Pismo Lamelli - Listopad 12

LAMELLI.COM.PLŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY INFORMATOR XI 2012 nr 11 (107) R. IX

ISSN 1732-4378

Krakowska Książka Miesiąca

Stanisław M. Jankowski

Dziewczęta w maciejówkach

27 listopada 2012, godz. 19.00, scena PWST, ul. Straszewskiego 22

Koncert poświęcony Marlenie Dietrich z okazji 30. rocznicy śmierci artystki

Na spotkanie z autorem zapraszamy 15 listopada o godz. 18.00 do Śród-miejskiego Ośrodka Kultury

IX ZADUSZKI ORGANOWEim. prof. Jana Jargonia

Wydawnictwo TRIO

To książka o dziewczętach, któ-re od dziecka marzyły, by wal-czyć o wolną Polskę, jak czynili to

w powstaniach ich dziadowie i ojcowie. Autor przedstawia niemal zupełnie nie-znaną działalność kobiet w konspiracji przed I wojną światową i w czasie wojny w POW, ich uczestnictwo w obronie Lwo-wa w listopadzie 1918 r. oraz w wojnie polsko-bolszewickiej 1919–1920. Przy-pomina kobiety, które w roku 1905, a później latach 1914–1920, brały udział w walce o niepodległość m.in. w konspi-racyjnych organizacjach strzeleckich, w Polskiej Organizacji Wojskowej, w sze-regach Ochotniczej Legii Kobiet, w woj-nie polsko-sowieckiej w 1920 r. Walczy-ły też i traciły życie w obronie Lwowa, Wilna, Płocka, Przemyśla. To książka o kobietach, które kapelusze zamieni-ły na „maciejówki”, a suknie na żołnier-skie mundury. Można je było spotkać wszędzie: dostarczały broń, były szpie-gami i wywiadowczyniami. Były w szere-gach kawalerii, artylerii, służbie sanitar-nej, intendenturze, wykonywały trudne

zadania bojowe. Wiele z nich ukrywa-ło się w legionowych mundurach pod pseudonimami lub „lewymi” nazwiska-mi: „Kazik Żuchowicz” (Wanda Gertz), „Leszek Pomianowski” (Zofi a Plewiń-ska), „Stanisław Kepisz” (Eliza Ludwi-ka Daszkiewiczówna), „Zygmunt Tarło”

(Zofi a z Trzcińskich Kamińska), „Alfred Wołoszański” (Maria Wołoszyńska) i in-nymi. Wśród zaangażowanych w pomoc legionistom można było spotkać niewia-sty wysoko postawione w hierarchii spo-łecznej, jak hrabianka Pelagia Skarbków-na czy hrabina Teodozja Dzieduszycka. Autorowi udało się poznać i przedstawić w książce losy wybranych legionistek, do-trzeć do rodzinnych dokumentów, wspo-mnień, fotografi i i archiwów. To czego dokonał jest bardzo ważne, bo badania ich dziejów utrudnia brak dokumentów i to, co działo się potem – druga wojna światowa, konspiracja, Powstanie War-szawskie, a po 1945 roku PRL-owski na-kaz milczenia o tamtych czasach. Dlatego warto te historie tropić i przypominać, by odwaga i bohaterstwo tych dziewcząt nie zostały zapomniane.

(od redakcji)

Impreza, która w dniach 4 do 11 listopa-da br., już po raz dziewiąty wpisze się w przestrzeń kulturalną miasta Krako-

wa. Organizatorzy: Rada i Zarząd Dzielni-cy I Miasta Krakowa, Akademia Muzycz-na w Krakowie – Katedra Organów, Śród-miejski Ośrodek Kultury w Krakowie oraz Stowarzyszenie Przyjaciół Kioto w Krako-wie poświęcają je pamięci Profesora Jana Jargonia, wybitnego krakowskiego or-ganisty, kompozytora i pedagoga. W ra-mach „Zaduszek” w krakowskich kościo-łach odbywają się koncerty organowe znanych polskich oraz zagranicznych mu-zyków. W tym roku będziemy mieli oka-zję posłuchać nie tylko perfekcyjnej gry na organach ale też śpiewu/mezzosopra-nu w wykonaniu Mirandy Gołębiowskiej--Exen. Wystąpią m. in. Dariusz Bąkow-ski-Kois, Krzysztof Latała, Renate Stivri-na oraz Elżbieta Malinowska. Jak zwykle nad przebiegiem koncertów czuwa nieza-wodne kierownictwo artystyczne w oso-bach prof. Mirosławy Semeniuk-Podrazy oraz Macieja Szubry. (od redakcji)

Program koncertów:4 XI, o godz.19.30 w Bazylice Mariac-

kiej: Dariusz Bąkowski-Kois/organy.10 XI, o godz. 18.00 w Akademii Mu-

zycznej, sala nr 404: Renate Stivri-na/organy, kl. prof. Mirosławy Seme-niuk-Podrazy, Elżbieta Malinowska/organy, kl. Dr hab. Marcina Szelesta

11 XI, o godz. 18.30 w Bazylice OO. Pau-linów na Skałce: Miranda Gołębiow-ska-Exner/mezzosopran, Krzysztof Latała/organy.

Na wszystkie koncerty wstęp wolny.

W tym roku, w maju, minęło 20 lat od śmierci Marleny Die-trich, wielkiej niemieckiej ar-

tystki kina i estrady, choć losy rzuciły tę wspaniałą kobietę do USA. Ale to ję-zyk niemiecki był jej językiem ojczystym, to w fi lmach niemieckich wytwórni za-częła swą światową karierę, to w języku niemieckim nagrała tyle pięknych pio-senek. Śpiewała je dwukrotnie goszcząc w latach 60. minionego wieku w Pol-sce. Prowadził wtedy jej recitale, niegdyś mieszkaniec Krakowa, wspaniały popu-laryzator muzyki i konferansjer Lucjan Kydryński. To w warszawskiej Sali Kon-gresowej w 1964 r. usłyszała Dietrich śpiewającego w pierwszej części koncer-tu, z zespołem Niebiesko-Czarni, Czesła-

wa Niemena. Jego piosenka „Czy mnie jeszcze pamiętasz?” tak urzekła aktorkę, że nagrała ją z nowym tekstem na płycie „Die Neue Marlene” jako „Mutter, hast du mir vergehen?”. Zaskarbiła sobie tym jeszcze bardziej uwielbienie polskiej pu-bliczności. Ale przede wszystkim ciągnę-ła się za nią sława „Błękitnego anioła” z legendarnego fi lmu Josefa von Stern-berga.

Pięknie powiedział niegdyś o tej ak-torce Andre Malraux: „Ona nie jest ak-torką jak Sarah Bernhardt. Marlena Die-trich to mit”. Mit ciągle żywy, czego świa-dectwem powstające o tej aktorce książki, wznawiane jej płyty oraz recitale współ-czesnych aktorów, którzy po repertuar Dietrich wciąż sięgają.

Jedną z takich aktorek jest Maria Meyer, gwiazda muzycznego Teatru Roz-rywki z Chorzowa, przed laty laureatka wrocławskiego Przeglądu Piosenki Ak-torskiej. Ma w swej artystycznej biografi i recitale m.in. z piosenkami Jacquesa Bre-la, Kurta Weilla, śpiewa też recital „Ich bin die fesche Lola”, złożony z piosenek Marleny Dietrich. W Krakowie dotych-czas nie był prezentowany. W 20 lat od śmierci Marleny Dietrich chcielibyśmy te słynne piosenki, jak i postać tej niezapo-mnianej aktorki, przypomnieć. Niechby kolejne pokolenia poznały mit Błękitnego Anioła. Prestiżowa sala krakowskiej Pań-stwowej Wyższej Szkoły Teatralnej wyda-je się być miejscem jakże stosownym.

Łukasz Lech

Bilety w cenie: 50,00 zł do nabycia w na-stępujących punktach: Śródmiejski Ośrodek Kultury, ul. Mikołajska 2, rezerwacje: [email protected], Info Kraków, ul. św. Jana 2 12 421 – 77 – 87, Filmotechnika, Pasaż Biela-ka Rynek Główny 9 tel. 12 422 89 45

2 ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURYLAMELLI.COM.PL

Program listopad 2012

Śródmiejski Ośrodek Kulturyul. Mikołajska 2, 31-027 Kraków, tel. 12 422-08-14, www.lamelli.com.pl

A wszystkie drogi prowadzą do Benares...

Podróże dalekie i bliskie...

ą

Waranasi, znane również pod na-zwą Benares, to jedno z najstar-szych miast w Indiach. Liczy po-

nad 5 tysięcy lat! To także jedno z miast, w którym wyraźnie widać ciągłe przeplata-nie się sacrum i profanum. To tutaj ścią-gają pielgrzymi z całego subkontynentu, by zaczerpnąć dla siebie i dla bliskich choć odrobinę świętości miejsca, to tu wędrują tysiące biednych i schorowanych, by do-kończyć obecną drogę życia nad brzegiem świętej Gangi (Ganges, boskie uosobie-nie rzeki, wypływającej wprost od Shivy) i w końcu to tutaj święty Ganges przekra-cza kilkaset razy dozwolone stężenie pier-wiastków promieniotwórczych…

Boat sir to jedne z najczęściej słysza-nych słów w Waranasi. Bo Waranasi żyje rzeką. Ganges stanowi o wielkości tego miejsca, jest kwintesencją miasta, któ-re bez niego nic by nie znaczyło. To nad rzeką co wieczór odbywają się religijne uroczystości pod nazwą pudża, pielgrzy-mi rytualnie obmywają swoje ciała w mo-dlitwie do „Matki – Gangi”. W tym miej-scu kończą doczesne szczątki tych, którzy – zgodnie z tamtejszymi wierzeniami – mieli szczęście umrzeć w Waranasi. Licz-ne na Gangesie łódki oferują możliwość podziwiania z tej perspektywy wschodów bądź zachodów słońca, wieczornej pudży (hinduistyczne ceremonie religijne, ofi a-rowanie darów Bogu) czy także podgląda-nia codziennego prozaicznego życia nad Gangesem, jak choćby praczy z pobliskich hoteli i guesthouseów, dzieci łowiące na magnez monety wyrzucane przez tury-stów lub medytujących sadhu (wędrowny święty mędrzec i asceta jogin).

O wyjątkowości tego miejsca mieliśmy okazję przekonać się dwukrotnie. Szcze-gólnie barwnie wspominamy drugi pobyt, przypadający w okresie października i li-stopada, kiedy to obchodzi się jedno z naj-większych świąt hinduistycznych – diwa-li (tzw. święto świateł, jedno z największy świąt hinduistycznych). Wtedy całe ghaty (ciąg schodów kamiennych prowadzących do rzeki) zostają barwnie przystrojone ty-siącami lampek i girlandów, a podniosłym ceremoniom towarzyszy nieustający huk sztucznych ogni i petard. Nie mniej cieka-

wy był nasz pierwszy pobyt w Benaresie, kiedy zatrzymaliśmy się w okolicy Gha-tu Manikarnika – jednego z dwóch, gdzie ciągle dokonuje się kremacji zwłok. Dzię-ki temu mogliśmy nawet kilka razy dzien-nie obserwować odbywające się tam rytu-ały i ceremonie religijne. Usytuowane tuż nad brzegiem Gangesu stosy kremacyj-ne pracują nieustannie, a ciała przywożo-ne są niemalże z całych Indii. Odbywają-ce się przez całą dobę ceremonie pogrzebo-we nie przeszkadzają jednak mieszkańcom w ich codziennych zajęciach. Nie należy tu do wyjątków obraz osób robiących pranie czy też dokonujących rytualnej ablucji tuż obok miejsca, gdzie płoną stosy kremacyj-ne, a bramini wykonują swoje rytuały.

