55
Voorwoord Na het schrijven van de cursustekst ‘Wetenschappelijk Bronnenonderzoek’voor de studen- ten van de tweede bachelor chemie aan de Katholieke Hogeschool Leuven, Departement Gezondheidszorg en Technologie, zou ik enkele mensen van harte willen danken. Vooreerst zou ik mijn collega’s Sophie Opsomer en Sofie Joossens willen danken voor de discussies over hoe we het vak het beste konden aanpakken. Een bijzondere dank gaat uit naar de bibliothecarissen van de “Campusbibliotheek Aren- berg” met in het bijzonder Ludo Holans, Marc Verbrugge en Linda Stoop. Dankzij hun jarenlange ervaring hebben ze me steeds bijgestaan met hun deskundig advies. Het opleidingsonderdeel “Wetenschappelijk Bronnenonderzoek” kadert binnen het project van de studenten tweede bachelor chemie. Het voornaamste doel van dit opleidingson- derdeel is om de student een leidraad te geven in effici¨ ent leren zoeken naar informatie betreffende een wetenschappelijk thema. Hierbij zal veel aandacht besteed worden aan de verschillende internet-zoekmachines, maar uiteraard zullen eveneens klassieke zoekmetho- des aangehaald worden. Bovendien wordt van de student verwacht dat hij/zij rapporteert in een goed gestructureerde tekst over een zelf gekozen (bio-) chemisch onderwerp. De student zal op het einde van de cursus in staat moeten zijn om verschillende weten- schappelijke bronnen te raadplegen. In deze cursus zal er bijgevolg dieper ingegaan worden op de structuur van een wetenschappelijk artikel en op enkele chemische vakbladen. De student zal dus op het einde van de cursus in staat moeten zijn om Engelstalige vaklite- ratuur te lezen, te verstaan en hierover te rapporteren. De informatie over een concreet (bio-) chemisch onderwerp die de student zelfstandig dient op te zoeken, zal dus uitgewerkt moeten worden in een Nederlandstalige wetenschappelijke tekst. De student kan hierbij gebruik maken van verschillende internet-zoekmachines, maar ook van wetenschappelijke handboeken en de bibliotheek om zo de verschillende informatie over het onderwerp te vergaren. De tekst moet een weerspiegeling zijn van de zoekeffici¨ entie en van een nauwge- zette wetenschappelijke interpretatie. Het is namelijk heel belangrijk dat de student leert om nauwkeurig bronnen bij te houden en te verwerken in de tekst daar deze hiervan de basis vormen. Sinds 2008 kunnen we bovendien in de lessen gebruik maken van de webcursus informatie- vaardigheden die ontwikkeld werd door medewerkers van de Campusbibliotheek Arenberg i

Wetenschappelijk Bronnenonderzoek Versie 2008-2009

Embed Size (px)

Citation preview

Voorwoord

Na het schrijven van de cursustekst ‘Wetenschappelijk Bronnenonderzoek’ voor de studen-ten van de tweede bachelor chemie aan de Katholieke Hogeschool Leuven, DepartementGezondheidszorg en Technologie, zou ik enkele mensen van harte willen danken.

Vooreerst zou ik mijn collega’s Sophie Opsomer en Sofie Joossens willen danken voor dediscussies over hoe we het vak het beste konden aanpakken.

Een bijzondere dank gaat uit naar de bibliothecarissen van de “Campusbibliotheek Aren-berg” met in het bijzonder Ludo Holans, Marc Verbrugge en Linda Stoop. Dankzij hunjarenlange ervaring hebben ze me steeds bijgestaan met hun deskundig advies.

Het opleidingsonderdeel “Wetenschappelijk Bronnenonderzoek” kadert binnen het projectvan de studenten tweede bachelor chemie. Het voornaamste doel van dit opleidingson-derdeel is om de student een leidraad te geven in efficient leren zoeken naar informatiebetreffende een wetenschappelijk thema. Hierbij zal veel aandacht besteed worden aan deverschillende internet-zoekmachines, maar uiteraard zullen eveneens klassieke zoekmetho-des aangehaald worden. Bovendien wordt van de student verwacht dat hij/zij rapporteertin een goed gestructureerde tekst over een zelf gekozen (bio-) chemisch onderwerp.

De student zal op het einde van de cursus in staat moeten zijn om verschillende weten-schappelijke bronnen te raadplegen. In deze cursus zal er bijgevolg dieper ingegaan wordenop de structuur van een wetenschappelijk artikel en op enkele chemische vakbladen. Destudent zal dus op het einde van de cursus in staat moeten zijn om Engelstalige vaklite-ratuur te lezen, te verstaan en hierover te rapporteren. De informatie over een concreet(bio-) chemisch onderwerp die de student zelfstandig dient op te zoeken, zal dus uitgewerktmoeten worden in een Nederlandstalige wetenschappelijke tekst. De student kan hierbijgebruik maken van verschillende internet-zoekmachines, maar ook van wetenschappelijkehandboeken en de bibliotheek om zo de verschillende informatie over het onderwerp tevergaren. De tekst moet een weerspiegeling zijn van de zoekefficientie en van een nauwge-zette wetenschappelijke interpretatie. Het is namelijk heel belangrijk dat de student leertom nauwkeurig bronnen bij te houden en te verwerken in de tekst daar deze hiervan debasis vormen.

Sinds 2008 kunnen we bovendien in de lessen gebruik maken van de webcursus informatie-vaardigheden die ontwikkeld werd door medewerkers van de Campusbibliotheek Arenberg

i

ii

in het kader van het K.U.Leuven onderwijsinnovatieproject “De millenniumstudent: eenuitdaging voor de Campusbibliotheek Arenberg”. Deze cursus is vrij toegankelijk via dewebsite http://wbib.kuleuven.be/tutorial/ en zal gebruikt worden tijdens de lessen.

Er wordt van de student een grote zelfstandigheid verwacht om dit opleidingsonderdeelmet succes af te ronden. Het is namelijk geenszins de bedoeling om ex-cathedra onderwijste verschaffen. Wel wordt er van de student verwacht om goed te communiceren met demedestudenten en met de lectoren over de gedane zoekresultaten.

Inhoudsopgave

Voorwoord i

1 Wetenschappelijke bronnen 11.1 Doelstellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11.2 Beschikbare wetenschappelijke bronnen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1

1.2.1 Gedrukte en niet-gedrukte bronnen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11.2.2 Een verschil in periodiciteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21.2.3 Primaire en secundaire bronnen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3

1.3 Onderwerp kiezen en afbakenen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3

2 Zoeken naar wetenschappelijke informatie via het internet 42.1 Zoektermen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42.2 De Start . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52.3 Acht of negen planeten? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82.4 Recente gegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82.5 Alternatieven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92.6 De Wetenschappelijke Bibliotheek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102.7 De eigen tekst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112.8 Wetenschappelijke artikels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

2.8.1 Reviews . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122.8.2 Onderzoeksartikels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

3 De verschillende onderdelen van een onderzoeksartikel 143.1 Onderzoeksartikels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143.2 Het Titelgedeelte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163.3 De Abstract . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173.4 De Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173.5 Het Experimenteel Gedeelte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173.6 Resultaten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183.7 Discussie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193.8 Conclusie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193.9 Referenties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

4 Wetenschappelijke Tijdschriften 264.1 Het Peer Review-systeem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 264.2 Impact Factoren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

4.2.1 Definitie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 274.2.2 Cited Half Life . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

iii

Inhoudsopgave iv

4.2.3 Immediacy Index . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 284.3 ISI Web of Knowledge . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 284.4 Web of Science . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

4.4.1 Science Citation Index Expandedfi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 294.4.2 Social Sciences Citation Indexfi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 294.4.3 Arts & Humanities Citation Indexfi . . . . . . . . . . . . . . . . . . 304.4.4 Current Chemical Reactionsfi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 304.4.5 Index Chemicusfi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

4.5 Werken met Web of Science . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 304.6 Werken met Journal Citation Reports . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

4.6.1 Angewandte Chemie-International Edition . . . . . . . . . . . . . . . 334.6.2 Journal of the American Chemical Society . . . . . . . . . . . . . . . 344.6.3 Chemical Communications . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

5 Een uitgewerkt biochemisch voorbeeld 355.1 Definitie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 355.2 Herkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 375.3 Eigenschappen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 385.4 Analysetechnieken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 385.5 Nog enkele zoekrobots . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

5.5.1 Swetswise . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 405.5.2 Journal of chemical education . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 415.5.3 PubMed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41

6 Verslagen schrijven 436.1 Structuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

6.1.1 Titelblad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 446.1.2 Woord vooraf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 446.1.3 Inhoudstafel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 446.1.4 Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 456.1.5 Corpus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 456.1.6 Conclusie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 466.1.7 Bijlagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 466.1.8 Literatuurlijst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

6.2 Taal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 476.3 Vormgeving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

6.3.1 Papier en bladspiegel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 476.3.2 Typografie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 486.3.3 Titels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 486.3.4 Alinea’s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 486.3.5 Leestekens en spatiering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 486.3.6 Nummering van de pagina’s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 496.3.7 Presentatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

6.4 De wet van Murphy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 496.5 Besluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

Hoofdstuk 1

Wetenschappelijke bronnen

1.1 Doelstellingen

De doelstellingen van “Wetenschappelijk bronnenonderzoek” zijn het zoeken en het vindenvan wetenschappelijke artikels en teksten. Vervolgens zal deze informatie omgezet dienente worden in een zelf geschreven wetenschappelijke tekst. “Wetenschappelijk bronnenon-derzoek” is bijgevolg een eerste kennismaking met het werken aan een literatuurstudiedie noodzakelijk is om een eindwerk, een project, een verslag van een stage of een weten-schappelijk artikel te schrijven. De belangrijkste einddoelstelling is te komen tot een zelfgeschreven wetenschappelijke tekst waarbij de verschillende bronnen correct zijn weergege-ven in een aparte bibliografie. De wetenschappelijke tekst is het eindproduct dat vanuit eenzelf geformuleerde probleemstelling dient verwerkt te worden tot een persoonlijke tekst [1].Dit zal in dit opleidingsonderdeel moeten gebeuren op basis van een grondig zelfstandigliteratuuronderzoek waarbij de nodige informatie gezocht en verwerkt dient te worden.Later zal de student deze leervaardigheden kunnen gebruiken om gestructureerd over heteigen onderzoek te leren rapporteren.

1.2 Beschikbare wetenschappelijke bronnen

1.2.1 Gedrukte en niet-gedrukte bronnen

Er bestaan gedrukte en niet-gedrukte informatiebronnen. In het wetenschappelijk on-derzoek is het noodzakelijk dat er gebruik gemaakt wordt van de gedrukte bronnen omdatdeze worden bewaard en steeds in de oorspronkelijke vorm op te zoeken en te raadplegenzijn [2]. Boeken en wetenschappelijke artikels zijn voorbeelden van gedrukte bronnen.Niet-gedrukte informatiebronnen zijn bijvoorbeeld video’s, CD’s, DVD’s of internetpagi-na’s en zijn eigenlijk niet geschikt om op te nemen in een zelf geschreven wetenschappelijketekst. Het verwijzen naar internetpagina’s in een wetenschappelijke tekst kan wel voorko-men, maar het is zeker niet altijd aan te raden wegens het feit dat internetpagina’s zeervluchtig zijn en op een eenvoudige manier kunnen gewijzigd worden. We zullen in eenwetenschappelijke tekst dan ook voornamelijk gebruik proberen te maken van de gedruktebronnen eerder dan van de niet-gedrukte. Bovendien zijn er van veel gedrukte bronnen

1

Hoofdstuk 1. Wetenschappelijke bronnen 2

tegenwoordig ook elektronische versies beschikbaar.

1.2.2 Een verschil in periodiciteit

Dagbladen zijn bronnen die dagelijks verschijnen. Tijdschriften kunnen tweewekelijks,maandelijks of halfjaarlijks verschijnen. Een jaarboek verschijnt een maal per jaar [3].Een wetenschappelijk artikel zal meestal gepubliceerd worden in een gespecialiseerd vak-tijdschrift. Tijdschriften worden ingedeeld per jaargang.Een wetenschappelijk tijdschrift heeft een volumenummer dat meestal de jaargang is eneen nummer binnen het volume. Figuur 1.1 toont de hoofding van het tijdschrift Mens &molecule1. Voor een literatuurstudie zijn wetenschappelijke tijdschriften uiterst belangrijk

R&D-BAAS OVER HET NUT VAN VUUR

DOMINO-EFFECTEN ONDER DE LOEP

MAGNETISCH MIXEN

J a a r g a n g 2 | N r 6 | a u g u s t u s 2 0 0 6

M e M o v e r s c h i j n t m a a n d e l i j k s , b e h a l v e i n j a n u a r i e n j u l i .A f g i f t e k a n t o o r : E M C .

MENS &MOLECULE

MAGAZINE VOOR CHEMIE EN

BIOWETENSCHAPPEN

Figuur 1.1: De hoofding van het Nederlandstalig wetenschappelijk tijdschrift Mens & Molecule(http://www.kvcv.be/leden/memo/).

en zeer geschikt. Doordat onderzoekers nauwkeurig kunnen verwijzen naar een artikel ineen wetenschappelijk tijdschrift, stijgt de waarde en de betrouwbaarheid van dergelijkebronnen.Boeken zijn bronnen die veel grondiger en gedetailleerder een onderwerp beschrijven. Deproductietijd van boeken duurt echter veel langer dan bij een tijdschriftartikel en de in-formatie is dan ook minder actueel. Van een boek verschijnen vaak meerdere edities. Eennieuwe editie is een aanpassing en meestal een actualisering van de inhoud van de vorigeeditie. Boeken kunnen door een boekhandel eenvoudig geıdentificeerd worden met behulpvan een unieke code, namelijk het Internationaal Standaard Boek Nummer (ISBN) dateen 13-cijferig identificatienummer is. Tijdschriften krijgen meestal een InternationaalStandaard Serieel Nummer (ISSN).Er bestaan eveneens verzamelwerken die net zoals boeken eenmalig gepubliceerd worden.In een verzamelwerk worden de verschillende hoofdstukken door verschillende auteursgeschreven. Bij de verzamelwerken worden ook de encyclopedieen gerekend. Deze verza-melwerken kunnen afgestemd worden op algemene kennis ofwel op een onderdeel ervan(bijvoorbeeld de medische encyclopedie).

1Mens & molecule is het ledenblad van de Koninklijke Vlaamse Chemische Vereniging.

Hoofdstuk 1. Wetenschappelijke bronnen 3

1.2.3 Primaire en secundaire bronnen

Primaire bronnen zijn de bronnen die het originele materiaal bevatten dat nog niet werdsamengevat of herschreven. Voorbeelden van primaire bronnen zijn bijvoorbeeld een eind-werk, wetenschappelijke artikels in een vaktijdschrift of een doctoraatsproefschrift. In eensecundaire bron werden de primaire publicaties reeds herschreven, geınterpreteerd of sa-mengevat.Het is niet eenvoudig om tussen primaire en secundaire bronnen het onderscheid te maken.Een inhoudstafel en de bronvermeldingen zijn dan ook belangrijk omdat deze ons kunnenhelpen om het onderscheid te maken.

1.3 Onderwerp kiezen en afbakenen

Het kiezen van een onderwerp om over te schrijven is niet zo eenvoudig. Een voorwaardeom een goede keuze te maken is dat men geınteresseerd is in het onderwerp. Als dat niethet geval is, zal men ook niet graag zoeken naar de juiste wetenschappelijke bronnen endeze beginnen te lezen. Bovendien is het van belang dat men voor een literatuurstudiegeen onderwerp kiest dat te gespecialiseerd is. Tracht zoveel mogelijk het onderwerp afte bakenen daar men zich anders kan verliezen in een onderwerp dat te ruim of te vaagomschreven is. Als men duidelijk weet waarover men iets wil schrijven en opzoeken, moetmen vervolgens komen tot het definieren van een specifieke probleemstelling. Tijdens heteerste opzoek- en leeswerk zal het onderwerp langzaam worden gefilterd totdat een pro-bleemstelling kan ontstaan. Het internet leent zich uitstekend voor deze eerste orientatiein het gekozen onderwerp en dit zal dan ook in het volgende hoofdstuk worden besproken.Een hulpmiddel vooraleer men begint te zoeken naar de juiste wetenschappelijke bronnen isom even te brainstormen. Hierbij kan men trefwoorden en kernwoorden van het onderwerpneerschrijven die dan later kunnen gebruikt worden tijdens het opzoeken.

Opdracht

Lees Module 1: Wetenschappelijke informatiebronnen en maak de bijbehorendezelftest uit de “Basiscursus informatievaardigheden” van de Campusbibliotheek Arenberg(http://wbib.kuleuven.be/tutorial/).

Hoofdstuk 2

Zoeken naar wetenschappelijke

informatie via het internet

Het internet wordt veelvuldig door wetenschappers gebruikt om te zoeken naar bruikbarewetenschappelijke bronnen voor een grondige literatuurstudie. De meeste wetenschappe-lijke vakbladen zijn echter te duur om als particulier een abonnement te nemen. Het zijnmeestal de wetenschappelijke instellingen (bijvoorbeeld de universiteiten, hogescholen,. . . )die zich abonneren op deze vakbladen. Via een paswoord van de instelling kan men viahet internet de wetenschappelijke artikels raadplegen.Het komt echter nog veelvuldig voor dat wetenschappers de referenties van artikels heb-ben opgezocht met behulp van het internet, maar hier toch geen toegang tot krijgenomdat de instelling hier niet op geabonneerd is. Men kan dan ter betaling de arti-kels kopen, maar men kan ook een aanvraag sturen naar een wetenschappelijke biblio-theek. De aangevraagde artikels worden dan teruggemaild nadat de bibliothecarissen deartikels hebben ingescand. Uiteraard kan de wetenschapper nog steeds gebruik makenvan de bibliotheek zelf om te zoeken naar handboeken en ander geschikt materiaal. InLeuven heeft de student bachelor chemie toegang tot de Campusbibliotheek Arenberg(http://www.wbib.kuleuven.be/).In dit eerste hoofdstuk bespreken we een algemene werkwijze hoe men efficient via hetinternet wetenschappelijke informatie kan vergaren. Het is echter niet mogelijk en ookniet nodig om alle internet-zoekmachines te bespreken. Er is daarom gekozen om enkel demeest gebruikte zoekmachines te schetsen.

2.1 Zoektermen

In een internet-zoekrobot wordt er steeds gebruik gemaakt van zoektermen of kernwoor-den. Men kan bijvoorbeeld zoektermen ingeven in het Nederlands, maar het Engels isde universele wetenschappelijke commucatietaal. Om bijgevolg een Engelstalige tekst tebekomen, dienen de zoektermen dan ook in het Engels te worden ingetikt. Indien dezeEngelse termen niet gekend zijn, moeten zij eerst vertaald worden. Een elektronischwoordenboek kan hiervoor een zeer handig hulpmiddel zijn.

4

Hoofdstuk 2. Zoeken naar wetenschappelijke informatie via het internet 5

Op het net heeft men via Altavista (Figuur 2.1) de beschikking over een behoorlijke verta-

AltaVista België

:HE Afbeeldingen MP3/audio Videobestanden

= 2 (. (1Geavanceerd zoeken

Instellingen

=2(. (1 � Wereldwijd België 5 (6 8 /7$ 7(1 � , 1 � Alle talen Engels, Nederlands

% D E H O � ) L V K � 9 H UWD O H Q 0 H H U� ¾ ¾

Diensten voor Bedrijven Een site aanmelden Over AltaVista Privacybeleid Help

© 2006 Overture Services, Inc.

