CERRAHİ TARAFİŞARETLEMESİ

1

Hasta Güvenliğinde Temel Hedef

2

Süreçlerdeki basit hataların, hasta ve sağlıkçalışanlarına zarar verecek şekilde ortaya çıkmasınıengelleyecek tasarımlar yapmak

Hataların hasta ve sağlık çalışanlarına ulaşmadanönce belirlenmesini, raporlanmasını ve düzeltilmesinisağlayacak önlemler almak

Tıbbi Hata Nedir?

3

Hata, tıbbi bakımın parçası olarak bir eylem yapılmadığı zaman ya da yanlış plan/eylem uygulandığı zaman oluşur:

1. Diyagnostik2. Tedavi3. Koruyucu4. Diğer

4

Hastaneye yatışlarda tıbbi hata oranı : % 2,9 ve %3,7

%53-58: Önlenebilir tıbbi hata

%44,9: Ameliyatlara bağlı

%46,1: Cerrahlar sorumlu

Tıbbi Hata Nedir?

Instute Of Medicine Priorty Areae For National Action:Transfonning Health Care Quality, 2003

Cerrahi Girişim: 234 milyon insan/yıl

Yaşamlarının herhangi bir döneminde cerrahi

girişim: %5 İnsan

5

Tıbbi Hata Nedir?

Uluslararası Birleşik Komisyon'un (JCAHO) verilerine

göre;

Temmuz 2005

Tıbbi Hata: 3548 hasta (dünya çapında)

Yanlış Taraf Cerrahisi: 444 hasta (%13)

Tıbbı hata olgularına bağlı ÖLÜM: 2450 hasta (%69)

6

Ameliyathanede Tıbbi Hatalar

7

1. İlaç hataları2. Yanlış taraf cerrrahisi2. Kayıp örnek 3. “Elektrokoter veya Laser”in emniyetsiz kullanımı4. Unutulan cerrrahi araç veya “spanç”lar

Yanlış Taraf Cerrahisi Nedir?

8

• Vücudun iki tarafında da bulunan göz, diş, böbrek,bacak gibi organ, doku ve uzuvların ameliyatlarında,hasta organın yerine yanlış taraftaki sağlam organınalınması ya da ameliyat edilmesi

• Günümüz tıp uygulamasındaki çeşitli yöntemlerleoldukça azaltılmış bir tıbbi hata türü

Yanlış Taraf Cerrahisi, müdahale edilmesi planlananhasta, parça veya organ yerine; yanlış bir hastayaveya organa cerrahi müdahalede bulunulmasıdır

Yanlış Taraf Cerrahisi Nedir?

9

1. Yanlış hasta

2. Yanlış parça/örnek

2. Yanlış vücut tarafı

4. Doğru işaretlenmiş anatomik tarafın yanlış düzeyi

üzerinde gerçekleştirilen tüm cerrahi uygulamalar

Yanlış Taraf Cerrahisi Nedir?

10

Yanlış Taraf Cerrahisinin Nedenleri

11

SİSTEME AİT FAKTÖRLER* Kurumun kontrol sistemindeki eksiklikler * Her kontrolün yapıldığından emin olmak için yapılan kontrol listesindeki eksiklik * Belirlenmiş cerrahi ekip üyelerinin dışarıda tutulması * Doğru cerrahi tarafı belirlemede sadece cerraha güvenilmesi * Alışılmadık zaman baskıları (örn., plansız aciller veya yüksek sayıda işlem) * Preoperatif hazırlık süresinin azaltılması konusundaki baskılar * Alışılmadık ekipman veya hasta pozisyonunun gerektiği işlemler * Ekibin yeterlilik veya kimlik kavgası * Bilgi durumu * Organizasyonel kültür * Oryantasyon ve eğitim * Personel * Çevresel güvenlik * Bakım sürekliliği * Hastanın normal pozisyonunu bozan obesite veya anormal anatomi gibi özellikleri

Yanlış Taraf Cerrahisinin Nedenleri

12

İŞLEME AİT FAKTÖRLER * Hastanın değerlendirilmesindeki yetersizlik

* Tedavi planındaki yetersizlik

* Medikal kayıtların değerlendirilmesindeki yetersizlik

* Cerrahi ekip ve hasta arasındaki iletişimde bozukluk

* İşleme birden fazla cerrahın dahil olması

* Tek operasyonda birden fazla bölgeye birden fazla işlem yapılması

* Doğru tarafı tanımlarken konuya hastanın dışında ailesinin veya diğerlerinin dahil

olması

* Doğru operasyon bölgesini net olarak işaretlemede başarısızlık

* Cerrahi ekipte tam veya doğru olmayan iletişim

* İşlemin uygunsuzluğu

* Operasyona başlamadan önce hasta bilgilerinin yeniden kontrol edilmesinde

yetersizlik

Cerrahi Alanın İşaretlenmesi Nasıl Uygulanır?

