94
NGUYÊN LÝ - K THU T TRI U CH NG H C- NH GI TRONG SIÊU ÂM Y H C Th.S LÊ TU N LINH B MÔN CH N ĐOÁN HÌNH NH TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI

Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013 vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

NGUYÊN LÝ - K THU T Ỹ ẬTRI U CH NG H C- NH GI Ệ Ứ Ọ Ả Ả

TRONG SIÊU ÂM Y H C Ọ

Th.S LÊ TU N LINHẤB MÔN CH N ĐOÁN HÌNH NHỘ Ẩ Ả

TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI

Page 2: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

L CH S SIÊU ÂMỊ Ử

•1900: P. Curie (Ph¸p) hiÖu øng ¸p ®iÖn. •1945: Firestone (Mü) siªu ©m ph¸t hiÖn c¸c vÕt nøt trong kim lo¹i. •ChiÕn tranh thÕ giíi 2: dß tµu ngÇm, gäi lµ Sonar.•Y häc sau chiÕn tranh: 1950 héi nghÞ Erlangen (CHLB §øc) ®· tæng kÕt ®iÒu trÞ b»ng siªu ©m. •1950: H¶i quËn Mü dß sái mËt b»ng m¸y Sonar.

Page 3: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

Sau ®ã c¸c c«ng tr×nh vÒ ¸p dông siªu ©m chÈn ®o¸n b»ng c¸c kiÓu kh¸c nhau: •Siªu ©m kiÓu A•Siªu ©m kiÓu B•Siªu ©m kiÓu TM•Siªu ©m Doppler•Siªu ©m 3D vµ 3D thêi gian thùc (4D)•Siªu ©m Harmonic•Siªu ©m ®µn håi m« (Eclastic)

L CH S SIÊU ÂMỊ Ử

Page 4: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

TÍNH CH T Ấ VẬT LÝ CƠ BẢN C AỦ SIÊU ÂM

Radiohồng ngo¹i…

Page 5: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

TÍNH CH T Ấ VẬT LÝ CƠ BẢN C AỦ SIÊU ÂM

•TruyÒn qua cña sãng siªu ©m khi t­¬ng t¸c víi m«i tr­êng vËt chÊt.•Ph¶n x¹.•TÝnh chÊt bÞ hÊp thô khi truyÒn qua c¸c m«i tr­êng.•T¸n x¹ (khóc x¹).

Page 6: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

TÍNH CH T Ấ VẬT LÝ CƠ BẢN C AỦ SIÊU ÂM

Tèc ®é truyÒn ©m •Kh«ng khÝ:350m/s, rÊt kÐm, ph¶i cã m«i tr­êng trung gian (dÇu n­íc) ®Ó siªu ©m vµo c¬ thÓ. •M«i tr­êng kh¸c: tèt, parafin 1400, n­íc 1500, thÐp 5000m/s.•M«i tr­êng sinh häc: phÇn mÒm, mì 1400, c¬ 1600, x­¬ng 3600 – 4000m/s.v.v. tèc ®é TB trong phÇn mÒm 1540m/s. Gióp ®o kho¶ng c¸ch trong siªu ©m (thêi gian ®i vµ vÒ cña chïm sãng siªu ©m).

Page 7: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

TÍNH CH T Ấ VẬT LÝ CƠ BẢN C AỦ SIÊU ÂM

ph¶n x¹

HÖ sè ph¶n x¹:2211

2211

VPVP

VPVPR

+−=

•P1 vµ P2 lµ tû träng cña 2 m«i tr­êng•V1 vµ V2 lµ tèc ®é truyÒn cña 2 m«i tr­êng•M«i tr­êng cµng kh¸c nhau ph¶n x¹ cµng nhiÒu.•M« mì-c¬ R= 0,0007, x­¬ng sä- n·o R= 0,36.

