Upload
certes
View
127
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
www.certes.plwww.certes.pl STANDARD2014
Jak poprzez Action Learning wspierać rozwój
inteligencji emocjonalnej (EQ) odporności psychicznej (MT)
i potencjału przywódczego (LP)?
dr Lidia D. Czarkowska Centrum Coachingu i Mentoringu Akademii Leona Koźmińskiego
www.certes.pl
Life isn't about finding yourself. Life is about creating yourself.
George Bernard Shaw
www.certes.pl
Planowanie
Działanie Obserwacja
Refleksja Dyskurs pomiędzy uczestnikami
Praktyka w społecznym kontekście
Etap rekonstruktywny
Etap konstruktywny
Metoda Action Learning a Action Research
Opracowanie L.D. Czarkowska "Reflective spiral", za Carr, W., & Kemmis, S. (1986) Becoming critical. Lewes: Falmer Pressfrom p. 186
www.certes.pl
EQ Inteligencja emocjonalna
MT Odporność psychiczna
LP Potencjał przywódczy
www.certes.pl
Największy wróg charyzmy:
Według starożytnych Greków niszczy ona 4 cnoty:
Odwagę Wstrzemięźliwość Sprawiedliwość
Mądrość © Opracowanie Lidia D. Czarkowska
www.certes.pl
Wartości teliczne Postawa Coacha
Wartości autoteliczne Owoce coachingu
W jaki sposób? Poprzez co?
(Co wnosi COACH)
Po co? Co jest celem? Ku czemu?
(Co rozwija KLIENT) Poprzez akceptację Ku wolności Poprzez uważność Ku samoświadomości Poprzez autentyczność Ku integralności Poprzez rzetelność Ku skuteczności Poprzez partnerstwo Ku odpowiedzialności Poprzez zaufanie Ku samorealizacji Poprzez szacunek Ku transcendencji
© Opracowanie Lidia D. Czarkowska
www.certes.plTeorie, koncepcje, modele
www.certes.pl
EQ – model Petera Salovey’a:
1) znajomość własnych emocji 2) kierowanie emocjami 3) zdolność motywowania się 4) rozpoznawanie emocji u innych 5) nawiązywanie i podtrzymywanie związków z innymi
© opracowanie Lidia D. Czarkowska
www.certes.pl
Badania Johna D. Mayera
Istnieją trzy podstawowe kategorie osób różniących się sposobem postrzegania emocji i reagowania na nie: dający się ogarnąć swoim emocjom, świadomi swych emocji (obserwatorzy), akceptujący swoje emocje.
© opracowanie Lidia D. Czarkowska
www.certes.pl
Model EQ Daniela Golemana
B) samoregulacja
© opracowanie Lidia D. Czarkowska
A) samoświadomość
C) motywacja
D) empatia
E) Umiejętności społeczne
www.certes.pl
Model Kapitału emocjonalnego M. Newmana
Adaptacyjność Elastyczność Optymizm
Równowaga życiowa Samoaktualizacja
Zarządzanie sobą Samokontrola
Poczucie wartości Zaufanie do siebie
Umiejętności społeczne
Budowanie relacji
Świadomość społeczna
Empatia
Samoświadomość Znajomość siebie Bezpośredniość
© opracowanie Lidia D. Czarkowska
www.certes.pl
Odporność psychiczna Mental Toughness
„Odporność psychiczna jest cechą osobowości, która w dużej mierze określa, w jaki sposób jednostka reaguje na wyzwanie, stres i presję, niezależnie od panujących okoliczności.”
(Peter Clough i Doug Strycharczyk, 2012)
© opracowanie Lidia D. Czarkowska
www.certes.pl© opracowanie Lidia D. Czarkowska
www.certes.pl
Odporność psychiczna • Kontrola
– Kontrola nad własnym życiem – w jakim stopniu uważamy, że potrafimy kontrolować to co nam się przytrafia
– Kontrola nad własnymi emocjami – w jakim stopniu potrafimy kontrolować własne emocje
• Zaangażowanie – do jakiego stopnia jesteśmy w stanie się w coś zaangażować i co jesteśmy w stanie zrobić aby dotrzymać słowa
• Wyzwanie – Jak postrzegasz wyzwania – jako możliwości czy ryzyko?
