YENİDOĞAN-60 AY ARASI YENİDOĞAN-60 AY ARASI AYLARA GÖRE GELİŞİMAYLARA GÖRE GELİŞİM

Prof. Dr.Tansu Sipahi

Her şeyden çok sevdiğiniz bebeğinizin Her şeyden çok sevdiğiniz bebeğinizin büyümesi, gelişmesi ve sağlıklı bir yaşam büyümesi, gelişmesi ve sağlıklı bir yaşam sürmesi şüphesiz ona sağlayacağınız imkanlarla sürmesi şüphesiz ona sağlayacağınız imkanlarla mümkündür. Düzenli olarak doktora götürmek, mümkündür. Düzenli olarak doktora götürmek, kilosunu ve boyunu ölçtürmek, aşılatmak ve kilosunu ve boyunu ölçtürmek, aşılatmak ve uygun besinlerle beslemek suretiyle iyi uygun besinlerle beslemek suretiyle iyi gelişmesini ve sağlıklı kalmasını gelişmesini ve sağlıklı kalmasını sağlayabilirsiniz. Belirli bir çocukta saptanan sağlayabilirsiniz. Belirli bir çocukta saptanan değerler normal sınırlar içinde olsa bile, zaman değerler normal sınırlar içinde olsa bile, zaman içinde çocuğun kendine özgü büyüme içinde çocuğun kendine özgü büyüme grafiğinden sapmalar olabilirgrafiğinden sapmalar olabilir..

Ağırlık artışı kısaca :Ağırlık artışı kısaca :3-6 ay için ½-2/3 kat 3-6 ay için ½-2/3 kat (doğum ağırlığının 2 katına 4-6 ayında)(doğum ağırlığının 2 katına 4-6 ayında)Sonraki 6 ay için ½-2/3 kat Sonraki 6 ay için ½-2/3 kat (3 katına 1 yaşında genellikle ulaşır.)(3 katına 1 yaşında genellikle ulaşır.)

Yeni doğanYeni doğan

Ortalama ağırlığı: 3000-3500gr Ortalama ağırlığı: 3000-3500gr boyu:50 cmboyu:50 cm baş çevresi:35 cm baş çevresi:35 cm Özellikle ilk haftalarda 2 saatte bir emzirilmesine Özellikle ilk haftalarda 2 saatte bir emzirilmesine

özen gösterilmelidir.özen gösterilmelidir.İlk günlerde ödeminden kurtularak kilo veren İlk günlerde ödeminden kurtularak kilo veren yenidoğan ilk haftada ağırlığının % 10 unu yenidoğan ilk haftada ağırlığının % 10 unu kaybedebilir, %10 nu geçmemelidir.kaybedebilir, %10 nu geçmemelidir. iki haftalıkken doğum ağırlığına ulaşmalıdıriki haftalıkken doğum ağırlığına ulaşmalıdır. .

Yenidoğanda normal olan belirtiler Yenidoğanda normal olan belirtiler nelerdir?nelerdir?

Bacaklarında hafif eğrilik,cılızlıkBacaklarında hafif eğrilik,cılızlık Gözlerde şaşılık ve kaymaGözlerde şaşılık ve kayma Anneden geçen hormonlar nedeniyle kız Anneden geçen hormonlar nedeniyle kız ve erkeklerde de memelerden süt gelmesi ve erkeklerde de memelerden süt gelmesi ve kız bebeklerde vajinal akıntı, kanama ve kız bebeklerde vajinal akıntı, kanama görülebilirgörülebilir

İlk ayİlk ay

Yüzükoyun yatarken başını bir yandan Yüzükoyun yatarken başını bir yandan diğer yana çevirebilir.diğer yana çevirebilir.Göbeğin temizliği ve bakımına özen Göbeğin temizliği ve bakımına özen gösterilmelidir.gösterilmelidir.7-10 günlükken göbeği kuruyarak düşene 7-10 günlükken göbeği kuruyarak düşene kadar, akıntı ve kızarıklık olarak belirti kadar, akıntı ve kızarıklık olarak belirti veren enfeksiyon açısından dikkatli veren enfeksiyon açısından dikkatli olunmalıdır.olunmalıdır.