13

* İşaret insizyon bölgesine veya yakınına konulmalı, işlem yapılmayacak alanlara

işaret konulmamalıdır

* İşaret kuşku uyandırmamalıdır (örn., “EVET” veya insizyonu temsil eden çizgi

olabilir; “X” kuşku yaratabilir)

* İşaret hasta hazırlandıktan ve örtüldükten sonra da görülebilir olmalıdır,

yapışkanlı işaretleyiciler kullanılmamalıdır

* Bütün kurumda işaretleme yöntemi ve tipi sabit olmalı

* En azından lateralite, birden fazla uzuv, birden fazla seviye içeren bütün olgular

işaretlenmeli (Vertebra cerrahilerinde ek olarak operasyon başlangıcında

radyografik görüntüleme ile de işaretleme yapılmalı)

* İşaretlemeyi işlemi yapacak kişi yapmalı

* İşaretleme mümkünse hastanın da olaya dahil olduğu, uyanık ve farkında bir

durumdayken yapılmalı

* İşaretlemeyi kabul etmeyen hastalara tanımlanmış bir prosedür yapılmalı

14

15

16

17

18

19

Sağ Diz Sol Diz

Cerrahi Alanın İşaretlenmesi Kimlere Uygulanmaz?

20

* Tek organ olguları (örn., sezaryen, kardiyak cerrahi)

* Önceden belirlenmemiş kateter/enstrüman yerleştirilen

girişimsel olguları (örn., kardiyak kateterizasyon)

* Dişler (Koşul; işlem uygulanacak dişin adı belgelenmişse veya

dental radyografide işaretlenmişse)

* İşaret kalıcı dövmeye neden olabileceğinden prematür

yenidoğanlar

YTC ÖRNEK - 1

21

Dokuz Eylül Üniversitesi Hastanesi'nde katarakt ameliyatı olması

gereken hastanın yanlışlıkla rahmi alınmıştır. 55 yaşındaki S.K.

mağdur olurken, DEÜ Tıp Fakültesi Hastanesi de yaşanan

bu talihsiz olay sebebiyle güvenilirliğini kaybetmiştir.

22

Niğde'de sağlam dişi çeken diş hekimi, yaralama suçundan hapis

cezasına çarptırılmış, Yargıtay cezayı onamıştır.

YTC ÖRNEK - 2

YTC ÖRNEK - 3

23

Samsun'da bir hasta mide şikâyeti sebebiyle ameliyata alınmış

ve bir hafta sonra komaya girmiştir.

24

2002 yılında İngiltere'deki bir hasta, röntgene ters bakan hekimin

kurbanı olmuş, hasta olan böbreği yerine sağlıklı böbreği alınmıştır.

Hasta operasyondan birkaç saat sonra hayatını kaybetmiştir.

YTC ÖRNEK - 4

25

Amerika'da bir kadın meme kanseri teşhisiyle ameliyat edilmiş

ve iki memesi de alınmıştır.

Operasyondan 48 saat sonra tahlillerin karıştığı, aslında kadının

kanser olmadığı anlaşılmıştır.

YTC ÖRNEK - 5

TALİMAT TAKİBİ

26

Ameliyat günü verilmiş hastaların ameliyatöncesinde hekimin serviste yapacağı sonkontrolleri sırasında taraf cerrahisi işaretlemesiyapılır

1

TALİMAT TAKİBİ

27

Ameliyat günü verilmiş hastaların ameliyatöncesinde hekimin serviste yapacağı sonkontrolleri sırasında taraf cerrahisi işaretlemesiyapılır

Ameliyat edilecek bölge hekim veya hekimdirektifiyle hemşire tarafından hasta üzerindesilinmez cerrahi kalem ile işaretleme yapılır

1

TALİMAT TAKİBİ

28

Aynı bölge “Cerrahi Taraf Bölge Tespit veAmeliyata Hazırlık Formu” üzerinde deişaretleme yapılarak kayıt tutulur.

2

TALİMAT TAKİBİ

29

Ameliyat edilecek olan bölge için ameliyat olacakhasta veya yakınının onayı bu formun ikincisayfasında bulunan onam kısmına imza onayışeklinde alınır

3

TALİMAT TAKİBİ

30

Hasta ameliyata girmeden önce “Cerrahi TarafBölge Tespit ve Ameliyata Hazırlık Formu”nunarka yüzünde bulunan servis hemşire notları,ameliyatı gerçekleştirecek olan cerrahın veanestezi uzmanının ameliyat ile ilgili önemlinotları varsa yazılarak form hasta dosyası ileameliyathaneye gönderilir

4

TALİMAT TAKİBİ

31

Hastayı karşılayan anestezi ekibi form üzerindentaraf cerrahisi uygulamasını hasta ve “CerrahiTaraf Bölge Tespit ve Ameliyata Hazırlık Formu”üzerinden son kez kontrol eder

5

TALİMAT TAKİBİ

32

Ameliyat ekibi ameliyata başlamadan önce“Cerrahi Kontrol Listesi” üzerindeki bilgileri sözlüolarak teyitleşerek kontrol eder

6

TALİMAT TAKİBİ

33

Kontrol işlemi eksiksiz olarak gerçekleşmedenameliyata başlanmaz. Her iki formla da tutulankayıtlar hasta dosyasına kaldırılır

7

34

35