Teknoloji̇ni̇n Yaşamımızdaki Yeri: Ruh Sağlığı ve İnsan Gelişimi Açısından

Teknoloji: Yeni Bir Sorun mu?

@yankiyazgancom

İstanbul Kültür Üniversitesi- Psikoloji Çalıştayı 8 Nisan 2015

www.yankiyazgan.com www.ydydanismanlik.com

TEKNOLOJİ, SOSYAL MEDYA VE ÇOCUK ERGEN RUH SAĞLIĞI •  İKÜ Psikoloji Anabilim Dalı ile YDY Danışmanlık ve Güzel

Günler Polikliniği İşbirliği ile düzenlenen 8 Nisan 2015 tarihli İKÜ Psikoloji Çalıştayı’ndaki sunumlardan bazılarını bir araya getirdik.

katkılar Bu dosyadaki sunumları hazırlayanlar • Dr Yankı Yazgan (GüzelGünler

Polikliniği) • Psk Ceyda Dedeoğlu (YDY

Danışmanlık) • Dr Umut Kaytanlı (Z Kamil

Hast) • Dr Özlem Çakıcı (GüzelGünler

Polk)

Çalıştayın düzenlemesi • Doç Dr Zeynep Oktuğ (İKÜ) • Dr Gresa Çaraxhiu Bulut

(GüzelGünler Polk)

•  Bu dosyada yer almayan sunumlar:

• Selin Karaçam, Sandy Kohen, Ayça Uslu (YDY Danışmanlık Psikologları)

Katılımcılar •  Toplam 387 katılımcı verisi toplandı. •  %19,6 erkek (76), %80,4 kadın (311). •  Ortalama yaş: 30 (18-68 aralığında)


5% 11%

84%

Bilgisayar… Yok Ortak kullanım Kişiye özel

83%

4% 13%

Tablet Yok Ortak kullanım Kişiye özel

İş yerinizde kullandığınız…


Sosyal hayatınızda kullandığınız…

3% 24%

73%

Bilgisayar Yok

Aile/arkadaş ile ortak

62%

17%

21%

Tablet

Yok

Aile/arkadaş ile ortak Özel


Ekranlı iletişim aracı kullanımı


Akıllı telefon kullanımı

•  %90.7’nin kendine ait akıllı telefonu ve internet paketi var.

•  Katılımcı okullarımızdan her derste öğrencieri tablet kullananlar %4.1; hiç kullanmayanlar %89,4. Bazı derslerde kullananlar ise %5,9


Teknolojiyi derse ne sıklıkla aktarırsınız?


Teknoloji Tutum Ölçeği

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

e-posta kullanımı eğitim alanında kullanılmaz.

Tepegöz, slayt, projeksiyon gibi cihazlar fazla zaman

harcanması nedeniyle tercih edilmemeli.

Internetin öğretimde kullanımı zaman kaybıdır

Teknolojik araçların kullanımının öğrenci

motivasyonun etkisi olmaz

Kararsız Katılmıyorum Katılıyorum www.yankiyazgan.com www.ydydanismanlik.com


0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

Teknolojik araçların ders anlatımında kullanılması gerekmez.

Videoya kayıt, öğrencilerin eksiklerini

görmelerini sağlar

Video bantlarının tekrar izlenebilir

oluşu öğrencilere geri bildirim sağlar.

Teknolojik araçlar alıştırma yapma ve tekrar etmek

amaçlı kullanılabilir.

Öğrencilere bilgisayar

okuryazarlığı hakkında yemel

dersler verilmelidir.

Mevcut teknolojilerinin kullanımı, yeni

başka teknolojilerin gelişmesine

olanak sağlar.



0

1

2

3

4

5

6

Verimli çalışma ve öğrenme konusunda, teknolojinin

getirdiği imkanlar olumlu bir etkiye sahiptir.

Teknoloji kullanımı ile anlaşmasında güçlük çekilen derslerin kavranması daha

kolay hale gelecektir.

Hayatta başarılı olmak için mutlaka, teknoloji

imkanlarından yararlanmak gerekmiyor.

Günlük ve yıllık planlar, öğretmenler tarafından bilgisayar kullanılarak

hazırlanmalıdır.



0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

Ders sırasında sık sık bilgisayar destekli

öğretime yer verilmelidir.

Öğrencilere yeni teknolojilerin kullanımı

hakkında ön bilgiler verilmedir.

