Bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ cho doanh nghiệp

QUYỀN SỞ HƯU TRI TUÊ VỚI DOANH NGHIÊP

Diễn giả: Luât sư Nguyễn Thanh Hà Thuyết trình tại CLB Luât sư Việt Nam

1. Tổng quan về quyền sơ hưu tri tuê

Đôi tương SHCN; Bản quyên tac giả và quyên liên quan;

Quyên đôi vơi giông cây trông mơi.

I

LUÂT SƯ SỞ HƯU TRI TUÊ LAM GI?

Điêu kiên đê trơ thanh luât sư sơ hưu tri tuê;

Hanh nghê cua Luât sư trong linh vưc sơ hưu tri tuê

Điêu kiên kinh doanh vê sơ hưu tri tuê?

CAC CÔNG TY SỞ HƯU TRI TUÊ

Điêu kiên kinh doanh linh vưc sơ hưu tri tuê

Thưc tê cac công ty sơ hưu tri tuê giup khach hang viêc gi?;

Tinh huông tư vân sơ hưu tri tuê

1. Tư vân xac lâp quyên vê nhan hiêu, quy trinh thê nao?;

2. Tư vân vê chuyên nhương nhan hiêu, phân biêt giưa li-xăng va chuyên nhương quyên sơ hưu;

3. Tư vân vê vân xư ly vi pham nhan hiêu, quy trinh thê nao?;

4. Tư vân đăng ky nhan hiêu ra nươc ngoai?

TƯ VÂN VỀ QUYỀN TAC GIA

Thu tuc quy trinh đăng ky quyên tac gia

Xư ly vi pham quyên tac gia

a. Nhãn hiệu

Một số số liêu thống kê vê nhan hiêu trên thê giơi va tai Viêt Nam

a. Nhãn hiệu

• Số lương đơn đăng ky nhan hiêu qua từng năm trên toan thê giơi

• Nguồn: WIPO

a. Nhãn hiệu

• Tỉ lê % cua cac quốc gia tinh theo số lương đơn đăng ky

a. Nhãn hiệu

20 công ty có số lương đơn đăng ky nhan hiêu theo hê thống Madrid

Nguồn: WIPO

a. Nhãn hiệu

Vơi tư cach la dâu hiêu dùng đê phân biêt hang hóa dịch vu cua chu thê kinh doanh nay vơi chu thê kinh doanh khac, nhan hiêu la đối tương bị xâm pham phổ biên nhât hiên nay;

Cac nhan hiêu thường bị xâm pham chu yêu la cac nhan hiêu cua cac công ty lơn hoặc cac công ty đa có uy tin trên thị trường;

Trong nhiêu trường hơp, cac công ty la đối thu canh tranh vơi nhau hoặc đa từng hơp tac vơi nhau lai xâm pham chinh nhan hiêu cua đối tac hoặc đối thu canh tranh.

b. Tên thương mại

Tên thương mai đươc bao hộ trên cơ sơ sư dung hơp phap dùng đê phân biêt cac chu thê kinh doanh trong cùng linh vưc;

Tên thương mai đươc bao hộ nêu có kha năng phân biêt cac chu thê kinh doanh. Tên thương mai theo quy định cua luât sơ hưu tri tuê khac tên công ty theo quy định cua Luât doanh nghiêp;

Tên thương mai la đối tương gắn liên va có quan hê mât thiêt vơi nhan hiêu nên cũng la đối tương bị xâm pham phổ biên;

Trong nhiêu trường hơp, tên thương mai cua chu thê kinh doanh nay xâm pham nhan hiêu cua chu thê kinh doanh khac va ngươc lai;

c. Kiểu dang công nghiệp

La hinh dang, câu truc bên ngoai cua san phẩm.

Kiêu dang công nghiêp phổ biên la cac loai mẫu ma, bao bi cua san phẩm.


