TÜRKİYE’DE ÜRETİLEN ŞARAPLIK ÜZÜMLER VE

ŞARAPLAR

Türkiye, dünyada bağ arazisi yönünden 4’üncü, yaş üzüm üretimi yönünden İtalya, Fransa, ABD ve İspanya’nın ardından yıllık 3 milyon 700 bin tonla 5’inci sırada.

Türkiye’deki başlıca bağ alanları Ege’de Denizli, Manisa ve  izmir, Trakya’da Tekirdağ, Edirne ve Çanakkale, Orta Anadolu’da Nevşehir, Güneydoğu’da Diyarbakır, Doğu Anadolu’da Elazığ. Bunları Bozcaada, Bursa, Ankara, Malatya, Antalya, Konya, Adapazarı ve Tokat takip ediyor. Türkiye yerkürenin bağcılık için en elverişli iklim kuşağında. Bunun en somut kanıtı, Anadolu’daki bağcılık kültürünün MÖ 3500’lere dayanması. Yüzyıllardır Karadeniz sahilleri ve Doğu Anadolu’nun kuzey bölümleri hariç birçok yörede üzüm yetişiyor. Türkiye’de üretilen yaş üzümün yalnız yüzde 2’si şarap üretiminde değerlendiriliyor. Fransa’da üretilen üzümün yüzde 97’si, İspanya’da yüzde 90’ı, İtalya’da yüzde 92’si şarap haline getiriliyor. Çünkü örneğin Fransa’da şarap tüketimi kişi başına yılda 50-60 litreyken Türkiye’de 0.78 litre.

Trakya ve Marmara

Tekirdağ ili çevresi Türkiye’nin en önemli bağ ve şarap üretim bölgelerinden biri. Tekirdağ merkeziyle Şarköy arasındaki sahil, Gelibolu ve Saros Körfezi bölgelerindeki Uçmakdere, Mürefte ve Çınarlı’daki bağlar, üzüm üretiminde büyük önem taşıyor. Örneğin Şarköy ilçesinin 27 köyünün 22’sinde bağcılık ve şarapçılık yapılıyor. Bu bölgede önde gelen şarap üreticilerinin fabrikaları var: Şarköy ilçesi Mürefte köyünde Doluca, Gülor, Kutman, Bağcı, Latif Aral. Tekirdağ Hoşköy’de Melen, Tekirdağ’da Umurbey, Bozcaada’da Talay, Çamlıbağ ve Ataol, Avşa Adası’nda Sezer, Marmara Adası’nda Bortaçina şarap fabrikaları bulunuyor.

Tekirdağ ve Edirne’de üretilen kırmızı şaraplık üzüm. Papazkarası’ndan canlı açık kırmızı renkte, meyveli, taze, ince, zarif, hafif gövdeli ve kalıcı şaraplar üretiliyor.

Papazkarası

Karasakız

(Kuntra) Çanakkale ve Bozcaada’da yetiştirilen, açık kırmızı renkli ve orta kalitede sek şarap üretilen bir üzüm. Kanyak yapımında da kullanılıyor. İçimi yumuşak. Meyvemsi olan şaraplarının asiditesi ve taneni yüksek, ama eskitilmeye müsait değil.

Sauvignon Blanc

Kökeni Fransa. Türkiye’de nemli, yağışlı ve karasal iklime göre daha yumuşak iklimin hüküm sürdüğü Adapazarı, Geyve ve Saros Körfezi’nde toprak yapısı killi-kumlu alanlarda yetiştiriliyor. Bu beyaz şaraplık üzümün salkımları orta sıklıkta ve kabuğu çok kalın değil. Sauvignon Blanc üzümünden elde edilen şaraplar zarif, orta derecede aromatik, içimi rahat ve meyvemsi bir tatta.

Cinsault Bu kırmızı şaraplık üzüm, siyah renkte,

elips biçiminde ve orta büyüklükte. Kabuğu orta kalınlıkta, aroması tatlı. Cinsault üzümünden elde edilen şarapların rengi canlı ve koyu kırmızı. Bu üzüm, kırmızı meyveli, baharatlı, kalıcı ve gövdeli şaraplar veriyor.

Semillon

Tekirdağ ve Şarköy yörelerinde yetişen beyaz üzüm çeşidi. Marmara Denizi kıyılarında, ılıman iklimin hüküm sürdüğü 0-100 metreler arasındaki yüksekliklerde yetiştiriliyor. Kalın kabuklu ve sulu.

