Δυνατότητες Δυνατότητες πραγματοποίησης πραγματοποίησης

εναλλακτικών μορφών εναλλακτικών μορφών υδατοκαλλιεργειών στο υδατοκαλλιεργειών στο

Νομό ΚαρδίτσαςΝομό Καρδίτσας

Αθανασοπούλου Φωτεινή DVM, Αθανασοπούλου Φωτεινή DVM, MSc, PhD, MRCVS, Καθηγήτρια MSc, PhD, MRCVS, Καθηγήτρια

Πανταζής Παναγιώτης, Πανταζής Παναγιώτης, BB..ScSc., PhD, ., PhD, ΛέκτοραςΛέκτορας

Εργαστήριο Ιχθυολογίας & Εργαστήριο Ιχθυολογίας & ΙχθυοπαθολογίαςΙχθυοπαθολογίας

Τμήμα Κτηνιατρικής, Πανεπιστήμιο Τμήμα Κτηνιατρικής, Πανεπιστήμιο ΘεσσαλίαςΘεσσαλίας

Υδατοκαλλιέργεια & Υδατοκαλλιέργεια & αλιείααλιεία

Το 2003 η Το 2003 η παγκόσμια παγκόσμια παραγωγή της παραγωγή της υδατοκαλλιέργειας υδατοκαλλιέργειας ανήλθε στο 1/5 του ανήλθε στο 1/5 του όγκου και στο 1/3 όγκου και στο 1/3 της αξίας της της αξίας της παγκόσμιας παγκόσμιας παραγωγής ψαριών παραγωγής ψαριών και οστρακοδέρμων και οστρακοδέρμων ((Cross DCross D., 2005. ., 2005. Fishery StatisticsFishery Statistics, , EUROSTATEUROSTAT))

0

50.000.000

100.000.000

150.000.000

1990 1995 2000 2003

Αλιεία Υδατοκαλλιέργεια

Υδατ/γεια & Αλιεία στην Υδατ/γεια & Αλιεία στην ΕλλάδαΕλλάδα

Στην Ελλάδα, η Στην Ελλάδα, η παραγωγή παραγωγή υδατοκαλλιεργειών υδατοκαλλιεργειών εσωτερικών εσωτερικών υδάτων αυξήθηκε υδάτων αυξήθηκε τη τελευταία 10ετία τη τελευταία 10ετία κατά 70% κατά 70% (Υπουργείο (Υπουργείο Αγροτικής Αγροτικής Ανάπτυξης & Ανάπτυξης & Τροφίμων) Τροφίμων)

Παραγωγή Υδατοκαλλιεργειών Εσωτερικών Υδάτων

2415 2483

28753069

2821

3337,253150 3252

3656

2638 2746

2157 2220

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

΄88 ΄89 ΄90 ΄91 ΄92 ΄93 ΄94 ΄95 ΄96 ΄97 ΄98 ΄99 ΄00έτος

τον.

Καλλιέργεια μικροφυκών Καλλιέργεια μικροφυκών σε βιο-αντιδραστήρεςσε βιο-αντιδραστήρες

Οι βιο-αντιδραστήρες είναι διαφανείς Οι βιο-αντιδραστήρες είναι διαφανείς σωλήνες μικρής διαμέτρου που γεμίζουν με σωλήνες μικρής διαμέτρου που γεμίζουν με νερό, διοξείδιο του άνθρακα και θρεπτικά νερό, διοξείδιο του άνθρακα και θρεπτικά στοιχεία και ‘εμβολιάζονται’ με αρχικές στοιχεία και ‘εμβολιάζονται’ με αρχικές καλλιέργειες μικροφυκών. Έτσι καλλιέργειες μικροφυκών. Έτσι επιτυγχάνεται τελικό ύψος παραγωγής επιτυγχάνεται τελικό ύψος παραγωγής πολλαπλάσιο από το αντίστοιχο των πολλαπλάσιο από το αντίστοιχο των συμβατικών μεθόδων συμβατικών μεθόδων ((10-20 φορές 10-20 φορές υψηλότερες συγκεντρώσεις μικροφυκώνυψηλότερες συγκεντρώσεις μικροφυκών) ) και σε ελάχιστο χρονικό διάστημακαι σε ελάχιστο χρονικό διάστημα (λίγες (λίγες ώρες, όταν μια συμβατική καλλιέργεια ώρες, όταν μια συμβατική καλλιέργεια μικροφυκών χρειάζεται 4-6 μέρες για να μικροφυκών χρειάζεται 4-6 μέρες για να μεγιστοποιήσει τη παραγωγή της). μεγιστοποιήσει τη παραγωγή της).

