Esophageal varices

УЛААН ХООЛОЙН ВЕНИЙН СУДАСНЫ

ӨРГӨСӨЛ(ESOPHAGEAL VARICES)

УХТЭ их эмч Н.Түвшинбаяр

УЛААН ХООЛОЙН ВЕНИЙН СУДАСНЫ ӨРГӨСӨЛ(ESOPHAGEAL VARICES)

Үүдэн венийн даралт (P) ихсэлт бүхий элэгний архаг эмгэгүүдийн үед хамгийн нийтлэг үүсдэг ба энэ үед үүдэн венийн цусны урсгал (Q) , үүдэн венийн судасны эсэргүүцэл (R) ихсэлт хамт явагддаг.

Үүдэн венийн даралт ихсэлтийн хүндрэлүүд:

Венийн судасны өргөсөлтөөс цус алдах Үүдэн венийн даралт ихсэлтийн гастропати Асцит Аяндаа үүссэн бактерийн шалтгаант перитонит Элэгний шалтгаант гидроторакс

World Gastroenterology Organisation, 2014

ХБДЗ-ЫН ЦУС АЛДАЛТ

Gastroenterology 2014;150:1171–1182

Incidence Common Causes

Peptic Ulcer 45%

Duodenal Ulcer Gastric UlcerEsophageal varcies 20%

Gastritis 20%

Mallore-Weiss Syndrome 10%

Uncommon Causes 5%

Gastric CarcinomaEsophagitisPancreatitis

ТАРХАЛТ ДЭМБ-ын мэдээгээр 2014 оны байдлаар Child

A (Child-Pugh Class) өвчтөний 40% нь, Child С өвчтөнүүдийн 85% нь varices байна.

Child С-тай өвчтөнд цус алдах эрсдэл 70%<байхад, Child А-тай өвчтөнд цус алдах эрсдэл 10%>- аас бага байна.

Нийт Child С-тай, EV-тай өвчтөнүүдийн 30% нь оношлогдсон эхний жилдээ цус алдаж байна.

Гепатит С-тай фиброз үүссэн өвчтөнд EV-16% .

American Journal of Medicine and Medical Sciences 2016, 6(1): 29-33 DOI: 10.5923/j.ajmms.20160601.05

ТАРХАЛТ EV-ийн цус алдалтын нас баралтаар БНХАУ,

Энэтхэг, Малайз орон. БНХАУ, Энэтхэг-HCV Малайз-HBV, ALD Египет, Судан - шистосомаз –н гаралтай

элэгний хатуурал varices хамгийн түгээмэл шалтгаан болдог. Нийт Sch.элэгний хатуурлын 30% нь varices-тай боловч, EV цус алдалтын хувь 2%> байдаг, (Child А), 25year> насладаг.

WGO Practice Guidelines Esophageal varices,2014http://www.worldgastroenterology.org/graded-evidence-access.html.

Архинаас үүдэлтэй элэгний хатууралтай 43 (63.2%) өвчтөн varices байсан , 4 (80%) HBV буюу; архи, согтууруулах ундаа + HCV нь HBV 1 (50%), 14 (66.6%), 4 (80%) EV байсан.

Clinical Gastroenterology and Hepatology 2015;12:919–928

БАЙРШИЛGOV1 - 75%, GOV2 21%, IGV 1- 2%, IGV 2- 4%.


ТАВИЛАН

Анх оношлогдож байгаа ЦП-тай өвчтөнүүдийн дунд 30% нь EV-тай байдаг бол 10 жилийн даруй 90% нь EV-тай болсон байдаг. ЦП-тай өвчтөнүүдийн 30% нь EV-ний цус алдалтаас нас бардаг . Цус алдалтын дараах эхний 3 хоногт нас баралт 20-29%. Давтан цус алдалдсан нийт тохиолдлуудын 20-64%./1 жилийн дотор нас барах эрсдэлтэй байдаг./


ЭРСДЭЛИЙН ШАЛГУУРТ INR> 1.5, 13 мм<үүдэн венийн диаметр тромбоцитын тоо буурсан.

Аль нэг нь- өвчтөнүүдийн <10%, Хэрэв 2 нь- 20-50%, Хэрэв 3 нь - 40-60%, Мөн цусархаг шинж > 90% -ийн цус алдах эрсдэл

байна гэж тооцож урьдчилан сэргийлэлтийг хийхийн сацуу оношлогоо, эмчилгээний зорилгоор дуран хийх заалт болно.

Clinical guideline, Acute upper gastrointestinal bleeding in over 16s: management Published: 13 June 2012nice.org.uk/guidance/cg141

ОНОШЛОГОО A-Upper Gastrointestinal endoscopy B-Ultrasound C-CT D-MRI E-Endoscopic ultrasound


ЭМЧИЛГЭЭ Эмийн эмчилгээ-урьдчилан сэргийлэх Дурангийн эмчилгээ- хяналт болон хүндрэлээс сэргийлэх-

50%(12 months) Мэс засал эмчилгээ 1.Non-shunt procedures: - Esophageal Transection -Devascularization Procedure2.Portosystemic shunt procedures:20% дахин цус алддаг.(12

months) - TRANSJUGULAR INTRAHEPATIC PORTOSYSTEMIC

SHUNT(TIPS)3. liver transplantation


ЭМИЙН ЭМЧИЛГЭЭ Vasopressin (analogues) Somatostatin (analogues)-14-амино-кислотный

пептид-ОКТРЕОТИД(lanreotide, and vapreotide) үүдэн венийн даралт бууруулах.(25-50 мкг/цаг тунгаар 5 өдрийн турш- цус алдалтын үед)

Non-cardioselective β-blockers-Пропранолол эсвэл надолол (nadolol)

Эмийн эмчилгээг дурангийн болон мэс засал эмчилгээтэй хослуулан хийнэ.


NONSELECTIVE Β-BLOCKER TREATMENT EV-н цус алдалтаас урьдчилан сэргийлэх зорилгоор селектив

бус В адреноблокаторуудыг хэрэглэнэ. Энэ бүлгийн эмүүдийн хэрэглэхэд цус алдалтын эрсдэл 50%< байсан өвчтөнд 15-25% болж эрсдэл буурах боломжтой.

Тунг 3-5 хоногийн туршид аажмаар нэмэгдүүлэх байдлаар тохируулна.(ЗЦТ 55-60, АД 90мм.муб<)

Пропранолол хоногийн дээд тун 40мг, надолол хоногийн тун дээд 20мг.(Зарим судалгаанд 60мг, 40мг)

Цус алдах эрсдэл нь шөнө оройн цагаар их байдаг тул эмийн мөн тэр үед уулгавал үр дүнтэй.

Selective β-blocker-Селектив β-блокатор (metoprolol, atenolol)


УЛААН ХООЛОЙН СУДАСНААС ЦУС АЛДАХААС УРЬДЧИЛАН СЭРГИЙЛЭЛТ


АНХААРАЛ ХАНДУУЛСАНД БАЯРЛАЛАА

Healthcare

Esophageal varices