Upload
mustafa-tayar
View
1.443
Download
7
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Farm to fork food safetyÇİftlikten çatala gıoda güvenliği
Citation preview
Prof.Dr.Mustafa TAYARU.Ü. Veteriner Fakültesi Gıda Hijyeni ve TeknolojisiBölümü
Beyaz Et ve Ürünleri Üretiminde Tarladan Sofraya Gıda Güvenliği
SUNU PLANI
Kümesten sofraya gıda güvenliği
Öneriler
Güvenli gıda
TABLE OF CONTENTS
Kişisel tat
min,bilmsel üreti
m
Prestij, başarı, saygı görme
Başkaları ile ilişki kurma, bir yere ait olmak
Kendisini güven içinde tehlikeden uzak hissetmek
Yeme, içme, uyuma, üreme
Fizyolojik ihtiyaçlar
Güvenlik ihtiyaçları
Ait olma, sevgi ihtiyaçları
Değer ihtiyaçları
Kendini gerçekleştirme ihtiyaçları
MASLOW’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi
İnsanoğlu var olduğu sürece,beslenmek için tüketecek, tüketim olduğu sürece,
“üretim” olacaktır...
Gittikçe artan Dünya nüfusu nedeniyle gıda ihtiyacı her geçen gün artıyor...
Ancak;Üretim aynı hızla artamıyor.
Dünya nereye gidiyor?
Dünya nüfusunun beslenebilmesi için, küresel gıda üretiminin önümüzdeki kırk yıl içinde % 70
oranında artması gerekmekteKaynak: FAO: “2050’ de dünyayı nasıl besleyeceğiz” RAPORU
Dünya nereye gidiyor?
İklim değişikliği, kuraklıklar ve seller gıda üretimini olumsuz etkileyecektir. Kaynak: FAO: “2050’ de dünyayı nasıl besleyeceğiz” RAPORU
Toprak, su ve bio çeşitlilik gibi doğal kaynakların azalması
gibi sorunların ortaya çıkmasıyla gıda krizi gündeme
gelecek
Kaynak: FAO: “2050’ de dünyayı nasıl besleyeceğiz” RAPORU
Dünya nereye gidiyor?
Daha fazla arazi tarıma açılmadığı takdirde, yüzyılın
yarısına gelindiğinde yaklaşık 400 milyon insanın kıtlıkla
karşı karşıya kalması bekleniyor.
Dünya nereye gidiyor?
Bunun sonucunda:
“AÇLIK” ile karşı karşıya kalıyoruz...
Artış hızının yüksek olduğu 1950’li-1970’li yıllarda
Yeşil Devrim Yoğun girdi kullanımı
PestisitlerGübrelerHormonlarSulamaFosil yakıtlar (Enerji)
ÇÖZÜM!!!
Biyolojik çeşitliliğin yok olmasıToprakların çoraklaşması, üretimin marjinal topraklara kaymasıYüzey ve yer altı su kaynaklarının kıtlaşması ve kirlenmesiİklimsel değişiklikler, Küresel ısınma
1980’li yıllardaÇevreye olan olumsuz etkiler ortaya
çıkması
TABLE OF CONTENTS
Biyolojik tehlikeler
Kimyasal tehlikeler
Fiziksel tehlikeler
“......insan bulaşık bir gıdayı yedikten sonra
hastalanabilir....”
Gıda Kaynaklı Tehlikeler
Yontma taş devriAvcılık ve toplayıcılıkKüçük topluluklarParaziter enfestasyonlar
Tarihsel Epidemiyolojik geçiş
10,000 yıl önce; Tarımın başlamasıyla yeni sosyal yapılanmalar Hayvanların evcilleştirilmesiyle zoonozların çıkışı Enfeksiyöz hastalıklarda artış·Bağışık olmayan toplumlarda epidemiler
Tarihsel epidemiyolojik geçiş–
1. Dönem
19.yy. ortaları·Enfeksiyöz hastalıklardan ölümlerde azalma·Artan yaşam süresi İyileşen beslenme alışkanlıkları Antibiyotikler
“Uygarlık hastalıkları” – kanser, diabet, kalp damar hastalıkları Çevresel problemler Kronik hastalıklar
Tarihsel epidemiyolojik geçiş– 2. Geçiş
Son 25 yıl 19.yy.’ın başında olduğu gibi yeni enfeksiyöz hastalıklar ve mortalitede artış, Hastalılarda genetik değişiklikler Antimikrobiyal direnç Hastalıkların %75’i zoonoz Gıda kaynaklı faktörler önem kazanmaya başladı.
