Hastalık Üreten Yaşam Tarzımız Nasıl Değişir?

YAŞAM TARZI NASIL DEĞİŞİR?YAŞAM TARZI NASIL DEĞİŞİR?

Doç. Dr. Kemal YeşilçimenDoç. Dr. Kemal Yeşilçimen

Siyami Ersek Kalp MerkeziSiyami Ersek Kalp Merkezi

Nasıl özgür oluruz ?

Doç. Dr. KEMAL YEŞİLÇİMEN Özgeçmişi

1953 yılında Afyon’da doğdu. İlk,orta ve lise tahsilini Afyon’da bitirdi. 1970 yılında İ.Ü İstanbul Tıp Fakültesi’ne girdi. 1976 yılında Tıp doktoru oldu. 1980 Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde Fizyopatoloji uzmanı, 1984 İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma hastanesinde iç hastalıkları uzmanı oldu. 1986-87 GATA Haydarpaşa Hastanesinde vatani görevini yaptı. 1990 Siyami Ersek Göğüs-Kalp Damar Cerrahi Merkezinde kardiyoloji uzmanı oldu. 1991 İç hastalıkları ana bilim dalında doçent oldu. 2000 yılında imtihanla kardiyoloji şefi oldu. Aynı hastanede çalışmaktadır.

Ülkemiz için hayati önem taşıyan üç konuda kamuoyu oluşturmak için çalışmaktadır: Sağlıklı toplum için vazgeçilmez olan ‘Milli Sağlık Akademisi’ kurulması, Hastalıkların önlenmesi için ‘Önleyici Tıp ve Önleyici Kardiyoloji’ bilim dalının kurulması, Aşıdan ilaca, bilişimden enerjiye ülkemizi pazar haline getiren bilimsel mandacılığa karşı

koyacak ‘Bilim ve Teknoloji Merkezi’ kurulması.

‘Hastalık üreten yaşam tarzımız nasıl değişir?’ isimli kitabı vardır. www.kemalyesilcimen.com sitesiyle, kamuoyu oluşturmaya çalışmaktadır. 60’dan fazla yayını vardır. Türk Kardiyoloji Derneği üyesidir.

Hastalık üreten yaşam tarzı yüzünden Hastalık üreten yaşam tarzı yüzünden küresel bir küresel bir salgınla karşı karşıyayız.salgınla karşı karşıyayız.

Şişmanlık, hipertansiyon, diyabet, metabolik Şişmanlık, hipertansiyon, diyabet, metabolik sendrom, kalp-damar hastalıkları gibi yaygın sendrom, kalp-damar hastalıkları gibi yaygın sağlık sorunları giderek artıyor.sağlık sorunları giderek artıyor.

Kalp-damar hastalıkları, Kalp-damar hastalıkları, 2020’ye kadar giderek artan ölüm 2020’ye kadar giderek artan ölüm ve hastalık nedeni olmaya devam edecek* ve hastalık nedeni olmaya devam edecek*

*Murray CLJ, Lopez AD: The global burden of disease Cambridge: Harvard school of public *Murray CLJ, Lopez AD: The global burden of disease Cambridge: Harvard school of public health;1996.health;1996.

WHO - 2002

Buzdağının görünen kısmı Buzdağının görünen kısmı

Kalp krizi, felç ve ölümler

Buzdağının altı

Risk Faktörleri

Hipertansiyon

Hiperlipidemi

Obesite

Diyabet

Sigara

Hipertansiyon kaçınılmaz sonumuz

Yaşlıların % 95’inde hipertansiyon gelişecek.

2007 Canadian Hypertension Education Program Recommendations

Geçen yıl 7 milyon, son 10 yılda ise 60 Geçen yıl 7 milyon, son 10 yılda ise 60 milyon insan hipertansiyondan öldü. milyon insan hipertansiyondan öldü.

Ülkemizde ise hipertansiyonlu hasta sayısı Ülkemizde ise hipertansiyonlu hasta sayısı 16 milyon. Sırada bekleyen adaylar ise 21 16 milyon. Sırada bekleyen adaylar ise 21 milyon* milyon* * * Türk hipertansiyon prevalans çalışması, 2004

Oran Nüfus

D M

%7.2 2.850.000 Yeni D M %32.3

920.000 Bilinen D M %67.7 1.930.000 b GT

%6.7 2.650.000

Tip II Diyabet hızla artıyor

Satman İ, TURDEP Group. Diabetes Care 2002; 25: 1551-6

2007 yılı projeksiyon, erişkin nüfus

TÜRKİYE BÜYÜYORTÜRKİYE BÜYÜYOR TURDEP-1 ve TURDEP-2 (2010)TURDEP-1 ve TURDEP-2 (2010)

Göbek ve kalçadan büyüyor, diyabet artıyor.Göbek ve kalçadan büyüyor, diyabet artıyor.

Türk kadını 13 yılda 6 kilo alarak, 72 kilograma, Türk kadını 13 yılda 6 kilo alarak, 72 kilograma, Türk erkeği de 7 kilo alarak 80 kilograma yükseldi.Türk erkeği de 7 kilo alarak 80 kilograma yükseldi.

Türkiye'de diyabet prevalansı % 90 arttı. Türkiye'de diyabet prevalansı % 90 arttı. 1997de % 7.2 iken, 2010’da % 14'e ulaştı. 1997de % 7.2 iken, 2010’da % 14'e ulaştı.

Glukoz intoleransı, Postprandiyal hiperglisemi 2 misli arttı. Glukoz intoleransı, Postprandiyal hiperglisemi 2 misli arttı.

İlaç tedavisi verilen bu hastaların erişkin nüfusa oranı % 40. İlaç tedavisi verilen bu hastaların erişkin nüfusa oranı % 40.

Bunun anlamı; kazanılan para hastalığa yetmeyecek. Bunun anlamı; kazanılan para hastalığa yetmeyecek.

Obesite salgın gibi yayılıyor

Durum komik değil vahim !

Mısır şekeri yemeye devam

Çocuklarda bile obesite artıyor

Bu felaket değilse nedir?

Gelişmiş ülkelerde bu oran %20 üzerinde.

Buna bağlı tip II diyabet ve kalp damar hastalığı riski artarken, hayat beklentisi

azalıyor.

J Shields GB 201 WCC 2006 Barcelona

Vázquez-Antona CA. The primary prevention of the cardiovascular disease begins in the infancy. Arch Cardiol Mex. 2007 Jan-Mar;77(1):7-10.

.

İNSÜLİNİNSÜLİNDİRENCİDİRENCİ

KC yağ.KC yağ.safra kesesi h.safra kesesi h.

aterosklerozaterosklerozdislipidemidislipidemi

albuminürialbuminüriKBYKBY

glukozglukozintoleransıintoleransı

tip 2 DMtip 2 DM

hipertansiyonhipertansiyon

inmeinme

kor. kalp h.kor. kalp h.kalp yet.kalp yet.

OBESİTEOBESİTEkanserkanser

YAŞAM TARZININ SONUCU OLAN İNSÜLİN DİRENCİ VE OBESİTE

BİR DÜZİNE HASTALIĞIN ANASI

YAŞAM TARZININ SONUCU OLAN İNSÜLİN DİRENCİ VE OBESİTE

BİR DÜZİNE HASTALIĞIN ANASI

Her yıl 600.000 çocuk sigaraya başlıyor

Deneyen 4 kişinin 3 tanesi tiryaki oluyor

ÖLÜMKALP

KANSER

SAKATLIK

FELÇ

9 MİLYAR5 MİLYAR

2005 te Türkiye’de sigaraya 9 milyar $ yol açtığı zararlara 5 milyar $ harcandı

Sigarayla savaş derneği verileri-2005Sigarayla savaş derneği verileri-2005

19 Aralık 1998

Ülkemizde ölümlerin %55’i kalp damar kaynaklı

%43 %45 Koroner SerebrovaskülerDiğer %12

TEKHARF çalışmas 14 yıllık izlem verisi (1990-2004)2

Koroner ölüm, Avrupa ülkeleri arasında en yüksek

Onat A . TEKHARF:Türk erişkinlerinde kalp sağlığı. Argos, 2005, İstanbul.

Koroner kalp hastalığı hızla artıyor !Koroner kalp hastalığı hızla artıyor !

1990-2005 arası yılda %5-6 arttı. 1990-2005 arası yılda %5-6 arttı.

2005-2015 arası yılda % 7 artacak.2005-2015 arası yılda % 7 artacak.

Ölüm oranı : 10 yılda % 100 artacak.Ölüm oranı : 10 yılda % 100 artacak.

Amaç; Ölümü 10 yılda % 30 azaltmak. Amaç; Ölümü 10 yılda % 30 azaltmak.

Ölenlere ve gazilere selam olsun !Ölenlere ve gazilere selam olsun !

TKD Ulusal kalp sağlığı raporu - 2007TKD Ulusal kalp sağlığı raporu - 2007

'Happy' araştırması 'Happy' araştırması

Türkiye'de kalp yetmezliği sayısı 4 milyon Türkiye'de kalp yetmezliği sayısı 4 milyon

1,5 milyonu ileri düzeyde 1,5 milyonu ileri düzeyde

40 yaş üstü oran: Batı ülkeleri %3, Türkiye %9 40 yaş üstü oran: Batı ülkeleri %3, Türkiye %9

Sıklık dünya ortalamasının 3 katı yani %300 fazlaSıklık dünya ortalamasının 3 katı yani %300 fazla

Yani dünya ve olimpiyat şampiyonuyuzYani dünya ve olimpiyat şampiyonuyuz

Madalyalar kime verildi bilmiyoruzMadalyalar kime verildi bilmiyoruz

Bu şampiyonluk uzun yıllar devam edecek...Bu şampiyonluk uzun yıllar devam edecek...

