34
Διεθνής Κώδικας Εμπορίας Υποκατάστατων Μητρικού Γάλακτος Στέλιος Παπαβέντσης MRCPCH DCH IBCLC Παιδίατρος – Σύμβουλος Γαλουχίας www.pediatros-thes.gr Φεβρουάριος 2012

Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

  • Upload
    papave1

  • View
    2.473

  • Download
    7

Embed Size (px)

DESCRIPTION

 

Citation preview

Page 1: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

Διεθνής Κώδικας Εμπορίας Υποκατάστατων Μητρικού Γάλακτος

Στέλιος Παπαβέντσης MRCPCH DCH IBCLC Παιδίατρος – Σύμβουλος Γαλουχίας

www.pediatros-thes.gr

Φεβρουάριος 2012

Page 2: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

Ψηφίστηκε το 1981 Από αντιπροσωπείες

Υπουργείων Υγείας από όλο τον κόσμο

Κατόπιν συμφωνίας με μη κυβερνητικές οργανώσεις και εταιρίες ΕΓΑΒ

Τακτικές αναθεωρήσεις/ προσθήκες (World Health Assebly, WHA)

Page 3: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

Σκοπός του Κώδικα

Να προστατέψει την θηλάζουσα μητέρα από επιθετική προώθηση/ marketing των Υποκατάστατων μητρικού γάλακτος

Να προστατέψει τα βρέφη από μη αναγκαία και ακατάλληλη χρήση Υποκατάστατων

Page 4: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

Γιατί χρειαζόμαστε διεθνή έλεγχο των ΕΓΑΒ; Τα χαμηλά ποσοστά θηλασμού ευθύνονται για > 1.4

εκατομμύρια θανάτους παιδιών < 5 ετών τον χρόνοLancet 2008 Nutrition

Series Τα χαμηλά ποσοστά θηλασμού ευθύνονται για > 911

θανάτους βρεφών στις ΗΠΑ

Ο θηλασμός αποτελεί την πιο αποτελεσματική προληπτική παρέμβαση δημόσιας υγείας για να μειωθεί η βρεφική νοσηρότητα και θνησιμότητα

Κι όμως, στην χώρα μας το ποσοστό αποκλειστικού θηλασμού στους 6 μήνες είναι 0.4%!

Bartick M et al. The Burden of Suboptimal Breastfeeding in the United States: A Pediatric Cost Analysis. Pediatrics 2010 epub ahead of print.

Page 5: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

Ποιος εχθρεύεται τον μητρικό θηλασμό;

Κέρδη της βιομηχανίας ΕΓΑΒ Μεγάλωμα της πίτας

Της μεγάλης (ενάντια στον θηλασμό) Της μικρής (ενάντια στα άλλα γάλατα ΕΓΑΒ)

Πρόβλεψη των εταιριών: αύξηση των παγκόσμιων κερδών από τις πωλήσεις βρεφικών τροφών μεταξύ 2008 και 2013: Από 31.2 δις δολάρια τον χρόνο σε 42.7 δις δολάρια

το χρόνο Αύξηση κερδών 37% (κατά 11.5 δις δολάρια)!

Page 6: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

Υποκατάστατα μητρικού γάλακτος

Επεξεργασμένο γάλα αγελάδας 1ης βρεφικής ηλικίας (ΕΓΑΒ)

«Ειδικά» γάλατα 1ης βρεφικής ηλικίας Γάλατα 2ης ηλικίας!! Οποιοδήποτε άλλο υγρό για βρέφη < 6μηνών (τσάι,

ζαχαρόνερο κλπ) Πιπίλες Μπιμπερό (ΌΛΑ!) Στερεές τροφές πριν τους έξι μήνες της ζωής

Page 7: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

Καμία διαφήμιση άμεσα προς το ευρύ κοινό

Διαφημίσεις στην τηλεόραση 2ης και 3ης βρεφικής ηλικίας;; «Συστήματα» διατροφής;; (επένδυση στο brand name,

