TÜRK LOYDU KENTSEL DÖNÜŞÜMDE ASBEST VE DİĞER ZARARLI MADDE RİSKLERİ REHBERİ

Mehtap Karahallı Özdemir – İş Geliştirme Bölüm Müdürü (Gemi İnşaatı ve Makinaları Mühendisi, BSc, MBA)

Kurucular- 1962

Genel Kurul Üyeleri

Gemi Mühendisleri Odası/Chamber of Naval Architects

Basınçlı Kap Üreticileri

Birliği/Association of Pressurized

Vessel Association

Gemi İnşaa Sanayicileri

Birliği/Shipbuilders Association

Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri

Birliği /Insurance Association

Deniz Ticaret Odası /Chamber of Shipping

İstanbul Sanayi Odası/İstanbul

Chamber of Industry

TÜRK LOYDU VAKFI/

FOUNDATION

- TOBB/Union of Chambers and Commodity Exchanges

- Çeşitli Mühendislik Odaları/Various Chamber

of Engineers

- TMMOB /Union of Chambers of Engineers and

Architects

- TSE/Standards Institute-Universiteler/Universities

-Çelik Üreticileri/Steel Manufacturers

Vakfın Amacı

Can, mal ve çevrenin korunması

Emniyet ve çevre ile ilgili teknik standartlar

oluşturmak ve uygulanmasını sağlamak

Endüstriye bilgi gelişimi ve transferi sağlamak

Faaliyetlerden elde edilen kar

aşağıdaki faaliyetler için harcanır Arge ve Türk Loydu kuralları

Teknik öğrenci bursları

Bilgi transferi için etkinlikler

www.turkloydu.org

http://www.turkloydu.org/



Vakıf Şemsiyesi Altındaki Faaliyet Alanları

Deniz HizmetleriMaritime Activities

Endüstriyel MuayeneIndustrial Inspection

Sistem BelgelendirmeManagement System Certification

Ürün BelgelendirmeProduct Certification

EğitimTraining

Personel Belgelendirme Personnel Certification

Uluslararası Akreditasyonlar

ISO 17020 Muayene Kuruluşu

ISO 17021 Yönetim Sistemleri Belgelendirme

ISO 17024 Personel Belgelendirme

EN 45011 Ürün Belgelendirme

Yetkiler

Bayrak Devleti Yetkileri

AB yetkileri: CE İŞARETİ / CE MARKING

TÜRK LOYDU : EU 1785 (Notified Body)

Devlet Yetkileri Authorizations from Turkish Ministries

Uluslararası Gözetim Firması yetkisi/ International Vetting Company Authorization (Ekonomi / Economy )

Kontrol ve Denetim Kuruluşu yetkisi /Control and Audit Company (EPDK /Energy )

Gemiler için Sertifikasyon Yetkisi / Certification for Ships (Ulaştırma,Denizcilik / Transportation, Maritime)

Tehlikeli Madde Taşımacılığı (IMDG, ADR, RID) Eğitim Kuruluşu yetkisi /Trainer Institute Authorization for Transportation of Dangerous Goods (IMDG, ADR, RID) (Ulaştırma,Denizcilik / Transportation, Maritime)

Basınçlı Kapların Test ve Muayenesi/Pressurized Vessels Test and Inspection (Ulaştırma, Denizcilik / Transportation, Maritime)

Teknik Kadro ve Katılım Sağlanan Toplantılar

Makina Müh. Gemi İnşa Müh.Gemi Makinaları İşl. Müh. Metalurji Müh. Elektrik Müh. İnşaat Müh. Kimya Müh. Çevre Müh. Jeofizik-Jeoloji Müh. Endüstri Müh.