• Số liêu vê đơn đăng ky kiêu dang công nghiêp cua một số quốc gia

• 1. Trung Quốc

• Nguồn: WIPO


• 2. Han Quốc, Hoa Kỳ, Nhât Ban, OHIM

• Nguồn: WIPO


• 3. Thổ Nhi Kỳ, Ấn Độ, Brazin, Mexico

• Nguồn: WIPO


• 4. Thai Lan, Viêt Nam, Bangladet, Colombia

• Nguồn: WIPO


• Mang y nghia thu hut sư chu y cua người tiêu dùng vao san phẩm va qua đó tăng kha năng mua hang. Kiêu dang công nghiêp la một trong nhưng đối tương bị xâm pham phổ biên chỉ sau nhan hiêu va tên thương mai;

d. Sang chế

La đối tương sơ hưu công nghiêp thê hiên rõ nhât tri tuê, sức manh, kha năng canh tranh cua một chu thê kinh doanh;

Một số số liêu vê đơn đăng ky sang chê theo hiêp ươc PCT cua một số tâp đoan lơn trên thê giơi:

d. Sang chế

• Danh sach 20 chu đơn sang chê PCT

• Nguồn: WIPO

d. Sang chế

• Đơn đăng ky sang chê trên toan thê giơi năm 2011

• Nguồn: WIPO

d. Sang chế

• Tỷ lê % đóng góp cua cac quốc gia vao sư tăng trương cua số lương đơn sang chê trên toan thê giơi.

• Nguồn: WIPO

d. Sang chế

• Viêc ap dung sang chê có thê đưa lai nhiêu lơi ich lơn nhưng đổi lai cần phai bỏ ra nhiêu công sức va chi phi đê nghiên cứu, nên trong thưc tê, nhiêu doanh nghiêp đa sư dung một cach trai phép cac sang chê thay vi tư đi nghiên cứu, phat triên hay nhân li xăng cua chu sơ hưu bằng độc quyên sang chê.

• Tuy nhiên, khac vơi cac đối tương khac, đê có thê xâm pham sang chê, đôi khi phai đòi hỏi cac điêu kiên cao vê vốn, cơ sơ vân chât, trinh độ kỹ thuât. Nên tinh trang xâm pham sang chê vẫn it phổ biên hơn cac đối tương khac

e. Chỉ dẫn địa lý

Một trong nhưng đối tương bị xâm pham kha phổ biên trong điêu kiên cua Viêt Nam. Đặc biêt la cac chỉ dẫn địa ly dùng cho cac san phẩm nông, đặc san;

Theo thống kê đên hêt thang 07 năm 2013, hiên tai Viêt Nam đa bao hộ cho 35 chỉ dẫn địa ly, trong đó có 02 chỉ dẫn địa ly nươc ngoai la Cognac cua Cộng hòa Phap va Scotch whisky còn lai đê la cac chỉ dẫn địa ly cho cac san phẩm đặc san cua Viêt Nam như nươc mắm Phu Quốc, ca phê Buôn Ma Thuột, chè xanh Tân Cương ….

2. Cac hành vi xâm phạm phổ biến

Tùy thuộc vao mỗi đối tương quyên sơ hưu công nghiêp ma có cac hanh vi xâm pham khac nhau, tuy nhiên thường có cac hanh vi phổ biên sau:

Sử dụng sang chê, kiêu dang công nghiêp không khac biêt đang kê vơi sang chê, kiêu dang công nghiêp đươc bao hộ;

Sử dụng sang chê, kiêu dang công nghiêp đươc bao hộ ma không tra tiên đên bù theo quy định vê quyên tam thời đối vơi sang chê, kiêu dang công nghiêp;

2. Cac hành vi xâm phạm phổ biến (tiếp)

Sư dung nhan hiêu, tên thương mai trùng/tương tư vơi nhan hiêu, tên thương mai đang đươc bao hộ cho cac san phẩm/dịch vu trùng/tương tư hoặc có liên quan;

Sư dung chỉ dẫn địa ly tuy có xuât xứ từ khu vưc mang chỉ dẫn địa ly nhưng không đap ứng cac tiêu chuẩn vê tinh chât, chât lương đặc thù cua san phẩm mang chỉ dẫn địa ly;

Sư dung chỉ dẫn địa ly đang đươc bao hộ cho cac san phẩm không có nguồn gốc từ khu vưc mang chỉ dẫn địa ly hoặc nhằm lơi dung uy tin cua san phẩm mang chỉ dẫn địa ly.

