(ع)علیاخالق هنجاری از دیدگاه امام

Perspective of Imam Ali about Normative Ethics

باسمه تعالی

؟(ع)چرا امام علی

.سیاست های کلی فرهنگی کشور1.

.مورد قبول و احترام شیعه و سنی2.

.شخصیتی فرادینی و فراتاریخی3.

.اسناد مورد اعتبار خوبی از ایشان بجای مانده است4.

مطالعات فراوانی بر روی سبک زندگی، رفتار، اندیشه ها 5. .ایشان انجام شده است... و

:مفهوم شناسی واژه اخالق

سرشت، طبیعت، =« خلق»و « خلق»جمع « اخالق»• .عادت، خویی

:نیز به همین معنا بکار رفته قرآندر •

(4/قلم)«انک لعلی خلق عظیم»

.(راستی که تو را خویی واالستبه )

.رذیلترا می دهد و گاه معنای فضیلتخویی و سرشت گاه به معنای •

:تفاوت اخالق و تربیت

:از نظر شهید مطهری•

.نهاده شده است قداست« اخالق»در مفهوم -1•

.نیستقداست نهفته : « تربیت» " " -2• .است ساختنو پرورشمطلق فرقی نمیکند که چگونه و برای چه

. باشد هدفی

:(دستوریاخالق )اخالق هنجاری

.و اصول حاکم بر افعال اخالقیتبیین نظامی از قواعد • ارائه شاخصها، مالکها و معیارهایی برای تعیین درستی و •

.نادرستی اعمال انسان .تجربه، و نه نقل واستدالل و عقلاثبات گزاره هایش توسط •

:پرسشهای اساسی اخالق هنجاری

چه چیزی موجب درستی افعال صواب می گردد؟• چگونه می توانیم بگوییم چیزی درست است؟• چرا باید به آن متخلق بود؟•

:تقسیمات اخالق هنجاری

نتیجه گرا1.

وظیفه گرا2.

فضیلت محور3.

خود گرا -1

سود گرا -2

اراده یا قانون الهی

مطابقت با قانون عقل

:پرسش

نظام اخالق اسالمی به کدامیک از این دسته ها تعلق • دارد؟

:پاسخ از دکتر علی شیروانی• غایت انگار خود گرا•

.دارد (غایت)هدفدر اسالم فعل اخالقی: اوال چرا؟ •

.است شخص عاملمربوط به ( غایت)هدف: ثانیا

:نظر فالسفه در مورد فضیلت

.رحجان، برتری، فزونی، صفت نیکو= معنای فضیلت در لغت •

معرفت= سقراط فضیلت • کمال= افالطون فضیلت • مورد تشخیص حکما( = عقل)حد وسط = ارسطو فضیلت • (خوب)نیت خیر/خواست/اراده= کانت فضیلت • علم= غزالی فضیلت • حد وسط= اعتدال قوای نفس = خواجه نصیر فضیلت • انعکاس عمل خیر در نفس انسان در اثر تکرار= فارابی فضیلت •

:(ع)نظرات پژوهشگران در مورد فضیلت اصلی علی

شهید مطهری عدالت1.

دکتر علی شیروانی قرب الهی نتیجه گرا2.

هادی صادقی وظیفه گرایی3.

:نظر استاد مطهری

عدالت فضیلتاصلیترین • چرا؟•

باعث حفظ تعادل اجتماعی 1.

همه را راضی نگه می دارد2.

به اجتماع سالمت و آرامش می دهد3.

:نظر دکترعلی شیروانی

قرب الی اهلل( ع)امام هدفاصلیترین • غایت انگار خودگرا فضیلتاصلیترین •

چرا؟•

.دارد( غایت)فعل اخالقی در اسالم هدف1.

.آن مربوط به خود شخص عامل است( غایت)هدف2.

:نظر استاد هادی صادقی

گرایی وظیفه فضیلت اصلیترین• چرا؟• للعباده اهال وجدتک بل جنتک فی طمعا ال و نارک من خوفا عبدتک ما الهی»

پرستش و جهنمت آتش ترس از نکردم پرستش را تو من خدایا فعبدتک؛ «بینم می پرستش شایسته را تو فقط بلکه ،بهشتت طمع به نکردم

(14ص ،101 باب ،41 ج االنوار، بحار)

1

2 3

:یافته های تحقیق

.هر کدام از محقیقن بر سبیلی از حقیقت قرار دارند1.

انسانی نبودند که به جهان ( ع)حضرت امیرالمؤمین2. .اطراف خود یک بعدی نگاه کنند

جهان ما دو بعد دارد3.

مادی مادی گرایان

تارکان دنیا( معنوی)اخروی

و خدا نزد در هرچیز غایت که گرویغایت نگاه این حفظ و داشتن• .شودمی محسوب فضیلت نوعی خود است الهی رضایت

ثابت ملکات و صفات را فضایل :گوییممی طور این فضیلت تعریف• را صفات آن آنها صاحب سختی شرایط در که دانیممی اخالقی

.کندنمی ترک

:یافته های تحقیق

:یافته های تحقیق

:نیازمند فضیلت• اخالقی کدهای و هنجارها1.

متعال خداوند اسالم در کدها این مرجع2.

سعادت با زندگی یک راهگشای تنهایی به (کدها)هنجارها3.

(فضیلت)شوند درونی باید نیستند

:نتیجه گیری

:گذاشت( ع)بر نگاه اخالقی آن حضرتباید که نامی •

«گرای خودگرای آخرت اندیشفضیلت»

:قرآن• (42/نجم)"وأن إلى ربک المنتهى"1.

(39/نجم)"سعىوأن لیس للإنسان إلا ما "2.

(38/مدثر) "کسبت رهینة بما کل نفس "3.

...و

:نتیجه گیری

:البالغه نهج

(44حکمت)«... اوست همت همسنگ کس هر ارزش»•

ارزش با سنتهاى پیشین، دادگستر حکومتهاى که، آن است الزم تو بر آنچه»• در که واجباتى و (ص)پیامبر آثار و رفتگان، پسندیده روشهاى گذشتگان،

پیروى ایمکرده عمل بدان ما آنچه از و آورى، یاد به همواره را خداست، کتاب آن با و ام،نوشته تو براى که اىعهدنامه این فرامین از پیروى براى و کنى،

تو بر و کرد سرکشى نفس اگر زیرا ،کن تالش ،امکرده تمام تو بر را حجت (53نامه).«باشى نداشته من نزد عذرى شد چیره

...خسته نباشید

برزعلیبا احترام و ادب فراوان؛ پوریا ••Poorya Barzali

•pooryabarzali@gmail.com

•www.ZARRAD.blogfa.com

•+989117001732 •Post Code: 4916815585