Yaşam tarzı sonuçları milli felaket Yaşam tarzı sonuçları milli felaket gibi. gibi.

Kalp damar sağlığı alanındaki kayıplar; Kalp damar sağlığı alanındaki kayıplar; günümüzün işgallerinden, tsunamiden günümüzün işgallerinden, tsunamiden ve beklenen depremde ve beklenen depremde tahmin edilen kayıplardan daha fazladır. tahmin edilen kayıplardan daha fazladır.

Giderek sağlıksız bir toplum Giderek sağlıksız bir toplum oluyoruz. oluyoruz.

Duran E.:Kalp ve damar cerrahisi. Sönmez B.:Koroner arter hastalıkları Duran E.:Kalp ve damar cerrahisi. Sönmez B.:Koroner arter hastalıkları Cilt II, s 1344, 2005.Cilt II, s 1344, 2005.

İşte olimpiyat madalyamızİşte olimpiyat madalyamız

Bermuda şeytan üçgeni Bermuda şeytan üçgeni Koltuk - trafik - asansörKoltuk - trafik - asansör

SONUMUZU HAZIRLIYOR.

İ İnaktiviteninnaktivitenin DüzeltilmesiDüzeltilmesi Egzersizin artt r lmas için gerekli önerilerde bulunmal ve hastalar bu konuda teşvik etmeliyiz...!

Yaşam tarzımız sadece bizi hasta Yaşam tarzımız sadece bizi hasta etmiyor etmiyor

Bizimle yaşayan kedi köpekler de aynı Bizimle yaşayan kedi köpekler de aynı kaderi paylaşıyor. kaderi paylaşıyor. Şişmanlayan kedi ve köpekler için koşu Şişmanlayan kedi ve köpekler için koşu bantları hazır.bantları hazır.

Yaşam tarzımız Yaşam tarzımız

dünyamızı da hasta ediyor.dünyamızı da hasta ediyor.

Küresel ısınma mehdisi Al Küresel ısınma mehdisi Al Gore yaşam tarzının Gore yaşam tarzının sorgulanması gerektiğini sorgulanması gerektiğini söylüyor. söylüyor.

Bilim dünyası çözümü Bilim dünyası çözümü özetliyor: özetliyor: Yaşam tarzını Yaşam tarzını değiştirin ! değiştirin ! Bu konuda fikir Bu konuda fikir ayrılığı yok.ayrılığı yok.

UNCONVENİENT TRUTH : Uygunsuz gerçekUNCONVENİENT TRUTH : Uygunsuz gerçek

Gerçek olan ne? Bu yaşam tarzı bizi ve dünyamızı hasta Gerçek olan ne? Bu yaşam tarzı bizi ve dünyamızı hasta ediyor, kıyameti davet ediyor, sürdürülebilir değil. ediyor, kıyameti davet ediyor, sürdürülebilir değil.

Uygunsuz olan ne? Niçin uygunsuz ? Uygunsuz olan ne? Niçin uygunsuz ? Uygunsuz olan şu: Bu yaşam tarzı modern ve çağdaş ise Uygunsuz olan şu: Bu yaşam tarzı modern ve çağdaş ise

niçin bizi ve dünyamızı yok ediyor? (Al Gore)niçin bizi ve dünyamızı yok ediyor? (Al Gore) Yere göğe koyamadığımız bu Batı uygarlığı çok matahsa, Yere göğe koyamadığımız bu Batı uygarlığı çok matahsa,

neden bizi ve dünyamızı hasta ediyor?neden bizi ve dünyamızı hasta ediyor? Uygunsuz olan bu. Sorgulanması gereken bu.Uygunsuz olan bu. Sorgulanması gereken bu. Deve kuşu gibi kafamızı kuma gömer ve hala bu uygarlık Deve kuşu gibi kafamızı kuma gömer ve hala bu uygarlık

yolunda körü körüne gitmeye devam edersek, kendi elimizle yolunda körü körüne gitmeye devam edersek, kendi elimizle yok olacağız. Buzdağları tereyağ gibi eriyor yok olacağız. Buzdağları tereyağ gibi eriyor !!

Ölümlerin birinci nedeni olan Kalp-damar Ölümlerin birinci nedeni olan Kalp-damar hastalıkları, hipertansiyon, diyabet, hastalıkları, hipertansiyon, diyabet, şişmanlık, metabolik sendrom bu yaşam şişmanlık, metabolik sendrom bu yaşam tarzıyla yakından ilişkilidir. tarzıyla yakından ilişkilidir.

Yaşam tarzını düzeltmede ne kadar Yaşam tarzını düzeltmede ne kadar başarılı olursak, bu hastalıklara başarılı olursak, bu hastalıklara yakalanma, ölüm oranı ve ilaç yakalanma, ölüm oranı ve ilaç kullanma ihtiyacı o ölçüde azalır. kullanma ihtiyacı o ölçüde azalır.

W. Philip T. James:Obesity management: the cardiovascular benefits Eur Heart J W. Philip T. James:Obesity management: the cardiovascular benefits Eur Heart J Suppl 2005; 7Suppl 2005; 7

David A. Wood: Guidelines on cardiovascular risk assessment. Eur Heart J Suppl David A. Wood: Guidelines on cardiovascular risk assessment. Eur Heart J Suppl 2005; 7: L5-L10.2005; 7: L5-L10.

Yaşam tarzı değişikliği, önleyici kardiyolojinin Yaşam tarzı değişikliği, önleyici kardiyolojinin temelidir.temelidir.

Amerikan Kalp Birliği’nden, Avrupa ve Türk Amerikan Kalp Birliği’nden, Avrupa ve Türk Kardiyoloji Derneği’ne kadar tüm bilimsel Kardiyoloji Derneği’ne kadar tüm bilimsel kuruluşlar, kuruluşlar,

Diyabetten yüksek tansiyona, şişmanlıktan Diyabetten yüksek tansiyona, şişmanlıktan metabolik sendroma kadar risk faktörlerinin metabolik sendroma kadar risk faktörlerinin tedavisinde tedavisinde ilk önce ve ilk önce ve ısrarlaısrarla yaşam tarzı değişikliğini şart koşuyor. yaşam tarzı değişikliğini şart koşuyor.

European guidelines on cardiovascular disease prevention.2003 vol. 10 (supl): 1-78European guidelines on cardiovascular disease prevention.2003 vol. 10 (supl): 1-78 Third report of the national cholesterol education program. Circulation 2002, 106:3143-3421Third report of the national cholesterol education program. Circulation 2002, 106:3143-3421 European Society of cardiology guidelines for the management of hypertension 2003. j of European Society of cardiology guidelines for the management of hypertension 2003. j of

hypertension.2003, 21:1011hypertension.2003, 21:1011 Leif R. Erhardt: Managing cardiovascular risk: reality vs. perception. Eur Heart J Suppl 2005; 7: L11-Leif R. Erhardt: Managing cardiovascular risk: reality vs. perception. Eur Heart J Suppl 2005; 7: L11-

L15. L15. Luc F. Van Gaal, Ilse L. :What is the relationship between risk factor reduction and degree of weight Luc F. Van Gaal, Ilse L. :What is the relationship between risk factor reduction and degree of weight

loss? Eur Heart J Suppl 2005; 7: L21-L26.loss? Eur Heart J Suppl 2005; 7: L21-L26.

28

Hipertansiyonda ilk kuralYaşam tarzını değiştir !

Dğer risk faktörleri, OH veya hastalık

Normal SKB 120-129 veya DKB 80-84

Yüksek normal SKB 130-139 veya DKB 85-89

Evre 1 HTSKB 140-159 veya DKB 90-99

Evre 2 HTSKB 160-179 veya DKB 100-109

Evre 3 HT SKB ≥180 veya DKB ≥110

Başka risk faktörü yok

Tedavi yok! Tedavi yok!

Birkaç ay süre ile yaşam şekli değişikliği KB kontrolü sağlanamazsa ilaç tedavisi

Birkaç hafta süre ile yaşam şekli değişikliği KB kontrolü sağlanamazsa ilaç tedavisi

Yaşam şekli değişiklikliği + acil ilaç tedavisi

1-2 risk faktörü

Yaşam şekli değişikliği





3 veya daha fazla risk faktörü, MS, OH veya diyabet


Yaşam şekli değişikliği ve isteğe bağlı ilaç tedavisi

Yaşam şekli değişikliği + ilaç tedavisi


Yaşam şekli değişikliği + acil ilaç tedavisi

DiyabetYaşam şekli değişikliği


Tanı konulmuş KV veya renal hastalık

Yaşam şekli değişiklikliği+ acil ilaç tedavisi

Yaşam şekli değişiklikliği+ acil ilaç tedavisi




Sağlıklı yaşam tarzının yararı

Uygulama Miktar SKB/DKB

Sodyum 1.8 g ya da -5.1 / -2.7 mmol/gün azaltılması

Kilo kaybı her kg için -1.1 / -0.9

-3.9 / -2.4 Alkol kullanımı 3.6 içki/gün

Aerobik egzersiz 150 dak/hafta -4.9 / -3.7

Diyet Hipertansif -11.4 / -5.5 Normotansif -3.6 / -1.8

2007 Canadian Hypertension Education Program Recommendations

Erken ateroskleroz, obesite ve diyabet salgını Erken ateroskleroz, obesite ve diyabet salgını nedeniyle nedeniyle birincil korumaya erken yaşlarda birincil korumaya erken yaşlarda başlamak gerekir.başlamak gerekir.

