Üçüncü Dalga Deneyiİsmet Çavuşoğlu

İngilizce ÖğretmenliğiTezli Yüksek Lisans

SUNY CortlandÇift Diploma Programı Öğrencisi

Nazi Almanya’sı nedir?

1933 ile 1945 yılları arasında,Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi (NSDAP) idaresinde

tek parti rejimine dayalı “Führer” unvanlı hükümet ve devlet başkanı Adolf Hitler’in liderliğinde egemenlik sürdüğü dönem

Führer nedir? Adolf Hitler'in kullandığı ve “lider” anlamına gelen unvanı “tek halk, tek imparatorluk ve tek lider” (Ein Volk, ein Reich,

ein Führer)

Alman tarihi içerisinde “Reich”ların üçüncüsü olduğu için Üçüncü Reich ismiyle de

nitelendirilir.

Deneyin adının Üçüncü Dalga olmasında katkısı olduğunu düşünüyorum.

İdeoloji:

Nasyonal sosyalizm, ulusal devrimci bir hareket ile tek parti olan NSDAP'nin popülist (köktendincilik, halkın çoğunu temsil

etme) yönetimi altında ulusal yükselmeyi hedefleyen politikalar doğrultusunda faaliyet göstermiştir.

HolokostNazi Soykırımı,

Yahudi Soykırımı

yaklaşık altı milyon Yahudi’nin sistemli bir şekilde öldürüldükleri soykırım

Öldürülen insanlara Romanlar, özürlüler, Sovyet tutsakları, Polonyalılar ve eşcinseller

eklenirse 10-11 milyon civarında insanın Nazi rejimi tarafından öldürülmüştür.

Kurbanlar Ölü Sayısı

Yahudiler 5,9 milyon

Sovyet Savaş tutsakları 2–3 milyon

Etnik Polonyalılar 1,8–2 milyon

Rumenler 220.000–1,500.000

Özürlüler 200.000–250.000

Masonlar 80.000–200.000

Slovenler 20.000–25.000

Homoseksüeller 5.000–15.000

Yehovaa Şahitleri 2,500–5.000

40.000 üzerindeki bir tesis ağı, Yahudi ve diğer kurbanları; toplamak, hapsetmek ve öldürmek için kullanıldı.

İşgalciler, Yahudileri ve diğer kurbanları gettolara hapsedip nakliye trenleriyle ölüm kamplarına gönderilmeden önce bir arada

tuttular.

Yolculuk boyunca ölmeyenler ya ölene dek çalıştırıldı, ya tıbbi deneyler için kullanıldı, ya da sistematik bir şekilde gaz odalarında öldürüldü.

Tıbbi deneyler: insanları basınçlı odalarda tutmak, insanlar üzerinde ilâç denemek, onları dondurmak, çocukların

gözlerine kimyasallar enjekte ederek göz renklerini değiştirmeye çalışmak, sayısız uzuv kesmek ve ameliyatlar.

Holokost 3 adım da gerçekleşti;

Yahudilerin haklarının ellerinden alınması ve yüksek görevlerden uzaklaştırılmaları.

Yahudilerin mallarının ve mülklerinin ellerinden alınması ve gettolarda yaşamaya zorlanmaları.

"Nihai çözüm", toplanıp ölüm kamplarına götürülmeleri ve orada sistemli olarak büyük

kapsamlı bir şekilde Gaz odalarında ya da farklı şekillerde öldürülüp cesetlerinin yakılması.

Nazi ideolojisinin tekrarlama şansı nedir?

Üçüncü Dalga Deneyi

Demokratik toplulukların bile Faşizme bağışıklığı olmadığını göstermeyi amaçlamış bir deneydir.

Deney Palo Alto, California'daki Cubberley High School'da gerçekleşiyor.

25 yaşındaki Ron Jones adındaki tarih öğretmeni "Mukayeseli Dünya Tarihi" dersinin bir parçası olarak

Nazi Almanya'sı konusunu anlatmak yerine 15 yaşlarındaki lise ikinci sınıf öğrencileri üzerinde

yürüttüğü bir deney ile öğretiyor.

Jones, öğrencilerine Alman halkının Holokost'a nasıl müsaade ettiğini anlatmak yerine, bunu

onlara göstermeye karar veriyor.

Deney 3 Nisan (Pazartesi) – 7 Nisan (Cuma) 1967 tarihleri arasında 5 gün sürüyor.

Demokrasinin bireyselliği vurgulamasının bir engel teşkil ettiği fikrini anlatarak bu hareketin Mottosu’nu: “Disiplinden gelen güç, birlikten gelen güç, hareketten

gelen güç ve gururdan gelen güç” olarak belirliyor.