AltaVista in English

Figuur 2.1: De webpagina van de internet-zoekmachine Altavista.

ler. De webpagina is http://be.altavista.com. Kies vervolgens “Babel Fish Vertalen”en daarna kan men de gewenste bron- en doeltaal selecteren (bijvoorbeeld Nederlands naarEngels).

Er is bovendien een vertaalmachine beschikbaar voor organische chemische stoffen (maareveneens anorganische verbindingen), namelijk het Woordenboek Organische Chemie (WOC)met als webpagina http://www.woc.science.ru.nl/.Woordenboek Organische Chemie

1 of 1

:RRUGHQERHN�2UJDQLVFKH�&KHPLH0HHU�GDQ������YHUELQGLQJHQ��EHJULSSHQ�HQ�UHDFWLHV

Gebruik het menu aan de linker kant of de letterbalk om door het Woordenboek tenavigeren.

De tien nieuwste en/of meest recent aangepaste items:

:2&�RS�6RXUFH)RUJH2005-10-26 05:08 - SourceForge.netVanaf deze week maakt het WOC gebruik van diensten van de SourceForge.net. Nieuws, Forum, correspondentie en Bugs worden via de diensten van deze site mogelijk gemaakt.Lees Meer »

Site news archive »

© Copyright 1996-2005

U bent de ste bezoeker.

Figuur 2.2: De webpagina van het Woordenboek Organische Chemie.

Met de AZ-woordenlijst wordt de engelse vertaling bekomen, maar men kan ook zoekennaar chemische eigenschappen en eventuele structuurformules. Daarnaast is er een data-bank met afkortingen, brutoformules en een woordenlijst van de ene taal naar de andere.

2.2 De Start

Indien men weinig of niets van het onderwerp afweet, is een voorafgaandelijke encyclo-pedische raadpleging interessant. Encarta (http://encarta.msn.com/) is een dergelijke

Hoofdstuk 2. Zoeken naar wetenschappelijke informatie via het internet 6

encyclopedie, doch deze is niet gratis.Een merkwaardige en gratis encyclopedie is Wikipedia met als webpagina http://en.

wikipedia.org/. Dit is een open encyclopedie, waarin iedereen een beschrijving van eenbepaald onderwerp kan invullen of bewerken. De wetenschappelijke juistheid kan men nietgaranderen en bijgevolg mogen de resultaten dus ook niet gebruikt worden in hetwetenschappelijk bronnenonderzoek.Er dient opgemerkt te worden dat men op de achtergrond weliswaar regelmatig controleert.Men plaatst bijvoorbeeld waarschuwingstekens bij verdachte omschrijvingen en er wordenextra links toegevoegd.

Een goede start om eenvoudige definities, structuren, formules, chemische en medischeeigenschappen te verkrijgen, kan met de populaire en gratis zoekmachine Google (Figuur2.3). De webpagina is http://www.google.be/. Men moet hier eveneens waakzaam zijnomdat men een onderscheid dient te maken tussen enerzijds de echte wetenschappelijke

Google http://www.google.be/

1 of 1 13/07/2006 15:56

Aanmelden

%HOJLs

+HW�,QWHUQHW Afbeeldingen Discussiegroepen Gids Nieuws PHHU�ª

*RRJOH�]RHNHQ ,N�GRH�HHQ�JRN Geavanceerd zoeken Voorkeuren Taalhulpmiddelen

Zoek: het Internet pagina’s in het Nederlands pagina's uit België

Google.be aangeboden in: Français Deutsch English

Advertentie programma's - Bedrijfsoplossingen - Alles over Google - Google.com in English

©2006 Google

Figuur 2.3: De webpagina van de internet-zoekmachine Google.

resultaten en anderzijds de populistische voorstellingen.Een zoekopdracht met behulp van “Geavanceerd zoeken” biedt ruime mogelijkheden. Indeze zoekmachine kan men eenvoudig zoeken op afbeeldingen die men kan gebruiken alsillustraties. Merk echter op dat op vele afbeeldingen een copyright staat.Men kan ook specifieke documenttypes zoeken: word documenten (.doc), powerpoint pre-sentaties (.ppt) of pdf files (.pdf) door na de zoekterm “filetype.xxx” te vermelden. Hieris .xxx het documenttype.

Sinds 2008 is een belangrijke concurrent voor Google waarschijnlijk Cuil (Figuur 2.4) metals webpagina http://www.cuil.com/. Cuil (uitspraak COOL) geeft geen lijst van resul-

Hoofdstuk 2. Zoeken naar wetenschappelijke informatie via het internet 7

taten zoals Google maar presenteert een aantal samenvattingen van relevante webpagina’s.Cuil is zeer bruikbaar om snel een algemeen inzicht te krijgen in een bepaald onderwerp

Figuur 2.4: De webpagina van de internet-zoekmachine Cuil.

en is zelfs aangenamer in het gebruik dan Google omwille van de mooie presentatie [4]1.

Een leuke zoekmachine om visueel op het internet naar informatie te zoeken is WebBrainmet als webpagine http://www.webbrain.com/ (Figuur 2.5). Het principe is eenvoudigdoordat men een onderwerp kan aanklikken en er meteen een heleboel gerelateerde onder-

Figuur 2.5: De webpagina van de internet-zoekmachine WebBrain.

werpen verschijnen. Deze zoekmachine is bijzonder handig als men niet meteen de juistetrefwoorden kan vinden.

Een nog andere zoekmachine is Scirus met als webpagina http://www.scirus.com. Dezezoekmachine is specifiek voor wetenschappelijke informatie. De resultaten kunnen boven-dien geordend worden qua interesse. Dit kan zijn informatie in artikels, informatie opwetenschappelijke websites of algemene websites. Wanneer naar artikels wordt gezocht,geeft deze zoekrobot eveneens een mogelijkheid om het artikel via een gegevensbestand teraadplegen.

1Lees het opiniestuk van Dominique Deckmyn uit De Standaard van 6 augustus 2008 [4].

Hoofdstuk 2. Zoeken naar wetenschappelijke informatie via het internet 8

2.3 Acht of negen planeten?

Het is belangrijk om steeds in het achterhoofd te houden dat men zeer voorzichtig moetomspringen met het zoeken naar informatie via het internet. Een illustratief voorbeeldis de vraag of er nu acht of negen planeten zijn in ons zonnestelsel? In 2006 beslistenastronomen tijdens een congres van de International Astronomical Union (IAU) (http://www.iau.org/) dat Pluto niet langer kon gezien worden als een planeet, maar moestworden beschouwd als een dwergplaneet. Als men zoekt naar wetenschappelijke informa-tie op het internet, moet dit altijd kritisch benaderd worden. Verschillende webpagina’svermelden namelijk nog steeds dat er negen planeten zijn. Enkele voorbeelden van webpa-gina’s zijn http://dept.physics.upenn.edu/nineplanets/ en http://pds.jpl.nasa.

gov/planets/. De juiste informatie over ons zonnestelsel (acht planeten) kan gevondenworden op de webpagina http://solarsystem.nasa.gov/planets/2.

Opdracht

Lees Module 2: Zoeken algemeen en maak de bijbehorende zelftest uit de “Basiscursusinformatievaardigheden” van de Campusbibliotheek Arenberg (http://wbib.kuleuven.be/tutorial/).

2.4 Recente gegevens

Recent ontdekte eigenschappen, nieuwe analysemethoden, nieuwe onderzoekstechniekenen resultaten hiervan, kan men terugvinden, via de zoekmachines, in databanken vangespecialiseerde softwarebedrijven. Dit is uiteraard tegen betaling.De bibliotheek van de KHLeuven biedt hiervoor heel wat mogelijkheden; dit onderdeelvormt de elektronische bibliotheek of de e-bibliotheek. Elk personeelslid of elke studentheeft na inloggen hierin toegang.De voornaamste wetenschappelijke on-line databanken zijn: Ebscohost, Science Directen Swetswise. De resultaten die hier bekomen worden zijn publicaties van wetenschappe-lijke artikels in tijdschriften. Men bekomt de titel met auteur, tijdschrift en jaargang, desamenvatting (abstract) en meestal ook de “full-text”. Voornamelijk de “full-text” is ergbelangrijk. Na het inloggen op het Rega-intranet, wordt het internet aangeklikt (bv. in-ternet explorer) en zo komt men automatisch op de website van de KHLeuven. Vanuiteen andere locatie wordt dezelfde website bekomen via http://www.khleuven.be/.Men klikt daarna op “bibliotheek” en “e-bibliotheken”.

� Ebscohost. In het geval van een andere locatie (bv. thuis) moet er klassiek ingelogdworden (Rega-gebruikersnaam en paswoord). De wetenschappelijke databank dievoor ons nuttig is, is “Academic Search Elite”.

� Science Direct. Idem voor wat betreft het inloggen.2In 2008 besliste de International Astronomical Union dat dwergplaneten die buiten de baan van Nep-

tunus bewegen de naam plutoıde krijgen (http://www.iau.org/public press/news/release/iau0804/).

Hoofdstuk 2. Zoeken naar wetenschappelijke informatie via het internet 9

� Swetswise. Inloggen via IP-autentication. Hier is een zekere overlapping omdat delinks naar “full-text” gebeuren via Science Direct.

2.5 Alternatieven

Via de e-bibliotheek zijn er ook alternatieven te bereiken, welke gratis zijn en dus ookvanaf een andere locatie ter beschikking zijn. Een bekende hiervan is Scholar Google metals webpagina http://scholar.google.com/.Dit is een Google-zoekrobot die alleen in wetenschappelijke informatiebronnen zoekt. Ditzijn bijvoorbeeld samenvattingen van artikels in databanken, wetenschappelijke elektro-nische tijdschriften, elektronische boeken enz. Van elk zoekresultaat wordt vermeld inhoeveel andere bronnen het wordt geciteerd. Scholar Google zou circa 70 000 000 referen-ties bevatten. Meestal is er echter geen toegang tot de “full-text”.

Een zoekmachine voor biochemische en medische artikels is Pubmed (http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez) waarvan de webpagina wordt getoond in Figuur 2.6. Via dezewebsite zijn ook online boeken beschikbaar waar men informatie kan opzoeken.

Entrez PubMed http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?DB=pubmed

1 of 1 13/07/2006 16:35

0\�1&%,[Sign In] [Register]

All Databases PubMed Nucleotide Protein Genome Structure OMIM PMC Journals Books

Search 3XE0HG3XE0HG for *R &OHDU

Limits Preview/Index History Clipboard Details About Entrez

Text Version

Entrez PubMed OverviewHelp | FAQTutorialsNew/Noteworthy E-Utilities

PubMed ServicesJournals DatabaseMeSH DatabaseSingle Citation MatcherBatch Citation MatcherClinical QueriesSpecial QueriesLinkOutMy NCBI

Related ResourcesOrder DocumentsNLM MobileNLM CatalogNLM GatewayTOXNETConsumer HealthClinical AlertsClinicalTrials.govPubMed Central

To get started, enter one or more search terms.Search terms may be topics, authors or journals.

6HW�XS�DQ�DXWRPDWHG�3XE0HG�XSGDWH�LQ�OHVV�WKDQ���PLQXWHV�

(1) Get a My NCBI account. (2) Save your search.(3) Your PubMed updates can be e-mailed directly to you.

Read the My NCBI Help material to explore other options, such as automated updates of other databases, setting search filters, and highlighting search terms.

PubMed is a service of the U.S. National Library of Medicine that includes over 16 million citations from MEDLINE and other life science journals for biomedical articles back to the 1950s. PubMed includes links to full text articles and other related resources.

Jul 6 2006 07:09:19

Figuur 2.6: De webpagina van de zoekrobot Pubmed.

Hoofdstuk 2. Zoeken naar wetenschappelijke informatie via het internet 10

2.6 De Wetenschappelijke Bibliotheek

Veel wetenschappelijke bronnen zijn niet vrij toegankelijk of gratis te raadplegen. DeCampusbibliotheek Arenberg heeft echter verschillende licenties op wetenschappelijke pu-blicaties en encyclopedieen. Een mooi voorbeeld hiervan is de Kirk-Othmer Encyclopediaof Chemical Technology (Figuur 2.7) die erg geschikt is als naslagwerk voor studenten che-mische technologie. Deze encyclopedie bestaat uit een gedrukte versie, maar kan eveneens

Figuur 2.7: De webpagina van de elektronische uitgave van de Kirk-Othmer Encyclopedia ofChemical Technology.

digitaal geraadpleegd worden via de webpagina www.mrw.interscience.wiley.com/kirk.De artikels zijn echter niet gratis beschikbaar. Het prijskaartje voor een licentie van dezewetenschappelijke encyclopedie bedraagt al gauw 3000 e voor een academische instellingals de Associatie K.U.Leuven.

Een ander mooi voorbeeld is SciFinderfi van de Chemical Abstracts Service. SciFinderfiis een heel handig onderzoekshulpmiddel die de chemische literatuur van vele databankenverkent. Met behulp van SciFinderfi kan men bijvoorbeeld zoeken naar wetenschappelijkeliteratuur over een molecule door enkel de structuurformule van het chemisch molecule tetekenen.

Hoofdstuk 2. Zoeken naar wetenschappelijke informatie via het internet 11

Figuur 2.8: De webpagina van de Chemical Abstracts Service (http://www.cas.org/).

Met bovenstaande voorbeelden hebben we bewezen dat het noodzakelijk blijft om in de21e eeuw naar de wetenschappelijke bibliotheek te gaan om wetenschappelijke informatieop te zoeken. Niet alle publicaties zijn namelijk vrij verkrijgbaar via het internet.

2.7 De eigen tekst

Bij het vinden van bruikbare stukken tekst, kunnen deze gekopieerd en geplakt wordennaar een eigen document om deze teksten hierin te bewerken. Het letterlijk kopierenvan teksten in het eigen einddocument is niet toegestaan daar dit plagiaat is. Bovendienmoet er steeds melding gemaakt worden van de gebruikte wetenschappelijke bronnen.Hou dus steeds heel goed een referentielijst bij en citeer ook in de eigen tekst naar dezereferentielijst.Omdat de gekopieerde opmaak niet altijd bruikbaar is, kan het interessant zijn om eerstte kopieren naar een bestand in “kladblok” of “notepad”. Aldus wordt een .txt bestandbekomen. Dit kan dan later naar “Microsoft Word” omgezet worden tot een .doc bestand,waarin men vervolgens de opmaak zelf kan kiezen.Een nadeel is dat eventuele figuren niet meegekopieerd worden zodat deze apart moeteningevoegd worden. Opnieuw merken we hier op dat als men figuren gebruikt uit de weten-

Hoofdstuk 2. Zoeken naar wetenschappelijke informatie via het internet 12

schappelijke bronnen, men nauwkeurig de referenties waar deze figuren vandaan komen,moet bijhouden. In de eigen tekst moet bovendien de citatie staan waar de figuur vandaankomt.Een andere mogelijkheid is om een bruikbare tekst toch meteen naar een “Word”-documentte kopieren met behulp van “plakken speciaal” en daarna kiezen voor “niet-opgemaaktetekst”.

De eigen tekst moet gekenmerkt worden door een bepaalde structuur:

a. Voorpagina: Titel, namen, datum

b. Inhoud: bijvoorbeeld:

1. Definitie

2. Vorming of herkomst of bereiding of synthese

3. Eigenschappen (chemische of fysische of medische of farmaceutische)

4. Analysemethoden en apparatuur

c. Referenties: via verwijzingen een lijst met URL’s of internetadressen; in geval vanpublicaties: Auteurs, Titel, Tijdschrift, jaargang, blz.

In een apart hoofdstuk komen we nog terug waar men op moet letten wanneer men eenverslag schrijft.

2.8 Wetenschappelijke artikels

Wetenschappelijke artikels kan men in twee grote categorieen indelen.

1. reviews geven een overzicht van een onderzoeksdomein en kunnen een bron vaninformatie zijn over een onderwerp

2. onderzoeksartikels gaan over een specifiek onderwerp.

Binnen de onderzoeksartikels heb je enerzijds de uitgebreidere artikels (normale publica-ties) en de “Short Communications”. Deze laatste soort zijn publicaties waar de auteursgeopteerd hebben om hun resultaten snel te publiceren in een kort artikel (1 a 2 pagi-na’s). Een andere vorm van kleine artikels is de “Letter to the Editor”. Hierbij kan eenproblematiek aangekaart worden. In een wetenschappelijk tijdschrift worden ook nog de“Errata” of fouten in een artikel gepubliceerd, wanneer dit door de auteurs achteraf nodiggeacht werd.

2.8.1 Reviews

Reviews hebben meestal de volgende indeling:

1. Titelgedeelte

Hoofdstuk 2. Zoeken naar wetenschappelijke informatie via het internet 13

2. Inleiding

3. Bespreking van verschillende onderdelen

4. Conclusie

5. Referenties

De inleiding en de conclusie worden soms weggelaten in een review.

2.8.2 Onderzoeksartikels

Dit is de meest courante vorm van communicatie voor wetenschappers. Deze artikelshebben de volgende indeling:

1. Titelgedeelte

2. Abstract

3. Inleiding

4. Materialen en methoden

5. Resultaten

6. Discussie

7. Conclusies

8. Referenties

Soms wordt het gedeelte “Materialen en methoden” voor de referenties geplaatst en het isook mogelijk dat de discussie en conclusies samengevoegd worden. Hoe de juiste indelingis, hangt af van het beleid van het tijdschrift. De auteurs krijgen een aantal voorwaardenopgelegd om te publiceren in een tijdschrift. In het volgende hoofdstuk wordt er dieperingegaan op de verschillende onderdelen van een onderzoeksartikel.

Opdracht

Lees Module 5: Zoeken op het internet en maak de bijbehorende zelftest uit de “Ba-siscursus informatievaardigheden” van de Campusbibliotheek Arenberg (http://wbib.kuleuven.be/tutorial/).

Hoofdstuk 3

De verschillende onderdelen van

een onderzoeksartikel

In Hoofdstuk 2 zagen we reeds dat een onderzoeksartikel een duidelijk bepaalde structuuren vorm bezit. In dit hoofdstuk zullen we dieper ingaan op de verschillende onderdelenvan een onderzoeksartikel aan de hand van een voorbeeld uit het chemische vaktijdschriftAnalytica Chimica Acta. Het artikel waarvan de structuur en vorm wordt besproken, han-delt over de toepassing van een analytische methode in de detectie van stabiele organischestoffen in zoete waters (Figuur 3.1).

3.1 Onderzoeksartikels

Een onderzoeksartikel wordt gezien als een primaire bron van informatie. Hiermee bedoeltmen dat deze informatie rechtstreeks afkomstig is van een groep onderzoekers. Het is dedirecte weergave van het wetenschappelijk onderzoek. Exacte wetenschappers zullen deresultaten van hun onderzoek in de eerste plaats willen publiceren in wetenschappelijketijdschriften. In Hoofdstuk 4 bespreken we enkele Chemische Vakbladen.Het valt op dat de structuur van een onderzoeksartikel een universeel karakter heeft. Over-al ter wererld waar men aan onderzoek doet, gelden namelijk dezelfde natuurwetenschap-pelijke wetmatigheden daar de informatie niet is gebonden aan culturele beperkingen.Om de kwaliteit van een onderzoeksartikel te waarborgen, moet het beantwoorden aanstrenge criteria. In de wetenschappelijke wereld is er dan ook een kwaliteitscontrolesysteemuitgewerkt dat in de vaktaal bekend staat als het “Peer-Review”-systeem. Dit wordteveneens in Hoofdstuk 4 besproken.

