1. Tn sch: T TT N V I Tc gi: JIM COLLINS Dch gi: Trn Th Ngn
Tuyn Nh xut bn: NXB Tr; T hp gio dc Pace nh my v kim tra chnh t:
ocech500, anhhung9x, minhthuong, Monica, alarm-clock, nutuongcuop,
ttdd, Becon53 (Mt phn trong chng 1 v 2 s dng d liu ca blogsach.com)
Thc hin ebook: Becon53 (www.thuvien-ebook.com) Ngy hon thnh:
15/9/2008 MC LC GII THIU LI NI U CHNG MT: TT L K TH CA V I CHNG
HAI: KH NNG LNH O CP 5 CHNG 3: CON NGI I TRC CNG VIC THEO SAU CHNG
BN: I MT S THT PH PHNG (NHNG NG MT NIM TIN) CHNG NM: KHI NIM CON
NHM (S N GIN TRONG BA VNG TRN) CHNG SU: VN HO K LUT CHNG BY: BN P
CNG NGH CHNG TM: BNH V VNG LN QUN CHNG CHN: T TT N V I N XY DNG
TRNG TN PH LC 1.A.: QU TRNH TUYN CHN CNG TY NHY VT PH LC 1.B: TUYN
CHN CNG TY SO SNH TRC TIP PH LC 1.D: TNG QUAN V CC BC NGHIN CU PH
LC 2.A: PHN TCH NGUI GC TNG GIM C PH LC 5.A: XP HNG PHN TCH NGNH PH
LC 8.A: HNH VI LN QUN CA CC CNG TY SO SNH TRC TIP PH LC 8.B: TM TT
PHN TCH CC V MUA LI CNG TY
2. GII THIU Chng ta thng quen ngh rng, ci tt nht l k th ca iu
tt. Tuy nhin, trong sut nm nm tri nghin cu hng lot cng ty hng u trn
th gii, Jim Collins - chuyn gia nghin cu ng thi l gio s ging dy mn
qun tr kinh doanh chng minh c rng, tt l k th ca s v i. ng chng minh
cho mi ngi thy v sao nhiu cng ty trong sut b dy lch s ca mnh ch t v
dng li mc tt, trong khi cc cng ty khc li t c nhng ch s v i, ngha l
tr thnh nhng cng ty v i. V d, cc cng ty nh Boeing, Coca-Cola,
General Electric, Hewlett-Packard, Intel, Motorola, Wal-Mart hay
Procter & Gamble, theo phn loi ca Jim Collins th ch c xp vo v
tr tt. Mc tng doanh thu trung bnh ca cc cng ty ny trong vng 15 nm
cao hn ch s trn th trng l 2,5 ln. Cn cc cng ty nm trong s v i nh
Walgreens vi b dy lch s trn 40 nm th chng c iu g c bit lm, nhng k t
nm 1975, c phiu ca cng ty ny bt ng tng vt cho n thi im ny. T nm
1975 cho n nm 2000, ngun vn u t vo Walgreens mang li mc doanh thu
cao hn 2 ln so vi ngun vn vo Intel, cao hn 5 ln so vi ngun vn vo
General Electric, v cao hn 8 ln so vi ngun vn u t vo Coca-Cola. Vy
lm th no m cc cng ty nh Walgreens hu nh khng c im g c bit so vi cc
i th trn thng trng, li c th tr thnh mt n v vt tri bng i ng chuyn
gia qun tr cng h thng qun l tt nht trn th gii? Vic tm kim cu tr li
cho nhng cu hi ny thi thc Jim Collins bt tay vo tm ti, nghin cu. ng
c rt ra mt cng thc bao gm nhiu nguyn tc m nu bit thc hin theo nhng
nguyn tc , doanh nghip bn s c kh nng tr thnh mt trong nhng cng ty v
i. Collins cng cc cng s ca mnh a ra hai danh sch bao gm 11 cng ty v
i v 11 cng ty tt so snh. H cng nghin cu khong 6.000 bi bo v cc cng
ty ny v phn tch khong hn 2.000 trang phng vn. Kt lun m Collins v cc
cng s a ra c l gy ngc nhin cho chnh h cng nh nhiu ngi khc. l, kt qu
v i khng c g lin quan n vic tuyn chn hay sn tm nhng siu sao qun tr
ni ting. C 10 trong 11 cng ty v i th cc tng gim c ca h chnh l nhng
ngi c chn ra t i ng nhn vin bnh thng. H thng khen thng cho cc cp
lnh o trong cc cng ty ny cng khng h c s khc bit g so vi cc cng ty
khc trn thng trng. Nhng iu ny cng khng phn bit c cc cng ty tt vi
cng ty v i. iu gy ngc nhin chnh l ch, cc cng ty ang thc hin cuc hnh
trnh t tt n
3. v i thng dnh t s quan tm i vi s thay i trong qun l hay s ng
vin khuyn khch nhn vin. Ti cc cng ty v i, ngi ta khng ngh ra cc chc
v to tt, khng t chc mng k nim ngy thnh lp cng ty v cng khng lp k
hoch ti t chc c cu. Nhng v qun l hng u ca cc cng ty ny khng i ngh
mt nhng resort ni ting xa hoa m thng th gin nhng ngi nh ngh ngoi
khim tn. H t ngi trong vn phng y tin nghi m thch c xung cng xng vi
cng nhn trong ting my, ting ng c n o vi mi du m. Jim Collins ch ra
rng, nguyn nhn thnh cng ca cc cng ty v i thng l nhng iu m mi ngi t
n ngay t ban u. S khim tn cng vi ch Khc vi cc v lnh o ca cc cng ty
tt - nhng ngi thng c tnh cch mnh v t khi ri mt khi t bo hay tp ch,
nhng ngi lnh o to ra s ci t v i li thng l nhng ngi khim tn. H l
nhng ngi bnh tnh, im m, v trong con ngi h c s tng ha gia tnh khim
tn v ch kin nh. H bt tay vo vic khng phi bng thnh tch c nhn m bng
mc tiu chung cho doanh nghip to dng mt cng ty v i. iu ny khng c
ngha l h nh mt s ho thng. H ho thng, nhng s ho thng hng n cng ty m
h ang qun l ch khng phi v mc tiu ca c nhn h. Collins xp nhng ngi
lnh o ny cp 5, v d nh Darwin Smitt Gim c hng Kimberly-Clark. l mt
ngi n ng c tnh cch kh mm, ngi lun cho rng, Ban gim c cng ty c cht
nhm ln khi chn la ng vo v tr gim c. Tuy nhin, ng tr vng v tr ny sut
20 nm, to ra nhiu thay i ngan mc cho cng ty ny v bin Kimberly-Clark
thnh mt tn tui hng u th gii v sn xut hng tiu dng, vt qua c Procter
& Gamble v chng loi sn phm. Smitt thch ng cnh cc nhn vin th sa
cha, th in ca mnh v cng h trao i cng vic, trao i quan im, i khi cn
bt tay vo cng lm vic vi h. ng thch ngh ngi cng gia nh ti trang tri
ca mnh nng thn thay v n nhng khu bit th tin nghi xa x theo tiu chun
ca cng ty cung cp. Tuy nhin, s khim tn ca ng lun i km vi ch hng vch
sn v s cng quyt. Mt ln, ng b t la mt ngn tay ti ni lm vic. Vy nhng,
sng hm sau, ng c mt ng gi ti vn phng mnh. Sau khi nhm chc Gim c cng
ty, Smitt phi tip nhn mt quyt nh mang tnh sng cn trong lch s ca
Kimberly-Clark: bn li nh my lin hp sn xut giy xelulo ang trong tnh
trng lay lt, cm c. S tin thu c, ng u t vo cc nhn hng ang c tim nng
lc by gi l Huggies v
4. Kleenex. Nhng ngi lnh o ca cc cng ty tt thng hay bn bu vi
nhng vinh quang c nhn v thng khng th to dng nn tng cho s thnh cng
ca doanh nghip sau khi mn nhim. H thng chn la nhng ngi k tha yu km
hoc gp phn y nhanh tin suy yu cho cng ty. V d, v lnh o ti nng v qu
cm ca hng Rubbermaid Stanley Gold t c nhiu thnh tch v i trn cng v
ca mnh. ng l ngi kht khe, nghim khc v v k. Trong mt bi pht biu ca
mnh, danh t ti c ng s dng ti 44 ln. Di s lnh o ca ng, cng ty nhanh
chng n nn lm ra vi mc li nhun lun trong chiu hng tng trng. Tuy
nhin, sau khi Stanley Gold mn nhim, Rubbermaid tt dc mt cch nhanh
chng. Mc d Stanley la chn c ngi k nhim nhng v tn lnh o ny cng ch tr
c mt nm ri li khn gi ra i, li sau lng c mt cng ty trong tnh trng
leo lt nh ngn n trc gi v mt i ng nhn vin yu km. Chn ng ngi ng vic
Nghe th c v l nghch l, nhng nhng v lnh o ca cc cng ty v i thng bt u
cng vic ci t ca mnh khng phi bng vic lp chin lc cng ty hay cc chng
trnh hnh ng trong tng lai m bng vic tuyn chn ng ngi ng vic. V d,
Dik Culi, gim c cng ty Wells-Fargo thp nin 1970, thay v lp chin lc
cng ty th li bt tay vo chng trnh thay mu trong cng ty. ng tuyn chn
nhng siu sao v i m i khi cn khng hiu s b nhim nhng siu sao ny vo v
tr no. V kt qu m Dik thu c l mc doanh thu ca cng ty tng ba ln so vi
ch s th trng. Bank of America cng p dng chin lc Tng yu, qun mnh.
ngha ca vic ny l: tt hn ht, cng ty hy tuyn chn cc top manager yu, v
nh vy th cc nhn vin tim nng trong cng ty mi c mc tiu m phn u nhm
thay th cc v tng yu kia. Cc v tng bt ti ca Bank of America ch i
nhng anh lnh trn n th ch mnh, c nh th, Ngn hng ny to ra mt s ganh
ua trong i ng nhn s ca mnh v gt hi c nhiu thnh cng trong kinh
doanh. Lng dng cm v nim tin Admiral Jim tng b bt lm t binh trong
chin tranh Vit Nam. Sau khi c tr t do, ng tng ni rng lc no ng cng
tin vo kh nng mnh c th. Trong khi , nhng ngi lc quan nht - nhng ngi
tng ngh rng h c tr t do ngay sau l N en, li khng chu ng ni c sc khi
bit rng iu ny khng xy ra, v cui cng cht v tuyt vng.
5. Pitney Bowes v Addressograph l hai cng ty cnh tranh nhau trn
th trng cung cp my mc dnh cho vn phng. Trc nm 1973, c hai hng u c
cng mc doanh thu, mc li nhun, s lng nhn vin cng nh gi tr c phiu.
Nhng sau th c hai cng ty u i theo nhng hng khc nhau. Gim c iu hnh
Addressograph Roy Ash mun bin cng ty ny thnh mt hng hng u th gii nh
kiu nh Xerox, IBM hay Kodak. Nhng Ash khng ng ti mt iu rng, k hoch
ny nhanh chng b sp . Trong thi gian ny, Pitney Bowes, vo u mi cuc
hp, ban Gim c thng dnh ra 15 pht tho lun v cc thnh tch t c, sau h
dnh c hai gi ng h lin tho lun v nhng vn gy kh chu cho mi ngi v c th
cn gy cn tr s pht trin ca cng ty. Kt qu l, nm 2000, Pitney Bowes c
30 nghn nhn vin vi doanh thu 4 t la M, cn Addressograph ch c 670
nhn vin vi doanh thu ch vn vn 100 triu la. Lnh o l ngi phi c tm
nhn, nhng h cng phi bit to ra mi trng lm vic thn thin, ci m cho mi
ngi, ni tt c nhn vin c th trao i cng vic mt cch thng thn v tch cc.
C s khc nhau rt ln gia kh nng a ra kin v kh nng lng nghe. Lnh o ca
cc cng ty v i hiu rt r s khc bit ny v bit to ra mi trng lm vic thn
thin cc nhn vin ca h c th lng nghe nhau. Collins cho rng, mt cng ty
v i l ni m mi ngi khng chm chm bi lng tm vt tm ra k no gy li mi khi
phi gii quyt mt vn no m tt c h nu ra vn , cng lng nghe nhau tm ra
cch gii quyt tt nht. Nhm v co Theo quan im ca Jim Collins, mi ngi c
chia thnh 2 nhm nhm v co. Co th tham lam v mun t c nhiu mc tiu cng
mt lc ng thi nhn th gii xung quanh theo cch phc tp v khng thng nht.
Nhng ngi thuc nhm Nhm th ngc li, nhn th gii xung quanh theo cch n
gin hn. Vi h, nhng g khng nm trong khi nim ca h, s chng c ngha g. H
nhn thy bn cht ca vn v khng quan tm n nhng th cn li. Trong cc cng
ty v i u c nhng con ngi thuc nhm Nhm. H bit cu tr li cho ba cu hi
chnh. Th nht, cng ty c th tr nn tt nht th gii im no? Th hai, lm th
no xc nh c vic kinh doanh ca cng ty l c li nhun hay khng? V cui cng
l nhng con ngi thuc nhm Nhm trong cc cng ty v i thng c gng ht sc
mnh cho nhng hat ng/lnh vc m h am m. ng nhin l h cng bit cch truyn
la sang cho cc cng s ca mnh cng t c mc tiu chung. Nm 1974, lnh o
Abbott Laboratories hiu ra rng, cng ty ny khng tr thnh cng ty hng u
trong ngnh cng nghip dc phm c, v h tm cch t c mc tiu ny. H bt u
nghin cu sn phm bo v sc khe (thc phm
6. cho bnh vin v cc thit b chn on bnh). V Abbott Laboratories
thc s tr thnh n v dn u trn th trng v lnh vc ny. Ni tm li, Collins a
ra 7 nguyn tc xy dng mt cng ty v i. 1. Hy c gng tr thnh mt v lnh o
cp 5 Ngi lnh o cp ny bt tay vo cng cuc kinh doanh khng phi bng thnh
tch c nhn m bng vic t c mc tiu chung cho cng ty to dng mt cng ty v
i. 2. Hnh ng theo nguyn tc: u tin l ai sau l ci g Ngha l bt c mt
cuc ci t no cng nn c bt u bng vic tuyn chn nhn s tm ra ng ngi ng
vic v loi b nhng c nhn khng cn thit. 3. Hy bit nhn thng vo s tht
trn tri, nhng ng nh mt nim tin vo s thnh cng 4. Hy lun duy tr khi
nim con nhm Nhng ngi thuc nhm Nhm nhn th gii xung quanh theo cch n
gin, theo mt khi nim n gin v thng nht, xuyn sut mi hot ng ca mnh.