Öğretmen yetiştirmede yeni

teknolojilerin kullanımı arttırılmalıdır.

Teknolojik araçlar ancak tğm duyu organlarına hitap

ettiğinde başarılı olur

Üniversiteden mezun olabilmek için, "konu

alanı ile ilgili teknolojik materyalleri

kullanabilme yeterliği" de oranlanmalıdır.


Teknolojinin avantajları ve dezavantajları

•  En çok avantaj sağladığını düşündüğünüz konular; –  Dikkat ve ilgi çekme –  Öğrenmeyi kalıcılaştırması –  Bilgiye erişimde kolaylık sağlaması

•  Bu avantajların geliştirilmesine yönelik önerileriniz; –  Bilinçli teknoloji kullanımının sınırlarının belirlenmesi –  Teknolojik araç, yöntem ve olanakların arttırılması,

geliştirilmesi –  Teknoloji kullanımı üzerine eğitimlerin yapılması


Teknolojinin avantajları ve dezavantajları

•  En çok dezavantaj oluşturabileceğini düşündüğünüz konular; –  Dikkat dağıtması –  Sosyal ilişkileri/iletişimi azaltması –  Bağımlılığa neden olması

•  Bu dezavantajın giderilmesine yönelik önerileriniz; –  Teknolojinin sınıf ortamında bilinçli, doğru ve dengeli

kullanımı –  Bilinçli kullanım konusunda öğrenci, öğretmen ve velilere

eğitim verilmesi –  Sanal olmayan, sosyal etkileşim sağlayan ve sorgulama ve

yorumlama becerilerini hedef alan aktivitelere yer vermek (grup çalışmaları gibi) www.yankiyazgan.com www.ydydanismanlik.com

Sanal Çağda

Çocuk ve Gençlerin Gelişimi

Uzm. Psk. Ceyda Dedeoğlu

Gündem •  İyi-kötü dengesi • Gelişimsel bakış açısı • Bilişsel & psiko-sosyal etkiler • Koruyucu çerçeve • Ne kadar büyük tehdit? • Bildiklerimizi değiştirecek

miyiz? • Ne yapmalıyız?

Internet sadece kötü mü?

• Çok büyük sosyal karmaşa • Modern hayat üzerinde yaygın pozitif etkiler • Çeşitli toplumsal kaygılar: Mahremiyet, güvenlik, pornografi,

suçluluk, fikir hakları vs. • Çocuk gelişimi açısından önemli ve zorlayıcı bir alan

oluşturması

Nasıl bakmalıyız?

• Etki modeli: !  Şiddet içeren görüntüler izlemenin çocuğun davranışları

üzerinde etkisi nedir? • Kullanım ve tatmin modeli: ! Internet hangi amaçlarla kullanılıyor ve çocuklar/gençler bu

kullanımdan ne elde ediyor?

Klasik bakışın dışına çıkarsak

• Gelişimsel İnşaa Modeli 1.  Evrensel gençlik sorunlarının (kimlik, cinsellik, kendilik değeri

algısı, vs) eski ve yeni yöntemlerle ele alındığı yeni bir sosyal ortam

2.  Yeni bir kültürel araç. Paylaşılıyor, normları gelişti, ve bu normlar yeni kuşaklara aktarılıyor.

3.  Yeni bir biliş objesi: Dev bir sanal şebekeler şebekesi 4.  Kendisine özgü metotlar geliştirilmesi gereken yeni bir

araştırma alanı

Tanımlar (Davis 2011)

! Sağlıklı internet kullanımı: Düşünsel, davranışsal herhangi bir rahatsızlık duymaksızın uygun bir zaman diliminde, istenen amaca ulaşmak için internet kullanımı

! Problemli internet kullanımı: Internet kullanımının bireyin yaşamının psikolojik, sosyal ve bilişsel alanlarında güçlükler oluşturması

Bilişsel

• Geliştirici özellikler: Neden-sonuç ilişkisi kurma, kelime ve sayıları öğrenme ve hatırda tutma, üç boyutlu algı, el-göz koordinasyonunu

• Zorlayıcı özellikler: Kurmaca-gerçek farkının anlaşılmaması, gelişim seviyesinin üzerinde materyale maruz kalma

Öğrenme

• Geliştirici özellikler: Bilgiye erişim, farklı kaynaklar • Zorlayıcı özellikler: Hazıra alışma, ders çalışma

zamanından çalma

Psiko-sosyal gelişim

• Geliştirici özellikler: Arkadaşlarla bağlantıda kalmanın yeni yolu

• Zorlayıcı özellikler: Yalnızlaşma, sosyal iletişimin azalması

Nasıl değil kiminle?