Dla wielu wizyta w Waranasi, dostar-czająca bardzo intensywnych wrażeń, bywa pierwszą i ostatnią. Odstrasza ich ogromna ludzka nędza widoczna w każ-dym zakątku miasta, wszechobecny brud i zanieczyszczenie, jak również nachalni nieraz nagabywacze. Inni natomiast wra-cają, aby odnaleźć tą niemal namacalną atmosferę świętości i mistycyzmu, zagu-bioną w biegu „zachodniego” życia…

Tekst i zdjęcia: Katarzyna & Rafał Siudowscy

7 XI, godz. 17.00Grupa Każdy otwarte warsztaty literackie, prowadzenie: Magdalena Wę-grzynowicz-Plichta.

7 XI, godz. 19.00Spotkanie zaduszkowe w klimacie soul & gospel. Koncert młodych, nie-zwykle utalentowanych artystów ze Studia Sztuk Scenicznych „Farafka”, solo i w zespole. Przygotowanie zespołu: Marcelina Gawron, akompaniament: Ewa Ryks, reżyseria: Rafał Kępiński. Wstęp wolny!

8 XI, godz. 17.00Poprzez kresy: Wilno, Troki cz. III

Główną atrakcją Trok, w XIV w. stolicy księstwa litewskiego książąt: Giedymi-na, Kiejstuta i Witolda, a później centralnego miasta województwa trockiego, jest zrekonstruowany zamek zbudowany na wyspie Galwe przez księcia Witol-da. Poza tą budowlą obronną zachował się wcześniejszy „zamek na półwyspie”, na terenie którego w XVIII w. wystawiony został klasztor Dominikanów. Kościół parafi alny ufundowany w 1409 roku przez księcia Witolda, został ostatecznie ukształtowany na pocz. XVIII w. Znajduje się tutaj obraz Matki Boskiej Trockiej, koronowany w 1718 roku jako drugi (po częstochowskim) na ziemiach Rzeczpo-spolitej. W Trokach zachowała się kienesa karaimska z XVIII w. oraz charakte-rystyczna zabudowa drewniana przypominająca o tym, że Troki były ośrodkiem życia religijnego Karaimów sprowadzonych w XV w. przez księcia Witolda.

8 XI, godz. 19.00Krakowski Klub Podróżników zaprasza: Piotr Kornel Olszewski „Za-kaukazie – relacja z trampingu”.

Trzy zakaukaskie republiki stanowiące etniczną, kulturową i religijną mozai-kę, stały się celem dwóch wyjazdów trampingowych Piotra Olszewskiego. Prze-mierzymy wraz z nim kilka tysięcy kilometrów, od Morza Czarnego po Morze Kaspijskie, od Kaukazu po Góry Barguszati. Odwiedzimy zachwycające, boga-te metropolie i równie zachwycające, zapadłe wioski w górach. Zwiedzimy śre-dniowieczne monastyry położone malowniczo wysoko w górach, monumental-ne katedry, kolorowe meczety, a także świątynię Czcicieli Ognia i świątynię boga słońca. Posłuchamy o przyjaznych, gościnnych ludziach i ich zwyczajach. Posłu-chamy również, jak zorganizować sobie tani wyjazd. Piotr Kornel Olszewski, z wykształcenia chemik, z zamiłowania podróżnik. Ulubionym terenem jego trampingowych wyjazdów jest Azja, lubi też długody-stansowe górskie szlaki. Cieszy go „odkrywanie” nowych miejsc, podpatrywanie ludzi i przyrody, uczestniczenie w zwyczajach i obrzędach religijnych. Jego „na-turalną” formą podróżowania jest tramping w wersji niskobudżetowej.

9 XI, godz. 19.00Scena Lamelli zaprasza na spektakl Teatru M.I.S.T.: „Moskwa – Pie-tuszki” wg Jerofi ejewa.Przekład: Andrzej Drawicz, adaptacja i reżyseria: Stanisław Michno, sceno-grafi a: Gabriel Abartowicz, efekty akustyczne: Paweł Wilczyński, występują: Wojciech Michno, Anna Dzierża, Marek Wolny, głosy z off’u: Elena Kor-pusenko, Anna Dzierża.

Po raz pierwszy powieść „Moskwa – Pietuszki” została wydrukowana w izrael-skim almanachu. W trzy lata później w paryskim YACA Press. Tym samym na-brała rozgłosu. W ZSRR Jerofi ejew czytany tylko w rękopisach, tępiony przez władze za „oportunizm i pijaństwo”. Jego droga z Moskwy do Pietuszek jest oso-bistą krzyżową drogą radzieckiego pisarza, który aby żyć, musi pić. Oniryczna jazda, mijane stacje, stają się wielkim tragikomicznym obrazem zniewolenia. Teatr MIST również wsiadł do pociągu na szeroki tor, aby razem z Wienią do-jechać do Pietuszek, gdzie „słowiki śpiewają przez cay rok i jaśmin kwitnie nie-ustannie”. Bilety: 25 zł (normalne), 15 zł (ulgowe).

12 XI, godz. 18.00 Krakowski Oddział Związku Literatów Polskich zaprasza na wieczór literacki z cy-klu Orszak Apollina: spotkanie autorskie Leszka Lisieckiego „Wyniesiona ponad trawy”, recytacja: Joanna Rzodkiewicz, Leszek Lisiecki, oprawa mu-zyczna: Ilona Gavlick – fortepian.

12 XI, godz. 19.00Spotkanie autorskie – Radosław Sławomirski

Podczas spotkania Autor zaprezentuje swoje wiersze, które ukazały się w An-tologii Polskiej Poezji Tożsamościowej (Wrocław, 2012), utwory z de-biutanckiego tomiku Których nie znam (Warszawa, 2008) oraz najnowsze – przygotowywane do publikacji w drugim tomie poetyckim.

INFORMATOR listopad 2012 3LAMELLI.COM.PL

13 XI, godz. 18.00Pokaz slajdów z cyklu: „Z plecakiem i aparatem fotografi cznym: Zachodnie Tatry Słowackie”, autorstwa Barbary Sobieckiej.

W górach jest wszystko co kochamy i w cieniu ich potęgi odkrywamy samych sie-bie, wszystkie nasze lęki i granice naszych możliwości... Zapraszamy na Západ-né Tatry, dawniej Liptovské hole czyli granią słowackich Tatr Zachodnich od Si-wych Wierchów (1805 m n.p.m.) po Rohacz Płaczliwy (2125 m n.p.m.).Barbara Sobiecka – miłośniczka gór i podróży, zaplanowanych w domowym zaciszu. Sama organizuje swoje rodzinne wyjazdy najchętniej w Tatry, które ko-cha od ponad 20 lat.

14 XI, godz. 18.00 „Essencja” – występ Kabaretu SSOK

Kabaret SSOK powstał w 2005 roku w Krośnie, w znanym jako „Szczepanik” Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 1 im. Jana Szczepanika. Początkowo był kabaretem szkolnym; takim zresztą pozostał, choć bardzo prędko jego członkom zamarzyło się wyjście poza szkolne mury. Na występ w Śródmiejskim Ośrodku Kultury grupa przygotowała spektakl pt. Essencja. Złożą się na ów program naj-lepsze, zdaniem wykonawców, skecze, piosenki i impresje sceniczne z całego re-pertuaru; trzon występu będą jednak stanowić propozycje pochodzące ze spek-taklu Prosto Sserca. SSOK chce się zaprezentować publiczności krakowskiej jako zespół wszechstronny, stosujący różnorodne formy scenicznego wyrażenia siebie. Zapraszamy. Wstęp wolny

14 XI, godz. 18.00„Dlaczego warto mieć kota” – Klub Przyjaciół Kota „Filemon” zaprasza na spo-tkanie z Urszulą Immamurą, założycielką i właścicielką Immamura Art Gallery oraz prezesem Stowarzyszenia Księżniczki Krakowa. Prowadzenie: Renata Fiałkowska

15 XI, godz. 18.00Wręczenie nagrody „Krakowska Książka Miesiąca”.Stanisław M. Jankowski: Dziewczęta w maciejówkach (Wydawnictwo TRIO). Prowadzenie: Stanisław Dziedzic

Stanisław Maria Jankowski (ur. 1945), od lat związany z Instytutem Katyń-skim w Polsce oraz Niezależnym Komitetem Historycznym Badania Zbrodni Ka-tyńskiej, jest znanym publicystą i historykiem, m.in. autorem książek o Armii Krajowej, generale Leopoldzie Okulickim, emisariuszu Janie Karskim. Praco-wał jako dziennikarz m.in. w „itd.”, „Dzienniku Polskim”, „Gazecie Krakowskiej” i „Życiu Literackim”. Za upowszechnianie prawdy o zbrodni katyńskiej odzna-czony Krzyżem Ofi cerskim Orderu Odrodzenia Polski.

16 XI, godz. 19.00Scena Lamelli zaprasza na „Monologi Kabaretowe” w wykonaniu Pawła Bu-dzińskiego.

W swoich zaiste prześmiesznych monologach Paweł Budziński bierze pod lupę studentów i wykładowców: ich życie, pracę, przyzwyczajenia. Zaprasza na wy-kłady z językoznawstwa, jak najbardziej „stosowanego”, wcielając się w rolę pro-fesora rehabilitowanego Diarmunda Brawury, prowadzi dialog z publicznością, doprowadza do histerycznego śmiechu (zwłaszcza kobiety)… Warto przekonać się o tym na własnej skórze – porównać kabaretową fi kcję z szarą rzeczywisto-ścią lub przypomnieć sobie dawne, beztroskie lata studenckiego życia. Bilety: 25 zł (normalne) i 20 zł (ulgowe).

17 XI, godz. 17.00Koncert pieśni patriotycznych w wykonaniu Chóru „Hejnał” pod dyrekcją Ma-cieja Chylińskiego.

17 XI, godz. 19.30Piekło – Niebo: Piosenki poetów nieobecnych. Święto życia. Wystąpią: Agnieszka Grochowicz (wokal) oraz Jarosław Olszewski (piano).

Projekt jest próbą ocalenia od zapomnienia twórczości i postaci Wielkich Nie-obecnych, których słowa na zawsze stały się częścią kultury polskiej. To opo-wieść o życiu człowieka nadwrażliwego na życie, pisana piosenkami Agniesz-ki Osieckiej, Jonasza Kofty, Marka Grechuty, Jacka Kaczmarskiego, Grzegorza Ciechowskiego, Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, Stanisława Staszewskie-go czy Bułata Okudżawy. Bilety: 20 zł (normalne) i 15 zł (ulgowe).