14

Hoofdstuk 3. De verschillende onderdelen van een onderzoeksartikel 15

Analytica Chimica Acta 569 (2006) 244–249

Application of a simple voltammetric method to the determination ofrefractory organic substances in freshwaters

Vincent Chanudet a,b, Montserrat Filella b, Francois Quentel c,∗a Institut F.A. Forel, University of Geneva, Route de Suisse 10, CH-1290 Versoix, Switzerland

b Department of Inorganic, Analytical and Applied Chemistry, University of Geneva, Quai Ernest-Ansermet 30, CH-1211 Geneva 4, Switzerlandc Laboratoire de Chimie Analytique, UMR-CNRS 6521, Universite de Bretagne Occidentale, 6 avenue V. Le Gorgeu, CS 93837;

F-29238 Brest Cedex 3, France

Received 7 December 2005; received in revised form 28 March 2006; accepted 29 March 2006Available online 4 April 2006

Abstract

A method based on the peak obtained by adsorptive stripping voltammetry for the complex formed by organic matter in the presence of traceamounts of molybdenum(VI) has been tested for the determination of refractory organic matter, the so-called humic substances, in freshwaters.The method is rapid and particularly well-adapted to the determination of low amounts of refractory organic matter. It has a detection limit of2.4 �g C L−1 for 3 min deposition time. The effect of the presence of other types of natural organic matter has been tested. The method has beenapplied to a wide variety of freshwaters at different trophic states.© 2006 Elsevier B.V. All rights reserved.

Keywords: AdSV; Fulvic acids; Freshwaters; Humic acids; Molybdenum(VI); Refractory organic matter

1. Introduction

Different types of natural organic matter (NOM), producedin various environmental compartments, are present in surfacefreshwaters. NOM can be leached from soils or peat bogs, dif-fused from sediments, and released by plankton and bacteria.The NOM in any ecosystem can be roughly divided into twoparts, the larger of which is quickly reused for the growth oforganisms while a smaller part, which is not easily degraded,is accumulated in aquatic systems (refractory organic matter,ROM). Thus, a significant proportion of the NOM present inunpolluted surface freshwaters is composed of fairly stablecompounds produced either in the soil (pedogenic) or in thewater body (aquagenic). The pedogenic refractory organic mat-ter (PROM) is basically made up of fulvic acid (FA) molecules.Other pedogenic refractory macromolecules, such as humicacids (HA), are mostly retained by soil particles. The aqua-genic refractory organic matter (AROM) is mainly producedby the macrophytes and by plankton decomposition. The othercompounds present in freshwaters are individual pedogenic and

∗ Corresponding author.E-mail address: [email protected] (F. Quentel).

aquagenic proteinaceous compounds and polysaccharides. Themajority belong to the pool of quickly degraded NOM, but someproteins and polysaccharides remain for significant amounts oftime in aquatic systems.

At present, there is no method for identifying and quantifyingall types of NOM. Studies have focused mainly on the refrac-tory fraction of NOM, both in soils and in freshwaters, mainlybecause of the key role that it plays in trace metal fate. It iscommon practice to isolate the hydrophobic fraction of ROM infreshwaters by adsorption onto non-ionic resins and elution withalkali [1–4]. After isolation, characterisation is carried out by avariety of methods [5–13]. However, quantitative determinationof ROM is rare. For instance, direct quantitative applications ofthe resin-based isolation method do exist [14,15] but the pro-cedure is time-consuming and there are very few examples ofit. Various spectroscopic and chromatographic techniques havebeen used mainly to study ROM properties [16–31] but againtheir use as quantification tools is not widespread [32].

There is a clear demand for a rapid, reliable, non-time andnon-sample consuming method for ROM determination. Thisstudy looks at the application of a fast, non-perturbing methodto the determination of the refractory fraction of NOM, oftenknown as the fulvic and/or humic fraction, in freshwaters.Although, strictly speaking, these terms should refer only to

0003-2670/$ – see front matter © 2006 Elsevier B.V. All rights reserved.doi:10.1016/j.aca.2006.03.097

Figuur 3.1: Een willekeurig onderzoeksartikel uit het wetenschappelijk tijdschrift Analytica Chi-mica Acta.

Hoofdstuk 3. De verschillende onderdelen van een onderzoeksartikel 16

3.2 Het Titelgedeelte

Bovenaan de pagina staat meestal de referentie van het artikel vermeld. In dit geval is heteen artikel uit Analytical Chimica Acta, Volume 569 uit het jaar 2006 met als pagina’s 244tot en met 249. Dit is belangrijk als men naar dit artikel wil verwijzen. Bijgevolg moetde wetenschapper goed deze referentie bijhouden als hij in een eigen tekst dit artikel wilciteren. Analytical Chimica Acta wordt uitgegeven door Elsevier N.V.Vervolgens wordt de titel vemeld en daaronder komen de auteurs te staan. Onder deauteurs staan de affiliaties. Indien de auteurs van verschillende instellingen afkomstigzijn, wordt er alfabatisch met “a, b, c,. . . ” gewerkt. Het kan ook gebeuren dat er met eensterretje (∗) of andere symbolen (†, ‡, $, §, #, ∗∗) wordt gewerkt. De volgorde van auteursis meestal als volgt: de eerste naam is de persoon met het belangrijkste aandeel in hetuitgevoerde onderzoek. De laatste persoon is de verantwoordelijke van de onderzoeksgroep(meestal de Prof.). De personen tussenin zijn de mensen die meegewerkt hebben aan het

Analytica Chimica Acta 569 (2006) 244–249

Application of a simple voltammetric method to the determination of

refractory organic substances in freshw aters

V incent Chanudet a,b, Montserrat Filella b, Francois Quentel c,∗

a Institut F.A. Forel, University of Geneva, Route de Suisse 10, CH-1290 V ersoix, Switzerlandb Department of Inorganic, Analytical and Applied Chemistry, University of Geneva, Quai Ernest-Ansermet 30, CH-1211 Geneva 4, Switzerland

c Laboratoire de Chimie Analytique, UMR-CNRS 6521, Universite de Bretagne Occidentale, 6 avenue V . Le Gorgeu, CS 93837;

F-29238 Brest Cedex 3, France

Received 7 December 2005; received in revised form 28 March 2006; accepted 29 March 2006

Available online 4 April 2006

onderzoek of aan het schrijven van het artikel. Soms kunnen er ook twee personen aaneen artikel gewerkt hebben. Dit is dan een “shared authorship” en dan zijn de twee eerstepersonen evenwaardige auteurs.

Onderaan het artikel kan bovendien nog bijkomende informatie vermeld staan, zoals de

∗ Corresponding author.

E-mail address: [email protected] (F. Quentel).

0003-2670/$ – see front matter © 2006 Elsevier B.V . All rights reserved.

doi:10.1016/j.aca.2006.03.097

“corresponding author”. Het kan echter ook gebeuren dat dit in het titelgedeelte vermeld

Hoofdstuk 3. De verschillende onderdelen van een onderzoeksartikel 17

staat.Verder is het belangrijk om op te merken dat een wetenschappelijk artikel onder decopyright-reglementering valt (in dit geval van de uitgever Elsevier N.V.).Tot slot staat er een DOI-nummer. DOI staat voor “Digital Object Identifier”. Het iseen digitaal herkenningsteken wat kan vergeleken worden met een ISBN-nummer in hetgeval van boeken.

3.3 De Abstract

De “abstract” van een artikel is een samenvatting (± 200 woorden) waarin de belangrijk-ste resultaten vermeld worden. Deze samenvatting heeft niet als doel om resultaten tebespreken en bijgevolg komen hier geen figuren of tabellen in voor.

Abstract

A method based on the peak obtained by adsorptive stripping voltammetry for the complex formed by organic matter in the presence of trace

amounts of molybdenum(VI) has been tested for the determination of refractory organic matter, the so-called humic substances, in freshwaters.

The method is rapid and particularly well-adapted to the determination of low amounts of refractory organic matter. It has a detection limit of

2.4 �g C L −1 for 3 min deposition time. The effect of the presence of other types of natural organic matter has been tested. The method has been

applied to a wide variety of freshwaters at different trophic states.

© 2006 Elsevier B.V. All rights reserved.

Keywords: AdSV; Fulvic acids; Freshwaters; Humic acids; Molybdenum(VI); Refractory organic matter

Onderaan de abstract kan men meestal ook de zogenaamde “keywords” vinden. Dezewoorden bepalen het domein waarin gewerkt werd. Bovendien vergemakkelijken ze dezoekopdracht naar tijdschriften in welbepaalde onderzoeksdomeinen.

Er moet opgemerkt worden dat het kan voorkomen dat men op het internet of in hettijdschrift zelf in de inhoudstabel een “graphical abstract” vindt van het bewuste artikel.Dit is voornamelijk bedoeld om de aandacht van de lezer te trekken. Meestal wordenhiervoor figuren of tabellen gebruikt uit het artikel die als samenvattig dienen, tezamenmet de titel. Hier is dan geen schriftelijke samenvatting aanwezig.

3.4 De Inleiding

De inleiding geeft een algemene uitleg en overzicht van het onderzoeksonderwerp. Hierinwordt de problematiek en het doel van het artikel besproken. In de inleiding wordt ervaak verwezen naar andere onderzoeksresultaten om het eigen onderzoek nauwkeurig tesitueren.

3.5 Het Experimenteel Gedeelte

In het experimenteel gedeelte worden schematisch de gebruikte technieken besproken. Ditis een opsomming van technische gegevens die gebruikt werden in het artikel zodat er

Hoofdstuk 3. De verschillende onderdelen van een onderzoeksartikel 18

1. Intr oduction

Different types of natural organic matter (NOM), produced

in various environmental compartments, are present in surface

freshwaters. NOM can be leached from soils or peat bogs, dif-

fused from sediments, and released by plankton and bacteria.

The NOM in any ecosystem can be roughly divided into two

parts, the larger of which is quickly reused for the growth of

organisms while a smaller part, which is not easily degraded,

is accumulated in aquatic systems (refractory organic matter,

R OM). Thus, a significant proportion of the NOM present in

unpolluted surface freshwaters is composed of fairly stable

compounds produced either in the soil (pedogenic) or in the

water body (aquagenic). The pedogenic refractory organic mat-

ter (PR OM) is basically made up of fulvic acid (F A) molecules.

Other pedogenic refractory macromolecules, such as humic

acids (HA), are mostly retained by soil particles. The aqua-

genic refractory organic matter (AR OM) is mainly produced

by the macrophytes and by plankton decomposition. The other

compounds present in freshwaters are individual pedogenic and

aquagenic proteinaceous compounds and polysaccharides. The

majority belong to the pool of quickly degraded NOM, but some

proteins and polysaccharides remain for significant amounts of

time in aquatic systems.

At present, there is no method for identifying and quantifying

all types of NOM. Studies have focused mainly on the refrac-

tory fraction of NOM, both in soils and in freshwaters, mainly

because of the key role that it plays in trace metal fate. It is

common practice to isolate the hydrophobic fraction of R OM in

freshwaters by adsorption onto non-ionic resins and elution with

alkali [1–4]. After isolation, characterisation is carried out by a

variety of methods [5–13]. However, quantitative determination

of R OM is rare. F or instance, direct quantitative applications of

the resin-based isolation method do exist [14,15] but the pro-

cedure is time-consuming and there are very few examples of

it. V arious spectroscopic and chromatographic techniques have

been used mainly to study R OM properties [16–31] but again

their use as quantification tools is not widespread [32].

There is a clear demand for a rapid, reliable, non-time and

non-sample consuming method for R OM determination. This

study looks at the application of a fast, non-perturbing method

to the determination of the refractory fraction of NOM, often

Figuur 3.2: Een voorbeeld van een inleiding uit een willekeurig wetenschappelijk artikel.

verder in het artikel naar verwezen kan worden. De gebruikte methoden worden besprokenvolgens thema.

1. Gebruikte Apparatuur

� Eenduidige beschrijving van gebruikte meetapparatuur / vragenlijsten

� Verantwoording keuze van deze instrumenten (validiteit en betrouwbaarheid)

2. Reagentia

� Zuiverheid aangeven

� Afkomst (plaats, bedrijf)

3. Procedure

� Soort onderzoek (beschrijvend, experimenteel, longitudinaal)

� Manier van dataverzameling

� Meetmomenten

4. Data analyse

� Bewerkingen uitgevoerd op ruwe data

� Statistische analyses

� Significantiedrempel

3.6 Resultaten

Rapportering van de verschillende resultaten (geen bespreking of discussie). In dit gedeelteworden de figuren en tabellen met resultaten geplaatst. Het komt echter veel voor dat deresultaten en discussie worden samengenomen in een sectie.

Hoofdstuk 3. De verschillende onderdelen van een onderzoeksartikel 19

3.7 Discussie

Hierin worden de resultaten besproken. Om die reden worden de resultaten vaak samengenomen met de discussie. In de discussie worden antwoorden op onderzoeksvragen ge-formuleerd. De resultaten zullen in dit deel geınterpreteerd worden waar er ook gekekenwordt naar de verhouding ten opzichte van resultaten in de literatuur (overeenkomst oftegenspraak + verklaring). Hier wordt er ook naar een verklaring gezocht voor eventueleresultaten. Indien in dit deel figuren voorkomen zijn het meestal hypothesen.

3.8 Conclusie

Korte conclusie van de resultaten en discussie. Hierin kan ook geschreven worden water nog in de toekomst moet gebeuren. Na de conclusie volgt de financiering van hetwetenschappelijk onderzoek.

3.9 Referenties

De referenties naar artikels die in het artikel besproken werden. De wijze van citeren inhet artikel alsook de manier van refereren is afhankelijk van het tijdschrift.

Voor het citeren in een tekst gebruikt men meestal een nummer of een auteur-jaar citatie.Numerieke referenties starten met 1 en lopen verder doorheen heel de tekst, bv. [7]. Bijeen auteur-jaar citatie wordt de naam van de auteur geschreven, gevolgd door het jaartal,bv. (Brungs, 2005). Als een referentie meer dan 2 auteurs heeft, wordt enkel de naam vande eerste auteur vermeld, gevolgd door et al. en het jaartal, bv. (Goossens et al., 1994).Let echter op: in de referentielijst worden steeds alle auteurs vermeld.

Alle referenties worden op het einde van de tekst in de referentielijst weergegeven. Nume-rieke referenties worden in opklimmende volgorde gegeven. Auteur-jaar citaties wordenalfabetisch naar de eerste auteur geordend.

Een referentie naar een tijdschriftartikel moet minimaal de volgende gegevens bevatten:lijst van alle auteurs (met initialen voor de voornamen), afkorting van de tijdschrifttitel,jaar van publicatie, volumenummer, en paginanummer.Een voorbeeld van een referentie naar een publicatie in een wetenschappelijk tijdschrift is:T. R. Fletcher en R.N. Rosenfeld, J. Am. Chem. Soc. 107 (1985) 2203 – 2212.

Voor boeken moeten naast de auteur of editor, ook de titel, de uitgever, de stad vanuitgave en het publicatiejaar worden vermeld.Een voorbeeld van een referentie naar een publicatie in een wetenschappelijk boek is:J.B. Stothers, Carbon-13 NMR Spectroscopy (Academic Press, New York, 1972)

Hoofdstuk 3. De verschillende onderdelen van een onderzoeksartikel 20

Opdracht

Lees Module 6: Refereren en maak de bijbehorende zelftest uit de “Basiscursus infor-matievaardigheden” van de Campusbibliotheek Arenberg (http://wbib.kuleuven.be/tutorial/).

Hoofdstuk 3. De verschillende onderdelen van een onderzoeksartikel 21

V. Chanudet et al. / Analytica Chimica Acta 569 (2006) 244–249 245

coloured NOM extracted from soils using alkali, they are com-monly used for aquatic NOM in environmental studies, and willbe used in this study. The electroanalytical procedure is basedon cathodic stripping preceded by the adsorptive collection ofMo(VI)-humic or fulvic acids complexes. The adsorption pro-cess and the electrochemical mechanisms have already beenstudied [33,34]. The authors showed that the surface film resultsfrom the adsorption of the ligand and subsequent formationof a surface complex rather than from the direct adsorptionof the dissolved complex. The voltammetric method had beententatively applied to the measurement of NOM in seawater[35].

2. Experimental section

2.1. Apparatus

All voltammetric measurements were performed with apotentiostat/galvanostat Autolab PGSTAT12 controlled usingthe GPES 4.8 software. A static mercury drop electrode (SMDE)Metrohm model 663 VA with a mercury drop size of 0.52 mm2

was used. All potentials were referred to a Ag/AgCl, 3 mol L−1

KCl, reference electrode. The counter electrode was a plat-inum wire. For all measurements, the differential pulse modewas used. The quartz voltammetric cell was thermostated at25 ± 0.1 ◦C during the experiments in order to maintain repro-ducible conditions.

Dissolved organic carbon (DOC) was determined by a hightemperature combustion method using a TOC 5000-A Shimadzuanalyzer (Shimadzu Co. Ltd.). Milli-Q water was used as blank(0.00 mg C L−1 with a SD less than 0.005). Calibration wasperformed with a 1000 mg C L−1 COT standard solution (Cer-tiPUR, Merck). Standard solutions as well as blanks were acid-ified with 200 �L HCl (Suprapur) 2 mol L−1 in 50 mL.

Absorbance in the range 200–700 nm was measured witha Helios � (Thermo Electron Corporation) spectrophotometerusing a 4 cm quartz cell and Milli-Q water as a blank. Spectrawere recorded at intervals of 0.5 nm and the scan speed was400 nm min−1. Blanks were run between each sample.

Fluorescence was measured with a Jasco FP-750 fluores-cence spectrophotometer in a 1 cm quartz cell. The excitationwavelength, �ex, was 340 nm. Emission spectra were collectedfrom 400 to 600 nm at 1 nm intervals. The scanning speed was250 nm min−1 with excitation and emission bandwidths of 5 nmand 10 nm, respectively. Spectra were corrected for the Ramaneffect (Milli-Q water) and expressed in terms of quinine sulphateunits (QSU), 1 QSU = 1 �g L−1 of quinine sulphate monohy-drate in 0.05 mol−1 H2SO4 at λex/λem = 350/450 nm.

2.2. Reagents

All chemicals used were of analytical reagent grade exceptthe mineral acid (HCl), which was of Suprapur grade. Humic andfulvic acids were from IHSS: Suwannee River humic acid stan-dard II, 2S101H (52.6% C (w/w)); Suwannee River fulvic acidstandard, 1S101F (52.4% C (w/w)); Pahokee Peat humic acid,1S103H (56.4% C (w/w)) and Eliot Soil humic acid, 1S102H

(58.1% C (w/w)). Alginic acid sodium salt from brown algae,xanthan gum from Xanthomonas campestris, d-raffinose pen-tahydrate, dextran from Leuconostoc ssp., bovine serum albuminand reduced l-glutathione were from Fluka. d-glucose was fromMerck.

2.3. Procedure

All standard and sample solutions were prepared with18 M� cm Milli-Q water. All glassware and polyethylene bottleswere cleaned with nitric acid (10% v/v), and sodium hydroxide(0.5 mol L−1) and rinsed with Milli-Q water. Glass bottles forDOC measurements were precombusted (3 h at 550 ◦C).

The sample (10 mL) was pipetted into the thermostatedvoltammetric cell and the pH adjusted to 2 by adding10 mol L−1

HCl (10 �L) when this had not already been done duringsampling. To ensure the formation of the complex, molybde-num(VI), to a final concentration of 10 ppb, was added. Thesolution was deaerated with nitrogen for 10 min. The potentialwas set to −0.2 V while the solution was stirred. After the depo-sition time, the stirring was stopped and, after a resting periodof 20 s, the scan was initiated in the negative direction at a scanrate of 4 mV s−1. The following values were used: pulse rate,2 s−1; pulse amplitude, 50 mV. A standard addition method wasused for calibration.