Ancak erken yaşlardan itibaren ilaçlarla uzun Ancak erken yaşlardan itibaren ilaçlarla uzun süreli tedavi süreli tedavi yan etki ve ekonomik yan etki ve ekonomik kaygılar taşıyor. kaygılar taşıyor.

Bu yüzden yaşam tarzı değişikliği Bu yüzden yaşam tarzı değişikliği kesinlikle en uygun stratejidir.kesinlikle en uygun stratejidir.

Napoli C. Rethinking primary prevention of atherosclerosis-Napoli C. Rethinking primary prevention of atherosclerosis-related diseases. related diseases.

Circulation.Circulation. 2006;114:2517-27 2006;114:2517-27. .

Yılda 372 bin kişi Yılda 372 bin kişi pisi pisine ölüyorpisi pisine ölüyor

Sağlık Bakanlığı ile Başkent Ün. Ortak araştırmasında ; Sağlık Bakanlığı ile Başkent Ün. Ortak araştırmasında ; 250 bin kişi tarandı250 bin kişi tarandı; Türkiye'nin hastalık haritası çıkarıldı. ; Türkiye'nin hastalık haritası çıkarıldı.

Üç yılda tamamlanan araştırmanın çarpıcı sonucu: Üç yılda tamamlanan araştırmanın çarpıcı sonucu: Sağlığa dikkat edilse ölümlerin yüzde 86'sı önlenebilir.Sağlığa dikkat edilse ölümlerin yüzde 86'sı önlenebilir.

Ölen 430 bin kişiden 372 bininin, yaşam tarzını değiştirmediği ve Ölen 430 bin kişiden 372 bininin, yaşam tarzını değiştirmediği ve önlenebilir riskleri dikkate almadığı için öldüğü ortaya çıktı. önlenebilir riskleri dikkate almadığı için öldüğü ortaya çıktı.

Yani, son 10 yılda 3 milyon kişi pisi pisine öldü.Yani, son 10 yılda 3 milyon kişi pisi pisine öldü. Sağlığa dikkat edilse, milyonlarca insan hayatta olacaktı. Sağlığa dikkat edilse, milyonlarca insan hayatta olacaktı. http://arsiv.sabah.com.tr/2005/07/24/gun101.html#http://arsiv.sabah.com.tr/2005/07/24/gun101.html#

Tüm ölümlerin % 60’ı

Koroner kalp, Diyabet

Kanser, KOAH

EUROPREVENT, Athens 2006


R Bonita Translating Preventive Strategies from wealthy countries to poorer countries:


R Bonita Translating Preventive Strategies from wealthy countries to poorer countries:

"Populating the world with healthy people"

Dünyada her yıl önlenebilir ölüm sayısı, 2. dünya savaşında ölenlerin sayısına eşit.

Dünyada her yıl önlenebilir ölüm sayısı, 2. dünya savaşında ölenlerin sayısına eşit.

INTER-HEARTINTER-HEART araştırması sonucu

Kalp krizinin risk faktörleri ve yaşam tarzı ile ilgisini çok açık gösterdi.

Yani, kalp krizi piyangodan çıkmıyor, hastalık üreten yaşam tarzının doğal sonucu.

INTER-HEART : Kalp kriINTER-HEART : Kalp krizi için risk zi için risk faktörlerifaktörleri

Risk Faktörü Düzeltilmiş Risk Oranı

• Sigara 2.87 (2.58 - 3.19)

• Diyabet 2.37 (2.07 – 2.71)

• Hipertansiyon 1.91 (1.74 – 2.10)

• Abdominal obezite

1.62 (1.45 – 1.80)

• Hiperkolesterolemi (yüksek LDL, düşük HDL) 3.25 (2.81 - 3.76)

• Psikososyal stres

2.67 (2.21 – 3.22)

• Günlük sebze/meyve yeme

0.70 (0.62 – 0.79)

• Egzersiz 0.86 (0.76 – 0.97)

• Alkol kullanımı 0.91 (0.82 – 1.02)

Yusuf S et al. Lancet. 2004;364:937-952

3/4

Diyabet

Dislipidemi Sigara Ateroskleroz

Hipertansiyon Obezite Sedanter Yaşam

İşte Sağlığımızı bozan Risk Faktörleri İşte Sağlığımızı bozan Risk Faktörleri

Dünyada risk faktörlerine bağlanan Dünyada risk faktörlerine bağlanan Önlenebilir ölüm oranlarıÖnlenebilir ölüm oranları

Ezzati et al. WHO 2000 Report. Lancet. 2002;360:1347-1360.

Atfedilen mortalite (x1000; toplam 55,861,000)

Yüksek mortaliteli, gelişmekte olan bölge

Düşük mortaliteli, gelişmekte olan ülke

Gelişmiş bölge

0 80007000600050004000300020001000

Yüksek kan basıncı

Tütün

Yüksek kolesterol

Güvensiz seks

Obesite

Fizik inaktivite

Alkol

Kömür dumanı

Demir eksikliği

Açlık

Bu riskleri önlemede bunca yılda gelinen yer iseBu riskleri önlemede bunca yılda gelinen yer ise ;;

Toplam risk yönetimiToplam risk yönetimi: : Hastalık doğuran tüm risk faktörleriyle Hastalık doğuran tüm risk faktörleriyle mücadele.mücadele.

Yaşam tarzının ürettiği risklerle mücadele dev bir Yaşam tarzının ürettiği risklerle mücadele dev bir sektör doğuruyor. Bu riskleri üreten bataklığı sektör doğuruyor. Bu riskleri üreten bataklığı kurutmak çok daha ucuz ve kolay olmasına rağmen kurutmak çok daha ucuz ve kolay olmasına rağmen bu işi kim yapacak? bu işi kim yapacak?

Hastalık üreten yaşam tarzının toplumsal olarak Hastalık üreten yaşam tarzının toplumsal olarak ıslahı yani ‘ıslahı yani ‘Bataklık yönetimiBataklık yönetimi’ kavramı ise henüz ’ kavramı ise henüz bilinmiyor. bilinmiyor.

Şişmanlıktan kansere kadar bir dizi sağlık Şişmanlıktan kansere kadar bir dizi sağlık sorununa sorununa getirilen çözümler, yaşam tarzını getirilen çözümler, yaşam tarzını değiştirmek yerine, yaratılan sektörü daha da değiştirmek yerine, yaratılan sektörü daha da büyütmek esasına dayalı. büyütmek esasına dayalı.

Daha şimdiden, 5-6 ilacın ayrı ayrı veya tek Daha şimdiden, 5-6 ilacın ayrı ayrı veya tek tablet halinde alınacağı ilginç bir döneme tablet halinde alınacağı ilginç bir döneme giriyoruz. giriyoruz.

Sadece hipertansiyon için bile çok sayıda ilaca Sadece hipertansiyon için bile çok sayıda ilaca mahkum olabiliriz* mahkum olabiliriz* İlaç almayanların İlaç almayanların akibeti ise kötü. akibeti ise kötü.

*Bakris GL et al. Am J Kidney Dis. 2000;36:646-661. *Lewis EJ et al. N Engl J Med. 2001;345:851-860.

Hedef kan basıncına ulaşmak için Gerekli antihipertansif ilaç sayısı

Ortalama sayı Hedef KB

Çalışma 1 2 3 4 (mm Hg)

UKPDS DKB <85

ABCD DKB <75

MDRD OKB <92

HOT DKB <80

AASK OKB <92

IDNT SKB/DKB 135/85

UKPDS = United Kingdom Prospective Diabetes Study; ABCD = Appropriate Blood Pressure Control in Diabetes; MDRD = Modification of Diet in Renal Disease; HOT = Hypertension Optimal Treatment; AASK = African American Intervention Study of Kidney Disease; IDNT = Irbesartan Diabetic Nephropathy Trial.

Bakris GL et al. Am J Kidney Dis. 2000;36:646-661. Lewis EJ et al. N Engl J Med. 2001;345:851-860.

Genel eğilim : Daha erken ve daha güçlü tedavi

Monoterapi

Oral

Kombine (2-3 OAD)

Kombine tedavi

(1-3 OAD)+

(İnsülin)

İnsülin

tedavisi

Klinik Diyabet

(126 mg/dl)

Prediyabet

Tip 2 Tip 2 DDiyabetiyabet : durum farklı : durum farklı değildeğil

Yaşam Tarzının Değiştirilmesi

(100-125 mg/dl)

Hipertansiyon ve dislipidemi kontrol altına Hipertansiyon ve dislipidemi kontrol altına alınabilirse, diyabetle boğuşan şişman bir dünyada alınabilirse, diyabetle boğuşan şişman bir dünyada yaşıyor olacağız. yaşıyor olacağız.

Obesite ile ilgili araştırmalar ise son sürat devam Obesite ile ilgili araştırmalar ise son sürat devam ediyor. ediyor.