5. To dng mi trng vn ha cng ty vi k lut cao Quan trng l phi bit
tuyn chn ng ngi ng vic vi trch nhim v k lut cao. Bn khng cn phi mt
th gi kim sot nhng ngi nh vy. iu ny gip bn tit kim thi gian v cng
sc lm nhng cng vic quan trng hn. 6. Hy xem cc cng ngh mi nh l bn p
pht trin kinh doanh ch khng nn trng ch vo n Cc cng ty v i thng l
nhng n v tin phong trong vic p dng cc cng ngh mi v tin tin. Tuy
nhin, h bit cch chn la cng ngh ph hp v khng qu ph thuc hay k vng vo
nhng cng ngh mi . 7. nht Hy chia s vi cc cng s ca mnh k c nhng kt
qu khim tn Qu trnh chuyn i t tt n v i l mt con ng di v cam go. N
ging vi vic bn ang cm li mt con tu nng n. Ban u, con tu ch chuyn
ng, nhng ri cng n lc con tu r sng i bng bng. l khi tt c mi c gng v
nng lng bn b ra s mang li kt qu tt p. V hy cho cng s ca bn nhn thy
nhng n lc nh y m hoa kt tri th no. (Trch t blogsach.com)
7. LI NI U Khi ti ang gn kt thc bn tho ny, ti thc hin mt cuc
chy b theo con ng dc ng v y si dn n Vc Eldorado Springs, gn nh ti
ti Boulder, Colorado. Ti dng li ti mt im ngh chn quen thuc, nhn
phong cnh trn cao vn cn chm trong mn tuyt ma ng, lc mt cu hi khng
ging ai bng xut hin trong u ti: Ngi ta phi tr ti bao nhiu tin th ti
mi chu khng xut bn quyn sch T tt n v i. y l mt ngh th v, nht l sau
khi ti dnh 5 nm nghin cu v vit nn quyn sch ny. Khng phi l khng c mt
con s ln thuyt phc ti b qua quyn sch ny, nhng khi ti bt u cn nhc
nhng con s hng trm triu la, ti thy n lc phi quay v. Con s ny cng
khng th buc ti phi t b d n. Ti l mt gio vin tht s. V vy, ti khng th
tng tng mnh c th khng chia s nhng g mnh khm ph vi nhng lp sinh vin
trn khp th gii. V chnh trong tinh thn hc hi v chia s ny m ti mun
gii thiu vi cc bn quyn sch. Sau nhiu thng n mnh nh mt tu s, ti rt
mun c nghe mi ngi k v nhng g c th p dng c cho bn thn h, v nhng g
khng ph hp. Ti hy vng bn s thy nhng trang sch ny c gi tr, v bn s
quyt tm p dng nhng g hc vo bt c iu g bn lm, nu khng phi trong cng
ty, th cng l trong nhng cng tc x hi, v nu cng khng phi , th t nht
cng l trong cuc sng c nhn ca mnh.
8. CHNG MT: TT L K TH CA V I iu lm cho ci cht kh khn l s t m
khng li gii p . BERYL MARKHAM West with the Night [1] Tt l k th ca
V i. V l mt trong nhng l do chnh gii thch v sao c rt t iu v i. Chng
ta khng c nhng trng hc v i, chnh v chng ta c trng hc tt. Chng ta
khng c nhng chnh quyn v i, chnh v chng ta c nhng chnh quyn tt. Rt t
ngi sng mt cuc i v i, ch yu v ngi ta chp nhn mt cuc sng tt. a s cc
cng ty khng bao gi tr thnh v i chnh l v a s tr nn kh tt. V y chnh l
mt vn ln ca cc cng ty. Ti rt ra nhn xt ny vo nm 1996, trong mt ba
tic ti vi cc nh t tng tin phong c mi n bn lun v hiu sut ca t chc.
Bill Meehan, gim c iu hnh vn phng San Francisco ca cng ty McKinsey,
nhoi ngi v pha ti v ni nh nhng, Anh bit khng, Jim, chng ti y ai cng
thch quyn Xy dng trng tn (Build to Last) ca anh. Anh v ngi ng tc gi
nghin cu v vit rt tt. ng tic l quyn sch y v dng. V t m, ti yu cu ng
gii thch. Nhng cng ty anh dn chng a s u v i, ng ni. H cha bao gi
phi lm ci vic a cng ty mnh t tt i ln v i. H c nhng nh sng lp c
David Packard v George Merck, nhng ngi to c tm mc v i ngay t th u
thnh lp. Nhng cn tuyt i a s nhng cng ty khc, sau mt thi gian phn
u,
9. nhn ra rng h ch l nhng cng ty tt, m khng th l v i, th sao?
Ti bit ng Meehan dng t v dng mt cch thm xng, nhng qu tht s quan st
ca ng rt chnh xc, rng nhng cng ty v i, a s v i t th mi hnh thnh, v
rng rt nhiu cng ty khc ch t c n mc tt, m khng th t mc v i. Nhn xt
ca Meehan bng tr thnh mt mn qu v gi i vi ti, v n t ra cu hi to nn
cho s hnh thnh quyn sch ny. Cu hi l: Liu mt cng ty c th pht trin
thnh v i khng? Nu c, th bng cch no? Hay bn thn vic l mt cng ty tt l
mt cn bnh v phng cu cha? Nm nm sau ba n ti , chng ti gi y c th khng
nh rng qu trnh chuyn i t tt n v i c xy ra, v chng ti tm hiu c nhng
bin s gp phn vo qu trnh ny. T li nhn xt ca Bill Meehan, nhm chng ti
tin hnh mt cuc nghin cu sut nm nm khm ph c cu chuyn i t tt n v i.
nm c s lc khi nim v d n ny, hy nhn vo s T l li nhun c phiu tch ly
so vi th trng chung. Ni ngn gn, chng ti xc nh nhng cng ty to bc nhy
vt t kt qu tt n v i v gi vng thnh qu ny trong vng t nht l 15 nm.
Chng ti so snh nhng cng ty ny vi mt nhm bao gm nhng cng ty khng th
vn ln v tr v i, hoc nu t c v tr ny, li khng gi c lu. Sau chng ti so
snh hai nhm cng ty ny pht hin ra nhng yu t cn bn to nn s khc bit.
Ghi ch: 1. 2. 3. 4. 1USD c chia u cho cc nhm cng ty, vo 01/01/1995
Mi cng ty c gi mc bng vi th trng, cho n thi im chuyn i. Gi tr tch
ly vo 01/01/2000. C tc c ti u t, c iu chnh s chia tch c phiu c
phiu.
10. Nhng cng ty c a vo quyn sch ny u t c nhng kt qu phi thng;
trong vng 15 nm sau khi h c bc nhy vt, li nhun c phiu tch ly [2]
trung bnh lun cao hn th trng 6.9 ln . Th so snh, General Electric
(mt cng ty c nh gi l c iu hnh tt nht ti M vo nhng nm cui th k 20) c
t l li nhun cao hn th trng 2.8 ln trong khong thi gian 15 nm t
1985[3] 2000 . Ni cch khc, nu nm 1965 bn u t 1 la vo qu h tng ca
nhng cng ty nhy vt, ng thi u t 1 la vo chng khon trn th trng chung,
gi s nhng cng ty nhy vt c cng t l li nhun nh th trng chung trc thi
im nhy vt, th n nm 2000, bn c 471 la t nhm nhy vt, so vi 56 la t th
trng chung. Nhng con s ny tht n tng, v cng n tng hn khi bn rng chng
c u t vo nhng cng ty trc ht sc tm tng. Hy ly v d ca Walgreens. Sut
40 nm tri, Walgreens c nhng bc thng trm, nhng cng ch giao ng quanh
mc ca th trng chung. t nhin vo nm 1975, khng c mt im bo no,
Walgreens bt u leo ln, ngy cng cao, v c tip tc ln cao mi. Trong
khong t 31-12-1975 n 1-1-2000, u t 1 la vo Walgreens bng u t 2 la
vo ng khng l cng ngh Intel, gn bng 5 la vo General Electric, 8 la
vo Coca-cola, v hn 15 la vo th trng c phiu chung (tnh lun c vic ln
gi ca th trng NASDAQ vo cui nm 1999). Bng cch no m mt cng ty vi mt
lch s v danh lt xc v vt qua mt c nhng cng ty c xem l c iu hnh tt
nht trn th gii? V ti sao Walgreens c th to bc t ph trong khi nhng
cng ty khc hot ng trong cng lnh vc vi cng nhng c hi, s hu nhng ngun
ti nguyn tng t, li khng th lm c (v d nh Eckerd)? Ch mt v d ny thi
ni ln c ct li ca cuc tm kim. Quyn sch ny khng phi vit v bn thn
Walgreens, hay bt c mt cng ty c th no m chng ti nghin cu. Quyn sch
ny tp trung vo cu hi Mt cng ty tt c th tr thnh mt cng ty v i khng?
Bng cch no?, v qu trnh tm kim mt cu tr li vt khng gian v thi gian c
th p dng cho bt c loi t chc no. Qu trnh tm kim sut 5 nm ca chng ti
m ra nhng hiu bit mi. Trong s ny c nhng iu kh l th v i ngc li nhng
suy xt thng thng. Nhng trn ht chng ti c kt c mt iu: Bt c t chc no
cng c th ci thin v th v hiu sut, hoc thm ch vt ln thnh v i, nu h ch
ch p dng khung tng m chng ti pht hin. Quyn sch ny nhm mc ch chia s
nhng g chng ti tm hiu c. Chng 1 s gii thiu vi cc bn v cuc hnh trnh
ca chng ti, s lc v
11. phng php nghin cu, v trnh by tm tt kt qu. T chng 2, chng ti
s i thng vo kt qu nghin cu, bt u bng mt thch thc: Kh nng lnh o cp
5. S T M KIN TR Mi ngi thng hi ti: iu g thc y anh thc hin nhng d n
nghin cu ln nh vy? l mt cu hi hay. Cu tr li ca ti l S t m. Khng g
khin ti hng th hn vic chn c mt cu hi m ti cha bit cu tr li v bt u
mt hnh trnh i tm cu tr li cho n. iu ny mang li s tha mn, ging nh
Lewis v Clark khi t chn ln con tu i v vng t pha Ty, pht biu: Chng
ti khng bit mnh s tm thy g khi n , nhng chng ti chc chn s k li cho
bn nghe khi quay v. Sau y l cu chuyn rt gn ca chuyn hnh trnh v t m
ca ti. Giai oi 1: Qu trnh tm kin Sau khi t ra cu hi, ti bt u tp hp
mt i nghin cu. (T chng ti c dng trong quyn sch l mun m ch i nghin
cu ny. Tng cng c 21 ngi tham gia vo d n ti nhng thi im quan trng,
mi nhm thng c 406 ngi cng lm vic). Nhim v u tin ca chng ti l tm ra
nhng cng ty c m hnh pht trin tng t nh s trang 16. Chng ti ra cuc tm
hiu phn tch ti chnh trong 6 thng, mc ch l tm ra nhng cng ty c m hnh
cn bn nh sau: trong 15 nm, li nhun c phiu tch ly bng hoc thp hn th
trng chung, chm dt bng mt bc nhy vt, v trong 15 nm tip theo, li
nhun tch ly cao hn th trng chung t nht 3 ln. Chng ti n nh thi gian
l 15 nm v nh vy s loi b c nhng s kin hy hu v nhng khong thi gian
may mn (bn khng th c may mn sut 15 nm), v khong thi gian ny di hn
thm nin trung bnh ca a s tng gim c. (iu ny gip chng ti tch bit nhng
cng ty v i vi nhng cng ty c mt gim c v i). Chng ti n nh t l 3 ln
cao hn th trng chung v t l ny cao hn hiu sut ca hu ht cc cng ty v i
c cng nhn khc. Tht vy, qu h tng ca cc cng ty qu tc sau y cng ch t t
l 2.5 ln cao hn th trng trong vng 15 nm t 1985 n 2000: 3M, Boeing,
Coca-cola, GE, Hewlett-Parkard, Intel, Johnson & Johnson,
Merck, Motorola, Pepsi, Procter & Gambler, Wal-Mart, v Walt
Disney. Vt qua c nhng cng ty ny cng khng n ni no!!! Trong tng s
nhng cng ty c tn trong danh sch Fortune 500 t nm 1965 n 1995, chng
ti lc ra c 11 cng ty p ng cc yu cu ra. (Ph lc 1.A miu t chi tit qu
trnh tm kim ca chng ti). Tuy nhin, c vi iu cn lu
12. y. Th nht, cng ty c chn phi th hin m hnh pht trin c lp vi
ngnh m n ang hot ng; nu c mt ngnh cng nghip c cng m hnh pht trin nh
nhau, th chng ti loi cng ty ny. Th hai, chng ti tranh lun liu c cn
phi thm vo cc tiu chun chn la no khc ngoi li nhun c phiu tch ly, v
d nh tm nh hng x hi hay chng trnh chm sc nhn vin. Cui cng chng ti
quyt nh ch gii hn vo kt qu c phiu, v chng ti khng th a ra mt phng
php la chn hp l v nht qun i vi nhng yu t khc m khng b thin v bi kin
c nhn. chng cui, ti s i su vo mi quan h gia gi tr c tc v vic gi vng
gi tr v i, nhng trng tm ca cuc nghin cu ny vn l lm th no a mt cng
ty tt thnh mt cng ty v i v bn vng. Thot tin, chng ti rt ngc nhin bi
danh sch cng ty c chn. Ai dm ngh mt cng ty nh Fannie Mae c th vt
qua GE hay Coca-cola? Ai dm ngh Walgreens vt qua Intel? Tht kh c th
tm c mt danh sch no ng chn hn. Ngay danh sch ny cho chng ti mt bi
hc u tin. a mt cng ty t tt n v i l hon ton c th, ngay c trong nhng
trng hp t ng nht. Nhng iu ngc nhin nh th ny khin chng ti phi nh gi
li cch suy ngh ca mnh v mt cng ty v i. CC IN HNH TT N V I Tn cng ty
Kt qu trong vng 15 nm sau bc nhy vt (*) Nm T n nmn T+15 (**) Abbott
Gp 3.98 ln th trng 1974-1989 Circuit City 18.50 ln 1982-1997 Fannie
Mae 7.56 ln 1984-1999 Gillette 7.39 ln 1980-1995 KimberlyClark 3.42
ln 1972-1987 Kroger 4.17 ln 1973-1988 Nucor 5.16 ln 1975-1990
Philip Morris 7.06 ln 1964-1979 Pitney Bowes 7.16 ln 1973-1988
Walgreens 7.34 ln 1975-1990 Wells Fargo 3.99 ln 1983-1998 (*) T l
li nhun c phiu tch ly so snh vi th trng c phiu chung. (**) Nm T tnh
t thi im nhy vt.
13. Giai on 2: Chn i trng Giai on ny chng ti a ra quyt nh c th
ni l quan trng nht trong ton b tin trnh nghin cu: so snh nhng cng
ty nhy vt vi mt danh sch c chn lc nhng cng ty i chng. Cu hi t ra
khng phi l Nhng cng ty nhy vt c im g chung? m l Nhng cng ty nhy vt
c im g chung gip h vt ln c nhng cng ty i chng? Hy ly mt v d, gi s
bn mun nghin cu nh u mt vn ng vin ot huy chng vng ti Th vn hi
Olympics. Nu bn ch quan st nhng vn ng vin ot huy chng vng, bn s nhn
h u c hun luyn vin. Nhng nu bn nhn vo nhng ngi cng tham d Th vn hi
nhng cha bao gi ot huy chng, th h cng c hun luyn vin! Cu hi t ra l,
iu g to nn s khc bit gia ngi ot huy chng v ngi cha bao gi ot huy
chng? DANH SCH TON B CC CNG TY Cng ty nhy vt Cng ty cnh tranh trc
tip Lnh vc hot ng kinh doanh Abbott Upjohn Sn phm y t Circuit City
Silo Bn l chuyn dng Fannie Mae Great Western Dch v ti chnh Gillette
Warner-Lambert M phm Kimberly-Clark Scott Paper Hng tiu dng Kroger
A&P Chui ca hng thc phm Nucor Bethlehem Steel Thp Philip Morris
R.J.Reynolds Thuc l Pitney Bowes Addressograph H thng my tnh
Walgreens Eckerd Tim thuc ty Wells Fargo Bank of America Ngn hng
vng Cng ty ngn ngy Burroughs Chrysler Harris Hasbro Rubbermaid
Teledyne Chng ti chn ra hai nhm cng ty i chng. Nhm u tin bao gm
nhng cng ty cnh tranh trc tip, tc l nhng cng ty hot ng trong cng mt
ngnh, c
14. cng c hi, cng ngun ti nguyn, nhng khng to ra c bc nhy vt.