•  Internet üzerinden mesajlaşma yakın arkadaş çevresi ile ise psiko-sosyal iyilik halini destekliyor

• Arkadaşlık ilişkileri zaten zedeli olanlar yabancılarla mesajlaşmak için kullanıyor; yalnızlıkları ve depresif özellikleri artıyor.

Risk faktörleri- Kim hassas?

Tehlike boyutu?

•  Eurokids online / Kasım 2011/ 9-16 yaş / 1018 kullanıcı •  Anne babaların %60’ı: Çocuğumu internet riskleri

konusunda eğitebilirim •  Çocukların %50’si: Anne babalar bu konulardan anlamaz,

arkadaşımla konuşurum veya kimse ile paylaşmam •  Çocukların %78’i: Internet kullanımı ve risklerini anne

babamdan daha iyi bilirim •  EU Kids online güvenliği testi: Avrupa ortalaması 3.35/8;

Türkiye’deki çocukların puanı 2.6

Koruma Kaynakları

Koruyucu çerçeve • Çocuk/gençlerin güçlendirilmesi • Ailelerin üstüne düşenler • Dijital yurttaşlık

Korurken ihlal ettiklerimiz Bildiklerimizi değiştirecek miyiz?

BM Çocuk Hakları Sözleşmesi: • Görüşlerini ifade etme ve bunların dinlenilmesi

(Madde 12) • Bilgi arama, alma ve içselleştirme hakları da dahil

olmak üzere ifade özgürlüğü (Madde 13) • Dernek kurma ve barışçı toplantı yapma ve

bilgiye erişim (Madde 17) Haklarını güvence altına almaktadır.

(Okulda) Ne yapabiliriz?

•  Çocukların bilgisayar kullanımı konusunda ebeveynler çocuklarıyla daha fazla etkileşime girmelidir

•  Ebeveynlerin interneti kullanabilmeleri için adımlar atılmalı, ebeveynlere internet güvenliği hakkında bilgi/eğitim verilmelidir,

•  Okullardaki bilgi ve iletişime yönelik derslerin içerikleri geliştirilerek, internet güvenliği konusunda daha fazla ve yeni bilgiler sunulmalıdır

•  Okul aile birliğinin de katkısı ile aile ve öğretmenlerin internet güvenliği konusunda işbirliği yapmaları sağlanmalıdır.

•  Online öğrenme ortamlarının kullanımını teşvik etmek ve arttırmak için farklı organlarda bu ortamlar tanıtılmalıdır.

Teknolojik Bağımlılıklar

Uz. Dr. Umut Kaytanlı

İstanbul Zeynep Kamil Kadın ve Çocuk Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Psikiyatrisi Polikliniği

İKÜ Psikoloji Çalıştayı – II

“Teknoloji Çağı”


Z kuşağı…


Z kuşağı?


• Bilgisayar? • Tablet? •  İnternet kullanımı? • Oyunlar? • Sosyal medya hesabı? • Akıllı telefon?

Z kuşağı - Bilgisayar kullanımı?


•  8-16 yaş arası109 çocuk ve ergen (İÜ Cerrahpaşa Tıp Fak. Çocuk Psikiyatrisi Polikliniği - 2010)

•  İlk kullanma yaşı: Kız: 3 yaş, Erkek: 2 yaş " Ortalama: 7,6 yaş (Kız: 8,3 yaş , Erkek: 7 yaş) •  Kendine ait: %67

•  İnternet erişimi: %88.1

•  Bilgisayar nerede?: %59,4 çocuk odası

Bilgisayar oyunları?


• 2009’da yapılan bir çalışmada annelerin %54’üne göre çocuklarını en çok mutlu eden aktivite dışarıda oyun parkında oynamak

• İnternet üzerinden yapılan bir başka çalışmada (2010)

çocukların %86’sı arkadaşlarıyla dışarıda oynamayı bilgisayar oyunu oynamaya tercih ettiklerini bildirmişler.

Z kuşağı – Telefon kullanımı?