19 XI, godz. 19.00w 70. rocznicę śmierci Brunona Schulza, zastrzelonego 19 listopada 1942 rokuPromocja książki Krzysztofa Miklaszewskiego „Zatracenie się w Schul-zu” z udziałem Autora, połączona z projekcją fi lmów o rodzinie i twór-czości Brunona Schulza.

Krzysztof Miklaszewski (ur. 1944 w Krakowie) – krytyk i reżyser zwykł o swojej twórczości mawiać, że uprawia ...„trójpolówkę” (teatr, fi lm i literatu-rę). Stąd też zupełnie wyjątkową fascynację Miklaszewskiego życiem i twórczo-ścią Brunona Schulza prezentuje zarówno eseistyka literacka, jak i fi lmy doku-mentalne, z których trzy obecne są na tegorocznym Festiwalu Form Dokumen-

IPN zaprasza

W czeluściach archiwów bezpieki...

W listopadzie br., Instytut Pa-mięci Narodowej wraz ze Śródmiejskim Ośrodkiem

Kultury zaprasza Państwa do udziału w spotkaniu: Bezpieka przeciw Kościo-łowi – jak czytać akta SB?

W dyskusji, moderowanej przez dr Wojciecha Frazika wezmą udział dr hab. Filip Musiał (OBEP IPN w Krakowie) oraz Adam Dziurok (naczelnik OBEP IPN w Katowicach). Punktem wyjścia do spotkania będą świeżo wydane dwie publikacje: Archiwalia komunistyczne-go aparatu represji – zagadnienia źró-dłoznawcze (Wydawnictwo DANTE, Kraków 2012) pod red. Filipa Musiała i Instrukcje i wytyczne pracy operacyj-nej przeciw Kościołowi, t. 1, 1945–1953 (Wydawnictwo AVALON, Kraków 2012) pod red. Adama Dziuroka, ks. Józefa Mareckiego oraz Filipa Musiała.

Dzięki współpracy oddziałów krakowskiego i katowickiego IPN-

-u otrzymujemy publikacje zapo-znające nas z archiwaliami komuni-stycznej bezpieki oraz prace opera-cyjne wymierzone w Kościół Katolicki w Polsce w celu jego zniszczenia. Pra-ce źródłowe mogą wprawdzie prze-ciętnego czytelnika zniechęcić, ale dopiero zapoznanie z machiną ko-munistycznej inwigilacji środowisk uznanych przez nich za wrogie sys-temowi komunistycznemu daje nam pełny obraz zniewolenia społeczeń-stwa Polskiego. Warto niektóre roz-działy wspomnianych publikacji przy-bliżyć młodzieży szkolnej, aby mogła w najnowszej historii, w okresu PRL--u widzianego nie tylko jako surreali-styczny kabaret, do którego ostatnio zbyt często nawiązuje.

MGNa spotkanie zapraszamy 27 listo-

pada o godz. 18.00 do Śródmiejskiego Ośrodka Kultury

Kurs rysunku i malarstwamartwa natura, aktpaździernik 2012 – luty 2013100 godz. zeg. – 1100 złGr A – poniedziałki, środyGr B – wtorki, czwartkiod 16.30–20.30Prowadzenie:prof. Zbigniew Bajek, adiunkt Marta Makarczuk

ŚOK, ul. Mikołajska 2, tel. 422-19-55 [email protected], www.lamelli.com.pl

Kursy komputerowe dla seniorówpodstawowy i ponadpodstawowy (po 18 godz.)poniedziałki, środy8.30-10.00, 10.30-12.00, 16.00-17.30Prowadzenie – Jolanta Ciok

Zapisy i informacje:ŚOK, ul. Mikołajska 2, tel. 12 422-19-55 [email protected] www.lamelli.com.pl

z.

.2.p

.)

21pl

Warsztaty Gitarowedla początkującychpaździernik 2012 – styczeń 2013Prowadzi: Maciej Wnękowicz, zajęcia indywidualne! Cena: 350 zł.

Informacje i zapisy:Śródmiejski Ośrodek Kultury ul. Mikołajska 2, tel. 12 422 08 14 w. 20, [email protected]

350 zł.50 zł


talnych NURT. Podczas spotkania w Śródmiejskim Ośrodku Kultury Krzysztof Miklaszewski zaprezentuje dwa fi lmy poświęcone rodzinie i recepcji twórczości Brunona Schulza zrealizowane przez niego w 1992 roku w Londynie i w Kra-kowie: „Ostatni z Schulzów” to dokumentalna opowieść o losach ocalonego z Holocaustu i żyjącego potem w Europie zachodniej rodzeństwa: Jakuba i Elli – bratanka i bratanicy Brunona Schulza. „Ulica krokodyli nad... Tamizą” to próba uchwycenia fenomenu teatralnej inscenizacji prozy Schulza przez twór-ców brytyjskiego Theatre de Complicite pod kierunkiem Simona Mc Burneya. Ujawniające prawdziwą fascynację Schulzem reżyserskie credo zderzone zostaje nie tylko z ocenami najbardziej prominentnych londyńskich krytyków. Niespo-dziewanym bowiem komentarzem stają się wyznania Schulzowskiej uczennicy – Lydii Burstin – dziewczynki z jego perwersyjnych grafi k. Pokazowi tych fi lmów towarzyszy promocja książki „Zatracenie się w Schul-zu. Historia pewnej fascynacji” pióra autora fi lmowych obrazów. Miklaszew-ski – ten wszechstronny człowiek teatru (scenarzysta studenckiej rewolucji przeło-mu lat 60. i 70., odnowiciel Krakowskiego Teatru Telewizji I połowy lat 70. i aktor Tadeusza Kantora w latach 1974–1987) – jak podkreślał znakomity historyk teatru prof. Jan Ciechowicz – „jak nikt przeszedł wszystkie kręgi wtajemniczenia u Schul-za”. Miklaszewski tropiąc w swej książce wszystkie konteksty Schulzowskiego ży-cia po życiu, stara się nam unaocznić, że Schulz inspirował i inspiruje coraz to nowe pokolenia artystów. Dodajmy: artystów prawdziwych. Artystów poszukujących we wszystkich dziedzinach sztuki. Dlatego w grupie twórczych interpretatorów Schul-za w teatrze postawił w jednym rzędzie obok Kantora nie tylko Mc Burneya i Wo-rona, ale także polskich inscenizatorów z Wiśniewskim na czele. Dlatego w fi lmie zderzył „zatracenie się w Schulzu” Hasa i Sobocińskiego z braćmi Quay, a w muzy-ce zobaczył Bester Quartet blisko słynnego Zorna. A kiedy do tych wszystkich arty-stycznych sprawdzianów dodać kontekst czysto życiowy: parę bratanków „stryjcia Brunia”, uczniów z Drohobycza „Zatracenie się w Schulzu” Krzysztofa Miklaszew-skiego będzie na pewno dla każdego z Czytelników znakomitym diariuszem tej au-torskiej fascynacji. Wciągającym i pełnym dystansu zarazem.Podczas wieczoru książka „Zatracenie się w Schulzu” Krzysztofa Miklaszewskie-go będzie sprzedawana po promocyjnej cenie przez Antykwariat Abecadło, partnera spotkania.

20 XI, godz. 18.00Filmowy Klub Historyczny.

Instytut Pamięci Narodowej oraz Śródmiejski Ośrodek Kultury zapraszają na projekcję dwóch fi lmów dokumentalnych pt.: „Posłańcy śmierci” (2007, 29 min) oraz „Zbrodnia na leśnym uroczysku” (2007, 24.30 min.), w reżyse-rii: Adama Sikorskiego.

23 XI, godz. 19.00Scena Lamelli zaprasza na pokaz tańca indyjskiego Bharatanatyam w wykonaniu zespołu NATYALAYA. Występują: Jagoda Flaga, Anita Singh, Kamila Szan-duła, Ewa Wardzała, Agnieszka Wójcik. Wstęp wolny.

27 XI, godz. 18.00Instytut Pamięci Narodowej oraz Śródmiejski Ośrodek Kultury zapraszają na spotkanie Bezpieka przeciw Kościołowi – jak czytać akta SB? Połączone z promocją książek:

Archiwalia komunistycznego aparatu represji – zagadnienia źró-dłoznawcze, red. F. Musiał, (Wydawnictwo DANTE, Kraków 2012), In-strukcje i wytyczne pracy operacyjnej przeciw Kościołowi, t. 1, 1945–1953, red. A. Dziurok, ks. J. Marecki, F. Musiał (Wydawnictwo AVALON, Kraków 2012). Spotkanie z udziałem współautorów dr hab. Filipa Musiała i naczelnika OBEP IPN w Katowicach Adama Dziuroka. Prowadze-nie dr Wojciech Frazik.

27 XI, godz. 19.00Scena PWST w Krakowie, ul. Straszewskiego 22

Koncert poświęcony Marlenie Dietrich z okazji 30. rocznicy śmierci artystki. Wystąpi znakomita gwiazda Maria Meyer z zespołem wcielając się w postać światowej legendy. Bilety w cenie: 50,00 zł do nabycia w następujących punktach: Śródmiejski Ośrodek Kultury, ul. Mikołajska 2, rezerwacje: [email protected], Info Kra-ków, ul. św. Jana 2 12 421 – 77 – 87, Filmotechnika, Pasaż Bielaka Rynek Głów-ny 9 tel. 12 422 89 45

28 XI, godz. 19.00Grupa AD HOC, „The Chuck Menton Show”

„The Chuck Menton Show” to długie formy improwizacji w wykonaniu Grupy AD HOC. Wraz z wyimaginowanym mistrzem Grupa będzie chciała przebrnąć przez wszystkie dotychczas wymyślone gatunki tej spontanicznej sztuki. Dzię-ki podpowiedziom widzów postara się stworzyć ciąg scen, scenek, aktów, który przeplatając tysiące wątków zakończy się zaskakującą pointą. Grupa AD HOC powstała w 2008 roku. Organizowane przez nich Wieczory Komedii Improwi-zowanej to mieszanka improwizowanych scenek, gier, etiud, wierszy i piosenek, które powstają na bieżąco, w oparciu o określone wcześniej zasady i przy dużym udziale publiczności. Bilety: 10/15 zł.

Filmowy klub historyczny

Czerwone Szwadrony Śmierci

W listopadzie zapraszam Pań-stwa do Filmowego Klu-bu Historycznego na pro-

jekcje dwóch fi lmów dokumentalnych „Z archiwum IPN”. Pierwszy doku-ment to POSŁAŃCY ŚMIERCI, oma-wiający funkcjonowanie grup likwida-cyjnych Urzędu Bezpieczeństwa, które działały na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych XX w. przenikały one do oddziałów partyzanckich podziemia niepodległościowego, działających na terenie Białostocczyzny i Łomżyskie-go. Film pt. ZBRODNIA NA LEŚNYM UROCZYSKU, opowiada o prowokacji UB wymierzonej w zgrupowanie NSZ kpt. Henryka Flamego ps. „Bartek”. Był to największy oddział partyzancki dzia-łający na terenach powojennej Polski, li-czący prawie 300 żołnierzy NSZ. UB po-służyło się prowokacją do jego rozbicia, wprowadzając swych agentów do struk-tur NSZ i organizując tzw. przerzut od-działu za granice Polski a w rzeczywisto-ści partyzanci trafi ali do więzienia bądź byli likwidowani na miejscu.