τακτική μάρκετινγκ – διαφημίζεις το 2 για να διαφημίσεις το 1)

Ολοσέλιδες διαφημίσεις σε περιοδικά για γονείς;;

Page 8: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

Όχι δωρεάν δείγματα σε μητέρες

35% των μητέρων στην Ελλάδα λαμβάνουν δείγματα από το μαιευτήριο σύμφωνα με πανεθνική μελέτη του 2009

Κατά κόρον από τους παιδιάτρους στις επισκέψεις ρουτίνας βρεφών

«Το πρώτο δωρεάν». Τα επόμενα;;

Page 9: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

Όχι άμεση ή έμμεση επαφή με τους γονείς Επίδειξη προετοιμασίας γάλακτος ομαδικά σε όλες

μητέρες, και θηλάζουσες Πακέτα δώρων με το λογότυπο της εταιρίας Ενημερωτικά φυλλάδια για τον θηλασμό (!) από εταιρίες Έκθεση των γονιών στο λογότυπο της εταιρίας μέσα από

στυλό, συνταγολόγια, πόστερ κλπ Αποστολή στο σπίτι τους δωρεάν δειγμάτων ή

φυλλαδίων Συνδιαλλαγή με τους γονείς στο διαδίκτυο

(chatrooms, helplines, forums,

ιστοσελίδες, email)

Page 10: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

Όχι δωρεάν προμήθειες σε μαιευτήρια

Όχι μόνο δωρεάν, αλλά πληρώνουν και τα μαιευτήρια για μια μαζική «καλή αρχή» στις πωλήσεις

Προώθηση μέσα από επαγγελματίες υγείας πρωτοβάθμιας περίθαλψης

Page 11: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

Όχι δώρα και προσωπικά δείγματα σε επαγγελματίες υγείας «Κανένα οικονομικό ή υλικό κίνητρο για την προώθηση

των προιόντων δεν πρέπει να προσφέρεται στους επαγγελματίες υγείας».

Σχέση «εμπιστοσύνης» και «ιατρική συνενοχή» Κουτιά για την οικογένεια του γιατρού Δωράκια για το ιατρείο Συμμετοχή σε συνέδρια Οικονομική υποστήριξη έρευνας και προσωπικής

ανέλιξης στο πανεπιστήμιο

Page 12: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

Πληροφορίες προς επαγγελματίες υγείας επιστημονικές και πραγματικές Επιστημονικοφανείς αιτιάσεις μη στηριζόμενες σε

τεκμηριωμένη ιατρική Στημένες μελέτες από εταιρίες που απορρίπτονται σε

ανασκοπήσεις ανεξάρτητων οργανισμών Ανάγκη για evidence based medicine (Cochrane, NICE,

AAP reviews)

Page 13: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

Όχι λέξεις ή εικόνες που ιδανικοποιούν την τεχνητή διατροφήΣτα κουτιά ΕΓΑΒ εμφανίζονται:

Πουλάκια που ταίζουν τρυφερά στο στόμα τα μικρά τους.

Χαμογελαστοί ήλιοι και καρδούλες. Χαδιάρικα αρκουδάκια, ναζιάρικα ποντικάκια,

καμυλοπαρδάλεις, παπάκια που κάνουν τούμπες. Τεράστια, «ζουμερά» μπιμπερό. Βρεφικά παιχνιδάκια. Χαρούμενα, εύρωστα παιδάκια και μαμάδες

Page 14: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

Πληροφόρηση για το κόστος και τους κινδύνους της τεχνητής διατροφής “Breast is best”: πολύ ανώδυνο «Κίνδυνοι από ξένο γάλα»: αυτό πονάει