BM Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO)

OECD

Avrupa Birliği (EU)

-Çevre Komisyonu-Hava Komisyonu-Sektörel Çalıştaylar

Gemi Klaslama

10

Türk Loydu Hizmetlerinden Örnekler

Yaklaşık 1000 Ticari, 100 Askeri Geminin Kontrolü

Askeri Gemi Klaslama

11


Tam Boy : 230 m Max. Genişlik : 32,00 m Draft : 7 m Hız :21 knots

En Büyük Askeri Gemimiz

Makine ve Ürün Sertifikasyonu

12


13


Makine, Ürün ve İnşa Sertifikasyonu

Uluslararası IMO Gemi Geri Dönüşüm Sözleşmesi ve EU Regulation Sertifikasyonu

14


Ship Recycling

Sera Gazı Emisyonlarının İzlenmesi ve Doğrulanması (IMO, EU ve ÇŞB)

MRV

Çelik İmalat ve Montaj ve Ürün Belgelendirme

15


3. Boğaz Köprüsü Çelik Kontrolü

Haliç Metro Köprüsü Sertifikasyonu

vb.

Beşiktaş Stadyumu

Çelik Kontrolü

Eskişehir Stadyumu

Çelik Kontrolü

Akredite Rüzgar Türbini Sertifikasyonu

16


Kimyasal Tesisler için SEVESO Risk Analizleri

ve Durum Tespiti Yaklaşık 30 tesis için

Liman & Terminal & Depolama Tank Çiftliği Dizayn ve İmalat

Kontrolleri

İnşaat, Mekanik Tesisat ve Yangın Sistemlerinin

Kontrolleri

Kaldırma Donanımları

Boru Hatları

Yangın Sistemleri

Basınçlı Ekipmanlar

Uygunluk Değerlendirme Hizmetleri

Yönetim Sistemleri

18


Kuruluşlar ve Türkiye’deki Tüm Oda/Borsalar için Sistem Belgelendirme

Akhisar Ticaret Borsası İMEAK Deniz Ticaret Odası Fethiye Şubesi

Amasya Ticaret ve Sanayi Odası İMEAK Deniz Ticaret Odası İskenderun Şubesi

Anamur Ticaret ve Sanayi Odası İstanbul Ticaret Borsası

Bafra Ticaret Borsası Kızıltepe Ticaret Borsası

Balıkesir Ticaret Borsası Kızıltepe Ticaret ve Sanayi Odası

Bergama Ticaret Odası Körfez Ticaret Odası

Beypazarı Ticaret Odası Kumluca Ticaret ve Sanayi Odası

Burhaniye Ticaret Odası Kütahya Ticaret Borsası

Çankırı Ticaret Borsası Mersin Ticaret Borsası

Ceyhan Ticaret Borsası Polatlı Ticaret Odası

Edremit Ticaret Odası Soma Ticaret ve Sanayi Odası

Fethiye Ticaret ve Sanayi Odası Tarsus Ticaret ve Sanayi Odası

Giresun Ticaret Borsası Tokat Ticaret Borsası

Giresun Ticaret ve Sanayi Odası Turhal Ticaret ve Sanayi Odası

Hayrabolu Ticaret Borsası Uzunköprü Ticaret Borsası

Iğdır Ticaret ve Sanayi Odası Uzunköprü Ticaret ve Sanayi Odası

İMEAK Deniz Ticaret Odası

http://www.google.com.tr/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjM4PvSxd3JAhVBmhQKHXUHDQMQjRwIBw&url=http://www.yildiz.edu.tr/ytuamblem&psig=AFQjCNEGefpfq6pikT5bFjyzwlpfpILL1Q&ust=1450257727651393

http://www.google.com.tr/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjJ582ex93JAhWKaRQKHSXpCGIQjRwIBw&url=http://www.kredibasvurusu.net/banka-logolari/&bvm=bv.110151844,d.d24&psig=AFQjCNFlz4uZjnQd8MOWug7Jq2N6qxaKjA&ust=1450258267093892

19


Mesleki Yeterlilik Faaliyetleri

Örneğin: • İskele kurulumcusu

• Kaynakçı

20

Eğitim Faaliyetleri Deniz Sektörüne Yönelik Eğitimler

Uluslararası Emniyetli Yönetim Sistemi (ISM Kod) Denetçi Eğitimi Risk Değerlendirmesi MLC, 2006 ISGOTT Marpol IMDG Kod etc. TMSA etc. Yeni Gemi İnşa Sörvey Eğitimi