Πολλαπλή χρήση Πολλαπλή χρήση μικροφυκώνμικροφυκών

Υδατοκαλλιέργεια (εκτροφή προνυμφών) Υδατοκαλλιέργεια (εκτροφή προνυμφών) Παραγωγή βιοντίζελ (Παραγωγή βιοντίζελ (δέκα στρέμματα δέκα στρέμματα

καλλιέργειας μικροφυκών μπορούν να καλλιέργειας μικροφυκών μπορούν να αποδώσουν 45.000λίτρα βιοκαυσίμου αποδώσουν 45.000λίτρα βιοκαυσίμου ετησίωςετησίως))

Συστατικά ζωοτροφών / ιχθυοτροφώνΣυστατικά ζωοτροφών / ιχθυοτροφών Φαρμακοβιομηχανία / καλλυντικάΦαρμακοβιομηχανία / καλλυντικά Διαχείριση - επεξεργασία λυμάτωνΔιαχείριση - επεξεργασία λυμάτων Απορρόφηση διοξειδίου του άνθρακα από Απορρόφηση διοξειδίου του άνθρακα από

διάφορες βιομηχανικές δραστηριότητες. διάφορες βιομηχανικές δραστηριότητες.

Μύδια γλυκού νερούΜύδια γλυκού νερού Δίθυρο μαλάκιο Δίθυρο μαλάκιο

Dreissena polymorhpa Dreissena polymorhpa (zebra mussel).(zebra mussel).

Διηθηματοφάγος Διηθηματοφάγος οργανισμός (φιλτράρει οργανισμός (φιλτράρει 11Lt Lt νερού ημερησίως). νερού ημερησίως).

Ιδιαίτερα Ιδιαίτερα ανταγωνιστικός με ανταγωνιστικός με άλλους οργανισμούς. άλλους οργανισμούς.

Προσκολλάται σε πάσης Προσκολλάται σε πάσης φύσεως ζωντανά και φύσεως ζωντανά και άψυχα υποστρώματα.άψυχα υποστρώματα.

Μύδια γλυκού νερούΜύδια γλυκού νερού Χαρακτηρίζονται από Χαρακτηρίζονται από

υψηλούς αναπαραγωγικούς υψηλούς αναπαραγωγικούς ρυθμούς και πλαγκτονικά ρυθμούς και πλαγκτονικά στάδια που δεν στάδια που δεν χρειάζονται ενδιάμεσους χρειάζονται ενδιάμεσους ξενιστές.ξενιστές.

Δύναται να Δύναται να χρησιμοποιηθεί ως χρησιμοποιηθεί ως ρυθμιστής της ποιότητας ρυθμιστής της ποιότητας του νερού και ως τροφή του νερού και ως τροφή άλλων εκτρεφόμενων άλλων εκτρεφόμενων ψαριών.ψαριών.

Η εξάπλωση του μπορεί να Η εξάπλωση του μπορεί να ελέγχεται με θηρευτές του ελέγχεται με θηρευτές του ((Rutilus rutilus Rutilus rutilus - τσιρώνι). - τσιρώνι).

Καραβίδα γλυκού νερούΚαραβίδα γλυκού νερού Η ετήσια κατανάλωση τους Η ετήσια κατανάλωση τους

στην Ευρώπη υπερβαίνει την στην Ευρώπη υπερβαίνει την παραγωγή τους, άρα υπάρχει παραγωγή τους, άρα υπάρχει ανάγκη κάλυψης του ανάγκη κάλυψης του ελλείμματος από εγχώριες ελλείμματος από εγχώριες ευρωπαϊκές πηγές. ευρωπαϊκές πηγές.

ΕΕίναι παμφάγος και σε θέση ίναι παμφάγος και σε θέση να εκμεταλλευτεί μία πλειάδα να εκμεταλλευτεί μία πλειάδα διατροφικών υποστρωμάτων διατροφικών υποστρωμάτων (φυτικής / ζωϊκής (φυτικής / ζωϊκής προέλευσης). Οι ανάγκες του προέλευσης). Οι ανάγκες του είδους σε θρεπτικά συστατικά είδους σε θρεπτικά συστατικά και απαιτήσεις νερού δεν και απαιτήσεις νερού δεν έχουν πλήρως διαλευκανθεί έχουν πλήρως διαλευκανθεί και απαιτούν σημαντική και απαιτούν σημαντική ερευνητική προσπάθειαερευνητική προσπάθεια. .