3. Cac cấp độ xâm phạm

Hang gia mao nhan hiêu, chỉ dẫn địa ly

Hang xâm pham thông thường;

Canh tranh không lanh manh liên quan đên sơ hưu tri tuê

a. Hàng giả mạo nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý

Hang hoa gia mao nhan hiêu la hang hoa, bao bi cua hang hoa có gắn nhan hiêu, dâu hiêu trùng hoặc khó phân biêt vơi nhan hiêu, chỉ dẫn địa ly đang đươc bao hộ dùng cho chinh mặt hang đó ma không đươc phép cua chu sơ hưu nhan hiêu hoặc cua tổ chức quan ly chỉ dẫn địa ly.

Hang gia mao chỉ ap dung vơi nhan hiêu va chỉ dẫn thương mai ma không ap dung cho cac đối tương khac

Hang gia mao nhan hiêu, chỉ dẫn địa ly khac vơi hang gia theo cac quy định khac cua phap luât cu thê la Nghị định số 185/2013/NĐ-CP (có hiêu lưc thi hanh từ ngay 01/01/2014)


• - Hang gia theo Nghị định số 185/2013/NĐ-CP gồm cac loai sau:

• a) Hang hóa không có gia trị sư dung, công dung; có gia trị sư dung, công dung không đung vơi nguồn gốc ban chât tư nhiên, tên gọi cua hang hóa; có gia trị sư dung, công dung không đung vơi gia trị sư dung, công dung đa công bố hoặc đăng ky;

• b) Hang hóa có ham lương định lương chât chinh hoặc trong cac chât dinh dưỡng hoặc đặc tinh kỹ thuât cơ ban khac chỉ đat mức từ 70% trơxuống so vơi tiêu chuẩn chât lương hoặc quy chuẩn kỹ thuât đa đăng ky, công bố ap dung hoặc ghi trên nhan, bao bi hang hóa;

• c) Thuốc phòng bênh, chưa bênh cho người, vât nuôi không có dươc chât; có dươc chât nhưng không đung vơi ham lương đa đăng ky; không đu loai dươc chât đa đăng ky; có dươc chât khac vơi dươc chât ghi trên nhan, bao bi hang hóa;


• d) Thuốc bao vê thưc vât không có hoat chât; ham lương hoat chât chỉ đat từ 70% trơ xuống so vơi tiêu chuẩn chât lương, quy chuẩn kỹ thuât đa đăng ky, công bố ap dung; không đu loai hoat chât đa đăng ky; có hoat chât khac vơi hoat chât ghi trên nhan, bao bi hang hóa;

• đ) Hang hóa có nhan hang hóa, bao bi hang hóa gia mao tên thương nhân, địa chỉ cua thương nhân khac; gia mao tên thương mai hoặc tên thương phẩm hang hóa; gia mao ma số đăng ky lưu hanh, ma vach hoặc gia mao bao bi hang hóa cua thương nhân khac;

• e) Hang hóa có nhan hang hóa, bao bi hang hóa ghi chỉ dẫn gia mao vê nguồn gốc hang hóa, nơi san xuât, đóng gói, lắp rap hang hóa;

• g) Hàng hóa giả mạo về sở hữu trí tuệ quy định tại Điều 213 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005;

• h) Tem, nhan, bao bi gia.


• Nguồn: Quan ly thị trường Ha Nội

b. Hàng xâm phạm thông thường

Hang xâm pham thông thường chu yêu la hang hóa xâm pham từng đối tương riêng lẽ như nhan hiêu hoặc kiêu dang công nghiêp, tên thương mai, ...;

Hang xâm pham loai nay thường chỉ sư dung cac dâu hiêu tương tư vơi nhan hiêu, chỉ dẫn địa ly vê câu truc nhan hiêu, cach phat âm hay cam quan thị giac ma it khi sao chép nhan hiêu, chỉ dẫn địa ly đươc bao hộ.


