Controlling podatkowy

MICHAŁ ZDYB

DORADCA PODATKOWY

CONTROLLING PODATKOWY

Czy jest controlling podatkowy?

• Controlling podatkowy postrzega się jako wszelkie działania zmierzające do

optymalizacji rozliczeń podatkowych w ramach obowiązujących przepisów

prawnych.

• Controlling podatkowy to podsystem controllingu wspomagający zarządzanie

przedsiębiorstwem, który przez koordynację funkcji planowania, kontroli,

sterowania i regulacji oraz zasilania w informacje jest ukierunkowany na

minimalizację nieprawidłowości podatkowych i maksymalizację korzyści

podatkowych we wszystkich obszarach działalności przedsiębiorstwa.

• Controlling podatkowy to przeprowadzany dla funkcji celów przedsiębiorstwa

zespół czynności umożliwiających planowanie procesów gospodarczych

wywierających wpływ na obciążenie podatkowe oraz w wyniku kontroli

pozyskanie wiedzy o wykonaniu owych procesów przyczyniający się do

podnoszenia sprawności zarzadzania podatkami w przedsiębiorstwie albo

polityki podatkowej przedsiębiorstwa.

Przesłanki stosowania

controllingu podatkowego• Controlling podatkowy to system standardów zapewniający weryfikację

prawidłowości rozliczeń fiskalnych w prowadzonych księgach rachunkowych, a

także zespół instrumentów pozwalających na optymalizację obciążeń

podatkowych.

• Przesłanki stosowania controllingu podatkowego:

• zapewnienie prawidłowości formalnej rozliczeń od strony prawa

podatkowego, bilansowego i cywilnego,

• uzgadnianie rozliczanych podatków z księgami rachunkowymi,

• optymalizacja podatkowa,

• obniżenie ryzyka podatkowego.

Istota controllingu podatkowego

• Controlling podatkowy to proces sterowania zorientowany na wynik

przedsiębiorstwa, realizowany przez planowanie, kontrolę i sprawozdawczość.

• Istotą controllingu podatkowego jest kompleksowe podejście do zagadnień

podatkowych związanych z prowadzoną przez przedsiębiorstwa

działalnością gospodarczą. Kompleksowość tego podejścia polega na

objęciu controllingiem podatkowym wszystkich obszarów działalności

przedsiębiorstwa w sposób całościowy – w zakresie czynności

wywołujących konsekwencje podatkowe.

• Controlling podatkowy ma dwa najważniejsze cele:

• minimalizacja nieprawidłowości podatkowych,

• maksymalizacja korzyści podatkowych.

Minimalizacja nieprawidłowości

• Nieprawidłowości podatkowe mogą być wynikiem błędów popełnionych tylko w

dziale księgowości lub błędów popełnionych w innych działach, a powielonych

na rozliczenia podatkowe w dziale księgowości.

• Z błędami powstałymi tylko w dziale księgowości mamy do czynienia w

przypadku, gdy dział księgowości otrzymuje prawidłowe dokumenty źródłowe,

a błędy powstają w wyniku „przetwarzania” tych dokumentów (np. podczas

kwalifikacji podatkowej zdarzeń gospodarczych, wprowadzania danych do

programu finansowo-księgowego, sporządzania deklaracji podatkowych).

• Błędy powielane w dziale księgowości to również takie, które wynikają z

„przetwarzania” nieprawidłowych dokumentów źródłowych (np. zarząd

podpisał nieważną umowę cywilno-prawną, a księgowa ujęła w kosztach

uzyskania przychodu koszty wynikające z tej umowy).


• Nieprawidłowości podatkowe mogą czynników zewnętrznych, takich jak:

• niestabilne i często zmieniające się prawo podatkowe,

• niestabilność przyjętych stanowisk prezentowanych przez organy podatkowe

oraz orzecznictwo sądowe,

• niejednolitość interpretacji dokonywanych przez organy podatkowe i sądy

administracyjne,

• fiskalizm organów podatkowych i skarbowych,

• niedostateczna znajomość przepisów prawa proceduralnego i materialnego

przez urzędników podatkowych i skarbowych


• Minimalizacja nieprawidłowości podatkowych oznacza podejmowanie

wszelkich działań zapobiegających powstawaniu wyżej opisanych zdarzeń.

• Formy działań zapobiegawczych:

• audyty podatkowe,

• edukacja podatkowa i narzędzia podatkowe,

• tworzenie instrukcji oraz procedur podatkowych,

• stała współpraca z zewnętrznym doradcą podatkowym,

• utworzenie wewnętrznego zespołu podatkowego.

Audyt podatkowy

• Audyt podatkowy ma postać badania ksiąg rachunkowych pod względem

prawidłowości ustalania przedmiotu i podstawy opodatkowania oraz

prawidłowości klasyfikacji zdarzeń gospodarczych w aspekcie przepisów

podatkowych.

