Brandwerende oplossingen voor opslag van (zeer) licht ontvlambare stoffen seedays 2016

Brandwerende oplossingen voor opslag van (zeer) licht ontvlambare stoffenSpreker: Geert Denutte

Content mede door Dhr. Francis Peccue

2

Opslagsystemen conform wetgevingUitgebreid gamma standaardproducten en maatwerk installaties om veilig en productiever om te gaan met chemicaliën.

PipingDuurzame industriële buisleidingen om uw vloeistoffen optimaal en veilig door uw processen te transporteren. Constructies, pijpbruggen metalen en GVK bordessen.

IsolatieThermisch isoleren van uw leidingen, tanks en ventilatiekanalen met het oog op proces- en energie-efficiëntie en veiligheid. Elektrische tracing, geluidsisolatie, …

3

Overzicht A) Introductie

B) Wat zegt de wetgeving?

C) Toepassen v/d wetgeving

D) Wat in de praktijk?

4

KB brandpreventie op het werk van 28/03/2014Deze vervangt een deel v/d bepalingen in art. 52 van het ARAB

KB Brandpreventie 2014 is van toepassing op de arbeidsplaatsen gespecifieerd in artikel 2 van het KB van 10 oktober 2012

KB Brandpreventie 2014A) Introductie

5

Na verschijning vervallen de overblijvende artikels van art. 52 ook

Later komt er nog een 2de KB omtrent:

Deze gaat over de constructie-voorschriften van gebouwen waarin werknemers tewerkgesteld worden.

KB Brandpreventie 2014A) Introductie

6

De werkgever voert, in samenwerking met zijn preventieadviseur, een risicoanalyse uit omtrent het brandrisico, rekening houdend met volgende risicofactoren:

1. De waarschijnlijkheid van de gelijktijdige aanwezigheid van:• Brandbaar materiaal• Zuurstof• Ontsteking

2. Factoren om rekening mee te houden:• Arbeidsmiddelen (bv. Lasapparaten, slijpactiviteiten,

……)• Gebruikte stoffen (bv. Ontvlambare stoffen)• Interacties tussen bovenvermelde factoren (zuurstof is

altijd aanwezig)

A) Introductie

Maak uw risicoanalyse

7

3. De aard van de activiteiten (chemie , houtbewerking versus beton)

4. De grootte van de onderneming (grotere volumes ontvlambare producten)

5. Het maximaal aantal personen die aanwezig kan zijn

6. Specifieke risico’s eigen aan specifieke personen (vb nachtploeg, studentenarbeid,….)

7. De ligging en situering van de risicozones

8. De aanwezigheid van meerdere ondernemingen

9. Werkzaamheden uitgevoerd door externe ondernemingen (vuurvergunning)

A) Introductie

Maak uw risicoanalyse

8

Preventiemaatregelen treffen

Risicoanalyse

Risicoscenario’s

Omvang van de gevolgen

A) IntroductieIdentificeer de risicoscenario’s

9

1. Preventie van brand

2. De veiligheid en indien nodig de snelle evacuatie verzekeren van de werknemers en alle aanwezige personen op de arbeidsplaats zonder hen in gevaar te brengen

3. Vlug en efficiënt elk begin van brand bestrijden om uitbreiding ervan te vermijden

4. De schadelijke gevolgen van een brand beperken

5. De tussenkomst van de openbare hulpdiensten vergemakkelijken

Gevaar vermijden

Risico’s beperken

Schade beperken

A) IntroductieDoel v/d preventiemaatregelen

10

Voor de opgesomde doelstellingen uit te voeren richt elke werkgever een brandbestrijdingsdienst op

Het aantal personen, evenals hun bekwaamheden, opleidingen, … wordt bepaald door de werkgever in functie van:

•Aard van de activiteiten•Aantal personen die aanwezig kan zijn in de onderneming•Specifiek brandrisico•Uit te voeren preventiemaatregelen•Middelen waarover de hulpdiensten beschikken•De aanrijtijd van de brandweer, raadpleeg de brandweer hiervoor (tijd die zij nodig hebben om ter plaatse te geraken)