(Ph lc 1.B miu t chi tit qu trnh chn la). Nhm th hai bao gm nhng
cng ty ngn ngy, tc l nhng cng ty cng to ra c bc nhy vt nhng khng th
gi c qu o ny, mc ch l tr li cho cu hi v tnh bn vng. (Xem thm ph lc
1.C) Tng cng, chng ti chn ra c 28 cng ty: 11 cng ty nhy vt, 11 cng
ty cnh tranh trc tip, v 6 cng ty ngn ngy. Giai on 3: Khm ph b mt
Giai on ny chng ti tp trung nghin cu chi tit tng trng hp. Chng ti
thu thp tt c nhng bi vit ng lin quan n 28 cng ty ny; c nhng bi c ng
cch y hn 50 nm. Chng ti m ha tt c nhng d liu ny vo cc mc khc nhau,
v d nh chin lc, cng ngh, lnh o v.v Sau chng ti phng vn cp iu hnh ca
cc cng ty nhy vt, nhng ngi nm gi cc v tr trng yu trong giai on
chuyn i. Chng ti cng thc hin nhng phn tch nh tnh v nh lng v nhng vn
t st nhp, n mc lng thng ca lnh o, t chin lc hot ng n vn ha doanh
nghip. T vn ct gim nhn vin n phong cch lnh o, t cc ch s ti chnh n t
l thi vic ca cp iu hnh. Tt c nhng cng vic ny tnh ra bng 10,5 nm lao
ng mit mi. Chng ti c v m ha 6.000 bi bo, thu thp hn 2.000 trang
phng vn, v to ra 384 triu byte d liu vi tnh. (Xem ph lc 1.D v chi
tit nhng phn tch v hot ng ca chng ti). Chng ti so snh n lc nghin cu
ca mnh cng ging nh tm hiu ci hp en. Mi bc i li m thm nh sng v c cu
hot ng ca tin trnh nhy vt t tt n v i. Sau khi c d liu, chng ti thc
hin mt lot nhng bui tho lun nh k hng tun gia cc nhm. i vi mi mt cng
ty trong s 28 cng ty chn, chng ti ln lt c cc bi bo, bi phn tch, bi
phng vn, v cc mc m ha. Ti s trnh by vi cc ng nghip trong nhm v mt
cng ty no , a ra nhng kt lut s khi, v t ra nhng cu hi. Sau chng ti
s tranh lun, tranh ci, p bn, ln ging vi nhau, ri li h nhit ngi ngm
ngh, ri li tranh lun, ri
15. li ngm ngh, tho lun, t cu hi, gii quyt vn , vi li tranh lun
xem th ny l th no. Cc bn cn phi bit rng nhng khi nim chng ti a ra
trong quyn sch ny u da trn nhng c kt thc t t khi thng tin chng ti
thu thp. Chng ti khng a ra mt gi thuyt trc ri sau i tm thng tin
minh chng cho n. Chng ti chn a ra l thuyt theo cch suy din t mt ci
nn vng chc, da trn c s nhng bng chng thc t. Xt cho cng phng php ca
chng ti l mt qu trnh so snh c h thng nhng cng ty nhy vt vi nhng cng
ty khc, v lun tm hiu xem u l im khc bit. Chng ti cng nhn mnh n nhng
con ch khng sa. Nu bn c qua truyn v Sherlock Holmes Cuc phiu lu ca
Ngn la bc, trong Holmes xc nh hnh ng k l ca con ch trong m chnh l u
mi. Con ch khng sa, theoHomes, l mt hnh ng k l, v nh vy c ngha l
nghi phm chnh phi l mt ngi quen. Tng t, trong cuc nghin cu ca chng
ti, nhng g chng ti khng tm ra, tc l nhng con ch chng ti tng s sa
nhng li khng, a n nhng u mi rt quan trng. Khi chng ti bt u bc chn
vo chic hp en v ln lt bt tng cng tc n, nhng g chng ti khng tm thy
cng ht sc th v nh nhng g tm thy. V d nh: Nhng nh lnh o tm c c thu t
bn ngoi vo c mi quan h ngc chiu vi vic a cng ty t tt ln v i. Mi
trong s mi mt v tng gim c cc cng ty nhy vt c bt ln t bn trong cng
ty, trong khi nhng cng ty i chng thu tng gim c t bn ngoi su ln nhiu
hn. Chng ti khng tm thy mi lin h gia ch lng thng ca cp lnh o vi qu
trnh nhy vt t tt ln v i. Gi thit rng ch lng thng ca cp lnh o l mt
yu t quan trng i vi hiu sut cng ty khng c th hin qua cc d liu thu
thp. Chin lc khng thi cha to nn s khc bit gia cng ty nhy vt vi cng
ty i chng. C hai nhm cng ty u c nhng chin lc hp l, v chng ti khng
tm thy bng chng no cho thy cng ty nhy vt dnh nhiu thi gian thc hin
vic hoch nh chin lc lu di hn nhng cng ty i chng. Nhng cng ty nhy vt
khng ch t mc tiu phi lm g tr thnh cng ty v i, h cn ch trng vo c
nhng g khng c lm ln nhng g phi ngng lm. Cng ngh v nhng thay i do
cng ngh mang li khng gip g cho vic kch hot qu trnh chuyn i t tt ln
v i. Cng ngh c th gip qu trnh
16. chuyn i din ra nhanh hn, nhng cng ngh khng phi l nguyn nhn
dn n vic chuyn i. Vic st nhp hay mua li cng ty cng khng c vai tr g
trong vic kch hot qu trnh chuyn i. Hai cng ty tm thng kt hp vi nhau
khng th t nhin tr thnh mt cng ty v i. Cng ty nhy vt khng qu ch trng
vic qun tr thay i, ng vin nhn vin, hay to ra s ng b. Nhng vn ny s t
ng c gii quyt khi c t trong tnh th thch hp. Cng ty nhy vt khng to
ra nhng s kin, chng trnh, t tn tui, khu hiu.. nh du s chuyn i. Thc
t l nhiu cng ty cn khng nhn thc ht c quy m ti thi im chuyn i, h ch
nhn ra sau ny khi nhn nhn li. Nh vy, h to ra mt bc nhy vt to ln i
vi kt qu kinh doanh, nhng h li khng tun theo mt quy trnh ci cch no.
Cng ty nhy vt a s khng hot ng trong nhng ngnh cng nghip ln, thc t
mt s cn hot ng trong nhng ngnh cng nghip rt t. Chng ti cng khng tm
thy mt v d no v mt cng ty c may mn t trn nh ca ha tin khi n c phng
ln. V i khng phi l kt qu ca may mn. V i l kt qu ca s chn la c nhn
thc. Giai on 4: Hnh thnh khi nim Ti c gng tm cch n gin nht m t qu
trnh i t d liu, phn tch, tranh lun, nhng suy on v ch khng sa n nhng
c kt cui cng trong quyn sch ny. Cu tr li hay nht m ti c th ngh ra c
l, y l mt qu trnh tng tc xoay vng, t vic pht trin tng v th li vi d
liu, sau li thay i tng, xy dng mt b khung, chng kin n b sp trc cc d
liu, v ri li tip tc xy dng b khung khc. Qu trnh ny c lp i lp lai,
cho n khi mi th c v nh lin li vi nhau thnh mt b khung nhng khi nim.
Chng ta ai cng c nhng im mnh, v ti cho rng th mnh ca mnh l nhng
thng tin ri rc, ti tm ra khun mu, ri a mi th vo trt t ca n. Tuy
nhin ti mun nhn mnh rng nhng khi nim trnh by trong b khung cui cng
khng phi l kin ca c nhn ti. Mc d r rng l ti khng th hon ton v t
trong sut qu trnh nghin cu, nhng mi kt lun trc khi c ton b nhm
nghin cu chp nhn phi tha cc tiu chun kht khe. Mi khi nim c bn trong
b khung cui cng phi l yu t to nn s thay i trong 100% cc cng ty nhy
vt v khng c xut hin trong hn 30% cc cng ty i chng trong sut khong
thi gian mu cht. Bt c khi nim no khng tha iu kin ny th khng th c
trnh by nh mt khi nim chnh.
17. Sau y l tng quan v b khung cc khi nim cng nh s lc v ni dung
cn li ca quyn sch. Kh nng lnh o cp 5 S chuyn i c xem l bao gm qu
trnh xy dng nn tng v theo sau l qu trnh t ph. Ton b qu trnh ny c
phn thnh ba giai on chnh: con ngi k lut, t tng k lut, hnh ng k lut.
Trong mi giai on c hai khi nim chnh. Bao trm ln ton b b khung l khi
nim chng ti t tn l Bnh , th hin hnh dng ton b qu trnh i ln t tt n v
i. Chng ti tht s ngc nhin, ni ng hn l chong, khi pht hin ra nng lc
lnh o cn thit chuyn i mt cng ty t tt n v i. Nu so snh vi nhng v lnh
o vi nhn cch ln thng c cao trn bo i v tr nn ni ting, th nhng v lnh
o cc cng ty nhy vt nh n t mt th gii khc. Khim tn, n ha, im m, thm
ch cn hi e d, nhng v lnh o ny l s tng hp y nghch l gia s quyt on
trong cng vic v bn cht nhn nhng. Hnh mu ca h l Lincoln, Socrates,
ch khng phi l Patton hay Caesar. Chng ti c tng cc v lnh o cng ty
nhy vt phi bt u bng vic ra nh hng v chin lc mi. Nhng trn thc t, vic
u tin h lm l tm ra nhng con ngi ph hp, loi b nhng con ngi khng ph
hp, t ng ngi vo ng vic, sau mi cng ngh ra h mun i v u. Cu cch ngn
thng dng Con ngi l ti sn qu gi nht ca bn c v khng cn ng na. Khng
phi con ngi (people), m phi l ngi ph hp (right people) mi l ti sn
qu gi nht! i mt s tht ph phng (nhng ng mt nim tin)
18. Chng ti hc c rng mt cu t binh chin tranh c th dy ra nhiu bi
hc tm ng i n vinh quang nhiu hn hu ht nhng quyn sch v chin lc cng
ty (corporate strategy). Mi cng ty nhy vt u tri qua iu m chng ti gi
l [4] Nghch l Stockdale : Bn phi lun gi vng nim tin rng mnh s chin
thng cho d kh khn n my, nh ng ng thi cng phi dm i mt vi s tht ph
phng v tnh hnh thc t ca bn, cho d l tnh hnh c ti t n mc no. Khi nim
con nhm (S n gin trong ba vng trn) vt ln t tt n v i i hi phi vt qua
c s l thuc vo nng lc. Ch v bn chn mt lnh vc lm trng tm, ch v bn
theo ui n lin tc trong nhiu nm, khng c ngha l bn s tr thnh gii nht
th gii trong lnh vc ny. V nu nh bn khng phi l ngi gii nht ngay
trong lnh vc hot ng chnh ca cng ty, th lnh vc ny khng th l nn tng
ca mt cng ty v i. Nn tng ca cng ty phi c xc nh bng mt khi nim n
gin, da trn c s thu hiu im giao nhau ca ba vng trn. Vn ha k lut Mi
cng ty u c vn ha ring, mt s cng ty c k lut, nhng t cng ty c c vn ha
k lut, bn khng cn phi c trong tay nhng con ngi k lut, bn khng cn
phi c h thng cp bc. Khi bn c t tng k lut, bn khng cn c h thng th
tc. Khi bn c c hnh ng k lut, bn khng cn phi gim st cht ch. Khi bn
kt hp c vn ha k lut vi tinh thn dm ngh dm lm, bn c trong cng thc t
hiu sut v i. Bn p cng ngh Cc cng ty nhy vt c cch nhn hon ton khc v
cng ngh. H khng dng cng ngh nh cng c c bn kch hot s thay i. Nhng ng
thi c mt nghch l: h chnh l ngi i tin phong trong vic s dng nhng cng
ngh c h chn lc. Chng ti pht hin ra rng bn thn cng ngh khng phi l
nguyn nhn c bn a n vic nhy vt hay suy thoi. Nhng cng ty mun thc hin
ci cch, ra nhng chng trnh thay i tn gc, hay sit cht vic ti c cu u
gn nh chc chn khng th to ra bc nhy vt. Qu trnh chuyn i t tt n v i
khng din ra trong mt ng tc. Khng c chuyn ch cn mt hnh ng n gin, ch
cn mt chng trnh honh trng, ch cn mt cuc cch tn cht ngi, ch cn mt c
hi may mn, cng khng c chuyn ch cn mt khonh khc diu k. Qu trnh chuyn
i bao gm vic ct lc y mt ci bnh va to va nng theo mt hng nht nh, tng
bc, tng bc mt, to dn n bc nhy vt, v tip tc pht trin.
19. T Tt n V i n Xy dng Trng tn Ti nhn thy ng l ra quyn sch ny
phi c xut bn trc quyn Xy dng Trng tn (Built to Last). Quyn sch ny
ch ra cch lm th no a mt cng ty tt pht trin thnh mt cng ty v i v bn
vng. Quyn Xy dng Trng tn ch cho bn cch a mt cng ty c kt qu v i thnh
mt cng ty v i trng tn, thnh mt hnh nh biu tng ca doanh nghip. lm c
vic ny, bn cn c nhng gi tr ch o v mt mc ch v t ln trn vic ch n thun
kim tin, cng vi kh nng bo tn ci ct li ng thi thc y s pht trin. Khi
nim Tt n v i Kt qu kinh doanh v i bn vng Khi nim Xy + dng Trng tn
Cng ty i v trng tn Nu bn c qua quyn Xy dng Trng tn, ti khuyn bn nn
b qua cu hi u l mi lin h gia hai cuc nghin cu ny tp trung vo nhng
kt qu trnh by trong quyn T tt n V i (Good to Great) m thi. Trong
chng cui cng, ti s quay li v trnh by mi lin h gia hai cuc nghin cu.