Obydwa fi lmy dokumentalne są opa-trzone komentarzem historyków z IPN w Lublinie: dr Sławomira Poleszaka i dr Rafała Wnuka oraz z IPN w Katowicach: dr Tomasza Kurpierza i dr Dariusza Wę-grzyna.

Marek Górka

Zapraszamy do Śródmiejskiego Ośrodka Kultury 20 listopada 2012 r., na godz. 18.00, do Filmowego Klubu Hi-storycznego gdzie dzięki uprzejmości Krakowskiego Oddziału Instytutu Pa-mięci Narodowej, zobaczymy fi lmy do-kumentalne pt.: POSŁAŃCY ŚMIER-CI (2007, 29 min), oraz ZBRODNIA NA LEŚNYM UROCZYSKU (2007, 24.30 min.), w reżyserii: Adama Sikorskiego.

Alicja Tanewpoetka i kompozytorka zaprasza do piwnicy artystycznej Scena Ata ul. Czarnowiejska 93, 30-049 Kraków tel. 12 633-54-05, 503-855-770 www.tanew.info.pl e-mail: [email protected]

TEATR, POEZJA, PIOSENKA15 XI, godz. 19.00 – „Gry przestrzenne” – wieczór poetycki Marzeny Dą-

browy Szatko, wystąpi: Marzena Dąbrowa Szatko z grupą teatralną z XI LO. Wstęp wolny!17 XI, godz. 19.00 – „Scenariusz dla trzech aktorów” Bogusława Schaeffe-

ra, reżyseria: Maciej Ferlak, wystąpią: Marek Pyś, Maciej Ferlak, Piotr War-szawski.

Wstęp: 20 zł. 24 XI, godz. 19.00 – „Niedźwiedź” i „Oświadczyny”, dwie jednoaktówki

Antoniego Czechowa, wystąpią: Lucyna Rutkowska, Marek Pyś, Maciej Fer-lak.

Wstęp: 20 zł.30 XI, godz. 19.00 – „100 lat bardowskiej poezji rosyjskiej” od Wertyń-

skiego do naszych czasów część I cyklu, wykonanie: Vladimir Stockman – śpiew i gitara.

Wstęp wolny!

NIEDZIELA BAJKOWA 8 XI, godz. 12.15 – „Wróbelek Elemelek i ekologia” w wykonaniu Teatru Wi-

śniowego. Wstęp: 10 zł. 25 XI, godz. 12.15 – „Brzechwa i Tuwim dzieciom” w wykonaniu Teatru Wi-

śniowego. Wstęp: 10 zł.


Recenzja 29 XI, godz. 18.00Operowe Andrzejki – Koncert pieśni, duetów i arii operowych w wykonaniu mło-dych wokalistów. Wystąpią między innymi: Karolina Borodziuk – mezzosopran, Patrycja Borodziuk – alt, Piotr Brajner – bas, Beata Dutka – mezzosopran, Magdalena Frączek – sopran, Mirosław Gotfryd – bas, Magdalena Król – so-pran, Oliwia Kruszelnicka – sopran, Olga Ostrowska – sopran, Kamila Pa-ciorkowska – mezzosopran, Aleksandra Szmyd – sopran, Ewelina Wiśniec-ka – sopran.

W programie utwory między innymi takich kompozytorów, jak: Purcell, Haen-del, Mozart, Moniuszko, Donizetti, Massenet, Gounod, Verdi. Prowadzenie kon-certu oraz ruch sceniczny: Martyna Malcharek – aktorka i tancerka. Akom-paniament: Agnieszka Ignaszewska-Magiera. Wstęp wolny.

30 XI, godz. 20.00Wieczór Andrzejkowy w Śródmiejskim Ośrodku Kultury. Niezapomniana im-preza z niespodziankami i wróżbami dla wszystkich solenizantów, singli, par oraz grup zorganizowanych. W programie m.in.: wieczór kabaretowy z udziałem pu-bliczności, poczęstunek organizatora, międzypokoleniowy parkiet , karaoke.Wstęp: 30 zł/osoba lub 50 zł/para

KLUB INTERNETOWY „STRYCH”czynny: poniedziałek – czwartek 15.00 – 21.00, piątek 14.00 – 20.001 godz. – 2 zł; 2 godz. – 4 zł; (3 – cia godz. GRATIS )

KOŁO GIER STRATEGICZNYCH rozgrywanie bitew, kampanii i specjalnych scenariuszy klubowych do Warmachine: Hordes, Malifaux, Mordheim, Infi nity, Warhammer Fantasy Battle itp., spotkania: wtorek godz. 16.00 – 21.30, piątek godz.15.00 – 20.30

KOŁO GIER PLANSZOWYCH rozgrywki we współczesne gry planszowe: negocjacyjne, familijne, ekonomiczne, strategiczne, historyczne; spotkania: poniedziałek, czwartek godz. 16.00 – 21.30

KOŁO SPOŁECZNEJ INTEGRACJIzajęcia o charakterze integracyjnym dla osób niepełnosprawnych, język migowy, alfa-bet LORMA, spotkania prowadzą wolontariusze pedagodzy i psycholodzy z przygoto-waniem z zakresu terapii pedagogicznej; spotkania: środa, piątek godz.16.00 – 19.30

KOŁO REKONSTRUKCJI HISTORYCZNEJdyskusje o kulturze XIII wieku (stroje, zwyczaje, oręż itp.), przygotowania insceni-zacji walk, wspólne wyjazdy na turnieje rycerskie, szycie i wykonywanie elementów stroju; spotkania: pierwsza środa miesiąca godz. 19.00

KOŁO KONSOLOWEdyskusje o szeroko pojętej rozrywce elektronicznej i nowościach wydawniczych oraz rozgrywki w gry kooperacyjne na konsolach przenośnych; spotkania: środa godz. 16.00 – 21.30 IMPREZY: 24 XI, godz. 9.30Turniej gry strategicznej Warhammer Fantasy Battle.

5 XI, godz. 10.00 oraz 13.00Koncerty fortepianowe dla uczniów szkół podstawowych.

5 XI, godz. 18.00Eksperymentalna Scena Operowa z cyklu „Operetka moja miłość”. Koncert „Piosenki międzywojenne i muzyka fi lmowa’’. Występują: Andrzej Bie-gun – baryton, Małgorzata Westrych – fortepian oraz zespół Sonore Duo w składzie: Małgorzata Turska – fl et oraz Anna Rzeszuto – gitara. Koncert prowadzi: Bożena Kiełbińska – sopran

Bilety w cenie 25 i 20 zł do nabycia godzinę przed koncertem lub rezerwacja pod nr.tel. 600-32-42-02

6 XI, godz.17.30 Spotkanie Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Płd.-Wsch.

Klub Dziennikarzy „Pod Gruszką”ul. Szczepańska 1, 31-011 Kraków, tel. kom. 512-455-260, e-mail: [email protected]

Klub „Strych”ul. Masarska 14, 31-539 Kraków, tel. 12 421 89 92, e-mail: [email protected]

Ukazała się od dawna zapowia-dana książka Renaty Fiałkow-skiej „Jak szaleć to szaleć” (Wy-

dawnictwo Miniatura). Nie ukrywam, że z zainteresowaniem rozpocząłem czytanie. Pani Renata posiada bowiem nieczęsto spotykany sposób narracji. Podejrzewam, że to efekt pracy w te-atrze. Przecież pani Renata jest aktor-ką. Z łatwością ukazuje sylwetki postaci oraz otoczenie, w jakim opisywana sytu-acja się rozgrywa. Opowiada o niby ba-nalnych pogawędkach z koleżankami, spotkaniach kończących się czasem nie-przyjaznym rozejściem. I ponownym ra-dosnym spotkaniem po tygodniu… Z jej opowiadań bije tyle wyrozumiałości dla innych, ciepła i tolerancji dla każdego. No chyba, że spotka na swej drodze wy-jątkowego drania, wtedy nie ma prze-proś! Na szczęście, pisząc opublikowa-ne opowiadania, żaden drań na jej dro-dze nie stanął i nie wkradł się na strony opowiadań. I dobrze, bo zakłóciłby ład i spokój płynący z książki. Z drugiej stro-ny, podejrzewam autorkę, że potrakto-wała tę książkę jako swoistą autotera-pię. Bywają w życiu takie okresy, w któ-rych trzeba samego siebie przekonać, że droga jaką wybrało się w życiu jest słusz-na. I choć mając świadomość, że dobry-mi radami jest wybrukowane piekło, to przekonywanie siebie i innych do wege-tarianizmu, czy do roztaczania opieki na bezdomnymi zwierzętami – głównie ko-tami – ma sens i uzasadnienie. Nie by-

Renata Fiałkowska, Jak szaleć to szaleć, Wydawnictwo Miniatura, Kraków 2012

łoby przecież tej książki, gdyby nie Klub Wegetarian i Klub Kota Filemona! Mam nadzieję, że jeśli pani Renata miała ja-kieś wątpliwości, to nie tylko ta książka je rozwiała, ale przede wszystkim ludzie wokół niej, wspierający ją na różnych płaszczyznach, przekonali ją, że droga jaką wybrała jest najwłaściwsza. I innej też nie wybrałby za nią jej tajemniczy „Fotel Babuni”…

Janusz M. Paluch

Renata Fiałkowska

Szaleństwa Pani Renaty

Krakowska Szkoła Flamenco ALMORAIMAŚródmiejski Ośrodek Kultury w Krakowie

Zapraszają na semestralne (X 2012 – II 2013) warsztaty:

FLAMENCOProwadzenie: Małgorzata Drzał (taniec), Grzegorz Guzik (gitara, cajon)Koszt zajęć semestralnych: dla dorosłych – 690 zł (zajęcia 2 x tyg.), 39o zł (1 x w tyg.)

TANIEC BRZUCHAProwadzenie: Selena & Anna LarinKoszt zajęć semestralnych: 390 zł ( 1 x w tyg.)

Szczegóły oraz grafi k zajęć: www.almoraima.pl, www.lamelli.com.pl

Zajęcia i zapisy: ŚOK, Kraków, ul. Mikołajska 2, tel. 12 422 08 14 w. 17, [email protected]


7 XI oraz 9 XI, godz. 9.00Biuro Organizacji Koncertów „Preludium” pod patronatem Fundacji So-noramente. Audycja muzyczna dla najmłodszych: ”Jak stołek z wiaderkiem oberka tańcował”.