Mideye konan kelepçe ve balonlar, karında Mideye konan kelepçe ve balonlar, karında toplanan yağların ameliyatla alınması, iştah artıran toplanan yağların ameliyatla alınması, iştah artıran reklamlardan sonra alınan iştah kesen ilaçlar ve reklamlardan sonra alınan iştah kesen ilaçlar ve daha niceleri… daha niceleri…

Yediğiniz içtiğiniz kalorilerin emilmeden atılması da Yediğiniz içtiğiniz kalorilerin emilmeden atılması da dahil olmak üzere bir sürü çözüm(!) hizmetinizde.dahil olmak üzere bir sürü çözüm(!) hizmetinizde.

Yaşam tarzının arka planı

Fedakar sektör kucak açmış bekliyor.

Hastalık üreten yaşam tarzını Hastalık üreten yaşam tarzını değiştirmenize gerek yok ! değiştirmenize gerek yok !

Zaten isteseniz bile değiştiremezsiniz*Zaten isteseniz bile değiştiremezsiniz*

Yaşam tarzını zorunlu olarak Yaşam tarzını zorunlu olarak yaşıyoruz.yaşıyoruz.

Hasta olun - tedavi olun, verilen mesaj Hasta olun - tedavi olun, verilen mesaj bu !bu !

* * Kjeldsen S. E. TROPHY in the prevention of hypertension. Blood Pressure. 2006; 15: 132–134Kjeldsen S. E. TROPHY in the prevention of hypertension. Blood Pressure. 2006; 15: 132–134

Küresel sağlık anlayışıKüresel sağlık anlayışı

Moral ve akıl vermeye devam ediyorMoral ve akıl vermeye devam ediyor

Hasta olmaktan korkma !Hasta olmaktan korkma !

Geç kalmaktan kork ve akıllı ol Geç kalmaktan kork ve akıllı ol

Akıllı hasta nasıl olunur ?Akıllı hasta nasıl olunur ?

Akıllı hasta Akıllı hasta nasıl olunur ? nasıl olunur ?

Küresel sağlık mehdileriKüresel sağlık mehdileri sihirli gıdalarla sihirli gıdalarla teknolojik rüyalarla teknolojik rüyalarla toplumu sürekli uyarıyor.toplumu sürekli uyarıyor.

Teknolojik rüya 100.000 $

fındık

Suni kalp

Sağlık bilinci vermek yerine, teknolojik Sağlık bilinci vermek yerine, teknolojik rüyalarla ve sihirli rüyalarla ve sihirli (!) gıdalarla toplum büyüleniyor. (!) gıdalarla toplum büyüleniyor.

Gündem fındık fıstıkla işgal ediliyor. Gündem fındık fıstıkla işgal ediliyor. Fındığı tek tek mi yoksa avuçla mı yiyelim ? Fındığı tek tek mi yoksa avuçla mı yiyelim ?

Geçen yıl keten tohumu moda idi. Geçen yıl keten tohumu moda idi. Sağlık mehdilerimiz şimdi de inciri Sağlık mehdilerimiz şimdi de inciri keşfetti. keşfetti.

‘‘Şunu yiyin, bunu yapmayın’ türünde Şunu yiyin, bunu yapmayın’ türünde öneriler, Sağlık ve hayatımızın kilitlendiği öneriler, Sağlık ve hayatımızın kilitlendiği kara kutunun şifrelerini ne yazık ki kara kutunun şifrelerini ne yazık ki çözemiyor.çözemiyor.

Bu şifreyi nasıl çözebiliriz? Bu şifreyi nasıl çözebiliriz? Asıl Da Vinci’nin Asıl Da Vinci’nin şifresi bu !şifresi bu !

Bu şifreyi çözmeden yaşam tarzını Bu şifreyi çözmeden yaşam tarzını değiştirmek, koruyucu önlemleri almak değiştirmek, koruyucu önlemleri almak mümkün değildir.mümkün değildir.

Neden çözemiyoruz ?Neden çözemiyoruz ? Nasıl çözebiliriz ?Nasıl çözebiliriz ?

Bu şifreyiBu şifreyi

Bilim; Bilim; Sebep - Netice Sebep - Netice ilişkisini araştırır ilişkisini araştırır

Neden?Neden?

Kötü kaderimizi yani Kötü kaderimizi yani Neticeyi değiştirmenin yoluNeticeyi değiştirmenin yoluSebepleri düzeltmekten Sebepleri düzeltmekten geçer.geçer.

Hatice

Hatice’ye Hatice’ye değildeğil Neticeye bak !Neticeye bak ! Önemli olan Önemli olan

hangisi ?hangisi ?

Hatice Yaşam tarzı

Sebep

Netice Sonuç

Günümüz de herkes Günümüz de herkes neticeneticeyle uğraşıyor. yle uğraşıyor. Yaşam tarzıYaşam tarzına göre plan yapan yok !na göre plan yapan yok !

Çünkü Çünkü neticeyle uğraşmak karlı bir işneticeyle uğraşmak karlı bir iş, , altın yumurtlayan trilyon altın yumurtlayan trilyon dolarlık dev bir sektör. dolarlık dev bir sektör.

Hastalık üreten yaşam tarzının sebeplerini Hastalık üreten yaşam tarzının sebeplerini ortadan kaldırmak ise, altın yumurtlayan ortadan kaldırmak ise, altın yumurtlayan tavuğu kesmek. tavuğu kesmek.

Yaşam tarzının perde arkası

Risk faktörleri nasıl önlenir? Risk faktörleri nasıl önlenir? Neden önlenemiyor? Esas Neden önlenemiyor? Esas sorun bu! sorun bu!

Hipertansiyon, şişmanlık, şeker hastalığı, Hipertansiyon, şişmanlık, şeker hastalığı, koroner kalp hastalığı, kalp krizi koroner kalp hastalığı, kalp krizi sonuçtur. sonuçtur.

Bu sonuçlara yol açan sebepler ne olacak? Bu sonuçlara yol açan sebepler ne olacak?

Nüfusun yaşlanması halinde ise işimiz daha Nüfusun yaşlanması halinde ise işimiz daha zor.zor.

Hastalıkları kazıyın, altından yaşam tarzı çıkar

Yaşam tarzını neden değiştiremediğimiz Yaşam tarzını neden değiştiremediğimiz ve nasıl ve nasıl değiştirileceği sorusu cevapsız. değiştirileceği sorusu cevapsız.

Temel sorun olduğunun henüz farkında Temel sorun olduğunun henüz farkında değiliz. Sıradan insanların değiştirme bilgi ve değiliz. Sıradan insanların değiştirme bilgi ve iradesi yok.iradesi yok.

Küresel akvaryumda yaşayan insanlar, Küresel akvaryumda yaşayan insanlar, yavaşça ısıtılan suda yaşayan kurbağa yavaşça ısıtılan suda yaşayan kurbağa gibi…gibi…

Yaklaşan Yaklaşan tehlikeden habersiztehlikeden habersiz, sunulan , sunulan hayatı hayatı zevkle yaşıyorlar. zevkle yaşıyorlar.

KRİZ-ÖLÜM

www.kemalyesilcimen.comwww.kemalyesilcimen.com

Halk memnunHalk memnun

Acısı sonra çıkacak. Halkın durumdan haberi var mı?

‘‘Yaşam tarzını değiştirinYaşam tarzını değiştirin’ ’ diyen bilime diyen bilime rağmenrağmen Yaşam tarzı Yaşam tarzı neden değişmiyor ? neden değişmiyor ?

Bilim insanları mı anlatamıyor, Bilim insanları mı anlatamıyor, yoksa yoksa toplum mu anlamıyor ? toplum mu anlamıyor ?

Bu çağrıya uymak neden bu kadar zor ? Bu çağrıya uymak neden bu kadar zor ?

Yaşam tarzımız,Yaşam tarzımız,

Farkında olmadan yaptığımız tercihleri Farkında olmadan yaptığımız tercihleri tekrar seçmemiz için, zihnimize gizlice tekrar seçmemiz için, zihnimize gizlice yüklüyor.yüklüyor.

Seçim listesi önceden hafıza kartımıza Seçim listesi önceden hafıza kartımıza işleniyor, biz de sözüm ona özgür işleniyor, biz de sözüm ona özgür seçimler yapıyoruz. seçimler yapıyoruz.

Bunun neresi özgürlük ?Bunun neresi özgürlük ?

Medyanın yüklediği bilgilerin

belleği ve robotu oluyoruz

Bizler seçimleri, seçimler yaşam tarzını Bizler seçimleri, seçimler yaşam tarzını yaratır.yaratır.

Yaşam tarzını belirleyen, yaptığımız seçimler Yaşam tarzını belirleyen, yaptığımız seçimler olduğuna göre, sağlıklı seçimleri nasıl olduğuna göre, sağlıklı seçimleri nasıl yapabiliriz? yapabiliriz?

Kötü alışkanlıklardan nasıl Kötü alışkanlıklardan nasıl kurtulabiliriz? kurtulabiliriz?

Bize öğretilmeyen özgürlük eğitimi bu. Bize öğretilmeyen özgürlük eğitimi bu.

Helmstetter S.:Bizi biz yapan seçimlerimiz. Sistem yayıncılık.1996Helmstetter S.:Bizi biz yapan seçimlerimiz. Sistem yayıncılık.1996

Yönettiğimizi zannederken yönetilen biz oluyoruz.

Yani dış dünyadan yüklenen bilgilerin belleği ve robotu oluyoruz.

Böyle bir dünyada, biz kimin hayatını yaşıyoruz?

Kaybolan bize ait yaşam nerede?

Algıyı kirlenmesinin çaresi bilgiyi analiz eden Bilimsel değerlendirme ve anti-virüs programıdır

Bu programa sahip insanları aldatmak zordur.