Samples for DOC were collected in precombusted (100 mL)glass bottles either from the lake using a membrane pump at dif-ferent depths, or directly from the rivers, and acidified at pH 2with HCl (Suprapur). Other samples were collected in the samemanner, in clean polyethylene bottles (250 mL), and acidified atpH 2 with HCl (Suprapur). Samples for DOC and for voltam-metric measurements were both filtered through precombusted(3 h at 550 ◦C) 1.2 �m pore sized glass-fiber filters (WhatmanGF/F filters) by vacuum filtration.

3. Results and discussion

3.1. Experimental method setup

Differential pulse adsorptive voltammograms of SuwanneeRiver fulvic acid in the presence of Mo (VI) are shown inFig. 1a for different fulvic acid concentrations. The peak currentincreases linearly with the concentration up to 0.6 mg FA L−1

(Fig. 1b) and reaches a plateau at 0.8 mg FA L−1. The method istherefore particularly well-suited to waters containing low con-centrations of NOM. For organic rich waters, a dilution of thesample is required. When necessary, the dilution is made withHCl so that the final pH is 2.

The detection limit CL for FA (Suwannee River) was cal-culated as: CL = kSB/b [36] where SB is the standard deviationof the blank signal with current values measured at the samepotential as the Mo(VI)-FA signal, b is the slope of the cali-bration plot, and k is a constant equal to 3 as recommended byIUPAC [37]. The standard deviation for 15 blank curves was1.70 × 10−2 nA for an accumulation time of 180 s leading toa detection limit of 4.5 �g FA L−1 (2.4 �g C L−1). Moreover, asmall sample volume (10 mL) is required.

Figuur 3.3: Het experimenteel gedeelte uit een willekeurig wetenschappelijk artikel.

Hoofdstuk 3. De verschillende onderdelen van een onderzoeksartikel 22

246 V. Chanudet et al. / Analytica Chimica Acta 569 (2006) 244–249

Fig. 1. (a) Intensity-potential curves for increasing concentrations of IHSS Suwannee River fulvic acid (1S101F) at pH 2: 1: 0.00 mg FA L−1 (0.00 mg C L−1); 2:0.10 mg FA L−1 (0.05 mg C L−1); 3: 0.20 mg FA L−1 (0.10 mg C L−1); 4: 0.40 mg FA L−1 (0.21 mg C L−1); 5: 0.80 mg FA L−1 (0.42 mg C L−1). (b) Intensity peakheight variation with concentration of fulvic acid. Error bars correspond to 3 S.D.

The precision of the method was evaluated in replicates(n = 10) of Lake Brienz waters (1 m depth, November 2005). Atthe 193.4 �g FA L−1 (101.4 �g C L−1) level, the relative stan-dard deviation was 4.4 �g FA L−1 (2.3 �g C L−1). This gives avariation coefficient of 2.2%. The low relative standard devia-tions and excellent reproducibility underline the suitability ofthe method for analysing refractory organic matter in naturalwaters.

The effect of the pH and the ionic strength of the solutionwere also tested. Peak currents were measured in the presence of125 �g FA L−1 in Milli-Q water at different pH values between1.7 and 3.3 and for different ionic strength conditions: notadjusted and adjusted at 0.1 mol L−1 and 0.5 mol L−1, respec-tively with NaCl. As found in [34], the peak currents reach amaximum for a pH slightly above 2 (between 2.2 and 2.4). Inreality, because a standard addition method is used for the cal-ibration, for measurements in natural waters the effects of pHor ionic strength are not important. However, a slightly betterdetection limit for the method could probably be obtained witha careful pH adjustment. In our case, pH 2 was chosen becausethis value is widely used for the conservation of natural samples.

The interference of Cu and Hg had been tested in seawaterconditions [35]. A 5% decrease in the signal for water containing50 �g C L−1 of humic substances required a 3 × 10−7 mol L−1

Cu(II) or a 2 × 10−6 mol L−1 Hg(II) concentration, respectively.Both concentrations are higher than usual natural water levels[38,39].

3.2. Refractory organic matter

The signal measured depends on the type of humic substanceanalysed. Fig. 2 shows response curves for different types ofIHSS standard humic materials: Suwannee River fulvic acid,Suwannee River humic acid, Pahokee Peat humic acid and EliotSoil humic acid. Soil and peat humics give a weaker signal thanwater refractory substances. For example, the signal given bythe Eliot Soil humic acid is only 30% of that of the SuwanneeRiver fulvic acid. However, this increases to 80% for the Pahokeepeat humic acid and 100% for the Suwannee River humic acid.The signals are related to the different functional groups of thevarious types of humic substances [40].

The choice of standard is, therefore, a key element of theanalytical method. If freshwaters are analysed, the referencesubstance used should be as close as possible to the refrac-tory organic matter present in these systems, such as SuwanneeRiver fulvic acid or Suwanee River humic acid. The referencesubstance used should always be stated when giving the results.

3.3. Effect of other types of NOM

As explained in the introduction, individual pedogenic andaquagenic proteinaceous compounds and carbohydrates are alsopresent in freshwaters. It was therefore important to establishwhether these substances could interfere with the determina-tion of humic-type substances by the proposed method. Fig. 3shows the response of different types of organic substances (glu-cose, raffinose, dextran, alginic acid, xanthan gum, bovine serumalbumine and glutathione) that may be present, or that may beconsidered as models of substances that are present in freshwa-ters. None of the compounds tested gave a signal at the highestpotential value for humic substances. Tested concentrations ofthe potentially interfering substances were much higher thanenvironmental values [4].

In adsorptive voltammetry, interferences may also arise fromthe adsorption of other compounds present in the solution ontothe electrode. Experimental results, obtained by measuring the

Fig. 2. Response curves for IHSS standards: Suwannee River fulvic acid(1S101F) (�), Suwannee River humic acid (2S101H) (♦), Pahokee Peat humicacid (1S103H) (�), Eliot Soil humic acid (1S102H) (�). Concentrationsexpressed in mg C L−1.

Figuur 3.4: Voorbeeld van de resultaten uit een willekeurig wetenschappelijk artikel.

Hoofdstuk 3. De verschillende onderdelen van een onderzoeksartikel 23

V. Chanudet et al. / Analytica Chimica Acta 569 (2006) 244–249 247

Fig. 3. Intensity-potential curves for different types of organic substances: 1:fulvic acid (0.42 mg C L−1), 2: humic acid (0.42 mg C L−1)], carbohydrates[3: glucose (2.99 mg C L−1), 4: raffinose (1.50 mg C L−1), 5: xanthan gum(1.50 mg C L−1), 6: dextran (1.50 mg C L−1), 7: alginic acid (1.32 mg C L−1)],proteins [8: glutathione (0.37 mg C L−1), 9: bovine serum albumin (BSA)(0.38 mg C L−1)], and Milli-Q water [10].

effect of the simultaneous presence of potentially interferingnatural organic substances, such as polysaccharides, on the ful-vic acid signal showed that, for the tested polysaccharides at aconcentration of 1 mg C L−1, the diminution of the peak heightcorresponding to 0.3 mg FA L−1 is less than 10%. However,the variation in the fulvic acid concentrations, measured by thestandard addition method in the presence of 1 mg C L−1 of thedifferent polysaccharides, is extremely small, between 2 and3% higher or lower, and is therefore within the coefficient ofvariation of the technique. Moreover, these experiments wereperformed with a carbon concentration ratio between carbohy-drate and fulvic acid of 10, which is relatively high. The presenceof polysaccharides in natural waters should not, therefore, havea significant effect on the determination of fulvic acid concen-trations.

The effect of the simultaneous presence of glutathione wasalso tested. Glutathione (1 mg C L−1) increases the peak heightof the signal of 0.3 mg FA L−1 by about 40%. However, forlower protein concentrations (less than 0.2 mg C L−1), the peakheight does not increase by more than 5% and cannot there-fore be expected to have a significant impact on the determi-nation of fulvic acid. At environmental levels, the potentialinterference resulting from the presence of proteins is negligible[4,40].

3.4. Application to natural water samples

The method has been applied to the determination of humic-type compounds in several freshwaters with contrasting physico-chemical characteristics and/or trophic status. Total DOC con-centrations have also been determined in the same samples. Theresults are shown in Table 1. The water bodies chosen range froman ultra-oligotrophic perialpine lake, Lake Brienz, to a peat-lake,Lake Gruere. Waters from a mesotrophic lake (Lake Geneva) anda eutrophic lake (Lake Bret) and several rivers, draining granitic,alpine (River Lutschine and River Aare), and calcareous areas(Nant d’Avril) have also been analysed. All systems are locatedin Switzerland. Their characteristics are given in Table 1.

With the exception of Lake Gruere, total DOC concentrationsrange from 0.22 mg C L−1 in the River Aare to 4.14 mg C L−1

in Lake Bret. Humic-type compound concentrations range from0.05 mg C L−1 in River Lutschine to 1.12 mg C L−1 in Lake Bret,representing 15.9 to 27.1% of total DOC, respectively. This ratiorarely exceeds about 30% (32.0% in the case of River Aare inJuly 2005) in any of these systems. The variation in DOC con-centrations between the different systems mainly reflects theirdifferent trophic states. The proportion of ROM is not related tothis trophic status but mostly reflects the characteristics of thewatersheds.

The case of Lake Gruere is a little bit different. Total DOCconcentration in this sample is high, 12.81 mg C L−1, and, whenan IHSS fulvic acid is used as standard, the ROM concentrationobtained is 16.10 mg C L−1 (126% of DOC). This means that theuse of a fulvic acid as standard is inappropriate in this systembecause of the nature of the lake’s waters. As Lake Gruere is apeat lake, the choice of a peat humic acid as standard is proba-bly more appropriate. When IHSS Pahokee Peat humic acid isused as standard, the resulting concentration is 12.88 mg C L−1,which accounts for 100% of total DOC. This result underlinesthe importance of choosing the most appropriate standard.

3.5. Comparison with spectrophotometric and fluorimetricmethods

As mentioned in the introduction, UV–vis and fluorimet-ric methods have mostly been used for characterization rather

Table 1Concentration of ROM (expressed as mg C L−1) and percentage of the DOC for the different natural water samples

System Sampling Type of system ROM concentration(mg C L−1)a

% DOCb

Depth (m) Date

Lake Brienz 1.0 22.07.05 Ultra-oligotrophic perialpine lake 0.11 26.2Lake Geneva 0.1 09.08.05 Mesotrophic lake 0.26 13.6Lake Bret 0.1 26.07.05 Eutrophic lake 1.12 27.1Lake Gruere 0.1 26.07.05 Peat lake 12.9c 100.1c

River Aare 0.1 23.07.05 Alpine, modified glacial river. (tributary of Lake Brienz) 0.07 32.0River Lutschine 0.1 22.07.05 Alpine, unmodified glacial river. (tributary of Lake Brienz) 0.05 15.9Nant d’Avril 0.1 12.05.05 Semi-urban stream 0.15 17.5

IHSS 1S101F fulvic acid has been used as standard.a Using IHSS fulvic acid as standard. Samples filtered at 1.2 �m.b DOC defined by filtration at 1.2 �m.c In this case, IHSS peat humic acid standard has been used. See text for details.

Figuur 3.5: Voorbeeld van de resultaten en discussie uit een willekeurig wetenschappelijk artikel.

Hoofdstuk 3. De verschillende onderdelen van een onderzoeksartikel 24

248 V. Chanudet et al. / Analytica Chimica Acta 569 (2006) 244–249

Table 2Relative absorbance and fluorescence of different types of organic substances expressed as a percentage relative to IHSS Suwannee River fulvic acid standard andrelative concentrations of different types of organic compounds measured by absorbance, fluorescence and the proposed electroanalytical method using the IHSSSuwannee River fulvic acid as standard

Organic substances Relative analytical signals (measuredsignal/measured signal for IHSS fulvic acid)

Relative concentrations (measured value/measured value forIHSS fulvic acid)

Absorbanceat 285 nm

Fluorescence(λex = 340 nm/λem = 450 nm)

Absorbanceat 285 nm

Fluorescence(λex = 340 nm/λem = 450 nm)

Electroanalyticalmethod

Refractory organic matterIHSS Suwannee River fulvic acid 100 100 1.00 1.00 1.00IHSS Suwannee River humic acid 150.5 49.9 1.60 0.52 1.00

CarbohydratesGlucose 3.2 1.7 0.02 0.06 0.00Raffinose 1.5 3.7 0.00 0.08 0.00Dextran 1.6 1.7 0.00 0.06 0.00Xanthan um 10.7 2.0 0.10 0.07 0.00Alginic acid 3.6 1.1 0.02 0.06 0.00

ProteinsGlutathione 2.0 1.0 0.01 0.06 0.00BSA 41.7 0.87 0.43 0.05 0.00

In all cases the exact concentration was 1 mg C L−1. For all compounds, absorbance and fluorescence were measured at different concentrations between 0 and5 mg C L−1 and the value at 1 mg C L−1 was calculated by using the corresponding regression line and used for the calculation of ratios.

than for quantification purposes. However, they have also beenused as a fast and inexpensive method for ROM determi-nation based on the assumption that the type of NOM thatcontains more aromatic structures, i.e., the fulvic–humic frac-tion, will be the one mainly responsible for the measuredanalytical signal and, thus, the one measured. We have com-pared the response of the standard IHSS freshwater fulvic andhumic compounds as well as that of other potentially interfer-ing NOM by using UV-absorption at 285 nm and fluorescence(λex = 340 nm/λem = 450 nm). The results are shown in Table 2.

As expected, the use of UV-absorption and fluorescencefor ROM quantification is highly dependent on the standardused. Fulvic and humic acids do not respond in the same way:absorbance values for the humic acid are about 1.5 times higherthan those for the fulvic acid. In contrast, the fluorescence inten-sities are about twice as high for the fulvic acid as for the humicacid. As discussed in Section 3.4, the voltammetric response isalso dependent on the origin of the standard used (peat versusriver) but shows no dependence on the type of ROM for a giventype of compartment (river fulvic versus river humic).

As regards the interference of other types of NOM, in par-ticular polysaccharides, absorbance at 285 nm is non negligiblefor some substances. This is not a new observation, [41]. In veryproductive systems, where high concentrations of polysaccha-rides might be present, their interference should be consideredas relevant and they can lead to an overestimation of the ROMconcentrations. As expected, fluorescence is a more selectivetechnique.

Although the spectrophotometric and fluorimetric methodsare faster and require less training than the voltammetric methoddescribed here, the results obtained are more difficult to interpretbecause of the lower selectivity of the methods and, more impor-tantly, because of the lack of definition as to what the techniquesare really measuring.

4. Conclusions

The application of a method originally developed for marinesystems has been tested for the determination of refractoryorganic matter (humic-type material) in natural freshwaters. Thissimple and rapid method is based on the peak given in adsorp-tive stripping voltammetry by the complex formed by refractoryorganic matter in the presence of trace amounts of molybde-num(VI). With a low detection limit and a good reproducibility,this method is particularly well suited to the determination ofhumic substances in natural waters containing low amounts oforganic matter. The effect of the use of different substances asstandards, as well the effect of the presence of other types oforganic substances, was also tested and the method still provedto be satisfactory. The method has been applied successfully tothe determination of humic-type substances in several freshwa-ters containing different amounts and types of natural organicmatter.

Acknowledgements

Funding (VC) was provided by different Swiss institutions:the regional government of the Canton of Bern, KWO, Bunde-samt fur Umwelt (BAFU) and Lake Brienz shoreline communi-ties (Project Veranderungen im Okosystem Brienzersee).

References

[1] J.A. Lenheer, Environ. Sci. Technol. 15 (1981) 578.[2] E.M. Thurman, R.L. Malcolm, Environ. Sci. Technol. 15 (1981) 463.[3] G.R. Aiken, in: G.R. Aiken, D.M. McKnight, R.L. Wershaw, P.

McCarthy (Eds.), Humic Substances in Soil, Sediment and Water. Geo-chemistry, Isolation and Characterization, Wiley-Interscience, New York,1985, p. 363.

Figuur 3.6: De conclusies uit een willekeurig wetenschappelijk artikel.

Hoofdstuk 3. De verschillende onderdelen van een onderzoeksartikel 25

V. Chanudet et al. / Analytica Chimica Acta 569 (2006) 244–249 249

[4] E.M. Thurman, Organic Geochemistry of Natural Waters, MartinusNijhoff/Dr. W. Junk, Dordrecht, 1985.

[5] G.R. Aiken, D.M. McKnight, R.L. Wershaw, P. McCarthy (Eds.), HumicSubstances in Soil, Sediment and Water. Geochemistry, Isolation andCharacterization, Wiley-Interscience, New York, 1985.

[6] I.H. Suffet, P. MacCarthy (Eds.), Aquatic Humic Substances. Influenceon Fate and Treatment of Pollutants (Advances in Chemistry Series, vol.219), American Chemical Society, Washington DC, 1989.

[7] M.H.B. Hayes, P. MacCarthy, R.L. Malcolm, R.S. Swift (Eds.), HumicSubstances II. In Search of Structure, Wiley-Interscience, Chichester,1989.

[8] E.M. Perdue, E.T. Gjessing (Eds.), Organic Acids in Aquatic Ecosys-tems, Wiley-Interscience, Chichester, 1990.

[9] N. Senesi, T.M. Miano (Eds.), Humic Substances in the Global Envi-ronment and Implications on Human Health, Elsevier, Amsterdam,1994.

[10] F.J. Stevenson, Humus Chemistry, 2nd ed., Wiley, New York, 1994.[11] J.S. Gaffney, N.A. Marley, S.B. Clark (Eds.), Humic and Fulvic Acids:

Isolation, Structure, and Environmental Role (ACS Symposium Series,vol. 651), American Chemical Society, Washington DC, 1996.

[12] E.A. Ghabbour, G. Davies (Eds.), Humic Substances. Structures, Modelsand Functions, Royal Society of Chemistry, Cambridge, 2001.

[13] F.H. Frimmel, G. Abbt-Braun, K.G. Heumann, B. Hock, H.D. Luede-mann, M. Spiteller (Eds.), Refractory Organic Substances in the Envi-ronment, Wiley-VCH, Weinheim, 2002.

[14] J.R. Ertel, J.I. Hedges, A.H. Devol, J.E. Richey, M.N.G. Ribeiro, Limnol.Oceanogr. 31 (1986) 739.

[15] G. Aiken, J. Leenheer, Chem. Ecol. 8 (1993) 135.[16] J. Buffle, P. Deladoey, J. Zumstein, W. Haerdi, Schweiz. Z. Hydrol. 44

(1982) 325.[17] J. Buffle, P. Deladoey, Schweiz. Z. Hydrol. 44 (1982) 363.[18] M. Ewald, C. Belin, P. Berger, J.H. Weber, Environ. Sci. Technol. 17

(1983) 501.

