1

HOẠT ĐỘNG PHÒNG NGỪA VÀ ỨNG PHÓ THẢM HỌA

VÀ CƠ CHẾ PHỐI HỢP TRONG ỨNG PHÓ THẢM HỌA

CỦA HỘI CHỮ THẬP ĐỎ VIỆT NAM

Trình bày: TS. Trần Quốc Hùng

Trưởng Ban Phòng ngừa và Ứng phó thảm họa

Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam

1

2

NỘI DUNG TRINH BÀY

1. Thông tin chung về Hội Chữ thập đỏ Việt Nam

2. Hoạt động phòng ngừa và ứng phó thảm họa của Hội Chữ thập đỏ Việt Nam

3. Cơ chế phối hợp trong ứng phó thảm họa của Hội Chữ thập đỏ Việt Nam

3

Phần 1. THÔNG TIN CHUNG VỀ HỘI CHỮ THẬP ĐỎ VIỆT NAM

4

THÔNG TIN CHUNG VỀ HỘI CHỮ THẬP ĐỎ VIỆT NAM (Hội là ai?)

Hội Chữ thập đỏ Việt Nam thành lập ngày 23/11/1946 ngay sau khi giành được chính quyền

Chủ tịch Hồ Chí Minh là người sáng lập và làm Chủ tịch danh dự đầu tiên của Hội trong suốt 23 năm

Hội là thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, là thành viên tích cực trong số 189 Hội Chữ thập đỏ/Trăng lưỡi liềm đỏ quốc gia thành viên của Phong trào Chữ thập đỏ - Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế

(số thành viên chỉ đứng sau Liên hợp quốc: 193 thành viên).

5

THÔNG TIN CHUNG VỀ HỘI CHỮ THẬP ĐỎ VIỆT NAM (Tổ chức, lực lượng của Hội thể nào?)

Hội Chữ thập đỏ Việt Nam được tổ chức theo 4 cấp từ Trung ương đến xã, phường

Với gần 17 ngàn tổ chức Hội cơ sở

100% tỉnh, thành, quận, huyện, 98% xã, phường, 72% trường học và 54% cơ quan, doanh nghiệp, nông, lâm trường có tổ chức Hội

Toàn Hội hiện có gần 18 ngàn cán bộ, 376 ngàn tình nguyện viên và vài triệu hội viên, thanh thiếu niên chữ thập đỏ

6

THÔNG TIN CHUNG VỀ HỘI CHỮ THẬP ĐỎ VIỆT NAM (Nhiệm vụ của Hội ra sao?)

Hội hoạt động với 7 lĩnh vực trọng tâm được xác định trong Luật hoạt động chữ thập đỏ, gồm:

1. Cứu trợ khẩn cấp và trợ giúp nhân đạo

2. Chăm sóc sức khoẻ

3. Sơ cấp cứu ban đầu

4. HMNĐ, hiến mô, bộ phận cơ thể người và hiến xác

5. Tìm kiếm tin tức thân nhân thất lạc do chiến tranh, thiên tai, thảm hoạ

6. Tuyên truyền các giá trị nhân đạo

7. Tham gia phòng ngừa và ứng phó thảm họa

Hội là thành viên tham gia BCĐ TW về Phòng chống thiên tai và tham gia nhiều cơ cấu liên ngành khác

7

Phần 2. CÁC HOẠT ĐỘNG PHÒNG NGỪA VÀ ỨNG PHÓ THẢM HỌA CỦA HỘI CHỮ THẬP ĐỎ VIỆT NAM

8

Hoạt động chữ thập đỏ về phòng ngừa, ứng phó thảm hoạ

Điều 13.Luật hoạt động chữ thập đỏ quy định hoạt động chữ thập đỏ về PNUPTH, gồm:

1. Tuyên truyền, phổ biến kiến thức, hướng dẫn kỹ năng cho hội viên, TNV, nhân dân về PNUPTH

2. Tổ chức lực lượng, phương tiện và các điều kiện vật chất khác để tham gia PNUPTH

3. Tham gia tổ chức việc sơ tán, di dời, bảo vệ nhân dân, cứu người bị nạn và các hoạt động phục hồi mang tính cộng đồng sau thảm họa

9

Huy động, quyên góp và phân bổ nguồn lực cứu trợ, hỗ trợ

Điều 33 Luật Phòng, chống thiên tai quy định: Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, Trung ương Hội Chữ

thập đỏ Việt Nam vận động quyên góp và phân bổ nguồn lực để cứu trợ khẩn cấp và hỗ trợ trung hạn