Eğitimin bu programdan yoksun bulunması, Ezberci eğitimle beyinlerin kilitlenmesi Toplumun algısını teslim alıyor.

Sigaradan her çeşit kötü alışkanlığa Sigaradan her çeşit kötü alışkanlığa bağımlı olurken, ‘ bağımlı olurken, ‘elimde değilelimde değil’ ’ diyoruz. diyoruz.

Yönetim bizim elimizde değilse kimin Yönetim bizim elimizde değilse kimin elinde?elinde? ‘Elimde değil’ dediğimiz her şeyi ‘Elimde değil’ dediğimiz her şeyi dış dünyanın egemenliğine terk ederken dış dünyanın egemenliğine terk ederken irademiz kayboluyor, algımız irademiz kayboluyor, algımız yabancılaşıyor. yabancılaşıyor.

Ekran karşısında hipnotize Ekran karşısında hipnotize oluyoruz.oluyoruz.

ve yüklenen bilgilerin robotu ve yüklenen bilgilerin robotu oluyoruzoluyoruz

Böyle bir dünyada, biz kimin hayatını yaşıyoruz ? Kaybolan bize ait yaşam nerede ?

Dış dünyadan yağan bilgilerin miktarı Dış dünyadan yağan bilgilerin miktarı artarken artarken yaşam tarzı değişiyor, başka yaşam tarzı değişiyor, başka biri oluyoruz.biri oluyoruz.

Dış dünyadan yüklenen bilgilere X diyelim. Dış dünyadan yüklenen bilgilere X diyelim.

Bu yeni bilgiler zihnimizi kaplarken, Bu yeni bilgiler zihnimizi kaplarken, yani; yüklenen bilgiler (X) yani; yüklenen bilgiler (X) sonsuza giderken, sonsuza giderken, eski bilgilerin hayata yansıma olasılığı eski bilgilerin hayata yansıma olasılığı sıfırdır. sıfırdır.

Beynimize kaydedilen bilgileri Beynimize kaydedilen bilgileri nasıl kontrol edebiliriz? nasıl kontrol edebiliriz?

Her şeyin beynimize kaydedildiği bir Her şeyin beynimize kaydedildiği bir girdisi ve yaşam tarzına girdisi ve yaşam tarzına dönüşen bir de çıktısı vardır.dönüşen bir de çıktısı vardır.

Giren bilgiyi kontrol edemediğimiz sürece, Giren bilgiyi kontrol edemediğimiz sürece, yaşam tarzına dönüşen çıktısını yaşam tarzına dönüşen çıktısını değiştiremeyiz.değiştiremeyiz.

Sağlıklı yaşam kılavuzu, bilimsel değerlendirme ve anti-virüs programlarına göre bilginin işlenmesi,

Yararsız ve zararlı bilgilerin elenerek sadece sağlıklı bilgilerin beynimize kaydedilmesi gerekir.

Ancak bu işlem yeterli değildir.

Şimdiki yaşam tarzımız, eski bilgilerin eseridir.

Arşivdeki eski programlar, yanlış bilgileri ve kötü alışkanlıkları da içeriyor.

Bu yüzden tüm arşiv temizlenmeli ve bilimin ışığında yeniden yüklenmelidir.

Bu süreç; virüsle kilitlenmiş beyinden, sağlıklı yeni bir insanın doğmasıdır.

Kötü alışkanlıklar ve risk faktörleri, Kötü alışkanlıklar ve risk faktörleri,

Algı yönetimi ile değiştirilebilirAlgı yönetimi ile değiştirilebilir..

Tansiyon, şeker, kolesterol, egzersiz Tansiyon, şeker, kolesterol, egzersiz düzeyi, alkol ve sigara düzeyi, alkol ve sigara alışkanlığı değiştirilebilir. alışkanlığı değiştirilebilir.

Yapılacak şey, sağlıksız programlar yerine, Yapılacak şey, sağlıksız programlar yerine, sağlıklı yaşam programlarını sağlıklı yaşam programlarını yüklemektir. yüklemektir.

Bireysel yöntemleri öğrenirken gerçeğin altını Bireysel yöntemleri öğrenirken gerçeğin altını çizelim: çizelim:

Bireysel çözümler toplumsal yanlışları Bireysel çözümler toplumsal yanlışları düzeltmez. Önemli olan toplumsal çözümdür.düzeltmez. Önemli olan toplumsal çözümdür.

İçinde yaşadığımız akvaryumu hastalık üreten İçinde yaşadığımız akvaryumu hastalık üreten bataklığa çeviren her çeşit kirlenme, felaketlerin bataklığa çeviren her çeşit kirlenme, felaketlerin asıl nedeni. asıl nedeni.

Bu yüzden, ‘şunu yiyin, bunu yapmayın’ türünde Bu yüzden, ‘şunu yiyin, bunu yapmayın’ türünde öneriler, sağlığımızın kilitlendiği kara kutunun öneriler, sağlığımızın kilitlendiği kara kutunun şifresini çözemiyor. şifresini çözemiyor.

Bizler bu öneriler peşinden koşarken, yaşam tarzı hastalık üretmeye devam ediyor.

Derelere akıtılan zehirler, kimyasal atıklar, Derelere akıtılan zehirler, kimyasal atıklar, İçme suyuna karışan kanalizasyon suları, İçme suyuna karışan kanalizasyon suları, Oksijenimizi tüketen kirli sanayi, ekzos ve partiküller… Oksijenimizi tüketen kirli sanayi, ekzos ve partiküller… FFiltresiz bacalardan üstümüze çöken dumanlar, iltresiz bacalardan üstümüze çöken dumanlar, Devasa gemilerle ülkemize sokulan radyasyonlu hurdalar, Devasa gemilerle ülkemize sokulan radyasyonlu hurdalar, GDO’lu, hormonlu, katkı maddeli, tarım ilaçlı gıdalar, GDO’lu, hormonlu, katkı maddeli, tarım ilaçlı gıdalar, Her çeşit kanser, hastalık ve ölümlere yol açıyor.Her çeşit kanser, hastalık ve ölümlere yol açıyor. Kirlenmiş akvaryumda önce hastalanan, sonra da Kirlenmiş akvaryumda önce hastalanan, sonra da

tedavi için çırpınan zavallı bir toplumun içler acısı hali tedavi için çırpınan zavallı bir toplumun içler acısı hali

Ne dev hastaneler,Ne dev hastaneler,

Ne sağlığa harcanan milyarlar,Ne sağlığa harcanan milyarlar,

Ne de giydiğimiz kırmızılar Ne de giydiğimiz kırmızılar

Sağlığı korumuyor. Hastalıklar artıyor.Sağlığı korumuyor. Hastalıklar artıyor.

Çare ; Dr. İthali mi, Sağlığı koruma mı?Çare ; Dr. İthali mi, Sağlığı koruma mı?

Önleyici Kardiyoloji ve Tıp uzmanlığı Önleyici Kardiyoloji ve Tıp uzmanlığı

Halk Sağlığı Fakültesi neden yok?Halk Sağlığı Fakültesi neden yok?

Sağlık Bakanlığının açıklamasına göre Sağlık Bakanlığının açıklamasına göre son 3 yıl içinde hasta sayısı son 3 yıl içinde hasta sayısı rekor kırdı. rekor kırdı.

Hastane, doktor ve yatak sayısı Hastane, doktor ve yatak sayısı artmasına rağmen, doktor ve yatak artmasına rağmen, doktor ve yatak başına düşen hasta sayısı yaklaşık % başına düşen hasta sayısı yaklaşık % 50 oranında arttı. 50 oranında arttı.

NTV : 26 Mart 2006NTV : 26 Mart 2006

Bu kadar hastaya ne hastane ne Bu kadar hastaya ne hastane ne doktor ve ne de ilaç yetişir. doktor ve ne de ilaç yetişir.

Türkiye’nin toplam sağlık Türkiye’nin toplam sağlık harcamasıharcaması * *

1992 yılında 6 milyar dolar iken, 1992 yılında 6 milyar dolar iken, 2006 yılında 30 milyar dolara yükseldi.2006 yılında 30 milyar dolara yükseldi. Kişi başına ortalama sağlık Kişi başına ortalama sağlık

harcamasıharcaması * * 1992 yılında 103 dolar iken, 2000 yılında 194 1992 yılında 103 dolar iken, 2000 yılında 194

dolara, dolara, 2006 yılında 381 dolara yükseldi2006 yılında 381 dolara yükseldi. .

Ancak daha sağlıklı değiliz.Ancak daha sağlıklı değiliz.Harcamalar bataklığı kurutmaya yönelik Harcamalar bataklığı kurutmaya yönelik

değil.değil.Bu yüzden hasta sayısı azalmıyor. Bu yüzden hasta sayısı azalmıyor. Tek tek avlamakla sivrisinek bulutları Tek tek avlamakla sivrisinek bulutları

bitmiyor.bitmiyor. * Capital dergisi: Sağlık yatırımları. Temmuz 2007, s:129* Capital dergisi: Sağlık yatırımları. Temmuz 2007, s:129

Tıpkı Amerika’da olduğu gibi. Belgesel uzmanı Michael Moore Amerika’dan

bildiriyor.