Page 8: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

TÍNH CH T Ấ VẬT LÝ CƠ BẢN C AỦ SIÊU ÂM

Page 9: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

TÍNH CH T Ấ VẬT LÝ CƠ BẢN C AỦ SIÊU ÂM

t¸n x¹

•Mét phÇn sãng siªu ©m ®æi h­íng, t¹o thµnh sãng khuyÕch t¸n hay gäi lµ hiÖn t­îng t¸n x¹. •T¸n x¹ khi §K cÊu tróc nhá h¬n-b»ng ®é dµi b­íc sãng siªu ©m hoÆc bÒ mÆt kh«ng ®ång ®Òu. •VD: kh¸m m¹ch m¸u ®Çu dß 2,5MHz, b­íc sãng 600µ, gÇn b»ng §K hång cÇu, th× t¸n x¹ x¶y ra nhiÒu h¬n lµ ph¶n x¹: trèng ©m, kh«ng thÊy dßng ch¶y nh­ ®Çu dß tÇn sè cao.

Page 10: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

TÍNH CH T Ấ VẬT LÝ CƠ BẢN C AỦ SIÊU ÂM

Suy gi¶m cña chïm sãng siªu ©m

TruyÒn qua m«i tr­êng vËt chÊt, mét phÇn sãng siªu ©m sÏ bÞ hÊp thu vµ biÕn thµnh nhiÖt. C­êng ®é siªu ©m ë t¹i mét ®é s©u nhÊt ®Þnh:

Ix= Io- 2αFX •Io: C­êng ®é chïm sãng siªu ©m bÒ mÆt ®Çu dß. •Ix: C­êng ®é chïm sãng siªu ©m ë ®é s©u X.•α: HÖ sè hÊp thô cña m«i tr­êng.•F: TÇn sè cña chïm sãng siªu ©m.•X: ChiÒu dµy cña m« xuyªn qua, tÝnh b»ng cm.

Page 11: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

TÍNH CH T Ấ VẬT LÝ CƠ BẢN C AỦ SIÊU ÂM

•TÇn sè cµng cao ®é hÊp thô cµng lín: ®Çu dß tÇn sè cao kh¸m c¸c t¹ng n«ng•Kh¸m c¸c t¹ng s©u: sö dông kü thuËt khuyÕch ®¹i bï theo chiÒu s©u (DGC- depth gain control) hay bï theo thêi gian (TGC- time gain compensation).

Suy gi¶m cña chïm sãng siªu ©m

Page 12: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia
Page 13: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

NGUYÊN LÝ C U T O MÁY VÀ Ấ ẠT O NH TRONG SIÊU ÂMẠ Ả

Đầu dò Xử lý tín hiệu Màn hình

Lưu giữ

Page 14: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

NGUYÊN LÝ C U T O MÁY VÀ Ấ ẠT O NH TRONG SIÊU ÂMẠ Ả

§Çu dßPh¸t sãng siªu ©m, ghi sãng ph¶n x¹ l¹i (echo)

•Nguyªn t¾c: hiÖu øng ¸p ®iÖn Piezo electric thuËn, nghÞch.•Tinh thÓ ¸p ®iÖn (piezoelectric crystal) biÕn tÝn hiÖu ®iÖn thµnh tÝn hiÖu sãng vµ ng­îc l¹i.

Page 15: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

NGUYÊN LÝ C U T O MÁY VÀ Ấ ẠT O NH TRONG SIÊU ÂMẠ Ả

Page 16: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

NGUYÊN LÝ C U T O MÁY VÀ Ấ ẠT O NH TRONG SIÊU ÂMẠ Ả

Page 17: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia
Page 18: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

NGUYÊN LÝ C U T O MÁY VÀ Ấ ẠT O NH TRONG SIÊU ÂMẠ Ả

xö lý tÝn hiÖu vµ hiÓn thÞ

Xung ®iÖn qua bé xö lý sÏ ®­îc khuÕch ®¹i vµ xö lý ®Ó biÕn thµnh tÝn hiÖu ®iÖn vµ ®­îc hiÓn thÞ lªn mµn ¶nh t­¬ng øng víi cÊu tróc ph¶n x¹ siªu ©m.