• Nhan hiêu

• Hang nhai


• Kiêu dang công nghiêp

• - Hang nhai


Kiêu dang công nghiêp đươc bao hộ

c. Cạnh tranh không lành mạnh

Bao gồm cac hanh vi:

Sư dung chỉ dẫn thương mai gây nhầm lẫn vê chu thê kinh doanh, hoat động kinh doanh, nguồn gốc thương mai cua hang hoa, dịch vu;

Sư dung chỉ dẫn thương mai gây nhầm lẫn vê xuât xứ, cach san xuât, tinh năng, chât lương, số lương hoặc đặc điêm khac cua hang hoa, dịch vu; vê điêu kiên cung câp hang hoa, dịch vu;

c. Cạnh tranh không lành mạnh (tiếp)

Sư dung nhan hiêu đươc bao hộ tai một nươc la thanh viên cua điêu ươc quốc tê có quy định câm người đai diên hoặc đai ly cua chu sơ hưu nhan hiêu sư dung nhan hiêu đó ma Cộng hoa xa hội chu nghia Viêt Nam cũng la thanh viên, nêu người sư dung la người đai diên hoặc đai ly cua chu sơ hưu nhan hiêu va viêc sư dung đó không đươc sư đồng y cua chu sơ hưu nhan hiêu va không có ly do chinh đang;

c. Cạnh tranh không lành mạnh (tiếp)

Đăng ky, chiêm giư quyên sư dung hoặc sư dung tên miên trùng hoặc tương tư gây nhầm lẫn vơi nhan hiêu, tên thương mai đươc bao hộ cua người khac hoặc chỉ dẫn địa ly ma minh không có quyên sư dung nhằm muc đich chiêm giư tên miên, lơi dung hoặc lam thiêt hai đên uy tin, danh tiêng cua nhan hiêu, tên thương mai, chỉ dẫn địa ly tương ứng.

4. Một sô kinh nghiệm trong qua trình xử lý xâm phạm

1. Phan ứng thường gặp cua cac doanh nghiêp khi đối mặt vơi cac hanh vi xâm pham;

2. Quy trinh xư ly xâm pham;

3. Cac khó khăn thường gặp trên thưc tê;

4. Một vai lưu y.

4.1. Phản ứng thường gặp của cac doanh nghiệp khi đôi mặt vơi cac hành vi xâm phạm;

Cac phan ứng thường gặp cua cac doanh nghiêp khi đối mặt vơi cac hanh vi xâm pham thường la:

• Phan ứng tich cưc: Có thê thây cac phan ứng nay ơ cac công ty lơn hoặc cac công ty đa có kinh nghiêm trọng viêc chống lai cac hanh vi xâm pham quyên sơ hưu công nghiêp cua minh. Thông thường cac công ty nay đêu xư ly thông qua cac đai diên sơ hưu công nghiêp va luôn xac định rõ rang muc đich cũng như biên phap xư ly vu viêc;

4.1. Cac phản ứng thường gặp khi đôi mặt vơi cac hành vi xâm phạm (tiếp)

• Phan ứng tiêu cưc: Phan ứng nay thường gặp ơ cac doanh nghiêp nhỏ, đang trong qua trinh xây dưng thương hiêu va bươc đầu tao đươc uy tin trên thị trường;

Cac phan ứng tiêu cưc nay thê hiên ơ nhiêu mặt bao gồm: không biêt chinh xac phai xư ly thê nao? Không xac định đươc muc đich va biên phap xư ly phù hơp,

4.2. Quy trình xử lý cac hành vi xâm phạm

• Không có quy trinh chuẩn chung cho viêc xư ly cac hanh vi xâm pham;

