Delphi̇ tekni̇ği̇ i̇ş sağliği ve güvenli̇ği̇ - risk değerlendirmesi - risk analizi

03.05.2023 Mustafa ERYÜKSEL 1

Mustafa ERYÜKSEL


İÇERİK

DELPHİ TEKNİĞİ


DELPHİ TEKNİĞİ

1 2

3 4


DELPHİ TEKNİĞİ NEDİR?Organizasyonda bir sorunun çözümü için uzman kişilerin yüz yüze görüşmeler ve bir arada tartışmalar yapmadan bir konu hakkında karar vermelerine ve uzlaşmalarına imkan sağlayan bir yöntemdir.


DELPHİ TEKNİĞİNİN TARİHÇESİ Adını Eski Yunan’da, geleceğe ilişkin kehanetlerde bulunan ünlü

bir Yunanlı kahinin yaşadığı Delphi adlı bir yerden almıştır.

Delphi tekniği, 1950’li yıllarda ABD’de RAND şirketinde çalışan Olaf Helmer ve Norman Dalkey adındaki iki araştırmacı

tarafından geliştirilmiştir.


DELPHİ TEKNİĞİNİN AMACI NEDİR?

Geleceğe ilişkin tahminlerde bulunmak.

Uzman görüşlerini ortaya çıkarmak.

Uzlaşma sağlamak.


DELPHİ NERELERDE KULLANILMALIDIR?

Özellikle politik ya da duygusal ortamlarda karar verme durumunda kalındığında veya kararların güçlü gruplar tarafından etkilenme olasılığı olduğu durumlarda.


DELPHİ TEKNİĞİNİN FAYDALARI

Ürünün hangi niteliklere sahip olması gerektiği.

Gerçekleştirilmesi düşünülen bir etkinliğin yapılmaya değip değmeyeceği.

Önceliklerin neler olabileceği.

Belli bir görevi yerine getirecek kişinin hangi yeterliliklere sahip olması gerektiği.


DELPHİ TEKNİĞİNİN 3 TEMEL ÖZELLİĞİ

1 Katılımda gizlilik

Grup tepkisinin istatistiksel analizi

Kontrollü geri besleme

2

3


DELPHİ TEKNİĞİNİN ÖZELLİKLERİ


Bu özellik Delphi’nin başarı anahtarıdır.

Araştırma süresince öne sürülen düşüncelerin kime ait olduğu gizli tutulur. Bireylerden çok fikirlerin öne çıkması bu şekilde sağlanır.

Grup içinde çok iyi tanınan, saygı duyulan kişilerin görüşlerine koşulsuz onay bu şekilde engellenir.

Hiçbir çekince olmadan değişik, yeni fikirlerin herkesten gelmesi, katılımda gizlilik özelliği ile güvence altına alınır.


NEDEN KATILIMDA GİZLİLİK GEREKLİDİR?

Düşüncenin kimden geldiği biliniyorsa, o kişi nedeniyle düşünceye ön yargıyla yaklaşma olasılığı vardır.

Eğer katılımcının adı problem durumuyla birlikte sıklıkla anılır bir durumdaysa, o kişiyi reddetmek ya da konu hakkında görüşünü değiştirmek oldukça güçtür.

Bireyler sonraki aşamalarda uygun görülmeyecek görüşlere başlangıçta katılmaktan çekinebilirler.


Üst statüdeki kişiler sorgulanabilir nitelikte fikir üretmekten çekinilebilir.

Bireyler daha sonra uygun görülmeyecek bir düşünceyi ortaya atmaktan çekinebilirler.


Her bir Delphi anketi uygulandıktan sonra istatistikselolarak analiz edilir. Bu analizlerdekullanılan istatistiklerin neyi ifade ettiği katılımcılartarafından iyi bilinmelidir.

Her bir Delphi anketi uygulandıktan sonra istatistiksel olarak analiz edilir. Bu analizlerde kullanılan istatistiklerin neyi ifade ettiği katılımcılar tarafından iyi bilinmelidir.


Her bir Delphi anketi uygulandıktan sonra istatistikselolarak analiz edilir. Bu analizlerdekullanılan istatistiklerin neyi ifade ettiği katılımcılartarafından iyi bilinmelidir.

Delphi tekniğinde ardışık anketler kullanılır. Anketlerin istatistiksel analizi tamamlandıktan sonra analiz sonuçları, yani anketi yanıtlayanların genel eğilimleri bir sonraki anketle birlikte katılımcılara iletilir.