• Przedmiotem szczególnej analizy jest poprawność rozliczeń z tytułu podatku

od towarów i usług (VAT), podatków dochodowych oraz podatku od czynności

cywilnoprawnych.

• W razie wykrycia nieprawidłowości przedsiębiorca zyskuje czas na podjęcie

stosownych działań umożliwiających dokonanie odpowiednich korekt oraz

możliwość uniknięcia sankcji karnych skarbowych.

Audyt podatkowy

• Istnieje kilka rodzajów audytu podatkowego:

• wstępny, wyrywkowy audyt podatkowy – pozwala określić obszary ryzyka

podatkowego firmy,

• szczegółowy audyt podatkowy – dotyczy tylko wybranego podatku,

zagadnienia lub obszaru działalności firmy np. rozliczeń z tytułu VAT,

• kompleksowy audyt podatkowy – obejmuje całość rozliczeń podatkowych

firmy i jest jednym ze sposobów kontroli i optymalizacji obciążeń

publicznoprawnych firmy.

• Ciekawą opcją jest również audyt kontraktowy, czyli systematyczny przegląd

dokonywanych przez podmiot operacji gospodarczych i umów w celu

zapewnienia możliwie najwyższego bezpieczeństwa.

Audyt podatkowy

• Wynikiem prac przeprowadzonych w ramach audytu podatkowego jest:

• wskazanie ewentualnych zagrożeń oraz obszarów ryzyka w wymiarze

podatkowym,

• rekomendowanie rozwiązań prawidłowych bądź takich, które ograniczą

stopień ryzyka,

• wskazanie obszarów możliwych oszczędności finansowych,

• wyznaczenie optymalnych kierunków dalszej polityki podatkowej.

• Etapem finalnym prac jest przygotowanie stosownego raportu z audytu

podatkowego do wyłącznej wiadomości przedsiębiorstwa. Całość

prowadzonych działań oraz informacje uzyskane w czasie audyt podatkowego

są objęte tajemnicą zawodową doradcy podatkowego.

Edukacja i narzędzia podatkowe

• Niedoceniany element pozwalający na minimalizowanie nieprawidłowości

podatkowych w przedsiębiorstwie.

• Ze szkoleń podatkowych powinny korzystać osoby bezpośrednio lub pośrednio

posiadające wpływ na rozliczenia podatkowe np. działy finansowo-księgowe,

ale również osoby z innych obszarów, jeżeli obszary te mogą kreować ryzyka

podatkowe np. działy marketingu.

• Udział w szkoleniu może być również traktowany jako bonus dla pracownika.

• Narzędzia podatkowe to:

• programy bądź serwisy internetowe zawierające teksty ustaw podatkowych z

komentarzami, zbiory orzeczeń sądów oraz pism organów skarbowych;

• publikacje książkowe, prasach fachowa.

Instrukcje oraz procedury

podatkowe • Głównym założeniem takiej instrukcji jest szczegółowe wskazanie procedur

postępowania optymalizujących ryzyko w danym obszarze np. polityka

korzystania z samochodów służbowych do celów prywatnych.

• Instrukcja bądź procedura podatkowa powinna obejmować cały przebieg

transakcji od momentu jej identyfikacji do momentu sporządzenia

kompleksowej dokumentacji.

• Procedury podatkowe powinny również służyć ustaleniu i podziałowi

obowiązków podatkowych pomiędzy poszczególnych pracowników, a także

określenie zasad kontroli i nadzoru.

Instrukcje oraz procedury

podatkowe • Instrukcje oraz procedury podatkowe zwiększają pewność działania

pracowników, ograniczają liczbę błędów. Należy je oczywiście aktualizować.

• Spisane procedury podatkowe to również element uświadamiania

współpracowników w zakresie istniejącej odpowiedzialności podatkowej.

• Instrukcje podatkowe oraz procedury podatkowe zmniejszają również ryzyko

odpowiedzialności karnej skarbowej oraz odpowiedzialności podmiotów

zbiorowych.

Zewnętrzny doradca podatkowy

• Stała współpraca z zewnętrznym doradcą podatkowym np. w ramach

miesięcznego ryczałtu godzin, to możliwość szybkiego skonsultowania

wątpliwości podatkowych.

• Doradca podatkowy to gwarancja bezpiecznego rozwoju firmy. Współpraca z

doradcą podatkowym zapewni bezpieczeństwo prowadzonej działalności

gospodarczej i przyczyni się do dynamicznego rozwoju.

