Radyolojiye giriş

RADYOLOJİK YÖNTEMLERRADYOLOJİK YÖNTEMLER

● Tanısal yöntemlerTanısal yöntemler

● Girişimsel yöntemler Girişimsel yöntemler (Tedavi yöntemleri)(Tedavi yöntemleri)

www.radyolojiteknikerleri.com


● Tanısal yöntemlerTanısal yöntemler◆ Konvansiyonel RadyografiKonvansiyonel Radyografi

◆ Kontrastlı tetkiklerKontrastlı tetkikler

◆ MammografiMammografi

◆ Ultrasonografi (US)Ultrasonografi (US)

◆ Anjiografi (DSA)Anjiografi (DSA)

◆ Renkli Doppler Ultrasonografi (RDUS)Renkli Doppler Ultrasonografi (RDUS)

◆ Bilgisayarlı Tomografi (BT)Bilgisayarlı Tomografi (BT)

◆ Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG)Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG)

◆ Dijital RadyografiDijital Radyografi

RADYOLOJİK YÖNTEMLERİN SEÇİMİRADYOLOJİK YÖNTEMLERİN SEÇİMİ

❐ AlgoritmAlgoritm Doğru tanı ve tedavi uygulamak için yöntemleri belirli bir Doğru tanı ve tedavi uygulamak için yöntemleri belirli bir

disiplin içinde kullanmaktır.disiplin içinde kullanmaktır.

Algoritmin temel ilkeleri:Algoritmin temel ilkeleri: Yararlılık, Zararsızlık ve Yararlılık, Zararsızlık ve Ekonomik oluşuEkonomik oluşu

❐ Sensitivite ve SpesifiteSensitivite ve Spesifite

❐ Radyolojik KonsültasyonRadyolojik Konsültasyon!!


KONVANSİYONEL RADYOGRAFİ

X-ışını kullanılır.

Radyolojinin temel görüntüleme yöntemidir.

İskelet sistemi, toraks patolojilerinde sık kullanılır.

Kalsifikasyon ve taşlar belirlenebilir.

Avantajı: Ucuz ve kolay erişilir olması,

Dezavantajı:Düşük kontrast rezolüsyonu ve süperpozisyonlardır.


KONTRASTLI TETKİKLER

Y. dokular arasında kontrast farklılığı oluşturmak için “kontrast maddeler” kullanılır.

Pozitif kontrast maddeler: baryum, iyod,

Negatif kontrast maddeler: hava, CO2

Kontrastlı tetkikler: İVP, Sistografi, RGP, HSG, İV kolanjiografi, PTK, Kistografi, Baryumlu tetkikler, Myelografi, kavernozografi, anjiografi, lenfanjiografi vs.


MAMMOGRAFİ

Mammografi cihazı; düşük enerjili ve homojen x-ışını üretir.

Kullanılan film/kaset kombinasyonu farklıdır.

Uzaysal/kontrast rezolüsyonu yüksektir.

Memenin iç yapısı (süt bezleri, yağ dokusu, vasküler yapılar) net olarak ortaya konur.

Özellikle meme kanserinin tanısında kullanılır.

50 yaş üzerinde tarama amaçlı kullanılır.


ULTRASONOGRAFİ (US)Yüksek frekanslı ses dalgası (2-10Mhz) kullanılır.

Avantajları: Ucuz, kolay uygulanır, noniyonizan, multiplanar görüntü, portatif olması.

Dezavantajları: Hava, kemik doğal bariyerdir (Akc, barsaklar), hekime ve cihaza bağımlıdır.

Kullanım alanları: Pediatrik yaş grubu, obstetrik, yüzeyel organlar (tiroid, meme, eklem vs), endosonografi (transrektal, transvajinal), US eşliğinde biopsi, kist drenajı.


ANJİOGRAFİ (DSA)Kateter kullanılarak intravasküler kontrast madde

verilerek arteriografi veya venografi yapılır.

İnvaziv bir yöntemdir.

Anjiografi cihazları x-ışını ile çalışır. Günümüzde dijitalize cihazlar kullanılmaktadır (DSA).

Vasküler lezyonların (AVM, anevrizma, AVF, oklusiv vasküler hastalıklar, vasküler tümörler) tanısıda kullanılır.

Vasküler lezyonların radyolojik tedavisinde etkin rol alır.


RENKLİ DOPPLER ULTRASONOGRAFİ (RDUS)Doppler frekans kayması: Ses dalgası hareketli bir yapı

(eritrositler) ile karşılaştığında frekansı değişir.

Kanın akım hızı ve yönü belirlenir.

Bu bilgiler bir spektrum olarak,

B-mod görüntü ile birlikte akımı yönüne göre renklendirilerek verilir (RDUS).

Noninvaziv vasküler tanı yöntemidir.

Dezavantajları: US ile aynı ve anatomik detay vermez.


BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ (BT, CT)X-ışını ile çalışır.

Kesitsel görüntü verir (Aksiyel, koronal)

Kontrast rezolüsyonu konvansiyonel radyografiden yüksektir.

Attenüasyon değerleri (HU): Su“0”, hava“-1000”, yağ “-100”,y.doku“30-80”, kemik“200-500”, metaller“3000”

İV kontrast madde ile y.dokular arasında kontrast farklığı daha iyi ortaya konulabilir.

Kullanım alanı: MSS, baş-boyun, toraks, abdomen, pelvis, iskelet sistemi.


BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ (BT, CT)Yazılım progamlarındaki gelişme ile: üç boyutlu

görüntüleme, BT anjiografi, BT floroskopi,

BT eşliğinde biopsi, kist, abse drenajı yapılabilir.

Avantajları; MR’a göre daha ucuz ve yaygın olması, kısa inceleme süresi, US karşılaştırıldığında film vermesi ve içi hava dolu yapıları göstermesi

Dezavantajıları;US’den pahalı ve iyonizandır. MR, US’den kontrast rezolüsyonu düşüktür. Üç planda görüntü vermez. Yoğun kemik yapının bulunduğu yerlerde y.dokuların değerlendirilmesi güçtür.


MANYETİK REZONANS GÖRÜNTÜLEMEYaratılan yüksek manyetik alanda radyo dalgaları ile görüntü

elde olunur.

Kesitsel görüntü :Aksiyel, koronal, sagital. Kontrast rezolüsyonu BT’den yüksektir.

Kullanım alanı: MSS, m.spinalis, muskuloskeletal sistem, kardiovasküler patolojiler

Yenilikler: MR anjiografi, üç-boyutlu gör., MR floroskopi

Dezavantajları: Pahalı, uzun süreli tarama süresi, paramanyetik cisimler (kalp pili, metalik klips ve protez), Klostrofobi, yaşlı-düşkün hastalar, çocuklar. Kemik, kalsifikasyon ve hava sinyalsizdir.


DİJİTAL RADYOGRAFİDijital görüntü: Sütün ve sıralardan oluşan sayısal

görüntü: TV ekranında gri tonda görünür ışığa dönüştürülür.

US, MR, BT ve Anjiografi dijital görüntülerdir.

Konvansiyonel radyografiler de dijitalize edilmiştir.

Dijital görüntü: Bilgisayar ortamında arşivlenir, lokal veya geniş bilgisayar ağları ile hastane içi, ülke içi, hatta ülkeler arası görüntü transferi yapılabilir. Film ve banyo masrafı büyük ölçüde ortadan kalkmaktadır.


Health & Medicine

Radyolojiye giriş