Tarihsel epidemiyolojik geçiş– 3.Dönem
Gıdalara İlişkin Tehlikeler
Mikrobiyolojik tehlikelerPestisit kalıntılarıGıda katkılarının yanlış kullanımıKimyasal bulaşanlarBiyolojik toksinlerAldatıcı uygulamalarGDO’larAlerjik maddelerVeteriner ilaç kalıntıları
80 000 Kimyasal madde çeşitli amaçlarla kullanılıyor.
İlaç aktif maddesi 4 000
İlaç yardımcı maddesi 2 000
Kozmetik 3 000
Gıda katkı maddesi 2 600
Pestisit 1 500
Endüstriyel kimyasal 48 000
Bu sayıya her yıl 1 000 yeni kimyasal katılıyor.
Günümüzde kimyasal madde kullanımı
Kalıntılar ve İnsan Sağlığına Olası Etkileri
AntibiyotiklerAllerji, direnç, kan yapan
organ hasarları
Hormon ve hormonal etkili maddeler
Doğurganlık kusurları, siklus anomolileri, kan sentezinde bozukluklar, tümör oluşumu
Antiparaziter ilaçlar ve diğerleri
Karaciğer hasarları
PestisitlerKaraciğer hasarları, sinir sisteminde bozukluklar
Ağır metallerBöbrek ve karaciğer hasarları, sinir sisteminde bozukluklar
Radyoaktif maddelerKan sentezinde
bozukluklar, tümör oluşumu
TABLE OF CONTENTS
Herkes potansiyel olarak risk altındadır. Ancak:
ÇocuklarHamilelerYaşlılarHastalar
Daha fazla duyarlıdır
Güvensiz gıdaya kimler daha duyarlıdır?
Neden hayvansal gıdalar daha riskli?
TABLE OF CONTENTS
HAYVANSALÜRÜNLER
BİTKİSEL ÜRÜNLER
GIDA
+
%10 %90
Hayvansal ürünler
+
%90
Bitkisel Ürünler
%10
RİSK DEĞERLENDİRMESİ
İTHALAT-İHRACAT
• İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ
• Yağış rejimi değişikliği • Sel ve su baskınları
• KURAKLIK
• Sıcaklık artışı• Çölleşme
• SU YÖNETİMİ
• Havza yönetimi• Modern sulama sistemleri
• GIDA GÜVENCESİ
• Arz – talep dengesizliği• Fiyat artışları
• GIDA GÜVENLİĞİ
• Halk sağlığı• Güvenli gıda tüketimi
• SALGIN HASTALIKLAR
• Kuş Gribi,Domuz gribi,BSE• Sınır aşan hastalıklar
KÜRESEL GIDASORUNLARI
TABLE OF CONTENTS
Sağlık kaybıTazminat
Turizm gelirlerinde azalma
Prestij kaybı
İşgücü kaybı
Gıda ticaretinde azalma
Tedavi masrafları
Kapatma cezaları
Yasal yaptırımlar
Müşteri kaybı
DİREKT MALİYET
İNDİREKT MALİYET
Güvensiz gıda tüketimi sonuçları
• BSE Krizi (1990- 1994)
• Dioksin Krizi (1999-2000)
• Şap Hastalığı Krizi (2001)
• Kuş gribi krizi (2004)
• Domuz gribi krizi (2010)Tüketici güveninin sarsılması
Mevcut düzenlemelerin yetersizliğinin anlaşılması
John Gummer, İngiltere Tarım Bakanı
(6 Mayıs 1990)
Değişimi Hızlandıran Krizler
?
Kuduz
Leptospirosis
Batı Nil Virusu
Kuş Gribi
Tularemi
Pastörella
Lyme Hastalığı
Prion Hastalığı
Kırım kongo kanamalı
ateşi
TABLE OF CONTENTS
Gazete Başlıkları
TABLE OF CONTENTS
Kuş gribi ekonomik boyutları
Tüketici beklentileri
TazeHijyenik
Besleyici
DayanıklıGüvenli
Ucuz
TABLE OF CONTENTS
Neler tüketiyoruz?
Kalite
Sağlıklı mı?
Güvenli mi?
Güvenli gıda nedemekti
r?
