ZELFSTANDIG ONDERNEMEN BINNEN DE FRANCHISEFORMULE

WELKOM

Mevrouw Esther Brons- Stikkelbroeck

De heer Frank Sturkenboom

De heer John Huizing

2

PROGRAMMA

Introductie thema

Kennismaking; uw vragen

Interactieve inleiding: Waarom franchise en wat is het?

Interactieve inleiding: Aandachtspunten in vormgeving

Uw vragen

Moverende meningsvorming rond stellingen

Conclusies en tips

Vervolg

3

INTRODUCTIE THEMA

De beste eigenschappen van de zelfstandig

ondernemende woningcorporatie combineert met het

recht om een uitdagende formule te mogen gebruiken.

Geen fusie met filialen.

Geen vrijblijvend samenwerkingsverband.

Een samenwerkingsvorm waarbij tweezijdig

ondernemerschap garant staat voor succes.

4

WIE EN WAT?

Kennismaking

Uw ervaring met franchise

Uw vragen/onderwerpen

WAAROM FRANCHISE EN WAT IS HET?

De heer Frank Sturkenboom

6

Atrivé onderzoek samenwerking

IN OPDRACHT VAN AEDES UITGEVOERD IN 2006/2007:

Literatuur onderzoek, praktijk & theorie

bedrijfsleven:1. Doelstellingen2. Inrichting 3. Succes en faalfactoren

Interviews met wcp samenwerkingsverbanden

van: oud en jong, breed en smal, veel en

weinig leden.

7

Welke samenwerkingsverbanden (1)

Cobra/Domein

Futura

CHF & Pierre Louis

LievendeKey

Kences

Haaglanden

Drechtsteden

Woongroep Twente

Kristal

De Woonmaatschappij Hoofddorp

Rivierengebied (Geldermalsen, Tiel, Culemborg, Leerdam, Liende)

8

Welke samenwerkingsverbanden (2) Domaas (13 corporaties)

Zevenbergen/Klundert/Oudenbosch

Maaskoepel

ROC (regionaal overleg corporaties)

STUW

RWU (Regionaal overleg Woningcorporaties Utrecht)

Heteren/Valburg

Woningbouw Weesp / Muiden / ’t Gooi & omstreken

KWH

Accolade (H’veen, Sneek, Joure)

9

Welke samenwerkingsverbanden (3) Raalte/ Vriezenveen-Westerhaar/ Den Ham Vroomshoop/

Wierden-Enter /Hellendoorn

Woonkern Groep (Kerkrade/ Vaals/ Mechelen/ Landgraaf)

Gendt / Goede Woning Lobith / Nijmegen

SGBA (7 corporaties)

Lemmer / Zuid-west Friesland / Balk

Leusden/ Nijkerk / Barneveld

Maasdelta / Spijkenisse / H’voetsluit / M’sluis

HOEVEEL VAN DEZE SAMENWERKINGSVERBANDEN BESTAAN

NOG?

10

Resultaten onderzoek

Wat zijn de doelstellingen van samenwerking?

Kennis vergroten (90%)

Kerncompetenties of strategische voordelen (90%)

Efficiencyvoordeel contracten (90%)

Efficiency verbeteren (schaal) (80%)

Gezamenlijke productie (70%)

Vergroten marktaandeel bestaande markt (70%)

Groei markt in nieuwe markten (60%)

Waardetoevoeging richting klanten (60%)

Waarborgen strategische flexibiliteit (60%)

11

Conclusie 1 : doelen

Corporaties werken samen:

1. Professionaliteit te vergroten en efficiency te realiseren;

2. en in tweede instantie voor de marktpositie

Wel in bedrijfsleven, niet bij corporaties samenwerken voor:

waardetoevoeging,

strategische flexibiliteit en

voor co- specialisatie (senseo)

12

Conclusie 2 : organisatievorm

3 typen: federatieve unie, gemeenschappelijk kantoor

en shared service center

Geen Strategische Allianties, geen Joint Ventures

Wel rechtspersoonlijkheid met mogelijkheid van

uittreden, maar zonder duidelijke waardecreatie

Verklaring: ontbreken van financiële belangen?