Fazla harcama, sağlık anlamına Fazla harcama, sağlık anlamına gelmiyorgelmiyor

Az harcama da sağlıksız yaşam Az harcama da sağlıksız yaşam anlamına gelmiyoranlamına gelmiyor

Çözüm ; bilim ve akıl oyunu iseÇözüm ; bilim ve akıl oyunu ise

Bilim ve akıl gücümüzün ışığında çalışarak,Bilim ve akıl gücümüzün ışığında çalışarak, Hastalık üreten risk faktörlerinden bizi Hastalık üreten risk faktörlerinden bizi

kurtaracak, kurtaracak, Kötü alışkanlıklar ve bağımlılıktan bizi özgür Kötü alışkanlıklar ve bağımlılıktan bizi özgür

kılacak,kılacak, Sağlıklı yaşam tarzını kuracak yöntemleri Sağlıklı yaşam tarzını kuracak yöntemleri

bulmalıyız,bulmalıyız,

Nasıl ?Nasıl ?

Bilimsel Araştırmalar Bilimsel Araştırmalar yapılmalıdır ! yapılmalıdır !

Ancak bu bilimsel yaklaşım, Ancak bu bilimsel yaklaşım, Hastalıkları azaltacağı için Hastalıkları azaltacağı için Sektörü küçültme riski taşıyor. Sektörü küçültme riski taşıyor.

Sorunun düğümlendiği yer Sorunun düğümlendiği yer burası !burası !

Sektörün küçülme riskiSektörün küçülme riski önemli bir sorun, önemli bir sorun, Araştırmaların finansmanıAraştırmaların finansmanı ise ise ayrı bir sorun. ayrı bir sorun.

Sektör küçülürse zararları kim karşılayacak? Sektör küçülürse zararları kim karşılayacak?

Sektörün büyümesi ise bilimi teşvik ederken, Sektörün büyümesi ise bilimi teşvik ederken, gelişeceği yönü de belirliyor: gelişeceği yönü de belirliyor: Getirisi olan Getirisi olan sonuçlar ! sonuçlar !

Götürüsü olan Götürüsü olan sebepler sebepler ne olacak ? ne olacak ? Bu sorular bilim dünyasını aşıyor. Bu sorular bilim dünyasını aşıyor.

Araştırmaların finansmanı, getirisi olan sonuçlara Araştırmaların finansmanı, getirisi olan sonuçlara dayandığı için dayandığı için

Geri dönüşü olmayan araştırmalar bilimin Geri dönüşü olmayan araştırmalar bilimin çıkmaz sokağı. çıkmaz sokağı.

Risk faktörleri ve hastalıkların önlenmesi geri Risk faktörleri ve hastalıkların önlenmesi geri dönüşü yok ediyor. Bu yüzden hastalık üreten dönüşü yok ediyor. Bu yüzden hastalık üreten bataklığı kurutma görevini şimdilik üstlenen yok. bataklığı kurutma görevini şimdilik üstlenen yok.

Bu görevi üstlenmesi gereken sosyal güvenlik ve Bu görevi üstlenmesi gereken sosyal güvenlik ve kamu kurumlarının ise ayırabileceği kaynağı kamu kurumlarının ise ayırabileceği kaynağı yok. yok.

Kardiyovasküler riskleri azaltmak için

Bireysel ve toplumsal önlemlerireysel ve toplumsal önlemler Yüksek riskli gruplara yönelik

tedavi Topluma yönelik girişimler

J Am Board Fam Med 2006; 19: 232-9, Medicine 2006; 34: 290-5 J Am Board Fam Med 2006; 19: 232-9, Medicine 2006; 34: 290-5

Oysaki alınacak önlemler çok açık : İlk yöntemin başarı oranı şimdilik düşük. Toplumsal girişimler daha etkili ve yararlı.

İlaİlaççla tedavide başarı la tedavide başarı oranı doranı düüşşüükk

Antihipertansif

TÜRK HİPERTANSIYON PREVALANS ÇALIŞMASI,

Lipid düşürücü

NHANES, 1999-2000

0

10

20

30

40

70

%%

%59%59

Farkında

50

60

%8%8

%35%35

%12%12

%5%5

Tedavi altında

İlaçla hedef değerde

Farkında Tedavi altında

İlaçla hedef değerde

%31%31

Tedavide neden başarılı değiliz ?Tedavide neden başarılı değiliz ?

Yaşadığımız akvaryum kirli. Yaşadığımız akvaryum kirli.

Yaşam tarzımız bizi hasta ediyor. Yaşam tarzımız bizi hasta ediyor.

Yaşam alanlarımız, binalar, caddeler, taşıtlar ve çevre Yaşam alanlarımız, binalar, caddeler, taşıtlar ve çevre kirliliği ile işgal altında. Evlerimiz ise eşyalara boğulmuş.kirliliği ile işgal altında. Evlerimiz ise eşyalara boğulmuş.

Tek özgürlük alanı rahat koltuğumuz ise binbir kanalla Tek özgürlük alanı rahat koltuğumuz ise binbir kanalla algımızın yeniden düzenlendiği mini hapishanemiz.algımızın yeniden düzenlendiği mini hapishanemiz.

ABD : obesite ve diyabet salgın ABD : obesite ve diyabet salgın

Yaşam tarzının kısmi değişimi ve Yaşam tarzının kısmi değişimi ve koruyucu tedavi, koruyucu tedavi,

Son 30 yılda kalp-damar hastalıkları ve Son 30 yılda kalp-damar hastalıkları ve kalpten ölümleri % 40 azalttı. kalpten ölümleri % 40 azalttı.

Obesite ve diyabet salgını, tekrar artışa Obesite ve diyabet salgını, tekrar artışa yol açabilir. yol açabilir.

Gaziano JM, Braunwald E. Kalp hastalıklarının tarihsel yönü. Gaziano JM, Braunwald E. Kalp hastalıklarının tarihsel yönü.

Kardiyovasküler risk faktörleri atlası. 2007Kardiyovasküler risk faktörleri atlası. 2007

Euroaspire araştırması sonuçları Euroaspire araştırması sonuçları yaşam tarzını ihmal ettiğimizi yaşam tarzını ihmal ettiğimizi gösteriyor. gösteriyor.

Bunca ilaç, doktor ve çabaya rağmen, Bunca ilaç, doktor ve çabaya rağmen, hipertansiyon, diyabet ve şişmanlık hipertansiyon, diyabet ve şişmanlık tedavisinde başarılı değiliz. tedavisinde başarılı değiliz.

Yaşam tarzına gerekli önemi Yaşam tarzına gerekli önemi vermiyoruz.vermiyoruz.

Wood D. European Society of Cardiology Congress 2007; 2, 2007; Vienna, Austria.

Hipertansiyon, Kolesterol, DiyabetHipertansiyon, Kolesterol, Diyabet

a. >140/90 veya DM >130/80 mm Hg, b. > 4.5 mmol/L, c. > 2.5 mmol/L

Hastaların yüzdesi (%)Hastaların yüzdesi (%)EUROASPIREEUROASPIRE

surveyssurveys

Yüksek Yüksek KB KBa a

(%(% ) )

Yüksek Yüksek TCTCbb (%) (%)

Yüksek Yüksek LDL-CLDL-Ccc (% (% ) )

DM DM (%(% ) )

Survey 1 Survey 1 58.158.1 94.594.5 96.496.4 17.17.44

Survey 2 Survey 2 58.358.3 76.776.7 78.178.1 20.20.11

Survey 3 Survey 3 60.960.9 46.246.2 47.547.5 28.28.00

Gelişmiş ülkelerde koroner kalp hastalığı ve ölüm oranı önlemler sonucu azalıyor

100,000 de

800

Finlandiya 600

400

İrlanda Hollanda İngiltere

200 ABD İtalya

Avustralya

0

1970 1973 1976 1979 1982 1985 1988 1991 1994 1997 2000

WHO istatistikleri 2004 35 -74 arası E

1969-2000 yılları arası erkeklerde ölüm (25-74 yaş)

100 000.de

600

Finlandiya 400

İsveç

Yunanistan

200

0

1969 1979 1989 1999

European Association for Cardiovascular Prevention & Rehabilitation

Finlandiya Kalp hastalığını önleme başarısı (1982 – 1997) 0

Risk Faktörleri -71% kolesterol -53% Sigara -11% Kan basıncı -7% -100

Tedaviler -24% AMI tedavisi -4%

-200 Sekonder önleme -8% Kalp yetmezliği -2% Angina:CABG & PTCA -8% Angina: Aspirin -2%

-300

375 fewer deaths Diğer faktörler -5% in 1997 Laatikainen et al Am J Epid 2005 162 764

-400 1982 1997

A Registered Branch of the ESC

European Association for Cardiovascular Prevention & Rehabilitation (EACPR)

İSVEÇ başarısı (8196 – 2002)

Risk fak. kötüleşme +5%

-1000

-4000

Risk fak. iyileşme -68% -7000

-10000

15248 -13000 Daha az ölüm

Tedaviye bağlı -32%

Lena Björck 1986 2002 -16000

European Association for Cardiovascular Prevention & Rehabilitation (EACPR) A Registered Branch of the ESC

Başarının sırrı

Kalp damar hastalığı ölüm oranı %70 azaldı.

İsveç ve Finlandiya artık yüksek riskli ülke değil.

Bu güzel sonucun, 1/3 oranı tedaviye,

2/3 oranı ise yaşam tarzının değişimi sonucu risk faktörlerinin azaltılmasına bağlı.


Başarının sırrı

Sigara içimi azaldı. Obesite oranı hala düşük.

Hipertansiyonda düşüş sağlandı.

Kolesterol düzeyinde belirgin azalma var.