A) Introductie

Brandbestrijdingsdienst

11

Voor de preventiemaatregelen omtrent ‘brandpreventie’ wordt verwezen naar:

•KB van 13 maart 1998: Gevaren uitschakelen en risico’s verminderen i.v.m. de opslag van ontvlambare stoffen

•KB van 26 maart 2003: Voorkomen van explosieve atmosferen (ATEX materie)

A) IntroductieVoer de preventiemaatregelen uit

12

• Beperking v/d opslag van gas, ontvlambare (vloei)stoffen tot het minimum

• Opslag van deze materialen op passende wijze• Bewaken van de nodige afstand of afzondering

t.o.v. ontstekingsbronnen• Ophoping vermijden van stoffen die zelf ontbranden

(vb ventilatie)• Opslag van afvalstoffen met risico op

zelfontbranding in veiligheidsrecipiënten• Regelmatige verwijdering van deze afvalstoffen• Oprichting bestrijdingsdienst

Daarnaast neemt de werkgever volgende maatregelen (uit KB van 2014):

A) IntroductieVoer de preventiemaatregelen uit

13

Artikels > Veiligheid & welzijn op het werk > Managementsystemen en het auditeren :

“Nieuw KB Brandpreventie goedgekeurd” door Ben Breeur

A) IntroductieMeer info ivm de KB Brand 2014

http://www.amelior.be/ndl/artikels/artikel.asp?c=4&sc=3&a=527&tc=1



14

• ARAB art. 52.2 (classificatie van de lokalen in 3 groepen)

• KB 13/03/1998 betreffende de opslag van licht-ontvlambare, ontvlambare en brandbare vloeistoffen

• VLAREM II (waaronder inkuipingen, afstandsregels,…)

• KB 26/03/2003 i.v,m. het welzijn van de werknemers die door explosieve atmosferen gevaar kunnen lopen

• AREI • KB 28/03/2014 brandpreventie op arbeidsplaatsen

(in werking sinds 03/05/2014)

B) Wat zegt de wetgevingDeze regelgevingen zijn van kracht

15

a) Opslag en opslagplaats: i. Opslag: het bewaren van vloeistoffen in recipiënten

in een hoeveelheid die het dagverbruik (24u) overschrijdt.

ii. Opslagplaatsen: De ruimten of plaatsen in gebouwen of in open lucht bestemd om de in dit besluit bedoelde vloeistoffen in vaste of verplaatsbare recipiënten op te slaan

b) Zeer licht ontvlambare vloeistoffen: Vlampunt < 0°C (kookpunt < 35 °C)

c) Licht ontvlambare vloeistoffen: Vlampunt =< 21 °C

B) Wat zegt de wetgevingDefinities

16

d) Compartiment: deel van een gebouw, al dan niet onderverdeeld in lokalen, begrensd door wanden die de brandvoortplanting naar het aangrenzende compartiment of compartimenten gedurende een bepaalde tijd dienen te beletten

e) Veiligheidsverlichting: Verlichtingsapparatuur specifiek bestemd voor het verzekeren van een zo efficiënt mogelijke evacuatie

f) Opmerking: CLP = geen P1, … , P4 waardoor alles nu ingedeeld is in 3 groepen op basis van gevaarcategoriëen:Groe

pWat? Vlampunt Kookpun

tVoorbeeld

1 Zeer licht ontvlambare vloeistof

< 23 °C <= 35 °C Aceton

2 Licht ontvlambare vloeistof < 23 °C >35 °C Brandspiritus

3 Ontvlambare vloeistof >= 23 °C en <= 60°C

/ Stookolie

B) Wat zegt de wetgevingDefinities

17

1. Compartimentering vgls ARAB 52

2. Inkuiping vlgs KB 98 en VLAREM II

3. Ventilatie vlgs in KB 98

4. Elektrische apparaten vlgs AREI

Met als doel:• Voorkomen van brand en explosie• Beperken van gevolgen van brand/explosie

C) Toepassen van de wetgeving

Er is dus nood aan:

A. Opslagplaatsen in een gebouw Volgens artikel 52 van het ARAB

B. Gesloten opslagplaatsen buiten een gebouw Op een voldoende afstand (10m volgens VLAREM II) van elk naburig

gebouw ter voorkoming van brandoverslagof

Opgetrokken uit brandwerende materialen, metselwerk of beton

C. Veiligheidskasten: moeten voldoen aan norm EN 14470-1 en CE-gekeurd

18


1. Compartimentering

Opmerking: Opslag en overslag niet in hetzelfde lokaal ! Het werken met ontvlambare stoffen mag

niet in hetzelfde lokaal plaatsvinden v/d opslag.