Page 19: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

NGUYÊN LÝ C U T O MÁY VÀ Ấ ẠT O NH TRONG SIÊU ÂMẠ Ả

3 c¸ch biÓu diÔn vÞ trÝ, tÝnh chÊt cÊu tróc ph¶n x¹:•A-mode•B-mode•M-mode

Page 20: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

NGUYÊN LÝ C U T O MÁY VÀ Ấ ẠT O NH TRONG SIÊU ÂMẠ Ả

Page 21: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

NGUYÊN LÝ C U T O MÁY VÀ Ấ ẠT O NH TRONG SIÊU ÂMẠ Ả

Siªu ©m Doppler

Nguyªn lý chung: hiÖu øng Doppler, 1842 Johan Christian Doppler (¸o).

 

TÇn sè cña chïm siªu ©m ph¶n håi thay ®æi so víi tÇn sè cña chïm ph¸t ®i nÕu kho¶ng c¸ch t­¬ng ®èi gi÷a nguån ph¸t vµ vËt thay ®æi: tÇn sè t¨ng nÕu kho¶ng c¸ch gi¶m vµ ng­îc l¹i.

C

Vfo θcos..2∆f = f− fo = θ

ffo

V

Page 22: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

NGUYÊN LÝ C U T O MÁY VÀ Ấ ẠT O NH TRONG SIÊU ÂMẠ Ả

4 kiÓu siªu ©m Doppler: •Doppler liªn tôc•Doppler xung•Doppler mµu •Doppler n¨ng l­îng

Page 23: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

NGUYÊN LÝ C U T O MÁY VÀ Ấ ẠT O NH TRONG SIÊU ÂMẠ Ả

Doppler liªn tôc

§Çu dß: 2 tinh thÓ gèm ¸p ®iÖn, mét ph¸t liªn tôc sãng siªu ©m, mét thu sãng ph¶n håi.¦u: m¸y ®¬n gi¶n, ghi dßng ch¶y cao, kh«ng aliasing.

Nh­îc: kh«ng ghi chän läc mét vïng, m¸y ghi l¹i tÊt c¶ c¸c tÝn hiÖu dßng ch¶y mµ chïm siªu ©m ®i qua.

Page 24: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

NGUYÊN LÝ C U T O MÁY VÀ Ấ ẠT O NH TRONG SIÊU ÂMẠ Ả

Doppler xung

§Çu dß: 1 tinh thÓ gèm ¸p ®iÖn, ph¸t vµ thu sãng siªu ©m ng¾t qu·ng (xung).

DD

VÞ trÝ, thÓ tÝch vïng ghi tÝn hiÖu (cöa ghi) Doppler cã thÓ thay ®æi. VÞ trÝ cöa ghi Doppler: D. KÝch th­íc cöa ghi Doppler: L.

Page 25: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

NGUYÊN LÝ C U T O MÁY VÀ Ấ ẠT O NH TRONG SIÊU ÂMẠ ẢP.R.F = d

C

2≤∆ f

2

PRF

∆f > PRF/2: aliasing, ®Ønh phæ Doppler bÞ c¾t côt vµ ®­îc ghi sang phÝa ®èi diÖn cña ®­êng 0.

Page 26: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

NGUYÊN LÝ C U T O MÁY VÀ Ấ ẠT O NH TRONG SIÊU ÂMẠ Ả

∆f > PRF/2: aliasing, ®Ønh phæ Doppler bÞ c¾t côt vµ ®­îc ghi sang phÝa ®èi diÖn cña ®­êng 0.4 biÖn ph¸p tr¸nh aliasing:•ChuyÓn ®­êng 0 xuèng thÊp, bá c¸c tÇn sè ©m.•Gi¶m ∆f: gi¶m tÇn sè ph¸t fo, gi¶m Cosθ (θ < 600 ®Ó gi¶m sai sè).•Gi¶m ®é s©u (d): Ðp bÖnh nh©n.•Sö dông m¸y cã PRF cao.