C CH VT THI GIAN CA VIC CHUYN I T TT LN V I Sau khi ti trnh by cuc
nghin cu ny cho mt s cc nh iu hnh lm vic trong lnh vc Internet ti
mt cuc hi tho, mt cnh tay a ln t cu hi: Liu kt qu nghin cu ny c th
p dng cho nn kinh t mi khng? Liu chng ti c phi t b ht nhng tng c v
bt u li t u khng? y l mt cu hi hon ton hp l v chng ta ang sng trong
mt giai on vi nhiu bin chuyn ln. Cu hi ny rt thng c t ra cho ti, v
vy ti mun tr li ngay t u, trc khi i vo phn ni dung chnh ca quyn
sch. Th gii ang thay i, v s cn tip tc thay i. Nhng iu ny khng c
ngha l chng ta dng mi n lc tm kim nhng quy lut vt thi gian. Hy th
ngh xem, trong khi cc ng dng c kh vn lin tc thay i v pht trin, th
cc nh lut vt l vn khng thay i. Ti mun cc bn nhn nhn cng vic ca chng
ti nh mt qu trnh tm kim nhng nguyn l vt thi gian, nhng nh lut v mt
cng ty v i vn lun ng n v cn thit cho d th gii quanh ta c thay i th
no i na. D nhin, cch p dng cho tng trng hp c th s thay i, nhng nhng
nh lut bt bin v hiu sut t chc s vn khng thay i. S tht th sng trong
nn kinh t mi khng phi l iu g mi l c. Th h trc, khi h phi i mt vi
vic pht minh ra in, in thoi, -t, radio, bng n bn dn, phi chng h cng
cm gic nh chng ta hin nay trc nn kinh t
20. mi? V trong mi thnh qu ca nn kinh t mi, cc nh iu hnh xut sc
cng phi tun theo mt s nguyn tc c bn, mt cch cng nhc v c k lut. Nhiu
ngi cho rng s thay i hin nay ang din ra vi mt tm vc vi tc ln hn
trong qu kh. Ngay c nu ng nh vy, th trong s nhng cng ty nhy vt m
chng ti gii thiu y, cng c nhng cng ty phi tri qua qu trnh thay i
chng mt, khng thua km g nhng g din ra trong nn kinh t mi. V d nh,
trong thp nin 1980, ngnh ngn hng hon ton bin i ch trong vng 3 nm,
khi h phi i mt vi vic thay i gim bt nhng quy nh, lut l t Chnh ph.
tht s l mt nn kinh t mi i vi ngnh ngn hng. V chnh Wells Fargo p dng
mi kt qu trnh by trong quyn sch ny mang li kt qu v i, nh mt li gii
p tr thch ng vo ngay nhng thay i do vic gim bt cc lut l, quy nh gy
ra. Khi bn tm hiu k nhng chng sau, hy ghi nh mt iu. Quyn sch ny
khng ni n nn kinh t kiu c. N cng khng nhc n nn kinh t mi. Quyn sch
ny cng khng ni v cc cng ty, hay hot ng kinh doanh ca h. Quyn sch ny
tp trung vo mt iu duy nht: nhng quy lut vt thi gian a cng ty t tt n
v i. Quyn sch ny ch cho bn lm th no a mt t chc tt thnh mt t chc t
kt qu v i v lu bn, cn nh ngha th no l kt qu th ty bn a ra sao cho
ph hp vi t chc ca mnh. iu ny c th lm bn ngc nhin, nhng ti khng ngh
rng cng vic ca ti l nghin cu v kinh doanh, cng nh ti khng cho rng v
c bn y l mt quyn sch kinh doanh. Ti nhn nhn cng vic ca mnh l khm ph
iu g to nn nhng t chc xut sc trong bt c lnh vc no. Ti t m mun tm
hiu s khc nhau c bn gia tt v v i, gia xut sc v tm thng. Ti ch v tnh
dng cc cng ty nh mt phng tin tm hiu hp en. Ti chn cng ty v hai u im
ln m cc cng ty c phn cng khai mang li cho vic nghin cu: kt qu kinh
doanh c mi ngi cng nhn (t chng ti mnh dn chn ra mt danh sch); v s a
dng ca cc loi d liu cng khai v chng. Khi nim Tt l k th ca V i khng
ch gii hn trong lnh vc kinh doanh. y l mt vn mang tnh nhn vn, ph
qut. Nu chng ti gii m c cu hi t tt n v i, chng ti chc chn s mang li
iu g hu ch cho bt c loi hnh t chc no. Nhng trng hc tt c th tr thnh
trng hc v i. Nhng ta bo tt c th tr thnh ta bo v i. Nhng nh th tt
cng c th tr thnh v i. Nhng c quan chnh ph tt cng c th tr thnh v i.
V l d nhin nhng cng ty tt c th tr thnh v i. V vy, mi bn cng ti i vo
cuc hnh trnh khm ph nhng g a tt n v i. Ti khuyn khch bn hy t cu hi
v thm nh li nhng g bn hc c. Mt trong nhng v gio s ti yu qu c ln ni:
Ngi hc tr xut sc l ngi khng bao gi tin tuyt i gio s ca h. Hon ton
ng. Nhng chnh ng cng
21. tng nhc nh: Ta khng nn gt b d liu ch v ta khng thch nhng g
d liu ni. Ti trnh by tt c y cho bn nhn xt nh gi, ch khng phi bn chp
nhn mt cch m qung. Bn chnh l quan to v cng l bi thm on. Hy cc chng
c ln ting.
22. CHNG HAI: KH NNG LNH O CP 5 Bn c th lm c bt c iu g trong
cuc sng vi iu kin bn ng ai l ngi hng cng. HARRY S. TRUMAN Nm 1971,
mt ngi n ng c v rt bnh thng tn l Darwin E. Smith ln nm chc Tng gim
c cng ty Kemberly-Clark, mt cng ty giy gi nua v nng n. Gi c phiu ca
cng ty lc ny tt xung 36% di mc th trng chung [5] trong vng 20 nm.
Smith l mt lut s, tnh tnh im m, ang lm vic trong cng ty. Bn thn ng
cng khng chc vic Hi ng qun tr chn mnh l mt quyt nh ng n. Cm gic ny
cng tng ln khi mt v gim c trong cng ty ko ng ra ngoi v ni [6] nh
rng ng khng c trnh chuyn mn cn thit m nhim chc v ny . Nhng ng vn
nhn chc Tng gim c, v gi vng cng v ny trong sut 20 nm sau . V l 20
nm tuyt vi. Trong giai on ny, Smith to ra mt bc chuyn bin ng kinh
ngc, a cng ty Kimberly-Clark thnh cng ty giy tiu dng hng u trn th
gii. Di quyn lnh o ca ng, li nhun c phiu tch ly ca Kimberly-Clark t
gp 4.1 ln th trng chung, vt qua c nhng i th trc tip nh cng ty giy
Scott hay Procter & Gamble, hay nhng i gia nh CocaCola,
Hewlett-Packard, 3M, General Electric. y l mt thnh qu n tng, mt v d
tiu biu trong th k hai mi v vic a mt cng ty t tt n v i. Vy m c rt t
ngi bit v Darwin Smith, ngay c nhng sinh vin chuyn ngnh qun tr hay
lch s kinh doanh. C l Smith cng mun th. L mt ngi khng lc no cng t
ra quan trng, Smith thch lm bn vi nhng ngi th in, th ng nc v mi k
ngh h ng li n trang tri ca mnh [7] Winconsin, chy lng vng trn chic
xe chuyn dng, trng cy, dn . ng khng bao gi c to dng hnh nh ngi anh
hng hay mt ngi iu hnh ni [8] ting . Mt ln, mt nh bo yu cu ng hy miu
t phong cch lnh o ca mnh, Smith, lc ang n mc ht sc li mt nh mt cu b
nh qu ln u mua c b cnh siu th, khng ni g m ch nhn chm chp qua cp mt
knh c [9] gng en li thi. Phi sau mt lc lu, ng mi tr li n gin: K
quc, lp d! Tay phng vin Wall Street Journal hm chu thua khng th vit
c mt bi bo nh m no v Darwin Smith! Nhng nu bn ngh Darwin Smith l mt
ngi nhu m, du dng, th bn lm to.
23. ng sau s nht nht v khim nhng y l mt quyt tm mnh lit, sn sng
chu ng mi gian kh trong cuc sng. Smith sinh ra trong mt gia nh nh
nng dn ngho Indiana, phi i lm thm vo ban ngy ti International
Harvester c tin theo hc vo ban m ti i hc Indiana. Mt ngy n, ng b t
mt mt phn ngn tay khi ang lm vic. Theo nh mi ngi k li th ng vn c i
hc ti hm , v i lm li vo sng hm sau. Cu chuyn c v hi phng i, nhng r
rng ng khng chuyn mt mt ngn tay ngn c con ng hc vn ca mnh. ng vn i
lm ban ngy, i hc ban m, v cui cng c nhn vo trng lut [10] Harvard
(HarvardLawSchool) . Sau ny, khong hai thng sau khi nhn chc Tng gim
c, cc bc s chn on ng b bnh ung thu mi v hng, v d on ng ch sng c ti
a thm mt nm. ng bo tin ny vi Hi ng qun tr, nhng ng thi cng ni thm l
ng cha cht, cng nh khng nh cht ngay. ng vn tip tc gi ng lch trnh lm
vic cng thng, mi tun li i t Winconsin n Houston x tr, v tip tc sng
thm hai mi lm nm, v gi chc Tng gim c trong phn [11] ln thi gian ny
Smith thc hin vic ci t Kimberly-Clark cng vi mt quyt tm st nh vy,
nht l khi ng a ra quyt nh c bit quan trng trong lch s cng ty: Bn
[12] tt c cc nh my sn xut bt giy . Ch trong thi gian ngn sau khi
nhn chc
24. Tng gim c, Smith v nhng cng s ca ng i n kt lun rng ngnh
kinh doanh trng im trc nay ca Kimberly-Clark giy lng - ch c th t mc
tm [13] thng. Thc trng kinh t ngnh ny rt yu v kh nng cnh tranh thp
. Ngoi ra, h l lun rng, nu Kimberly-Clark bt u bc chn vo ngnh giy
tiu dng, th vic cnh tranh vi nhng cng ty ng cp quc t nh Procter
& Gamble s buc h phi chin u hay l cht. Vy l, nh mt nh cm qun ra
lnh qua sng ph cu, ch cha mt con ng (thnh cng hay l cht), Smith
tuyn b quyt nh bn nhng nh my sn xut bt giy. Mt thnh vin Hi ng qun
tr cho bit y l mt quyt nh liu lnh nht m ng tng thy mt v Tng gim c.
Ngay c nh my ti Kimberly, Winconsin, ng cng khng gi li. Ton b s tin
thu c a vo kinh doanh [14] hng tiu dng, u t cho nhng nhn hiu nh
Huggies v Kleenex . Gii truyn thng trong ngnh kinh doanh gi y l mt
quyt nh ngu xun v nhng nh phn tch trn th trng chng khon Wall Street
h gi c phiu ca [15] cng ty . Nhng Smith khng h lay chuyn. Hai mi lm
nm sau, KimberlyClark mua li ton b cng ty giy Scott, qua mt Procter
& Gamble trong su trn [16] tng s tm mt hng . Khi v hu, Smith
nhc li giai on thnh cng ly lng ca mnh mt cch n gin: Ti khng ngng c
gng c kh nng [17] lm vic. KHNG NH MONG I Darwin Smith l mt th d in
hnh v iu m chng ti gi l Kh nng lnh o cp 5 - mt c nhn kt hp c tnh
khim nhng tuyt i v quyt tm cao trong cng vic. Chng ti lun tm thy
nhng ngi lnh o kiu ny ng
25. mi chu so ti mi cng ty nhy vt trong giai on chuyn i. Cng nh
Smith, h u l nhng ngi khim nhng nhng th hin quyt tm mnh lit; quyt
lm nhng g cn lm a cng ty ln v i. Nhng nh lnh o cp 5 hng ci ti c nhn
h, i vo mc ch ln hn l xy dng cng ty v i. Khng phi nhng ngi lnh o ny
khng c ci ti, hay khng bit quan tm n bn thn mnh. Thc t, h cc k quan
trng nhng tham vng ca h trc ht l v cng ty, ch khng v bn thn Thut ng
cp 5 m ch cp cao nht trong thang kh nng lnh o m chng ti xc nh trong
qu trnh nghin cu. Xem s Bc thang 5 cp ). Mc d bn khng nht thit phi
i qua tng bc t cp 1 n cp 5, bn c th hon thin nhng cp di sau ny,
nhng nh lnh o cp 5 l tng hp tnh cht ca c nm cp ca kim t thp. Ti s
khng i su vo tng cp y, v t cp 1 n cp 4 c v nh t n ni ln tt c, v c
rt nhiu nhng c im khc bit ca nhng nh lnh o cng ty nhy vt - tc l c
kh nng lnh o cp 5 - vi nhng lnh o cng ty i trng. Trc ht, cho php ti
c bn ra ngoi l to mt bi cnh quan trng. Chng ti khng i tm nhng ngi
lnh o cp 5. Thc t l ti hng dn ng nghin cu rt r rng l phi h thp vai
tr ca ngi lnh o trnh li suy ngh n gin kh ph bin hin nay hoc l cao
ngi lnh o, hoc l mi li cho ngi lnh o. Nu phi so snh th cch nhn nhn
Ngi lnh o l cu tr li cho tt c mi vic cng ging nh cch nhn Cha l cu
tr li cho tt c mi vic trong thi Trung c ngn cn s hiu bit mt cch
khoa hc v th gii t nhin. Trong th k 16, ngi ta gn mi hin tng h khng
hiu cho Cha. Ti sao ma mng tht bt? y l Cha mun th. Ti sao chng ta c
ng t? Cha lm th. Ci g gi tri t khng ri? L Cha. Nhng khi chng ta bc
vo k nguyn khai sng, chng ta bt u tm kim s hiu bit khoa hc v chng
ta c vt l hc, ha hc, sinh hc v.v Khng phi v th m chng ta tr thnh
ngi v thn, chng ta ch l hiu bit r rng hn v cu to v tr m thi. Tng t
nh vy, nu chng ta gn mi th cho Kh nng lnh o, chng ta cng s i vo con
ng ca ngi xa trong th k 16. Chng ta ch n gin l tha nhn mnh ngu dt.
Khng phi chng ta chi b kh nng lnh o (s tht l kh nng lnh o rt quan
trng), nhng c mi ln chng ta gi tay u hng v chn cch gii thch Cu tr
li chc phi l do kh nng lnh o l chng ta ngn cn mnh i su vo tm hiu mt
cch khoa hc iu g lm nn nhng cng ty v i. V vy, ngay t u d n ti phi
lin tc nhc nh: ng quan tm n
26. nhng ngi iu hnh. Nhng nhm nghin cu vn lin tc phn i: Khng c,
chng ta khng th b qua h. C mt im chung g rt khc thng v h. Ti b li:
Nhng cng ty i chng cng c lnh o, thm ch lnh i v i na l ng khc. Vy th
im khc bit nm u? C th cuc tranh lun tip din. Cui cng, nh thng l, d
liu lun thng. Nhng nh lnh o cng ty nhy vt nh c c cng mt khun. Khng
quan trng cng ty h lnh o hot ng trong ngnh cng nghip hay hng tiu
dng, ang gp khng hong hay hot ng bnh thng, cung cp sn phm hay dch
v. Khng quan trng bc chuyn i din ra lc no, cng ty ln hay nh. Tt c
nhng cng ty nhy vt u c kh nng lnh o cp 5 ti thi im chuyn i. Ngoi
ra, nhng cng ty i chng li cho thy h thiu kh nng ny mt cch nht qun.
Kh nng lnh o cp 5 l mt khi nim i ngc hiu bit thng thng, nht l khi
so vi vic trc nay chng ta tin rng mun chuyn i cng ty cn phi c nhng
ngi lnh o ting tm, c nhn cch ln. V vy, cn nhn mnh rng Cp 5 l mt kt
lun t thc t, ch khng phi c tng ha. KHIM NHNG + CH = CP 5 Nhng nh
lnh o cp 5 lun th hin hai mt song song, khim nhng v ch, khim tn v
ngoan cng. cho d hiu, hy ngh v tng thng M Abraham Lincoln (mt trong
s t v tng thng M c kh nng lnh o cp 5), ngi khng bao gi ci ti ca mnh
xen vo tham vng ln ca ng v mt s nghip xy dng t nc hng mnh bn vng.