100% μεγαλύτερο κίνδυνο για οξείες λοιμώξεις των ώτων (ωτίτιδα) · 47% μεγαλύτερο κίνδυνο για έκζεμα (ατοπική δερματίτιδα) · 178% μεγαλύτερο κίνδυνο για διάρροιες και εμετούς (γαστρεντερική λοίμωξη) · 257% μεγαλύτερο κίνδυνο για νοσηλεία στο νοσοκομείο για παθήσεις αναπνευστικού

κατά τον πρώτο χρόνο της ζωής · 35% μεγαλύτερο κίνδυνο για άσθμα χωρίς οικογενειακό ιστορικό · 32% μεγαλύτερο κίνδυνο για παιδική παχυσαρκία · 64% μεγαλύτερο κίνδυνο για σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 · 23% μεγαλύτερο κίνδυνο για οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία · 18% μεγαλύτερο κίνδυνο για οξεία μυελογενή λευχαιμία · 56% μεγαλύτερο κίνδυνο για σύνδρομο αιφνιδίου βρεφικού θανάτου · 138% μεγαλύτερο κίνδυνο για ανάπτυξη νεκρωτικής εντεροκολίτιδας σε πρόωρα · 4% μεγαλύτερο κίνδυνο για καρκίνο μαστού για την μητέρα, σε σύγκριση με μητέρες που

θήλασαν για ένα χρόνο .· 27% μεγαλύτερο κίνδυνο για καρκίνο ωοθηκών στην μητέρα, σε σύγκριση με μητέρες

που θήλασαν για ένα χρόνο.

US Surgeon General, 2011

Page 15: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

WHA 58.32 (2005)

Τα κράτη – μέλη να ενημερώνουν ότι το βρεφικό γάλα σε σκόνη μπορεί να περιέχει παθογόνους μικροοργανισμούς και πρέπει να προετοιμάζονται και να χρησιμοποιούνται κατάλληλα

Μη αποστειρωμένα προιόντα Enterobacter sakazakii σε 15-20% των δειγμάτων Σαλμονέλλα Να υπάρχει εμφανής προειδοποίηση στην συσκευασία

Page 16: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

Όχι εκπτώσεις ή τεχνικές πώλησης

Νέα απόφαση για γάλατα 1ης βρεφικής ηλικίας να βρεθούν στα ράφια των σούπερ μάρκετ ώστε «να πέσουν οι τιμές»!!

Εκπτώσεις, προσφορές (2+1!), εκπτωτικά κουπόνια, διαρκής έκθεση κοινού – εγκύων - μητέρων

Page 17: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

Νέες τεχνικές προώθησης

Στοχοποίηση συγκεκριμένων ομάδων μητέρων Κατακερματισμός της αγοράς («ειδικά» γάλατα)

Page 18: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

Ισχύς Διεθνούς Κώδικα

Παγκόσμια σύσταση Μη υποχρεωτικός για τις χώρες, αλλά ενθαρρύνονται να

προσαρμόσουν την εθνική τους νομοθεσία Στην Ελλάδα δεν έχει περάσει αυτούσιος ως νόμος του

κράτους

Page 19: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

Επιτηδευμένα αδύναμη EU Directive

Βρεφικές τροφές αντί για υποκατάστατα μητρικού γάλακτος

Κανένας περιορισμός μετά την πρώτη βρεφική ηλικία

Βρεφικές τροφές από 4 μηνών Οι εικόνες που ωραιοποιούν το ξένο γάλα

περιορίζονται σε «εικόνες με βρέφη» Καμία πρόβλεψη αναγραφής κινδύνων ξένου

γάλακτος

Page 20: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

Έλεγχος τήρησης του Κώδικα

Εταιρίες πολυεθνικές με μεγάλα τμήματα μάρκετινγκ και νομικά που βρίσκουν συνεχώς τρόπους να παρακάμπτουν τον Κώδικα

Οι εταιρίες δρουν ασύδοτες σε χώρες χωρίς αντίπαλο δέος, υποχωρούν σε χώρες με ισχυρή νομοθεσία / ΙBFAN