[19] T.M. Miano, G. Sposito, J.P. Martin, Soil Sci. Am. J. 52 (1988) 1016.[20] N. Senesi, T.M. Miano, M.R. Provenzano, G. Brunetti, Sci. Total Envi-

ron. 81/82 (1989) 143.[21] J. Zumstein, J. Buffle, Water Res. 23 (1989) 229.[22] N. Senesi, T.M. Miano, M.R. Provenzano, G. Brunetti, Soil Sci. 152

(1991) 259.[23] J.J. Alberts, Z. Filip, N. Hertkorn, J. Contam. Hydrol. 11 (1992) 317.[24] T.M. Miano, N. Senesi, Sci. Total Environ. 117/118 (1992) 41.[25] Y.-P. Chin, G. Aiken, E. O’Loughlin, Environ. Sci. Technol. 28 (1994)

1853.[26] J.C. Rostan, B. Cellot, Aquat. Sci. 57 (1995) 70.[27] P.G. Coble, Mar. Chem. 51 (1996) 325.[28] S.A. Huber, F.H. Frimmel, Vom Wasser 86 (1996) 277.[29] S.W. Krasner, J.-P. Croue, J. Buffle, E.M. Perdue, JAWWA 88 (1996)

66.[30] A.T. Lombardi, W.F. Jardim, Water Res. 33 (1999) 512.[31] M. Guo, J. Chorover, Soil Sci. 168 (2003) 108.[32] G. Abbt-Braum, U. Lankes, F.H. Frimmel, Aquat. Sci. 66 (2004) 151.[33] F. Quentel, C. Madec, J. Courtot-Coupez, Anal. Lett. 20 (1987) 47.[34] F. Quentel, C. Elleouet, Electroanalysis 13 (2001) 1030.[35] F. Quentel, C. Madec, A. Le Bihan, J. Courtot-Coupez, Anal. Lett. 19

(1986) 325.[36] C. Jochum, P. Jochum, B.R. Kowalski, Anal. Chem 53 (1981) 85.[37] IUPAC, Spectrochim. Acta 33B (1978) 242.[38] M.A. Williamson, in: C.P. Marshall, R.W. Fairbridge (Eds.), Encyclope-

dia of Geochemistry, Kluwer Academic Publishers, Dordrecht, 1999, p.101.

[39] United States Environmental Protection Agency, Mercury Study Reportto Congress, vol. 3, USEPA, Washington, DC, USA, EPA-452/R-97-005,1997.

[40] J. Buffle, Complexation Reactions in Aquatic Systems, An AnalyticalApproach, Ellis Horwood, Chichester, 1988.

[41] J. Chen, E.J. LeBoeuf, S. Dai, B. Gu, Chemosphere 50 (2002) 639.

Figuur 3.7: De referenties uit een willekeurig wetenschappelijk artikel.

Hoofdstuk 4

Wetenschappelijke Tijdschriften

Een wetenschapper zoekt betrouwbare en oorspronkelijke wetenschappelijke informatie.Dergelijke informatie wordt gehaald uit artikels die zijn gepubliceerd in wetenschappelijketijdschriften. Voor een wetenschapper zijn deze tijdschriften bijgevolg ook de belangrijksteinformatiebronnen voor een literatuurstudie.In dit hoofdstuk bespreken we in het algemeen de kwaliteitscontrole van de wetenschap-pelijke tijdschriften wat in de vaktaal bekend staat als het “Peer Review”-systeem. Ver-volgens bespreken we wat “Impact Factoren” zijn en hoe deze de waarde van een weten-schappelijk tijdschrift bepalen aan de hand van de website Web of Science van het Institutefor Scientific Information. Tot slot worden enkele bekende multidisciplinaire chemischevaktijdschriften besproken.

4.1 Het Peer Review-systeem

Wetenschappelijke tijdschriften hangen nauw samen met een streng en specifiek kwaliteits-controlesysteem waarvan de wetenschappelijke wereld gebruik maakt, namelijk het PeerReview-systeem. Een wetenschappelijk tijdschrift kan namelijk niet zomaar alles gaanpubliceren wat hen wordt toegestuurd, wil men haar geloofwaardigheid behouden. Alseen onderzoeker zijn resultaten wil publiceren via een onderzoeksartikel, moet hij dit terbeoordeling voorleggen aan een aantal anonieme collega’s (reviewers) die door de redac-teurs (editors) van het wetenschappelijke tijdschrift worden aangesteld. Pas als deze tweeof meerdere anonieme reviewers hun goedkeuring hebben gegeven, zal de redacteur hetartikel aanvaarden en voorleggen aan de uitgever zodat het kan gepubliceerd worden inhet wetenschappelijk tijdschrift.

Er moet opgemerkt worden dat er tijdschriften bestaan die zich profileren als wetenschap-pelijk, maar niet werken volgens dit Peer Review-systeem. Deze tijdschriften zijn dan ookveel minder betrouwbaar.

26

Hoofdstuk 4. Wetenschappelijke Tijdschriften 27

4.2 Impact Factoren

Het relatieve belang van een wetenschappelijk tijdschrift binnen een bepaalde disciplinewordt bepaald door de aan dit tijdschrift toegekende Impact Factor. Jaarlijks wordt doorhet Institute for Scientific Information (ISI) een overzicht van wetenschappelijke tijdschrif-ten per discipline gepubliceerd die gerangschikt staan volgens deze impact factoren.Hoe hoger de impact factor van een wetenschappelijk tijdschrift, hoe meer het gelezenen geciteerd wordt. Een wetenschapper publiceert zijn onderzoeksresultaten daarom hetliefste in een tijdschrift met een hoge impact factor.De vakbladen Science en Nature hebben de hoogste impact factoren van alle wetenschap-pelijke tijdschriften (ongeveer 32), maar deze tijdschriften hanteren dan ook uiterst strengecriteria vooraleer een onderzoeksartikel wordt aanvaard ter publicatie.

4.2.1 Definitie

Een Impact Factor is een kwantitatief middel om tijdschriften te rangschikken en te eva-lueren. De Impact Factor is de frequentie waarmee een gemiddeld artikel in een tijdschriftwerd geciteerd in een bepaald jaar.De berekening van de Impact Factor gebeurt als volgt: A = aantal citaties in het jaar X,B = aantal citaties in het jaar X naar artikels die in de voorbije twee jaar zijn verschenenin tijdschrift J (subset van A) en C = het totaal aantal artikels van de voorbije twee jaarin tijdschrift J. De Impact Factor van het jaar X is dan B/C. Omdat er rekening wordtgehouden met het aantal artikels dat in een tijdschrift wordt gepubliceerd, worden kleineretijdschriften niet benadeeld.

Een rekenkundig voorbeeld.

Indien het totaal aantal artikels, gepubliceerd door een tijdschrift in 2004 en 2005, 200bedroeg en deze artikels in 2006 300 maal geciteerd werden in de wetenschappelijke li-teratuur, dan zou de Impact Factor van 2006 voor dat tijdschrift 1.50 bedragen (ImpactFactor = 300/200 = 1.50).

4.2.2 Cited Half Life

De Cited Half Life van een bepaald tijdschrift is een maat voor de tijd dat nog naar artikelsuit dat tijdschrift wordt verwezen. Hoe meer fundamentele artikels in een tijdschrift, deste langer naar deze artikels zal verwezen worden en des te groter de Cited Half Life. DeCited Half Life van het tijdschrift is de mediaan van de leeftijd van de artikels waarnaarverwezen werd in het vorige jaar. De helft van de verwijzingen is naar artikels die ouderzijn dan het aangegeven tijdstip, de andere helft van de verwijzingen is naar nieuwereartikels.

Een rekenkundig voorbeeld.

Naar artikels in de Lancet zijn in 2004 in totaal 126002 verwijzingen gemaakt; daarvan

Hoofdstuk 4. Wetenschappelijke Tijdschriften 28

gaan er 63001 naar artikels die ouder zijn dan 6,8 jaar, en evenveel naar artikels die jongerzijn.

4.2.3 Immediacy Index

De Immediacy Index van een bepaald tijdschrift geeft aan hoe snel naar artikels in dattijdschrift wordt verwezen. Een tijdschrift dat veel “hot items” in zijn artikels bezit, zaleen hoge Immediacy Index hebben.

Een rekenkundig voorbeeld.

In de Lancet stonden in 2006 415 artikelen. In 2006 werd daar 2418 keer naar verwezen.De Immediacy Index is derhalve 2418/415 = 5,017.

4.3 ISI Web of Knowledge

ISI Web of Knowledge verstrekt onderzoekers een uitgebreid aanbod in hun domein vanhet beschikbare huidige en vroegere onderzoek. De startpagina van ISI Web of Knowledgeis http://portal.isiknowledge.com/ en in Figuur 4.1 wordt deze pagina getoond. Heelwat interessante zoekmogelijkheden kunnen worden uitgevoerd met ISI Web of Knowledge.Eerst zal Web of Science worden besproken en daarna de Journal Citation Reports.

Figuur 4.1: De startpagina van het gegevensbestand ISI Web of Knowledge.

Hoofdstuk 4. Wetenschappelijke Tijdschriften 29

Merk echter op dat de Katholieke Hogeschool Leuven geen licentie heeft op alle mogelijk-heden die ISI Web of Knowledge aanbiedt. Het blijft dan ook van belang om naar eenuniversitaire bibliotheek te gaan om een nauwgezet literatuuronderzoek te doen.

4.4 Web of Science

Web of Sciencefi is een onderdeel van ISI Web of Knowledge en bestaat uit vijf gegevens-bestanden die informatie bevatten van duizenden wetenschappelijke tijdschriften in alleonderzoeksdomeinen. Deze gegevensbestanden zijn:

� Science Citation Index Expanded

� Social Sciences Citation Indexfi

� Arts & Humanities Citation Indexfi

� Index Chemicusfi

� Current Chemical Reactionsfi

Een citaat index behandelt de verwijzingen (referenties) naar oudere artikels die doorauteurs van wetenschappelijke artikels worden aangehaald. Deze verwijzingen kan menvervolgens gebruiken om dit voorgaande gepubliceerd werk terug te vinden.Deze gegevensbestanden kunnen ook gebruikt worden om het onderwerp, de auteur, detitel en het adres van de auteur op te zoeken.De twee chemie gegevensbestanden bevatten grafische representaties van structuren enreacties die werden gerapporteerd in wetenschappelijke tijdschriften. In deze gegevensbe-standen kan men bijvoorbeeld zoeken naar de structuur, de samenstelling, de reactiedetailsen/of de bibliografische informatie (onderwerp, auteur, brontitel, adres).

4.4.1 Science Citation Index Expandedfi

De Science Citation Index Expanded is een multidisciplinaire index van de wetenschap-pelijke literatuur. Het indexeert 5900 belangrijke tijdschriften gaande over 150 weten-schappelijke discipline’s. De Science Citation Index Expanded omvat alle aangehaaldeverwijzingen van de geındexeerde artikels. Deze index is voor de opleiding chemie belang-rijk omdat de volgende disciplines worden behandeld: chemie, biochemie, materiaalkunde,biotechnologie, biologie, fysica,. . .

4.4.2 Social Sciences Citation Indexfi

De Social Sciences Citation Index is een multidisciplinaire index van de sociale weten-schappelijke literatuur. Bijgevolg is ze voor de opleiding chemie van minder belang.

Hoofdstuk 4. Wetenschappelijke Tijdschriften 30

4.4.3 Arts & Humanities Citation Indexfi

De Arts & Humanities Citation Index is een multidisciplinaire index van de kunsten ende humane wetenschappen. Voor de opleiding chemie is dit eveneens van minder belangen daarom wordt hier ook niet op ingegaan.

4.4.4 Current Chemical Reactionsfi

Current Chemical Reactions bevat nieuwe synthesemethoden uit belangrijke tijdschriftenen patenten. Het algemeen reactieschema wordt verstrekt voor elke methode tezamen meteen gedetailleerde en nauwkeurige grafische representatie van elke reactiestap. CurrentChemical Reactions (1985 – heden) bevat meer dan 880 000 reacties. Het wordt elkemaand ge-updated.

4.4.5 Index Chemicusfi

De Index Chemicus bevat structuren en ondersteunende gegevens voor nieuwe organischeverbindingen die in belangrijke internationale tijdschriften werden gerapporteerd.Bovendien kunnen er volledige verslagen worden gevonden die de reactieschema’s vertonenvan het beginnend materiaal tot aan het definitief product. De Index Chemicus kanworden gebruikt als een bron van nieuwe informatie over biologisch actieve verbindingenen natuurlijke producten. Dit gegevensbestand (1993 – heden) bevat meer dan 2,6 miljoensamenstellingen.

4.5 Werken met Web of Science

Via de startpagina van ISI Web of Knowledge bereikt men eenvoudig de webpagina vanWeb of Science (Figuur 4.2). Als men aanklikt op “General Search” bekomt men eenWelcome -- Web of Science 7.8

1 of 1

Information for New Users

�� �� �� ��Looking for a topic, author, or journal? Use General Search.

6HOHFW�D�VHDUFK�RSWLRQ��

�� � �� �� � � Example: chess AND comput*

�� � �� � � �� � � � Need help finding papers by an author? Use Author Finder. �� ��

Open a previously saved search history.

Clear all search forms, your marked list, and your search history.

! " ! # $ %& $& '& (! ) ( * & + % $ ,- ! (. & +/

0 , $& $ ,1 + 2& $& '& (! (/ Science Citation Index Expanded (SCI-EXPANDED)--1972-present Social Sciences Citation Index (SSCI)--1972-present Arts & Humanities Citation Index (A&HCI)--1975-present

Latest 1 week1 week (updated July 15, 2006)Year 20062006

From 19721972 to 20062006 (default is all years)

To remember these settings, first sign in or register .

The Notices file was last updated 7/12/2006 Please give us your feedback on using the ISI Web of Knowledge.

34 45 6 78 9:5 ;<5 => :? 4@A> 6@ B?C D 7 EF G GH I D5 I D > J < >K A> B 6 > B8 7? >K

Figuur 4.2: De webpagina van Web of Science.

uitgebreidere zoekpagina (Figuur 4.3). Hier kan men verschillende zoektermen ingeven.

Hoofdstuk 4. Wetenschappelijke Tijdschriften 31

Kies er bijvoorbeeld voor om een van de meest geciteerde chemici, namelijk ProfessorGeorge M. Whitesides, in te typen onder AUTHOR (Figuur 4.3). De zoekresultatenworden getoond in Figuur 4.4. Deze zoekresultaten kunnen nog gesorteerd worden op

General Search -- Web of Science 7.8

1 of 2

*HQHUDO�6HDUFK�� � � � � �� �� �� �� � � � � � � � �� � ��

� � �� � �� � �� �� �� �� �� Science Citation Index Expanded (SCI-EXPANDED)--1972-present Social Sciences Citation Index (SSCI)--1972-present Arts & Humanities Citation Index (A&HCI)--1975-present

Latest 1 week1 week (updated July 15, 2006)Year 20062006

From 19721972 to 20062006 (default is all years)

To remember these settings, first sign in or register .

Enter terms or phrases separated by the operators AND, OR, NOT, or SAME, and then press SEARCH.The search will be added to the search history. [ >> View your search history/combine sets ]

� �� � �� Enter one or more terms. Searches within article titles, keywords, and abstracts.�� �� � ��� neural network* AND pollut* ( More examples ) Title only

� �! �" � Enter one or more author names (see author index ).�� �� � ��� O’BRIAN C* OR OBRIAN C*

Author Finder : Need help finding papers by an author? Use Author Finder. # " � � � �! �" � Enter one or more group names (see group author index ). �� �� � ��� CERN

� � " �$ � � �% $ � Enter full journal titles (see full source titles list ). �� �� � ��� Cancer* OR Journal of Cancer Research and Clinical Oncology

� & % � � � � � �' ($ �" � Enter a publication year or range. �� �� � ��� 2001 or 1997-1999

� � �" $ � �� Enter abbreviated terms from an author’s affiliation (use abbreviations help ). �� �� � ��� Yale Univ SAME hosp

Restrict search by languages and document types:

The Notices file was last updated 7/12/2006 Please give us your feedback on using the ISI Web of Knowledge.

)* *+ , -. /0+ 12+ 34 05 *674 ,6 859 : - ;< = => ? :+ ? : 4 @ 2 4A 74 8 , 4 8. -5 4A

Whitesides GM

All languagesEnglishAfrikaansArabic

All document typesArticleAbstract of Published ItemArt Exhibit Review

Figuur 4.3: Een zoekopdracht via “General Search” van Web of Science. Tik Whitesides GM inhet vakje AUTHOR.

bijvoorbeeld de publicatiedatum of de relevantie van het onderzoek. Hier is er gesorteerdop het aantal citaties (“Times Cited”). Merk op dat een artikel uit 1989 waarvan ProfessorWhitesides co-author is, 2013 maal werd geciteerd. Dit is voor een chemisch artikel heelveel. De eerste vijf resultaten bevatten dan ook enkele erg belangrijke chemische of natuur-wetenschappelijke vakbladen. We zien tweemaal Journal of American Chemical Society,tweemaal Science en eenmaal Langmuir.Om nu meer informatie over een artikel te bekomen, moet men op de titel van het artikelklikken. Zo zien we duidelijker de auteurs, de publicatiedatum en het aantal referentiesin het artikel. Belangrijk is dat Web of Science ook steeds de abstract weergeeft. Ditis belangrijk voor de onderzoeker om te zien of het interessant is om het artikel aan tevragen of op te zoeken.

4.6 Werken met Journal Citation Reports

Via de startpagina van ISI Web of Knowledge bereikt men ook eenvoudig de webpaginavan Journal Citation Reports. Hier kan men informatie bekomen (impact factoren, hetaantal citaties,. . . ) over verschillende wetenschappelijke tijdschriften. Kies bijvoorbeeld“CHEMISTRY, MULTIDISCIPLINARY” uit de lijst van verschillende wetenschappelijkecategorieen (Figuur 4.5). Het resultaat van deze zoekopdracht is te zien in Figuur 4.6. Voor

Hoofdstuk 4. Wetenschappelijke Tijdschriften 32Search Results Summary -- Web of Science 7.8

1 of 2

6HDUFK�5HVXOWV����6XPPDU\ �AU=(Whitesides GM)DocType=All document types; Language=All languages; Database=SCI-EXPANDED; Timespan=1972-2006

Search within results:

�� �� � � � �� � � � � �

Subject Categories | Source Titles | Document Types | Authors | Publication Years � � �� � �� ���� � � � � � � �� � �� � � � �� �

Go to Page: of 98

Records 1 -- 10 Show 10 per pageShow 10 per page [ � | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 ]

�� � � � �� � �� � ! �� � � � " �� � � �� � #� $ � % �& % �(' ) � � � � � � � # � * � $ � & � � + � '1. BAIN CD, TROUGHTON EB, TAO YT, et al.

FORMATION OF MONOLAYER FILMS BY THE SPONTANEOUS ASSEMBLY OF ORGANIC THIOLS FROM SOLUTION ONTO GOLD JOURNAL OF THE AMERICAN CHEMICAL SOCIETY 111 (1): 321-335 JAN 4 1989 , -. /0 1 -2 / 34 2013

2.56 789 � 7: 9 �; <

, MATHIAS JP, SETO CTMOLECULAR SELF-ASSEMBLY AND NANOCHEMISTRY - A CHEMICAL STRATEGY FOR THE SYNTHESIS OF NANOSTRUCTURES SCIENCE 254 (5036): 1312-1319 NOV 29 1991 , -. /0 1 -2 / 34 1277

3. Chen CS, Mrksich M, Huang S, et al.Geometric control of cell life and death SCIENCE 276 (5317): 1425-1428 MAY 30 1997 , -. /0 1 -2 / 34 983

4. LAIBINIS PE, 56 789 � 7: 9 �; <

, ALLARA DL, et al.COMPARISON OF THE STRUCTURES AND WETTING PROPERTIES OF SELF-ASSEMBLED MONOLAYERS OF NORMAL-ALKANETHIOLS ON THE COINAGE METAL-SURFACES, CU, AG, AU JOURNAL OF THE AMERICAN CHEMICAL SOCIETY 113 (19): 7152-7167 SEP 11 1991 , -. /0 1 -2 / 34 891

5.56 789 � 7: 9 �; <

, LAIBINIS PEWET CHEMICAL APPROACHES TO THE CHARACTERIZATION OF ORGANIC-SURFACES - SELF-ASSEMBLED MONOLAYERS, WETTING, AND THE PHYSICAL ORGANIC-CHEMISTRY OF THE SOLID LIQUID INTERFACE LANGMUIR 6 (1): 87-96 JAN 1990 , -. /0 1 -2 / 34 671

=>? @ ABCTimes CitedTimes Cited

DEF G BH I J IKL G @KC

View rankings of the authors,journals, etc. for these records.ML @N L @ J IO >? P KC

QR S RT UR VW RT XW VY XZ [\] R^ S SW RT XW VY XZ [\] R_RT XW VY U X

Bibliographic FieldsBibliographic Fields

Or add them to the Marked Listfor later output and more options.