19

Opgelegd door ARAB art. 52.2:Lokalen worden ingedeeld in 3 groepen, dit op basis van brandrisico en brandlast (vlampunt, hoeveelheden en kenmerken)

Beslissingstabel voor de classificatie van de lokalen in 3 groepen:•Groep 1:

• zeer licht ontvlambare stoffen >= 50l• Licht ontvlambare stoffen > 500l

•Groep 2: • Ontvlambare vloeistoffen waarvan vlampunt tussen 50 °C –

100 °C vanaf 300l (bv. Stookolielokaal) •Groep 3:

• Alle andere lokalen die niet voldoen aan de eisen van Groep 1/2


1. CompartimenteringA. Opslagplaatsen in een gebouw

20

Aard opstapeling of aard lokaal Hoeveelheid GroepOntvlambare vloeistoffen met ontvlammingspunt ≤ 21 °C < 50l 3

≥ 50l 1Ontvlambare vloeistoffen met ontvlammingspunt > 21 °C en ≤ 50 °C < 500l 3

≥ 500l 1Ontvlambare vloeistoffen met ontvlammingspunt > 50 °C en ≤ 100 °C < 3000l 3

≥ 3000l 2Zeer ontvlambare vaste stoffen (Mg, Na, …) na aanraking met water < 50 kg 3

≥ 50 kg 1Brandbare samengeperste, vloeibaar gemaakte of opgeloste gassen < 300l 3

≥ 300l 1Stoffen die kunnen branden wanneer ze in aanraking komen met een vlam en die de brand snel kunnen doen uitbreiden (katoenweefsels, papierafval, droog stro, …) of vaste stoffen die snel kunnen branden en giftige gassen of grote hoeveelheden rook kunnen voortbrengen (sommige weefsels en voorwerpen in synthetische stoffen)

< 1000 kg 3

≥ 1000 kg 2

Vaste brandbare stoffen (riemen of rollen papier, karton, rubber, stoffen anders dan deze in wol, …)

< 10.000 kg 3≥ 10.000 kg 2

Lokalen met ontplofbare atmosfeer - 1Winkels voor kleinhandel met oppervlakte ≥ 2.000 m² - 1

Tabel : ondervedeling in groepen

21

Voorbeeld compartimentering van opslagruimte - groep 1bvb: 1 opslaglokaal in gebouw

LET OP! In ons voorbeeld gaat het om een lokaal dat uitsluitend gebruikt wordt voor opslag. Daardoor moeten wij maar over 1 uitgang beschikken. Indien het lokaal andere doeleinden heeft dan opslag zijn er 2 afzonderlijke uitgangen nodig!

Indien de muren / wanden / vloeren / zoldering van de overige lokalen v/h gebouw minstens over een RF van 30 min. beschikken

1. Compartimentering > A. Opslagplaatsen in een gebouw

Gebouw na 1972

22

Indien de muren / wanden / vloeren / zoldering van de overige lokalen v/h gebouw minstens over een RF van 30 min. beschikken

De muur tussen 2 lokalen uit groep 1 hoeft slechts 30 min. RF te hebben.

Gebouw na 1972

Voorbeeld compartimentering van opslagruimte - groep 1bvb: 2 aansluitende opslaglokalen in gebouw


23

Indien de muren / wanden / vloeren / zoldering van de overige lokalen GEEN RF hebben van 30 min.

Ook sas met dubbele deur voorzien die opent in vluchtzin, op 2m van elkaar.