Ευρωπαϊκό γατόψαρο Ευρωπαϊκό γατόψαρο Υπάρχει ενδιαφέρον για την Υπάρχει ενδιαφέρον για την

κατανάλωση φιλέτου κατανάλωση φιλέτου Silurus Silurus glanis glanis στη Κεντρική και στη Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη.Βόρεια Ευρώπη.

Είναι παμφάγο είδος και Είναι παμφάγο είδος και χαρακτηρίζεται από ταχείς χαρακτηρίζεται από ταχείς ρυθμούς αύξησης και μεγάλη ρυθμούς αύξησης και μεγάλη απόδοση σε φιλέτο λόγω της απόδοση σε φιλέτο λόγω της ανατομίας τουανατομίας του. .

Συνίσταται η εκτροφή του Συνίσταται η εκτροφή του σε εντατικά / υπερεντατικά σε εντατικά / υπερεντατικά συστήματα λόγω της συστήματα λόγω της ανεκτικότητας του σε νερό ανεκτικότητας του σε νερό αυξημένης περιεκτικότητας αυξημένης περιεκτικότητας σε αμμωνία, νιτρώδη, σε αμμωνία, νιτρώδη, νιτρικάνιτρικά. .

ΚέφαλοςΚέφαλος

Τα ψάρια της οικογένειας Τα ψάρια της οικογένειας Mugilidae Mugilidae είναι παμφάγα / είναι παμφάγα / θρυματοφάγα και χαρακτηρίζονται από μεγάλη θρυματοφάγα και χαρακτηρίζονται από μεγάλη ικανότητα ωσμωρύθμισης και θερμορύθμισης (5-25ικανότητα ωσμωρύθμισης και θερμορύθμισης (5-25ppt ppt && έως 25 έως 25 οοC). C).

Αποδίδουν καλύτερα σε συστήματα ημι-εκτατικής / ημι-Αποδίδουν καλύτερα σε συστήματα ημι-εκτατικής / ημι-εντατικής εκτροφής διότι εκμεταλλεύονται πολύ καλά εντατικής εκτροφής διότι εκμεταλλεύονται πολύ καλά την διαθέσιμη από το φυσικό περιβάλλον τροφή. την διαθέσιμη από το φυσικό περιβάλλον τροφή.

Σε συστήματα εντατικής εκτροφής στην Ελλάδα έχουν Σε συστήματα εντατικής εκτροφής στην Ελλάδα έχουν παρατηρηθεί προβλήματα από το βακτήριο παρατηρηθεί προβλήματα από το βακτήριο Aeromonas Aeromonas hydrophila hydrophila και το παράσιτο και το παράσιτο Chillondonella spChillondonella sp τα οποία τα οποία έχουν σχετισθεί και με τις συνθήκες εκτροφής. έχουν σχετισθεί και με τις συνθήκες εκτροφής. (Athanassopoulou 2004). (Athanassopoulou 2004).

ΣυμπεράσματαΣυμπεράσματα Οι εναλλακτικές μορφές υδατοκαλλιέργειας είναι Οι εναλλακτικές μορφές υδατοκαλλιέργειας είναι

πολλές και ποικίλες. πολλές και ποικίλες. Η εφαρμογή τους απαιτεί μία ολιστική Η εφαρμογή τους απαιτεί μία ολιστική

προσέγγιση σε επίπεδο νομού και από άποψη προσέγγιση σε επίπεδο νομού και από άποψη βιολογική αλλά και από άποψη εμπορική. βιολογική αλλά και από άποψη εμπορική.

Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στη περίπτωση Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στη περίπτωση διαχείρισης ειδών σε φυσικές υδατοσυλλογές διαχείρισης ειδών σε φυσικές υδατοσυλλογές (ημι-εκτατικές / ημι-εντατικές εκτροφές) λόγω (ημι-εκτατικές / ημι-εντατικές εκτροφές) λόγω προβλημάτων ανταγωνισμού, θήρευσης και προβλημάτων ανταγωνισμού, θήρευσης και μετάδοσης παθογόνων. μετάδοσης παθογόνων.

Η σωστή διαχείριση των εκτρεφόμενων ειδών Η σωστή διαχείριση των εκτρεφόμενων ειδών είναι δυνατόν να επιφέρει βελτίωση της είναι δυνατόν να επιφέρει βελτίωση της ποιότητας νερού των φυσικών υδατοσυλλογών. ποιότητας νερού των φυσικών υδατοσυλλογών.