Wprowadzenie dzieci w obchody Święta Niepodległości poprzez przed-stawienie rytmów polskich tańców narodowych

8 XI, godz. 18.00Krakowski Oddział Związku Literatów Polskich zaprasza na wieczór literacki z cy-klu „Niezatarte autografy” i otwarty literacki wieczór wspomnieniowy z udzia-łem poetów i prozaików pt.: „Non omnis moriar”, oprawa muzyczna: Izabe-la Jutrzenka Trzebiatowska – fortepian, prowadzenie: Magdalena Węgrzy-nowicz-Plichta.

9, 10 XI, godz. 21.00Koncerty jazzowe towarzyszące „Zaduszkom Jazzowym” z udziałem znanych krakowskich muzyków.

14 XI, godz.18.00Promocja „FORUM dziennikarzy”.

16 XI, godz.18.00Wieczór autorski Joanny Bąk połączony z promocją tomiku poetyckiego „Pan tu nie leżał”.

Dzięki wsparciu Fundacji Bielecki Art czytelnicy mogą zapoznać się z kolejnym tomikiem poetyckim Joanny Bąk pt. „Pan tu nie leżał”. Tomik ilustrowany fo-tografi ami artystycznymi autorki kontynuuje ideę tworzenia „obrazo-wierszy”, gdzie słowo jest uzupełnione przez warstwę grafi czną, z którą stanowi spójną ca-łość. Wieczór poprowadzi Jadźka Malina, spotkanie autorskie uświetni kon-cert fortepianowy Janusza Bieleckiego.Joanna Bąk (ur.1986) – absolwentka fi lologii polskiej z edytorstwem i komunikacją medialną UP w Krakowie oraz Studium Dziennikarskiego.Autorka tomiku „pomiędzy”, tekstów poetyckich, prozatorskich i dzienni-karskich publikowanych m.in. w „Dzienniku Polskim”, Akancie”, „Fragi-le”, „Gazecie Kulturalnej”. Laureatka licznych konkursów; otrzymała m.in. tytuł Honorowego Laureata Międzynarodowego Festiwalu Artystyczne-go FAMA, nominację w plebiscycie7 Nadziei Miasta Krakowa, literacką przepustkę „Zwierciadła” za dziennik „Z perspektywy domu” czy nagrodę w ogólnopolskim konkursie JESTEM_MAM_GŁOS za tekst dramatycz-ny” Twoje sypialnie”. Ma na koncie wiele wystaw fotografi cznych. Jedna z nich, należąca do projektu „ Na miotle przez świat” – Peru, Boliwia” to-warzyszyła spotkaniu z cyklu „Dorwać mistrza” z Noblistą Mario Vargasem LIosą” Jej zdjęcia wykorzystywane są jako ilustracje książek i czasopism.

28 XI, godz. 18.00Gościem Krakowskiej Witryny Fotografi cznej będzie Piotr Kło-sek, prezes Zarządu Okręgu Krakowskiego ZPAF.

19-24 XI, godz.9.00Restauracja „Pod Gruszką” zaprasza na Międzynarodową konferencję antropolo-giczno-estetyczną. IV Edycja Festiwalu Antropologii Tańca Chorea Ibero--Afro-Americana – Stwarzanie świata Tańcem 2012-2014

Współpraca: Polskie Stowarzyszenie Antropologii Tańca, Uniwersytet Federal-ny w Bahia, Brazylia, Uniwersytet Ateński, Grecja, Instytut Romanistyki, Uni-wersytet im.Adama Mickiewicza w Poznaniu, Instytut Camoesa, Wydział Huma-nistyczny AGH w Krakowie. http://body.art.pl/

23 XI, godz.16.00Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej. Dzień Pracownika Socjalnego.

28 XI, godz.18.00Krakowska Witryna Fotografi czna. Spotkanie z fotoreporterami i prezesem…

8 XI, godz. 18.00Fan Club Elvisa Presley’a. Wstęp wolny

15 XI, godz. 19.00Salon Artystyczny Dettloffów – spotkania poetyckie: Twórczość poetycka Ane-ty Kielan. Występują: Przemysław Wróblewski (gitara, śpiew), prowadzenie – Monika Maśnik. Wstęp wolny

Klub Muzyki Współczesnej „Malwa”ul. Dobrego Pasterza 6, 31-416 Kraków, tel. 12 411 61 16, e-mail: [email protected] czynny jest od poniedziałku do piątku w godz. 14.00 – 21.00

Grypie mówimy: nie!

Z notatnika hipochondryka

Jesienne słoty, skoki temperatury, zła dieta, brak ruchu osłabiają od-porność naszego organizmu i spra-

wiają, że w okresie jesiennym jesteśmy podatni na różnego typu infekcje, prze-ziębienia z groźną grypą włącznie. Za-biegani, zapracowani bagatelizujemy często pojawiający się ból mięśni czy ogólne złe samopoczucie tłumacząc to na przykład zmęczeniem. Jak odróżnić grypę od zwykłego przeziębienia? Oczy-wiście organizm każdego z nas nieco inaczej reaguje na pojawiające się scho-rzenia czy infekcje, ale spróbujmy doko-nać ogólnego porównania.

W przypadku grypy występują: wy-soka temperatura, ból głowy, uczucie ogólnego „rozbicia”, ból w klatce pier-siowej, bóle mięśni i stawów. Grypie czę-sto towarzyszy kaszel, natomiast rzad-ko katar, kichanie i ból gardła, co zwy-kle ma miejsce w przypadku „zwykłego” przeziębienia. I, co trzeba podkreślić, przeziębienie jest chorobą bakteryjną, a więc niewielką infekcją górnych dróg oddechowych, natomiast grypa należy do chorób wirusowych, powodujących kolejne dolegliwości – to rozróżnienie ma kluczowe znaczenie w podjęciu wła-ściwej terapii. Trzeba jednak zaznaczyć, że jeśli objawy wskazujące na przezię-bienie nie ustępują samoistnie lub z po-mocą domowych sposobów czy ogólnie dostępnych leków, albo wręcz nasila-ją się, najlepszym wyjściem jest wizyta u lekarza.

Grypy nie należy lekceważyć, to wciąż groźna choroba, która każdego roku zbiera obfi te żniwo. Wywołują ją wirusy, które co kilka lat zmieniają swo-je szczepy (ulegają mutacjom). Najczę-ściej wirusy te należą do jednego z trzech typów: A, B lub C. Wirus typu A przynaj-mniej raz na 10 lat całkowicie zmienia swoją budowę, przez co staje się odpor-ny na wszystkie wyprodukowane w tym czasie szczepionki. Dlatego to właśnie ten szczep wirusa jest najczęściej odpo-wiedzialny za wystąpienie epidemii na skalę światową (pandemii). Wirus typu B zmienia się co 5 lat, wywołując epide-mie o dużo mniejszym zasięgu niż wspo-mniany wcześniej wirus A. Natomiast wirus typu C nie zmienia swojej budo-wy, obecny jest przez cały rok, wywołu-jąc sporadyczne zachorowania (zazwy-czaj tylko raz w życiu każdego z nas) i ni-gdy nie wywołując epidemii.

Każdy z wymienionych wirusów staje się groźny jeśli jest nieleczony lub niedo-leczony, co może doprowadzić do cięż-kich powikłań, np. do zapalenia mięśnia sercowego i osierdzia, zapalenia płuc, ucha środkowego czy powikłań neuro-logicznych.

Okres wylegania choroby, czyli czas od zakażenia do wystąpienia pierwszych objawów wynosi od 2 do 3 dni. Najbar-dziej widoczne i gwałtowne są objawy grypy typu A, nieco łagodniejsze w przy-padku dwóch pozostałych typów. Na za-chorowania na grypę najbardziej nara-żone są osoby z przewlekłymi choroba-mi układu oddechowego, zastawkowymi wadami serca, obrzękiem płuc, kobie-ty ciężarne w 3. trymestrze ciąży, osoby starsze, dzieci.

Mając na uwadze wspomniane wcześniej wirusy grypy i ich częste mu-tacje nasuwa się pytanie: czy szczepie-nia przeciw grypie chronią przed za-chorowaniem? Przecież powszech-nie wiadomo, że opinie pacjentów na ten temat są podzielone. Zdecydowa-nie tak, chociaż wiadomo, że nie uchro-nią w 100%, to w bardzo dużym stop-niu zmniejszą prawdopodobieństwo wystąpienia choroby, a w przypad-ku zachorowania złagodzą jej przebieg i uchronią przed powikłaniami. Za-szczepić powinny się zwłaszcza oso-by starsze (po 65. roku życia), doro-śli i dzieci z przewlekłymi chorobami układu oddechowego i krążeniowego, obniżoną odpornością, cukrzycą czy chorobami nerek, osoby przebywają-ce w dużych skupiskach (lekarze, na-uczyciele, żołnierze itp.), pracujący w zmiennych warunkach pogodowych. Nie mogą się szczepić osoby będące w trakcie choroby, osoby uczulone na jakikolwiek składnik szczepionki (np. białko kurze, antybiotyki) oraz osoby, u których wcześniej wystąpiły niepo-żądane odczyny po wcześniejszym za-szczepieniu przeciw grypie.

Grypa to choroba, którą znamy od lat (pierwszy opis epidemii pochodzi już z 1510 roku) i wydaje się, że wiemy o niej wszystko. Jednak ilość powikłań wciąż jest zatrważająca, co chyba świadczy o tym, że po prostu bezmyślnie ją lekce-ważymy. A najlepszym i najskuteczniej-szym lekarstwem jest w tym przypadku po prostu... łóżko.

Izabela Niziałek

Warsztaty fi lcowania na sucho i na mokrocykl 6 spotkańsobota – godz. 10-12cena – 400 złprowadzenie – Krystyna Drożdżowska

ŚOK, ul. Mikołajska 2, tel. 422-19-55 [email protected], www.lamelli.com.pl

ia


29 XI godz. 18.00Muzykolandia (dla dzieci), prowadzenie: Katarzyna Słota-Marciniec. Bilety w cenie 5 zł

15 listopada – 10 grudniaWystawa fotografi i pt. „Sny opuszczone” autorów: Karolina Sztaba, Michał Sie-kierko studenci roku podyplomowego na Wydziale Architektury i Sztuk Pięknych Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Kurator wystawy i au-tor tekstu do katalogu: Zbigniew Latała.

1 – 6 XI, godz. 14.00 – 20.00„Jesień w kuchni” – wystawa malarstwa, przygotowana przez Stowarzysze-nie Artystów Nieprofesjonalnych Ziemi Krakowskiej. Tym razem artyści związani z Klubem Kazimierz przygotowali wystawę, której główną bohaterką będzie jesień. I jej rożne odcienie. Także jesień widziana z okien kuchni.

5 XI, godz. 18.00 – 19.00Dyżur radnego Dzielnicy I, Krzysztofa Barona.

5, 19 XI, godz. 18.00Spotkanie Grupy Kobiet Alternatywnych – prowadzenie Grażyna Pietroń.

7 XI, godz. 18.00„Akt – Ideał Formy – wernisaż wystawy fotografi i Bartłomieja Bałabana.Bartek Bałaban (rocznik 1988) jest absolwentem Szkoły Fotografi i założonej przez Towarzystwo Wiedzy Powszechnej. Najnowsza wystawa, stanowi ostatnią część cy-klu, ujęcia w artystycznej fotografi cznie formie człowieka, najchętniej kobiety.