Tüketici BeklentileriGüvenilir
GıdaKalite
Çevre Hayvan refahı
Adil ticaret
Sosyal sorumluluk
Organik tarım
GDO
YAŞAM BİÇİMLERİNDEKİ DEĞİŞİKLİKLER
•Dışarıda yemek yeme alışkanlığındaki artış •Hazır gıda tüketimindeki artış•Seyahat olanaklarındaki artış•Kadının değişen rolü•Tüketici bilinçlenmesindeki araçlar• Medya• Tüketici dernek ve grupları• Eğitim
TABLE OF CONTENTS
Ürünün, insan sağlığına zararlı kimyasal, mikrobiyolojik ve fiziksel kalıntılar içermediği,
Çevreyi kirletmeden ve doğal dengeye zarar vermeden üretildiği,
Üretim sırasında insanlar ve diğer canlıların olumsuz etkilenmediği,
Üretimin yasal düzenlemelere uygun olarak yapıldığı yönündedir.
Tüketici’nin istediği güvenceler;
TABLE OF CONTENTS
• Gıda ticaretinin küreselleşmesi • Değişen Ürünler• Değişen Tüketiciler• Kalkan Sınırlar
Dolaşan GıdalarDolaşan İnsanlar
Neden gıda güvenliği günümüzde önem kazandı?
Neden gıda güvenliği günümüzde önem kazandı?
• Yemek alışkanlıklarındaki değişiklikler
• Gıdaya bulaşan patojen sayısında artışın sonucu olarak gıda zehirlenme olaylarında artış.
• Gıda katkı maddelerinin çeşidinin artması ve bilinçsiz kullanım
• Dünyada yaşanan gıda skandalları ve tüketicilerin güveninin otoritelere sarsılması
Internet Asparagas habercilik
“Bu benim hayvanım ve ben onunla ne istersem yapabilirim”
yerine
“O senin hayvanın değil benim gıdam ve ben gıdamın hiçbir sağlık riski taşımasını istemiyorum.”
Değişen beklentiler
TABLE OF CONTENTS
Avrupa Birliği’nde, 1996 yılında şu görüşü benimsemiştir:
“Gıda zehirlenmesine yol açan biyolojik ve kimyasal maddeler çok
sayıda ve çeşitlidir fakat hemen hemen tümünün ortak özelliği, bu
maddelerin hayvanla birlikte olması ve ahırda başlayıp, gıda ile
sofraya kadar gelmesidir. Bu nedenle; tüketicinin gereği gibi
korunması amaçlı bir girişim, üretim zincirinin tüm halkaları
tek tek ele alınmadıkça daima başarısız olmaya mahkumdur. ”
Kayn
ak: h
ttp:
//Eu
ropa
.EU
.int
/pol
/foo
d/in
dex_
en.h
tm
Gıda zinciri
Gıda zinciri
Tüm gıda zincirini kapsayan entegre gıda güvenliği yaklaşımı• Gıda güvenliği, hayvan sağlığı, hayvan refahı ve bitki sağlığının en üst düzeyde korunması• İç pazarın etkin işleyişinin sağlanması
Gıda Zinciri
Tehlike gıda zincirinin her hangi bir aşamasında ortaya çıkabileceği için zincirin tüm aşamalarında uygun tedbirler alınmış olmalıdır. Zincir içerisinde rol alan tüm tarafların eşit sorumluluğu vardır. Tehlikenin ortaya çıktığı andan sonraki zincir aşamalarında olan tarafların müteselsil sorumlulukları düşündürücüdür.
TOPRAKSUHAVA
DOĞA
ÜRETİCİ İŞLEYİCİ DAĞITICI DEPOLAMA SATICI HAZIRLIK
TÜKETİCİ
Gıda Zinciri Yaklaşımı
• Risk Analizi
• Risklerin kaynağında önceden engellenmesi
• Geriye dönük izleme
• Uyumlaştırılmış gıda güvenliği standartları
• Sistemlerin denkleştirilmesi
HASTALIKKONTROLÜ
CANLI HAYVAN TİCARETİ
HAYVANREFAHI
HAYVANSALYAN ÜRÜN
DAĞITIM
TRANSFER
İŞLEME
ÜRETİM
TARLADAN SOFRAYA GIDA GÜVENLİĞİ
TARLADAN SOFRAYA GIDA GÜVENLİĞİ
Tarladan Sofraya Güvenli Gıda Nedir?Tohum aşamasından başlayarak, tüketiciye ulaşana kadar geçen süreçlerde fiziksel, kimyasal ve biyolojik tehlikeleri taşımayan gıdadır.