•  2012, Avustralya: 5-14 yaş arası - 1/3’ü cep tel. sahibi

•  6-15 yaş arasında (TUİK, 2013): " Kullanım oranı %24,3 " Kendi telefonu olan %13,1 " Kullanmaya başlama yaşı: 10 •  Akıllı tel. "15-19 yaş arası 308 ergen (İstanbul, 2014): %76,7

•  Ortalama 8,5 sa/gün •  En çok sosyal medya/ eğlenme/ mesajlaşma amaçlı

Teknolojik bağımlılıklar


•  İnsan-makine etkileşiminin olduğu, tetikleyici ve pekiştirici unsurları ile bağımlılık eğiliminin artışına katkıda bulunan kimyasal olmayan (davranışsal) bağımlılıklar (Griffiths, 1995).

• Aktif: Bilgisayar oyunları • Pasif: TV

İnternet bağımlılığı


• Tanım üzerinde bir ortak bir karara varılmış değil.. • Kompulsif internet kullanımı • Patolojik internet kullanımı •  “Internet dependency” •  İnternetomani

Young - İnternet Bağımlılığı için Önerdiği Tanı Ölçütleri (6 aydır; 5/8) 1.  İnternet ile ilgili aşırı zihinsel uğraş (sürekli olarak interneti

düşünme, internette yapılan aktivitelerin hayalini kurma, internette yapılması planlanan bir sonraki etkinliği düşünme, vb)

2.  İstenilen keyfi almak için giderek daha fazla oranda internet kullanma ihtiyacı duyma

3.  İnterneti kullanımını kontrol etme, azaltma ya da tamamen bırakmaya yönelik başarısız girişimlerin olması

4.  İnternet kullanımının azaltılması ya da tamamen kesilmesi durumunda huzursuzluk, çökkünlük ya da kızgınlık hissedilmesi

Young - İnternet Bağımlılığı için Önerdiği Tanı Ölçütleri (6 aydır; 5/8) 5.  Başlangıçta planlanandan daha uzun süre internette kalma,

günlük aktiviteleri planlamada güçlük

6.  Aşırı internet kullanımı nedeniyle aile, okul, iş ve arkadaş çevresiyle sorunlar yaşama, eğitim veya kariyer ile ilgili bir fırsatı tehlikeye atma ya da kaybetme

7.  Başkalarına (aile, arkadaşlar, terapist, vb) internette kalma süresi ile ilgili yalan söyleme

8.  İnterneti problemlerden kaçmak veya olumsuz duygulardan (örn. çaresizlik, suçluluk, çökkünlük, kaygı) uzaklaşmak için kullanma



! Küresel prevalans ile ilgili güvenilir veri yok.

! Tahiroğlu ve ark. (2010), psikiyatrik bozukluğu olan ve olmayan 12-18 yaş arasındaki 884 ergeni problemli internet kullanımı açısından değerlendirmişlerdir.

! Psikiyatrik örneklemde (PÖ) internet bağımlılığını değerlendirme ölçeği

(İBDÖ) puanları toplum örneklemine (TÖ) göre daha yüksek

! PÖ’de >8 saat/hafta internet kullananların oranı %23.3, toplum örnekleminde %10.6



! PÖ’de : * en sık tanı DEHB (n:260; %58.8) * Anksiyete bzk. (n:96; %21.7) * Duygudurum bozuklukları (n:55; %12.5) ! Haftada 8 saat ve üzeri internet kullanan bireylerin * %32.7’si Duygudurum bzk. * %25 DEHB * %19.8 Anksiyete bzk.

İnternet bağımlılığı – Kim riskli?


! DEHB problemli internet kullanımı için bir risk faktörü " Ödüllendirme ve ödül arama davranışlarına artmış hassasiyet " Davranışı durdurma ve denetleme güçlükleri

•  Depresif belirtiler (Young ve Rogers, 1998) •  Yalnızlık, sosyal izolasyon (Kraut ve ark., 1998) •  Kompulsif internet kullanımı " 6 ay sonra ergenlerde depresyon riskinde

artış (Kraut ve ark., 1998)

İnternet bağımlılığı – Kim riskli?