Κανένας μηχανισμός ελέγχου στην Ελλάδα: Κυβερνητικός Μη κυβερνητικός

Page 21: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

Παράδειγμα 1o ελληνικής ασυδοσίας στη βρεφική διατροφή Τακτική τηλεοπτική διαφήμιση εταιρίας ΕΓΑΒ σε ώρες

αιχμής Γάλα 2ης βρεφικής, «το καλύτερο για το παιδί σας» μετά

τους έξι μήνες Χαρούμενες μαμάδες, εύρωστα μωράκια Καταγγελία στην Επιτροπή Ελέγχου Διαφημίσεων Εντελώς ανίδεη – καμία απάντηση Προώθηση του θέματος στα ελληνικά δικαστήρια από

ανταγωνίστρια εταιρία (!!) Ίδια διαφήμιση στη Βρετανία αποσύρθηκε σε λίγες

εβδομάδες από Επιτροπή Δημόσιας Υγείας DoH

Page 22: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

Παράδειγμα 2ο ελληνικής ασυδοσίας στη βρεφική διατροφή

Απόφαση «απελευθέρωσης» (sic) της αγοράς βρεφικών τροφίμων

Αιτιολόγηση από την Επιτροπή Ανταγωνισμού (!!):«Δεν κρίνεται ότι υπάρχει κίνδυνος υπονόμευσης

της δημόσιας υγείας ή του θηλασμού» Καμία γνωμοδότηση από Σχολή Δημόσιας

Υγείας, Ινστιτούτο Υγείας Παιδιού, Παιδιατρική Εταιρία, Επιτροπή Θηλασμού!

Page 23: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

Προστασία του μητρικού θηλασμού

Χρειαζόμαστε επειγόντως: Ισχυρή νομοθεσία με βάση

τον Κώδικα Ισχυρούς μηχανισμούς

ελέγχου για παραβιάσεις και προστασία θηλασμού, κρατικούς και μη κυβερνητικούς

Επείγουσα εναρμόνιση με την διεθνή νομοθεσία και τα διεθνή δεδομένα

Page 24: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

Ποια η δική μας ευθύνη ως επαγγελματίες υγείας;

«Οι επαγγελματίες υγείας πρέπει να ενθαρρύνουν και να προστατεύουν τον θηλασμό. Όσοι έρχονται σε επαφή με μητέρες και βρέφη πρέπει να είναι γνώστες των ευθυνών τους κάτω από τον Κώδικα»

Να συμμετέχουμε σε προσπάθειες ελέγχου τήρησης του Κώδικα

Να αναφέρουμε παραβιάσεις όποτε πέφτουν στην αντίληψή μας

Να προσπαθούμε για θετικές αλλαγές στους εργασιακούς μας χώρους

Page 25: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

«Ο μητρικός θηλασμός είναι κομμάτι του δικαιώματος κάθε παιδιού για το υψηλότερο δυνατό στάνταρ υγείας.»

Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, Άρθρο 24

Page 26: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

Διεθνής Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Παιδιού

Κρίση κάθε χώρας ανά 5 έτη για τα δικαιώματα του παιδιού από τον ΟΗΕΤελευταία κρίση για την Ελλάδα το 2001 –

χωρίς καμία αναφορά στο θέμα της βρεφικής διατροφής

Καμία κρίση το 2006 (;)Συλλογή εκθέσεων από μη κυβερνητικές

οργανώσεις και κοινωνία των πολιτώνΟμιλίες και συζήτηση με την Επιτροπή τον

Ιούνιο 2011Κυβερνητική αντιπροσωπεία Οκτώβριο 2011Συστάσεις προς την Ελλάδα, Μάιος 2012

Page 27: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

Διαδικτυακό ερωτηματολόγιο θηλασμού, Μάρτιος 2011

Συμπληρώθηκε για 2290 παιδιά από όλη την Ελλάδα 190 μαιευτήριαΓέννηση: 2000 - 2011Διάρκεια: Ένας μήναςΣυμμετείχαν:

Σύμβουλοι Γαλουχίας - μέλη του Συλλόγου

Πιστοποιημένων Συμβούλων Γαλουχίας «Γαλαξίας» Ομάδα επαγγελματιών υγείας Θεσσαλονίκης www.mitrikosthilasmos.com IBFAN, Γενεύη

Page 28: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

Παραβιάσεις Διεθνούς Κώδικα Εμπορίας Υποκατάστατων Μητρικού Γάλακτος στο μαιευτήριο

81% έλαβαν ξένο γάλα χωρίς γραπτή ιατρική οδηγία και χωρίς να ζητηθεί συγκατάθεση από τους γονείς

11% έλαβαν οδηγίες παρασκευής ξένου γάλακτος σε ομαδική συνεδρία

58% έλαβαν δωρεάν δείγμα ξένου γάλακτος ή μπιμπερό

56% έλαβαν γραπτή συνταγή για συγκεκριμένο ξένο γάλα

Page 29: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

Άλλες παραβιάσεις του Κώδικα

41% εκτέθηκαν σε διαφημιστικό υλικό για ξένο γάλα κατά την επίσκεψη σε παιδίατρο

22% έλαβαν δωρεάν δείγμα ξένου γάλακτος από παιδίατρο

61% έλαβαν υλικό ταχυδρομικά από εταιρίες ΕΓΑΒ

55% έλαβαν εκπτωτικά κουπόνια25% έλαβαν email από εταιρίες ΕΓΑΒ

Page 30: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

Ομιλία στην Επιτροπή του ΟΗΕ, Ιούνιος 2011

Για πρώτη φορά αναλυτική παρουσίαση IBFAN για μια χώρα στην Επιτροπή

Συστηματική παραβίαση του δικαιώματος κάθε Ελληνίδας για θηλασμό

Συστηματική παραβίαση του δικαιώματος κάθε βρέφους για το μέγιστο δυνατό επίπεδο υγείας

Ανάγκη για άμεσες και αυστηρές συστάσεις και αλλαγές

Σχόλια απορίας και καταδίκης από τα μέλη της Επιτροπής

Page 31: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

IBFAN Ελλάδας

Το Δίκτυο υιοθετεί πλήρως τις Επτά Αρχές του IBFAN, οι οποίες είναι: Το δικαίωμα των βρεφών στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο υγείας. Το δικαίωμα των οικογενειών σε επαρκή τροφή. Το δικαίωμα των γυναικών να θηλάζουν και να κάνουν

ενημερωμένες επιλογές που ακολουθούν επιστημονικά κριτήρια σχετικά με τη διατροφή του μωρού τους.

Το δικαίωμα των γυναικών για πλήρη υποστήριξη, ώστε να θηλάσουν επιτυχώς και να ακολουθήσουν σωστές πρακτικές στη βρεφική διατροφή.

Το ανθρώπινο δικαίωμα για υπηρεσίες υγείας που ανταποκρίνονται στις βασικές τους ανάγκες.

Το δικαίωμα των επαγγελματιών υγείας και των καταναλωτών σε συστήματα υγείας που είναι ελεύθερα από εμπορικές πιέσεις.

Το δικαίωμα των ανθρώπων να οργανώνονται σε διεθνή σύμπραξη ώστε να διασφαλίζουν αλλαγές που προστατεύουν την υγεία τους.

Page 32: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

H κουλτούρα του μπιμπερό

Θηλασμός

ΞΕΝΟ ΓΑΛΑ ΓΙΑ ΒΡΕΦΗ

Page 33: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

.. Και η αντιστροφή της ροής του ποταμού

ΘΗΛΑΣΜΟΣ

Ξένο γάλα για βρέφη

Page 34: Η μη προστασία του μητρικού θηλασμού στην Ελλάδα

www.pediatros-thes.gr