Gamay

Kırmızı şaraplık üzüm çeşidi. Canlı kırmızı renkte, meyveli, yuvarlak, gövdeli ve kalıcı şarap

Ve DiğerleriYapıncak, Vasilaki, Beylerce, Adakarası ve kökeni başka ülkeler olan Riesling, Clairette, Chardonnay, Merlot, Cabernet Sauvignon, Pinot Noir.lar veriyor.

Ege  Bölgesi

Fransa’dan getirilen aşılar burada tuttu. Burada bağlar Denizli, İzmir, Isparta, Manisa, Muğla, Burdur, Aydın illerinde bulunuyor.

Çalkarası

Roze şarap için kullanılan Çalkarası, az renk veren, etli ve sulu bir kırmızı üzüm çeşidi. Olgunlaştığında asiditesi çok iyi. Denizli yöresinde, az verimli, kumlu topraklı, 1200 metre yüksekliğindeki yaylalarda yetişiyor. Canlı bir renge ve belirgin çilek-kavun aromalarına sahip.

Sultaniye

Etli ve çekirdeksiz bu beyaz üzüm, Manisa ve Denizli taraflarında yetiştiriliyor. Aslında sofralık ve kurutmalık olarak da tüketiliyor. Manisa’da, Akdeniz ikliminin etkisi altındaki 200 metre yüksekliğindeki oldukça verimli kumlu topraklarda yüksek telli terbiye sistemi uygulanarak dikiliyor. Denizli’de, şaraplık üzüm yetiştirilmesi için çok uygun olan verimsiz killi topraklarda, 1200 metre yükseklikteki bağlarda, Akdeniz’den etkilenmiş karasal iklimden yararlanıyor. Sultaniye üzümü hafif, hoş içimli ve meyve aromalı şaraplar veriyor.

Bornova Misketi

Küçük taneli ve aromatik olan bu beyaz üzüm İzmir yakınlarında yetiştiriliyor. Ege Denizi kenarındaki killi ve kumlu topraklarda yetişiyor. Kalın kabuklu ve sulu olan bu çeşit çok fazla ürün vermiyor.

Cabernet Sauvignon

Kökeni Fransa olan Cabernet Sauvignon üzümü Türkiye’de genellikle Çeşme ilçesi Ovacık Köyü’nde ve Urla’da yetiştiriliyor. İlk olarak 1993-1994 yıllarında dikildi. Bu üzüm için Türkiye’deki yabani fidanlar ve Fransa’dan getirilen aşı kalemleri kullanıldı. Bölgedeki bağların büyük çoğunluğu da, yamaçlı arazilerin kayalık alanlarının teras yapılıp toprakla doldurulmasıyla oluşturuldu. Üzümün yetiştirildiği toprağın killi, kumlu, az çakıllı olması, daha iyi ürün alınması için gerekli bir şart.

Carignan

Türkiye’ye getirilen Carignan, kökeni güney Fransa ve İspanya olan kırmızı üzüm türü. Ege’nin yumuşak ikliminde, İzmir yakınlarında, kumlu ve çakıllı topraklarda yetişiyor. Carignan üzümünden üretilen şaraplar meyveli, asitli, gövdeli. Kupajlara (birkaç çeşit üzümün birbiriyle karıştırılması) güzel bir tat katıyor.

Merlot

Kökeni Fransa olan kırmızı üzüm, Türkiye’de Ege’de yetiştiriliyor. İlk olarak 1993-1994 yıllarında dikildi, Türkiye’deki yabani fidanlar ve Fransa’dan getirilen aşı kalemleri kullanıldı. Bölgedeki bağların büyük çoğunluğu güneye bakan yamaç arazilerde yer alıyor. Toprak, killi-kireçli ve taşlı. Meyve aromalı ve baharatlı olan Merlot şarabı kısa sürede olgunluk düzeyine erişiyor.

Chardonnay

Bu beyaz üzüm çeşidi de 1993-1994’te Fransa’dan getirilen aşı kalemleri kullanılarak Ege Bölgesi’ne dikildi. Bu üzümden elde edilen şaraplar, zarif, aromatik, içimi rahat ve meyvemsi. Dünyanın en ünlü beyaz üzümü olarak bilinen Chardonnay, şampanya üretiminde de kullanılıyor.