20 XI, godz. 18.00Turniej klubowy Krakowskiego Klubu Szaradzistów „Agora”.

21 XI , godz.15.00„Czytaj z „Kazimierzem” – spotkanie z Marianem Żakiem ze Śródmiejskiej Biblioteki Publicznej.

22 XI, godz.18.00„Materia ducha” – wernisaż wystawy malarstwa Łukasza Jacka

Artysta (rocznik 1978) od dzieciństwa był zafascynowany sztukami plastyczny-mi. W tym zakresie kształcił się w Liceum Plastycznym, u „Frycza Modrzewskie-go” i w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Ma na swoim koncie kilka wy-staw.

3, 10 XI, godz. 21.00Kabaret Piwnica pod Baranami.

6 XI, godz. 19.00„Madonny nie święte” – wieczór autorski Moniki Maciejczyk.

9 XI, godz. 19.00Z cyklu – Nasi Goście: „Po schodach”, monodram, scenariusz: Lucy-na i Magda Kupryjanowicz, reżyseria: Lucyna Sosnowska, pomysł dramaturgiczny i wykonanie: Agnieszka Mandat.

12 XI, godz. 18.00Spotkanie z Janem Nowickim.

21 XI, godz. 19.00Koncert piosenek autorskich – „Dla poezji” zagra zespół „Latający Dywan”.

23 XI, godz. 20.00Recital: Michała Łanuszki.

30 XI, godz. 20.00Recital: Leszka Wójtowicza.

Klub „Kazimierz”ul. Krakowska 13, 31-062 Kraków, tel. 12 421 57 86, www.kkazimierz.mylog.pl, e-mail: [email protected]

Ośrodek Dokumentacji i Inicjatyw Artystycznych

„Piwnica pod Baranami”ul. św. Tomasza 26, tel. 12 421 25 00, e-mail: [email protected]

Zapraszamy do TEATRU prawdziwego

Teatr

Teatr M.I.S.T. zaliczany do krakow-skich scen alternatywnych istnieje od roku 1994. Jego założycielem

jest Stanisław Michno – aktor i reżyser, współpracujący z krakowskimi teatrami od 1964 roku. O swoim Teatrze mówi:

„To nie jest teatr inscenizacji ani de-koracji, ale teatr życia wewnętrznego. Najcenniejsza dla nas jest możliwość pokazania pewnych etapów życia bo-haterów i skłonienia publiczności, aby przeżywała to razem z nami”.

Więcej o Teatrze M.I.S.T. na stronie www.teatrmist.pl, a 9 listopada 2012 r. o godz. 19.00 na Scenie Lamelli (Śród-miejski Ośrodek Kultury w Krakowie, ul. Mikołajska 2, sal nr 17) „Moskwa – Pie-tuszki” wg Jerofi ejewa ze wspaniałą rolą Wojciecha Michno.

Bilety: 25 zł (normalne), 15 zł (ulgo-we). ZAPRASZAMY!

„Przede wszystkim po tylu latach pracy wiem już, że nie ma po-wrotu do teatru, w którym kiedyś przepracowałem kilkanaście lat, gdzie była garderoba, panie garderobiane przynosiły ko-stiumy, był bufet, herbata, kawa i jedzenie. Dzisiaj tego wszyst-kiego już nie ma ? o każdy spektakl trzeba walczyć i czasem na-wet dopłacać z własnej kieszeni, aby Ci, których to interesuje wiedzieli, iż jeszcze żyję”. Michno Stanisław

Warsztaty dziennikarskie dla młodzieży(listopad 2012 – marzec 2013)Dziennikarstwo prasowe, internetowe i telewizyjne w pigułce :)Elementy teorii i praktyka, praktyka i jeszcze raz praktyka!!!:tworzenie reportażu, specyfi ka sondy ulicznej, dziennikarz a prezenter, researching, czyli jak przygotować się „do materiału”, symulacja wywiadów

Spotkania w środy, w godz. 18.00–19.30 (16 spotkań)

Pierwsze spotkanie: 7 listopada 2012 r.Prowadzący: Paweł Budziński – dziennikarzZapraszamy młodzież gimnazjalną i licealistów :)

Cena: 350 złZapisy: [email protected]


Zaproszenie

XX Ogólnopolski Konkurs Poetycki „Dać świadectwo”

12 kwietnia 2012 roku jury XX Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego „Dać świadec-two” w składzie: dr Marek Karwala – przewodniczący jury, Adam Ziemianin

oraz Janusz M. Paluch – sekretarz jury, po przeczytaniu 260 zestawów wierszy nadesła-nych z całej Polski i z zagranicy postanowiło: Nagrodę Główną – czyli wydanie tomu poezji – otrzymuje: Zdzisława Górska ze Strzyżowa, I Nagrodę otrzymuje Leszek Wójcik z Krakowa, II Nagrodę otrzymuje Antonina Sebesta z Myślenic, III Nagrodę otrzymu-je Ewa Jabłońska z Otwocka.

Jury przyznało również cztery równorzędne wyróżnienia które otrzymują: Jarosław Burgieł z Krakowa, Leszek Jaraczewski z Warszawy, Leonard Mokrzycki z Gdańska, Janina Szołtysek z Mikołowa.

Jarosław Wojciech Burgieł (ur. w 1962), muzyk, pracuje w szkole muzycznej jako nauczyciel gry na gitarz e. Wydał dwa tomi-ki poetyckie: Wyszedłem po wiersz (wyd. Miniatura, 1992), Chwi-lowe ucieczki ze świata (wyd. Fundacja Kultury i Sztuki Ars Longa Mieczysława Święcickiego, 2001). Należy do grupy poetyckiej For-macja 16 działającej przy Dwor-ku Białoprądnickim. Autor książ-ki dla dzieci pt. O Kicusiu i Wojtu-siu (wyd. Skrzat, 2001). Publikował m.in. w „Nowej Okolicy Poetów”, „Magazynie Literackim”, „Dzienni-ku Polskim”, „Akancie”. Nagrodzo-ny w I Konkursie Poezji Religijnej (1993), wyróżniony w dwóch kolej-nych edycjach tegoż konkursu oraz w I Pienińskim Konkursie Poetyc-kim (1995).

Jarosław Burgiełwyróżnienie

Radosław Sławomirski

Kręcenie leżącegoWszystko leży:ja leżę,kariera leży,zdrowie leży na obie łopatki,wraz z nim, życie duchowe,nie mówiąc już o płciowym.Powiadają, że mampiękne życie na Ziemiskoro mi wszystko tak leży.Tylko takie życieleżące na Ziemi,choć planetapchana siłami grawitacjiuwodzi przyciągającojakoś mi nie leży.Nasz glob mnie nie oszuka:coś za bardzo kręci...

Kartka z kalendarza

„Wodospady”

Z górskiego potoku wyłonił się delfi nsymbol przyjaźniuformowany z kamienijak dzieło rzeźbiarzaktóre można mieć w oczachZ jego posiadaniamogą jedynie wypłynąć marzeniaspełnionej jedności uczućktórych nie sposób zaznaćw rzeczywistościchoć rzeźbę nawet dotknąć możnapoznając fakturę i kształty Ręką i wyobraźniąmożna też zniszczyć

Przemawianie do serca

Dawno serce nie bolałoi nie było migotania przedsionkówale jak zamigocząwszystko będzie jasneTrzeba będzie poznać powodymigoczących sygnałówZnana jest hipotetyczna wersja lekarzya jaka jest wersja serca, czylikardio wersja?Niech samo o tym powieale niech mówi spokojniei będzie opanowane,więc zgasić go prądem, prądem zgasićprądem mu wmówić tę jego kardio wersję!*

Radosław Sławomirski – ur. 24.10.1984. Doktorant kulturo-znawstwa na Wydziale Studiów

Międzynarodowych i Politycznych Uni-wersytetu Jagiellońskiego. Przygotowu-je rozprawę doktorską nt. poezji bardów rosyjskich okresu radzieckiego. Laureat kilku konkursów poetyckich, jego wier-sze publikowano m.in. w „Dekadzie Li-terackiej” i „Dzienniku Polskim”.

NocąTamtej nocybyłaś Ustroniem

przygodę rozpocząłemod dwóch Czantoriizszedłem w dółpasmem Równicyi przetarłem szlakstromym zboczemzanurzając sięw Żelazistych Źródłach

gdzie obfi ciezaspokoiłem pragnienie

ZnajomiJest piątek po południuja przy małej czarnejona przy cappuccino pytam jak się jej układawszystko w porządku odpowiada dziękuje pytam o mało istotne sprawyopowiada o mało istotnych sprawach znowu dziękuje pytam o plany na przyszłość jutro ślub z Frankiem jest w trzecim miesiącu

Zapraszamy na spotkanie autorskie 12 listopada o godz. 19.00.

Chcesz zostać poetą/ pisarzem? Mówią, że liczy się talent, ale każdy diament najpierw trzeba oszlifować :) Zapraszamy cię zatem na:

WARSZTATY LITERACKIE – POEZJA I PROZA Odczuwasz potrzebę pisania tekstów artystycznych (poezji, prozy)? Czynisz to już od dawna, lecz nie ujawniasz efektów swej pracy, gdyż nie jesteś pewny/pewna czy są one cokolwiek warte? Masz wprawdzie rozliczne pomysły, ale też świadomość niedoskonałości warsz-tatu i chciałbyś/chciałabyś ten stan poprawić?Myślałeś/myślałaś już wcześniej o skontaktowaniu się z osobami będącymi w po-dobnej jak Ty sytuacji, ale nie było po temu okazji?Uważasz, że przydatne mogłyby się dla Ciebie okazać profesjonalne porady…

Wszystko to możesz osiągnąć biorąc udział w cyklu WARSZTATÓW LITERACKICH. – WARSZTATY I STOPNIA (podstawowe)– KURS II STOPNIA (dla zaawansowanych praktyków lub tych, którzy chcą się zająć analizą i interpretacją tekstów)

Pierwsze spotkanie: 8 listopada (czwartek)I stopień – godz. 17.00 – 19.00II stopień – godz. 19.00 – 21.00Prowadzący: dr Marek Karwala – literaturoznawca, wykładowca uniwersyteckiCzas: 20 godzin zegarowych (10 spotkań = 10 czwartków)Cena: 350 złZapisy: [email protected]

Więcej informacji uzyskacie Państwo wchodząc na naszą stronę internetową: www.lamelli.com.pl; zapisu dokonywać można osobiście w siedzibie Śródmiejskiego Ośrodka Kultury przy ulicy Mikołajskiej 2, telefonicznie: 12 422-08-14; lub mailowo: [email protected]; Opłaty prosimy wnosić w kasie Śródmiejskiego Ośrodka Kultury codziennie w godz. 8.00 – 16.00, w środy 8.00 – 17.30 lub na konto: nr rach. 62 1240 4722 1111 0000 4859 2846 z dopiskiem: warsztaty literackie.