Ủy ban MTTQ Việt Nam và Hội chữ thập đỏ các cấp phối hợp với UBND cùng cấp tiếp nhận và phân bổ nguồn lực để cứu trợ khẩn cấp và hỗ trợ trung hạn

Quyết định số 01/QĐ-TWPCTT ngày 27/3/2015 của BCĐTWPCTT phân công Hội Chữ thập đỏ Việt Nam (1/32 thành viên BCĐ) phụ trách công tác cứu trợ xã hội đối với các tỉnh, thành phố bị thiên tai

10

Thẩm quyền ra lời kêu gọi vận động cứu trợ trong nước và quốc tế

Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam ra lời kêu gọi trong nước, Hội Chữ thập đỏ Việt Nam ra lời kêu gọi ủng hộ theo hệ thống Chữ thập đỏ trong nước và ngoài nước (Điều 4. Tổ chức kêu gọi, vận động đóng góp tiền, hàng cứu trợ - Nghị định số 64/2008/NĐ-CP của Chính phủ)

Hội Chữ thập đỏ ra lời kêu gọi nhân dân Việt Nam ủng hộ nhân dân các nước bị thảm họa nghiêm trọng sau khi được sự đồng ý của Thủ tướng Chính phủ (Điều 26. Cứu trợ quốc tế-Luật hoạt động chữ thập đỏ)

11

Văn bản chỉ đạo của Trung ương Hội về phòng ngừa và ứng phó thảm họa

Chiến lược Phát triển Hội và Nghị quyết Đại hội IX Nghị quyết về Nâng cao hiệu quả hoạt động PNUPTH Quy chế Đội ứng phó thảm họa Quy chế Tiếp nhận, quản lý, phân phối hàng cứu trợ Quy chế Trung tâm phòng ngừa, ứng phó thảm họa Quy trình chuẩn (SOP) trong ứng phó thảm họa Công văn của Đảng đoàn gửi BCS Đảng UBND tỉnh, TP Khung chương trình QLRRTH dựa vào cộng đồng Thỏa thuận hợp tác giữa Bộ NNPTNT và Trung ương Hội về

triển khai Đề án “Nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý thiên tai dựa vào cộng đồng” (hiệu lực từ 2012-2020)

Thỏa thuận năm 2012 (có hiệu lực 5 năm) giữa TW Hội, Hiệp hội, các Hội quốc gia về PNUPTH tại Việt Nam

12

HỘI CHỮ THẬP ĐỎ VIỆT NAM THAM GIA THỰC HIỆN ĐỀ ÁN 1002

Trung ương Hội ký Thỏa thuận hợp tác với Bộ NNPTNT (tháng 11/2011) để triển khai Đề án 1002 và ký kết với 29 bộ, cơ quan trung ương, tổ chức CT-XH, cơ quan truyền thông, doanh nghiệp, tổ chức quốc tế để hợp tác triển khai các hoạt động có liên quan

Ban hành Khung Chương trình của Hội Chữ thập đỏ Việt Nam về “Quản lý rủi ro thảm họa dựa vào cộng đồng” (tháng 7/2014)

Đào tạo mạng lưới vài trăm THV, HDV trong toàn quốc, về: QLRRTHDVCĐ (CBDRM), đánh giá tình trạng dễ bị tổn thương và khả năng (VCA), Hành động cộng đồng UPTH (Cadre), CSSK và SCC dựa vào cộng đồng (CBHFA), HMNĐ (VNRBD)…

13

HỘI CHỮ THẬP ĐỎ VIỆT NAM THAM GIA THỰC HIỆN ĐỀ ÁN 1002 (Các hoạt động phi công trình)

Các hoạt động tuyên truyền, diễn tập (nâng cao nhận thức của cộng đồng và trong trường học) và ứng phó trước, trong và sau thiên tai, thảm họa

Triển khai các hoạt động quản lý rủi ro thảm họa dựa vào cộng đồng tại 524 xã, phường thuộc 123 huyện, quận của 25 tỉnh, thành, trong đó:

Giai đoạn 2011-2015 triển khai 17 dự án do 9 nhà tài trợ với tổng ngân sách trên 12 triệu USD tại 26 tỉnh, 112 huyện và 344 xã.

Tiến hành đánh giá VCA cho trên 300 xã, phường

Triển khai đội ứng phó thảm họa cộng đồng tại 159 xã, phường thuộc, 58 huyện, quận của 18 tỉnh, thành...