Kümesten Sofraya Gıda Güvenliği
Hayvan Sağlığı Zoonozlar
Zootekni ve Yetiştirme
Çevresel Kriterler
Farmakolojik ve
Biyolojik Ürünler
Yemleme ve Sulama
Bitki Sağlığı
Halk SağlığıHayvansal Ürünlerde
Hayvan Refahı
Yan Ürünler
Hayvan Refahı
Hayvan Sağlığı
Hayvansal Gıdalarda
Halk Sağlığı
Çevresel Kriterler
ZootekniVe Hayvan
Yetiştiriciliği
YemlerVe Sulama
Tıbbi Ve Biyolojik
Ürünler
Bitki Sağlığı
Gıda Güvenliği
DiğerGıda Mad.Hijyen
Kümes
Sağlıklı Hayvan
SağlıklıÇevre
İyiÜretim
TeknikleriSağlıklıİnsan
Sofra
56
% 100 Güvenli mi?
Akşam
Milliyet
Radikal
Forum Diplomatik
Vatan
Vatan
Hürriyet
Referans
Posta
SONUÇ2006 yılı kuş gribi krizi doğal faktörlerden kaynaklanan bir kriz türü olupbelirtilerinin olmaması, beyaz et üreticilerinin erken uyarı sistemlerinin ve önlememekanizmalarının işlevsiz kalması nedeniyle şiddeti ağır yaşanan bir kriz olmuş,sektörde yıllık bir buçuk trilyonluk zarara neden olmuştur (Güzelay2006:6). ................kriz yönetimi tarihinde örneklerine pek rastlanmamış bir uygulama olduğu anlaşılmaktadır. Yine aynıdoğultuda bu krizi yaşanmış diğer krizlerden ayıran bir özelik de “kriz iletişiminde ünlükullanımıdır”. ......... kriz iletişimiuygulamalarında istenilen mesajı verebilecek güvenili bir kaynak olduğu düşünülenUğur Dündar’ın hem medya ilişkileri, hem de kriz reklamlarında kullanılması literatürdebulunan kriz yönetim modellerinin dışında bir uygulamadır.
Kaynak: Codex Alimentarius Food Hygiene Basic Texts. FAO, Word Health Organization, Rome,2001
Gıda Güvenliği
Gıda Güvenliği ; gıdanın amaçlanan kullanımına uygun olarak hazırlandığında ve/veya tüketildiğinde tüketiciye zarar vermeye neden olmayacağı yaklaşımıdır.
Gıda Güvenliği
Gıda Güvenliği Nedir?Gıdalarda olabilecek fiziksel,kimyasal,biyolojik her türlü zararın ortadan kaldırılması için alınan tedbirlerin bütünü.
Gıda Güvenliği Neleri Kapsar?Gıdaların üretimden son tüketiciye güvenli bir şekilde ulaşması için gereken bütün prosesleri kapsar. (işlenmesi, depolanması, marketeulaştırılması, saklanması ve son tüketiciye ulaştırılması)
TABLE OF CONTENTSKısaca Gıda Güvenliği…
Tüketici sağlığının korunması ve ulusal ve uluslararası anlamda ticareti geliştirme ve adil düzen sağlama gıda güvenliği konusunda otoritelerin temel amaçlarıdır.
Halka güvenli gıdanın sunumu otoritelerin sorumluluğunda olmasına karşın, güvenli gıdanın üretimindeki öncelikli görev, hem gıda hammadde ve hem de gıda üreticilerine düşmektedir.
Gıda güvenliğini sağlamak için bütünleşik bir yaklaşım esaslı olarak, gıda ve yem güvenliğine çiftlikten itibaren sofraya gelene kadar mevcut olabilen dolaylı veya dolaysız tüm etkileri kapsamaktadır.
Günümüzde Gıda Güvenliği Anlayışı
•Ne yapabil
iriz?
Kanatlı ve kanatlı ürünlerinin de insanlardaki gıda kökenli enfeksiyon kaynaklarından birisi olduğu bir gerçektir. •Gıda güvenliği konusundaki yasal düzenlemelerin yetersizliği •izlenmelerinin zorluğu, kanatlı sektörünün kendi ürettiği ürünlerin kalitesi ve güvenliği konusunda sorumluluk üstlenmesi gerekliliğini ortaya koymaktadır.