[0 articles marked]

Enter a topic

1

Figuur 4.4: De zoekresultaten van de zoekopdracht “Whitesides GM” in Web of Science..

deze categorie blijkt het tijdschrift met de hoogste Impact Factor CHEMICAL REVIEWSdat wordt uitgegeven door de American Chemical Society. Klikt men op de titel van dittijdschrift in deze lijst, vindt men heel wat meer statistische informatie betreffende deimpact factoren en de citaties gedurende de afgelopen tien jaar. In deze lijst komen er nogJCR-Web Category Selection

1 of 1

� � �����-&5�6FLHQFH�(GLWLRQ6XEMHFW�&DWHJRU\�6HOHFWLRQ

���6HOHFW�RQH�RU�PRUH�FDWHJRULHV�IURP�WKH�OLVW��(How to select more than one)

���6HOHFW�WR�YLHZ�-RXUQDO�GDWD�RU�DJJUHJDWH�&DWHJRU\�GDWD�

� � �9LHZ�-RXUQDO�'DWD�- sort by: -RXUQDO�7LWOH-RXUQDO�7LWOH

�� � �9LHZ�&DWHJRU\�'DWD - sort by: &DWHJRU\�7LWOH&DWHJRU\�7LWOH

Acceptable Use PolicyCopyright © 2006 The Thomson Corporation

%,2/2*<%,23+<6,&6%,27(&+12/2*<��$33/,('�0,&52%,2/2*<&$5',$&��&$5',29$6&8/$5�6<67(06&(//�%,2/2*<&+(0,675<��$1$/<7,&$/&+(0,675<��$33/,('&+(0,675<��,125*$1,&��18&/($5&+(0,675<��0(',&,1$/&+(0,675<��08/7,',6&,3/,1$5<

Figuur 4.5: De webpagina van Journal Citation Reports.

verschillende andere belangrijke chemische tijdschriften aan bod, namelijk AngewandteChemie-International Edition, Journal of the American Chemical Society en ChemicalCommunications. Deze zullen nog kort worden besproken. Er dient echter opgemerkt teworden dat de artikels uit deze tijdschriften niet altijd beschikbaar zijn. Er moet ook

Hoofdstuk 4. Wetenschappelijke Tijdschriften 33

steeds worden ingelogd op Wetenschappelijke Tijdschriften. Wat altijd kan, is een lijstmet bruikbare artikels noteren en dan naar de moderne Wetenschappelijke Bibliotheek inArenberg trekken om de bruikbare artikels daar op te zoeken.JCR-Web Journal Summary List

1 of 2

�� � � � � � �� �� � � � � � �� �� �

�-RXUQDO�6XPPDU\�/LVW Journal Title Changes�� � !" #$ % � &' $ � ()* + , +" ,* -� .* $ /0 12 3 45 6798 2 :; 5 3< 3 4 / 3= ; 3> ? 67

4� ,* @ (A ' BC � �D E �D � �BC � �D E �D � �

�� FG �H IJ KL �� M� N K � � O[

P | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 ]

QH R� K � NS

TU V WX VY XZ [ U Z \ ]^ V _^ `a b^ `a V U c U V ]Z ^ a dZ \ c \e dX^ VZ f

2 " g 6" ! g ? ( ( * h ." ,* @ �� � !" # 5 . , #*ijkl mn op q r qs tl u j kl v q t w up k ql x 3 4 4> 5 � ," # / . ,* $ 3 &y " + ,

z" + ,� 3 & &* @ ." +A

3 ! @* { ? , . + #* $ / . ,* @0 " # %| # . %*

1 CHEM REV 0009-2665 51878 20.869 4.523 132 7.4

2 CHEM SOC REV 0306-0012 6584 13.747 2.375 72 6.9

3 ACCOUNTS CHEM RES 0001-4842 21293 13.141 3.414 99 6.5

4 NANO LETT 1530-6984 13040 9.847 1.437 490 2.5

5 ANGEW CHEM INT EDIT 1433-7851 89731 9.596 2.109 1444 5.2

6 J AM CHEM SOC 0002-7863 257810 7.419 1.435 3391 8.2

7 LAB CHIP 1473-0197 1686 5.265 0.966 179 2.4

8 CHEM-EUR J 0947-6539 19127 4.907 1.111 710 3.8

9 CHEM COMMUN 1359-7345 60088 4.426 1.029 1600 5.9

10 TOP CURR CHEM 0340-1022 3262 4.163 0.704 115 6.5

11 BIOCONJUGATE CHEM 1043-1802 5620 3.943 0.510 206 4.9

12 CHEM REC 1527-8999 533 3.800 0.346 26 3.2

13 J COMPUT CHEM 0192-8651 11503 3.786 0.731 167 9.2

14 J CONTROL RELEASE 0168-3659 9765 3.696 0.429 382 5.1

15 CRYST GROWTH DES 1528-7483 1859 3.551 0.989 284 2.2

16 J COMB CHEM 1520-4766 1977 3.459 0.695 131 3.3

17 CHEM RES TOXICOL 0893-228X 7302 3.339 0.729 218 6.0

18 GREEN CHEM 1463-9262 2461 3.255 0.631 122 3.4

19 J CHEM INF MODEL 1549-9596 5462 2.923 0.319 216 5.4

20 J PHYS CHEM REF DATA 0047-2689 4253 2.783 1.263 19 >10.0

Figuur 4.6: De zoekresultaten van de zoekopdracht “Chemistry Multidisciplinary” van JournalCitation Reports.

Opdracht

Lees Module 4: Web of Science en maak de bijbehorende zelftest uit de “Basiscursusinformatievaardigheden” van de Campusbibliotheek Arenberg (http://wbib.kuleuven.be/tutorial/).

4.6.1 Angewandte Chemie-International Edition

Angewandte Chemie is een Duitstalig tijdschrift waarvan Angewandte Chemie-InternationalEdition een louter Engelstalig tijdschrift is, bedoeld voor de internationale wetenschappe-lijke wereld. Dit vaktijdschrift wordt uitgegeven door WILEY-VCH Verlag. AngewandteChemie-International Edition heeft een Impact Factor van 9.596 wat heel hoog is vooreen chemisch tijdschrift en wordt daarom door veel chemici aanzien als een van de bestevaktijdschriften.

Hoofdstuk 4. Wetenschappelijke Tijdschriften 34

4.6.2 Journal of the American Chemical Society

De Journal of the American Chemical Society of kortweg Jacs is een van de vele tijdschrif-ten die worden uitgegeven door de American Chemical Society (http://pubs.acs.org/).Jacs heeft een Impact Factor van 7.419 en wordt door de wetenschappers eveneens aan-zien als een van de meest gerespecteerde en meest gelezen chemische vakbladen ter wereld.De American Chemical Society organiseert elk jaar twee grote scheikundecongressen intelkens een andere Amerikaanse grootstad. Het is bovendien interessant om hun websiteeens nader te onderzoeken: http://www.chemistry.org/.

4.6.3 Chemical Communications

Chemical Communications is een Brits chemisch tijdschrift met Impact Factor 4.426 datwordt uitgegeven door de Royal Society of Chemistry (www.rsc.org). Met behulp vaneen communicatie kunnen wetenschappers snel hun resultaten kenbaar maken.

Hoofdstuk 5

Een uitgewerkt biochemisch

voorbeeld

In dit hoofdstuk bespreken we een biochemisch voorbeeld. Het onderwerp of thema datals voorbeeld werd gekozen, is: OMEGA VETZUREN

5.1 Definitie

Voor het zoeken naar een definitie, soorten, chemische structuur wordt er gestart metGoogle.Via WOC vinden we dat vetzuren “fatty acids” zijn; andere zoektermen als chemical,structure, definition, liggen voor de hand.

a. Ik doe een gok.

Het gebruik van fatty acids, of omega fatty acids, of “omega fatty acids” als zoektermenis niet hetzelfde.Fatty acids levert resultaten waarbij in de tekst ergens fatty en eventueel ergens andersacids voorkomt.Omega fatty acids: idem maar dan de drie woorden.“Omega fatty acids”, nl. het gebruik van aanhalingstekens, betekent dat er gezocht wordtnaar teksten waarin de uitdrukking als dusdanig voorkomt.

Bij “ik doe een gok”, bepaalt de zoekrobot zelf wat het meest waarschijnlijk goede resultaatis, en men bekomt aldus een resultaat. Van de drie resultaten die aldus bekomen worden,voldoet geen enkel.

b. Google zoeken.

Alle gevonden resultaten worden weergegeven.Voorbeeld 1: “omega fatty acids” levert 92900 zoekresultaten op. Onmogelijk.Voorbeeld 2: “chemical structure of fatty acids” levert 9330 resultaten op. Dit is nog veel.Voorbeeld 3: “chemical structure of omega fatty acids” levert geen enkel resultaat op.

35

Hoofdstuk 5. Een uitgewerkt biochemisch voorbeeld 36Google http://www.google.be/

1 of 1 14/07/2006 15:15

Aanmelden

%HOJLs

+HW�,QWHUQHW Afbeeldingen Discussiegroepen Gids Nieuws PHHU�ª

*RRJOH�]RHNHQ ,N�GRH�HHQ�JRN Geavanceerd zoeken Voorkeuren Taalhulpmiddelen

Zoek: het Internet pagina’s in het Nederlands pagina's uit België

Google.be aangeboden in: Français Deutsch English

Advertentie programma's - Bedrijfsoplossingen - Alles over Google - Google.com in English

©2006 Google

�RPHJD�IDWW\�DFLGV�

c. Zoeken binnen resultaten.

Dit is een werkwijze van verfijnd zoeken. Voorbeeld: “omega fatty acids” en google zoeken,levert de bewuste 92900 resultaten. Onderaan bestaat nu de mogelijkheid: zoeken binnenresultaten: “definition”, nu schieten er nog 705 resultaten over. Wederom zoeken binnenresultaten met “chemical structure”, en nu bekomt men 52 resultaten.

d. Geavanceerd zoeken.Google Geavanceerd zoeken http://www.google.be/advanced_search?hl=nl

1 of 1 14/07/2006 15:25

�*HDYDQFHHUG�]RHNHQ Zoektips | Alles over Google

=RHN�UHVXOWDWHQ met DOOH woorden ���UHVXOWDWHQ���UHVXOWDWHQ *RRJOH�]RHNHQmet de H[DFWH�ZRRUGFRPELQDWLHmet HHQ�YDQ�GH]H woorden

]RQGHU de woorden

7DDO Alleen pagina’s geschreven in het HONH�WDDOHONH�WDDO%HVWDQGVIRUPDDW $OOHHQ$OOHHQ resultaten weergeven met het bestandsformaat HON�IRUPDDWHON�IRUPDDW'DWXP Beperk de resultaten tot websites die vernieuwd zijn RS�HHQ�ZLOOHNHXULJ�PRPHQWRS�HHQ�ZLOOHNHXULJ�PRPHQW:DDU Geef resultaten weer als mijn zoekopdracht voorkomt LQ�GH�SDJLQDLQ�GH�SDJLQD

'RPHLQ $OOHHQ$OOHHQ resultaten weergeven van de site of het domeinVoorbeelden: .org, google.com Meer informatie

*HEUXLNVUHFKWHQ Resultaten weergeven GLH�QLHW�]LMQ�JHILOWHUG�RS�OLFHQWLHGLH�QLHW�]LMQ�JHILOWHUG�RS�OLFHQWLH6DIH6HDUFK Geen filters Gebruik veilig zoeken

3DJLQD�VSHFLILHN�]RHNHQ

6RRUWJHOLMN Zoek pagina’s die lijken op de pagina =RHNHQVoorbeeld: www.google.com/help.html

.RSSHOLQJHQ Zoek pagina’s met koppeling naar de pagina =RHNHQ

©2006 Google

RPHJDFKHPLFDO�VWUXFWXUH�RI�IDWW\�DFLGV

De exacte woordcombinatie is dezelfde situatie als het gebruik van de aanhalingstekens,dat in vorige situatie 9330 resultaten gaf; nu moet er bovendien ergens het woord omegain voorkomen. Dit levert 6 zoekresultaten. Deze kunnen een voor een bekeken wordenmet een bruikbaar resultaat. Dit wordt de start van de eigenlijke tekst (zie einde). Doorhet bestandsformaat te veranderen naar powerpoint kan men een presentatie vinden overvetzuren. Bv typ “omega-3 fatty acids filetype:ppt” en de eerste presentatie die men krijgtgeeft al veel informatie.

Hoofdstuk 5. Een uitgewerkt biochemisch voorbeeld 37

e. Scirus

Laten we nu op een wetenschappelijke robot dezelfde zoektermen ingeven.Voorbeeld 1: “omega fatty acids” geeft eveneens teveel resultaten. Wanneer we echterScirus - for scientific information http://www.scirus.com/srsapp/

1 of 1 14/07/2006 15:38

Latest Scientific News - from New Scientist

%DVLF�6HDUFK Advanced Search Search Preferences

Search

Journal sources Preferred Web sources Other Web sources Exact phrase

Scirus has added new information sources. Read more .

Downloads | Subscribe to News Updates | User Feedback | AdvertisingTell A Friend | Terms Of Service | Privacy Policy | Legal

Powered by FAST © Elsevier 2006

omega fatty acids

omega fatty acids results on scirus.com, for scientific information http://www.scirus.com/srsapp/search?q=omega+fatty+acids&ds=jnl&ds=nom&ds=web&g=s&t=all

1 of 5 14/07/2006 15:40

Your query was rewritten to:omega AND "fatty acids"

We did this by addingquotes to common phrases, and by removing non-essential words. - Repeat without rewrite

Refine your search using these keywords found in the results:american heart association

arachidonic acid

canola oil

coronary

coronary heart disease

dietary fish

dietary omega-3

docosahexaenoic acid

%DVLF�6HDUFK Advanced Search Search Preferences

Search

Journal sources Preferred Web sources Other Web sources Exact phrase

Searched for: : : All of the words : � �� �� AND �� � �� AND � � �

Found: : :� �� �� � � � �� �

| � �� � �� � �� � �� � �� �� � � � | �� � �� � �� �� � �� �� � �� �� � � � | � ��� � � � � � � �� � �� �� � � �

Sort by: : : �� � � !� � �� | � ��

�� Flax Seed - Potent Source of Omega 3 Fatty Acids - Flax Seed [4K] Apr 2005...Potent Source of 2PHJD 3 )DWW\ $FLGV - Flax Seed ProHealth...source of essential IDWW\ DFLGV(EFAs), the main...linolenic acid (ALA), an RPHJD 3 fatty acid that...a rich source of RPHJD 3 essential IDWW\ DFLGV. Flax seed oil also...more hits from [http://www.immunesupport.com/flax_seed.htm]similar results

�� Fatty Acids and Diet: Omega Fatty Acids, You and Your Pets. [35K] Nov 2005...overlooked. Learn more about 2PHJD )DWW\ DFLGV and pet nutrition... You have...It has been determined that 2PHJD )DWW\ $FLGV need to be consumed by dogs...primary dietary source of RPHJD-3 IDWW\ DFLGV. 2PHJD-3 IDWW\ DFLGV are also found...more hits from [http://www.thepetcenter.com/gen/fa.html]similar results

�� Effects of Omega-3 Fatty Acids on Child and Maternal Health: Evidence Report/Technology Assessment, No. 118 [PDF-2MB] Oct 2005...Assessment Number 118 Effects of 2PHJD-3 )DWW\ $FLGV on Child and Maternal

omega fatty acids

“exact phrase” aanklikken, krijgen we een beter resultaat: 814 wetenschappelijke links en46 resultaten in tijdschriften. De meeste wetenschappelijke sites blijken patenten te zijn.

omega fatty acids results on scirus.com, for scientific information http://www.scirus.com/srsapp/search?q=omega+fatty+acids&ds=jnl&ds=nom&ds=web&t=phrase&...

1 of 5 14/07/2006 15:41

Refine your search using these keywords found in the results:acyltransferase

anti-inflammatory

capsules

chimeric genes

desaturase activity

desaturase gene

fatty acid desaturase

fatty acid supplementation

gene encoding

mortierella alpina

oleaginous

omega-6 fatty acids

osteoporosis

plasmid

%DVLF�6HDUFK Advanced Search Search Preferences

Search

Journal sources Preferred Web sources Other Web sources Exact phrase

Searched for: : : The exact phrase :� � �� ��

�� � �� � � � �

Found: : : � � � � �� �

| � � � �� � �� � �� �� � � � |

�� � �� �� � �� � �� � �� �� � � � | �� � � � �� � �� � �� �� � � �

Sort by: : : �� � � �� � � | � � ��

�� Fatty Acids and Diet: Omega Fatty Acids, You and Your Pets. [35K] Nov 2005...nutritional factors often overlooked. Learn more about 2PHJD )DWW\ DFLGV and pet nutrition... You have read about them, seen...E and other vitamins. It has been determined that 2PHJD )DWW\$FLGV need to be consumed by dogs and humans (and presumably...more hits from [http://www.thepetcenter.com/gen/fa.html]similar results

�� Omega Fatty Acids Provide Relief for Allergic Pets [5K] Jun 20062PHJD )DWW\ $FLGV Provide Relief for Allergic Pets Return...Veterinary Medicine For several years, RPHJD IDWW\ DFLGV have been in the natural medicine limelight...notes that there are different types of RPHJD IDWW\ DFLGV, specifically omega-6 and omega-3 fatty...more hits from [http://www.cvm.uiuc.edu/petcolumns/showarticle_pf.cfm?...]similar results

�� Omega Fatty Acids: The Fat You Never Knew You Needed [34K] May 2006Immune Support .com 2PHJD )DWW\ $FLGV: The Fat You Never Knew You Needed Health Watch Newsletter...Message Board E-mail Bulletin Store Community About Us 2PHJD )DWW\ $FLGV: The Fat

omega fatty acids

Voorbeeld 2: “chemical structure of fatty acids” levert 41 resultaten op. Hieruit kaneventueel een selectie gemaakt worden.Voorbeeld 3: “chemical structure of omega fatty acids” levert geen enkel resultaat.

5.2 Herkomst

Ofschoon bij de definitie reeds verwijzingen naar de herkomst aanwezig zijn, kan hiervooreven Scholar Google uitgeprobeerd worden.Als nieuwe engelse zoektermen kunnen gebruikt worden: origin, source, source of supply,formation, generation, inception. De zoektermen: omega “source of fatty acids”, leverenenkel interessante abstracts of betaalinformatie.Deze zoektermen gebruikt in Google geven wel een bruikbaar artikel dat zowel past bijherkomst als bij eigenschappen en wordt dus naar de eindtekst gekopieerd.