2.ay2.ay

Başını sabit tutabilirBaşını sabit tutabilirUyaranlara cevabı ağlayarak verir ve 6 Uyaranlara cevabı ağlayarak verir ve 6 haftalıktan itibaren ağlama süresi günde 3 haftalıktan itibaren ağlama süresi günde 3 saati bulabilirsaati bulabilirAralıksız 3 saat veya daha fazla uyuyabilir.Aralıksız 3 saat veya daha fazla uyuyabilir.Ay sonunda gülümsemeye gülerek cevap Ay sonunda gülümsemeye gülerek cevap verebilir.verebilir.2-6 ay arası aileden ilgi görmezse bunu 2-6 ay arası aileden ilgi görmezse bunu üzüntü ve enerji kaybı olarak yansıtır.üzüntü ve enerji kaybı olarak yansıtır.

3-6.ay3-6.ayKaldırıldığında baş artık geriye gitmez.Kaldırıldığında baş artık geriye gitmez.Yüzükoyun yatırıldığında başını ve göğsünü Yüzükoyun yatırıldığında başını ve göğsünü

kaldırabilir.kaldırabilir.4. ayda ellerine bakar. Oyuncağını ağzına 4. ayda ellerine bakar. Oyuncağını ağzına

götürür.götürür.Kahkaha ile güler.Kahkaha ile güler.AguAgu der der

3-6 ay3-6 ay

Günde 1 saatten az ağlar.14 saat uyuyabilir.Günde 1 saatten az ağlar.14 saat uyuyabilir.Müzik dinler Müzik dinler Kendini tanımaya başlar,kulağına dokunur,etrafa Kendini tanımaya başlar,kulağına dokunur,etrafa tükrük saçartükrük saçarEllerini orta hatta kavuşturur, oyuncağa el sallar.Ellerini orta hatta kavuşturur, oyuncağa el sallar.Çıngırağını kavrar.Çıngırağını kavrar.5.ayın sonunda otururken baş vücut aynı hizada 5.ayın sonunda otururken baş vücut aynı hizada tutabilir.tutabilir.

6-7.ay6-7.ay

Oyuncakları elden ele geçirir.Oyuncakları elden ele geçirir.Desteksiz oturur.Desteksiz oturur.Tek heceli anlamsız sözcükler söyler.Tek heceli anlamsız sözcükler söyler.6-12. aylar arasında yemek gelirken reddedebilir 6-12. aylar arasında yemek gelirken reddedebilir

ve kendi yemek ister.ve kendi yemek ister.

8.ay8.ay

Emeklemeye başlarEmeklemeye başlarBaşını kaldırabilir.Başını kaldırabilir.Aynaya bakmayı sever. Hayır denince Aynaya bakmayı sever. Hayır denince durur. El hareketleri ile olan emirleri dinler. durur. El hareketleri ile olan emirleri dinler. Genelde anneyi tercih eder.Genelde anneyi tercih eder.8. ayında iki küpü birbirine vurabilir8. ayında iki küpü birbirine vurabilir

9.ay9.ay Top yuvarlar, el sallar.Top yuvarlar, el sallar. 10. ayda tek başına oturabilir,otururken dönebilir.10. ayda tek başına oturabilir,otururken dönebilir. Ayağa kalkıp mobilyalara tutunarak yürüyebilir. Dikkat!!Ayağa kalkıp mobilyalara tutunarak yürüyebilir. Dikkat!! 2 parmakla tutar.2 parmakla tutar. Düzene girmiş olan uyku ve ağlama tekrar bozulabilir;bu Düzene girmiş olan uyku ve ağlama tekrar bozulabilir;bu

gelişimsel ilerlemenin sonucudur.gelişimsel ilerlemenin sonucudur. Bebeğin yabancılardan endişelenmesi en yüksek Bebeğin yabancılardan endişelenmesi en yüksek

seviyededir.seviyededir. En sevdiği oyun En sevdiği oyun ce-ece-e oynamaktır. oynamaktır. ‘‘Baba ,mama Baba ,mama ‘diyebilir.‘diyebilir.

12.ay12.ay

Tek başına yürüyebilir.Tek başına yürüyebilir.Kitap sayfasını çevirir.Kitap sayfasını çevirir.1 yaş kontrolü için doktoruna götürülmesi 1 yaş kontrolü için doktoruna götürülmesi

büyük önem taşır.büyük önem taşır.