Zaproszenie

Podróż przez kolejne kręgi zatraceniaO „Zatraceniu się w Schulzu” Krzysztofa Miklaszewskiego

Leszek Lisiecki

Recenzja

„Był rok 1968, kiedy całkowi-cie nieznany mi geniusz oka-zywał się pisarzem zupełnie

niezbadanym. Co więcej, schulzologia była wtedy naukową tabula rasa. Chyba ta smutna konstatacja stała się dla star-tującego polonisty największym bodź-cem”. Zacytowany powyżej fragment to część wstępu, będącego – jak zazna-czył jego autor, Krzysztof Miklaszewski – wyznaniem niezmiennego, trwające-go od czasów studenckich, zaurocze-nia twórczością Schulza. Chęć odkry-wania przez młodego badacza niezbada-nych zupełnie stylistycznych meandrów prozy Schulza jest zupełnie zrozumiała – każdy piszący prace naukowe chciał-by wnieść do ogółu badań coś zupełnie nowego, coś odkrywczego. Miklaszew-skiemu to się udało. Wszak to on właśnie ukuł, na podstawie swoich analiz struk-turalnych, defi nicję Schulza jako pisa-rza, nazywając go: „poetą prozy”, zysku-jąc tym uznanie wśród profesorów kra-kowskich uczelni i nie tylko.

Podobnie rozpoczyna się wiele lite-rackich fascynacji, które trwają i roz-wijają się przez całe dalsze, nie tylko naukowe, życie zauroczonego. Książ-ka Krzysztofa Miklaszewskiego „Za-tracenie się w Schulzu. Historia pew-nej fascynacji”, którą niedawno było mi dane przeczytać opowiada o różnych płaszczyznach owej fascynacji, jej róż-nych kręgach, począwszy od tej już wy-żej wspomnianej, poprzez śledzenie te-atralnych odsłon Schulzowskiego świa-ta, a na prywatnych znajomościach kończąc. Teatralnym wcieleniom pro-zy pisarza z Drohobycza poświęca chy-ba Miklaszewski najwięcej miejsca, co nie dziwi, jeśli zdajemy sobie sprawę z tego, że był on zawsze i jest nadal wiel-kim orędownikiem teatru studenckiego,

a offowego w szczególności. Pisze zatem o wcześniejszym, błędnym spojrzeniu krytyków teatralnych na prozę Schulza, nadającym jej etykietkę niesceniczności („Zasadniczym żywotem Schulzowskiej prozy jest opis, a opis można w teatrze przerobić tylko na obraz, a nie – czego według nich teatr wymaga – na dialog czy też działanie.”) i wbrew ich ocenie przytacza przykłady mniej lub bardziej udanych spektakli teatralnych na niej opartych. Wspomina zatem widowisko teatralne „Wiosna” Studenckiego Teatru z Gliwic, „Sanatorium pod Klepsydrą” Studia Pantomimy Politechniki Szcze-cińskiej, „Sklepy cynamonowe” (1976) w reżyserii Ryszarda Majora w wykona-niu Teatru Pleonazmus oraz „Republi-kę marzeń” (1987) Rudolfa Zioło i operę „Manekiny” (1982) Grzesińskiego i Wi-śniewskiego. Zawarte w książce opisy przedstawień oparł autor w większości na napisanych przez siebie, „na gorąco”, recenzjach krytycznych owych spektakli,

Leszek Lisiec-ki – urodzony w Warszawie,

od 1986 r. związa-ny z Ziemią Lubu-ską. Pasjonuje się fotografi ą, muzy-ką, literaturą i gra-fi ką komputerową. Zamiłowania do po-ezji i fotografi i łączy w projektach pocz-tówek, a zamiłowa-nie do poezji i muzy-ki łączy komponując piosenki. Autor bloga Artyści Różnych Stron www.arspoeisis6.bloog.pl. De-biutował w XL Almanachu Krakowskiej Nocy Poetów, członek Koła Młodych Pi-sarzy przy Krakowskim Oddziale Związ-ku Literatów Polskich.

biały dmuchawiecwyniesiona ponad trawy

puchata kula na zielonym maszcie

z niepokojem czekana podmuch wiatru

który zazdrośnie zabierzeulotne piękno

nie wiem od czego zacząć

poezja nie wraca echemmuzyka brzmi za cichoobrazy zszarzały

zmęczona przeszłość nie ożywia przyszłości

trzymam w rękupierwszą cegłę

nie wiemgdzie ją położyć

nadziejawypełniony alegoriąpoezji muzyki obrazówoglądam światz dumnie podniesioną głową

nie pozwólżebym ją nisko opuścił

wpatrzony w szarość

opublikowanych m. in. w „Studencie” czy „Kulturze”. Spośród aktorów, któ-rzy kreowali postać Jakuba szczególnie zachwycił Miklaszewskiego Jan Peszek („Republika marzeń”) – na tyle, że po-święcił charakterystyce tej kreacji aktor-skiej cały rozdział. Jednak teatralne fa-scynacje związane z Schulzem, to przede wszystkim uczestnictwo w spektaklu „Umarłej klasy” Kantora, nad którym bezsprzecznie zdaniem Miklaszewskie-go krążył duch Schulza. Pisze on: „(…) chociaż Kantor nie używa ani jednego Schulzowskiego słowa, jesteśmy przeko-nani, że to, co Schulz przeczuł i napisał, Kantor – przekazuje i modyfi kuje.”

Krzysztof Miklaszewski przypomina w swej książce, że proza pisarza z Dro-hobycza inspirowała i inne dziedziny sztuki m.in. fi lm (tu zderzył ze sobą pro-dukcję Hasa i Sobocińskiego, czyli „Sa-natorium pod Klepsydrą” oraz „Ulicę Krokodyli” braci Quay, będącą szczegól-ną, momentami przerażającą animacją) i muzykę (zobaczył Bester Quartet blisko słynnego Johna Zorna). Ponadto przy-tacza rozmowy z siostrzeńcami „stryj-cia Brunia”, czyli z Jakubem Schulzem i Ellą Schulz-Podstolską, z jego sąsia-dem Erwinem Schenkelbachem i muzą, uwiecznioną na szkicach Brunona, Bian-ką – Lidią Burstin. Wprowadzają nas one w zupełnie inny, zaawansowany krąg wtajemniczenia w schulzologię. Po-zwalają naprawdę zrozumieć owo zatra-cenie się w Schulzu. Z każdym kolejny rozdziałem dostrzega się, że to książka napisana z pasją, którą autor potrafi za-razić czytelnika. Wydaje mi się również, że każdy, kto choć trochę interesuje się twórczością Brunona Schulza powinien obowiązkowo zajrzeć do tej książki i po-zwolić się zafascynować.

Barbara Serwatka

FRAGILE zaprasza na spotkanie:

Coming out różnica mniejszościCzy nie boimy się tej różnicy, która byłaby niczym innym jak do-puszczeniem do dyskusji lokalnych i wyrazistych głosów? Tole-rancja okazała się w dużej mierze ideą niewystarczającą. Jak pisze w najnowszym numerze „Fragile” Tomasz Sikora, istnienie nieto-lerancji można uznać za wyznacznik realnej (a nie spłyconej do pstrokatych kolorów) różnicy.

Zapraszamy na spotkanie, które poszerzy dyskusję prowadzo-ną na łamach naszego czasopisma.

Szczegóły www.fragile.net.pl

Leszek Lisiecki – wiersze z tomu:„Wyniesiona ponad trawy” (Wydawnictwo Signo)

Zapraszamy na spotkanie autorskie 12 listopada o godz. 18.00.


Grupa Każdy prezentuje…

Recenzja

Jesienna pornografi a Romany Więczaszek

Romana Więczaszek Że jesteś…Wyd. Miniatura, Kraków, 2010

W listopadowym numerze La-melli chciałabym zaprezen-tować wiersze trzech poetów.

Wiersze odmienne w stylu, poetyce i formie. Wszystkie mówiące o miłości, tęsknocie i poszukiwaniu. Eligiusz Dy-mowski to franciszkanin, ceniony po-eta i krytyk literacki. Bogusław Nowa-liński znany jest z wierszy rymowanych i tekstów piosenek, chętnie porusza te-maty codziennych trosk i radości. Gdy czytam wiersze młodej poetki Marty Różańskiej, nierzadko wstrzymuję od-dech.

Aneta Kielan

Eligiusz Dymowski

Rozczesywanie

marzeńbiegnępod górępod wiatrw deszczu

biegnęz pękiem nadzieignany tęsknotą Odysaże kiedyśodnajdę i powrócęna stałedo wymarzonej Itaki

Bogusław Nowaliński

Ja, ją mam z dedykacją dla Anetki K.

i Przemysława P.

Gdzie mieszka miłość? – Może za błękitem.Za tęczą na niebie w górze, hen nad szczytem.

Może mieszka w poezji, w powieściach, nowelach.Ot, po prostu – w prozie. Chyba celnie strzelam!

Wiem, że wiosną przychodzi, w pąkach kwiatów kwitnie.W krąg kochanków zwodzi. A robi to sprytnie.

Rozkochuje ptaki, w ogrody zagląda.Na nią księżyc z nieba z radością spogląda.

Po co, więc jej szukać. – Ona żyje w nas.Ja, ją mam w swym sercu. – A czy ty ją masz?!

Marta Różańska

* * *Kiedy jedno twoje słowoprzekreśla tysiąc moichkiedy niezdolna jestem do płaczuza to palce płoną zdartą zjedzoną skórąkiedy jedno twoje słowokaże mi wybierać na rozdrożu

rozwidla się mój język wężowyby kusić Ewęi łechtać podbródek Adama

Kilka tygodni temu miałam oka-zję zapoznać się z tomikami po-etyckimi Romany Więczaszek,

poetki, nauczycielki i animatorki kultu-ry, od lat mieszkającej w opolskim Brze-gu. Jej autorskie książki Krąg (2007), Spacery wierszem (2009), Że jesteś… (2010) to eleganckie, opatrzone ilustra-cjami wydawnictwa. W tym momencie chciałabym się skupić na ostatnim to-miku, najbardziej surowym w wydaniu pt. Że jesteś… Poezja Więczaszek trak-tuje o życiu, śmierci, przemijaniu – po-ważna tematyka przywołona w opisach przedmiotów codziennego użytku, co-dziennych czynności i wspomnienień. Wiele wierszy dedykowanych jest – bez-pośrednio lub pośrednio – matce autor-ki, np. Mamo, Przytulenie, Zrozumieć siebie, O Czarodziejce Mamie.

Jesteś dla mnie powiewem dzieciństwa,gdzie mieszkam całe życie.[…]Jesteś struną,na której rodzina gra.

[Mamo, frag.]

Wyprosiłaś mi życie,do Maryi chodziłaś.Później dziękowałaś na Jasnej Górzeza cud stworzenia,mając w sobiegroszek pachnący.

[O Czarodziejce Mamie, frag.]