PİLİÇ ETİ ÜRETİM VE TÜKETİMİ
Yıllar Piliç Eti Üretimi (Ton)
Toplam Kanatlı Eti Üretimi(Ton)
Kişi Başına Tüketim (kg/yıl)
1990 162.569 216.759 3,83
2000 662.096 752.382 11,05
2005 978.400 1.084.780 15,03
2006 945.779 1.031.779 14,422007 1.012.000 1.100.000 15,23
2008 1.170.000 1.262.000 16,94
2009 1.250.000 1.345.000 17,40
68Kaynak: BESD-BİR Raporu
“Türk Tüketicilerinde Gıda Güvenliği Algılaması Araştırması-2008”
“Türk tüketicilerinin gıda güvenliği konusunda algı ve bilinç düzeyini saptamak”
17 ilde TOPLAM 12 bölgede yapılan Araştırma kapsamında aşağıdaki hedef kitle niteliklere sahip toplam 661 kişi ile görüşüldü.
Cinsiyet: %74 Kadın, % 26 Erkek Yaş: 18 – 64 yaş arasında yer alan A, B, C1 ve C2 Sosyo-ekonomik
statüye sahipKarar verme kriteri: Evlerinde
gıda alışverişlerini yapan kişilerden
Tüketicilerin potansiyel risk olabilecek durumlara maruz kalma
olasılığı
SonuçlarSonuçlarTürk vatandaşları başlarına gelme
ihtimali en yüksek olan potansiyel riskler
1. Trafik Kazası (%88)
2. Çevre Kirliliği(%88)
3. Sağlıklarının gıdalar ya da herhangi bir
tüketici ürünü ile bozulabilmesi (%86)
“Gıda yoluyla sağlığın bozulması riski Trafik
Kazası kadar olası”
Nelerden Endişe Duyuyoruz??
SonuçlarSonuçlar
Türk tüketicisi en çok 1. ‘Sağlıksız üretim koşulları (%82) 2. ‘Çeşitli hileler ve aldatmalar (%81) konusunda endişe duyuyor.
“Türk tüketicisi sağlıksız üretim koşulları ve
hilelerden endişeli...”
SonuçlarSonuçlarTürk vatandaşları gıda güvenliğinin;
*(%52)’si 10 yıl önceye göre daha kötüye gittiğiniç * %38’i geliştiğini, * %7’si ise aynı düzeyde kaldığını düşünüyor.
“Türk tüketicisine göre Gıda Güvenliği’nde geriye gidiyoruz ”
Gıda güvenliği konusundaki gelişmelerin 10 yıl öncesiyle
kıyaslanması
TABLE OF CONTENTS
GIDA KONTROL HİZMETLERİ
Gıda denetim ve kontrolü 81 İl ve Yetkilendirilmiş İlçe Müdürlüklerinde göre yapan; 4350 Gıda Kontrolörü tarafından yürütülmektedir.
Bunun yanında;39 İl Kontrol Laboratuvar MüdürlüğüUlusal Gıda Referans Laboratuvar MüdürlüğüBursa Gıda Kontrol ve Merkez Araştırma Enstitüsü
Müdürlüğü52 Özel Gıda Kontrol Laboratuvarı
tarafından muayene ve analizler yapılmaktadır.
Gıda Güvenliği Hedefleri
– Gıda mevzuatının AB mevzuatına uyumlu hale getirilmesi,– Laboratuvarların uluslar arası kabulünün sağlanması,– Etkin kontrol sisteminin sağlanması,– Ulusal Gıda Güvenlik Stratejilerinin belirlenmesi,– Tüketicilerin korunması,– Uluslararası kuruluş toplantılarına etkin katılım (CODEX, ISO, DTÖ, AB, IDF, OIE, vb)
KANATLI ENDÜSTRİSİNİN GELECEĞİ
Kanatlı Endüstrisi tüm dünyada, özellikle Türkiye’de büyümeye devam edecek.
Kanatlı Endüstrisi düşük kârlılıklı bir segment olarak devam edecek. Üretim önemini kaybedecek, ancak pazarlama, lojistik ve dağıtım daha önemli olacak.
Global kanatlı şirketleri endüstrinin gelişmesinde ana faktör olacak.