Nhng ai nhn thy tnh cch ca Lincoln khim tn, nht nht, c ch vng v m
cho rng n th hin con ngi yu ui u lm to, to n mc nh nhng con s sinh
hi sau y: 250.000 sinh mng phe Lin bang v 360.000 sinh mng ca phe
Lin on (trong cuc Ni chin M 1861-1865), [18] trong c c tnh mng ca
Lincoln . Mc d so snh nhng v tng gim c cng ty nhy vt vi Abraham
Lincoln cng c hi qu, nhng r rng h u c chung mt trng thi hai mt song
song. V d nh Colman Mocker, Tng gim c Gellette t 1975 n 1991. Di
thi Mockler, Gillette phi i mt vi ba cuc tn cng lc no cng e da ph
hy c hi i n v i ca cng ty. Hai cuc tn cng din ra di hnh thc ngh mua
li cng ty t Revlon, khi xng bi Ronald Perelman, mt k t kch thch
nhai x g, ni ting chuyn ct nh cng ty m bn ly tin chi tr cho tri
phiu cp thp v tip tc [19] u t vo nhng v mua bn th nghch khc . Cuc
tn cng th ba n t Coniston Partners, mt nhm u t nm trong tay 5.9% c
phn Gillette. Nhm ny khi xng mt cuc chin trch nhim nm quyn iu hnh
trong hi
27. ng qun tr, vi hy vng sau s bn cng ty cho ngi no tr tin cao
nht v [20] thu li nhun nhanh chng t s c phn h ang nm gi . Nu
Gillette c sang tay cho Perelman vi mc gi ng ny ngh, cc c ng s c
hng s li ngay [21] lp tc bng 44% gi tr c phiu . Nu nhn vo con s 2.3
t la li nhun c phiu ngn hn c chia u cho 116 triu c phiu. a s nh lnh
o c l u hng, b ti hng triu la t vic bn c phiu ca h v s tin bi thng
ngh [22] vic . Conlman Mickler khng u hng, ng chn con ng u tranh v
tng lai v i ca Gillette, mc d ng c th b ti mt khon tin ln t nhng c
phiu ca mnh. Mockler l mt ngi lng l v kn o, lun lun lch s, ni ting
l ngi lch thip, gn nh l mt qu ng dng di. Nhng ai nhn vo bn cht kn o
ca Mockler v cho y l im yu s thy mnh lm to. Trong cuc chin y nhim,
cc nh iu hnh cp cao ca Gillette gi in n hng ngn nh u t, tng ngi mt,
v cui cng thng. n y, cc bn c th ngh: Nhng iu ny c v nh b phn lnh o
c ang u tranh v quyn li ca chnh mnh thay v li ch ca c ng. Nhn b
ngoi, mi vic c v ng nh vy, nhng hy xem xt hai s kin sau. Th nht,
Mockler v ng s ca ng c cc tng lai cng ty vo nhng khon u t kch s cho
nhng h thng tin tin v mt cng ngh v hon ton mi (sau ny c bit n nh
Sensor m Mach 3). Nu vic mua li thnh cng, nhng d n ny chc chn tng b
dng li hoc hy b, v ngy nay chng ta khng ai c s dng dao co Sensor,
Sensor for Women, hay Mach 3, v hng trm [23] triu ngi mi ngy phi vt
v vi lng tc.
28. S gi nh li nhun nh u t theo ba tnh hung: u t 1 USD vo
Gellitte, gi li t 31-12-1976 n 31-12-1996. u t 1 USD vo Gillette,
gi li t 3-2-1976, sau bn cho Ronald Perelman nhn 44% tin thng vo
ngy 31-12-1986, v em ton b u t vo th trng chung. u t 1 USD vo th
trng chung, gi li t 31-12-1976 n 31-12-1996. Th hai, vo thi im din
ra cuc chin thn tnh, Sensor cho thy s l ngun li quan trng trong tng
lai nhng cha th hin qua gi c phiu v qu trnh nghin cu vn cn trong b
mt. Nh vo Sensor, Hi ng qun tr v Mockler tin tng rng gi tr tng lai
ca c phiu s vt xa gi thi im hin ti, ngay c khi cng c tin thng m
nhng k mun thn tnh a ra. Vic bn cng ty lc s gip nhng ngi kinh doanh
c phiu ngn hn vui sng, nhng li th hin s thiu trch nhim trm trng vi
nhng ngi nm gi c phiu di hn. Sau cng, Mockler v Hi ng qun tr chng
minh rng h ng mt cch n tng. Nu mt ngi kinh doanh c phiu chp nhn bn
vi gi thng 44% nh ngh ca Ronald Perelman vo ng 31-10-1986, sau dng
ton b s tin u t vo th trng chung trong vng 10 nm, n cui nm 1996, h
s ngho hn mt [24] ngi vn tip tc li vi Mockler v Gillette l 3 ln .
Tht vy, ton b cng ty, khch hng v c ng u khng c phc v tt nu nh
Mockler u hng nhng k thn tnh, thu vo ti hng triu , v v hu trong an
nhn. iu ng bun l Mockler khng c tn hng thnh qu ca ng. Vo ngy
25-1-1991, i ng lnh o Gillette nhn c bn tho trang ba tp ch Forbes,
trn l mt tc phm ca mt ha s th hin Mockler ng trn nh ni, gi cao qua
u mt li dao co v i mt cch c thng, trong khi nhng k bi trn nm la lit
trn sn ni. Nhng v lnh o khc tru chc khi thy Mockler c miu t nh mt
phin bn doanh nhn ca nhn vt truyn tranh ni ting Conan V ch. Mockler
l ngi rt ngi xut hin trc cng chng nn c l t chi nhng li yu cu c chp
hnh cho trang ba. Ch vi pht sau khi chng kin s cng nhn cng khai cuc
u tranh sut 16 nm di, Mockler quay v vn phng [25] v sp xung sn, v
mt cn au tim nng ly i cuc sng ca ng . Ti khng bit phi chng Mockler
mun chn ci cht khi ang lm vic, nhng ti tin chc ng khng bao gi mun
thay i cch tip cn trn cng v Tng gim c. C tnh im tnh ca ng che giu
mt quyt tm cao , s cng hin ht mnh nhm lm mi th thnh tuyt vi n mc
cao nht, khng phi v ngh n nhng g mnh c nhn li, m n gin ch v ng khng
th ngh ra cch lm no khc hn. Trong h gi tr ca Colman Mockler chc chn
khng c vic chn con ng i v bn cng ty cho nhng k ch mun vt ht ngun
li, ph hy nhng tim nng tr nn v i; cng nh i vi Lincoln khng c chuyn
np n kin i ha bnh
29. v mi mi mt i c hi xy dng mt t nc v i v bn vng. Tham vng cho
cng ty: Truyn cho ngi k nhim c hi thnh cng Khi David Maxwell tr
thnh Tng gim c Fannie Mae nm 1981, cng ty ang trong tnh trng thua l
1 triu la mi ngy lm vic. Trong vng chn nm sau , Maxwell a Fannie
Mae thnh mt cng ty c hiu sut cao snh ngang vi nhng cng ty gii nht
Wall Street, doanh thu 4 triu la mi ngy v c li nhun c phiu cao hn
th trng chung 3.8 ln. Maxwell v hu ngay khi ang trn nh cao v cho
rng cng ty s khng c li nu mnh li qu lu, v chuyn giao cng ty li cho
ngi k nhim Jim Johnson cng gii khng km. Khng lu sau quyt nh ngh hu,
gi tin hu ca Maxwell, lc c gi tr ln n 20 triu la nh vo kt qu kinh
doanh tuyt vi ca Fannie Mae, tr thnh mt ti gy tranh ci ti Quc hi
(do Fannie Mae hot ng di Bn iu l - charter ca Chnh ph). Maxwell tr
li bng cch vit thu cho ngi k nhim, trong ng nu r s e ngi mt cuc
tranh ci s dn n nhng phn ng bt li ti Quc hi v c th nh hng xu n tng
lai ca cng ty. Do ng ta yu cu Johnson khng cn phi tr ng phn tin cn
thiu, khong 5.5 triu la, m ng gp ton b s tin cho [26] qu Fannie Mae
xy nh cho ngi ngho. David Maxwell, cng nh Darwin Smith hay Colman
Mockler, th hin r mt tnh cch chnh ca nhng ngi Cp 5: tham vng trc v
trn ht l v cng ty v lo lng cho s thnh cng ca cng ty hn l cho s giu
c ca c nhn hay danh ting bn thn. Nh lnh o cp 5 mong mun cng ty s cn
thnh cng hn na trong tay nhng ngi k nhim, v hi lng vi ngh rng hu ht
mi ngi khng bit rng ngun gc ca mi s thnh cng hm nay l do n lc ca h.
Mt nh lnh o Cp 5 tng ni, Ti mun mt ngy no , ngi trc hin nh nhn vo
mt trong nhng cng ty v i trn th gii v c th ni rng, Ti tng lm vic .
Ngc li, nhng nh lnh o cng ty i trng, v qu lo lng cho ting tm ca
ring h, thng khng chun b nhng iu kin thnh cng cho th h sau. Cn g c
th t r s v i ca c nhn bn nu nh mi th khng th hot ng sau khi bn ra
i? Trong hn ba phn t cc cng ty i trng, chng ti nhn thy cc nh lnh o
ch li cho ngi k nhim nhng iu kin tht bi hay chn nhng ngi k nhim yu
km, hay c hai. Mt s ngi cn mc hi chng ch ln nht, ngha l h khng quan
tm n nhng con ch khc trong ci, min h vn l con ln nht. Mt Tng gim c
cng ty i trng c cho bit i x v nhng ng c vin k nhim nh cch vua [27]
Henrry WIII i x vi v.
30. Hy th xem xt trng hp cng ty Rubbermaid, mt cng ty ngn ngy i
ln t v danh tr thnh s 1 trn danh sch Nhng cng ty Danh gi nht nc M
(Americans Most Admired Companies) hng nm ca tp ch Fortune, v sau ,
cng nhanh chng nh vy, tan v thnh mt ng ln xn phi nh Newell mua li
tip tc hot ng. V kin trc s trong cu chuyn ng nh ny l mt nh lnh o ti
gii v lch thip tn l Stanley Gault, trong thp nin 1980 tr thnh ng
ngha vi thnh cng ca cng ty. Trong s 312 bi bo chng ti thu thp c vit
v cng ty Rubbermaid, Gault hin ra nh mt nh lnh o cng rn v cao ci
ti. Trong mt bi bo, ng p tr li kt ti rng mnh l mt nh c ti bng cu
[28] ni: ng th, nhng ti l mt nh c ti trung thc . Trong mt vi bo
khc, ch tnh ring on ng ni v dn dt thay i, ch Ti xut hin 44 ln (Ti c
th lnh o vic thay i; Ti vit ra 12 mc tiu; Ti trnh by v gii thch cc
mc [29] tiu v.v v v.v), trong khi ch chng ti ch xut hin 16 ln .
Gault hon ton c quyn t ho v s lnh o thnh cng ca mnh. Di thi ca ng,
Rubbermaid lin tip t s tng trng doanh thu trong sut 40 qu lin tc,
mt kt qu rt n tng, v rt ng trn trng. Nhng, iu ny mi l im chnh,
Gault khng li mt cng ty c th vn v i m khng c ng. Ngi k nhim c ng
chn ch cm c c mt nm chc v ny v ngi k tip na c trong tay mt i ng qun
l km n mc ng ta phi cng lc kim nhim bn cng vic khc nhau, v thm vic
tm ra ngi k [30] nhim . Nhng ngi k nhim ca Gault khng ch phi i mt
vi mt h thng qun l trng rng m c mt chin lc trng rng, nhng iu ny cui
cng lm [31] sp cng ty . D nhin, bn c th ni, Vng, Rubbermaid sp sau
khi Gault ra i, nhng iu ny cng th hin tnh cch v i ca ng nh mt lnh
o. Chnh xc! Gault ng l mt v lnh o cp 4 ht sc xut sc, c th l mt
trong nhng ngi xut sc trong vng 50 nm qua. Nhng ng khng phi l mt nh
lnh o cp 5, v l mt l do chnh a Rubbermaid t tt n v i trong mt thong
chc ri nhanh chng t v i n qun lng. S khim tn thuyt phc Tng phn vi
phong cch hng v ci ti ca nhng nh lnh o cng ty i trng, chng ti rt
ngc nhin trc vic nhng nh lnh o cng ty nhy vt khng chu ni v h. Trong
nhng cuc phng vn cc nh lnh o cng ty nhy vt, h lun ni v cng ty v ng
gp ca nhng v iu hnh khc, vnh trng lng khi chng ti bn n ng gp ca
chnh h. Khi chng ti p h phi ni v chnh
31. mnh, h s dng nhng cu nh: Ti hy vng mnh khng c v qu quan
trng. Hoc: Nu Hi ng qun tr khng chn ra c nhng ngi tin nhim tuyt vi,
c l bn khng ngi y ni chuyn vi ti. Hoc: Ti c ng gp g u. Ni th l cao
bn thn qu. Ti khng ngh mnh c quyn dnh cng trng g nhiu. Chng ti may
mn c c nhng con ngi v i. Hoc: Trong cng ty c rt nhiu ngi c th lm tt
hn ti m. khng phi l s khim tn gi di. Nhng ngi tng lm vic vi h hoc
vit v h thng dng nhng t nh lng l, khim tn, nhn nhng, nht nht, t ni,
rng lng, c ch nh nhng, khng tin vo nhng g bo ch vit v h, v.v. Mt
thnh vin Hi ng qun tr Jim Hlavacek miu t Ken Iverson, v Tng gim c
ng sau s bin chuyn ca Nucor t gn ph sn thnh mt trong nhng cng ty
thp thnh cng nht trn th gii nh sau: Ken l mt ngi rt khim tn v nhn
nhng. Ti cha bao gi gp ngi no t c nhng thnh cng nh ng m li khim
nhng n vy. M ti cng ang lm vic vi rt nhiu Tng gim c nhng cng ty ln.
Trong cuc sng ring t ca ng cng vy, ng sng rt n gin. ti mun ni n
nhng iu nh nht nh vic ng thng n ch gi ch lc em ch v nui. ng c mt cn
nh n gin m ng sng t rt lu. Nh ng ch c mt ch xe, c ln ng than phin
vi ti l ng phi dng th tn dng co bt lp tuyt ng trn ca s v lm gy ci
th. Ti ni: Ken , anh phi bit l c mt cch gii quyt, gn thm ci ca cho
ch xe. ng tr li ti: Thi k, chuyn chng c g nghim trng c . [32] ng n
gin v khim nhng th y. Mi mt v Tng gim c c chn l nhng v Tng gim c v
i nht th k, v rng ch c mi mt cng ty trong danh sch Fortune 500 tho
mn nhng iu kin t ra trong cuc nghin cu ny. Tuy vy, cho d h t nhng
thnh tu ng nh, hu nh cha c ai nhn xt g v h. George Cain, Alan
Wurtzel, David Maxwell, Colman Mockler, Darwin Smith, Jim Herring,
Lyle Everingham, Joe Cullman, Fred Allen, Cork Walgreen, Carl
Reichardt, bn tng nghe ni ti c my ngi trong s nhng v iu hnh phi
thng ny? Khi chng ti h thng ho 5.979 bi bo cho cuc nghin cu, chng
ti nhn thy s bi bo vit v thi im chuyn i ca cc cng ty nhy vt t hn
phn na so vi s bi vit v cng ty i [33] trng. Ngoi ra, chng ti t khi
tm c bi bo no tp trung vo nhng v Tng gim c cng ty nhy vt. Nhng v
Tng gim c cng ty nhy vt khng mun tr thnh nhng v anh hng bt t. H
khng bao gi ao c c t ln cao v tr thnh nhng hnh tng kh vi ti. H ch
mun l nhng ngi bnh thng, lng l mang li nhng kt qu
32. phi thng. Mt s v lnh o cng ty i trng li l s tng phn r rng.