Şiraz

Kökeninin İran olduğu düşünülen, Fransa’nın Rhone bölgesinde ve Avustralya’da bol bol üretilen bu şaraplık üzüm (Syrah veya Siyah olarak da biliniyor), Akşehir ve Çeşme’de bir de Antalya’ya bağlı Elmalı’da üretiliyor.

İç Anadolu Bölgesi

Sadece Nevşehir’de 23.000 Hektar Bağ Var İç Anadolu Bölgesi’nde Ankara’ya bağlı Akyurt

ilçesinde Kavaklıdere’nin fabrikası var. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nde Kalecik Karası ve Porto şarabı üretiliyor. Eskişehir, Konya, Yozgat, Ürgüp, Nevşehir, Sivas ve Çankarı illeri ve civarlarında ise çok sayıda bağlar var. Sadece Nevşehir ve ilçelerinde 23 bin hektarın üzerinde ekili alan var. Yağışların az olmasından dolayı da Ürgüp Göreme, Avanos ve Gülşehir bağcılığa çok uygun. Nevşehir’deki Kocabağ, Turasan ve Taskobirlik bölgenin diğer üreticileri.

Kalecik Karası

Orta Anadolu’nun en kaliteli kırmızı şaraplık üzüm çeşidi. Bu nadide çeşit, Ankara’nın Kalecik ilçesinde az miktarda (bu bölge Kızılırmak sayesinde mikroklimatik bir iklim gösteriyor) yetişiyordu. Kaybolmaya yüz tuttuğu sırada başarıyla canlandırıldı. Şimdi de Kalecik’te ve Kırşehir’de üretiliyor, ayrıca farklı üreticiler Kalecik Karası’nı başka bölgelere taşıyarak oralarda üretiyorlar.

Emir

Sulu, beyaz bir üzüm türü olan Emir, Nevşehir, Kırşehir, Kayseri ve Niğde civarında yetişen bir çeşit. Emir üzümünden üretilen şaraplar, yeşil sarı ya da açık sarı renklerinde. Kendine özgü ince aromaları ve serinletici bir lezzeti var. Köpüklü şarap yapımına da elverişli.

Beylerce

Bilecik bölgesindeki bu üzüm çeşidi şu anda kaybolmaya yüz tutmuş.

Narince

Bu kaliteli üzüm, Tokat ve çevresinde yetiştiriliyor. Bağlar genellikle Karadeniz kıyısına yakın dağların güneyindeki Anadolu yaylasında. Karasal iklim koşullarındaki, toprağı kumlu ve çakıllı bağlar 500 metre yükseklikte. Yeşilırmak boyunca devam ediyor. Narince’den elde edilen şaraplar zengin ve dengeli bir yapıya sahip, eskitilmeye uygun. Narince, Türkiye’de tahta fıçıda gelişme gösterebilecek nadir üzümlerinden biri. Tokat’taki Diren Şarapçılık bu üzümleri de işliyor.

Öküzgözü

2 tür yetişiyor ama ikisi de esaslı

Bu kırmızı üzüm çeşidi, Elazığ ve Malatya köylerinde yetiştirilen, eylül sonu ve ekim ortalarında olgunlaşan bir tür ve şaraplık kullanıma çok uygun.

Doğu Anadolu Bölgesi

Boğazkere

Diyarbakır’ın kırmızı şaraplık üzüm çeşidi. Çok çakıllı, bazen kalkerli ve killi, kırmızı topraklarda yetişiyor. Anadolu yaylalarını ayıran dağların hemen güneyindeki Mezopotamya yaylasında, Fırat ve Dicle ırmaklarının arasındaki bölgede yaşamını sürdürüyor. Küçük taneli, koyu renkli, kalın kabuklu ve çok taninli bir tür.

Akdeniz Bölgesi

Yabancı türler burada denenmeye başladı

Çok verimli bir beyaz üzüm çeşidi olan Dökülgen, orta kalitede sofra şaraplarının yapımında kullanılıyor. Altın sarısı bir renge sahip olan şarabın asiditesi oldukça düşük.

Bölgede, özellikle Antalya’da son yıllarda Şiraz, Saıvignon Blanc, Chardonnay, Cabernet ve yeni yeni de Öküzgüzü ve Boğazkere yetiştirilmeye başlandı.

Dökülgen

Diğerleri

Üzümlerin Enleri

Tek üzüm kullanılarak üretilen (monocepage) ve fıçıda en uzun süre yıllandırılabilen (ortalama 8 yıl) beyaz şaraplık üzüm. 