Voorbeeld compartimentering van opslagruimte - groep 1bvb: opslaglokaal in gebouw zonder brandwerende muren


Gebouw na 1972

Op een voldoende afstand (10m volgens VLAREM II) van elk naburig gebouw ter voorkoming van brandoverslag

of Constructie opgetrokken uit brandwerende materialen,

metselwerk of beton indien binnen de 10m

24


1. CompartimenteringB. Gesloten opslagplaatsen buiten gebouw

25


1. CompartimenteringC. Veiligheidskasten

• Norm bouw EN-14770-1• Concentratie v/h branden explosiegevaar in een

kleinere volume• Geen extra RF eisen voor infrastructuurelementen

v/d rest v/h gebouw• Zones waarin de elektrische installaties Eex type

moeten zijn is beperkt• Verpakkingen gelimiteerd tot 25l• Soms komen veiligheidskasten duurder uit (maak

kostenbaten-analyse!)

CONCLUSIE: Veiligheidskasten voor beperkte hoeveelheden

• opslaglokalen Naar buiten toe openen en brandweerstand van 30

min. Mogen tijdelijk geopend blijven voor praktische

redenen maar moeten wel bij brand zelfsluitend zijn (smeltzekering) (afwijking ARAB 52.2)

• veiligheidskasten Bij brand moeten ze zelfsluitend zijn

26


1. CompartimenteringRichtlijnen i.v.m. deuren

27

a) Opslag in verplaatsbare recipiënten mag in: Open opslagplaatsen (Ruimte in openlucht met

max. 3 wanden – let wel niet voor onbevoegden

Gesloten opslagplaatsen (lokalen, NIET IN KELDER)

Veiligheidskasten (Zie FODwaso: max. 150l /kast en grootste recipiënt is 25l)

b) Inkuiping Moet onbrandbaar zijn Minimum opslag is volume van grootste

recipiënt EN minimum 25% opgeslagen totaal volume


2. Inkuiping (Vlgs KB 98 en VLAREM II)

28

200l

x10

= 2000L

Grootste recipiënt = 200L25 % van totale opslag-volume: 500L


2. Inkuiping (Vlgs KB 98 en VLAREM II)

Hoe bereken ik mijn inkuiping?

25% van totale opvang maar min. opvang van

grootste recipiënt

29

De KB in 98 zegt :

Er afdoende ventilatie moet zijn, hetzij natuurlijk of kunstmatig


3. Ventilatie (Vlgs KB 98)

VAAG

30

Lokaal met statische

opslag


3. Ventilatie (Vlgs KB 98)

Wij raden aan om te werken met een risicoanalyse

Lokaal van gesloten

verpakkingen

Lokaal met open verpakkingen

Lokaal waar er gewerkt wordt met

de chemicaliën

31

Voldoen aan de voorschriften van AREI i.v.m. explosieve atmosferen (Atex)

KB 2003 moet ook worden toegepast :

Het is verplicht om een explosieveiligheidsdocument (EVD) op te stellen:

Risicoanalyse i.v.m. explosiegevaar Zoneringsdossier

In functie van het EVD moet men de activiteiten en de elektrische installaties aanpassen

C) Toepassen van de wetgeving4. Electrische installaties

(Vlgs AREI)

32

Minder dan 50l zeer licht ontvlambaar of 500l licht

ontvlambaar VLAREM II-wetgeving is van toepassing Oplossing binnen de gebouwen:

Opslag op opvangbakken (LET OP! Onbrandbare inkuiping, geen kunststof maar staal)

Opslag in veiligheidsrecipiënten


33

Meer dan 50l zeer licht ontvlambaar of 500l licht ontvlambaar

Oplossingen BINNEN de gebouwen: Bouwkundig (Zie ARAB 52 – compartimentering

Groep1 Brandwerende kast RF > 60min Brandwerende container (Zie ARAB 52 )


Let wel: Ventilatie op basis van risico-analyse

34

Meer dan 50l zeer licht ontvlambaar of 500l licht ontvlambaar


Oplossingen BUITEN de gebouwen: Brandwerende containers standaard containers op meer dan 10m v/d

gebouwen (met opvang en afgesloten voor onbevoegden)

Opvangbakken onder afdak of open gebouw op meer dan 10m v/d gebouwen

35

Vragen beantwoorden we graag op onze stand.

Environment

Brandwerende oplossingen voor opslag van (zeer) licht ontvlambare stoffen seedays 2016