•  1098 ebeveyn-çocuk çifti (13-17 y; Hong Kong) •  Ebeveynde psikiyatrik problem ile çocuktaki internet

bağımlılığı arasında ilişki (+) • Çocukların %24’ünde orta-ciddi İnternet Bağımlılığı

(+)

• Çocukta: " Akıllı telefon sahipliği " >3 sa/ gün internet kull. ya da online oyun " Pornografik siteleri gezme " Kısa uyku süresi " Saldırgan mesaj/ görsel gönderme/ alma

(Lam, 2015)

Oyun bağımlılığı?


•  En geniş tanımıyla: “Belirgin derecede zarara yol açan oyun oynamayı kontrol

edememe” • Her tür oyunun “aşırı kullanımı” söz konusu olsa da, en fazla online

oyunları oynayanlarda görülüyor.

• Online oyunlar “alkol” ya da “kumar” gibi (Chappel ve ark. 2006)

•  Kumar oynama ile birbirlerine hem ruhsal-davranışsal (pekiştirme şemaları) hem de yapısal olarak (ses ve ışıkların etkisi) benziyorlar (Griffiths ve Wood, 2000).

Oyun bağımlılığı..


•  İki yönlü ilişki: Oyun bağımlılığı altta yatan bir psikopatolojinin dışavurumu mu? "“ ‘Gerçeklikten kaçış’ psikopatolojiden köken alıyor ya da

psikopatolojiye yol açıyor olabilir” (Caplan, 2007, 2003; Ha ve ark., 2007; Kim ve Davis, 2009).

! Oyun oynamak bazı oyunculara dikkate değer ölçüde olumlu

psikososyal faydalar sağlıyor olabilir (Longman ve ark., 2007; Lim ve Roselyn Lee, 2009)

Online oyunlar sosyal etkileşim ortamı oluşturarak yalnızlık

duyguları üzerine etki ediyor gibi görünüyor.



Oyuncuya ait özellikler : #  Düşük öz-yeterlik #  Düşük özgüven #  Saldırgan eğilimler #  Sosyal inhibisyon #  İşlevsel olmayan başa çıkma yöntemleri #  Düşük ebeveyn desteği # Okulla ilişkili sorunlar "Düşük okul başarısı? #  DEHB #  Duygudurum bozuklukları # Madde kötüye kullanımı # ……………….



! Daha az tecrübeli oyuncular kendini daha “hızlı kaptırıyor”, özellikle ilk saat içinde. Tecrübeli kişiler bu duyguyu yaşamak için daha fazla süreye ihtiyaç duyuyor, bu da tolerans gelişmesi ile benzerlik gösteriyor.

! Oynanan süre ile bağımlılık davranışı arasında orta derecede bir ilişki

var: Çok uzun süre oynasa da bu bir kişinin bağımlı olduğu anlamına gelmiyor.

! Oyun oynarken harcanan zaman üzerine yapılan bir araştırmada 14-15 yaşlarında 116 ergene aynı sürede bilgisayar oyunu oynama ve ekranda okuma görevi verilmiştir. Katılımcılar bilgisayar oyunu görevinin okuma görevinden süre olarak daha kısa olduğunu tahmin etmişlerdir (Tobin ve Grondin, 2009).

Uykuya Etki • Medya kullanımının normal uykunun yerini alması

• Artmış zihinsel, duygusal veya fizyolojik uyarılma

• Parlak ışığın (“blue light”) sirkadiyen ritmi geciktirmesi (Cain ve Gradisar, 2010).

• Uyku öncesi yaklaşık 1 saat bilgisayar oyunu oynayan ergenlerde uykuya dalma süresinde uzama bildirilmiş (Dworak ve ark., 2007; Weaver ve ark., 2010)

17. Ergen Günleri, Samsun

Aileler nelere dikkat etmeli?


•  Kullanım süresi gittikçe artıyorsa

•  Okula hazırlanma, yemeğe gelme, spora gitme gibi günlük aktiviteler etkilenmeye başladıysa

•  Derslerine odaklanamıyorsa

•  Okul başarısı giderek düşüyorsa •  Kullanımı ile ilgili endişeler dile getirildiğinde tartışmaya dönüşüyorsa

•  Bilgisayar/ tablet/ telefondan uzak kalınca yoksunluk belirtileri gösteriyorsa (sinirlilik, gerginlik)

Aileler nelere dikkat etmeli?


