II. MAHMUT DÖNEMİ

(1808-1839)

Fransız İhtilalinin Milliyetçilik, bağımsızlık

ve hürriyet gibi fikirlerinin Sırplar üzerinde

etkili olması.

Savaşların Sırbistan toprakları üzerinde

geçmesi ve bu savaşlar sırasında

Sırbistan'ın sık sık el değiştirmesi.

SIRP İSYANI (1804)

Rusya’nın Balkanlarda uygulamaya çalıştığı

panslavizm politikaları.

İsyan:

Bu sebeplerden dolayı 1804'de KARA YORGİ

liderliğinde Sırplar ayaklandı.

Osmanlı Devletinde "Milliyetçilik" akımı

neticesinde ayaklanan ilk topluluk SIRPLAR'dır.

Osmanlı Devleti’ne karşı 1804’te başlayan

Sırp isyanları sonrasında hangi antlaşmalar

imzalanmıştır.

Sırplarla İlgili Antlaşmalar

1806-1812 Osmanlı Rus Savaşı sonucunda

Ruslarla imzalanan BÜKREŞ ANTLAŞMASI'nda

Sırplara bazı haklar verildi.

1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı sonucunda

Ruslarla imzalanan EDİRNE ANTLAŞMASI'nda

Sırplara özerklik verildi.

1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sonucunda

imzalanan Ayestefanos ve BERLİN

ANTLAŞMASI'nda Sırbistan bağımsızlığına

kavuştu.

Rusların PANSLAVİZM politikası amacıyla

Sırp isyanını desteklemesi ve Balkan Milletlerini

kışkırması.

Rusya'nın Eflak-Boğdan'ı işgal etmesi.

1806-1812 OSMANLI-RUS SAVAŞI

Rusların Eflak-Boğdan‘ı işgal etmesi

karşısında Fransa'nın etkisiyle Osmanlı Devleti

Rusya'ya savaş ilan etti. Osmanlı-Fransız

yakınlaşması karşısında İngiltere Rusya'nın

yanında yer aldı.

İngilizler Ruslara destek için donanmalarını

İstanbul'a gönderdiler. İstanbul'a sadece

denizden yapacakları bir saldırıyla başarılı

olamayacaklarını anlayarak geri döndüler. Bu

defa Mısır'a saldıran İngilizleri Mısır Valisi

Mehmet Ali Paşa püskürtttü.

Fransa 1807'de Rusya ile

"Tilsit Antlaşmasını" imzalayarak, dostluk

kurdu. Yalnız kalan Osmanlı Devleti İngiltere'ya

yaklaştı. İngiltere ile "Çanakkale (Kale-i

Sultaniye)" antlaşmasını imzaladı.

Bu arada Ruslar Osmanlı topraklarında

ilerliyordu.

Avrupa'da siyasi ortam yeniden değişti.

Fransa ile Rusya'nın arası yeniden açıldı.

Rusya'ya silahlarını çeviren Fransa bu defa

Osmanlı Devleti'nin yanında yer aldı. Fransa'ya

güvenemeyen Osmanlı Devleti Rusya ile

BÜKREŞ ANTLAŞMASI’NI imzalayarak savaşı

sona erdirdi.

Bükreş Antlaşması’na Göre;

İki devlet arasında Tuna nehri sınır olacak.

Ruslar Beserabya hariç işgal ettiği yerleri

geri verecek.

Sırplara bazı haklar verilecekti.

YUNAN İSYANI

Fransız ihtilalinin milliyetçilik, bağımsızlık gibi

fikirlerinin etkisi

Rusya'nın ve Avrupa Devletleri'nin kışkırtması

1804’de kurulan Etniki Eterya Cemiyeti'nin

çalışmaları

1821'de Mora'da başlayan isyan kısa sürede

büyüdü. Osmanlı hükümeti Mısır Valisi Mehmet

Ali Paşa'dan yardım istedi. M.Ali Paşa yardım

karşılığında II.Mahmut'tan Mora ve Girit

valiliklerinin kendisine verilmesini istedi.

İSYAN:

Osmanlı ve Mısır donanması isyanı bastırdı

ve NAVARİN limanına çekildi. Ancak Yunan

isyanının bastırılması Batılıların işine gelmedi.

İngitere, Fransa, Rusya ve Avusturya

Osmanlı Devleti'ne ültimatom vererek

Yunanistan'a bağımsızlık verilmesini istediler. Bu

istek reddedilince Osmanlı ve Mısır donanmasını

NAVARİN de yaktılar. Rusya Osmanlı'ya savaş

ilan etti.