14

HỘI CHỮ THẬP ĐỎ VIỆT NAM THAM GIA THỰC HIỆN ĐỀ ÁN 1002 (Các giải pháp công trình)

Trồng và chăm sóc 24.000 ha rừng ngập mặn và rừng đầu nguồn tại 11 tỉnh, thành

Xây dựng trên 27.500 nhà chữ thập đỏ (trong đó, có khoảng 1/5 là nhà an toàn phòng, chống bão lũ)

Xây cầu, đường tránh lũ và các công trình dân sinh PNUPTH khác

Duy trì hoạt động của 44 trung tâm phòng ngừa và ứng phó thảm họa, 26 trạm ứng phó khẩn cấp

Tổ chức các kho hàng cứu trợ khu vực miền Bắc, Trung, Nam

15

Vận động nguồn lực

Vận động quốc tế ủng hộ: Hàng năm thực hiện khoảng 30 dự án quốc tế về QLRRTHDVCĐ (CBDRM), trị giá 140 - 200 tỷ đồng (khoảng 7-10 triệu USD), đứng hàng thứ 2 trong khu vực chỉ sau Indonexia

Vận động ủng hộ quốc tế: Chủ động vận động ủng hộ nhân dân các nước khác (như: Trung Quốc, Cu Ba, Mỹ, Myanmar, Haiti, Chi Lê, Philippines, Triều Tiên, Nhật Bản, Nepal…) khắc phục hậu quả thiên tai, thảm họa với số tiền hơn 8,92 triệu USD

Riêng đợt vận động ủng hộ Nhật Bản đạt gần 7,8 triệu đô-la Mỹ, là đợt vận động đạt hiệu quả cao nhất từ trước tới nay

16

17

Phân bố địa lý của 44

Trung tâm PNƯPTH

thuộc Hội Chữ thập đỏ

Việt Nam

18

11 TỈNH TRỒNG RỪNG NGẬP MẶN

VÀ RỪNG ĐẦU NGUỒN PNƯPTH (24.000 ha)

Quảng Ninh

Hải Phòng

Thái Bình

Nam Định

Ninh Bình

Thanh Hóa

Nghệ An

Hà Tĩnh

19

Vĩnh Phúc

Hòa Bình

Sóc Trăng

Trồng và bảo vệ rừng ngập mặn

20

Cứu trợ khẩn cấp

Tái thiết phục hồi

Vận chuyển hàng, cấp cứu

và vận chuyển nạn nhân…

21

22

Diễn tập sơ cấp cứu

23

Nhà nổi (Minh Hóa, Quảng Bình) và Làng Chữ thập đỏ Hố Gùi, Tam Giang Đông, Năm Căn, Cà Mau

23 Xây dựng trên 27.500 nhà chữ thập đỏ (trong đó, có khoảng 1/5 là nhà an toàn phòng, chống bão lũ)

Ủng hộ nhân dân Philipines

Ủng hộ nhân dân Nhật Bản Tặng dự án cho Hội Chữ thập đỏ Lào

Hỗ trợ tập huấn TOT về CBDRM cho Hội Chữ thập đỏ Lào

24 Vận động ủng hộ nhân dân các nước khác (như: Trung Quốc, Cu Ba, Mỹ, Myanmar, Haiti, Chi Lê, Phillipines, Triều Tiên, Nhật Bản…) khắc phục hậu quả thiên tai, thảm họa với tổng số tiền hơn 8,92 triệu USD

25

Phần 3. CƠ CHẾ PHỐI HỢP TRONG ỨNG PHÓ THẢM HỌA CỦA HỘI CHỮ THẬP ĐỎ VIỆT NAM

26

Lực lượng ứng phó thảm họa của Hội Chữ thập đỏ Việt Nam

Đội NDRT, thành lập năm 2011, kiện toàn năm 2014, với 34 thành viên là cán bộ của TWHội và một số tỉnh, thành Hội

Phòng điều hành ứng phó thảm họa, thành lập năm 2015

26 Đội PDRT (mỗi đội 10-12 thành viên là cán bộ của tỉnh và huyện Hội, chủ yếu được lập năm 2013), trong đó:

16 đội, gồm: An Giang, Bến Tre, Bình Định, Cà Mau, Đà Nẵng, Đắk Lắk, Đồng Tháp, Hà Tĩnh, Nghệ An, Phú Yên, Quảng Bình, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Quảng Trị, Thanh Hóa, Thừa Thiên Huế, được các dự án hỗ trợ thành lập, trang bị, tập huấn khá bài bản và triển khai một số hoạt động

10 đội khác, gồm: Bà Rịa - Vũng Tàu, Bắc Giang, Bạc Liêu, Đồng Nai, Hòa Bình, Quảng Ninh, Sóc Trăng, Tây Ninh, TP. Hồ Chí Minh, Yên Bái do các tỉnh, thành Hội thành lập, chưa được tập huấn và hoạt động ở các mức độ khác nhau.