• Uyku sorunları yaşıyorsa (Geç yatıyor, yorgun uyanıyor, derste uyukluyor)

• Daha önceden sevdiği şeylere artık eskisi kadar ilgi duymuyorsa • Cihazlar ortada yokken “sıkılmış” hissediyorsa

• Kullanımı hakkında yalan söylüyor ya da yalan söyleme davranışında artış varsa

• Aile ve arkadaşlarla geçirilen zaman gittikçe azalıyorsa

Aileler ne yapmalı?


• Ebeveynler doğru kullanmalı, örnek olmalı •  “Diş fırçalamayı öğretir gibi” teknolojik cihazların doğru

kullanımını öğretmeli



•  3 yaş öncesi çocuklar “elektronik medya ile tanıştırılmamalı” (TV, bilgisayar/ tablet, cep tel…)

•  3-5 yaş arası 1 sa/gün, 5 yaş sonrası 2 sa/gün aşılmamalı

•  Belirgin kurallar getirmeli “yemek sırasında telefon kullanmaya izin yok” “Uykudan 1 saat önce kullanıma izin yok”

•  Odasında TV ve bilgisayar bulunmamalı

•  Telefon, ipad gibi taşınabilir cihazlar uyuduğu oda dışında tutulmalı



•  Aile üyeleriyle birlikte etkinlikler düzenlemeli (sinema, birlikte spor yapma vb.)

•  Hobi edinmesini özendirmeli

•  Teknolojik cihazların kullanımı “ödül” olmamalı

•  Sosyal medya hesaplarını kontrol etmeli

•  Oynadığı oyunlar hakkında bilgi sahibi olmalı

www.esrb.org

İnternet Bağımlılığı: Çocukluktan Erişkinliğe Eş Tanı ve Aile İçi Etkileşimler

Dr. Özlem Çakıcı Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı

•  Epidemiyolojik araştırmalar internet bağımlılarının %50’ sinde başka bir psikiyatrik bozukluk bulunduğunu ortaya koymuştur

•  En sık rastlanan bozukluklar :

•  madde kullanımı (%38) (Sigara ve enerji içeceği gibi haz verici madde kullananlarda internet bağımlılığı riski artmaktadır.)

•  Ebeveynlerin alkol, madde gibi alışkanlıkları, çocuklarında internet bağımlılığı riskini arttırmaktadır.

•  duygudurum bozukluğu (%33) •  anksiyete bozukluğu (%10) •  psikotik bozukluk (%14)

• Bu kişilerin %38’nin en az bir başka bağımlılığının daha olduğu ve bunlar arasında en sık kompülsif alışverişin (%19), kumar oynamanın (%10), piromaninin (%10) ve kompülsif seks bağımlığının (%10) bulunduğu belirtilmiştir.

•  Ayrıca bu kişilerin bazılarının kişilik bozukluğu (borderline, narsistik ve antisosyal) kriterlerini de karşıladıkları ve özellikle daha önceden çeşitli dürtü kontrol bozukluğu ya da madde bağımlılığı sorunu olanların interneti daha aşırı ve patolojik düzeyde kullanma eğiliminde oldukları ifade edilmiştir (Odabaşıoğlu G, 2007 ).

•  Ülkemizde yapılan bir çalışmada ise, özellikle genç yaş grubunda DEHB, sosyal fobi, depresyon varlığında veya ailede bağımlılığa yatkınlık söz konusu olduğunda riskli internet kullanımının görülebileceği belirtilmiştir.

Sosyal Fobi’de; •  kişilerarası iletişimde olan kaygının internet ortamın da bulunmaması, •  kişinin kendini daha rahat ifade edebilmesi ve gerçek hayatta kuramadığı

ilişkiyi sanal ortamda kurmak arzusu Anksiyete Bozukluğu’nda; •  kaygıyı azaltmak ve olumsuz duygularla mücadele etmek için interneti

daha fazla kullanma eğiliminde oldukları için

Fiziksel problemler

•  İnternet bağımlılığında:

•  beslenme alışkanlıkları bozulmaktadır. •  daha fazla obezite görülmektedir. •  fiziksel aktivitelere daha az katılmaktadırlar. •  uyku süresi kısalmaktadır ve daha sık uyku sorunu

yaşamaktadırlar. •  postür problemleri, karpal tünel sendromu

•  İnternet bağımlılığını tedavi ederken eş zamanda bulunan psikopatolojiler de ele alınmalıdır.

Eur Psychiatry. 2012 Jan;27(1):1-8

The association between Internet addiction and psychiatric disorder: a review of the literature. Ko CH1, Yen JY, Yen CF, Chen CS, Chen CC.