Narince

Misket 

 Türkiye’nin en aromatik üzümü.

   Alicante Bouchet  

Etli kısmı kırmızı olan tek üzüm türü. Diğer kırmızı şaraplık üzümlerin hepsinin etli kısmı beyaz.

Öküzgözü

Türkiye’nin en tanenli (buruk) üzümü.  Normal olarak bir salkım bile yemek mümkün olmayabilir. 

Türkiye’nin en iri üzüm çeşidi

Boğazkere

ŞARAPLIK ÜZÜMLER VE ÖZELLİKLERİ

Emir

Kapadokya bölgesinin (Nevşehir, Kırşehir, Kayseri, Niğde ) suyu bol olan bir üzüm çeşididir. Adını hükümdarların özel şarabı olmasından ötürü emirlerden almıştır. Özellikle Hititler ve Romalılar döneminde büyük değer kazanan Emir üzümü bölgede geniş alanlara yayılmıştır. Bazı dönemlerde bölgedeki şaraplık çeşitler yerine sofralık üzüm çeşitlerini yerleştirmeye yönelik çalışmalar olmuş ise de, bölgenin toprak yapısı ve ikliminin kaliteli sofralık üzüm yetiştirmeye uygun olmaması nedeniyle başarısız olunmuştur. Son derece zarif bünyeli ancak dolgun gövdeli şarap verir. Sek şarap yapımında kullanılır. Emir üzümünden üretilen şaraplar yeşil sarı ya da açık sarı olur.

Narince

İç kuzey Anadolu'da Tokat yöresinde üretilen bir beyaz üzüm çeşididir. Karadeniz kıyısına yakın dağların güneyindeki yaylada yetişir.Bu bağlık bölge Yeşilırmak boyunca devam eder. Burada genelde karasal iklim vardır ve bağlar ortalama 500 m.yükseklikte bulunur. Narince adı, ince kabuğundan kaynaklanıyor olabilir.Nefis bir aroması vardır. Dömisek şaraplarda çok iyidir. Yıllandırmaya ve meşe fıçıda bekletmeye uygun ender beyaz üzüm türlerinden biridir.

Sultaniye

Etli, az asitli çekirdeksiz beyaz üzümdür. Aslında sofralık ve kurutmalık olarak tüketilir. Tadının ne kadar güzel olduğu isminden bellidir. 'Sultanların ağzına layık' anlamındadır. Yetişme alanı Ege Bölgesi olup, Manisa Ovası ve daha güneyde Denizli'nin Çal Platosu'dur. Sultaniye üzümü son yıllarda Kapadokya'nın Emir üzümüyle kupe edilerek başarılı sonuçlar vermiştir. Emir gibi yine İç Kuzey Anadolu Bölgesi'nin yerel üzümü olan Narince üzümüyle de son yıllarda karıştırılmakta ve oldukça başarılı sonuçlar elde edilmektedir. Kavaklıdere’nin Sultaniye-sek ve Doluca'nın Angora-Beyaz şarapları çok başarılı Sultaniye örnekleridir.

Ayrıca Kavaklıdere'nin Çankaya Doluca'nın Villa Doluca- Beyaz şaraplarında Emir üzümüyle karıştırılarak kullanılır. Yoğun konsantre aromalı Sutaniye özellikle tatlılarla, pastalarla ve meyvelerle soğutularak içilebilir. Ayrıca iyi bir aperitif olabilir.

Hasandere

İç Anadolu Bölgesi'nin Ankara'nın doğusunda yer alan Kıırıkkale yöresinde yetiştirilen bir beyaz üzüm çeşididir. Aynı zamanda sofralık olarak da değerlendirilir. Orta kalitede ve düşük asitli şaraplar verir.

Öküzgözü

Öküzgözü üzümünün yetiştirildiği bölge yaklaşık 1000 metre yüksekliğinde dağlarla çevrili bir bölgedir. Dağların arasından, dar ve uzun vadiler oluşturarak akan ve daha sonra Fırat nehriyle birleşen dere ve çayların yarattığı mikroklima sonucu bölgesel iklim yumuşaması olmakta ve bu değerli üzümün yetişmesi için ideal koşullar oluşmaktadır. Ayrıca son yıllarda bölgede inşa edilen barajların göllerinin ( Keban barajı ve Karakaya barajı ) iklimi yumuşatması sayesinde bu üzümün yetişme alanı genişlemiştir. 