27

Lực lượng ứng phó thảm họa của Hội Chữ thập đỏ Việt Nam (tiếp)

71 HDV về cộng đồng hành động ứng phó thảm họa (CADRE) trong toàn quốc đã được đạo tạo

159 xã, phường thuộc 58 huyện, quận của 18 tỉnh, thành (An Giang, Bạc Liêu, Bến Tre, Bình Định, Đà Nẵng, Cà

Mau, Đồng Tháp, Hà Nội, Hà Tĩnh, Kiên Giang, Long An, Nam Định, Phú Yên, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Quảng Bình, Quảng Trị,

Thừa Thiên Huế) thành lập và tổ chức hoạt động các đội ứng phó thảm họa cộng đồng (CDRT)

28

Cơ chế phối hợp trong ứng phó thảm họa của Hội Chữ thập đỏ Việt Nam

Thực hiện theo Quy trình chuẩn (SOP) trong ứng phó thảm họa của Hội Chữ thập đỏ Việt Nam

Phòng/Đơn vị điều hành ứng phó thảm họa là đơn vị trung tâm, điều phối các nguồn lực, là cơ quan tham mưu và tổ chức các phương án cứu trợ khi có thảm họa lớn xảy ra

Cơ chế phối hợp của Hội trong ứng phó thảm họa được thực hiện thông qua:

Liên kết với các nhóm ứng phó trong hệ thống Hội

Liên kết với hệ thống ứng phó quốc gia

Liên kết với mạng lưới thông tin khu vực và trong Phong trào Chữ thập đỏ - Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế

Liên kết các nhóm cấp tỉnh tham gia hoạt động ứng phó trong hệ thống Hội Chữ thập đỏ Việt Nam

Nhóm các tỉnh, thành chịu ảnh hưởng trực tiếp của thiên tai, thảm họa (điều phối thông qua các thành viên Đội

NDRT hoặc làm việc trực tiếp với lãnh đạo/cán bộ đầu mối)

Nhóm các tỉnh, thành (có thành viên Đội NDRT) không bị ảnh hưởng trực tiếp bởi thiên tai, thảm họa hoặc các tỉnh, thành lân cận có khả năng ứng cứu

Trưởng các cụm thi đua

29

Liên kết các nhóm tại Trung ương tham gia hoạt động ứng phó trong hệ thống Hội

Nhóm các ban, đơn vị Trung ương Hội (có thành viên Đội NDRT hoặc cán bộ đầu mối) thực hiện công tác CSSK, SCC và HMNĐ

Nhóm các ban, đơn vị Trung ương Hội (có thành viên Đội NDRT hoặc cán bộ đầu mối) thực hiện công tác truyền thông, đối ngoại, hậu cần, tài chính

Nhóm cán bộ Ban Phòng ngừa và Ứng phó thảm họa (hầu hết là thành viên Đội NDRT)

30

Liên kết với hệ thống ứng phó quốc gia, khu vực và Phong trào Chữ thập đỏ - Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế

Văn phòng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống thiên tai (Trung ương Hội là thành viên);

Ủy ban quốc gia về tìm kiếm cứu nạn;

Trung tâm Điều phối ASEAN về hỗ trợ nhân đạo trong quản lý thảm họa - AHA

Hiệp hội Chữ thập đỏ - Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế

Hệ thống thông tin quản lý thảm họa – DMIS

31

Liên kết các nhóm tại Trung ương tham gia hoạt động ứng phó trong hệ thống Hội

Nhóm các ban, đơn vị Trung ương Hội (có thành viên Đội NDRT hoặc cán bộ đầu mối) thực hiện công tác CSSK, SCC và HMNĐ

Nhóm các ban, đơn vị Trung ương Hội (có thành viên Đội NDRT hoặc cán bộ đầu mối) thực hiện công tác truyền thông, đối ngoại, hậu cần, tài chính

Nhóm cán bộ Ban Phòng ngừa và Ứng phó thảm họa (hầu hết là thành viên Đội NDRT)

32

Thông tin thêm, liên hệ:

TS. Trần Quốc Hùng, Trưởng Ban

Phòng ngừa và Ứng phó thảm họa

Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam

tranquochung187@gmail.com 0989 082 911 33

Trân trọng cảm ơn

34