• Odwaga/ Pewność Siebie – Wiedza, Umiejętności – wierzę, że mam właściwe umiejetności
lub mogę je zdobyć – Pewność siebie w relacjach – mam wpływ na innych – potrafię
zawalczyć o siebie, nie boję się odezwać
© opracowanie Lidia D. Czarkowska
www.certes.pl
Rezyliencja (resilience) To umiejętność szybkiej regeneracji sił i dostosowania się do zmian, radzenia sobie z niepowodzeniami i nieszczęściami. Naukowcy odkryli, że rezyliencja jest funkcją pewnych indywidualnych cech: • umiejętności prawidłowej oceny wydarzeń, • identyfikacji opcji i elastycznej reakcji • wewnętrznej chęci wykonywania zadań na czas i realizacji celów Rezyliencję można w sobie wzmacniać: • myśląc pozytywnie o problemie lub wyzwaniu – mogę tego dokonać
pomimo przeciwności i przeszkód • koncentrując się na tym, co można kontrolować, a nie na tym, co
kontroli się wymyka. • Jest ona związana z poczuciem KONTROLI I ZAANGAŻOWANIEM.
© opracowanie Lidia D. Czarkowska
www.certes.pl
Hardość (hardiness) Suzanne Kobasa
To zdolność do działania w trudnych warunkach • Harde osoby: • Są w stanie mentalnie przekształcić czynniki stresogenne w coś
mniej groźnego i moblizującego. • Dostrzegają w przeciwnościach, trudnościach i wyzwaniach
okazję do udowodnienia, co potrafią. • Rozkwitają, gdy muszą zmagać się z przeciwnościami i
wyzwaniami. Hardość można nabyć dzięki odpowiedniemu treningowi. • Hardość jest znacznie mniej pasywna niż rezyliencja. Stanowi
ona aktywną reakcję. • Wyniki badań przeprowadzonych przez Kobasę wskazały w
szczególności związki pomiędzy hardością a WYZWANIEM, KONTROLĄ I ZAANGAŻOWANIEM.
© opracowanie Lidia D. Czarkowska
www.certes.pl
ODPORNOŚĆ PSYCHICZNA KONTROLA ZAANGAŻOWANIE WYZWANIA PEWNOŚĆ SIEBIE
Umiejętność realizacji wielu zadań jednocześnie oraz wywierania wpływu, zamiast poddawania się wpływowi innych
Pełne oddanie realizacji celów i dążenie do ich osiągnięcia pomimo trudności
Umiejętność dostrzegania w potencjalnych zagrożeniach okazji do rozwoju osobistego i rozkwitanie w nieustannie zmieniającym się otoczeniu
Umiejętność zachowania wiary w siebie pomimo niesprzyjających okoliczności; śmiałość w kontaktach z przeciwnikami
Realizacja zadań pomimo czynników rozpraszających uwagę
Wyznaczanie i realizacja celów
Rozwijanie w sobie otwartego podejścia do uczenia się
Wyobrażanie sobie stawania w obliczu i pokonywania trudnych sytuacji
Opracowanie za: prof. Peter Clough, Doug Strycharczyk, Monika Czwerenko, Sylwia Rybak Budowanie relacji coachingowej – klient psychicznie odporny i wrażliwy [w:] Czarkowska L.D.(2016) Coaching jako konstruktywny dialog Poltekst Warszawa
www.certes.pl
Skala odporności psychicznej
Co to oznacza … Co ocenia MTQ48 ?
CONTROL KONTROLA
Kontrola nad życiem – wierzę, że mogę tego dokonać Kontrola emocjonalna – jestem w stanie zapanować nad swoimi emocjami i emocjami innych
C O M M I T M E N T ZAANGAŻOWANIE
Wyznaczanie celów – Obiecuję, że tego dokonam – Lubię osiągać cele
Osiągnięcie – Zrobię wszystko, co konieczne, by dotrzymać obietnicy i osiągnąć cele
CHALLENGE WYZWANIE
Podejmowanie ryzyka – Dam z siebie wszystko – Zależy mi na odniesieniu sukcesu
Uczenie się na własnych doświadczeniach – nawet porażki są okazją, by czegoś się nauczyć
C O N F I D E N C E PEWNOŚĆ SIEBIE
Wiara w swoje możliwości – Wierzę, że jestem zdolny tego dokonać – albo mogę taką zdolność nabyć
Pewność siebie w relacjach międzyludzkich – Mogę wpływać na innych – Jeśli trzeba, umiem postawić na swoim.
© opracowanie Lidia D. Czarkowska
www.certes.pl
Co daje odporność psychiczna? • Wydajność - większa efektywność w zakresie ilości i jakości pracy • Aspiracje i wiara we własne możliwości • Zaangażowanie i przyjmowanie na siebie odpowiedzialności • Adaptacja – akceptacja zmiany i dostrzeganie pozytywnych stron
sytuacji, w których inni widzą tylko problemy, konstruktywne zachowania • Dobre samopoczucie. Im wyższy poziom odporności psychicznej, tym
lepsze samopoczucie. Przekłada się ono na: – Większe zaangażowanie / rzadsze przypadki nieobecności – Skuteczniejsze radzenie sobie z trudnościami i przeciwnościami – Rzadsze przypadki prześladowania – Umiejętność spoglądania z dystansem na komplikacje i szybka regeneracja
sił – Lepszy sen
• Zatrudnienie. Istnieje wyraźny związek pomiędzy odpornością danej osoby a jej umiejętnościami znalezienia zatrudnienia oraz wykonywania wymarzonej pracy. Silne psychicznie osoby lubią rywalizację.