Navarin olayı Osmanlı Donanmasının yaşadığı

4 felaketten biridir. Birincisi 1571 İnebahtı, İkincisi

1770 Çeşme, Üçüncüsü 1827 Navarin,

Dördüncüsü 1853 Sinoptur.

1828-1829 OSMANLI-RUS SAVAŞI

Ruslar'ın sıcak denizlere inmek istemesi,

Osmanlının Rusya'dan Navarin'de yakılan

donanmanın zararını talep etmesi,

Osmanlı'nın Yunanlılar ve azınlıklarla ilgili

Avrupa Devletlerinin ve Rusya'nın isteklerini

reddetmesi.

Bu sebeplerden Rusyanın saldırısıyla savaş

başladı. Ancak Osmanlı Devleti böyle bir savaşa

hazır değildi.

ÇÜNKÜ:

Donanması Navarin'de yakılmıştı.

1826'da Yeniçeri Ocağı kaldırılmış, ASAKİR-İ

MANSURE-İ MUHAMMEDİYE ordusu yeni

kurulmuştu.

Yunan ayaklanmasından dolayı bütün Avrupa

Osmanlının karşısındaydı.

Rusların ilerleyerek doğuda Erzurum'a,

batıda Edirne'ye kadar gelmeleri üzerine Osmanlı

Devleti barış istedi. Rusya’yla EDİRNE

ANTLAŞMASI imzalandı.(1829)

1829 Edirne Antlaşması’nın sonuçları

nelerdir?

Edirne Antlaşması’na göre (1829);

Eflak-Boğdan ve Sırbıstan'a özerklik verildi.

Yunanistan bağımsız olacaktı.

Rus ticaret gemileri boğazlardan

geçebilecekti.

Prut nehri sınır olacaktı.

Osmanlı Devleti savaş tazminatı verecekti.

Osmanlı Devletinde bağımsızlığını elde eden

ilk azınlık YUNANİSTAN'dır.

Osmanlının Yunan isyanı ve Rus savaşıyla

uğraşmasını fırsat bilen Fransa 1830'da

CEZAYİR’i işgal etti.

Mısır Valisi Mehmet Ali Paşa'nın İsyanı

Yunan isyanının bastırılmasında II. Mahmut'a

yardım eden Mısır valisi Kavalalı Mehmet Ali

Paşa'ya vaad edilen yerlerin verilmemesi,

Mehmet Ali Paşa'nın Navarin olayından sonra

padişahtan izin almadan ordu ve donanmasını

geri çekmesi.

1828-1829 Osmanlı-Rus savaşında yardım

istenildiği halde Mehmet Ali Paşa'nın yardım

göndermemesi gibi nedenlerle Mısır valisi M.Ali

Paşa isyan etmiştir.

İSYAN:

II.Mahmut Mehmet Ali Paşa'yı görevden

almak için hazırlanırken Mehmet Ali Paşa'nın

oğlu İbrahim Paşa, üzerine gönderilen padişah

kuvvetlerini yenerek Konya'ya ilerledi.

Bu zor durum karşısında padişah yabancı

devletlerden yardım istedi. İngiltere ve Fransa

bu isteğe kayıtsız kaldılar. II. Mahmut son çare

olarak (denize düşen yılana sarılır diyerek)

Rusya'dan yardım istedi.

Bir Rus donanması İstanbul boğazını

geçerek Büyükdere önlerine demirledi. Osmanlı

Rus yakınlaşması İngiltere ve Fransa'yı

telaşlandırdı. Hemen devreye girerek Mehmet

Ali Paşa ya baskı yaptılar. Bunun üzerine

Mehmet Ali Paşa ile II.Mahmut arasında

KÜTAHYA ANTLAŞMASI imzalandı.(14 Mayıs

1833)

Kütahya Antlaşması’na göre (14 Mayıs 1833) ;

Mehmet Ali Paşa'ya Mısır ve Girit valiliklerine

ek olarak Suriye valiliği de verilecek.

Oğlu İbrahim Paşa'ya da Cidde valiliğine ek

olarak Adana Muhassıllığı (O bölgenin

vergilerini toplama hakkı) verilecek.

Bu antlaşma Mısır sorununu geçici olarak

çözmüş fakat iki tarafta bu anlaşmadan

memnun olmamıştır.