Hoofdstuk 5. Een uitgewerkt biochemisch voorbeeld 38Google Scholar http://scholar.google.com/

1 of 1 14/07/2006 15:51

6HDUFK Advanced Scholar SearchScholar PreferencesScholar Help

6WDQG�RQ�WKH�VKRXOGHUV�RI�JLDQWV

Google Home - About Google - About Google Scholar

©2006 Google

5.3 Eigenschappen

Voor de eigenschappen en vooral voor recent ontdekte eigenschappen, kan men gebruikmaken van de e-bibliotheek van KHLeuven. Als nieuwe zoektermen komen “quality, qua-lities, property, properties, medical, health” in aanmerking.

EBSCOHOSTNa inloggen moet de databank gekozen worden (“choose databases”) en er wordt gekozenvoor academic search elite wat een wetenschappelijke databank is. Er bestaat een “basicsearch” en een “advanced search”. Zoeken kan in artikels met keywords, in tijdschriften(publications), verwante termen, uitgeverijen, afbeeldingen. Een interessant resultaat kanin een folder gestopt worden. Figuur 5.1 toont “advanced search”, waarbij gezocht werdmet drie keywords; voor elk keyword kan een veld gekozen worden zoals auteur, titel,tekst, abstract. Deze zoekactie levert een interessant artikel met “full-text”, echter inPDF-formaat, zodat het als afbeelding naar de eindtekst gaat.

Health benefits of omega-3 fatty acids. By: Ruxto, Carrie.Nursing Standard, 8/11/2004,Vol. 18 Issue 48, p38, 5p, 2 charts; (AN 14155573 )PDF Full Text(1.2MB)

5.4 Analysetechnieken

Hiervoor gebruiken we bij wijze van voorbeeld Science Direct.Nieuwe zoektermen: analytical, methods, analysis,. . .Science Direct bezit altijd een “quick search” en kan zoeken op tijdschriften, boeken,abstracts, maar voornamelijk in de artikels zelf; binnen “search” bestaat een “basic”-vormen een “advanced”-vorm.Er wordt gezocht in verschillende wetenschappelijke richtingen zoals chemie, fysica, bioche-mie, biologie, computerwetenschappen, milieu, biotechnologie, farmacologie, astronomie,

Hoofdstuk 5. Een uitgewerkt biochemisch voorbeeld 39EBSCOhost http://web103.epnet.com/resultlist.asp?tb=1&_ug=sid+BAEB1B99%2D82B4%2D4FC0%2DBE84...

1 of 3 14/07/2006 15:59

�� � �� ��� � � � � �� � � � � �� � �� � � �� � �� �� �

.$7+2/,(.(�81,9(56,7(,7�/(89(1�6LJQ�,Q�WR�0\�(%6&2KRVW

/DQJXDJH/DQJXDJH

5HVXOWV�IRU� �7,�RPHJD�$QG�7,�IDWW\�DFLGV�$QG�7;���FKHPLFDO�DQG�PHGLFDO�� Add this search to folder | Display link to this search

)LQG�� in 7,�7LWOH7,�7LWOH 6HDUFK &OHDU

DQGDQG in 7,�7LWOH7,�7LWOHDQGDQG in 7;�$OO�7H[W7;�$OO�7H[W

in $FDGHPLF�6HDUFK�3UHPLHU$FDGHPLF�6HDUFK�3UHPLHU )ROGHU�LV�HPSW\�

7R�VWRUH�LWHPV�DGGHG�WR�WKH�IROGHU�IRU�D�IXWXUH�VHVVLRQ��6LJQ�,Q�WR�0\�(%6&2KRVW�������RI��� �3DJHV� ��� ��� 1H[W 6RUW�E\��� 'DWH'DWH

6HH��$OO�5HVXOWV���� $FDGHPLF�-RXUQDOV���� 0DJD]LQHV���� $GG�������

�1DUURZ�5HVXOWV�E\�6XEMHFW�OMEGA-3 fatty acids

FATTY acids

UNSATURATED fatty acids

SCHIZOPHRENIA

ANTIOXIDANTS

Treatment

CANCER

UNSATURATED fatty acids in human nutrition

CLINICAL trials

FISH oils

�� (IIHFWV�RI� ���HVVHQWLDO�IDWW\�DFLGV�DJDLQVW�IRUPDOGHK\GH�LQGXFHG�QHSKURSDWK\�LQ�UDWV� By: Zararsiz, Ismail;Sonmez, Mehmet Fatih; Yilmaz, H. Ramazan; Tas, Ufuk; Kus, Ilter; Kavakli, Ahmet; Sarsilmaz, Mustafa. Toxicology & Industrial Health, 2006, Vol. 22 Issue 5, p223-229, 7p, 1 chart, 5bw; DOI: 10.1191/0748233706th260oa; ($1���������)

3')�)XOO�7H[W�� ��� �� ���

�� Prevention of oxidative stress-mediated neuropathology and improved clinical outcome by adjunctive use of a combination of antioxidants and omega-3 fatty acids in schizophrenia. By: Mahadik, Sahebarao P.; Pillai,Anilkumar; Joshi, Sadhana; Foster, Adriana. International Review of Psychiatry, Apr2006, Vol. 18 Issue 2, p119-131, 13p; DOI: 10.1080/09540260600581993; ($1���������)

��

�� Omega-3 Fatty Acids for the Treatment of Cancer Cachexia: Issues in Designing Clinical Trials of Dietary Supplements. By: Harle, Lindsey; Brown, Todd; Laheru, Daniel; Dobs, Adrian S.. Journal of Alternative &Complementary Medicine, Dec2005, Vol. 11 Issue 6, p1039-1046, 8p; DOI: 10.1089/acm.2005.11.1039; ($1���������)

3')�)XOO�7H[W�� ��� � ���

RPHJDIDWW\�DFLGVFKHPLFDO�DQG�PHGLFDO

Figuur 5.1: EBSCOHOST.

maar ook economie en sociale wetenschappen.Zelfs in de basic-vorm kunnen verschillende termen in verschillende velden worden ge-plaatst. Figuur 5.2 toont de zoekopdracht met behulp van Science Direct die vier zoek-resultaten oplevert (Figuur 5.3). Van het tweede artikel werd de abstract in de eind-

ScienceDirect - All Sources Search http://www.sciencedirect.com/science?_ob=MiamiSearchURL&_method=requestForm&_btn=Y&_a...

1 of 1 18/07/2006 9:14

�� � �� � � � or Login: Password: Athens/Institution Login

Quick Search: within $OO�)XOO�WH[W�6RXUFHV$OO�)XOO�WH[W�6RXUFHV

�� �� � � �� � �� � 7LWOH7LWOH

$1'$1' � �� � �� � )XOO�7H[W)XOO�7H[W

�� � � � � � � � � � � �� � � � � � � � � � � �� �� � � �� � !� � � � � "� �� #� � � � �� $ �� �� �� � �

select one or more:

� ��% � �� �

Hold down the Ctrl key (or key) to select multiple entries.

$ �� � � � �������� to: 3UHVHQW3UHVHQW All Years

6HDUFK�+LVWRU\ - Turn On

Search for articles from our full-text collection and abstracts database using this search form. Click the � � �& button for step-by-step instructions on conducting a search using this form. Consult the Search

Tips for information about the use of connectors, wildcards, and other search options which can improve the precision of your search.

Contact Us | Terms & Conditions | Privacy Policy

Copyright © 2006 Elsevier B.V. All rights reserved. ScienceDirect® is a registered trademark of Elsevier B.V.

' ()* +, - )

$QDO\VLV�RI�IDWW\�DFLGVRPHJD

��$OO�6FLHQFHV��$JULFXOWXUDO�DQG�%LRORJLFDO�6FLHQFHV$UWV�DQG�+XPDQLWLHV%LRFKHPLVWU\��*HQHWLFV�DQG�0ROHFXODU�%LRORJ\%XVLQHVV��0DQDJHPHQW�DQG�$FFRXQWLQJ

Figuur 5.2: De “advanced search” van Science Direct.

tekst opgenomen. Dit artikel bewijst immers dat ook nieuwe analysetechnieken zoals de

Hoofdstuk 5. Een uitgewerkt biochemisch voorbeeld 40

ScienceDirect - Search Results: pub-date > 1995 and TITLE(Analysis of fatty acids) and FULL-TEX... http://www.sciencedirect.com/science?_ob=ArticleListURL&_method=list&_ArticleListID=425566...

1 of 2 18/07/2006 9:24

�� � �� � � � or Login: Password: Athens/Institution Login

Quick Search: within $OO�)XOO�WH[W�6RXUFHV$OO�)XOO�WH[W�6RXUFHV

results �������$UWLFOHV�)RXQGpub-date > 1995 and TITLE(Analysis of fatty acids) and FULL-TEXT(omega)

Edit Search | Save Search | Save as Search Alert

Sort By: DateDate

1. $�PLFURPHWKRG�IRU�WKH�VWHUHRFKHPLFDO�DQDO\VLV�RI�IDWW\�DFLG�GHVDWXUDVH�PHGLDWHG�VXOIR[LGDWLRQ�UHDFWLRQV����6+257�&20081,&$7,21%LRRUJDQLF��0HGLFLQDO�&KHPLVWU\�/HWWHUV��9ROXPH�����,VVXH�������-XQH�������3DJHV�����������Kim Y.Y. Lao, Derek J. Hodgson, Brian Dawson and Peter H. BuistSummaryPlus | Full Text + Links | PDF (232 K)

2. $QDO\VLV�RI�IDWW\�DFLGV�E\�JDV�FKURPDWRJUDSK\��DQG�LWV�UHOHYDQFH�WR�UHVHDUFK�RQ�KHDOWK�DQG�QXWULWLRQ����5(9,(:�$57,&/($QDO\WLFD�&KLPLFD�$FWD��9ROXPH������,VVXHV���������$XJXVW�������3DJHV�������T. Seppänen-Laakso, I. Laakso and R. HiltunenSummaryPlus | Full Text + Links | PDF (524 K)

3. $QDO\VLV�RI�IDWW\�DFLGV�LQ�IRRGV�E\�VXSHUFULWLFDO�IOXLG�FKURPDWRJUDSK\����5(9,(:�$57,&/($QDO\WLFD�&KLPLFD�$FWD��9ROXPH������,VVXHV���������$XJXVW�������3DJHV���������F. J. Señoráns and E. IbañezSummaryPlus | Full Text + Links | PDF (162 K)

4. $QDO\VLV�RI�IDWW\�DFLG�DQK\GULGHV�DQG�SRO\DQK\GULGHV����$57,&/($QDO\WLFD�&KLPLFD�$FWD��9ROXPH������,VVXHV���������$XJXVW�������3DJHV���������Neeraj Kumar, Mahesh Krishnan, Tony Azzam, Amir Magora, Majeti N. V. Ravikumar, Douglas R. Flanagan and Abraham J. DombSummaryPlus | Full Text + Links | PDF (288 K)

� � � �

Figuur 5.3: De “advanced search” van Science Direct.

SUPER KRITISCHE VLOEISTOFCHROMATOGRAFIE (supercritical fluid chromato-graphy) gebruikt worden. Dit biedt de mogelijkheid naar een uitbreiding en om verderte zoeken, eventueel als apart thema, naar deze recente analysetechniek. Uit het eersteartikel werd een stuk uit de “full-text” geselecteerd om naar de eindtekst te kopieren.

5.5 Nog enkele zoekrobots

5.5.1 Swetswise

Swetswise is een heel ruime zoekmachine in vele domeinen en niet alleen in de chemisch-wetenschappelijke richting. Figuur 5.4 laat zien dat de gezochte wetenschappelijke artikelsSwetsWise: search articles (advanced search) http://www.swetswise.com/eAccess/searchArticles.do?mode=V&searchMode=A&articleSearchSequ...

1 of 1 18/07/2006 9:32

search articles

search for within all fieldsall fields

ANDAND

within all fieldsall fields

show all subscriptionsall subscriptions

subject category allall sub category allall

years allall to allall

sort on relevancerelevance

max hits 100100

VHDUFK

SUHYLRXV�VHDUFK�UHVXOWVTXHU\ KLWV

© 2005 Swets Information Services. All rights reserved. Disclaimer www.swetswise.com

omega fatty acids

gas chromatography

Figuur 5.4: De “advanced search” van Swetswise.

zich situeren in de drie categorien: landbouw, algemene wetenschappen en technologie. De

Hoofdstuk 5. Een uitgewerkt biochemisch voorbeeld 41

overige 18 categorieen komen minder in aanmerking. Dit betekent dat gericht zoeken indeze drie wetenschappelijke categorieen dikwijls geen enkel resultaat oplevert. Het gebruikvan dezelfde zoektermen in alle categorieen, levert dan weer resultaten waarnaar niet echtgezocht wordt. Zo levert de vorige zoekopdracht 7 resultaten.Een tot de verbeelding sprekend onderzoek kan gevonden worden in Figuur 5.5.

SwetsWise: search result 1 to 7 of 7

1 of 2

search result 1 to 7 of 7

download search result

search results for RPHJD�IDWW\�DFLGV (within all fields) AND JDV�FKURPDWRJUDSK\ (within all fields)

year: DOO�, showing: DOO�VXEVFULSWLRQV, language: HQJOLVK categories: DOO, DOO, database: 6ZHWV:LVH�.

QHZ�VHDUFK

searched 20969245 articles - found 7 articles sorted on: relevancerelevance

���,Q�YLYR�IRUPDWLRQ�RI�SURVWDJODQGLQ�( � �DQG�SURVWDJODQGLQ�( � �LQ�DWRSLF�GHUPDWLWLVtable of content - abstract - full text

author LEONHARDT, A. - KRAUSS, M. - GIELER, U. - SCHWEER, H. - HAPPLE, R. - SEYBERTH, H.W.

year - volume - issue - page 1997 - 136 - 3 - 337publication British Journal of Dermatology

ISSN 0007-0963 electronic: 1365-2133publisher Blackwell Publishing

add to filing cabinet

���,Q�YLYR�IRUPDWLRQ�RI�SURVWDJODQGLQ�(��DQG�SURVWDJODQGLQ�(��LQ�DWRSLF�GHUPDWLWLV�table of content - abstract - full text

author Leonhardt, A - Krauss, M - Gieler, U - Schweer, H - Happle, R - Seyberth, HWyear - volume - issue - page 1997 - 136 - 3 - 337

publication British Journal of DermatologyISSN 0007-0963 electronic: 1365-2133

publisher Blackwell Publishing

add to filing cabinet

���/RQJLWXGLQDO�VWXG\�RI�IDWW\�DFLGV�LQ�SODVPD�DQG�HU\WKURF\WH�SKRVSKROLSLGV�GXULQJ�SUHJQDQF\table of content - abstract - full text

author Matorras, Roberto - Ruiz, Jose Ignacio - Perteagudo, Lourdes - Barbazan, Maria Jose - Diaz, Arantza - Valladolid, Amelia - Sanjurjo, Pablo

year - volume - issue - page 2001 - 29 - 4 - 293publication Journal of Perinatal Medicine

ISSN 0300-5577 electronic: 1619-3997publisher Walter de Gruyter & Co

add to filing cabinet

Figuur 5.5: De zoekopdracht met behulp van “advanced search” van Swetswise.

5.5.2 Journal of chemical education

Dit is een didactisch tijdschrift dat ter beschikking staat in de bibliotheek van de KHLeu-ven. Journal of chemical education verschijnt maandelijks en bevat artikels over bestaandechemische onderwerpen, vernieuwde laboratoriumproeven, nieuwe theoretische didactischebenaderingen en is een tijdschrift bedoeld voor docenten. Dit is ook ter beschikkingop het net, zodat men on-line tijdschrift per tijdschrift, of artikel na artikel, kan lezen(http://jchemed.chem.wisc.edu).

Inloggen met usernaam: KHLEUVENPaswoord: XXXXX

Hieraan is ook een zoekmachine verbonden, zodat in alle verschenen artikels in dit tijd-schrift kan gezocht worden in de titel, auteurs, en eventueel met vooraf vastgelegde “key-words”.De volgende zoekinstelling, levert 14 resultaten.Waarbij nummer 8 een basisartikel is van een gaschromatografische bepaling van vetzuren.

5.5.3 PubMed

We zoeken hier eveneens naar de chemische analyse van omega vetzuren. Dit levert 158artikels op en 7 review artikels. De artikels zouden verder moeten gespecificeerd worden,maar de reviews kunnen interessant zijn.

Hoofdstuk 5. Een uitgewerkt biochemisch voorbeeld 42JCE Online: JCE Index: Advanced Search

1 of 2

| Subscriptions | Software Orders | Support | Contributors | Advertisers |

-&( Print

Current Issue Previous Issues Supplements Search -&( Index

-&( Digital Library

ChemInfo DigiDemos Featured Molecules LivTexts LrnCom QBank SymMath WebWare

-&(�6RIWZDUH

Latest Releases Software & Video Downloads Support

Only@JCE Online

-&( Online Store -&( HS CLIC -&( Discussion Forums

Biographical Snapshots ChemEd Resource Shelf Featured Molecules Hal’s Picks

Home > JCE Print > JCE Index >

-&( Index Advanced Search

The Advanced Search provides you with additional options to do "or"-type searches, to search additional fields, and to control how the results are displayed.

Tips for searching List of keywords

Search -&( Index Database, Advanced Search

Title

Authors

Keywords

Year Issue # (1–12) Page

Search type and or

Display of ResultsSort &KRRVH�ILHOG�WR�VRUW�E\����&KRRVH�ILHOG�WR�VRUW�E\���� $VFHQGLQJ$VFHQGLQJ

Records per page ����6HDUFK���

Home > JCE Print > JCE Index > Advanced Search

-&( Search Basic Search, -&(Index Advanced Search Keywords Laboratory Search

JCE ForumsJoin this online community and tell us and others what you think. Current forums discuss topics of interest to high school teachers, JCE Software users, and general chemistry curriculum reform. JCE Forums

JCE HS CLIC

Our Secondary School editors work hard to distill all the -&(materials to produce a fraction of particular interest to high school teachers. We call it CLIC.

JCE HS CLIC

IDWW\�DFLG

Figuur 5.6: Een zoekopdracht met behulp van de internet-zoekrobot van Journal of ChemicalEducation.

JCE Online: JCE Index: Search Results

1 of 2

| Subscriptions | Software Orders | Support | Contributors | Advertisers |

-&( Print

Current Issue Previous Issues Supplements Search -&( Index

-&( Digital Library

DigiDemos QBank SymMath WebWare

-&(�6RIWZDUH

Computer Software Video "Web-Ready" Software Downloads Search Support

Only@JCE Online

-&( HS CLIC -&( Buyers Guide

Biographical Snapshots ChemEd Resource Shelf CQs and ChPs Hal’s Picks Featured Molecules Project Chemlab Reviewed WWW Sites

Home > JCE Print > JCE Index >

-&( Index Search Results List

Your search: · For "fatty acid" in field: title

Search Again

Displaying 14 records: 1 to 14 of 14 found

1. Classroom Research: GC Studies of Linoleic and Linolenic Fatty Acids Found in French Fries Crowley, Janice P.; DeBoise, Kristen, L.; Marshall, Megan R.; Shaffer, Hannah M.; Zafar, Sara; Jones, Kevin A.; Palko, Nick R.; Mitsch, Stephen M.; Sutton, Lindsay A.; Chang, Margaret; Fromer, Ilana; Kraft, Jake; Meister, Jessica; Shah, Amar; Tan, Priscilla; Whitchurch, James

����, ��, 824 Abstract Full text

2. Determination of the Fatty Acid Content of Biological Membranes: A Highly Versatile GC-MS Experiment Schultz, Emeric; Pugh, Michael E.

