TEMA 10

UN MUNDO DESIGUAL

1. AS DESIGUALDADES SOCIOECONÓMICAS NO MUNDO

A) O DESENVOLVEMENTO HUMANO DESIGUAL

• Conxunto xeoeconómico. Conxunto de países que comparten unha localización xeográfica e unhas características económicas.

• Conxunto xeopolítico. Conxunto de países que teñen en común unhas características xeográficas, políticas e históricas.

• Organización das Nacións Unidas (ONU). Organismo que agrupa varios Estados e que intenta solucionar os conflictos entre os países. Considérase un conxunto xeopolítico.

• Estados desiguais con relacións económicas e políticas. Destacan: • EEUU é o de maior influencia económica e política• UE • Xapón• China

• O centro está formado polos países ricos ou desenvolvidos situados no norte. Os centros de decisión son Estados Unidos,a Unión Europea, Xapón e China.

• A periferia está formada polos países pobres, subdesenvolvidos ou en vías de desenvolvemento, situados no sur. Nesta periferia destacan algúns países emerxentes, como Brasil ou India, polo seu desenvolvemento económico nos últimos anos.

2. OS PAÍSES DESENVOLVIDOSA) CALES SON OS PAÍSES DESENVOLVIDOS

• Son países:• Do centro• Ricos• Situados no hemisferio norte• 0 15% da poboación mundial viven neles• Controlan a riqueza e a economía mundiais• Inflúen na política e na economía dos demais

países do mundo

2. OS PAÍSES DESENVOLVIDOS

B) CARACTERÍSTICAS DEMOGRÁFICAS E SOCIAIS

• Crecemento demográfico baixo por:• Uso de métodos anticonceptivos• Un fillo supón unha carga económica para os pais ou familias • A muller acostuma a traballar fóra da casa e a estudiar ata moi tarde e así non

pode adicarse a coidar a moitos fillos• Esperanza de vida elevada • Sociedades urbanizadas onde a maior parte da poboación vive en cidades pero nelas

existen grandes contrastes e así atopamos mendicidade nelas ( CUARTO MUNDO)• Reximenes democráticos• Envellecemento da poboación por:

• Uso de mediciñas e suficientes recursos sanitarios que están ao alcance da poboación

• Boa alimentación • Boa calidade de vida: ocio, tempo de lecer, descanso ....• Existencia de pensións para os anciáns que a partir de unha determinada idade

non teñen que traballar para poder vivir• Aumento de inmigrantes que chegan a estes países atraídos pola súa calidade de vida e

as posibilidades de mellora que ofrecen

2. OS PAÍSES DESENVOLVIDOS

C) CARACTERÍSTICAS ECONÓMICAS• Economía terciarizada:

• Base económica = sector terciario• Sector secundario e primario moi desenvolvidos• Industrias pertencen a multinacionais de países

desenvolvidos• Renta per cápita alta:

• Considérase un país desenvolvido respecto da renda per cápita se esta supera os 4 500 dólares.

• Provoca benestar social e boa calidade de vida• A poboación come máis calorías das necesarias para

sobrevivir, consume máis productos ou servizos dos que precisa, etc

• Fomenta o consumismo

3. OS PAÍSES SUBDESENVOLVIDOS

A) ORIXE DO TERCEIRO MUNDO

• Países do Terceiro Mundo = países do Sur ou da periferia• A maioría foron colonias europeas• Conseguiron a súa independencia a cambio de que os países

desenvolvidos seguisen mantendo o control económico sobre elas (NEOCOLONIALISMO)

• Os países desenvolvidos prestaron axudas económicas aos pouco desenvolvidos que teñen que devolver con xuros xerando así unha forte DÉBEDA EXTERNA

• CONSECUENCIA DE NEOCOLONIALISMO + DÉBEDA EXTERNA = os países do Terceiro Mundo non conseguen evolucionar e dependen economicamente dos países desenvolvidos

3. OS PAÍSES SUBDESENVOLVIDOS

B) CARACTERÍSTICAS DEMOGRÁFICAS E SOCIAIS

• Crecemento demográfico elevado por:• Falta de métodos anticonceptivos• Un fillo é un signo de riqueza pois enseguida empeza a traballar e

aporta cartos á familia• A muller non traballa fóra da casa e pode adicarse a coidar a máis

fillos• Mortalidade infantil elevada por:

• Falta de mediciñas incluso para curar enfermidades comúns• Mala alimentación, fame...• Os nenos empezan a traballar tan pronto como se poden manter en

pé producíndolles un grande desgaste físico• Fame e enfermidades• Sanidade e educación insuficientes• Crecemento urbano• Gobernos débiles e conflictos continuos

2. OS PAÍSES SUBDESENVOLVIDOS

C) CARACTERÍSTICAS ECONÓMICAS• Economía de subsistencia:

• Base económica = sector primario• Industrias pertencen a multinacionais de países desenvolvidos

• Intercambio desigual: • Venden materias primas a baixo custo a países desenvolvidos• Países desenvolvidos venden a países subdesenvolvidos

productos manufacturados a alto custo• Renta per cápita baixa:

Considérase un país desenvolvido respecto da renda per cápita se esta supera os 4 500 dólares.Algúns países contan cunha renda per cápita elevada,(por exemplo, porque teñen petróleo), pero considéranse subdesenvolvidos xa que as súas características sanitarias, demográficas, de educación etc., son máis propias de países do Terceiro Mundo.

4. OS PAÍSES EMERXENTES

A) CALES SON?

• Son países que lograron un importante crecemento económico chegando a converterse en grandes potencias mundiais.

• Destacan: os BRICS- BRASIL- RUSIA- INDIA- CHINA- SUDÁFRICA

4. OS PAÍSES EMERXENTESB) CARACTERÍSTICAS ECONÓMICAS E SOCIAIS

• Países de gran extensión territorial• Con moitos recursos naturais• Gran potencial demográfico –moita poboación,

taxas de natalidade altas..• Industrialización crecente• Comercio exterior en aumento• Crecemento urbano• Poboación con nivel de vida baixo• Pobreza• Maioría de poboación no sector primario ( de

subsistencia)• Falta de sanidade, educación, infraestructuras

básicas ( auga, luz,..)

5. AS CONSECUENCIAS DA GLOBALIZACIÓNA) DEFINICIÓN

• A globalización é a difusión en todo o planeta dos modelos económicos,políticos, sociais e culturais dos países desenvolvidos con economía de mercado

• Experimentou un forte incremento debido a:– grande avance que experimentaron os

transportes e as comunicacións desde o último terzo do século XX (trens de alta velocidade, teléfonos móbiles...)

– a popularidade que experimentou o uso de Internet a partir da década de 1990

5. AS CONSECUENCIAS DA GLOBALIZACIÓN

B) CONSECUENCIAS POSITIVAS

• CRECEMENTO DO COMERCIO

• NOVAS FORMAS DE COMERCIALIZACIÓN

• DESLOCALIZACIÓN

• CAMBIOS NO MUNDO LABORAL

• INFORMACIÓN AO INSTANTE

• DIFUSIÓN CULTURAL

• MUNDIALIZACIÓN DE VALORES SOCIOPOLÍTICOS

5. AS CONSECUENCIAS DA GLOBALIZACIÓN

C) CONSECUENCIAS NEGATIVAS

• AUMENTO DIFERENZAS ECONÓMICAS ENTRE ESTADOS E PERSONAS

• MEDRA O INTERCAMBIO DESIGUAL ENTRE ESTADOS

• A CONCENTRACIÓN DA INFORMACIÓN IMPIDE QUE SEXA PLURAL E CONTRASTADA

• A UNIFORMIZACIÓN CULTURAL PROVOCA A DESAPARICIÓN DAS CULTURAS MÁIS DÉBILES

• A DESLOCALIZACIÓN

• DIFUSIÓN DE VALORES NEGATIVOS

6. OS CONFLICTOS NO MUNDO ACTUAL

A) CAUSAS DOS CONFLICTOS• Ideas diferentes sobre a organización política da

sociedad – guerra civil de Siria para destituír a un goberno autoritario

• Guerras de relixión ou de etnias diferentes – En Iraq enfréntanse diferentes correntes do Islam ( sunitas e xiitas)

• Control dos territorios – Rusia e Ucraína loitan pola península de Crimea ( moi importante no control do comercio entre Asia e Europa)

• Control das materias primas