Sistem Belgelendirmeye Yönelik Eğitimler ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi ISO 14001- Çevre Yönetim Sistemi OHSAS 18001- İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemleri Eğitimleri ISO 27001 Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi Eğitimleri ISO 10002 Müşteri Memnuniyeti Yönetim Sistemi Eğitimleri ISO 30000 Gemi Geri Dönüşümü Yönetim Sistemi Eğitimleri

Endüstri ve Ulaşım Sektörüne Yönelik Eğitimler Tehlikeli Madde Taşımacılığı ADR, IMDG, RID CE Belgelendirme vs. Kaynaklı imalat Basınçlı Kapların Dizaynı Kara ve Deniz Taşımacılığında Yük Güvenliği İnovasyon SEVESO, Kantitatif Risk Analizleri Patlamadan Korunma

21

Türk Loydu

Kentsel Dönüşümde Asbest ve Diğer Zararlı Madde Riskleri için Türk Loydu Rehberi ve Uluslararası

Standartlara Uygun Denetim Mekanizması

KENTSEL DÖNÜŞÜM UYGUNLUK SERTİFİKASI SÜRECİ

Kentsel Dönüşümde Asbest ve Diğer Zararlı Madde Riskleri için Türk Loydu Rehberi – İçerik

KENTSEL DÖNÜŞÜMDE ASBEST VE DİĞER ZARARLI MADDE RİSKLERİ

REHBERİ VE

TÜRK LOYDU KENTSEL DÖNÜŞÜM UYGUNLUK

SERTİFİKASYONU KURALLARI

2016


Türk Loydu Kentsel Dönüşüm Uygunluk Sertifikasyonu Kuralları ve Türk Loydu Rehberi:

1. Bina ve tesislerde bulunan zararlı maddeler Zararlı maddeler ve özellikleri Bulunabilecekleri yerler Tespite ilişkin analiz yöntemleri

Kentsel Dönüşümde Asbest ve Diğer Zararlı Madde Riskleri için Türk Loydu Rehberi

Bina ve Tesislerde Bulunan Zararlı Maddeler:

Asbest

PCB

Kurşun

Diğer (Civa, CFC vb.)

PCB’lerin Genel Formülü


Bina ve Tesislerde Bulunan Zararlı Maddeler: Asbest

Asbest, doğal olarak ortaya çıkan çeşitli lifli silikatlara verilen addır. Asbest, gerilme direncinin yüksek oluşu, ısıyı çok geçirmemesi ve kimyasallara karşı göreceli dirençli oluşu nedeniyle sanayide yaygın bir kullanım alanı bulmuştur.

Özellikle 20. yüzyılın başlarında asbest liflerinin çimentoya karıştırılarak asbestli çimento üretilmesi ile asbest kullanımı tüm dünyaya yayılmıştır. İnşaat malzemeleri, boru, levha, balata, conta, elektrikli aletler, tekstil malzemeleri, yalıtım malzemeleri üretiminde ve daha binlerce üründe asbest kullanılmıştır.

Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC), her yıl dünyada kanser yapıcı maddeleri düzenli olarak özelliklerine göre gruplara ayırır. Ajansın kanserojen maddeler listesinde asbest maddesi, "kesin kanserojen" tanımlanması ile 1. grupta sınıflandırılmıştır.



Eternit firması, dört büyük fabrikasından İtalya/Casale'de çalışan işçiler ve Casale halkında yol açtığı ölümcül sonuçlardan dolayı işçi aileleri, belediye ve sendikalara ödemek üzere Şubat 2012'de toplam 95 milyon Euro cezaya çarptırıldı. Aynı zamanda firmanın iki sahibi, Stephan Schmidhein ve Louis de Cartier, 16'şar yıllık hapis cezalarına çarptırıldılar. 35 bin kişinin yaşadığı Casale şehrinde, yaklaşık 2000 kişinin asbeste bağlı akciğer/ akciğer zarı kanserinden öldüğü hesaplanmıştı (http://aawl.org.au/content/jail-sentence-asbestos).