Cng ty giy Scott, cng ty so snh trc tip vi Kimberly - Clark, thu mt
Tng gim c tn l Al Dunlap, mt ngi hon ton khc xa vi Darwin Smith.
Dunlap n o v ngc xng tn, sn sng k cho bt c ai mun nghe (thm ch c
nhng ngi khng mun nghe) v nhng thnh tu ng t c. Trong mt bi bo trn
tp ch Business Week khong 19 thng sau khi ng gi v tr cao nht ti cng
ty Scott, ng hunh hoang: Cu chuyn v cng ty Scott s i vo lch s kinh
doanh nc M nh l mt trong nhng cuc xoay chuyn tnh th thnh cng nht,
nhanh nht, khin cho [34] nhng cuc xoay chuyn khc tr nn qu tm thng.
Cng theo Business Week, bn thn Dunlap b ti khong 100 triu USD trong
603 ngy lm vic ti cng ty Scott (tng ng 165.000 USD mi ngy), a s nh
vo sa thi hng lot nhn vin, ct gim chi ph nghin cu bt phn na, v bm
[35] hoocmn tng trng cho cng ty chun b bn. Sau khi bn t cng ty v b
ti hng triu USD, Dunlap vit mt quyn sch v bn thn, trong ng t cng b
tn hiu (nickname) ca mnh l Rambo o Sc. ng vit: Ti thch xem phim
Rambo. l mt chng trai khng c mt t c hi thnh cng no nhng lun thng.
Rambo bc vo trn chin vi th trn hon ton chnh lch, ai cng tng anh s b
nt nh tng. Nhng khng h. Cui cng anh vn thng v loi b nhng [36] k xu.
Anh to ra ho bnh t chin tranh. cng l nhng g ti lm. Darwin Smith c
th cng thch xem phim v anh chng Rambo khng c u c, nhng ti khng ngh
khi bc ra khi rp ng s ni vi v mnh: Em bit khng, anh thy mnh ging
nhn vt Rambo ny; anh y lm anh nh ti mnh. R rng cu chuyn v cng ty
Scott din ra c v hi thi qu trong cuc nghin cu ca chng ti, nhng n
khng phi l trng hp n l. Trong hn 2/3 s cng ty i trng, chng ti tm
[37] thy mt ci ti v cng ln gp phn vo s tan r hay tip tc i sng tm
thng ca cng ty. Chng ti nhn thy rng khun mu ny c bit ni bt nhng cng
ty ngn ngy nhng cng ty t bc nhy vt di ti ca mt v lnh o theo ch ngha
c nhn, nhng i xung ch vi nm sau . Lee Iacocca l mt v d; ng cu
Chrysler t bn b vc ph sn, thc hin mt cuc xoay chuyn tnh th ni ting
nht (v hon ton xng ng) trong lch s kinh doanh nc M. Li nhun c phiu
Chrysler t mc k lc 2,9 ln cao hn th trng chung vo khong gia thi
gian nm quyn ca ng. Tuy nhin, sau , ng li chuyn hng dn sc tr thnh
mt trong nhng Tng gim c ni ting nht lch s kinh doanh nc M. T nht bo
Investors Business Daily v t Wall Street Journal ghi nhn rng
Iacocca xut
33. hin kh u n trn cc bui ni chuyn truyn hnh nh Today hay Larry
King Live, t mnh c din trong hn 80 on qung co, thm ch cn ngh n vic
chy ua cho chc tng thng M (c ln ng pht biu: iu hnh Chrysler cn kh
hn iu hnh t nc . Ti c th iu hnh nn kinh t t nc trong vng 6 thng, v
gii thiu rng ri quyn t truyn ca mnh. Quyn sch ta Iacocca bn c 7
triu bn v a ng ln v tr mt ngi sao, c hng ngn ngi hm [38] m cho n
khi ng t chn n Nht Bn. C phiu c nhn Iacocca th cng tng, nhng trong
na sau thi gian iu hnh ca ng, c phiu Chrysler gim 31% so vi th trng
chung. ng bun l Iacocca li khng th t b sn khu ln v nhng bng lc c c
t cng v lnh o. ng tr hon vic v hu nhiu ln n mc nhng ngi trong cng
ty giu nhau l Iacocca l t vit tt ca I Am Chairman of Chrysler [39]
Corporation Always (Ti mi mi l Ch tch ca Chrysler). n khi cui cng
phi quyt nh v hu, ng yu cu Hi ng qun tr tip tc ng s dng chic phi c
ring, v c hng quyn chn mua c phiu vi gi [40] u i (stock option).
Sau ng li kt hp vi mt k ni ting chuyn mua bn cng ty l Kirk
Kerkorian v ngh mua li Chrysler d khng c cng ty ny [41] ng .
Chrysler vn hng thm cht vinh quang ngn ngi trong vng 5 nm sau khi
Iacocca v hu, nhng nhng im yu c bn ca cng ty cui cng khin n b [42]
nh sn xut Daimler-Benz ca c mua li. D nhin vic sp khng cn v th mt
cng ty c lp ca Chrysler khng hon ton do li Iacocca (chnh th h lnh o
sau a ra quyt nh cht ngi l bn cng ty cho ngi c), nhng s tht vn cn :
cuc xoay chuyn tnh th v i ca Iacocca trong nhng nm u thp nin 80
khng bn vng v Chrysler khng th tr thnh mt cng ty v i trng tn. Quyt
tm khng lay chuyn lm vic phi lm Cn phi nhn mnh rng kh nng lnh o Cp
5 khng ch bao gm khim tn v nhn nhng. Mt c tnh khc cng khng km phn
quan trng l quyt tm cao , n mc gn nh khc kh thc hin bt c iu g cn
thit a cng ty ln v i. S tht l chng ti mt rt nhiu thi gian tranh lun
v cch miu t nhng v lnh o nhy vt. Ban u chng ti th a ra nhng thut ng
nh nh lnh o qun mnh, hay nh lnh o phc v. Nhng cc thnh vin ct lc phn
i
34. nhng t m t tnh cch ny. Anthony Chirikos ni: Nhng t ng ny
nghe khng tht. N lm cho nhng v lnh o yu ui v hn nht, m khng phi l
iu ti bit v Darwin Smith hay Colman Mockler. H chc chn s lm bt c iu
g xy dng mt cng ty v i. Sau Eve Li a ra li ngh: Sao chng ta khng c
gi h l nh lnh o Cp 5? Nu chng ta a ra mt tnh t miu t nh qun mnh,
hay phc v, mi ngi s ngh v h theo mt hng hon ton khc. Chng ta cn lm
cho mi ngi hiu r ton b khi nim, nhn thy hai mt ca vn . Nu bn ch thy
mt khim nhng, xem nh bn khng hiu khi nim ny. Nhng nh lnh o Cp 5 nh
lun b m nh in cung bi mt kht vng chy bng trong tm tr, l kht vng phi
mang li kt qu cho cng ty. H c th bn ton b cc nh my, hay sa thi c
anh em mnh, nu iu l cn thit to ra mt cng ty v i. Khi George Cain tr
thnh Tng gim c cng ty Abbott Laboratories, n ang ng tp cui trong
ngnh cng nghip dc phm, mt doanh nghip ru r, nhiu nm ch trng ch vo
con b sa duy nht l cht khng sinh erythromycin. Cain khng c c mt c
tnh li cun lm c cng ty phn khch, nhng ng li c mt iu cn mnh m hn:
nhng tiu chun lm vic hiu qu. ng khng th chu ng c s tm thng di bt c
hnh thc no v hon ton khng dung th cho nhng c nhn chp nhn khi nim ch
cn tt l c. Cain bt u k hoch ph b mt trong nhng nguyn nhn chnh a n s
tm thng ca Abbott: con ng chu cha. Vi nhng n lc dn dn xy dng li mt
cch c h thng c Hi ng qun tr ln nhm iu hnh bng nhng con ngi gii nht
m ng c th tm thy, Cain tuyn b thng thn rng quan h gia nh hay thm
nin khng c mt t gi tr no trong vic quyt nh bn c c nm gi v tr trng
yu hay khng. Nu bn khng c nng lc tr thnh nh lnh o gii nht ngnh
trong [43] lnh vc bn chu trch nhim, th bn s khng cn c nhn lng na.
Nhng n lc ti xy dng cng ty mt cch st nh vy c th c ch i mt Tng gim c
c thu t bn ngoi vo xoay chuyn tnh th cho cng ty, ng ny Cain l mt
ngi c 18 nm thm nin lm vic ti cng ty v l mt thnh vin trong gia nh,
con ca mt v ch tch trc y ca Abbott. Nhng bui tic gia nh c l l thi
gian kh khn i vi gia nh Cain trong vi nm u. (Ti xin li v phi ui
anh. M anh c mun dng thm mt t tht g ty na khng?) Sau cng th cc thnh
vin gia nh cng cm thy hi lng v gi tr c phiu ca h, nh Cain cho khi
ng b my to tng trng li nhun, v t thi im chuyn i vo nm 1974 n nm
2000 em li li nhun cho c ng gp 4,5 ln th
35. trng, qua mt d dng nhng i gia nh Merck hay Pfizer. Upjohn,
cng ty so snh trc tip ca Abbott, cng c nh lnh o trong gia nh trong
cng thi gian George Cain nm quyn. Nhng khng ging nh George Cain,
Tng gim c ca Upjohn khng h th hin quyt tm vt qua s tm thng ca ch
con ng chu cha. Cho n thi im Abbott tm ra c nhng ngi gii nht nm gi
nhng v tr trng yu, khng k h c mi quan h gia nh hay khng, th Upjohn
vn cn giao cho nhng ngi hng B trong gia nh gi nhng v tr quan [44]
trng. Mc d Upjohn v Abbott l hai cng ty rt ging nhau vi s li nhun c
phiu tng t cho n trc thi im chuyn i, Upjohn t gim 98% so vi Abbott
trong vng 21 nm, trc khi u hng v st nhp vi Pharmacia vo nm 1995. C
mt chuyn ngoi l kh th v, Darwin Smith, Colman Mockler, George Cain
u c bt t bn trong cng ty. Stanley Gault, Al Dunlap, v Lee Iacocca u
c a vo cng ty t bn ngoi nh mt v cu tinh. iu ny th hin mt kt lun c
tnh h thng hn t cuc nghin cu ca chng ti. Nhng chng c ca chng ti
khng b sung cho kin rng bn cn a mt ngi t bn ngoi vo lm o ln tnh th
cng ty v a n t tt n v i. Tht s th vic chn mt nhn vt ni ting t bn
ngoi vo lm ch th thay i c mi quan h ngc chiu vi vic chuyn i t tt n
v i mt cch bn vng. (Xem Ph lc 2.A.) Mi trong s mi mt Tng gim c nhy
vt u c bt t bn trong cng ty, ba trong s l do tha k trong gia nh.
Nhng cng ty i trng chn ngi ngoi su ln nhiu hn, nhng [45] h li khng
th mang li kt qu v i v bn vng. Mt v d tuyt vi v nhng thay i t bn
trong l Charles R Cork Walgreen III, ngi a mt cng ty Walgreens ang
ru r thnh mt cng ty c kt qu vt trn th trng c phiu 15 ln trong khong
thi gian t cui nm 1975 n [46] 01/01/2000. Sau nhiu nm i thoi v
tranh lun trong ni b nhm lnh o v kinh doanh trong ngnh dch v n ung,
Cork cm gic cui cng nhm t bc ngot r rng v d hiu (point of clarity
and understanding): tng lai ti sng ca Walgreens nm nhng tim thuc ty
tin dng, khng phi l dch v n ung. Dan Jorndt, ngi k nhim Walgreens
gi chc Tng gim c vo nm 1998, k li nhng g din ra tip sau : Cork pht
biu ti mt trong nhng bui hp ln k hoch: Okay, by gi ti s vch ra mt
mc tiu. Chng ta s rt ra khi ngnh kinh doanh nh hng trong vng 5 nm.
Vo thi im , chng ti c hn 500 nh hng. C phng hp im lng, tng nh bn c
th nghe c nhp th ca mi ngi! ng ni tip: Ti mun mi ngi bit rng kim ng
h ang chuyn ng. Thi gian khng ch chng ta u. Su thng sau, chng ti li
gp nhau trong cuc hp k hoch v c ai v tnh ni rng chng ta ch cn 5 nm
rt ra khi ngnh kinh doanh nh hng. Cork khng phi mt ngi thuc dng hay
om sm. ng ch nhp ngn tay ln bn v ni: Nghe ny, cc bn ch cn 4
36. nm ri na thi. Ti ni l mi ngi c 5 nm cch y 6 thng. By gi ch
cn 4 nm ri m thi. Vng, t ngy , mi vic tht s chuyn ng loi dn ngnh
kinh doanh nh hng. ng y [47] khng bao gi nao nng. ng y khng bao gi
nghi ng, cng khng bao gi ch trch. Cng ging nh khi Darwin Smith bn
cc nh my giy ca Kimberly - Clark, quyt nh ca Cork Walgreen i hi tnh
cng quyt cao. Khng phi v dch v n ung l mt phn kinh doanh ln (mc d n
c mang li ngun li nhun ng k). Vn tht s lin quan n tnh cm nhiu hn. S
tht l Walgreen sng ch ra mn sinh t mch nha v kinh doanh dch v n ung
l mt truyn thng gia nh lu i c t thi ng c ca Cork. Mt s im bn thc n
cn c t tn theo chnh ng mt chui nh hng c tn l Corkys. Nhng bt k iu
g, nu nh Walgreens c phi ph v truyn thng lu i ca gia nh tp trung
ngun lc cho lnh vc h c th tr thnh gii nht trn th gii (l nh thuc ty
tin dng), [48] Cork chc chn s lm th. Mt cch lng l, mt cch bn b, mt
cch n gin. C tnh lng l v quyt tm ca nh lnh o cp 5 khng ch th hin
trong nhng quyt nh ln, nh bn i dch v kinh doanh n ung, hay u tranh
chng li nhng k c nh thu tm cng ty, m cn th hin qua phong cch c nhn
chuyn cn nh mt ngi th. Alan Wurtzel, mt thnh vin thuc th h th hai
tha hng cng ty nh ca gia nh v bin n thnh CircuitCity, l ngi th hin
r rng nht phong cch ny. Khi c hi v s khc nhau gia ng v v Tng gim c
cng ty so snh trc tip, Wurtzel tm li: Con nga biu din v con nga cy
ng y ging nh mt con nga biu din, cn ti ging mt con nga cy [49] hn.