Geleceğin en karanlık ve belirsiz konusu “kanatlı hastalıklarla mücadele” olacak. Hastalıklar büyük kayıplara yol açabilecek.
76
TÜRKİYE...
GSYIH; 14 trilyon 851 milyar DolarNüfus; 657 milyon
GSYIH; 766 milyar DolarNüfus; 145 milyon
GSYIH; 113 milyar DolarNüfus; 75 milyon
GSYIH; 1.258 milyar Dolar
Nüfus; 311 milyon
AVRUPA RUSYA FEDERASYONU
TÜRKİ CUMHURİYETLER
ORTA DOGU ve KUZEY AFRIKA
TÜRKİYE Dünya GSMH ve
Nüfusunun 1/5‘ine, 4 saatlik uçuş mesafesindedir.
ORTADOĞU’YAYAKINLIK
79
Suriye Irak İran Ürdün S. Arab. Lübnan Kuveyt İsrail
Toplam İthalatı (Milyon $) (2007)
14.500 32.000 44.942 13.511 90.217 12.251 23.642 59.039
Toplam Tarımsal İthalatı (Milyon $) (2007)
2.291 1.760 5.196 2.202 12.450 2.021 2.837 3.956
Türkiye’nin Tarımsal ihracatı (Milyon $) (2008)
245 1.182 186 66 259 71 55 150
ORTA DOĞU ÜLKELERİNDE DIŞ TİCARET
Orta Doğunun İthalatında Önemli Ürünler
• Meyve ve sebze mamulleri • Et ve Et ürünleri• Süt ve süt kreması• Hayvansal ve bitkisel Yağlar• Hububat ve Mamulleri• Tütün ve Mamulleri• Alkollü ve alkolsüz içecekler• Şeker, bal
Kaynak: DTÖ, TÜİK
TABLE OF CONTENTS
70 milyon Türkiye; 200 milyon Türk Coğrafyasına,
1.5 milyar İslam Coğrafyasına çok değildir.
ÜLKEMİZ İNSANLARININ SAĞLIKLI ve GÜVENİLİR GIDA TÜKETMELERİ EN DOĞAL HAKKIDIR.
Bu nedenle, sadece AVRUPA BİRLİĞİ’ni değil, kendi toplumumuzu da düşünerek sağlıklı ve güvenilir gıda elde etmek zorundayız.
1502 standartları
Gıda güvenliği
Tüketici hakları
Ülkemizde gıda ürünlerin niteliklerini belirleyen bilinen ilk mevzuat, Sultan II. Beyazıt idaresince
(1481-1512) çıkarılan “ Kanunnamei İhtisabı Bursa” (1502) FERMANI’dır.
Bu fermanda yiyecek , içecek ve giyecekler için nitelikler belirtilmiştir.
1502 standartları
Ekmek içinde kara bulunursa ve çiğ olursa, tabanına let uralar; eksük olursa tahta külah uralar veya ud para cezası alalar.
Türkiye 783,562 km2 toplam yüzölçümü ile dünyanın 34. büyük ülkesidir (% 35 tarımsal alan, % 27 orman, % 18
mera ve otlak, %20 diğer).
Nüfus yoğunluğu 94.8 kişi/km2’dir .Genç nüfus (<22 yaş) yaklaşık 30 milyon kişidir..
TABLE OF CONTENTS
Tüm dünyada insanların yaşamak, fiziksel ve mental gelişimlerini sağlamak için yeterli gıdaya ulaşmaları ve gıdaların sağlık yönünden güvenli olması devredilemez ve ertelenemez temel insan hakkıdır.
Kanatlı endüstrisi; sağlıklı ürünler içeren seçenekler
önererek,
bunu satın alınabilir kılarak,
açık ve sorumlu bir şekilde iletişime geçerek,
dengeli beslenmeyi teşvik ederek
toplum sağlığının bir parçası olmalıdır.
Beslenme ve gıda güvenliği küresel bir sorundur.
