnego – 797,50 mln zł.

PRAGMATYKA

Obecnie trwa procedura uporządkowywania listy zgłoszonych projektów,

doprecyzowywanie ich zakresów, ujednolicanie zapisów oraz ustalenie stanu

przygotowania projektów do realizacji. Procedura prowadzona jest we

współpracy z Wydziałem Funduszy Europejskich Urzędu Miasta w Katowicach.

W następnych etapach niezbędne będzie nadanie priorytetów zgłoszonych

przedsięwzięć, dokonanie wyboru projektów kluczowych z punktu widzenia

realizacji Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych oraz sporządzenie listy

projektów rezerwowych.

PRAGMATYKA

Podstawową zasadą jest to by KZK GOP przygotował

dokumenty programowe i strategiczne natomiast

wdrażaniem (realizacją) zajęły się poszczególne

gminy, powiaty i miasta

PRAGMATYKA

W dniu 9 kwietnia w Gliwicach podpisano porozumienie

pomiędzy 81 jst i KZK GOP które formalizuje te działania

Lidrerem ZIT-u dla komponentu krajowego jest

Prezydent Miasta Katowice

Jednostką wykonawczą jest KZK GOP

PRAGMATYKA

Rola Miasta Katowice w Subregionie Centralnym:

1. Lider ZIT dla komponentu krajowego

2. Koordynator całego procesu

3. Nadzór nad jednostką wykonawczą KZK GOP

4. Organizowanie spotkań reprezentacji Subregionu

Centralnego oraz zgromadzenia ogólnego

przedstawicieli subregionu

PRAGMATYKA

Rola Miasta Katowice w Subregionie Centralnym cd:

5. Zapewnienie komunikacji pomiędzy Partnerami

Porozumienia

6. Reprezentowanie Subregionu Centralnego w

kontaktach roboczych z Instytucją Zarządzającą

7. Ścisła współpraca z liderem Subregionu Centralnego

PRAGMATYKA

Wyzwania stojące przed Miastem w latach 2014 – 220

1. Opracowanie Strategii Rozwoju Subregionu Centralnego

Województwa Śląskiego na lata 2014-2020

2. Opracowanie Strategii Rozwoju Transportu Miejskiego w

Subregionie Centralnym.

3. Przygotowanie Programu działań dla Zintegrowanych Inwestycji

Terytorialnych realizowanych w Subregionie Centralnym

4. Zapewnienie sprawnego wdrażania programu ZIT

5. Zabezpieczenie wkładu własnego beneficjentów

PRAGMATYKA

Wartość Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych wynosi:

4.283,27 mln zł (stan na 19.03.2013 r.)

zatem udział własny miast musi wynieść

około 2 mld zł.

Czy nas na to stać ?

PRAGMATYKA

FORMY ORGANIZACYJNE

WDRAŻANIA PROGRAMU ZIT

GZM

nie jest w stanie realizować funkcji Metropolitalnych!

Budżet – kilka mln zł.

Zadnia – może tylko opracować strategię, pozostałe

zadania tylko na podstawie porozumień

(Przypadek projektu Tramwaje Śląskie)

PRAGMATYKA

KZK GOP

jest stabilną instytucją o relatywnie dużym budżecie i bardzo

dużym doświadczeniu.

Niestety nie jest wiarygodnym partnerem dla banków

– jego budżet składa się z corocznych składek, nie zawsze

płaconych regularnie przez gminy członkowskie. Każda gmina

w dowolnym czasie może z niego wystąpić

PRAGMATYKA

Metropolia w oparciu o projekt ustawy

Metropolitarnej – wrzesień 2011 r.

Zakłada m.in.:

• Powołanie powiatu metropolitarnego

• Własny budżet

• 14 gmin (obecny GZM)

NIE MA SZANS NA POWOŁANIE TAKIEJ JEDNOSTKI

PRAGMATYKA

Aby była silna instytucja metropolitalna

POWINNA POWSTAĆ JST

o określonych (dużych) przewidywalnych i powtarzalnych

(pewnych) rocznych dochodach.

PRAGMATYKA

Jakie są możliwości pozyskania dodatkowych środków?