1890’lı yıllardan başlayarak yapılan araştırmalar asbestin sağlığa zararlı olduğunu ve akciğer kanserine, mesothelioma adlı kansere ve asbestos denen akciğer rahatsızlığına yol açtığını ortaya koymuştur.

http://aawl.org.au/content/jail-sentence-asbestos



Bazı tavan kaplamalarındaIsı ve yangın yalıtımı için kullanılan izolasyon malzemeleri ve panellerinde,Kazanlarda ve borularda kullanılan ısı yalıtım malzemelerinde,Çelik yapıların yangına karşı korunması için kullanılan malzemelerde,Elektrikli araçların yalıtımında kullanılan bazı kağıt çeşitlerinde,Bitümlü çatı kaplama malzemelerinde,Vinil veya termoplastik zemin döşemelerinde,Asbestli çimento ürünleri olarak oluklu çatı kaplamaları ve duvar kaplamalarında,Tekstil sektöründe kullanılan bazı iplik türlerinde

Daha pek çok malzemede asbest bulunabilir !!!!!

Asbestin bulunmadığı birkaç malzeme arasında cam, katı ahşap kapılar, taş ve tuğlalar sayılabilir.




Binalarda Bulunan Zararlı Maddeler: PCB (Polychlorinated Biphenyls )

Yüksek oranda zehirli olan PCB'ler insan sağlığına çok zararlıdır.

Zararları; karaciğer ve böbreğe zarar vermesi, tiroit hormonu ve beyin gelişimine, doğmamış çocuklara olumsuz etkileri, kısırlığa yol açması, kanserojen etkisi ve klorakne olarak sayılabilir. Ayrıca kalıcı özellikleri nedeniyle çevrede uzun süre kalmakta, uzun mesafeler taşınabilmekte ve biyolojik birikime uğrar. Uygun olmayan koşullarda yakıldıklarında ise insan ve çevre üzerinde PCB'den çok daha zararlı etkilere sahip olan dioksin ve furan gazları ortaya çıkar. ABD Çevre Koruma Ajansı (EPA) ile Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC) PCB’leri 2A grubunda değerlendirerek “insanda karsinojenik etki olasılığı bulunan kimyasallar” grubunda değerlendirmektedir.

PCB'lerin tüm dünyada 1929-1989 yılları arasında yıllık ortalama üretimi 126 milyon kg/yıldır.


Bina ve Tesislerde Bulunan Zararlı Maddeler: PCB (Polychlorinated Biphenyls )

PCB’ler elektrikli transformatörler, kondansatörler, elektrik kabloları ve yağlı boyaların yanı sıra çok çeşitli başka uygulamalarda da kullanılır.


Bina ve Tesislerde Bulunan Zararlı Maddeler: PCB (Polychlorinated Biphenyls )

Bina yıkımı:

Genel olarak, bina yıkımları sırasında büyük miktarlarda atık oluşur. Bu atıklarda PCB’ler, beton yapıların bağlantılarındaki dolgu malzemesinde, tavan kaplamalarında, yangın geciktiricilerde, floresan lamba balastlarında, mobilyalar üzerindeki kaplamalarda, suya dayanıklı duvar kaplamalarında, boyalarda, yalıtım malzemelerinde, dolgu macunlarında ve çeşitli aletlerde ve elektrikli cihazlarda

kullanılan büyük ve küçük kondansatörlerde bulunur.


Bina ve Tesislerde Bulunan Zararlı Maddeler: Kurşun

Kurşun çevrede düşük miktarlarda bulunan yumuşak, aşınmaya dayanıklı bir metaldir.

Kurşun, eski binalarda ev boyalarında, su borularında, lehimli tenekelerde kullanılan önemli bir bileşendir.

Özellikle 1978 yılından önce inşa edilen binaların kurşun bazlı boya içerme ve ev tozlarına kurşunun bulaşma olasılığı mevcuttur.

Kurşun, anneden doğmamış çocuğuna ve emzirme sırasında bebeğe geçebilir. Doğmamış bebekleri kurşuna maruz kalmış kadınlar düşük yapabildiği gibi bu

durum vaktinden önce doğuma yol açabilmektedir.Kurşun zehirlenmesi vücudun hemen hemen her yanını etkiler ve bilişsel gelişmeyi

bozabildiği gibi davranış sorunlarına da yol açabilmektedir.