1. Gün: Jones deneyin ilk gününde öğrencilerin oturma düzenlerini değiştirmek, talim etmek gibi basit şeylerle başlamış. Katı sınıf kuralları

belirleyerek otoriter figür oluşturarak sınıf disiplini sağlamış. İlk gün birkaç kural ile sonlandırılmış. Öğrencilerin 2. zilden sonra esas duruşta

beklemesi, soru sormak veya cevap vermek için ayağa kalkmaları, cevaplarını 3 veya daha az kelime ile ifade etmeleri ve cümlelerinin

sonuna “Mr. Jones” eklemeleri zorunlu kılınmış.

2. Gün: İkinci günde Jones sınıfa disiplin ve birlik duygusunu işlemeyi başarmış. Dalgaların 3.sünün en

kuvvetli olduğu düşüncesinden yola çıkarak bu hareketlenmenin adını “Üçüncü Dalga” koymuş. Hitler

selamına benzer bir şekilde sağ elin “C” şeklinde tutularak sol omuza doğru götürülüp ileri doğru

uzatılmasına dayanan bir selamlaşma tarzı bulmuş ve sınıf dışında olsalar bile öğrencilerin birbirlerini bu

selam ile selamlamalarını istemiş.

3. Gün: Üçüncü günde okulun her yerinden öğrenciler bu hareketlenmeye katılmaya başlamış. Sınıf mevcudu 30’dan 43’e çıkmış. Bütün öğrenciler akademik becerilerinde başarı

göstermeye başlamış. Tüm katılımcılara üye kartı hazırlanmış ve herkese “Üçüncü Dalga yapışkanları” hazırlamak, üye olmayanların sınıfa girmesini engellemek gibi özel görevler

verilmiş. Öğrencilerine nasıl yeni üyeler getirebilecekleri hakkında bilgiler vermiş ve günün sonunda üye sayısı 200’e yükselmiş. Kuralları yerine getirmeyen üyeleri şikayet etmeye

gelen öğrencilerin olduğunu görünce Jones çok şaşırmış.

4. Gün: Dördüncü gün hareketlenme kontrolden çıkmaya başlayınca Jones deneyi bitirmek istemiş. Öğrencilerin bu hareketlenmeye olan

ilgisi, motivasyonu, disiplini, sadakati giderek artmış. Öğrencilerine bu hareketlenmenin ülke genelinde olduğunu söylemiş ve ertesi gün

başkanlık seçimleriyle varlıklarını herkese ilan edeceklerini söylemiş. Ertesi gün saat tam 12’de duyuruyu dinlemek için toplantıya çağırmış.

5. Gün: Öğrenciler duyuruyu dinlemek için toplantıda televizyonda karıncalı bir kanala bakmışlar. Biraz süre

geçtikten sonra Jones öğrencilere bir Faşizm deneyinin parçası olduklarını, Nazi Almanya’sındaki Almanlar gibi onların da kendi istekleriyle üstünlüklerini ilan ettiklerini açıklamış ve

Nazi Rejimi hakkında bir film izlettirerek deneyi sonlandırmış.

Deney, yürütüldüğü sırada iyi kayıt altına alınmamış. Deneyden 2 hafta sonra 21 Nisan 1967’de Cubberly Lisesi'nin "The Cubberly Catamount"

adındaki öğrenci gazetesinde bahsedilmiş.

Deneyden 2 yıl sonra Jones işinden kovuluyor ancak sebebi açıklanmıyor.

Deneyden 9 yıl sonra Ron Jones deney hakkında bir yazı yazıyor.

1981’de "The Wave" (Dalga) adındaki kitap Todd Strasser (Morton Rhue) tarafından yazılıyor.

2008 tarihli Alman yapımı "Die Welle" (Tehlikeli Oyun) filmi de deney üzerine kurgulanıyor.

2010 tarihinde Jones, deneye katılan öğrencileriyle beraber deney üzerine

"The Wave" adında bir müzikal yazıyor ve sergiliyor.

10 Ekim 2010 tarihinde, deneye katılan öğrencilerden Phillip Neel, hikayenin tamamını

öğrenciler ve öğretmen ile baştan anlattığı "Lesson Plan" adında bir belgesel film çıkarılıyor.

www.thewavehome.com sitesinden deneyde yer alan öğrencileri konuşmacı olarak okulunuza

çağırabiliyorsunuz. Deney ile ilgili daha fazla bilgi alabiliyorsunuz.

REFERANSLAR• https://onedio.com/haber/bir-cocuktan-fasist-yaratmak-ucuncu-dalga-

deneyi-686551• https://en.wikipedia.org/wiki/The_Third_Wave_(experiment)• https://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%9C%C3%A7%C3%BCnc%C3%BC_Hare• https://tr.wikipedia.org/wiki/Nazi_Almanyas%C4%B1• https://tr.wikipedia.org/wiki/Holokost• https://github.com/flaxsearch/clade/blob/master/data/socpsy-pages/

The%20Third%20Wave• http://ortbinyaminaenglish.yolasite.com/the-3rd-wave.php• http://www.sfgate.com/performance/article/In-The-Wave-ex-teacher-

Ron-Jones-looks-back-3274503.php• http://www.thewavehome.com/