13

Conclusie 3 : weinig stabiel

Veel van de onderzochte samenwerkingsverbanden

zijn alweer ter ziele

Waarom?

14

Waarom?

Geen zakelijk belang? Geen duurzame toegevoegde

waarde?

Few heads, Many chiefs?

Corporaties als opdrachtgever en niet als eigenaar

Geen dwingende afspraken efficiency

Te weinig ruimte voor bestuur/directie S.O.

Deelnemende organisaties veranderen ondertussen

15

Andere sectoren

16

Wat is franchise

Hechte vorm van samenwerking

tussen zakelijke partners,

waarbij een efficiënte taakverdeling en

uniforme uitstraling naar de markt de basis is.

17

Centrale vragen

1. Kan franchising helpen om problemen van

grootschaligheid bij fusie te voorkomen?

2. Kan franchise adequaat de klantgerichte corporatie

ondersteunen?

18

Franchise formules in welzijn, onderwijs en zorg

19

De sterke kanten van een franchiseformule

Franchisegever Efficiënte en snelle

uitrol formule Risico spreiding Expansie,

beperking bureaucratie

Efficiënte innovatie

Franchisenemer Eigen onderneming Centrale support Bewezen formule Zelfstandigheid Continue

ontwikkeling formule

20

De zwakke kanten van een franchiseformule

Franchisenemer

Evenwicht franchise fee en voordelen voor FN

Afbreukrisico imago van ondermaatse FN

Geen contractverlenging

Afhankelijkheid formule Tekort aan financiële

middelen bij FG

Franchisegever

Uittreden van FN’s Kosten/baten

evenwicht in de fees

Afbreukrisico imago van ondermaatse FN

21

Franchise: Ei van Columbus?

Uitstekend alternatief voor grootschalig organiseren locale woondiensten;

échte corporatieondernemers nodig;

Een vernieuwend concept kan snel uitgerold worden;

Omvormen van oude organisaties is veel lastiger

22

Voorbeeld: WK formule (1)

5 corporaties richten samen met een ondernemer De

Onderneming Wonen in Kernen formule (WK-formule) op;

De ondernemer bouwt de uitdagende WK-formule uit: lokale

dienstverlening, slanke professionele bedrijfsvoering gericht

op kernen;

De ondernemer ondersteunt de formule in backoffice: P&O,

ICT, PO, PR, fiscaliteiten, beleidsontwikkeling,

vastgoedsturing, contracten, verslaglegging e.d.;

23

Voorbeeld: WK formule (2)

De ondernemer contracteert daarop deelnemende

corporaties als franchisenemers;

Basis is het Woonconcept in kernen: kleinschalig, kwaliteit,

ruimte en zelfstandige corporatie;

Basis is business plan, drie jaar start en risicodragende

participatie van de 5 corporaties als aandeelhouder;

Ontwikkeling is uitdagend om de deelnemende

aandeelhouders en derden als franchisenemer te veroveren.

AANDACHTSPUNTEN IN DE VORMGEVING

Mevrouw Esther Brons- Stikkelbroeck

25

Definitie - algemeen

Het van oorsprong Franse woord franchise (vrijdom) is via het Engels in het Nederlands terechtgekomen, en is afgeleid van franc (vrij, gratis).

Een franchise is een methode van zakendoen waarbij een ondernemer (de franchisenemer) een contract sluit met de eigenaar van een handelsnaam (de franchisegever) die de franchisenemer het recht geeft om tegen betaling een zaak met die handelsnaam te exploiteren.

26

Definitie – juridisch

“Franchise is een hechte vorm van

samenwerking tussen juridisch en financieel

zelfstandige en onafhankelijke ondernemingen

(franchisegever en de individuele

franchisenemers), die onder gebruikmaking van

een gemeenschappelijke naam en met een

uniforme uitstraling producten en diensten

aanbieden aan afnemers.”

