Warsztaty EKG cz. 2 podstawy EKGOlga Wilk, Oskar Korczak, Karol Pardela

Ocena zapisu

Zasady opisu

elektrokardiogramu

• informacje dotyczące wieku, płci, stosowanych leków oraz rozpoznania klinicznego• wskazane jest porównanie z poprzednim

zapisem EKG• w niektórych sytuacjach klinicznych w celu

ustalenia ostatecznego rozpoznania niezbędna jest możliwość śledzenia ewolucji zmian w kolejnych zapisach EKG• przed rozpoczęciem opisu należy sprawdzić

cechę i szybkość przesuwu oraz czy jakość techniczna elektrokardiogramu jest zadowalająca, oraz czy wszystkie odprowadzenia zostały podłączone prawidłowo

dekalog opisu EKG

1. Opis rytmu prowadzącego (rytmów) serca widocznych w zapisie oraz ich częstotliwości

2. Opis osi elektrycznej serca (jeżeli jest to możliwe)

3. Ocena załamków P pod względem morfologicznym oraz ewentualnego występowania zaburzeń przewodzenia zatokowo-przedsionkowego

4. Ocena czasu trwania odstępu PQ, związku załamków P z zespołami QRS oraz ewentualnych zaburzeń przewodzenia przedsionkowo-komorowego

5. Ocena czasu trwania zespołów QRS i ewentualnych zaburzeń przewodzenia śródkomorowego

dekalog opisu EKG

6. Ocena amplitudy załamków zespołów QRS pod kątem występowania przerostu komór

7. Ocena morfologii zespołów QRS pod kątem występowania patologicznych załamków Q lub redukcji załamków R

8. Ocena odcinka ST zwłaszcza pod kątem występowania zmian typu uniesienia, obniżenia, ocena załamka T oraz czasu trwania odstępu QTc

9. Ocena występujących arytmii

10. U pacjentów z wszczepionym rozrusznikiem/ICD opisujemy jego funkcjonowanie

Oś serca i woltaż zespołów komorowych

Oś elektryczna

• Tzw. „manualne” wyznaczanie osi ma swoje granice dokładności i nie można w takim przypadku określać osi np. jako –29 stopni czy –31 stopni. • Najczęściej manualne określanie osi wynika z

oceny konfiguracji zespołów QRS w odprowadzeniach I i aVF, czasem również w II (aby rozpoznać odchylenie osi elektrycznej w lewo)

Normogram

• Oś elektryczna zespołów QRS w zakresie od +90 do –30 stopni.• Oś pośrednia – oś

prawidłowa jest najczęściej występującą osią elektryczną u dorosłych i sama w sobie nie jest związana z istotnymi patologiami w zapisie EKG.

I aVF

Prawogram• Oś zespołów QRS w zakresie +91 do +180 stopni.• Inne kryteria stosowane w literaturze — według najnowszych zaleceń

towarzystw amerykańskich odchylenie osi w prawo dzieli się na umiarkowane (od +90 do +120 stopni) i istotne (powyżej +120 stopni). Taką dokładność podziału osi można osiągnąć tylko poprzez pomiar automatyczny.

• Odchylenie osi w prawo jest u dorosłych w większości przypadków zjawiskiem patologicznym. Rzadko występuje jako wariant normy.

• Najczęstsze przyczyny odchylenia osi w prawo:• zaburzenia przewodzenia śródkomorowego,• przerost prawej komory,• preekscytacja,• przebyty zawał ściany bocznej,• zator płucny.

IIaVF

Lewogram• Oś elektryczna zespołów QRS w zakresie –31 do –90 stopni.• Według najnowszych zaleceń towarzystw amerykańskich

odchylenie osi w lewo dzieli się na umiarkowane (od –30 do –45 stopni) i istotne (od –45 do –90 stopni).• Ma to znaczenie dla rozpoznawania bloku przedniej wiązki. • Odchylenie osi w lewo jest zjawiskiem patologicznym i wiąże

się z takimi rozpoznaniami jak:• blok przedniej wiązki,• preekscytacja,• zawał ściany dolnej,• przerost lewej komory.

I IaVF

Oś nieokreślona• Oś elektryczna zespołów QRS w

zakresie +181 do –91 stopni lub inaczej prezentowane jako od –91 do –179 stopni (górny lewy kwadrant osi elektrycznej serca).

• Odchylenie osi w kierunku nieokreślonym jest zjawiskiem patologicznym i rzadkim.

• Wiąże się z takimi rozpoznaniami, jak:• nieokreślone zaburzenia

przewodzenia śródkomorowego• przerost prawej komory;• często występuje u pacjentów z

wrodzonymi wadami serca.

I aVF

Ocena rytmu zatokowego i jego zburzenia

Rytm zatokowy i jego

zaburzenia

• Rytm załamków P pochodzenia zatokowego:• załamek P dodatni w odprowadzeniu I, II, aVF, ujemny w aVR; • dopuszczalna zmienność kształtu związana z oddychaniem; • częstotliwość rytmu 60–100/min.

• W badaniach EKG metodą Holtera trójodprowadzeniowych, w których nie są opisane odprowadzenia, obecność dodatnich załamków P wskazuje w większości przypadków, że rytm jest pochodzenia zatokowego.

Tachykardia

zatokowa

• Rytm zatokowy o częstotliwości > 100/min.

• W badaniach EKG metodą Holtera, podczas których pacjent może wykonywać wysiłek fizyczny nawet o znacznym nasileniu, częstotliwość rytmu zatokowego może dochodzić nawet do 150/min i więcej. Wymaga to weryfikacji z dzienniczkiem aktywności pacjenta.

• W spoczynkowym EKG częstotliwość > 100/min występuje rzadko i nakazuje kliniczną weryfikacje przyczyny przyspieszenia rytmu: • nadczynność tarczycy, • niedokrwistość, • stany zapalne, • nadpobudliwość emocjonalna, • niewydolność serca.

Bradykardia

zatokowa

• Rytm zatokowy o częstotliwości < 60/min. • W zapisach metodą Holtera zwolnienia rytmu w

godzinach spoczynku do wartości 40/min są zjawiskiem prawidłowym.

• Różnicowanie z blokiem zatokowo-przedsionkowym 2:1. Nagłe dwukrotne zwolnienie rytmu zatokowego przemawia za blokiem zatokowo-przedsionkowym 2:1.

Warsztaty EKGPytania?