Page 27: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

NGUYÊN LÝ C U T O MÁY VÀ Ấ ẠT O NH TRONG SIÊU ÂMẠ Ả

TÝn hiÖu Doppler (liªn tôc, xung ) ®­îc ph©n tÝch d­íi d¹ng ©m thanh hay d¹ng phæ:- ¢m s¾c vµ c­êng ®é ©m thanh.-Phæ Doppler: ph©n tÝch tÝn hiÖu Doppler (∆f) b»ng phÐp biÕn ®æi nhanh cña Fourier (Fast Fourier Transform-FFT).-Màu

Page 28: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

NGUYÊN LÝ C U T O MÁY VÀ Ấ ẠT O NH TRONG SIÊU ÂMẠ Ả

Page 29: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

NGUYÊN LÝ C U T O MÁY VÀ Ấ ẠT O NH TRONG SIÊU ÂMẠ Ả

Siªu ©m Doppler xung kÕt hîp víi siªu ©m c¾t líp (hÖ thè ng Dup le x ).

Page 30: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

NGUYÊN LÝ C U T O MÁY VÀ Ấ ẠT O NH TRONG SIÊU ÂMẠ Ả

Siªu ©m Doppler mµu: ¸p dông nguyªn lý siªu ©m Doppler xung nhiÒu cöa (multigate pulse Doppler) ®Ó thu tÝn hiÖu Doppler trªn mét vïng trong mét mÆt c¾t. TÝn hiÖu tõ c¸c cöa ghi Doppler ®­îc m· ho¸ d­íi d¹ng mµu vµ thÓ hiÖn chång lªn ¶nh siªu ©m 2D t¹o thµnh Doppler mµu cßn ®­îc gäi lµ b¶n ®å mµu cña dßng ch¶y (Color Flow Mapping- CFM)

Page 31: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

NGUYÊN LÝ C U T O MÁY VÀ Ấ ẠT O NH TRONG SIÊU ÂMẠ Ả®Æc ®iÓm siªu ©m Doppler mµu:

•C¸c dßng ch¶y vÒ phÝa ®Çu dß hay ®i xa ®Çu dß ®­îc thÓ hiÖn b»ng mµu ®á, xanh. •Dßng ch¶y tèc ®é cµng lín mµu cµng s¸ng.•Tèc ®é dßng ch¶y lín: "aliasing" mµu: chç tèc ®é qu¸ cao thµnh mµu ®èi lËp, phai nh¹t.•Dßng rèi: kh¶m mµu (c¸c « ®á, xanh, vµng n»m xen lÉn nhau kh«ng theo trËt tù nµo c¶).

Page 32: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

NGUYÊN LÝ C U T O MÁY VÀ Ấ ẠT O NH TRONG SIÊU ÂMẠ Ả

M¸y siªu ©m cã 3 kiÓu: hai chiÒu, h×nh Doppler mµu vµ phæ Doppler gäi lµ hÖ thèng Triplex.

Page 33: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

NH NG TI N B TRONG T O Ữ Ế Ộ ẠNH SIÊU ÂMẢ

Siªu ©m Doppler năng l­îng :•TÝn hiÖu Doppler thÊp nªn nã ®­îc biÕn ®æi m· ho¸ năng l­îng. •Kh«ng nhËn biÕt ®­îc chiÒu cña dßng ch¶y.•Toµn bé lßng m¹ch ®­îc lÊp ®Çy c¸c pixel mµu do Doppler năng l­îng cã ®é nh¹y gÊp 3 lÇn Doppler mµu. C¸c m¹ch m¸u nhá còng ®­îc thÊy (c¸c ®éng m¹ch liªn thuú thËn).•Kh«ng cßn "aliasing" mµu.

Page 34: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

NGUYÊN LÝ C U T O MÁY VÀ Ấ ẠT O NH TRONG SIÊU ÂMẠ Ả

Page 35: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

NH NG TI N B TRONG T O Ữ Ế Ộ ẠNH SIÊU ÂMẢ

1. C¸c tiÕn bé vÒ cÊu t¹o m¸y: ®Çu dß ®é ph©n gi¶i cao, ®Çu dß biÕn tÇn, ®Çu dß ®a t©m ®iÓm.

2. C¸c tiÕn bé vÒ mode siªu ©m: harmonic, elastic (ARFI), siªu ©m 3D-4D, thÓ tÝch khèi tù ®éng ABVS.

Page 36: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

®Çu dß ®a tÇn

•BÒ dµy tinh thÓ gèm quyÕt ®Þnh tÇn sè cña ®Çu dß : tinh thÓ cµng máng, b­íc sãng cµng ng¾n, tÇn sè cµng lín.NÕu tinh thÓ gèm dµy 1mm: ®Çu dß cã tÇn sè 2 MHzTinh thÓ dµy 2mm: ®Çu dß tÇn sè 4MHz