Sonuç •  İnternet bağımlılığı pek çok psikiyatrik bozuklukla eș zamanlı görülmekte

olup, așırı internet kullanımının gerçekten ayrı bir bozukluk mu olduğu yoksa altta yatan bașka bir psikiyatrik bozukluğun bir belirtisi mi olduğu iyi ayırt edilmeli ve tedavisi buna göre planlanmalıdır.

• Ailenin etkisi?

• Shapira ve arkadaşlarının 2000 yılında yaptığı bir çalışmada çalışmaya dahil edilenlerin katılımcıların %95’inde ailede bir psikiyatrik hastalık öyküsü bulunmaktaydı.

%65 depresyon %50 bipolar bozukluk %20 madde kullanımı

• Ebeveynlerin ruh sağlığı ile (özellikle depresyon) çocukların internet bağımlılığı arasında belirgin ilişki vardır.

Addict Behav. 2015 Mar;42:20-3

Parental mental health and Internet Addiction in adolescents. Lam LT1

•  Ebeveyn ve ergenin «patolojik internet kullanımı» birbirleri ile ilişkilidir. Ve bu ilişki ergenin stres durumundan etkilenir. Ergenleri tedavi ederken ebeveynin internet kullanımı da değerlendirmeye alınmalıdır.

J Adolesc Health. 2015 Mar;56(3):300-6. Stress moderates the relationship between problematic internet use by parents and problematic internet use by adolescents. Lam LT1, Wong EM2.

•  Ebeveyn ve ergen arasındaki iyi iletişim ve aile işlevselliğinin iyi olmasının (pozitif ebeveyn-çocuk ilişkisi, destekleyici ebeveyn) ergenin patolojik internet kullanımını önlemeye yardımcı olduğu gösterilmiş.

Jugendpsychiatr Psychother. 2015 Jan;43(1):9-17

[Relationships between family interactions and pathological internet use in adolescents: an review]. Wartberg L1, Aden A1, Thomsen M1, Thomasius R1.

•  Ebeveynler arası çatışma internet bağımlılığını yorduyor. (özellikle kız ergenlerde). Bunu önlemek için aile müdahaleleri ile aile işlevselliğini tekrar fonksiyonel hale getirmek gerekiyor.

Psychiatry Clin Neurosci. 2015 Apr;69(4):192-200 Bidirectional associations between family factors and Internet addiction among adolescents in a prospective investigation. Ko CH1, Wang PW, Liu TL, Yen CF, Chen CS, Yen JY.

•  Ebeveyn-ergen ilişki/iletişiminin kalitesi internet bağımlılığı gelişimi ile yakından ilişkili. Anne ile ilgili faktörler babaya göre çok daha etkili. Ailenin sosyo ekonomik seviyesi internet kullanım seviyesini etkiliyor ama bağımlılıkla ilişkili bulunmamış.

BMC Psychiatry. 2014 Apr 15;14:112. Parent-adolescent interaction and risk of adolescent internet addiction: a population-based study in Shanghai. Xu J, Shen LX, Yan CH1, Hu H, Yang F,

•  Anne ve babaların davranışları çocuğun internet bağımlılığı geliştirmesinde farklı etkilere sahip. Özellikle babanın reddedici olması veya aşırı koruyucu olması ve annenin reddedici olması bağımlılık riskini artırıyor.

Cyberpsychol Behav Soc Netw. 2014 Feb;17(2):104-10

The influence of personality, parental behaviors, and self-esteem on Internet addiction: a study of Chinese college students.

Yao MZ1, He J, Ko DM, Pang K.

Sonuç

• Aileyi internetin bağımlılık yapabileceği konusunda eğitmek • Kişiyi internet üzerinden psikolojik ihtiyaçlarını karşılamaya

yöneltmiş olan ailevi çatışmaların konuşulabilmesini sağlamak • Aileyi bağımlı kişinin tedavisine yardımcı olmaları için

cesaretlendirmek önemlidir…

TEŞEKKÜRLER

• YDY DANIŞMANLIK (www.ydydanismanlik.com) • GÜZEL GÜNLER POLİKLİNİĞİ

Education

Teknoloji̇ni̇n Yaşamımızdaki Yeri: Ruh Sağlığı ve İnsan Gelişimi Açısından