Miłość i przywiązanie do matki ode-grały ogromną rolę w życiu autorki. Z nostalgią wspomina opiekę nad mat-ką, jej chorobę, słowa i ton, z jakim się do niej zwracała. Pogodzona z losem, w wierszach często zwraca się bezpo-średnio do matki, jakby ta stała obok i jej słuchała. Zresztą może właśnie tak jest. Zmarli bliscy towarzyszą nam pomi-mo nieobecności ciałem. Od poezji Wię-czaszek bije spokój i logika. Każde sło-wo i każda emocja mają swoje miejsce i uzasadnienie. To poezja wrażliwa, ale nie sentymentalna. Sama poetka jest jak struna, z której umiejętny gracz może wydobyć piękne dźwięki. Tym graczem nie tylko jest drugi człowiek, tym gra-czem może być samo życie:

Rozśpiewałeś mój światnutami,cicho odkrywającnajpiękniejsze miejsca.[…]Teraz jestem melodiąprzytulonawirtuozerią zmysłów.Śpiewami drgam całe życie.

[Bez słów, frag.]

Życie bywa jednak przewrotne, sny się spełniają zawsze odwrotnie. Autor-

ka zauważa, że nie wszystko idzie zawsze zgodnie z marzeniami i życzeniami czło-wieka. Nie oznacza to, że się wcale nie spełniają. One się spełniają, tyle, że ina-czej, niż w naszych planach. Więczaszek potrafi także być przewrotna w swoich wierszach. Ta przewrotność bywa sen-sem zarówno poezji, jak i życia. Podsta-wą jednego i drugiego – słowo! Ze słów zbudowany jest wiersz. Słowa składają się na rozmowę między ludźmi. Słowo ciałem się stało.

Poobijaneschorowanebudzi nas co ranoPotem dojrzewa w słońcu[…]Jak ziarnko bezbronnedo pielęgnacji

[Słowo, frag.]

Więczaszek potrafi być w swoich wierszach bardzo oryginalna. Jej po-etycką wrażliwość nie można okre-ślić jednym słowem. Jest poetką pew-ną siebie, piszącą z przekonaniem (zwy-kle w pierwszej osobie), żyjącą w pełnej symbiozie z naturą.

Zmokły samogłoskimiędzy suchymi nitkamiBez samogłosekNie będzie wiersza

[SOS, frag.]

Głupota się nasłowiłatyje i ma depresjępo pierwszym czytaniu

[Frezje, frag]

Pornografi a jesiennaptakom na uciechęi słońcu które nie ma siłyogrzać wszystkiego wkoło

[Mglistość, frag.]

Przyroda jest wszędzie, wokół nas, my w jej wnętrzu. Drzewa i kwiaty są dla Więczaszek naturalnym otoczeniem, cennym pięknem, o którym nie pozwala czytelnikowi zapomnieć: drzewa moje z dzieciństwa/zabrałam/te z góry wy-sokiej / iglaste / wiecznie pijane z na-dzieją; sosna dziś cudna / w białym we-lonie; drzewa dziś pożyczają / chłodny dzień; kamień / który ma ciekawe ży-cie / i ta szczęśliwa kałuża. Więczaszek personifi kując naturę i zjawiska przy-rodnicze, podkreśla ich znaczenie. To one bowiem obok innych ludzi, kształtu-ją nasze życie. Prawo natury jest bezlito-sne i sprawiedliwe. Obejmuje wszystko i wszystkich. Tomik Że jesteś… kończy się siedmioma krótkimi opowiadania-mi prozą Moich siedem dni tygodnia, w których ponownie wracamy do oso-bistego wątku matki autorki. Mam dziś dobry chleb. Pokroję kromkę na drobne kawałki, żeby być bliżej Ciebie.

Aneta Kielan

Ż

Grupa Każdy zaprasza na otwarte

Warsztaty Literackie

w każdą pierwszą środę miesiąca.

Prowadzenie: Magdalena Węgrzynowicz-Plichta.


Warsztaty artystyczne Sztukolotnia zastały nagrodzone w konkursie na najbardziej rozwojową inicjatywę dla dzieci w Krakowie w 2012 roku Nagrodą CzasDzieci.pl Słoneczniki 2012 w kategorii Sztuka wizualna. Zapraszamy!

ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY ISSN 1732-437831-027 Kraków, ul. Mikołajska 2, tel. (12) 422 08 14, 422 19 55, fax 431 19 60www.lamelli.com.pl, e-mail: [email protected]; Numer przygotowali: Marek Górka, Anna Gregorczyk, Teresa Feliks, Agnieszka Kwiecień, Janusz M. Paluch, Barbara SerwatkaSkład i druk: FALL, ul. Garczyńskiego 2, 31-524 Kraków, tel. (12) 413 35 00, 294 15 28,www.fall.pl, [email protected] zastrzega sobie prawo do redagowania i skracania tekstów.

Z muzycznej półki

Ach, Ta Peszek!

Rys. Janusz Stefaniak

Ach, te kobiety! Wciąż potrafi ą za-skoczyć. I zafascynować! Jak Ja-nis Joplin, Madonna, Adele czy

Kate Bush. Kiedy więc przed kilku laty usłyszałem, że Maria Peszek nagrała pły-tę, pomyślałem lekceważąco: ot, „córecz-ka wybitnego Tatusia” chce dołączyć do grona celebrytów. Chce wkroczyć w świat muzyki i nagrała byle co. Tymczasem było to niezłe. Druga płyta była jeszcze lepsza. I leży przede mną okładka jej trzeciej pły-ty. Tylko okładka, gdyż płyta od kilku dni nie opuszcza odtwarzacza, skąd skutecz-nie na jakiś czas wyrzuciła moje gitarowe łomoty. O Jezu, jaka to jest świetna pły-ta! Nomen omen, nosi tytuł „Jezus Maria Peszek”. Mamy więc prowokacyjny tytuł, prowokacyjną artystkę. A jaką muzykę? Owszem, prowokacyjną. Ale też intrygu-jącą, gdyż w tych kilkunastu utworach wy-śpiewywane teksty pasują jak ulał do tego, co dzieje się w warstwie instrumentalno – melodycznej. Maria Peszek na tym albu-mie brzmi głosowo i muzycznie o wiele lepiej, niż powszechnie znane celebrytki kobiecej wokalistyki w podobnym jej wie-ku. Kudy tam do Marii Peszek takiej np. Nosowskiej, Bartosiewicz, Kowalskiej czy Chylińskiej. Powinny Peszkowej kupować codziennie kwiaty, w wyrazie szacunku dla płyty, którą nagrała. I sama sobie wy-myśliła. Jak Madonna. Muzyczna dosko-nałość tej płyty polega na tym, że świet-nie przemieszała ze sobą wiele stylistyk, korzystając z najmodniejszych trendów. Mamy tu elektroniczne brzmienia, hip--hopowe dźwięki, melancholię, przejmu-jące kołysanki, kabaretowe klimaty, roc-kową agresję i bluesa w czystej postaci. Mamy też, wręcz znakomite teksty, któ-re śmiało mogą uchodzić za manifest jej średniego pokolenia. Świadomość tego

pokolenia jest w sam raz. Wiedzą już wię-cej niż dzieci i młodzież, a jednak mniej niż starsi. Pokolenie Peszek stać na doj-rzalszy bunt. Na mądrzejsze spojrzenie na miłość, politykę, samotność, kulturę, religię. Męskość i kobiecość. Dobro i Zło. Bardzo ładnie opowiedziała o tym wszyst-kim Jackowi Żakowskiemu w głośnym już wywiadzie dla „Polityki”. Wielu, uznało tę rozmowę za „prowokacyjną i szokują-cą”. Dla mnie był to tymczasem swoisty „coming out” prawdziwej artystki, któ-ra mądrzej od innych zmaga się z sobą i światem. I potrafi to czynić nie tylko przez dobre aktorstwo, także przez dobrą muzykę. Tytuły piosenek mówią bardzo wiele: „Pan nie jest moim pasterzem”, „Sorry Polsko”, „Nie wiem, czy chcę”. Tak nazwane utwory, prowokują pokole-nie do poważniejszego zastanowienia. To nie są utwory ze ściemą w tle. Jest w nich pokoleniowa niepewność, depresja (któ-rej autorka doświadczyła na „tajskim hamaku”), jest tam niepewność, smu-tek i żal, że tak naprawdę, to życie wcale nie jest takie wesołe, jak mogłoby się wy-dawać. Choćby z medialnego przekazu. Mimo życiowej depresji, Peszek zdaje się jednak sugerować nie tylko temu pokole-niu, dla którego śpiewa, że w życiu warto żyć! Charakterystycznie dla siebie, czy-li prowokacyjnie, już w utworze otwie-rającym „Ludzie psy”, przekornie zachę-ca „ej, serca podpalacze, róbmy dym”. I robi ten dym przez cały album. I tek-stowo, i muzycznie. Swoimi pomysłami zmusza świat poważnej kultury do my-ślenia o muzyce, jako o prawdziwej sztu-ce. Kończy się rok. Już wiem, że w kate-gorii płyt to dla mnie polska płyta roku. Ach, te kobiety…

Dariusz Łanocha

Czytanie -– poprawia inteligencjê (ponoæ)

Yeti radzi:

Galeria Lamelli & Mini Galeria 31-027 Kraków, ul. Mikołajska 2, II piętro, tel. +48 (12) 422 19 55, www.galeria.lamelli.com.pl, [email protected] Galeria otwarta od poniedziałku do piątku w godz. 11.00 –17.00 lub po wcześniejszym telefonicznym umówieniu – wstęp wolny

FOT. JACEK WOŁCZYŃSKI (KURS FOTOGRAFII ARTYSTYCZNEJ)

Fotografi a miesiąca

Robert Zieliñski

Mirabilia

wernisa¿: 16 listopada, godz. 19

wystawa czynna do 28 listopada

XV-LECIE KURSU FOTOGRAFII ARTYSTYCZNEJ

FESTIWAL FOTOGRAFII 12.10–7.12.2012

kaýdy poniedziaùek:11.00–12.00 : 2–3 lat16.30–17.30 : 4–5 lat

18.00–19.00 : 6–12 lat

do Sztukolotni mo¿na do³¹czyæw ka¿dej chwilikoszt 10 z³ za warsztatyprosimy o wczeœniejsze rezerwacjezapraszamy tak¿e grupy

sztuka | przygodazabawa | pasja | aktywnoúãruch | muzyka | nowe media

niespodzianki | rozwójksiàýki | interdyscyplinarnoúã | odkrycia

wyobraênia | eksperymenty

SZTUKOLOTNIAwarsztaty artystyczne dla dzieci i m³odzie¿y

warsztaty-sztukolotnia.blogspot.com

Jerzy Bogus³aw NowakTropami Polaków przez Syberyjskie Alpy i Bajka³

wernisa¿: 12 listopada, godz. 18wystawa czynna do 26 listopada

miniminiGALERIA

Miasto-Organizm-Maszyna

Boles³aw CzarneckiMagda KasprzakAgnieszka KowalikAlina KrêciszGra¿yna Macha³aLeszek Motyka

wystawa czynna do 14 listopada

XV-LECIE KURSU FOTOGRAFII ARTYSTYCZNEJ

FESTIWAL FOTOGRAFII 12.10–7.12.2012

Entertainment & Humor

Pismo Lamelli - Listopad 12