Bina ve Tesislerde Bulunan Zararlı Maddeler: Kurşun

Kurşun çevrede düşük miktarlarda bulunan yumuşak, aşınmaya dayanıklı bir metaldir.

Kurşun, eski binalarda ev boyalarında, su borularında, lehimli tenekelerde kullanılan önemli bir bileşendir.

Özellikle 1978 yılından önce inşa edilen binaların kurşun bazlı boya içerme ve ev tozlarına kurşunun bulaşma olasılığı mevcuttur.

Kurşun, anneden doğmamış çocuğuna ve emzirme sırasında bebeğe geçebilir. Doğmamış bebekleri kurşuna maruz kalmış kadınlar düşük yapabildiği gibi bu

durum vaktinden önce doğuma yol açabilmektedir.Kurşun zehirlenmesi vücudun hemen hemen her yanını etkiler ve bilişsel gelişmeyi

bozabildiği gibi davranış sorunlarına da yol açabilmektedir.

2. Zararlı Madde Envanterinin Oluşturulması Envanter formatı Envanter için numune alımı, koruyucu tedbirler ve numune

laboratuvar testleri Numune alımı ve envanter için Türk Loydu saha denetimi, envanterin

laboratuvar sonuçları dikkate alınarak doğrulanması



Zararlı madde numunesi alacak kişilerin eğitim gereksinimleri :•Zararlı maddelerle ilgili riskler, risk arttırıcı unsurlar ve korunma metotları •Mevzuatlar, uluslararası standartlar•Zararlı maddelerin bulunabileceği yerlere ilişkin bilgiler, numune alım yöntemleri, envanter oluşturma prosedürleri•Acil durum prosedürleri

Zararlı madde için işlemler: •Zararlı madde envanterinin oluşturulması ile ilgili sahadaki risklerin belirlenmesi •Yüksekte çalışma, KKD kullanımı vb. ihtiyaçların tespiti •Zararlı maddenin numune miktarının ve sayısının tespiti•Numunelerin ambalajlanma ve teste gönderilme gereksinimleri •Zararlı madde numune alımı sırasında kontaminasyon riskleri ve KKD dahil alınacak diğer tedbirler (su püskürtme, numune noktasının işaretlenmesi ve muhafazası, vakum işlemleri vb.)


Numune Yeri

Püskürtmeli Isıl Kaplama & Gevşek Asbest

Asbest Yalıtım Tahtası&Tavan Döşemesi

Asbest Yalıtım Tahtası (lambri kaplama,tekstil,kağıt vs.)

Zemin Döşemesi

Asbest destekli kompozitler (çimento, dekoratif yüzey vs)

Şüpheli Materyal BulunmamaktadırConta




Kentsel Dönüşümde Asbest ve Diğer Zararlı Madde Riskleri için Türk Loydu RehberiLaboratuvar Analiz Metodları için Standart Örnekleri


3. Zararlı maddelerin uzaklaştırılması işlemleri Uzaklaştırma için alınması gereken tedbirler ve KKD’ler Uzaklaştırma sürecine yönelik Türk Loydu denetimi


Zararlı madde uzaklaştırması yapacak kişilerin eğitim gereksinimleri :• Zararlı maddelerle ilgili riskler, risk arttırıcı unsurlar ve korunma

metotları • Zararlı maddelerin elleçlenmesi işlemleri (alan kontrolü, giriş kısıtları,

ortam kontrolü ve uygun ekipman kullanımı)• Mevzuatlar, uluslararası standartlar• Zararlı maddelere uygun KKD ve ekipman seçimi • Acil durum prosedürleri • Yüksekte çalışma, kapalı mahal, sıcak çalışma vb. • Temizlenme prosedürleri • Atık nakliyesi ve bertarafı için prosedürler