•Ngµy nay víi sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ vËt liÖu tæng hîp, c¸c ®Çu dß kh«ng chØ cã mét tÇn sè mµ cã d¶i tõ 2 ®Õn 8 tÇn sè. 

C¸c tiÕn bé vÒ cÊu t¹o m¸y

Page 37: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia
Page 38: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

C¸c tiÕn bé vÒ cÊu t¹o m¸y

Héi tô cña ®Çu dß:1. ®Çu dß kh«ng héi tô2. ®Çu dß héi tô c¬ häc ë xa3. ®Çu dß héi tô c¬ häc ë gÇn4. Héi tô ®iÖn tö

®Çu dß Héi tô ®iÖn tö

Page 39: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia
Page 40: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

C¸c tiÕn bé vÒ cÊu t¹o m¸y

Ph©n gi¶i däc phô thuéc vµo chiÒu dµi b­íc sãng vµ thêi gian ph¸t xung.a) Xung ng¾n, tÇn sè cao: ph©n gi¶i tèt.b) Xung dµi tÇn sè thÊp: ph©n gi¶i kÐm, kh«ng ph©n biÖt ®­îc hai ®iÓm.

®é ph©n gi¶i

Page 41: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

C¸c tiÕn bé vÒ cÊu t¹o m¸yPh©n gi¶i ngang phô thuéc vµo chiÒu réng cña chïm sãng ©m•1.Tr­êng sãng ©m réng kh«ng cã héi tô•2 vµ 3. Tr­êng sãng ©m hÑp cã héi tô

®é ph©n gi¶i

C¸c m¸y thêi gian thùc cã thÓ quÐt tíi 250 ®­êng trªn 10cm vµ cho 30 h×nh trong mét gi©y

Page 42: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

Siªu ©m hoµ hîp m«Harmonic

C¸c tiÕn bé vÒ mode siªu ©m

Page 43: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

C¸c tiÕn bé vÒ mode siªu ©m

Page 44: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

C¸c tiÕn bé vÒ mode siªu ©m

Page 45: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

1. eSie Touch™ elasticity imaging2. Virtual Touch™ tissue imaging3. Virtual Touch™ tissue quantificationTÊt c¶ c¸c lo¹i ®Çu dß:

SIÊU ÂM ®µn håi m«:Đánh giá đ r n c a t n th ngộ ắ ủ ổ ươ

C¸c tiÕn bé vÒ mode siªu ©m

Page 46: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

SIÊU ÂM ®µn håi m«:eSie Touch™ elasticity imaging

C¸c tiÕn bé vÒ mode siªu ©m

Page 47: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

C¸c tiÕn bé vÒ mode siªu ©m

Page 48: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

C¸c tiÕn bé vÒ mode siªu ©m

Page 49: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

C¸c tiÕn bé vÒ mode siªu ©m

Page 50: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

LongitudinalWave

Attenuation(~0.5dB/cm MHz)

Velocity :~1540 m/sIn tissue

• Displacement induced by acoustic push pulse

• Detection pulses track displacement on axis to the push pulse within the ROI

• The push/detect sequence is stepped across the ROI

• Relative displacement difference locations are mapped to the image

STIFF LESIONSOFT TISSUE

TRANSDUCER

REGION OFINTEREST

Page 51: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

Virtual Touch tissue imaging: Di c¨n gan cña ung th­ vó.

* Not commercially available in the USA.

