Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας

Ανάλυση Κοινωνικού Δικτύου Social Network Analysis (SNA)

2016 – Μπράιλας, Α. 1

2016 – Μπράιλας, Α. 2

2016 – Μπράιλας, Α. 3

2016 – Μπράιλας, Α. 4

Από το άτομο στη σχέση

• Η ανάλυση κοινωνικού δικτύου συνιστά μια ξεκάθαρη μετακίνηση της εστίασης από το άτομο, στο άτομο μέσα από τις σχέσεις του.

• “We are always already emerging from relationship; we cannot step our of relationship; even in our most private moments we are never alone.” (K.Gergen, Relational Being, 2009).

2016 – Μπράιλας, Α. 5

“... the self (the perceiver) and the other (the perceived) exist not as separate entities, but as “relations between two coordinates ... each serving to differentiate the other.”

– Holquist, M. (2002). Dialogism: Bakhtin and His World. New York: Routledge.

2016 – Μπράιλας, Α. 6

“The self, then may be conceived as a multiple phenomenon of essentially three elements (it is – at least – a triad, not a duality): a center, a not-center, and the relation between them... Dialogism is a form of architectonics, the general science of relations... a relation is never static, but always in the process of being made or unmade.” p.29

– Holquist, M. (2002). Dialogism: Bakhtin and His World. New York: Routledge.

2016 – Μπράιλας, Α. 7

“... dialogism's fundamental a priori that nothing is in itself. Existence is sobytie sobytiya, the event of co-being; it is a vast web of interconnections each and all of which are linked as participants in an event whose totality is so immense that no single one of us can ever know it.” p.41

– Holquist, M. (2002). Dialogism: Bakhtin and His World. New York: Routledge.

2016 – Μπράιλας, Α. 8

Κοινωνιογράμματα • Τα πρώτα ίσως παραδείγματα ανάλυσης

κοινωνικού δικτύου αποτελούν τα κοινωνιογράμματα του Jacob L. Moreno.

2016 – Μπράιλας, Α. 9

"Moreno Sociogram 1st Grade" by MartinGrandjean - Own work. Licensed under CC BY-SA 4.0 via Wikimedia Commons

2016 – Μπράιλας, Α. 10

"Moreno Sociogram 2nd Grade" by MartinGrandjean - Own work. Licensed under CC BY-SA 4.0 via Wikimedia Commons

2016 – Μπράιλας, Α. 11

Moreno Sociogram 1st to 8th Grade" by MartinGrandjean - Own work. Licensed under CC BY-SA 4.0 via Wikimedia Commons

2016 – Μπράιλας, Α. 12

Manuel Castells (1996)

Στην προσέγγιση της δικτυωμένης κοινωνίας η κατανόηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς προϋποθέτει τη μελέτη των δικτύων στα οποία εντάσσονται τα άτομα.

2016 – Μπράιλας, Α. 13

Βασικές έννοιες

• Τι είναι ο γράφος ή η απεικόνιση ενός δικτύου; – Ένας γράφος είναι ένα σύνολο κόμβων που

διασυνδέονται με γραμμές (ακμές-συνδέσεις).

• Τι είναι κοινωνικό δίκτυο; – Είναι ένα δίκτυο όπου οι κόμβοι

αντιπροσωπεύουν ανθρώπους και οι γραμμές τις διασυνδέσεις τους (προσωπικές, συναισθηματικές, οικονομικές κ.α.)

2016 – Μπράιλας, Α. 14

Παράδειγμα γράφου κοινωνικού δικτύου με 339 κόμβους και 1998 διασυνδέσεις. Το δίκτυο αυτό είναι το δίκτυο των likes της επίσημης σελίδας στο Facebook γνωστού Έλληνα πολιτικού.

2016 – Μπράιλας, Α. 15

Σε αυτή τη μορφή ο συγκεκριμένος γράφος δεν είναι ιδιαίτερα χρήσιμος. Οι κόμβοι είναι διατεταγμένοι με τυχαίο τρόπο και όχι ανάλογα με τη μεταξύ τους διασύνδεση, οπότε είναι αδύνατο να διακρίνουμε αν υπάρχει κάποιας μορφής υποκείμενη οργάνωση (pattern).

2016 – Μπράιλας, Α. 16

Με τον κατάλληλο χειρισμό της οπτικής απεικόνισης του δικτύου, μπορούμε να οδηγηθούμε σε αυτή τη μορφή του γράφου, η οποία δίνει πολύ περισσότερες πληροφορίες. Ο χειρισμός του γράφου επιτεύχθηκε με το λογισμικό Gephi.

2016 – Μπράιλας, Α. 17

Ενδεικτικές εφαρμογές της SNA

• Εντοπισμός των κρίσιμων κόμβων (hubs) σε έναν πληθυσμό όπου μια παρέμβαση για την αποτροπή εξάπλωσης του AIDS θα είναι πιο αποτελεσματική.

• Εντοπισμός ψεύτικων προφίλ στα social media. • Εκτίμηση ψυχολογικών χαρακτηριστικών του

ατόμου. • Εντοπισμός κρυφών διασυνδέσεων (σύγκρουση

συμφερόντων) μεταξύ οργανισμών. • Βελτιστοποίηση της οργανωσιακής διασύνδεσης

και επικοινωνίας μιας κοινωνικής δομής.

2015 Α.Β. ΜΠΡΑΪΛΑΣ Εργαστήριο Δυνητικής Πραγματικότητας, Διαδικτυακής Έρευνας και Εκπαίδευσης, Πάντειο Πανεπιστήμιο http://vrlab.panteion.gr 18

19 Source: http://www.martingrandjean.ch/digital-humanities-on-twitter

Who’s following who? This graph consists of 1,434 nodes connected by 137,061 directed edges, each symbolizing a user “following” another on Twitter.

2016 – Μπράιλας, Α. 20

Gephi – gephi.org

“Gephi is a tool for people that have to explore and understand graphs. Like Photoshop but for data, the user interacts with the representation, manipulate the structures, shapes and colors to reveal hidden properties.”

2016 – Μπράιλας, Α. 21

2016 – Μπράιλας, Α. 22

Links

• Gephi Quick Start tutorial: https://gephi.github.io/users/quick-start/

• Introduction to Network Analysis and Visualization by Martin Grandjean: http://www.martingrandjean.ch/gephi-introduction/

Σας ευχαριστώ!

2016 – Μπράιλας, Α. 23