• Viêc xư ly cac hanh vi xâm pham thường căn cứ vao đối tương bị xâm pham, muc đich xư ly va biên phap xư ly cũng như pham vi xư ly;

4.2. Quy trình xử lý cac hành vi xâm phạm (tiếp)

Cac bươc xư ly có thê gồm:

3.2.1. Thu thâp tai liêu chứng cứ;

3.2.2. Đanh gia sơ bộ trên cơ sơ cac tai liêu chứng cứ thu thu thâp đươc;

3.2.3. Yêu cầu giam định đê xac định yêu tố xâm pham quyên;

3.2.4. Lưa chọn biên phap xư ly phù hơp va thưc hiên biên phap nay


3.2.1. Thu thâp tai liêu chứng cứ

Thu thâp tai liêu chứng cứ thường bao gồm viêc thu thâp, chuẩn bị tai liêu chứng minh:

• Quyên sơ hưu cua doanh nghiêp đối vơi đối tương bị xâm pham: bằng độc quyên sang chê, bằng độc quyên kiêu dang công nghiêp, giây chứng nhân đăng ky nhan hiêu, Giây chứng nhân đăng ky chỉ dẫn địa ly, viêc xư dung hơp phap tên thương mai;

• Hanh vi xâm pham cua bên bị nghi ngờ: mẫu vât mang yêu tố xâm pham, thông tin cua bên bị nghi ngờ xâm pham như tên, địa điêm kinh doanh, ....


3.2.2. Đanh gia sơ bộ trên cơ sơ cac tai liêu chứng cứ thu thu thâp đươc;

Trên cơ sơ cac tai liêu, chứng cứ thu thâp đươc, viêc đanh gia sơ bộ sẽ giup doanh nghiêp xac định rõ kha năng xư ly thanh công vu viêc cũng như xac định trươc muc đich xư ly hoặc biên phap xư ly.

• Viêc đanh gia sơ bộ có thê đươc thưc hiên bơi chinh doanh nghiêp hoặc thông qua cac tổ chức đai diên sơ hưu công nghiêp hoặc tham vân y kiên chuyên môn cua người có kinh nghiêm.


3.2.3. Yêu cầu giam định đê xac định yêu tố xâm pham quyên:

• Yêu cầu giam định la không bắt buộc;

• Kêt luân yêu cầu giam định sẽ la một nguồn chứng cứ quan trọng đê doanh nghiêp, bên bị nghi ngờ xâm pham hoặc cơ quan nha nươc có thẩm quyên lam căn cứ đê đưa ra biên phap, phương hương xư ly phù hơp;

• Kêt luân giam định la tai liêu không thê thiêu trong qua trinh xư ly xâm pham.


3.2.4. Lưa chọn biên phap xư ly phù hơp va thưc hiên biên phap nay:

Cac biên phap xư ly có thê bao gồm:

a. Thương lương giưa cac bên;

b. Yêu cầu cơ quan nha nươc có thẩm quyên xư phat vi pham hanh chinh hoặc xư ly hinh sư;

c. Khơi kiên ra tòa.


a. Thương lương giưa hai bên

• La một trong nhưng biên phap giai quyêt tranh châp cơ ban trong dân luât;

• Hai bên tư tiên hanh thương lương nhằm tim ra cach giai quyêt hơp ly đam bao quyên va lơi ich cua hai bên;

• Có thê nhanh chóng giai quyêt vu viêc nhưng lai phu thuộc vao thiên chi cua bên bị nghi ngờ xâm pham;

• Yêu cầu vê bồi thường thiêt hai khó có thê đươc đap ứng khi ap dung biên phap nay;


b. Yêu cầu cơ quan nha nươc có thẩm quyên xư phat vi pham hanh chinh hoặc xư ly hinh sư

• Đây la biên phap xư ly thường đươc ap dung nhât trong trường hơp thương lương không thanh hoặc vu viêc đươc xư ly không cần thông qua biên phap thương lương;

• Có thê xư ly nghiêm hanh vi vi pham phap luât vê sơ hưu công nghiêp vơi mức phat lên đên 500 triêu đồng cung cac biên phap xư phat bổ sung khac;



Trong trường hơp hanh vi xâm pham quyên sơ hưu công nghiêp đối vơi nhan hiêu, chỉ dan địa ly vơi quy mô thương mai, thi có thê bị xư ly hinh sư theo quy định tai Điêu 171 cua Bộ luât hinh sư.