Son On Yıldaki Gelişmeler
Kaliteli Üretmeyi Öğrenmek Zorundayız
90
TOPLAMKALİTEYÖNETİMİ
KALİTE GÜVENCE
KALİTE KONTROL
MUAYENE DENEY
KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ
KALİTE UYGULAMALARININ GELİŞİMİ
Ön gereksinim programları
GAP/GMP/GHP
HACCP sistemiGüvenli Gıda
Gıda güvenliği Yönetimi araçları
24/06/2005
Gıda Güvenliği
Etkileşimli İletişim
Sistem Yönetimi
Proses Kontrolü
HACCP Prensipleri
Ön Şart Programları
Vizyon, Misyon,Politika,Strateji,Hedef
ISO 9001:2008 KYS
ISO 22000:2005
HACCP
BRC
IFS
GENEL TERMİNOLOJİ
FSSC
ISO 22000
Gıda zincirinde;Hammaddeden başlayarak her bir aşamada tehlike analizleri yaparak,Gerekli yerlerde kritik kontrol noktaları belirleyerek bu noktaları kontrol ederek izleyen,“herhangi bir problemi henüz oluşmadan önleyen sistemin korunmasını sağlayarak belirli normlara uygun, güvenli gıda üretimini ve tüketiciye sunumunu sağlayan” bir gıda güvenliği yönetim sistemidir.
TABLE OF CONTENTS
Gıda Güvenliği zincirinde ilk üretim noktasından sofraya kadar olan tüm aşamalarda izlenebilirliğin sağlanması en önemli unsurlardan biridir.
Bitkisel üretimde (kontrollü ve sözleşmeli tarım) nakliye, depolama ve güvenli gıda üretimi birbirine paralel hareket ettiği sürece gıda güvenliği artmaktadır.
İZLENEBİLİRLİK
AVRUPA BİRLİĞİ YASALARI
REGULATION (EC) 178/2002
Madde-11 :Birliğe ihraç edilecek bütün tarım ürünleri Birlik tarafından tanınan bütün şartlara uymak zorunluluğundadır.
REGULATION (EC) 178/2002
Madde-18 : Birliğe ihraç edilecek gıda, gıdanın elde edildiği
hayvan, bitki ya da gıda maddesinde öngörülen veya
ortaya çıkması beklenen herhangi bir maddenin tespit
edilmesi için üretim işleme ve dağıtım ile ilgili tüm aşamalarda
İzlenebilirlik tesis edilmesi zorunludur.
REGULATION (EC) 1829/2003
REGULATION (EC) 1830/2003Genetik olarak değiştirilmiş organizmalardan oluşan ürünler etiketlenmeli ve ürünün tüketiciye sunulması durumunda bütün bilgiler bu etikette yer almalı.
İşletmeciler bu ürünlerin İzlenebilirliğini sağlamaktan sorumludurlar.
Gıda GüvenliğininZayıf Yönleri
• Uluslararası kuruluşlarla yetersiz ilişki,• Kayıt dışı çok sayıda işletmenin olması,• Gıda kontrol ve denetiminde etkinliğin sağlanamaması,• Tüketicilerin gıda güvenliği konusundaki bilgilerinin yeterli olmaması,• Laboratuvar yetersizlikleri,
BAŞARISIZ ŞİRKETLERDE
ORTAK NOKTALAR NELERDİR?
• Ben liderim, yardıma ihtiyacım yok, ben hep böyle yaptı, yaparım, ben…, ben…, ben…,Ben eminim……
• Pazar şartları değişir, ancak onlar değişmez,• Pazar şartları değişir, onlar da değişir ancak ters yönde• İyi yapanları taklit ederler ancak daha iyisini yapmayı düşünmezler• 1980’lerin ve 1990’ların kalite devrimini görmezden gelmeleri• Tüketicinin kalite beklentilerini görmezden gelmeleri• Müşterinin yeni değerlerini görmezden gelmek• Uzun dönem strateji ve planlamalarının olmaması (nereye gideceğinizi
bilmiyorsanız, yol sizi mutlaka bir yerlere götürür, muhtemelen yanlış yere…)
• Yönetmeyi sadece maliyetleri azaltmak olarak görürler; Değer yaratmayı unuturlar
Tüketicilerin bilgilere karşı davranışları yıllar içinde değişiklik göstermiştir
1970’lerde
1990’larda
BUGÜN
Tüketici Beklentileri
SanayiciYasal otorite
TüketiciTüketici
Gıda güvenliğiSorumluluk dağılımı
• Gıda güvenliği devlet güvencesi altında olmalıdır.
• Tüketiciler ne yedikleri konusunda bilinçlendirilmelidir.
• Üreticiler gıda üretimini sosyal bir sorumluluk olarak görmelidirler.
Güvenli gıda için çabalarınıza
Teşekkürler