Zararlı madde uzaklaştırma aşamaları için olası işlemler:• Gerekli ve uygun ise alan ve giriş çıkış kontrolü

sağlanması• Uygun KKD kullanımı • Zararlı maddelerin uzaklaştırılması işlemi için

kolaylaştırıcı, yayılmayı önleyici tedbirler alınması (buhar, sürfaktan vb. kullanarak tozumayı önleme, mekanik ekipman/el ekipmanı kullanımı, döküntülerin su kanallarına vb. karışmasını önleme ve gerekiyorsa atık tankı kullanımı, kontamine olmuş KKD’lerin/ekipmanların imhası/temizlenmesi)

• Ortam koşullarının izlenmesi (havadaki toz miktarı vb.)• Minimum sağlık ve çevre riski yaratacak biçimde

operasyon (uzaklaştırma yöntemi için en az hasar yaratma vb.)

• Vardiya araları için dinlenme, sigara içme vb. konuları dikkate alarak temizlenme koşullarının oluşturulması



4. Zararlı maddelerin lisanslı tesislerde bertarafı hazırlıkları Uzaklaştırmanın tamamlanması ve zararlı maddelerin uygun biçimde

bertaraf için hazırlanması Türk Loydu saha denetimi ve Kentsel Dönüşüm Uygunluk

Sertifikası’nın düzenlenmesi



SP168: Doğal yada sentetik bağlayıcılarla (çimento, plastik, asfalt, maden cevheri, reçine vb.) bağlanan asbestin taşınması ve paketlenmesi sırasında solunabilir asbest liflerinin meydana gelmesinin mümkün olmadığı durumlarda ADR uygulanmaz.

P002: Varil, kutu, torba vb.PP37: Her tür paket kapalı konteyner ya da kapalı araçlarla kapalı rijit dış ambalajlar içerisinde taşınmalıdır.

IBC08:Esnek (bigbag), kompozit veya ahşap IBCB4: Esnek, kompozit veya ahşap IBC’ler tam su geçirmez ve sıkı geçme kapaklı veya, iç cidarı tam su geçirmez ve sıkı kapaklı olmalıdır.

a) Gevşek Asbest:Gevşek asbest; ADR 4.1.4, paketleme talimatı P002, IBC08, PP37, B4 (ve sadece UN No 2590 için R001 paketleme talimatı) veya benzer paketleme standartlarında belirtildiği gibi asbest taşıma onaylı uygun paketlerle taşınmalıdır.

Bu tarz bir paketleme yapıldığında, ADR’nin diğer gereksinimlere ihtiyaç duyulmamaktadır. Fakat Asbestli tüm paketlerin REACH Annex XVII, Appendix 7’ye uygun olarak etiketlenmesi gerekmektedir. (Bkz. Şekil 1)

Gevşek Asbest Örnekleri; Boru ve kazanlardaki ısı yalıtımı Asbestli yalıtım levhası (d=700kg/m3) Asbestli yüzey kaplaması (500 kg/m3’ten daha az) Halat, tekstil, kağıt


b)Bağlı Asbest:Ağır yük taşımaya uygun torbalara konulan bağlı asbest yükleri için; çift paket kullanılması gerekmektedir.

Bantla veya alternatif yöntemle paketlerin ağzı tüm açıklıklar giderilecek şekilde kapatılmalıdır.

Paket, elle yada ekipmanla taşımalarda açılmaya ve dökülmeye karşı dirençli olmalıdır. Bunların gerçekleştirilmesi dahilinde ADR yükümlülüklerinin uygulanmasına ihtiyaç duyulmamaktadır.

Asbestli tüm paketlerin REACH Annex XVII, Appendix 7’ye uygun olarak etiketlenmesi gerekmektedir.Bağlı Asbest Örnekleri: Çimento içine karıştırılmış ufalanmayan tür asbest Sıkıştırılmış yalıtım keçeleri Bitümle karıştırılmış asbest Sıkıştırılmış contalar, mastik ve yapıştırıcılar


Kentsel Dönüşüm Uygunluk Sertifikası Örneği

TEŞEKKÜRLER

Government & Nonprofit

TÜRK LOYDU KENTSEL DÖNÜŞÜMDE ASBEST VE DİĞER ZARARLI MADDE RİSKLERİ REHBERİ