• Warunkiem wykonywania zawodu doradcy podatkowego jest posiadanie

wysokich kwalifikacji - wyższego wykształcenia, wiedzy specjalistycznej, a

także bogatego doświadczenia z zakresu szeroko rozumianego prawa

finansowego oraz innych dziedzin prawa. Ustawa korporacyjna każe

doradcom podatkowym stale podnosić swoje kwalifikacje poprzez udział w

konferencjach, seminariach i szkoleniach. Poza szeroką wiedzą merytoryczną

doradca podatkowy musi być nieskazitelnego charakteru a swoim

postępowaniem dawać rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu.


• Krótka charakterystyka zawodu:

• doradca podatkowy musi posiadać wysokie kwalifikacje potwierdzone zdanym

egzaminem państwowym,

• każdy doradca obowiązkowo jest członkiem Krajowej Izby Doradców Podatkowych,

która czuwa nad prawidłowym wykonywaniem zawodu,

• każdy doradca ma obowiązek ciągłego podnoszenia swoich kwalifikacji, co

gwarantuje znajomość aktualnie obowiązującego prawa podatkowego,

• czynności doradztwa podatkowego obowiązkowo podlegają ubezpieczeniu OC,

• czynności doradztwa podatkowego obejmują m.in. udzielanie porad, opinii i

wyjaśnień,

• sporządzana przez doradcę dokumentacja jest podpisana jego nazwiskiem, z

podaniem identyfikujących go danych, co daje pewność gwarancji odpowiedzialności

doradcy,

• doradca podatkowy może występować jako pełnomocnik w postępowaniu

podatkowym i kontrolnym przed organami skarbowymi, a także w postępowaniu

administracyjnym przed NSA, wraz z możliwością wniesienia kasacji.


• Doradcę podatkowego obowiązuje zachowanie tajemnicy zawodowej, także po

zakończeniu obsługi klienta.

• Doradca podatkowy jest zobowiązany również postępować zgodnie z

zasadami etyki zawodowej. Zasady podstawowe stanowią m.in., że doradca

podatkowy ma wykonywać czynności zawodowe według najlepszej woli i

wiedzy, uczciwie i rzetelnie z zachowaniem należytej staranności, mając na

uwadze przepisy prawa oraz dobro klienta.

Wewnętrzny zespół podatkowy

• Coraz powszechniejsze jest tworzenie wewnętrznych komórek w ramach

przedsiębiorstwa, które prowadzą podatkową obsługę spraw przedsiębiorcy.

• Zaletą posiadania wewnętrznego zespołu podatkowego jest jego dostępność,

znajomość profilu działalności przedsiębiorstwa.

• Spotykane są 2 modele umiejscowienia działu podatkowego:

• bezpośrednio pod dyrektorem finansowym, na tym samym poziomie co inne

komórki finansowo-księgowe,

• bezpośrednio pod członkiem zarządu ds. finansowych.

Maksymalizacja korzyści

podatkowych • Maksymalizacja korzyści podatkowych polega na stosowaniu przez

przedsiębiorstwo przemyślanej polityki podatkowej, tj. podejmowaniu działań

zmierzających do zmniejszenia obciążeń podatkowych, przy uwzględnieniu

zasadniczych celów przedsiębiorstwa.

• Opracowywane plany operacyjne i strategiczne muszą uwzględniać aktualne

przepisy podatkowe i przewidywane zmiany w tych przepisach. Znajomość

takich przepisów jest podstawą do podejmowania przez zarząd właściwych

decyzji podatkowych.

• Możliwości takich decyzji jest bardzo wiele. Wiążą się one ściśle ze specyfiką

przedsiębiorstwa.

Maksymalizacja korzyści

podatkowych • Przykłady maksymalizacji korzyści podatkowych:

• w przypadku przedsiębiorstw produkcyjnych przyjęcie odpowiedniej metody

wyceny zapasów wpłynie na obliczenie podstawy opodatkowania i

ostatecznie na przepływy pieniężne w poszczególnych okresach,

• przedsiębiorstwa korzystające z finansowania zewnętrznego mają do

dyspozycji różne formy finansowania oraz różne możliwości jego spłaty.

Aktualna sytuacja podatkowa takich przedsiębiorstw, odpowiednia wiedza

na temat podatków oraz stosowne symulacje finansowe pozwolą

menedżerom na podjęcie korzystnych decyzji z punktu widzenia przepływów

pieniężnych w kolejnych okresach,

• przedsiębiorstwa posiadające majątek trwały o znacznej wartości powinny

maksymalizować przepływy pieniężne poprzez przemyślaną politykę w

zakresie amortyzacji podatkowej.

Dziękuję za uwagę.

Michał Zdyb

Doradca podatkowy

TAXWISE Michał Zdyb

email: [email protected]

mob: + 48 502 116 847

www.michalzdyb.pl

Law

Controlling podatkowy