Kütahya antlaşmasına rağmen kendisini

güvende hissetmeyen II.Mahmut Rusya’yla

HÜNKAR İSKELESİ Antlaşmasını imzalamıştır.

(1833)

Hünkar İskelesi Antlaşması (8 Temmuz 1833)

Osmanlı bir saldırıya uğrarsa Ruslar asker ve

donanma gönderecek, ancak masrafları Osmanlı

ödeyecek.

Rusya bir saldırıya uğrarsa Osmanlı boğazları

kapatacak. (İngiltere ve Fransa'ya karşı)

Bu antlaşma 8 yıl sürecek.

Osmanlı Devleti’nin Rusyaile imzalamış

olduğu Hünkar İskelesi Antlaşması’nın ortaya

çıkardığı sonuçlar nelerdir?

Rusya bu antlaşmayle boğazlar üzerinde

büyük avantaj sağlayıp, Karadeniz’deki

güvenliğini artırmış oldu.

Bu antlaşmayla BOĞAZLAR MESELESİ

ortaya çıkmıştır.

Bu antlaşma Osmanlı’nın boğazlar

üzerindeki egemenlik haklarını TEK BAŞINA

kullandığı son antlaşmadır.

Osmanlı Devleti Mısır ve Boğazlar

meselesinde İngiltere'nin desteğini kazanmak için

İngiltere ile 1838 BALTA LİMANI Antlaşması’nı

imzalamıştır.

Osmanlı Devleti ile İngiltere arasında

imzalanan 1838 BALTA LİMANI Antlaşması’nın

Osmanlı Devleti açısından ortaya çıkardığı sonuç

neler olabilir?

İngiltere ile imzalanan 1838 BALTA LİMANI

Antlaşması ile İngiltereye çok geniş ekonomik

haklar verilmiştir.

Bunun sonucunda Osmanlı ülkesinde tekel

sistemi ve iç gümrük yönetimi kaldırılmış böylece

Osmanlı ekonomisi açık pazar yani yarı sömürge

haline gelmiştir. Böylece Osmanlı ekonomisinin

çöküşü hızlanmıştır.

Kütahya Antlaşması fazla uzun sürmedi.

1839'da Mehmet Ali Paşa bağımsızlığını ilan etti.

Oğlu İbrahim Paşa üzerine gönderilen Osmanlı

kuvvetlerini NİZİP'te yendi. Bunun üzerine

İngiltere ve Fransa hemen MISIR konusunda

Londra'da uluslararası bir konferans

düzenlenmesi için devreye girmişlerdir.

Osmanlı Devleti’nin NİZİP’te Mehmet Ali

Paşa’nın kuvvetlerine yenilmesi üzerine, İngiltere

ve Fransa’nın hemen devreye girerek MISIR

konusunda Londra'da uluslararası bir konferans

düzenlenmesinin nedenleri neler olabilir?

İngiltere ve Fransa Hünkar İskelesi

Antlaşması’na dayanarak Rusya’nın boğazlara

egemen olmasından çekindiklerinden hemen

devreye girerek MISIR konusunda Londra'da

uluslararası bir konferans düzenlendi.

Güçsüz bir Osmanlı yerine güçlü bir

Rusya’nın boğazlara egemen olması İngiltere ve

Fransa’nın Akdenizdeki çıkarlarına ters

düşmektedir. Uzakdoğu’ya giden sömürge

yollarının güvenliği İngiltere ve Fransa açısından

önemlidir.

Nizip yenilgisi haberi İstanbul'a gelmeden II.

Mahmut ölmüş, yerine Abdülmecit padişah

olmuştur.

II.Mahmut Döneminde Askeri Alanda Yapılan

Islahatlar Alemdar Mustafa Paşa, Nizam-ı Cedit

ordusunun yerine Sekban-ı Cedit Ordusunu

kurdu.

II.Mahmut Alemdar Mustafa Paşanın

öldürülmesi üzerine Sekban-ı Ceditin yerine

EŞKİNCİ OCAĞINI kurdu.

1826'da Yeniçeri Ocağını kaldırarak

(Vakayı Hayriye) yerine ASAKİR-İ MANSURE-İ

MUHAMMEDİYE ordusu kuruldu.

Yeni kurulan Asakir-i Mansure-i Muhammediye

ordusu tümen, tabur, bölük gibi birliklere ayrıldı.

Eğitimi için Prusya'dan subaylar getirildi.

Avrupaya subaylar gönderildi.