Bu şekilde bireyler düşüncelerini kendilerine iletilen sonuçlarla, farklı görüş ve yaklaşımlarla yeniden gözden geçirirler.


DELPHİ TEKNİĞİNİN UYGULAMA AŞAMALARI

1

2

3

4

5

6

Katılımcıların belirlenmesi

Araştırma problemlerine ilişkin açık uçlu soruların belirlenmesi

Birinci tur Delphi formlarının katılımcılar tarafından doldurularak geri gönderilmesi

İkinci Delphi anketinin düzenlenmesi ve gönderilmesi

İkinci tur Delphi formlarının katılımcılar tarafından doldurularak geri gönderilmesi

İstatistiki yöntemlerle her bir maddeye verilen cevapların değerlendirilmesi


DELPHİ TEKNİĞİNİN UYGULANMASI


BİRİNCİ DELPHİ UYGULANMASI

Araştırmanın bu ilk aşamasında katılımcılara konu ile ilgili açık uçlu soru yönlendirilmiştir.

Katılımcılardan uygun gördükleri 10-15 cevabı sıralamaları istenmektedir.


İKİNCİ DELPHİ ANKETİNİN HAZIRLANMASI

Birinci Delphi uygulamasında katılımcıların belirttiği görüşler maddeler halinde sıralanır ve gerekirse alt başlıklar halinde toplanır.

Bu şekilde yapısallaştırılmış anket formu niteliğinde olan ikinci Delphi anketi hazırlanır ve katılımcılara gönderilir.


İKİNCİ DELPHİ UYGULANMASI

Yeterlilikler için belirlediğiniz sayıyı parantez içine yazınız.

Sayıyı yazdıktan sonra yorum ve açıklamalarınız kısmına katılıp/katılmama nedenini yazınız.


İKİNCİ DELPHİ ANKETİNİN ANALİZİ

Anket maddelerinin her birinin birinci çeyrek, ikinci çeyrek, medyan ve genişlik değerleri hesaplanır.

Her bir maddeye ilişkin yapılan katılma/katılmama, önemseme/önemsememe gibi yorumlar ek bir formda toplanır.


ÜÇÜNCÜ DELPHİ ANKETİNİN HAZIRLANMASI

Üçüncü Delphi Anketi, ikinci anketin aynısıdır. Bu ankette her bir madde başında ankete ilişkin olarak hesaplanan birinci çeyrek, üçüncü çeyrek, medyan ve genişlik yer alır. Yönergede bu istatistiklerin ne anlama geldiği anlatılır.

Katılımcının ikinci ankette her bir maddeye verdiği cevaplarda madde başında yer alır.


ÜÇÜNCÜ DELPHİ ANKETİNİN ANALİZİ

İkinci ankette verdiğiniz cevabınızı, bu yorum ve açıklamaları ve her bir maddeye ilişkin sunulan istatistikleri değerlendirerek yeniden gözden geçiriniz.

Yeni cevabınızı ‘‘Yeni’’ yazan sütuna yazınız. Önceki ankette verdiğiniz cevaptan ısrarcı iseniz ‘‘Eski’’ yazan sütundaki sayıyı yuvarlak içine alınız. Yorumunuz varsa boşluğa yazınız.


DELPHİ ANKETİNİN TAMAMLANMASI

Üçüncü anket ile ikinci ankette yapılan istatistikler sonucunda çeyrekler arasındaki genişliğin azalıp azalmadığına bakılır. Bu genişlikte bir azalma olduysa uzlaşma yönünde bir hareketten söz edilebilir.

Çeyrekler arası genişliği 1,2’den az olan maddeler, üzerinde uzlaşma olan maddeler olarak kabul edilirler.

Uzlaşma yönünde hareketliliğin sağlanması için anket tekrar sayısı iki-üç olabileceği gibi on da olabilir. Fakat, genellikle dördüncü uygulama sonucunda sonuçların doyurucu olduğu belirtilmektedir.


DELPHİ TEKNİĞİYLE YAPILMIŞ GERÇEK BİR ÇALIŞMANIN VERİLERİ


BİRİNCİ DELPHİ ANKET SONUCU


İKİNCİ DELPHİ ANKET SONUCU


ÜÇÜNCÜ DELPHİ ANKET SONUCU


GENEL DELPHİ ANKET SONUCU


03.05.2023 31Mustafa ERYÜKSEL – [email protected]

BENİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM

Engineering

Delphi̇ tekni̇ği̇ i̇ş sağliği ve güvenli̇ği̇ - risk değerlendirmesi - risk analizi