Page 52: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

LongitudinalWave

Attenuation(~0.5dB/cm MHz)

Velocity :~1540 m/sIn tissue

• Shear waves induced by a virtual extended shear wave source

• Detection pulses track displacement vs. time off axis to the acoustic push pulse

• Time to Peak (TTP) is measured along each detection beam and speed is computed

• The speed of shear wave propagation is related to tissue stiffness

STIFF LESION

SOFT TISSUE

TRANSDUCER

REGION OFINTEREST

Shear wave attenuation (Approx 10,000x Longitudinal Attenuation)

Page 53: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

F0F0 F2F2 F4F4F1F1 F3F3

VS = 1,14 m/s VS = 3,51 m/sVS = 1,4 m/s

Page 54: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

SIÊU ÂM BA CHIỀU – 3D:CẤU TẠO ĐẦU DÒ HAI CHIỀU BÌNH THƯỜNG VÀ CÁC LÁT CẮT ĐƯỢC XỬ LÝ THÀNH HÌNH ẢNH BA CHIỀU THÔNG QUA MÁY VI TÍNH VÀ PHẦN MỀM ĐẶC BIỆT TUỲ MỖI HÃNG

C¸c tiÕn bé vÒ mode siªu ©m

Page 55: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

BA CHI U TH I GIAN TH C HAY SIÊU ÂM B N CHI U Ề Ờ Ự Ố Ề-LIVE 3D HAY 4D

ĐẦU DÒ NHIỀU TINH THỂ XẾP NGANG HAY CONG VÀ HỆ THỐNG CƠ HAY ĐIỆN TỦ QUÉT TỰ ĐỘNG BÊN TRONG ĐẦU DÒ. CHẾ ĐỘ QUÉT 3D: TRỰC TRÀNG, THAI ĐẦU DÒ ÂM ĐẠO… SẼ THU ĐƯỢC HÌNH ẢNH ĐA BÌNH DIỆN TRÊN MỘT LẦN CẮT. CHẾ ĐỘ QUÉT 4D: MÁY SIÊU ÂM CÓ PHẦN MỀM XỬ LÝ HÌNH ẢNH TRÊN MÁY TÍNH MẠNH ĐỂ TẠO HÌNH ẢNH THỜI GIAN THỰC: TÁI TẠO BỀ MẶT, CHẾ ĐỘ XƯƠNG...

C¸c tiÕn bé vÒ mode siªu ©m

Page 56: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

C¸c tiÕn bé vÒ mode siªu ©m

Page 57: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

57

ABVS Automated Breast Volumes Simplified

C¸c tiÕn bé vÒ mode siªu ©m§Çu dß khèi siªu ©m vó tù ®éng

Page 58: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia
Page 59: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia
Page 60: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia
Page 61: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

NH NG TI N B TRONG T O Ữ Ế Ộ ẠNH SIÊU ÂMẢ

ChÊt §èI ©m

Page 62: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

TRI U CH NG H C SIÊU ÂMỆ Ứ Ọ

V

tm

viii

tmc

Page 63: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia
Page 64: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

TRI U CH NG H C SIÊU ÂMỆ Ứ Ọ

Page 65: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia
Page 66: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

TRI U CH NG H C SIÊU ÂMỆ Ứ Ọ

Page 67: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia
Page 68: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

TRI U CH NG H C SIÊU ÂMỆ Ứ Ọ

Page 69: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

TRI U CH NG H C SIÊU ÂMỆ Ứ Ọ

Page 70: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

TRI U CH NG H C SIÊU ÂMỆ Ứ Ọ

Page 71: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

TRI U CH NG H C SIÊU ÂMỆ Ứ Ọ

Page 72: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

TRI U CH NG H C SIÊU ÂMỆ Ứ Ọ

Page 73: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

TRI U CH NG H C SIÊU ÂMỆ Ứ Ọ

Page 74: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

TRI U CH NG H C SIÊU ÂMỆ Ứ Ọ

Page 75: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

TRI U CH NG H C SIÊU ÂMỆ Ứ Ọ

Page 76: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia
Page 77: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia
Page 78: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