© opracowanie Lidia D. Czarkowska za: Peter Clough, Doug Strycharczyk, Monika Czwerenko, Sylwia Rybak Budowanie relacji coachingowej – klient psychicznie odporny i wrażliwy [w:] Czarkowska L.D.(2016) Coaching jako konstruktywny dialog Poltekst Warszawa
www.certes.plCoachingowe narzędzia
www.certes.pl
PROBLEM Czego nie chcesz?
PLAN CEL
Czego chcesz?
ZASOBY Materialne / Niematerialne Zewnętrzne / Wewnętrzne Posiadane / Zdobywane
MOTYWACJA Wartości
Sedno Celu
ENERGIA fizyczna i psychiczna (psychofizjologia)
STRATEGIE i TAKTYKI Metody skutecznego działania
BARIERY
OPÓR przed zmianą Przeszkody zewnętrzne
REZULTAT
© opracowanie Lidia D. Czarkowska
www.certes.pl
Aspekty wewnętrzne • Kognitywne (poznawcze) • Afektywne (emocjonalne) • Wolicjonalne (motywacyjne) • Fizyczne
• Relacyjne (społeczne) • Kontekstowe (sytuacyjne)
Aspekty zewnętrzne
Model Homo Creator
© opracowanie Lidia D. Czarkowska
www.certes.pl
TOŻSAMOŚĆ Wymiar personalny
Wymiar transpersonalny WIZJA i MISJA
Emocje Zaangażowanie
Fizyczność Energia
Wola Decyzja
Intelekt Zamysł
DZIAŁANIE Czyn
© opracowanie Lidia D. Czarkowska
Aspekt relacyjny (Ludzie)
Aspekt sytuacyjny
(Fakty)
www.certes.pl
Potencjał przywódczy 4 Filary Osobistej Mocy Sprawczej
• w myśleniu • w relacjach
• w emocjach • w działaniu
Opracowanie Lidia D. Czarkowska i Artur Rzepecki ©
ROZWAGA
HARMONIA ODWAGA
SZACUNEK
www.certes.pl
Harmonia w emocjach
• Silne emocje pojawiają się naturalnie gdy wychodzimy poza strefę komfortu.
Emocje wnoszą:
• Cenną informację, są sygnałem na co zwrócić uwagę: – Co jest ważne?
• Energię (paliwo), czyli tworzą motywację: – Co jest mi potrzebne, czego chcę?
© opracowanie Lidia D. Czarkowska
www.certes.pl
Rozwaga w myśleniu
• Rozwaga to doskonały balans i połączenie pomiędzy wyobraźnią i
rozsądkiem.
Rozwaga wnosi:
• Możliwość połączenia marzeń z rzeczywistością: – Jak można realizować pragnienia?
• Równowagę pomiędzy ambicjami, a możliwościami:
– Czego potrzebuję, aby się udało? © opracowanie Lidia D. Czarkowska
www.certes.pl
Szacunek w relacjach
• Wzajemny szacunek (i do siebie i do innych) umożliwia prawdziwe
partnerstwo.
Szacunek daje:
• Możliwość akceptacji różnic, które stanowią o synergii (wartość dodana).
• Równowagę pomiędzy przyznawaniem praw sobie i innym, relacje oparte na zaufaniu.
© opracowanie Lidia D. Czarkowska
www.certes.pl
Kierunek orientacji
KU ludziom OD ludzi
Nad
Pod
Przeciw Obok Razem z ludźmi
© opracowanie Lidia D. Czarkowska
www.certes.pl
Odwaga w działaniu
• Odwaga, to gotowość do wzięcia odpowiedzialności, podjęcie niezbędnych
działań i przekroczenie własnych ograniczeń.
Odwaga daje:
• Możliwość przyznania sobie prawa do postepowania w zgodzie ze sobą (swoją PRAWDĄ).
• Otwartość na feedback – fundament rozwoju. © opracowanie Lidia D. Czarkowska
www.certes.pl
Niewolnik czy Kreator?