Ca s v tm gng Li nhn xt ca Alan Wurtzel v con nga cy rt th v nu ta
xt hai yu t sau. Th nht, ng c bng tin s v khoa lut hc ti i hc Yale,
r rng, tnh cch cn c nh nga cy ca ng khng phi l do thiu thng minh.
Th hai, phng php lm vic cn c to nn tng cho nhng kt qu biu din tht s
v i. ti ni r hn th ny: Nu bn phi chn gia vic u t 1 USD vo Circuit
City hoc 1 USD vo General Electric vo ngy m huyn thoi Jack Welch bt
u nm quyn y vo nm 1981 v gi s tin cho n ngy 01/01/2000, th bn s giu
hn [50] nh Circuit City, gp 6 ln. Khng phi l mt kt qu ti i vi mt
con nga cy. Bn c th hy vng nhng kt qu phi thng ny s khin Alan
Wurtzel c th tho lun v nhng quyt nh thng minh ng a ra. Nhng khi
chng ti yu cu ng hy lit k 5 yu t chnh trong vic chuyn i cng ty, sp
xp theo th t
37. quan trng, Wurtzel a ra mt cu tr li ng ngc nhin: Yu t u tin
l may mn. Chng ti may mn hot ng trong mt ngnh cng nghip tuyt vi, v
c gi thi thun chiu sau lng. Chng ti phn bin li, v ch ra rng chng ti
chn nhng cng ty nhy vt da trn kt qu kinh doanh ca h cao hn mc trung
bnh ca ngnh. Ngoi ra, cng ty so snh trc tip (Silo) cng hot ng trong
cng mt ngnh, c cng mt lung gi h tr, thm ch h cn c nhng cnh bum ln
hn. Chng ti tranh ci vi nhau v im ny trong mt lc, v Wurtzel vn tip
tc gn cho s thnh cng ca mnh l do may mn ng ni ng lc. Sau , khi c hi
v nhng yu t ng gp vo s bn vng ca qu trnh chuyn i, ng ni: iu u tin
ti ngh n l [51] may mn Ti may mn tm c ng ngi thay th. May mn. Qu l
mt yu t k quc bn lun. Vy m cc nh lnh o nhy vt ni v may mn rt nhiu
trong nhng cuc phng vn vi chng ti. Trong mt cuc phng vn vi nh lnh o
cng ty Nucor, chng ti hi ng nh u cng ty lin tc a ra c nhng quyt nh
ng n; ng tr li: Ti ngh chng ti [52] chng qua ch may mn. Joseph F.
Cullman III, v Tng gim c Cp 5 trong giai on chuyn i ca Philip
Morris, thng thng t chi nhn cng v mnh trong s thnh cng ca cng ty, m
cho rng mnh may mn c c nhng ng [53] nghip tuyt vi, ngi k nhim tuyt
vi, v ngi tin nhim tuyt vi. Ngay c quyn sch ng vit, ng vit v mi ngi
qu tha thit nhng ng cng khng c nh bn rng ri ra ngoi, cng mang mt ci
ta rt l Ti l mt ngi may mn. on m u nh sau: Ti l mt ngi rt may mn t
nhng nm thng u tin trong cuc i: b m tuyt vi, di truyn tt, may mn
trong tnh yu, may mn trong kinh doanh, v may mn khi mt ngi bn hc ti
Yale quyt nh triu tp ti v Washington, D.C. vo u nm 1941 thay v tp
trung trn mt con tu m sau b chm v mang theo ton b mi ngi trn trong
vng bin Bc i Ty Dng, [54] may mn c vo Hi qun, v may mn vn cn sng
tui 85. Thot u chng ti rt bi ri trc s nhn mnh vo may mn. S tht l
chng ti khng tm thy bng chng rng cng ty nhy vt c tri ban cho nhiu
may mn hn (hay nhiu vn xui hn) so vi nhng cng ty i trng. Sau chng
ti bt u nhn ra mt khun mu hon ton tri ngc nhng v lnh o cng ty i
trng: H thng xuyn li cho vn xui, v thng xuyn than phin v nhng kh
khn h phi i mt trong mi trng. Hy so snh Bethlehem Steel v Nucor. C
hai cng ty u hot ng trong ngnh thp v sn xut nhng sn phm rt kh to s
khc bit. C hai cng ty u phi i
38. mt vi s cnh tranh ca cc loi thp nhp khu r tin. Vy m lnh o
hai cng ty c ci nhn hon ton khc nhau v cng mt hon cnh. Tng gim c
cng ty Bethlehem tng kt nhng kh khn cng ty phi i mt trong nm 1983
bng cch [55] ti cho hng nhp khu: Mi vn ca chng ta l hng nhp khu.
Ken Iverson v i ng nhn vin ca ng ti Nucor xem cng mt thch thc hng
nhp khu l mt iu may mn. (Chng ta chng phi may mn sao; thp th nng, m
h phi chuyn ch thp xuyn i dng, v vy ta c li th hn h rt nhiu.)
Iverson nhn thy cc vn s 1, s 2, s 3 ca ngnh cng nghip thp nc M khng
[56] phi l hng nhp khu, m l s qun l. ng cn y ln cao tro khi tuyn b
cng khai chng li vic chnh ph bo h khi hng nhp khu, ng ni trc mt khn
phng nhng nh lnh o cc cng ty thp khc nm 1977 rng vn thc s m ngnh
cng nghip thp nc M ang i mt l vic qun l khng theo kp s [57] i mi. S
nhn mnh vo may mn l mt phn ca mt khun mu m chng ti t tn l ca s v tm
gng. Nh lnh o Cp 5 nhn ra ngoi ca s v gn cng lao cho nhng yu t nm
ngoi bn thn h khi mi th tin trin tt p (v nu h khng tm c ai hay s
kin g gn cng th h cho rng nh may mn). Trong khi , nu mi s khng sun
s th h khng li cho vn xui m nhn vo tm gng nhn nhn trch nhim. Nhng v
lnh o cng ty i trng th lm hon ton ngc li. H s nhn ra ngoi ca s li
cho iu g hoc ai ngoi h nu kt qu xu, nhng li t khen mnh trc gng v
ginh cng lao khi mi vic tin trin tt. iu ngc nhin l ca s v tm gng
khng phn nh s vt mt cch khch quan. Mi ngi ng bn ngoi ca s ch vo cc
v lnh o Cp 5 bn trong v ni: ng y l ngi chnh yu, khng c s hng dn v
lnh o ca ng y, chng ta khng c mt cng ty v i. Cn nh lnh o Cp 5 th ch
vo nhng con ngi bn ngoi ca s v ni: Hy nhn vo nhng con ngi v i kia v
vn may gip mi th c c nh hm nay. Ti l mt ngi may mn. C hai u ng c, d
nhin ri. Nhng nhng ngi Cp 5 s khng bao gi nhn nhn s tht ny. NUI DNG
KH NNG LNH O CP 5 Cch y khng lu, ti chia s kt qu v Cp 5 vi mt nhm
cc nh lnh o cp cao. Mt ph n va mi c b nhim Tng gim c gi tay v ni:
Ti tin vo nhng g ng ni v cc nh lnh o nhy vt. Nhng ti c mt ni lo l
khi ti nhn vo gng, ti bit mnh khng phi l Cp 5, t nht l cha phi. Mt
phn l do ti c bt vo cng vic ny l v ci ti ca mnh thc y. Phi chng ng
mun ni rng ti khng th a cng ty ca mnh ln v i nu ti khng
39. phi l Cp 5? Ti p: Ti khng chc liu bn c nht thit phi l nh
lnh o Cp 5 a cng ty mnh ln v i. Ti ch n gin l a ra dn chng. Trong s
1.435 cng ty tng xut hin trn danh sch Fortune 500 m chng ti xem xt
ban u, ch c 11 cng ty c chn vo cuc nghin cu ca chng ti. Trong s 11
cng ty ny, tt c nhng ngi v tr trng yu ca h u c kh nng lnh o Cp 5, k
c Tng gim c, ti thi im nhy vt ca h. C y ngi yn mt lc lu, v bn c th
tng tng mi ngi trong phng u ang m thm thc gic c hi iu cn phi hi.
Cui cng, c ln ting: Vy chng ta c th hc t Cp 5 khng? Gi thit ca ti l
c hai loi ngi: nhng ngi khng c ht ging Cp 5 v nhng ngi mang trong
mnh ht ging ny. Nhm th nht bao gm nhng ngi m trong mt triu nm na
cng khng th chin thng c nhu cu ci ti v tham vng ln l xy dng mt iu g
to ln v lu di hn bn thn h. i vi nhng ngi ny, cng vic trc tin l v
nhng g h c nhn danh ting, ca ci, s nnh nt, quyn lc, v.v - ch khng v
nhng g h s xy dng, sng to, ng gp. Bng tng kt: Hai mt ca kh nng lnh
o Cp 5 ch chuyn nghip Bn tnh khim nhng Th hin s khim tn thuyt phc,
trnh s To ra kt qu v i, to ng lc cho qu trnh hm m ca cng chng; khng
bao gi khoe chuyn i t tt n v i khoang. Hnh ng vi s kin quyt lng l v
Th hin mt quyt tm st phi lm nhng g bnh thn; da ch yu vo cc tiu chun
hiu cn lm mang li hiu qu lu di tt nht, cho d qu ch khng phi c tnh
truyn cm hng vic kh khn n th no thc y mi ngi. Hng tham vng v cng
ty, khng v bn ra cc tiu chun xy dng mt cng ty v thn; to iu kin cho
ngi k nhim t i v bn vng; nht quyt khng bng lng vi mt nhng kt qu cn
cao hn trong th h tip kt qu thp hn. theo. Nhn vo gng, ch khng nhn
qua ca s, Nhn ra ngoi ca s, ch khng nhn vo nhn trch nhim nu kt qu
khng tt, khng bao gi gng, ghi cng cho thnh cng ca cng ty li cho ngi
khc, hay nhng yu t khch quan cho ngi khc, cho cc yu t khch quan, bn
ngoi, hay vn xui. cho may mn. iu tr tru l s cm hn v tham vng c nhn
gip con ngi t c quyn lc li mu thun vi tnh khim nhng cn thit kh nng
lnh o Cp 5. Khi bn kt hp s tr tru ny vi vic i ng gim c thng hot ng
di mt nim tin sai lc l h cn thu mt lnh o ni
40. ting, cao ci ti a cng ty ln v i, bn c th hiu c ti sao cc nh
lnh o Cp 5 t khi xut hin trn v tr cao nht ca cc t chc. Nhm ngi th
hai, ti tin rng nhm ny ng hn nhm 1 rt nhiu, bao gm nhng ngi c tim
nng tin ti Cp 5; nng lc nm sn trong ngi h, c th b che khut hoc cha
c khi dy, nhng sn c. Nu c t di hon cnh thch hp t xem xt li bn thn,
t pht trin bn thn mt cch c thc, mt ngi c vn thng thi, mt thy gio
tuyt vi, cha m thng yu, mt kinh nghim sng quan trng, mt ngi sp t Cp
5, hay bt c yu t no khc h s c th pht trin. Nhn vo d liu, chng ti
nhn thy mt s v lnh o trong cuc nghin cu tri qua nhng kinh nghim sng
quan trng c th khi mo hay pht trin s trng thnh ca h. Darwin Smith
to sng sau khi ng mc bnh ung th. Joe Cullman chu nh hng nng ca Th
chin II, c bit l quyt nh triu tp b thay i vo pht cht gip ng thot
khi chuyn tu nh mnh m nu khng ng [58] cht theo n. Mt nim tin tn gio
vng chc hay tm c nim tin trong tn gio cng c th gip nui dng pht trin
nhng tnh cch ca ngi Cp 5. Colman Mockler chng hn, chuyn sang theo o
Thin Cha phc m khi ang hc MBA ti Harvard, v sau , theo li quyn
Cutting Edge, tr thnh ngi khi xng cho mt nhm cc nh lnh o doanh
nghip ti Boston gp g thng xuyn vo bui sng tho lun vic a cc gi tr tn
gio vo mi trng kinh [59] doanh. Tuy nhin cng c nhng nh lnh o khc
trong cuc nghin cu khng c mt s kin no lm cht xc tc; h ch sng cuc i
bnh thng v bng cch no t n Cp 5. Ti tin, mc d ti khng chng minh c,
rng nhng ngi c tim nng tr thnh nh lnh o Cp 5 c rt nhiu trong x hi
chng ta. Theo s c on ca ti, vn khng phi l vic khan him nhng ngi tim
nng. H ang tn ti xung quanh chng ta, nu chng ta bit mnh phi kim ci
g. Vy ci l ci g? Hy tm kim nhng trng hp khng ai ng ra nhn cng khi
nhng kt qu phi thng xut hin. Rt c th bn s tm thy mt nh lnh o Cp 5
tim nng ang lm vic. Ti rt mun a ra mt danh sch cc bc cn lm bn t pht
trin ln thnh Cp 5, nhng ti khng c c nhng thng tin nghin cu vng chc
a ra mt danh sch ng tin cy. Cuc nghin cu ca chng ti cho thy Cp 5 l
mt yu t chnh trong chic hp en cha ng nhng g cn thit chuyn i cng ty
t tt n v i. Tuy nhin bn trong chic hp en li cha ng mt chic hp en
khc, l s pht trin bn trong con ngi t Cp 5. Chng ti c th
41. on iu g nm bn trong chic hp en , nhng cng ch th thi, nhng
li on. V vy, ni ngn gn, Cp 5 l mt tng hay, mt tng mnh m, v to ra c
nhng s nhy vt t tt n v i, c l n cn l mt tng thit yu. Mt danh sch
kiu nh Mi bc n Cp 5 s lm tng tr nn vt vnh. Li khuyn ca ti, da trn
kt qu cuc nghin cu, l hy bt u luyn tp nhng k lut tt n v i khc m
chng ti pht hin ra. Chng ti tm thy mi quan h cng sinh gia Cp 5 v
nhng kt lun khc. Mt mt, Cp 5 gip bn thc hin nhng kt lun khc; mt
khc, thc hin nhng kt lun ny gip bn t c Cp 5. Hy th ngh nh th ny:
Chng ny ni v nhng nh lnh o Cp 5 l ai; nhng chng cn li s miu t nhng
g h lm. Lnh o theo cc k lut khc s gip bn i ng hng. Khng c g bo m bn
s t n Cp 5 hon ton, nhng t ra n cng cho bn mt im c th bt u. Chng ti
khng th ni chc c bao nhiu phn trm ngi c t cht bn trong mnh, v c bao
nhiu trong s c th nui dng n ln ln. Ngay c nhng ngi trong nhm nghin
cu ca chng ti pht hin ra Cp 5 cng khng t bit c liu chng ti c pht
trin ln thnh Cp 5 hay khng. Tuy nhin, tt c chng ti u b nh hng v
truyn cm hng su sc bi tng ny. Darwin Smith, Colman Mockler, Alan
Wurtzel, v tt c nhng nh lnh o Cp 5 khc tr thnh thn tng ca chng ti,
mt iu chng ti mun hng n. Liu chng ti c ln c n nh Cp 5 hay khng th
cng sc b ra cng ng. Bi v cng ging nh nhng s tht c bn khc v nhng g
tt nht cho con ngi, khi chng ta nhn ra c s tht, chng ta bit rng cuc
sng ca mnh v nhng g mnh chm vo s tt hn vi n lc ca bn thn. Tm tt
chng KH NNG LNH O CP 5 NHNG IM CHNH Mi cng ty nhy vt u c kh nng lnh
o Cp 5 trong nhng nm chuyn i quan trng. Cp 5 mun ni n mt hnh thp nm
cp bc th hin nng lc iu hnh, trong Cp 5 l cao nht. Nhng nh lnh o Cp
5 l s kt hp y nghch l gia s khim tn c nhn v ngh lc lm vic. H l nhng
ngi tham vng, d nhin, nhng tham vng trc ht l v cng ty, ch khng phi
v bn thn h. Nh lnh o Cp 5 to iu kin cho ngi k nhim t c nhng thnh
cng ln hn trong th h k tip, trong khi nhng nh lnh o Cp 4 ch trng ci
ti ch to iu kin tht bi cho ngi k nhim.