ẢNH GIẢ TRÊN SIÊU ÂM1.Phản hồi lặp lại của chùm sóng âm

1.1. Phản hồi âm giữa hai mặt phẳng1.2. Phản hồi âm bên trong một cấu trúc1.3. Phản hồi âm qua mặt phẳng cong

2. Suy giảm chùm sóng siêu âm 3. Tăng cường truyền sóng âm 4. Khúc xạ chùm sóng âm 5. Chùm sóng âm phụ 6. Phản hồi âm chậm7. Thay đổi tốc độ truyền của sóng siêu âm8. Hiệu ứng thể tích khối9. Hiệu ứng hình đôi

Page 79: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

ẢNH GIẢ TRÊN SIÊU ÂM

A B Siêu âm đầu dò phẳng vùng thành bụng, có mặt phẳng phân cách là dải cân tăng âm, phía sau có những dải tăng âm giả song song có cùng khoảng cách với mức độ tăng âm kém rõ dần. B: Sơ đồ giải thích phản hồi của chùm sóng âm qua lại một hoặc nhiều lần giữa mặt phẳng phân cách và bề mặt đầu dò.

Phản hồi âm giữa hai mặt phẳng

Page 80: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

ẢNH GIẢ TRÊN SIÊU ÂM

Siêu âm ổ bụng bằng đầu dò cong. A: Hình nhiễu phản xạ do tiếp xúc giữa đầu dò với da không tốt, tạo nên những vệt song song mép bên trái hình ảnh (mũi tên). B: Hình nhiễu phản xạ của lớp khí trong ống tiêu hóa (mũi tên số1), tạo nên những vệt sáng phía sau (mũi tên từ số 2-4).

Page 81: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

ẢNH GIẢ TRÊN SIÊU ÂM

A : Siêu âm đầu dò cong vùng đáy phổi, có mặt phẳng phân cách là lớp khí tăng âm, phía sau nó có vô số những vệt tăng âm song song. B: Sơ đồ giải thích phản xạ của chùm sóng âm đi qua lại bề mặt xa và gần của lớp khí với một hoặc vô số lần rồi mới trở về đầu dò, tạo ra những vệt sáng trên hình siêu âm, giống hình “đuôi sao chổi”.

Phản hồi âm bên trong một cấu trúc

Page 82: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

ẢNH GIẢ TRÊN SIÊU ÂM

A: Siêu âm túi mật u cơ tuyến có những hạt cholesterol nằm trong thành có hình “đuôi sao chổi”. B: Sơ đồ giải thích phản xạ của sóng âm di chuyển theo nhiều hướng trong tinh thể cholesterol sau đó mới trở về đầu dò, tạo ra những vệt sáng phía sau.

Page 83: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

ẢNH GIẢ TRÊN SIÊU ÂM

A: Siêu âm gan thấy khối u máu tăng âm “soi gương” qua cơ hoành. B: Sơ đồ giải thích hiện tượng soi gương này do lệch hướng của chùm sóng phản hồi khi tới cơ hoành là mặt phẳng phân cách cong.

Phản hồi âm qua mặt phẳng cong

Page 84: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

ẢNH GIẢ TRÊN SIÊU ÂM

A: Siêu âm sỏi túi mật là hình đậm âm có bóng cản lưng. B: Sơ đồ giải thích hình “bóng cản” hình nón phía sau của đầu dò hình dẻ quạt, do cấu trúc có kháng trở cao cản hoàn toàn sóng âm.

Suy giảm chùm sóng siêu âm

Page 85: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

ẢNH GIẢ TRÊN SIÊU ÂM

A: Siêu âm túi mật, nhu mô gan sau túi mật tăng sáng hơn so với nhu mô kề bên có cùng độ sâu. B: Sơ đồ giải thích hình “tăng sáng phía sau” hình nón của đầu dò rẻ quạt, do chùm sóng âm truyền qua cấu trúc dịch (L) không bị suy giảm so với chùm sóng âm qua tổ chức kề bên.

