21.12.2013

1

Ovaryen Hiperstimulasyon sonrası endometriosis reküransı artıyor mu?

Dr Tevfik Yoldemir

Marmara Üniversitesi

Kadın Hastalıkları ve Doğum A.D.

tevfik@yoldemir.com

Sunum Akışı

• Kısa Fizyopatoloji

• Reküransın değerlendirilmesi

• Çalışmalar

– Retrospektif

– Prospektif

• Sonuç

Fizyopatoloji -1

Fertil Steril 2008;90:247–57

Fizyopatoloji -2

Fertil Steril 2008;90:247–57

Fizyopatoloji -3 Endometriozisin doğal seyri

Yen and Jaffe’s reproductive endocrinology Jerome F. Strauss, Robert L. Barbieri.—6th ed.

21.12.2013

2

Rekürans

• Laparoskopide klinik ve/veya biopsi ile kanıtlanmış endometriozis• Ultrasonografide endometriotik kist (sitolojik inceleme ile

doğrulanmış)• Derin endometriotik implantlar (rektosigmoid/ rektovaginal

septum)• Cerrahi gereklilik• Kronik Pelvik ağrı

– VAS, BB skalası

• Dismenore• Disparone• Yaşam kalite skalaları

– EQ-5Dindex, EQ-5Dvas (fiziksel fonksiyon, kendisinin değerlendirdiği)– Kısa form 12 (fiziksel ve mental sağlık)

Rekürans - endometrioma

An Atlas of ENDOMETRIOSIS Third Edition

Rekürans - endometrioma

An Atlas of ENDOMETRIOSIS Third Edition

Rekürans –rektovaginal endometriosis

Human Reproduction Vol.18, No.6 pp. 1328±1333, 2003

Rekürans - rektovaginal endometriosis

Human Reproduction Vol.23, No.5 pp. 1069–1075, 2008

Rekürans – Bekleme vs tedavi

Reproductive BioMedicine Online (2010) 20, 410– 415

124 hasta36 ay takip

21.12.2013

3

Rekürans- Dismenore

Human Reproduction Vol.21, No.10 pp. 2679–2685, 2006

Prospektif gözlemsel729 hastaEvre 1-2, 3-4 endometriozis36 ay takip

%32 %24 %21 %19

Rekürans - Hastalık

Human Reproduction Vol.21, No.10 pp. 2679–2685, 2006

%3 %11 %11 %23

Rekürans - Ağrı / Endometrioma

Fertil Steril 2010;93:716–21.

Prospektif gözlemsel166 hastaEvre 3-4 endometriozis36 ay takip

Rekürans - Ağrı / Endometrioma

Fertil Steril 2010;93:716–21.

Endometrioma – IVF/ICSIProspektif kohort48 hasta

Endometrioma – IVF/ICSI

21.12.2013

4

Cerrahi / medikal tedavi gerekliliği -IVF

Retrospektif kohort189 hastaEvre 1-2, 3-436 ay takip

Cerrahi / medikal tedavi gerekliliği -IVF

Cerrahi / medikal tedavi gerekliliği -IVFEndometrioma / rektovaginal

endometriosis – IUI/IVF

10

5

3

14

5

3

Retrospektif kohort177 hastaEvre 1-2,3-4 endometriozis1-15 yıl takipIVF, IVF+IUI, IUI

Endometrioma / rektovaginalendometriosis – IUI/IVF

Endometrioma / rektovaginalendometriosis – IUI/IVF

Sadece IVF 7/36Sadece IUI 6/34IUI+IVF 5/20

21.12.2013

5

Endometrioma / rektovaginalendometriosis – IUI/IVF

Klinik ve/veya biopsi ile kanıtlanmış endometriozis - ART

Fertil Steril 2006;86:283–90

Retrospektif kohort67 hastaEvre 3-4 endometriozisIVF, IVF+IUI, IUI36 ay takip

Klinik ve/veya biopsi ile kanıtlanmış endometriozis - ART

Fertil Steril 2006;86:283–90

Ağrı - IVFProspektif kohort64 hastaEvre 1-2,3-4 endometriozis3-6 ay takip

Hum Reprod. 2011 Sep;26(9):2368-72

Sonuçlar -1

• Literatürde standard bir “rekürans” tanımı yoktur.

• Rekürans evre 1-2’de evre 3-4’den daha fazla (Coccia, 2010)

• İleri evre hastalarda hem kontrol hem de IVF grubunda rekürans olasılığı fazla ( Coccia, 2010)

• Rekürans IVF olan kadınlarda IUI olanlardan daha az (D’Hooghe, 2006)

Sonuçlar -2

• IVF sonrası endometriomada büyüme saptanmadı (Benaglia, 2010)

• IVF siklus sayısının reküransa etkisi yok (Benaglia2010)

• Endometriozise bağlı semptomlarda ilerleme IVF ile görülmez (Benaglia,2011)

• Steroid hormon seviyelerinde geçici artış hastalığın klinik olarak ilerlemesi için yetersiz (Benaglia 2010)

• Süre miktardan daha önemli (Benaglia 2010)

21.12.2013

6

Sonuçlar -3

• Endometrioma ovulasyondan ilişkisi, folikül veya korpus luteadan endometriotik kiste geçiş (Vercellini2009)

• KOH+IUI endometrioma reküransı (D’Hooghe 2006)

• IVF sikluslarında folikül aspirasyonu IVF-IUI farkı (Benaglia 2010)

• Ovulasyon- enflamasyon mekanizması (Gerard2004)

• Endometriotik implantları çevreleyen enflamatuar network ( Lebovic 2001)

Sabrınız için teşekkür ederim.

Dr Tevfik Yoldemir

Endometriozisin infertiliteye etki mekanizmaları

CLINICAL OBSTETRICS AND GYNECOLOGYVolume 53, Number 2, 429–438

Endometriozis – Reprodüktif sonuç

Endometriozis – Reprodüktif sonuç