42. Nh lnh o Cp 5 th hin s khim tn thuyt phc, nhn nhng v d dt
(understated). Ngc li, hai phn ba cng ty i trng c nhng nh lnh o c
ci ti cc ln gp phn vo s tan v hay tip tc mc tm thng ca cng ty. Nh
lnh o Cp 5 b thi thc bi mt kht vng chy bng phi mang li kt qu bn
vng. H quyt tm lm bt c iu g cn thit xy nn mt cng ty v i, cho d quyt
nh a ra c kh khn hay to ln n mc no. Nh lnh o Cp 5 th hin mt s cn c
nh ngi lao ng tht s, nh hnh nh mt ch nga cy thay v nga biu din. Nh
lnh o Cp 5 nhn ra ca s v cho rng s thnh cng l do cc yu t khng thuc
bn thn h. Nhng khi mi vic khng c nh , h li nhn vo gng v t trch mnh,
nhn lnh mi trch nhim. Nhng v Tng gim c i trng thng lm iu ngc li h
nhn vo gng ghi nhn cng lao ca mnh ng gp vo s thnh cng, nhng li nhn
ra ca s khi cn li cho nhng kt qu khng nh . Mt trong nhng khuynh hng
ng lo ngi trong thi gian gn y l vic chn la (nht l t cc thnh vin Hi
ng qun tr) nhng nhn vt iu hnh ni ting, chi sng, v loi b cc nh lnh o
Cp 5 tim nng. Ti tin rng c nhiu nh lnh o Cp 5 tim nng ang sng quanh
chng ta, ch cn chng ta bit mnh ang tm ci g, v nhiu ngi trong s ny c
tim nng pht trin ln Cp 5. NHNG KHM PH BT NG Nhng nh lnh o ni ting c
thu t bn ngoi t l nghch vi qu trnh i t tt n v i. Mi trong s mi mt v
Tng gim c cng ty nhy vt i ln t bn trong cng ty, cn nhng cng ty i
trng th thu ngoi 6 ln nhiu hn. Nh lnh o Cp 5 thng cho rng thnh cng
l do may mn hn l s v i ca bn thn. Chng ti khng c gng i tm nh lnh o
Cp 5 (hay bt c iu g tng t) trong cuc nghin cu ny, nhng d liu tht
thuyt phc. y l nhng kt lun t thc t, ch khng phi do l thuyt to
ra.
43. CHNG 3: CON NGI I TRC CNG VIC THEO SAU S c nhng lc chng ti
khng th i ai c. No, by gi bn phi quyt nh yn trn xe hay xung xe. KEN
KESEY Trong tc phm The Electric Kool Acid Test ca Tom Wolfe [60]
Khi chng ti bt u cuc nghin cu, chng ti nhng tng mnh s pht hin ra bc
u tin a mt cng ty t tt n v i l phi ra hng i mi, tm nhn mi, chin lc
mi, ri sau l tm ra nhng ngi ng iu v t h vo hng i mi ny. iu chng ti
tm ra han ton ngc li. Vic u tin nhng nh lnh o khi xng qu trnh chuyn
i t tt n v i lm khng phi l nh hng xem s li chuyn xe but i u ri ku
gi mi ngi ln xe. Khng, u tin h tm cho ng ngi mi ln xe (v mi nhng
ngi khng ph hp xung xe), ri mi ngh xem s li chic xe i u. H s ni i
loi nh: Nghe ny, ti tht s khng bit s li chic xe i u. Nhng ti bit
chc th ny: Nu chng ti mi c ng ngi ln trn xe, mi ngi phi ngi ng ch
ca mnh, v a nhng ngi khng ph hp xung xe, lc chng ti s bit cch a n n
mt ni tuyt vi. Nhng nh lnh o nhy vt hiu rt r ba iu n gin. Th nht,
nu bn bt u vi ai, ri mi ti ci g, bn s d dng thch nghi vi mi trng
thay i. Nu ngi ta tham gia vo chuyn xe ch v chuyn n ang i i n u, th
chuyn g s xy ra nu bn i c 10 cy s th bn li mun i hng? Lc bn gp rc
ri ngay. Nhng nu ngi ta ln xe v quan tm n nhng ngi cng c mt trn ,
th s d dng i hng: Ny nh, ti leo ln chuyn xe ny v nhng ngi c mt y,
nu chng ta cn phi i mi thnh cng, th cng c thi. Th hai, nu bn chn ng
ngi trn xe, s khng c vic phi thc y hay qun l con ngi. Mt ngi ph hp
khng cn c qun l cht ch hay thc y, h s t cm thy thi thc bi mt ng lc
bn trong phi t kt qu tt nht v ng gp mt phn to nn s v i. Th ba, nu
bn ch c trong tay nhng ngi khng ph hp, th cho d bn c tm ng hng i,
bn cng khng c mt cng ty v i. Tm nhn v i m khng c nhng con ngi v i
cng tr nn v ngha. Hy nhn vo trng hp ca Wells Fargo. Wells Fargo bt
u giai on 15 nm t hiu sut phi thng t nm 1983, nhng nn tng ca s thay
i ny phi tnh t thp nin 1970, khi Tng gim c lc by gi l Dick Cooley
khi u thit lp mt trong nhng i ng lnh o y ti nng trong ngnh ( nh u t
Warren Buffett
44. [61] cho rng h l i ng gii nht) . Cooley tin on ngnh kinh
doanh ngn hng s i n nhng thay i ln, nhng ng khng t ra v mnh bit c
hnh thc thay i l g. V vy thay v ngi san ra chin lc i u vi thay i,
ng v Ch tch hi ng qun tr Ernie Arbuckle tp trung vo vic a mt dng
chy ti nng khng ngng vo trong huyt mch ca cng ty. H thu nhng ngi
xut chng bt c lc no, bt c u h tm thy m khng cn bit s t nhng ngi ny
vo lm cng vic c th no. ng ni: l cch bn xy dng tng lai. Nu ti khng
thng minh nhn thy nhng thay i sp n, h s gip chng ti. V h s [62]
linh ng gii quyt. Phng php ca Cooley th hin y l mt li tin tri. Khng
ai c th d on c nhng bin i mang li do lut l thay i. Nhng khi nhng
thay i din ra, khng mt ngn hng no gii quyt hay bng Wells Fargo. Vo
thi im ny, ngnh kinh doanh ngn hng rt xung di th trng chung 59%,
nhng Wells Fargo li [63] cao hn th trng gp 3 ln. Carl Reichardt,
ngi ln nhn chc Tng gim c nm 1983, cho rng thnh cng ca ngn hng phn
ln l nh vo i ng nhn vin ng c tha hng t [64] Cooley. Khi Carl
Reichardt a ra danh sch nhng ngi tham gia i ng lnh o Wells Fargo di
thi ng, chng ti khng khi chong vng. Hu nh tt c mi ngi gi tr thnh
Tng gim c mt cng ty ln: Bill Aldinger l Tng gim c Household
Finance, Jack Grundhofer l tng gim c Bankers Trust, Richard
Rosenberg l tng gim c Bank of America, Bob Joss l tng gim c Westpac
Banking (mt trong nhng ngn hng ln ti c) v sau ny l Trng khoa Kinh t
Sau i Hc (Graduate School of Bussiness) ti i hc Stanford y chc khng
phi l mt i lnh o bt k. Arjay Miller, mt thnh vin Hi ng qun tr ca
Wells Fargo sut 17 nm, cho chng ti bit i ng lnh o Wells Fargo lm ng
nh n nhm Whiz Kids danh ting c tuyn vo cng ty Ford trong nhng nm
cui thp nin 1940 (m Miller cng l mt thnh vin, sau ny tr thnh [65]
ch tch ca Ford). Phng php ca Wells Fargo rt n gin: Bn thu nhng ngi
gii nht, bn hun luyn h thnh nhng nh lnh o gii nht trong ngnh, v bn
chp nhn s c ngi ra i tr thnh Tng gim c nhng cng ty [66] khc. Bank
of America li chn mt phng php khc. Trong khi Dick Cooley lin tc
tuyn nhng ngi gii nht m ng c th, Bank of America, theo li quyn sch
[67] Breaking the Bank, li theo ui mt m hnh tng yu, lnh mnh. Nu
bn
45. chn nhng v tng mnh vo nhng v tr trng yu, th nhng ngi cnh
tranh s b i ht. Nhng nu bn cho nhng v tng km, nhng ngi gi ch nhiu
hn l ngi lnh o c nng lc, th c nhiu kh nng nhng ngi lnh s li lu hn.
WELLS FARGO V BANK OF AMERICA Gi tr tch ly ca 1 USD u t 1-1-1973
1-1-1998 M hnh ny to ra mt mi trng rt khc so vi Wells Fargo. Trong
khi i ng ti Wells Fargo hot ng nh mt i ng ng u, cc thnh vin ngang
hng nhau tranh lun ny la tm ra cu tr li tt nht, th nhng v tng i km
ti Bank of America li ngi i lnh trn. Sam Armacost, ngi c tha hng i
ng km ny, m t mi trng qun l ti y: Sau my cuc hp lnh o u tin, ti
thng cm gic rt chn nn. Ti chng nhng khng thy ai phn i, m ti cng ch
thy ai c kin bnh lun g. H ngi nh phng xem gi thi chiu [68] no. Mt v
lnh o v hu ca Bank of America gi nhng v lnh o cp cao trong nhng nm
1970 l Ngi Nha, c hun luyn cch im lng tun theo [69] ch th ca v Tng
gim c quyn lc. Sau ny, khi thua l hn 1 t la trong nhng nm gia thp
nin 1980, Bank of America mi tuyn mt on nhng tng gii vc dy ngn hng.
V h i u tm nhng v tng gii ny? Ngay chnh Wells Fargo. S tht l Bank
of America tuyn qu nhiu lnh o ca Wells Fargo n ni trong giai on
chuyn i ny nhn vin t nhn h l Wells of [70] America. Nh vy m Bank of
America bt u leo ln dn dn, nhng cng qu mun. T 1973 n 1998, trong
khi Wells Fargo i qua giai on chun b v t
46. nhng thnh tu ng k, li nhun c phiu tch ly ca Bank of America
thm ch khng bng c th trng chung. C th bn ang ngh: ch l qun tr gii
vic tuyn ng ngi vo lm vic. C l g u? mt mc no chng ti phi ng vi bn;
y chng qua l cch qun tr gii theo kiu c in. Nhng c hai iu lm cho cc
cng ty nhy vt ny khc bit. R rng m ni, trng tm ca chng ny khng phi l
v cch tp hp mt nhm ngi thch hp, iu ny khng c g mi l. Trng tm u tin
l phi tm c ngi thch hp (v loi b ngi khng ph hp) trc khi nh hng s i
v u. im chnh th hai l mc cng quyt a ra cc quyt nh nhn s a cng ty t
tt n v i. tng con ngi i trc l mt tng n gin d hiu, nhng kh thc hin,
v hu ht mi ngi khng lm tt. Ni th d - ch trng con ngi, nhng th hi c
bao nhiu ngi c c k lut nh David Maxwell, quyt nh khng pht trin chin
lc cho n khi tm c ngi thch hp, mc d mi ngy hot ng cng ty thua l 1
triu la cng thm s n 56 t la? Khi Maxwell tr thnh Tng gim c Fannie
Mae trong nhng ngy en ti nht, Hi ng qun tr rt mong mun bit ng s cu
cng ty bng cch no. Mc d p lc phi hnh ng l rt ln, phi lm iu g tht to
ln, nm ly bnh li v bt u li, nhng Maxwell vn u tin vo vic tp trung
tm ngi ph hp cho nhm lnh o ca Fannie Mae. Hnh ng u tin ca ng l phng
vn tt c cc nh qun l. ng mi h ngi v ni: Th thch ny s rt kh khn. Ti
mun ni cho anh bit rng cng vic sp ti i hi rt kht khe. Nu anh ngh
mnh s khng ph hp vi p lc mi ca cng vic [71] th cng chng sao. Khng
ai trch mc anh v iu ny c. Maxwell ni r rng ch c ch cho nhng ngi hng
A sn sng b cng sc A+, [72] v nu bn khng sn lng nh th, bn nn xung xe
ngay, ngay lc ny. Mt gim c mi va b c cuc i v s nghip vo lm Fannie
Mae n gp Maxwell v ni: Ti nghe ng ni rt k, v ti khng mun sng th ny.
Th l [73] ng ny b cng ty v lm li ch c. Cui cng, mi bn trong s hai
mi su gim c ri b cng ty, v c thay th bng nhng v gim c gii nht, nhy
[74] bn nht, sing nng nht trong ton gii ti chnh. Cng mt tiu chun ny
c p dng t trn xung di trong tan b Fannie Mae, cc v gim c cc cp thay
mu nhn vin v to p lc cho nhau, khin cho t l ngh vic rt cao do nhiu
[75] ngi khng chu c s ch trch. Mt thnh vin lnh o cp cao cho bit:
Chng ti c mt cu ni vi nhau Anh khng th gi to c Fannie Mae. Hoc l
anh bit rt r cng vic ca mnh hoc khng, v nu anh khng bit th anh s
b
47. [76] cho ra ra. C hai cng ty Wells Fargo v Fannie Mae u th
hin tng a vn con ngi i trc vn v cng vic, trc tm nhn, trc chin lc,
trc chin thut, trc t chc cng ty, trc cng ngh. Dick Cooley v David
Maxwell, c hai u l v d cho kh nng lnh o cp 5 khi h pht biu: Ti khng
bit chng ti s a cng ty v u, nhng ti bit chc chn rng nu ti bt u vi
nhng con ngi thch hp, t cho h nhng cu hi thch hp, v dn dt h vo nhng
cuc tranh lun ny la, chng ti s tm c cch a cng ty ny thnh v i. KHNG
PHI L MT THIN TI, VN NGI GIP VIC Khc vi nhng cng ty nhy vt xy dng
nhng i ng lnh o mnh v su sc, rt nhiu cng ty i trng i theo m hnh mt
thin ti, vn ngi gip vic. Trong m hnh ny, cng ty l mt b phng ph din
ti nng c nhn xut chng. Trong nhng trng hp ny, mt thin ti trn cao ng
lc chnh thc y thnh cng ca cng ty l mt ti sn v i vi iu kin thin ti
vn li vi cng ty. Nhng thin ti ny t khi to dng mt i ng lnh o tuyt
vi, v l do n gin l h khng cn m cng khng mun. Nu bn l mt thin ti, bn
khng cn i ng lnh o gii nh Wells Fargo, c th t ta sng ni khc. Khng,
bn ch cn mt on qun lnh gii thc hin nhng tng v i ca bn. Tuy nhin,
khi thin ti ra i