Öküzgözü

Öküzgözü, etli, sulu ve iri taneli bir üzümdür. Adı, büyüklüğünden gelmektedir. Sofralık olarak da bölge halkı tarafından değerlendirilmekte, ayrıca kurutulup satılmaktadır. Şarap yapımına son derece uygun bir üzümdür. Ancak bu üzüm çoğunlukla yalnız olarak değil, Boğazkere ile kupaj (İki farklı fıçının birbiriyle karıştırılması) yapılarak şarap olmakta ve bu şaraplar piyasanın genelde en aranan şarapları olmaktadır. Monosepaj olarak da kullanılmakta ve vanilya, siyah frenk üzümü, böğürtlen, kiraz aromaları hissedilen şaraplar üretmektedir. Yıllanmaya son derece uygun şaraplardır. Önemli Öküzgözü şarabı markaları, Kulüp Öküzgözü, Kocabağ Öküzgözü ( Kapadokya yöresinin bir üretici firması ), Turasan Öküzgözü, Cankara Öküzgözü 'dür.

Boğazkere

Diyarbakır yöresinin kırmızı şarap yapımında kullanılan bir üzüm türüdür. Çakıllı, zaman zaman kalkerli, killi topraklarda hayat bulur. Dicle ve Fırat nehirleri arasındaki alüvyonlu ovalar ve o bölgenin iklim koşulları bu üzümün yetişmesi için son derece uygun koşullar sağlar. 

Boğazkere adı tadından gelmektedir. Yendiği zaman insanın boğazında bıraktığı yanma-ekşime duygusu bölgede 'kermek ' diye adlandırılmaktadır. Küçük taneli, koyu renkli, kalın kabuklu ve güçlü taninli bir üzüm türüdür.

Boğazkere

Boğazkere üzümü çoğunlukla şaraplarda Öküzgözü üzümüyle kupaj edilerek, ona üçte bir (1/3) oranında katılmak suretiyle kullanılır. Bu şekilde çok başarılı şaraplar elde edilir. Bu şarapların bazıları şunlardır :

Doluca Özel Kav, Kavaklıdere Selection Kırmızı, genç bir şarap olan ve birkaç ay içinde tüketilmesi gereken Kavaklıdere- Primeur Kırmızı, Turasan Öküzgözü- Boğazkere, Kocabağ Öküzgözü - Boğazkere, Pamukkale Diamond (Öküzgözü- Boğazkere) Tekel- Buzbağ .

Kalecik Karası

Türkiye'nin en prestijli üzümü olan Kalecik Karası adını en önemli yetişme alanı olan Ankara'nın 50 km. kadar kuzeydoğusunda bulunan Kalecik ilçesinden almaktadır. Kalecik Karası üzümü, Türkiye'de tarihi en eski üzüm çeşitlerinden biridir. Hitit İmparatorluğu çağından beri (M.Ö 1650-1200 ) bu  bölgede yetiştirilmektedir.

Kalecik Karası

Kalecik ilçesi Kızılırmak havzasında bulunur. Bu üzümün yetişme alanı da Kızılırmak'a adeta uçurum gibi çok dik bir eğimle inen topraklardır. Bu eğim sayesinde 900 ile 1200 metre yükseklikteki sert iklimli Anadolu steplerinin buz gibi soğuk kış rüzgarlarından koruma sağlanır ve yine bir mikroklima olayı yaşanır.

Kalecik Karası

Kalecik Karası üzümünün taneleri yuvarlak,siyah-mavi ve kalın kabukludur.Kalecik Karası üzümünden üretilen şaraplar renkleri çok koyu olmayan ancak derinliği olan şaraplardır. Damakta uzun zaman kalırlar. Yıllandırmaya uygun şaraplardır.

Kalecik Karası

Başlıca Kalecik Karası şarapları : Kavaklıdere Kalecik Karası, Kavaklıdere

Ancyra. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi

Kalecik Karası Chateau Kalecik, Domaine Kalecik Şarapları

(Bölgede kurulu bulunan Işıklar Holding Fabrikası'nda üretilen şaraplar.)