����, ��, 944 Abstract Full text

3. A Biochemical GC-MS Application for the Organic Chemistry Laboratory: Determination of Fatty Acid Composition of $UDELGRSVLV�WKDOLDQD Lipids Bender, Jared D.; Catino, Arthur J., III.; Hess, Kenneth R.; Lassman, Michael E.; Leber, Phyllis A.; Reinard, Michael D.; Strotman, Neil A.; Pike, Carl S.

����, ��, 1466 Abstract Full text

4. Trans Fatty Acids Doyle, Ellin

����, ��, 1030 Abstract Full text

5. Integration of GC/MS Instrumentation into the Undergraduate Laboratory: Separation and Identification of Fatty Acids in Commercial Fats and Oils Rubinson, Judith F.; Neyer-Hilvert, Jennifer

����, ��, 1106 Abstract Full text

6. A convenient method of esterification of fatty acids: An undergraduate organic laboratory experiment.

����, ��, 1034 Full text

-&( Search Basic Search, -&(index Advanced Search Keywords Laboratory Search

JCE ForumsJoin this online community and tell us and others what you think. Current forums discuss topics of interest to high school teachers, JCE Software users, and general chemistry curriculum reform. JCE Forums

Join the Chemlab TeamWe are always on the lookout for energetic chemistry laboratory reviewers. Reviewer Information

Other FeaturesOnly@JCE Online JCE HS CLIC JCE Discussion Forums Biographical Snapshots ChemEd Resource Shelf

Figuur 5.7: De eerste 6 zoekresultaten van de zoekopdracht “fatty acid” voor Journal of ChemicalEducation.

Hoofdstuk 6

Verslagen schrijven

Dit hoofdstuk is gebaseerd op de tekst “Verslagen schrijven” van Greetje Jongen, lectorwiskunde.

Voor het opleidingsonderdeel “Wetenschappelijk Bronnenonderzoek” wordt verwacht datde student een goed gestructureerde tekst schrijft op basis van de uitgevoerde literatuur-studie. In het derde jaar bachelor chemie zul je namelijk een stage moeten doen enhierover verslag uitbrengen. In het latere beroep zal men ook van je verwachten dat je opeen efficiente en duidelijke wijze kunt rapporteren.Het is dus belangrijk om steeds een goed en verzorgd verslag in te dienen daar dit altijdhet rendement van je werk zal vergroten.

In dit hoofdstuk wordt je een leidraad gegeven die je kan helpen om zelf een verzorgde engoed leesbare tekst te ontwerpen.We overlopen de verschillende onderdelen van een verslag in sectie 6.1. In de volgendesectie hebben we oog voor het taalgebruik. In sectie 6.3 lees je hoe je een goed ogendverslag kan ontwerpen. Hoe je kan voorkomen dat je verslag toch niet tijdig in handenvan de docent valt, vind je in sectie 6.4. In sectie 6.5 formuleren we een besluit. In debijlage vind je tenslotte een checklist voor de vorm van een verslag.

6.1 Structuur

Een verslag kan bestaan uit de volgende onderdelen:

1. Titelblad (*)

2. Woord vooraf (*)

3. Inhoudstafel (*)

4. Inleiding

5. Corpus (kern)

6. Conclusie

43

Hoofdstuk 6. Verslagen schrijven 44

7. Bijlagen (*)

8. Literatuurlijst (*)

De onderdelen aangeduid met (*) zijn alleen van toepassing in specifieke situaties.We bespreken eerst elk onderdeel afzonderlijk.

6.1.1 Titelblad

De volgende gegevens moeten een verslag steeds voorafgaan:

� de naam of het logo van de school;

� de titel van de opdracht;

� je naam en klas;

� de datum dat je het werk moet afgeven.

Wanneer een verslag een groot aantal pagina’s omvat (bijvoorbeeld een eindwerk), danmaakt men gebruik van een titelblad.Bij een minder groot verslag is er geen titelblad nodig, maar dan is het toch noodzakelijkdat er op de eerste pagina een hoofding wordt voorzien die door een volle lijn over devolledige tekstbreedte gescheiden wordt van het eigenlijke verslag.

6.1.2 Woord vooraf

Het woord vooraf wordt veel gebruikt in eindwerken en boeken, maar is niet nodig in eenkort verslag. De schrijver heeft met het woord vooraf de mogelijkheid om zijn waarderingen dankbaarheid uit te drukken aan mensen die het mee mogelijk gemaakt hebben inhet tot stand komen van het werk. In het woord vooraf kan men ook alle mogelijkeonderwerpen behandelen die niet rechtstreeks met de eigenlijke tekst in verband staan.

6.1.3 Inhoudstafel

De inhoudstafel is het visitekaartje van het verslag. Zij vermeldt de titels van de hoofdstuk-ken en van de belangrijkste onderdelen zoals die in de tekst logisch geordend voorkomen.Op die manier verklapt ze in een oogopslag de volledige inhoud. Dit is mogelijk als

� iedere titel de inhoud van het betrokken deel beknopt, maar nauwkeurig weergeeft;

� alle titels een eenvormige structuur vertonen: gebruik steeds zelfstandige naamwoor-den, geen zinnen;

� uit de volgorde van de titels de logische structuur van het eindwerk af te leiden is.

De hoofdstukken krijgen een decimale indeling. Dit geldt enkel voor de eigenlijke tekstvan het eindwerk; woord vooraf, inhoudsopgave, bibliografie en bijlagen krijgen meestal

Hoofdstuk 6. Verslagen schrijven 45

geen hoofdstuknummer. De laatste twee worden meestal wel vermeld in de inhoudsopgave.Een voorbeeld van een inhoudsopgave vind je vooraan deze tekst.De meeste tekstverwerkers bieden de mogelijkheid om de verschillende onderdelen van hetverslag automatisch te nummeren en een inhoudsopgave te genereren. Ze voorzien meestalook een aangepaste lay-out. Hier kan je eventueel gebruik van maken.

6.1.4 Inleiding

Nadat de inhoudsopgave een gestructureerd overzicht geboden heeft van de inhoud vanhet verslag, wordt de lezer in de inleiding in een vlot lezende taal verder geınformeerd.De inleiding is de plaats om het onderwerp te omschrijven en te situeren in een ruimerecontext:

� wat wil je meedelen of aantonen met het verslag;

� waarom heb je dit onderwerp gekozen (motivatie);

� wat is het belang van dit project/werk (leren omgaan met Wetenschappelijk Bron-nenonderzoek, het stagebedrijf, . . . );

� hoe heb je het onderwerp afgebakend en waarom?

Bij een lang verslag bespreek je ook de opbouw (beknopt en in een vlotte doorlopendetekst).

6.1.5 Corpus

Het corpus of de kern is het eigenlijke werk van de auteur. Hier zet je uiteen wat je overhet onderwerp hebt gevonden, wat je hebt uitgewerkt in verband met je onderwerp, . . .

Indeling

De kern is ingedeeld in hoofdstukken. Verdere onderverdelingen moeten eenvoudig, dui-delijk en consequent zijn.Elk hoofdstuk behandelt maar een afgerond geheel. Let bij de indeling in hoofdstukkenvooral op de logische structuur van de tekst.

Citeren en refereren

Bij het schrijven van een wetenschappelijke tekst, maakt men veel gebruik van een We-tenschappelijk Bronnenonderzoek. Het auteursrecht en het examenreglement ge-bieden dat je de gebruikte bronnen vermeldt. Indien niet, pleegt men plagiaat endaar staan zware straffen op. Het is dan ook uiterst belangrijk dat je steeds nauwkeurigje bronnen bijhoudt om deze te verwerken in de zelf geschreven tekst.In de literatuur kan men verschillende manieren aan vormen voor citaten en referentiesterugvinden. Een veel voorkomende manier is te refereren met getallen tussen vierkantehaken:

Hoofdstuk 6. Verslagen schrijven 46

De inhoud van deze tekst is gebaseerd op [5] en [6].

De tekst is gezet met LATEX. Deze tekstverwerker kan je gratis downloaden op[7]. Een goede handleiding is [8].

In de literatuurlijst (hier pagina 51) geeft het overeenkomstige nummer de beschrijvingvan het gebruikte document.Je kan ook een andere manier van citeren verkiezen, maar let er op dat je consequent bentdoorheen het ganse verslag.

6.1.6 Conclusie

In de conclusie of het besluit komen geen nieuwe elementen meer aan bod, maar vat menhet voorgaande bondig samen. Conclusies moeten ook leesbaar zijn voor iemand die hetvoorgaande niet heeft gelezen1.

6.1.7 Bijlagen

Een groot verslag gaat dikwijls vergezeld van documenten, tekeningen, tabellen, foto’s endergelijke die men in bijlagen plaatst.De bijlagen komen na het besluit. Zet op elke bijlage — tenminste op haar eerste pagina —in de linkerbovenhoek een volgnummer, bijvoorbeeld “Bijlage 3”. Alle bijlagen krijgen inde rechterbovenhoek gewoon een paginanummer volgens de algemene bladnummering vanhet verslag.Vergeet niet in de tekst te verwijzen naar de tekening of tabel in bijlage.

6.1.8 Literatuurlijst

In de literatuurlijst neem je alle werken op waarnaar je in het verslag verwijst. We haaldenreeds in sectie 6.1.5 aan dat er geen consensus bestaat over hoe je in de corpus moetverwijzen naar een literatuurlijst. Voor de vorm van de referenties zelf bestaan evenminvaste regels. We geven je daarom enkel deze (algemene) richtlijnen:

� indien bekend, vermeld je de naam van de auteurs en de titel van de uitgave;

� vermeld steeds een datum. Voor een boek is dat de datum van uitgave. Voor eenwebsite ligt dit moeilijker, maar gebruik dan de datum dat je de site het laatstgeraadpleegd hebt;

� volg de stijl van een handboek dat ongeveer hetzelfde onderwerp als het jouwe han-teert, bijv. een boek over analytische chemie als je een verslag schrijft over eenchromatografische methode;

� wees consequent doorheen het volledige verslag;

� vermeld anderen zoals je zelf vermeld zou willen worden.1Snelle lezers lezen enkel de inhoudsopgave, de inleiding en de conclusie. Zij zouden dan de grote lijnen

van je verslag moeten kennen. Leg die drie onderdelen dus extra in de watten.

Hoofdstuk 6. Verslagen schrijven 47

6.2 Taal

De taal is steeds het Nederlands. Het is vanzelfsprekend dat de taal correct en verzorgdmoet zijn. De tekst wordt opgesteld in de bijgestuurde spelling van 1995 volgens de officieleregels van de Nederlandse Taalunie. Bij twijfel raadpleeg je de nieuwe “Woordenlijst vande Nederlandse taal”, beter bekend als het nieuwe groene boekje of “Van Dale grootwoordenboek der Nederlandse taal”. Geef niet toe aan de trend om vreemde woorden inje taalgebruik op te nemen en gebruik waar mogelijk Nederlandse termen.Controleer de spelling zorgvuldig. Besteed extra aandacht aan de spelling van werkwoor-den. Vervoegingsfouten van werkwoorden (bijvoorbeeld dt-fouten) storen de gemiddeldelezer meer dan andere fouten. Ze staan erg slordig, waardoor een lezer zich kan afvragenof slordigheid symptomatisch is voor het hele werk. Belangrijk is ook dat je de spellingconsequent hanteert. Uiteraard laat je ook altijd de tekstverwerker een spellingcontroleuitvoeren.Omdat je maximale informatieoverdracht beoogt, moet je stijl ook aangepast zijn. Schrijfin duidelijke korte zinnen, maar vermijd in telegramstijl te vervallen. In elke zin hoorteen onderwerp en een werkwoord thuis. Een opsomming kan soms een oplossing bieden.Lange zinnen met veel bijzinnen, die ettelijke regels in beslag nemen, zijn eveneens uit denboze.Laat tenslotte, indien mogelijk, het verslag nalezen op taalgebruik en spelling door eenbuitenstaander.

6.3 Vormgeving

Uiteraard is de inhoud van je werkstuk zeer belangrijk. Toch loont het de moeite ookaandacht te besteden aan de vormgeving. Een goed doordachte vormgeving nodigt uittot lezen en zal ervoor zorgen dat wat je wil meedelen beter overkomt bij de lezer. Hetbevordert altijd de communicatie.Bij vormgeving gaat het niet alleen om een mooi voorblad. Je moet ook denken aan deverdeling van de tekst over de pagina’s, het verwerken van de afbeeldingen en de printer-en kopieerkwaliteit.De standaardinstellingen van de meeste tekstverwerkingsprogramma’s beogen meestal eengoed doordachte vormgeving (bladspiegel, lettertype, . . . ) en kan je meestal ongewijzigdgebruiken. De vormgeving van deze tekst is bijvoorbeeld de standaardinstelling van LATEX.Toch geven we je enkele richtlijnen mee.

6.3.1 Papier en bladspiegel

Het verslag maak je op papier formaat din a4 (210×297 mm). Hanteer voor de margesongeveer 3 a 3,5 cm marge links, 3 cm boven, onder en rechts.

Hoofdstuk 6. Verslagen schrijven 48

6.3.2 Typografie

Gebruik altijd hetzelfde lettertype. Kies een lettertype dat goed leesbaar is, bijvoorbeeld“Times New Roman” of “Arial”. De grootte van het lettertype in de doorlopende tekstis maximaal 12 punt.

6.3.3 Titels

Titels worden in hun geheel benadrukt door letterdikte, lettergrootte, . . . Ze worden nooitonderstreept2.Begin alle titels van hoofdstukken en verdere onderverdelingen op gelijke afstand van delinkerkantlijn. Zorg ervoor dat er voldoende afstand is tussen het volgnummer van deindeling en de titel. De teksten zelf beginnen aan de kantlijn.

6.3.4 Alinea’s

Verdeel de tekst consequent in alinea’s, die van elkaar gescheiden worden door een witregel.Witregels kunnen tussengevoegd worden om bepaalde delen te accentueren, zoals titels,of om het geheel overzichtelijker te maken.Een witregel gebruik je best

� tussen twee opeenvolgende titels;

� tussen een titel en de daaropvolgende tekst;

� tussen twee alinea’s of andere tekstdelen;

� voor en na een opsomming of aanhaling;

� boven en onder aanduidingen als “Opmerking”, “Voorbeeld”, “NB”.

Twee witregels gebruik je tussen een tekst en een daaropvolgende titel.In sommige teksten wordt geen witregel gebruikt om twee alinea’s van mekaar te on-derscheiden, maar een inspringing van de tekst. Dit is bijv. de standaardinstelling vanhet tekstverwerkingsprogramma LATEX (en kan ook ingesteld worden in bijv. Word) eneveneens een goede keuze.

6.3.5 Leestekens en spatiering

Leestekens:

� na titels van hoofdstukken en volgende onderverdelingen gebruik je geen leestekens;

� bij opsommingen na een dubbelpunt, zoals bij deze paragraaf 6.3.5, worden de opge-somde delen door een kommapunt gescheiden, behalve na een tussenzin, dan gebruikje een punt;

2Lijnen amputeren de benen van de lange letters. Intelligente tekstverwerkers kunnen amputaties

vermijden door vette titels te zetten, variatie in lettergrootte, . . .

Hoofdstuk 6. Verslagen schrijven 49

� elk deel van de opsomming begint met een kleine letter;

� het laatste deel sluit met een punt.

6.3.6 Nummering van de pagina’s

Men telt de pagina’s vanaf de titelbladzijde tot en met de laatste bedrukte pagina vanhet verslag. De titelpagina en het woord vooraf worden wel geteld, maar er wordt geenpaginanummer op afgedrukt.

6.3.7 Presentatie

Je verslag moet er zo netjes uitzien als ware het een meisje dat een jongeman wenst teverleiden. Indien de eindpresentatie slecht is, valt alle moeite die je gedaan hebt voorinhoud en vorm in het water. Kies dus voor proper papier, zoek een printer die netteoutprints geeft3 en bundel alle bladzijden in een mapje.

6.4 De wet van Murphy

Alles is klaar. Je hebt het verslag van je dromen gemaakt. De lay-out is geweldig, deinhoud grandioos. Je lief vond zelfs even tijd om de tekst na te lezen.Maar dan slaat de bliksem in op je huis en de computer begeeft het. Of je kleine zusjemaakt een kunstwerk op je afgedrukte verslag. Of de printer laat het afweten. Of . . .Er bestaan duizend-en-een toestanden die ervoor zorgen dat je verslag toch niet tijdig inhanden van je docent belandt. Daarom dit lijstje tips. Je weet maar nooit.

� Neem regelmatig een backup van je werk. Sla het werk elk half uur op in je computer;neem elke dag een backup op schijf. Bewaar niet alle backups op dezelfde plaats.

� Zorg dat je tekst ruim op voorhand klaar is. Als er dan iets misloopt, kan je tenminstenog wat redden.

� Realiseer je dat de printer en de fotokopiemachine het meestal begeven als je ze hetdringendst nodig hebt.

� Lees de definitieve versie nogmaals na voordat je die afgeeft.

En, last but not least, vergeet je werk niet mee te nemen naar school.

6.5 Besluit

In deze tekst hebben we enkele tips gegeven hoe je een verzorgd verslag kan maken.We hebben vaak de woorden “ongeveer” en “meestal” gebruikt. Een verslag schrijven isimmers persoonlijk en hangt af van situatie tot situatie. Het belangrijkste is dat je overde volledige tekst consequent bent en dat het resultaat goed leesbaar is.

3Dit is niet altijd vanzelfsprekend: lees sectie 6.4.

Hoofdstuk 6. Verslagen schrijven 50

Je kan veel tijd winnen als je je tekstverwerker correct gebruikt. De meeste tekstver-werkers (ook Word!) bieden ingebouwde systemen om hoofdingen te zetten, een inhouds-tafel te genereren, pagina’s te nummeren, spelling te checken, . . . Misschien levert destandaardinstelling van je tekstverwerker een andere (maar aanvaardbare) bladspiegel op.Bedenk dan dat zijn ontwerpers er langer over nagedacht hebben dan jij4.En als je nog niet weet hoe eraan te beginnen: neem een voorbeeld dat je goed vindt engebruik je gezond verstand. Dan lukt het wel.

4Meet bijvoorbeeld de marges van deze tekst na. Zij zijn ook niet helemaal conform de richtlijnen van

sectie 6.3.

Bibliografie

[1] H. Meysman en J.L. Vanderhoeven, “Paper, Project of Scriptie (Van muisklik tottekst)”, Acco Leuven, zesde editie, 2004

[2] S. Opsomer, “Wetenschappelijk Bronnenonderzoek”, Katholieke Hogeschool Leuven,Departement Rega, academiejaar 2006-2007

[3] E. Brungs, “Zinvol zoeken, stijlvol schrijven. Handleiding voor het schrijven van we-tenschappelijke teksten in de Sociale Wetenschappen”, Acco Leuven, november 2005

[4] D. Deckmyn, “Cuil verdient een kans”, De Standaard, 6 augustus 2008

[5] M. Van Cauteren, “Hoe maak ik een rapport”, Katholieke Hogeschool Brussel, De-partement Gezondheidszorg, academiejaar 2000-2001

[6] J. Claes, M. Van Rumst e.a., “Criteria voor de vormgeving van het eindwerk”, Ka-tholieke Hogeschool Kempen, Campus KHKempen Geel, 20ste editie, mei 2002

[7] http://miktex.org/, 20 augustus 2008

[8] M. Goossens, F. Mittelbach en A. Samarin, “The Latex Companion ”, Addison-Wesley, 1994