27

Ontwikkeling aantal vestigingenOntwikkeling aantal vestigingen

Bron: NFV

0

2.000

4.000

6.000

8.000

10.000

12.000

2007 2008 2009

Aantal franchisevestigingen

Detailhandel Food

Detailhandel Non-Food

Horeca

Dienstverlening

Overig

28

Kenmerken – wat wel?

Handelsmerk;

Duurzame relatie;

Zakelijk concept, uniformiteit, knowhowoverdracht;

Ondersteuning en begeleiding;

Duidelijke spelregels;

Handboek;

Zelfstandigheid;

Vergoeding.

29

Kenmerken – wat niet?

Boekhandelaren zoeken steun bij elkaar

3 maart 2009 | Het Financieele Dagblad

“Doel van de samenwerking is volume te creëren en scherper in te

kopen. De lokaal gewortelde boekhandels behouden daarbij hun eigen

identiteit. 'We zijn geen franchiseformule met een uniforme uitstraling.

De inkoopketen is alleen achter de schermen actief.”

30

Sectoren

31

Strategisch

HomeTeam heeft ervoor gekozen om samen te werken met zelfstandige onderhouds- en

timmerbedrijven.

Ondernemers die kiezen om volgens een strakke formule en uniforme werkwijze te werken. Dat geeft één

aanspreekpunt en de mogelijkheid en zekerheid om het vastgoedbeleid gericht aan te sturen.

De keuze voor het werken met een hardfranchiseformule is bewust gemaakt, zodat u kunt rekenen op

een hoge servicegerichtheid en een bijzonder hoge productiviteit.

32

Strategisch

Belangrijk kenmerk: “hardheid” van de keten;

Spanningsveld: bewaken uniforme uitstraling vs. zelfstandigheid;

Kernelementen zijn hard;

Randelementen zijn zacht;

33

Franchiseovereenkomst

Onbenoemde overeenkomst Samenwerking is evenwicht

Aanverwante reglementen en overeenkomsten: Master/licentieovereenkomst Huurovereenkomst Algemene inkoop/verkoopvoorwaarden Inkoopovereenkomst ed. Handboek, Reglementen ed. Erecode

34

Franchiseovereenkomst

Precontractuele verhoudingen

Duurovereenkomst (bepaalde tijd/onbepaalde

tijd/tussentijdse opzegmogelijkheid/stilzwijgende

verlenging)

Algemene voorwaarden, kernbedingen of resultaat van

onderhandeling?

Uitleg overeenkomst

35

Bepalingen in een overeenkomst

Prestaties

Omzetprognoses

Handboek

Exclusiviteit/plaats van

vestiging

Looptijd

Overlegstructuur

Afnameverplichting

Prijsafspraken

Non-concurrentiebeding

Zelfstandigheid

Prijsafspraken

Franchise en huur

36

Wie heeft zeggenschap?

FG

FN FN FN FN FN

FN

FG

vereniging < cooperatie < franchisecooperatie<

franchise

37

Prestaties

Hoofdverplichting FG: Handelsnaam of merk; Knowhow;

Afgeleide verplichtingen FG: Adviseren, informeren, reclame, handhaven uniformiteit, etc.

Hoofdverplichting FN: Uniformiteit;

Afgeleide verplichtingen FN: Opvolgen van instructies, vergoedingen, etc.

38

Omzetprognoses

Veel geschillen gaan over tegenvallende

omzetten of winsten

Gestelde oorzaak: omzetprognoses onjuist, te

rooskleurig voorgespiegeld of informatie

verzwegen.

39

Overlegstructuur

Franchiseraad: advies- of beslissingsbevoegdheid

Franchisevereniging

Commissies (om kwaliteit te waarborgen gebruik maken

van elkaars deskundigheid. Beleidsadviescommissie,

inkoopcommissie, klankbordgroepen)

40

Samenwerken

Top Movers verhuizingen

Een samenwerkingsverband van familiebedrijven

Formulegedachte: één merk

De omvang van een groot bedrijf

De slagkracht van een klein bedrijf

Van cooperatie naar franchisecooperatie