Grammaticale termen: Latijn en Nederlands

Wat zijn de Latijnse equivalenten van Nederlandse grammaticale termen?

Voor veel grammaticale begrippen bestaan zowel Nederlandse als op het Latijn gebaseerde termen.

Namen voor zinsdelen

Nederlandse naam Latijnse naam(al dan niet vernederlandst)

persoonsvormfiniet werkwoord, verbum finitum

gezegde predicaat

naamwoordelijk deel van het gezegde

predicaatsnomen

onderwerp subject

lijdend voorwerp direct object

meewerkend voorwerp indirect object

bezittend voorwerp possessieve datief

bijwoordelijke bepaling adverbiale bepaling

bijvoeglijke bepaling attributief

voorzetselvoorwerp prepositioneel object

Namen voor werkwoordstijden

Nederlandse naam Latijnse naam(al dan niet vernederlandst)

onvoltooid tegenwoordige tijd presens

onvoltooid verleden tijd imperfectum

voltooid tegenwoordige tijd perfectum

voltooid verleden tijd plusquamperfectum

onvoltooid tegenwoordig toekomende tijd

futurum

voltooid tegenwoordig futurum exactum

toekomende tijd

onvoltooid verleden toekomende tijd

futurum praeteriti

voltooid verleden toekomende tijd

futurum exactum praeteriti

Namen voor woordsoorten

Nederlandse naam Latijnse naam(al dan niet vernederlandst)

werkwoord verbum

hele werkwoord infinitief

koppelwerkwoord copula

hulpwerkwoord verbum auxiliare

zelfstandig naamwoord substantief

bijvoeglijk naamwoord adjectief

voornaamwoord pronomen

persoonlijk voornaamwoord pronomen personale

bezittelijk voornaamwoord possessief pronomen

aanwijzend voornaamwoord demonstratief pronomen

betrekkelijk voornaamwoord relatief pronomen, relativum

wederkerend voornaamwoord reflexief pronomen

wederkerig voornaamwoord reciprook pronomen

vragend voornaamwoord interrogatief pronomen

onbepaald voornaamwoord indefiniet pronomen

bijwoord adverbium

lidwoord artikel

tussenwerpsel interjectie

telwoord numerale (mv. numeralia)

hoofdtelwoord cardinale (mv. cardinalia)

rangtelwoord ordinale (mv. ordinalia)

voegwoord conjunctie

voorzetsel prepositie

Andere grammaticale begrippen

Nederlandse naam Latijnse naam(al dan niet vernederlandst)

eerste naamval nominatief

tweede naamval genitief

derde naamval datief

vierde naamval accusatief

onderwerpsvorm subjectsvorm

voorwerpsvorm objectsvorm

aangesproken persoon vocatief

bedrijvende vorm actief

lijdende vorm passief

trap van vergelijking comparatio

stellende trap positief

vergrotende trap comparatief

overtreffende trap superlatief

toevoegsel affix

voorvoegsel prefix

achtervoegsel suffix

tussenvoegsel infix

klinker vocaal

medeklinker consonant

lettergreep syllabe

hoofdletter kapitaal (kleine letters worden ook wel onderkast genoemd)