Sfera materialna Warunki zewnętrzne
Fakty
Myśli Świadomy podmiot Sfera intencjonalna
DZIAŁANIE Kreacja
Reakcja ZACHOWANIE
© opracowanie Lidia D. Czarkowska
www.certes.pl
Wyniki Najczęściej wymienianymi korzyściami z udziału w programie były:
1. Rozwój kompetencji społecznych (nawiązywanie i budowanie relacji)
2. Wzrost klarowności w planowaniu działań 3. Wzrost wewnętrznej motywacji. 4. Wyższe zaangażowanie, regularność i
wytrwałość w ramach podejmowanych aktywności
5. Rozwój inteligencji emocjonalnej we wszystkich 5 obszarach
6. Wzmacnianie poczucia sprawstwa (proaktywne nastawienie)
© opracowanie Lidia D. Czarkowska
www.certes.pl
Konkluzje Ludzie rozwijają się poprzez inspirację lub desperację. Coaching grupowy połączony z metodą Action Learning opierając się na autorefleksji, poszerzaniu samoświadomości oraz planowaniu i wdrażaniu nowych działań wspiera rozwój:
• EQ Inteligencji emocjionalnej • MT Odporności psychicznej • LP Potencjału przywódczego
© opracowanie Lidia D. Czarkowska
www.certes.pl
W poszukiwaniu inspiracji… • Inteligencja emocjonalna (Mayer,
Caruso, Salovey, 1999) • Nadzieja na sukces (Snyder,
2002) • Optymizm (Scheier i Carver,
1985; Seligman, 2010) • Teoria autodeterminacji (Ryan i
Deci, 2000) • Flow (Csiksentmichalyi, 2009) • Rezyliencja, hardość, odporność
psychiczna (Kobasa 1979, Clough, Strycharczyk, 2015)
© opracowanie Lidia D. Czarkowska
www.certes.pl
Bibliografia • Carr W., Kemmis S. (1986) Reflective spiral Becoming critical. Lewes: Falmer Pressfrom • Clough Peter J., Strycharczyk Doug , Czwerenko Monika , Rybak Sylwia (2016)
Budowanie relacji coachingowej – klient psychicznie odporny i wrażliwy [w:] Czarkowska L.D.(2016) Coaching jako konstruktywny dialog. Poltext, Warszawa
• Czarkowska Lidia D. (2015), Business-Coaching a cechy, motywy i działania przedsiębiorcze. sztuka dokonywania wyborów i podejmowania decyzji w coachingu dla przedsiębiorców, [[w:]] L.D. Czarkowska (red.), Business-Coaching jako dźwignia rozwoju przedsiębiorczości, Poltext, Warszawa.
• Czarkowska Lidia D. (2015) The Homo Creator Model and the Development of Entrepreneurs’ EQ. Group Coaching for Entrepreneurs and Action Research [w:] Agnieszka Postuła, Julita Majczyk, Marcin Darecki (red.) Przedsiębiorczość: jednostka, organizacja, kontekst; ISBN: 978-83-65402-04-2; Centrum Przedsiębiorczości i Wydawnictwo Naukowe WZ UW, Warszawa
• Czarkowska Lidia D. (2016) Sukces a spełnienie – motywatory przedsiębiorców XXI wieku. Przedsiębiorczość jako forma autokreacji siebie i otoczenia. [w:] Morawski Witold (red.) Wobec wyzwań jutra; ISBN: 978-83-264-9493-2 Wolters Kluwer, Warszawa.
• Strycharczyk, Doug i Clough, Peter. J. (2015) Developing Mental Toughness. Coaching strategies to improve performance, resilience and wellbeing; Kogan Page, UK, US
• www.academia.edu
© opracowanie Lidia D. Czarkowska
www.certes.pl
KONTAKT: [email protected]
dr Lidia D. Czarkowska Dyrektor Centrum Coachingu i Mentoringu ALK, Kierownik studiów podyplomowych: Coaching menedżerski i Coaching profesjonalny, Adiunkt w Katedrze Nauk Społecznych ALK. Psycholog i socjolog, konsultant i coach. Posiada wiedzę popartą długoletnią biznesową praktyką z zakresu psychologii, socjologii, antropologii, zarządzania, komunikacji organizacyjnej, motywacji, budowania zespołów, rozwiązywania konJliktów oraz rozwoju potencjału człowieka.
Prowadzi coachingi, warsztaty, szkolenia oraz indywidualne programy rozwojowe dla liderów i wyższej kadry menedżerskiej, wdraża coachingowe modele do pracy nad strategią na poziomie zarządów. Autorka książek: Antropologia ekonomiczna i Nowy Profesjonalizm. Pod jej redakcją ukazało się dotąd 7 książek dotyczących coachingu: Coaching as a method of developing human potential; Coaching katalizator rozwoju organizacji; Coaching jako wskaźnik zmian paradygmatu w zarządzaniu; Leadership Coaching; Coaching Transformacyjny; Business Coaching; Coaching jako konstrktywny dialog. Lidia jest też redaktorem naukowym czasopisma Coaching Review.