Nasıl yaptılar ?

Sağlık, eğitim, sanayi, gıda sektörü birlikte çalıştı.

Yaşam tarzını değiştirmeye yönelik yoğun sağlık

eğitimi ve sürekli etkinlikler düzenlendi.


Avrupa’nın en büyük Avrupa’nın en büyük Önleyici kardiyoloji projesi Önleyici kardiyoloji projesi

EUROACTION EUROACTION

Profesyonel ekip yaklaşımınınProfesyonel ekip yaklaşımının

Risk faktörleri ve yaşam tarzında Risk faktörleri ve yaşam tarzında

önemli düzelme sağladığını gösterdi. önemli düzelme sağladığını gösterdi.

Anahtar mesajlar

• Önleme sağlık odaklı olmalı

• Topluma yönelik olmalı

• Fiyat-etkin olmalı

• Hükümet liderliği gerekir

http://www.who.int/chp/chronic disease_report

EUROPREVENT Athens 2006

Avrupa Uzlaşı Raporu - 2004Avrupa Uzlaşı Raporu - 2004

Sağlıklı kalpler için sadece eğitim yeterli değil. Sağlıklı kalpler için sadece eğitim yeterli değil. Mortaliteyi düşürmek için toplumsal stratejiler Mortaliteyi düşürmek için toplumsal stratejiler

gerekir.gerekir. Uygun fizik ve çevre şartlarının sağlanması Uygun fizik ve çevre şartlarının sağlanması

gerekir.gerekir. Politika oluşturulmasında bir çok sektöre yer Politika oluşturulmasında bir çok sektöre yer

vermeli. vermeli. Eğitim düzeyi düşük fakir gruplar hedef kitle Eğitim düzeyi düşük fakir gruplar hedef kitle

seçilmelidir.seçilmelidir. Sigara, beslenme, bedensel aktivite ve obesite için Sigara, beslenme, bedensel aktivite ve obesite için

uzman raporları hazırlanmalıdır. uzman raporları hazırlanmalıdır.

Lüksemburg DeklarasyonuLüksemburg Deklarasyonu

Risk faktörleri için farkındalığı Risk faktörleri için farkındalığı yükseltmek.yükseltmek.

Başarı odaklı stratejiler geliştirip Başarı odaklı stratejiler geliştirip uygulamak.uygulamak.

Çocukluk döneminde sağlıklı yaşam Çocukluk döneminde sağlıklı yaşam eğitimi.eğitimi.

DE-PLAN Çalışması

Avrupa ülkelerinde eş zamanlı olarak yapılıyor.

Yüksek riskli kişilerde tip 2 diyabeti önlemek için yaşam tarzını değiştirmeye yönelik program yapmak, uygulamak ve değerlendirmek.

Yaşam tarzını değiştirmeye yönelik girişimler metabolik sendrom ve kalp damar hastalığı riskini azaltır mı?

DE-PLAN projesi

Ne yapmalıyız ?Ne yapmalıyız ?

Önleme stratejileri

Toplumsal strateji : daha etkili*

Bireysel stratejiBireysel strateji : yüksek risk : yüksek risk grubu grubu

* Emberson J. Evaluating the impact of population and high risk strategies for the * Emberson J. Evaluating the impact of population and high risk strategies for the primary primary

prevention of cardiovascular disease. Eur. Heart J. 2004; 25:484-491prevention of cardiovascular disease. Eur. Heart J. 2004; 25:484-491

Bireysel Bireysel stratejinin zorlukları

Ömür boyu sürer* Ömür boyu sürer* Kolay değildir. Süreklilik gerekir*Kolay değildir. Süreklilik gerekir* Profesyonel yaklaşım gereklidir*Profesyonel yaklaşım gereklidir* Uygulamada zorluklar vardır* Uygulamada zorluklar vardır* Direnç varsa davranış tedavisi Direnç varsa davranış tedavisi

gerekir*gerekir* Sanıldığı gibi ucuz değildir.Sanıldığı gibi ucuz değildir. Başarılı olmazsa zaman kaybıdır.Başarılı olmazsa zaman kaybıdır. Başarı öngörülemez. Başarı öngörülemez. * European guidelines on cardiovascular disease prevention.2003 vol. 10 * European guidelines on cardiovascular disease prevention.2003 vol. 10

(supl): 1-78(supl): 1-78

Toplumsal strateji

Risk faktörleri sıklığı Hedef belirleme Profesyonel ekipler Sektörlerle işbirliği Eğitim, bilgilendirme Topluma ulaşma :

MEB, medya, vakıflar, gönüllüler sivil toplum örgütleri, toplum liderleri

Temel hedeflerTemel hedefler

SigaraSigara Beslenme / diyetBeslenme / diyet Fizik aktiviteFizik aktivite ObeziteObezite HipertansiyonHipertansiyon

Kontrol Altında Kontrol Altında HipertansiyonHipertansiyon

8

20

0

5

10

15

20

25

30

35

40

Yü

zde

%

Tüm hipertansifler Antihipertansif alanlar

Türk hipertansiyon prevalans çalışması, 2004

Hastalık üreten bataklığı kurutmak yerine Hastalık üreten bataklığı kurutmak yerine

tablet ve sprey dağıtmak sorunu çözmüyor.tablet ve sprey dağıtmak sorunu çözmüyor.

Hipertansiyonda başarı oranımız; Hipertansiyonda başarı oranımız; ilaç alanlarda % 20, ilaç alanlarda % 20, almayanlarda % 8. Diğerleri almayanlarda % 8. Diğerleri riskli yaşantısına devam ediyor. riskli yaşantısına devam ediyor.

Ne olacak bu hastaların hali? Ne olacak bu hastaların hali? Risk faktörleri nasıl Risk faktörleri nasıl önlenir? önlenir? Neden önlenemiyor ? Esas sorun bu ! Neden önlenemiyor ? Esas sorun bu !

Ne yapmalıyız ?Ne yapmalıyız ?

Sağlıklı yaşam tarzı, toplum mühendisliği projesidir. Sağlıklı yaşam tarzı, toplum mühendisliği projesidir. Anayasada şu madde mutlaka olmalıdır :

Yaşadığımız akvaryumu temizleme ve temiz tutma, Yaşadığımız akvaryumu temizleme ve temiz tutma, sağlıklı çevre ve yaşam tarzının sağlanması, devletin devletin görevidir.görevidir. Devlet bu amaçla gerekli her türlü önlemi alır, düzenlemeyi yapar.

Taşıdığımız bedeni kim yönetecek ? Taşıdığımız bedeni kim yönetecek ?

Dış dünyadan yüklenen programlar mı, Dış dünyadan yüklenen programlar mı, Yoksa biz mi ? Bu açıdan bakılırsa, Yoksa biz mi ? Bu açıdan bakılırsa,

Sorun ; Özgürlük, insan hakkı ve demokrasi Sorun ; Özgürlük, insan hakkı ve demokrasi sorunu. Çözüm ise bilim ve akıl oyunusorunu. Çözüm ise bilim ve akıl oyunu

‘ ‘Medya dersiMedya dersi’ zorunlu olmalı ! ’ zorunlu olmalı !

Medya okur-yazarlığı olmadan medya Medya okur-yazarlığı olmadan medya izlemek, anti-virüs programı olmadan izlemek, anti-virüs programı olmadan bilgisayar kullanmaya benzer. bilgisayar kullanmaya benzer.

Medya nasıl izlenir, nasıl yarar sağlarız? Medya nasıl izlenir, nasıl yarar sağlarız? Yararsız, zararlı, virüslü Yararsız, zararlı, virüslü programlardan nasıl korunabiliriz? programlardan nasıl korunabiliriz?

Sağlıksız bilgileri tanıma ve doğrusunu Sağlıksız bilgileri tanıma ve doğrusunu öğrenme yeteneğini nasıl kazanabiliriz?öğrenme yeteneğini nasıl kazanabiliriz?

Sağlıklı yaşam kılavuzuSağlıklı yaşam kılavuzu Seçme yönetimiSeçme yönetimi

Hayat BilgisiHayat Bilgisi dersi kapsamında dersi kapsamında

okutulmalı ve sürekli okutulmalı ve sürekli yenilenmelidir. yenilenmelidir.

Bilimsel değerlendirme dersiBilimsel değerlendirme dersi

Akıl yürütmeyi, sorun çözmeyi, düşünce ve çözüm Akıl yürütmeyi, sorun çözmeyi, düşünce ve çözüm üretmeyi öğreten bu program ders olarak okutulmalıdır. üretmeyi öğreten bu program ders olarak okutulmalıdır.

Bilgi okyanusu içinde pazarlanan bir sürü yanlış bilgi Bilgi okyanusu içinde pazarlanan bir sürü yanlış bilgi içinden, doğru ve yararlı olanı nasıl seçebiliriz? içinden, doğru ve yararlı olanı nasıl seçebiliriz?

Yanlış ve zararlı olanı nasıl tanıyabiliriz? Yanlış ve zararlı olanı nasıl tanıyabiliriz?

Bilgiyi nasıl yorumlar, değerlendirir Bilgiyi nasıl yorumlar, değerlendirir

ve yaşam tarzına nasıl yansıtabiliriz?ve yaşam tarzına nasıl yansıtabiliriz?

‘‘Ulusal Korunma KılavuzuUlusal Korunma Kılavuzu’ şart.’ şart.

Korunma; Risk faktörleri ve hastalıkları üreten akvaryum Korunma; Risk faktörleri ve hastalıkları üreten akvaryum kirlenmesinin önlenmesidir. kirlenmesinin önlenmesidir.