Tăng cường truyền sóng âm

Page 86: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia
Page 87: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

ẢNH GIẢ TRÊN SIÊU ÂM

 A: Siêu âm khối dịch (1) trong nhu mô gan (2), ngoài thấy hình tăng sáng phía sau còn thấy hình “bóng cản bờ” (mũi tên). B: Sơ đồ giải thích hiện tượng này do lệch hướng của chùm sóng âm đi qua hai bờ của cấu trúc nang dịch tròn (L), tạo vùng không có sóng âm đi qua (c) giới hạn phía ngoài của vùng tăng sáng phía sau (R).

Khúc xạ chùm sóng âm

Page 88: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

ẢNH GIẢ TRÊN SIÊU ÂM

A: Siêu âm túi mật, trong lòng vùng thấp của túi mật có hình nhiễu giả bùn mật do ảnh của khí trong ống tiêu hóa kế cận (mũi tên vàng) được dịch chuyển và trong lòng túi mật (mũi tên trắng). B: Sơ đồ giải thích hiện tượng này: ảnh từ một vùng cấu trúc (r) phản hồi lại từ chùm sóng bên, đầu dò nhận được âm vang này và ghi nhận chồng vào chùm sóng chính (a), như vậy nó tạo nên hình giả nằm trong chùm sóng chính.

Chùm sóng âm phụ

Page 89: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

ẢNH GIẢ TRÊN SIÊU ÂM

A B A: Siêu âm bàng quang, trong lòng bàng quang ở phía sau thành trước có những điểm âm vang (mũi tên) là hình nhiễu ảnh do sóng phản hồi chậm gây ra, đồng thời chúng là nguyên nhân làm cho thành trước của bàng quang kém rõ. B: Sơ đồ giải thích hiện tượng sóng phản hồi chậm do sóng phản hồi trên đường đi về đầu dò bị lệch hướng với vô số những khoảng cách khác nhau, tạo nên vô số điểm ảnh của mặt phẳng phân cách nằm xa hơn, và được thấy rõ khi phía sau mặt phẳng phân cách này là cấu trúc dịch.

Phản hồi âm chậm

Page 90: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

ẢNH GIẢ TRÊN SIÊU ÂM

Siêu âm qua vùng gan, hình khối u mỡ tăng âm, kèm bóng cản âm nhẹ phía sau. Cơ hoành đoạn tương ứng vùng bóng cản này nằm xa hơn so với đoạn cơ hoành sau nhu mô gan bình thường, tạo nên hình đứt đoạn cơ hoành. Hiện tượng này được giải thích do tốc độ truyền sóng âm trong u mỡ chậm hơn so với nhu mô gan.

Thay đổi tốc độ truyền của sóng siêu âm

Page 91: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

ẢNH GIẢ TRÊN SIÊU ÂM

A: Siêu âm vú, giữa nhu mô tuyến vú tăng âm có ba khối nang, khối lớn nhất là hình rỗng âm dịch thuần nhất, hai khối nhỏ hơn kề bên dạng dịch giảm âm; dịch chuyển đầu dò vào chính giữa hai khối nhỏ này thì thấy là khối dịch rỗng âm. B: Sơ đồ giải thích hiện tượng khối dịch thuần nhất giảm âm khi lớp cắt siêu âm lẫn hai cấu trúc dịch và tổ chức kế cận (1), và khối dịch này sẽ là khối rỗng âm thật sự nếu cắt vào chính giữa đầu dò (2).

Hiệu ứng thể tích khối

Page 92: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

ẢNH GIẢ TRÊN SIÊU ÂM

A: Siêu âm cắt ngang vùng thượng vị, sau gan trái có hình giả động mạch chủ đôi. B: Sơ đồ giải thích hiện tượng này là do chùm sóng âm qua mặt phẳng cong của bờ cơ thẳng bị khúc xạ lệch hướng để tới cấu trúc rồi phản hồi về đầu dò, nội suy ảnh sẽ dịch chuyển ảnh của cấu trúc là đường thẳng trục (đường nét rời); cấu trúc bên trái là hình thật.

Hiệu ứng hình đôi

Page 93: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia
Page 94: Dai cuong sieu am bs lin hday ck 2013  vat ly, nguyen ly cau tao,tien bo, anh gia

Xin ch©n thµnh c¶m ¬n!