Pragmatyka i Marzenia

PiMPeK

MARZENIA

MARZENIA

ustawa z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach

jednostek samorządu terytorialnego

Art. 41.1 Dla gminy powstałej w wyniku połączenia dwóch lub więcej

gmin, w drodze zgodnych uchwał, wskaźnik udziału we wpływach z podatku

dochodowego od osób fizycznych, określony w Art. 4 ust. 2, w okresie 5 lat,

począwszy od dnia 1 stycznia roku następującego po roku, w którym

podjęto decyzję o połączeniu, jest zwiększony o pięć punktów

procentowych.

MARZENIA

ustawa z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach

jednostek samorządu terytorialnego

Art. 41.2 Dla powiatu powstałego w wyniku połączenia dwóch lub

więcej powiatów, w drodze zgodnych uchwał, wskaźnik udziału we

wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych, określony w art. 5 ust.

2, w okresie 5 lat, począwszy od dnia 1 stycznia roku następującego po roku,

w którym podjęto decyzję o połączeniu, jest zwiększony o pięć punktów

procentowych.

MARZENIA

ustawa z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach

jednostek samorządu terytorialnego

Art. 41.3 Dochody z tytułu zwiększonych udziałów, o których

mowa w ust. 1 i 2, nie zalicza się do dochodów podatkowych

w rozumieniu niniejszej ustawy.

MARZENIA

Katowice Mysłowice Sosnowiec Siemianowice Śląskie RAZEM

zł83 449 496

zł17 236 425 zł45 538 980

zł13 654 683

zł159 879 584

zł417 247 480,00

zł86 182 125,00

zł227 694 900,00

zł68 273 415,00

zł799 397 920,00

wyliczenie zwiększenia dochodów z tytułu PIT (dodatkowe 5 punktów procentowych dla gminy i powiatu) w sytuacji połączenia dwóch lub więcej gmin / powiatów

aktualnie x 5

Można z pewnym przybliżeniem powiedzieć, że

Metropolia Silesia mogła by w ciągu 5 lat pozyskać

dodatkowe środki w wysokości ponad 2 mld zł.

tyle potrzebujemy do ZIT – u

MARZENIA

MARZENIA

Taka metropolia potrzebuje

silnego lidera !!!

Kto mógłby nim być?

(nie prezydent Katowic)

Źródło: strona internetowa UM Gliwice

ZYGMUNT FRANKIEWICZ

Prezydent Miasta Gliwice

- Człowiek z bardzo dużym doświadczeniem

samorządowym, wieloletni przewodniczący

Śląskiego Związku Gmin i Powiatów

Źródło: strona internetowa UM Tychy

ANDRZEJ DZIUBA

Prezydent Miasta Tychy

Sprawny menadżer z sukcesami zarządzający swoim miastem.

Zawsze skłonny do kompromisu na rzecz ogólnego dobra.

Źródło: strona internetowa UM Zabrze

MAŁGORZATA MAŃKA-SZULIK

Prezydent Miasta Zabrze

Żelazna dama śląskiego samorządu terytorialnego.

Źródło: strona internetowa UM Sosnowiec

KAZIMIERZ GÓRSKI

Prezydent Miasta Sosnowiec

Wojownik – na pewno potrafiłby walczyć nie

tylko o sprawy Zagłębia ale i całej metropolii.

Źródło: strona internetowa gu.us.edu.pl

ZYGMUNT ŁUKASZCZYK

Wojewoda Śląski

„To pięknie, gdy człowiek jest dumny ze swego miasta, lecz jeszcze

piękniej, gdy miasto może być z niego dumne.” - Abraham Lincoln

Źródło: strona internetowa slaskie.pl

„ …z punktu widzenia priorytetów rozwojowych i z punktu widzenia nowej

perspektywy finansowej i szans rozwojowych najkorzystniejszą formą byłoby

by subregion centralny stanowił jedno miasto …”

„ … pomysły na metropolie są dobre, ale z tych wszystkich jedno miasto jest

najlepsze.”

MIROSŁAW SEKUŁA

Marszałek Województwa Śląskiego

Pragmatyka i Marzenia

Prezydenta Katowic

PiMPeK

MARZENIA

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

PIOTR USZOK Prezydent Miasta Katowice