Korunmanın nasıl yapılacağını planlayan, hedef ve Korunmanın nasıl yapılacağını planlayan, hedef ve öncelikleri belirli ‘öncelikleri belirli ‘Ulusal bir stratejiUlusal bir strateji’ gerekir.’ gerekir.

Milli Sağlık AkademisiMilli Sağlık Akademisi kurulmalıdır. kurulmalıdır.

Merkezi beyin olarak sağlıklı yaşam projesini yönetecek.Merkezi beyin olarak sağlıklı yaşam projesini yönetecek.

Planlama, uygulama ve denetimden sorumlu olacak.Planlama, uygulama ve denetimden sorumlu olacak.

Ulusal Sağlık ve Yaşam politikası Ulusal Sağlık ve Yaşam politikası Hastalık odaklı değil, Sağlık odaklı olmalıHastalık odaklı değil, Sağlık odaklı olmalı

Kestiği cezaya göre maaş vermek cezayı patlatır.Kestiği cezaya göre maaş vermek cezayı patlatır.

Performansla hasta sayısı ve ilaç tüketimi % 100 arttı.Performansla hasta sayısı ve ilaç tüketimi % 100 arttı.

Hastalıkları artıran değil, hastalıkları azaltan ve sağlığı Hastalıkları artıran değil, hastalıkları azaltan ve sağlığı koruyan işlemlerin Performansı olmalıdır. koruyan işlemlerin Performansı olmalıdır.

Algı kirlenmesini önleyen, Algı kirlenmesini önleyen, Sağlıklı yaşam algısını yöneten Sağlıklı yaşam algısını yöneten ‘ ‘Ulusal Algı Ulusal Algı YönetimiYönetimi’ kurulmalıdır. ’ kurulmalıdır.

Toplum sağlığını kötü yönde etkileyen Toplum sağlığını kötü yönde etkileyen her türlü bilinçaltı kurgulamaya her türlü bilinçaltı kurgulamaya karşı ‘karşı ‘Ulusal Algıyı Ulusal Algıyı Koruma KanunuKoruma Kanunu’ çıkarılmalıdır. ’ çıkarılmalıdır.

Ulusal Algı Yönetimi ve Ulusal sağlık Ulusal Algı Yönetimi ve Ulusal sağlık kuruluşları kuruluşları Sağlıklı Yaşam Akademisiyle Sağlıklı Yaşam Akademisiyle koordine çalışmalıdır. koordine çalışmalıdır.

Sağlığa zararlı reklam ve yayınlar Sağlığa zararlı reklam ve yayınlar

Filtrelenmelidir !Filtrelenmelidir !

Chicago Üniversitesi, yüzbin reklamı Chicago Üniversitesi, yüzbin reklamı inceledi:inceledi:

Reklamı yapılan gıdaların Reklamı yapılan gıdaların % 98'i yağ, tuz % 98'i yağ, tuz ve şeker yükü. ve şeker yükü. % 90'ının ise besin değeri % 90'ının ise besin değeri düşük.düşük.

ABD'de çocuk obezite oranı : ABD'de çocuk obezite oranı : 1978-2004 yılları 1978-2004 yılları arasında 3 kat arttı. arasında 3 kat arttı. 25 milyon çocuk obez veya aşırı kilolu.25 milyon çocuk obez veya aşırı kilolu.

Bilim kurumlarının öncülüğü olmadan Bilim kurumlarının öncülüğü olmadan sağlıklı toplumu kurmak mümkün sağlıklı toplumu kurmak mümkün değildir. değildir.

Türk Kardiyoloji DerneğiTürk Kardiyoloji Derneği’ ne bu yaşamsal ’ ne bu yaşamsal konuda her türlü imkan ve yetki konuda her türlü imkan ve yetki verilmelidir.verilmelidir.

Bilimsel araştırma ve ödüllü Bilimsel araştırma ve ödüllü araştırmaların yönü, sağlıklı yaşam araştırmaların yönü, sağlıklı yaşam eksenine çevrilmelidir. eksenine çevrilmelidir.

Hastalık üreten akvaryumun temizlenmesi ve Hastalık üreten akvaryumun temizlenmesi ve sağlıklı hayata geçişin yol haritasının çizilmesi sağlıklı hayata geçişin yol haritasının çizilmesi amacıyla, amacıyla,

Ortak akıl ve bilimin çözümler Ortak akıl ve bilimin çözümler ürettiği kongrelere ihtiyaç ürettiği kongrelere ihtiyaç duyuyoruz.duyuyoruz.

Toplumu hasta eden sorunları ve yaşam tarzını Toplumu hasta eden sorunları ve yaşam tarzını masaya yatıran, bilimin sükuneti içinde çözüm masaya yatıran, bilimin sükuneti içinde çözüm yollarını arayan yollarını arayan paneller yapmalıyız.paneller yapmalıyız.

Sağlıklı Yaşam KongreleriSağlıklı Yaşam Kongreleri düzenlenmelidir.düzenlenmelidir.

TKDTKD

Kirleten kaynakları ve akıllı filtreleri bulmalıyız Kirleten kaynakları ve akıllı filtreleri bulmalıyız

Kuyruğu ile oynayan kedi gibi sonuçlarla uğraşmak Kuyruğu ile oynayan kedi gibi sonuçlarla uğraşmak yerine, hastalık üreten sebeplere yönelmeliyiz. yerine, hastalık üreten sebeplere yönelmeliyiz.

Kıt kaynaklarımızı bilimin ışığında daha akıllıca Kıt kaynaklarımızı bilimin ışığında daha akıllıca kullanarak, çıkış yolunu bulmak zorundayız.kullanarak, çıkış yolunu bulmak zorundayız.

Akvaryum temizliği için Akvaryum temizliği için Ulusal kongrelerUlusal kongreler şart ! şart !

ÇözümÇözüm

Bilim adamları üretirBilim adamları üretir

Aydınlar tartışır ve uğraşırAydınlar tartışır ve uğraşır

Yönetimler uygularYönetimler uygular

Bedensel, ruhsal, sosyal hastalıkların önlenmesi için

‘Ulusal Kongreler’ düzenlenmeli

‘Milli Sağlık Akademisi’ kurulmalı

‘Önleyici Kardiyoloji’ - ‘Önleyici Tıp’

‘Halk Sağlığı Fakültesi’ açılmalı

Aşıdan ilaca, bilişimden enerjiye ülkemizi soyan bilimsel mandacılığa karşı

‘Bilim ve Teknoloji Merkezi’ kurulmalı.

yaya

sorunlara sorunlara

bilimsel çözümler bilimsel çözümler üretecek üretecek

ve çıkış yolları ve çıkış yolları bulacağız,bulacağız,

ya da sorunları ya da sorunları kördüğümkördüğüm haline getiren haline getiren sonuçlar peşinde sonuçlar peşinde koşacağız. koşacağız.

Hangisini seçelim? Hangisini seçelim?

Yaşam tarzına Yaşam tarzına bu şekilde bu şekilde bakarak sorunları bakarak sorunları çözemeyiz.çözemeyiz.

Sizlerin öncülüğünde yapılacak Sizlerin öncülüğünde yapılacak ‘‘Ulusal Yaşam KongresiUlusal Yaşam Kongresi’ ’

Sağlık ve hayatımızın kilitlendiği şifreyi Sağlık ve hayatımızın kilitlendiği şifreyi çözecektir. çözecektir.

Başarımız, beyin gücümüzün göstergesi Başarımız, beyin gücümüzün göstergesi olacaktır.olacaktır.

Da Vinci’nin Şifresi

Huang Dee : Nai Ching (Huang Dee : Nai Ching (2600 B.C. 1st Chinese Medical text2600 B.C. 1st Chinese Medical text))

Küresel sağlık anlayışıKüresel sağlık anlayışı

ABD sağlık sektörü : 2.4 trilyon $

Herkes sonuçlarla uğraşıyor ?Herkes sonuçlarla uğraşıyor ?

Sonuçlarla uğraşmak karlı bir iş, Sonuçlarla uğraşmak karlı bir iş, Altın yumurtlayan dev bir sektör. Altın yumurtlayan dev bir sektör.

Sebepleri yok etmek ise, Sebepleri yok etmek ise, Altın yumurtlayan tavuğu kesmek. Altın yumurtlayan tavuğu kesmek.

Piyasa Piyasa tanrısıtanrısıPiyasa Piyasa tanrısıtanrısı

Şimdi herşey bunun için. ve herkes bunu tavaf ediyorŞimdi herşey bunun için. ve herkes bunu tavaf ediyor

Bizi yutmaya çalışan yaşam tarzına nasıl Bizi yutmaya çalışan yaşam tarzına nasıl direnebiliriz ?direnebiliriz ?

Nasıl özgür oluruz ?

Hangi istiklal var ki, Hangi istiklal var ki,

ecnebilerin nasihat ve planlarıyla ecnebilerin nasihat ve planlarıyla yükselebilsin.yükselebilsin.

Atatürk, 6 Mart 1922, TBMMAtatürk, 6 Mart 1922, TBMM

Geleceğimize kendimiz sahip olmalıyız !Geleceğimize kendimiz sahip olmalıyız !

Atatürk, 27 Ocak 1923, İzmirAtatürk, 27 Ocak 1923, İzmir

Health & Medicine

Hastalık Üreten Yaşam Tarzımız Nasıl Değişir?