Trừ khi đươc giai quyêt theo quy định cua Bộ luât hinh sư, cac yêu cầu vê bồi thường thiêt hai khi ap dung biên phap nay cũng rât khó có thê đươc châp nhân.



• Trong qua trinh giai quyêt, viêc thương lương giưa hai bên vẫn luôn đươc cac cơ quan có thẩm quyên xư ly vi pham khuyên khich cac bên ap dung.

• Viêc xư ly vi pham đươc thưc hiên theo trinh tư va thu tuc theo quy định cua Nghị định 97/2010/NĐ-CP va thông tư số 37/2011/TT-BKHCN


c. Khơi kiên ra tòa dân sư

• Viêc thưc hiên biên phap nay sẽ tuân theo trinh tư va thu tuc đươc quy định bơi Bộ luât tố tung dân sư;

• La biên phap có thời gian xư ly lâu nhât trong số cac biên phap có thê lưa chọn đê xư ly cac hanh vi xâm pham quyên sơ hưu công nghiêp;

• Biên phap thương lương vẫn luôn đươc khuyên khich ap dung trong suốt qua trinh diễn ra cac hoat động tố tung.

3.3. Cac khó khăn thường gặp trong qua trình xử lý xâm phạm.

1. Khó khăn từ phia chu thê quyên;

2. Khó khăn trong viêc chứng minh thiêt hai thưc tê xay ra;

3. Khó khăn trong viêc thu thâp thông tin cua bên bị nghi ngờ xâm pham


1. Khó khăn từ phia chu thê quyên

không biêt đươc minh có nhưng quyên gi va phai lam thê nao đê bao vê nhưng quyên nay;

• không xac định đươc chinh xac muc đich cua viêc xư ly xâm pham hay biên phap ma minh muốn ap dung đê xư ly


2. Khó khăn trong viêc chứng minh thiêt hai thưc tê xay ra

Mặc dù phap luât đa quy định kha rõ rang va cu thê cac loai thiêt hai do hanh vi xâm pham quyên. Nhưng cach xac định thiêt hai, cac tai liêu, chứng cứ chứng minh cho cac thiêt hai nay lai rât khó có thê đươc châp nhân trong thưc tê;


3. Khó khăn trong viêc thu thâp thông tin cua bên bị nghi ngờ xâm pham

Đây la một trong nhưng khó khăn phổ biên, do bên vi pham khi đa cố y thưc hiên hanh vi vi pham thi sẽ thưc hiên cac biên phap đê han chê viêc bị xư phat thông qua viêc cung câp cac thông tin trên bao bi không đung vơi thưc tê, nhằm gây khó khăn cho viêc xư ly sau nay

4.4. Một vài lưu ý Đê có thê xư ly thanh công cac hanh vi xâm pham

quyên sơ hưu công nghiêp, cac doanh nghiêp cần phai xac định đươc cac vân đê sau trươc khi tiên hanh xư ly:

• Muc đich khi tiên hanh xư ly vi pham bao gồm chỉ yêu cầu châm dứt hanh vi, bồi thường thiêt hai hay xư phat vi pham hanh chinh;

• Biên phap xư ly: thương lương, biên phap hanh chinh hay khơi kiên ra tòa.

Viêc xac định đươc cac vân đê trên sẽ giup cho doanh nghiêp có thê tiêt kiêm đươc thời gian va chi phi cho viêc xư ly vi pham, tâp trung vao viêc kinh doanh san xuât

Liên hệ Luât sư Nguyễn Thanh Hà

Chu tịch va Luât sư điêu hanh cua SBLaw.

Email: [email protected]

Www.sblaw.vn,