12.aydan sonra12.aydan sonra

13.ayında basit top oyunları oynar,giyinmeye 13.ayında basit top oyunları oynar,giyinmeye yardım eder. yardım eder. 15. ayında iki küpü üst üste koyabilir.Vücudunun 15. ayında iki küpü üst üste koyabilir.Vücudunun kısımlarını gösterip doğru adlandırabilir.Kalemle kısımlarını gösterip doğru adlandırabilir.Kalemle çizgi çeker.çizgi çeker.16. ayında anne babasına sarılır. İşaretle 16. ayında anne babasına sarılır. İşaretle ihtiyaçlarını anlatabilir.ihtiyaçlarını anlatabilir.17. ayda: Oyuncak bebeğini biberonla besler.17. ayda: Oyuncak bebeğini biberonla besler.

18. ay18. ay 12-18 ay döneminde karın çıkık haldedir.12-18 ay döneminde karın çıkık haldedir.

Bu dönemde öğrenme ebebeynlerin taklitleri Bu dönemde öğrenme ebebeynlerin taklitleri şeklindedir.Motor gelişimin artışı çocukta aileye şeklindedir.Motor gelişimin artışı çocukta aileye yapışmanın da artışı olarak görülür.yapışmanın da artışı olarak görülür.

Ayında koşmaya başlar.Bir elinden tutulduğunda Ayında koşmaya başlar.Bir elinden tutulduğunda merdiven çıkar.merdiven çıkar.

Çekmeceleri karıştırır. Kendi kendine beslenebilir. Altını Çekmeceleri karıştırır. Kendi kendine beslenebilir. Altını ıslattığını söyleyebilir.ıslattığını söyleyebilir.

Anne babasını öper.Anne babasını öper.

24.ay24.ay

Merdivenleri tek tek inip çıkar.Merdivenleri tek tek inip çıkar.Resimli öyküleri dinler.2-3 kelimeli Resimli öyküleri dinler.2-3 kelimeli

cümleler kurabilir.cümleler kurabilir.

30.ay30.ay

Kendisine ben diye hitap eder. Kendisine ben diye hitap eder.

Tüm ismini bilir.Tüm ismini bilir.

Oyunda taklit yapabilir.Oyunda taklit yapabilir.

36.ay36.ay Üç tekerlekli bisiklete biner.Üç tekerlekli bisiklete biner.

Artı ve çemberi bakarak yapabilir.Artı ve çemberi bakarak yapabilir.

Yaş ve cinsiyetini bilir.Yaş ve cinsiyetini bilir.

Ellerini yıkar.Ellerini yıkar.

48.ay48.ayBir ayağı üstünde zıplar.Bir ayağı üstünde zıplar.

Birkaç çocukla beraber oynayabilir,Birkaç çocukla beraber oynayabilir,

Öykü anlatabilir.Öykü anlatabilir.

Tuvalete tek başına gidebilir.Tuvalete tek başına gidebilir.

.. 3. Yaşları bitmeden önce düzgün olarak koşar. 3. Yaşları bitmeden önce düzgün olarak koşar. Atma, yakalama , bisiklet sürme gibi motor Atma, yakalama , bisiklet sürme gibi motor

aktivitelerin sınırları genişler.aktivitelerin sınırları genişler.

El tercihi genellikle 3. Yaşta oluşur El tercihi genellikle 3. Yaşta oluşur

İdrar ve gaita kontroluİdrar ve gaita kontrolu Barsak - mesane kontrolü bu dönemde başlar Barsak - mesane kontrolü bu dönemde başlar ortalama 30. Ayda olmakla beraber bireysel ve ortalama 30. Ayda olmakla beraber bireysel ve

kültürel farklılıklardan etkilenir. kültürel farklılıklardan etkilenir.

Mesane kontrolü gaita kontrolünden önce Mesane kontrolü gaita kontrolünden önce gelişir ve kızlarda erkeklerden önce başlar. gelişir ve kızlarda erkeklerden önce başlar.

Kızlarda 4 ; erkeklerde 5 yaşına kadar gece Kızlarda 4 ; erkeklerde 5 yaşına kadar gece

ıslatmaları normaldir .ıslatmaları normaldir .

Diş GelişimiDiş Gelişimi

6.ayda merkezi kesici dişler çıkmaya 6.ayda merkezi kesici dişler çıkmaya başlar.başlar.16-20. aylarda köpek dişi çıkar16-20. aylarda köpek dişi çıkar30. ayda birincil dişlerin çıkması 30. ayda birincil dişlerin çıkması tamamlanır.tamamlanır.6-7. yaşlarda ikincil dişler çıkmaya başlar.6-7. yaşlarda ikincil dişler çıkmaya başlar.10. yaşta ikincil köpek dişi de çıkar.10. yaşta ikincil köpek dişi de çıkar.