Turasan Kalecik Karası Pamukkale Kalecik Karası

Çalkarası

Adını üretildiği bölgeden alan bir yerel üzüm çeşidi daha. Ege bölgesi 'nin güneyini doğu - batı doğrultusunda geçen Menderes Irmağı'na komşu bir alan olan Çal platosu'nda yetiştirilen bir üzüm türüdür. Akdeniz iklimi'nin etkisini de taşıyan 650-900 m. yüksekliğinde bir bölgede yetiştirilir. Çalkarası etli ve sulu bir üzüm olup,gül,çilek,dut ve kuşburnu tadlarını içerir. Olgunlaştığında asiditesi çok iyi bir konuma gelir. Killi, çakıllı ve kalkerli topraklarda çok da verimli olmayan bağlarda yetiştirilebilen bir üzüm türüdür. Çalkarası, kırmızı bir üzüm olduğu için tabii ki kırmızı şaraplarda kullanılır. Ancak az renk veren bir şarap olduğundan dolayı bu üzüm, roze şarapların ideal hammaddesidir.

Çalkarası üzümünden yapılan şaraplar en fazla iki yıl bekletilebilir.

Çalkarası

Roze şaraplar.                                                                               Kırmızı Şaraplar

Kavaklıdere - Lal : Sek roze şarap.                                              Pamukkale sek kırmızı 

Kavaklıdere-Rosato : Dömi-sek roze şarap                               Pamukkale tatlı kırmızı 

Kavaklıdere - Pembe Köpük : Köpüklü roze şarap.                  Küp- Çalkarası kırmızı. 

TÜRKİYE'DE ÜRETİLEN ŞARAPLAR

Türkiye'de Şarap Üretimi

Türkiye’de üzüm üretimi Ege bölgesinde yoğunlaşmıştır. 2003 yılı itibariyle Türkiye’deki toplam bağ alanlarının %30,6’sını oluşturan bu bölgede, üzüm üretiminin %41,2’si gerçekleştirilmiştir. Üzüm üretiminde öne çıkan diğer bölgeler ise sırasıyla G.Doğu Anadolu, İç Anadolu ve Akdeniz’dir. Ege Bölgesinde şaraplık üzüm yetiştiriciliğinde göze çarpan yöreler Denizli ilinin Çal ve Bekilli ilçeleri ile İzmir’in Seferihisar, Menderes ve Çeşme ilçeleridir.  

Türkiye'de Şarap Üretimi

Türkiye bağ alanları ve üzüm üretimi açısından dünyanın önde gelen ülkelerinden birisidir. 2003 yılı itibariyle ülkemizde 530.000 hektarlık alanda üzüm üretimi yapılmıştır. Sözkonusu yılda üretilen 3,6 milyon ton üzüm, toplam meyve üretiminin %25,7’sini oluşturmuştur. Ülkemiz bu rakamlarla dünyada bağ alanı yönünden 4., yaş üzüm üretimi açısından ise 6. sırada yer almaktadır. 

Türkiye'de Şarap Üretimi

Türkiye şarap üretimine uygun doğa koşullarına sahip olmasına ve büyük miktarlarda üzüm üreten bir ülke olmasına rağmen, üretilen üzümlerin %2 gibi çok küçük bir bölümü şarap üretiminde kullanılmaktadır. Bu oran Avrupa Birliği ülkelerinde %85, bağcılıkla uğraşan diğer ülkelerde ise ortalama %80 dolayındadır. 

Türkiye'de Şarap Üretimi

Türkiye’de üretilen yaş üzümün %40’ı kurutmalık, %35’i sofralık, %23’ünün de pekmez, pestil ve sirke gibi ürünlerin üretiminde kullanıldığı görülmektedir. Diğer yandan ülkemizde yetiştirilen üzüm çeşidi 1000 civarında olmasına karşın, şarap üretiminde kullanılmaya uygun çeşit sayısı sadece 35 civarında olup, kaliteli şarap üretimine uygun üzüm üretimi de oldukça düşüktür.  

Türkiye’de yetiştirilen ve şarap üretimi için uygun üzüm çeşitleri 

Clairette, Pinot Chardonay, Riesling, Semillon, Bornova Misketi, Narince, Emir, Gamay, Hasan Dede, Pinot Noir, Papaz Karası, Karasakız, Ada Karası, Cabarnet Sauvignon, Boğazkere, Öküz Gözü, Carignane, Kalecik Karası, Grenache, Beylerce, Merlot, Yapıncak, Vasilaki, Cinsaut, Karalahana, Burdur Dimriti, Horoz Karası, Dökülgen, Çal Karası, Alicante, Dimrit, Sergi Karası, Kabarcık, Kuntra (Karasakız), Bouschet.