Upload
ingurugiro-etxea-fundazioa
View
1.723
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Energiak etorkizunean izango duen eraginaren aurreikuspena energia iturri ezberdinen eboluzioa kontutan hartuz
Egilea: Naiara Etxezarreta
Zuzendaria: Orkatz Goenaga
Azpeitia, 2011ko iraila
Ingurugiro Etxea FundazioaEnparan dorretxea, Foru ibilbidea 18 | 20730 Azpeitia | Tel: 943151713 | Fax: 943157458
[email protected] | www.ingurugiroetxea.org
1. Sarrera
Zergatik?
Aldaketa klimatikoa = lehentasun politiko garrantzitsua mundu mailan
aldaketa klimatikoa
berotegi-efektua eragiten duten gasen emisioa
erregai fosilen erabilera (petrolioarekiko dependentzia-maila altua)
Espainia eta EBeko herrialde askopetrolioa inportatu beharrean (COM, 2008; Federico eta Vives, 2011)
Nai
ara
Etxe
zarr
eta
| In
guru
giro
Etx
ea F
unda
zioa
1. Sarrera
Ondorioz…
Gaur egungo egoerari irtenbide posible bat bilatu nahian energia sektorea aztertu nahi da.
Nai
ara
Etxe
zarr
eta
| In
guru
giro
Etx
ea F
unda
zioa
2. Ikerketaren funtsa
Ikerketa lan honetan burutu beharrekoa:
Kontutan hartuz…
EBaren 20/20/20 mandatuaAdierazle ekonomikoen eboluzioaEAEko ingurumen adierazleen eboluzioaEnergia-iturri ezberdinen eboluzioa
Nai
ara
Etxe
zarr
eta
| In
guru
giro
Etx
ea F
unda
zioa
EAEko energia egoeraren ezagutzaEnegia-sektorearen egoeraren aurreikuspena
3. Arrazoiak eta aurrekariak
Zergatik energia sektorea?
HELBURU NAGUSIA: energia iturri ezberdinen eboluzioa kontutan hartuta, energiak etorkizunean izango duen eragina aurreikustea.
o Aldaketa klimatikoaren inguruko kezka nagusi da.o Gaiaren gaurkotasuna medio energiak etorkizunean izan ditzaken ondorioen inguruan egindako ikerketak urriak dira.
Nai
ara
Etxe
zarr
eta
| In
guru
giro
Etx
ea F
unda
zioa
a. Herrialdeko aberastasunaren epe laburreko eboluzioa
Indize esanguratsuak (Stock eta Watson, 1989; Barklem, 2000):
o Herrialdeko Barne Produktu Gordina (BPG)o Produkzio mailao Enplegu mailao Salmenta maila eta ondasun eta zerbitzuen prezio mailao Ondasunen merkataritza saldoa edota ondasunaren balioao Gaur egungo herrialdeko balantzea edota herrialdeak epe laburrean izan duen ekonomi saldoa
Nai
ara
Etxe
zarr
eta
| In
guru
giro
Etx
ea F
unda
zioa
3. 1. Epe laburreko ekonomia eta ingurumen aurreikuspenak
Aurreikuspenak
Mundu mailan: 2010. urtean egindako aurreikuspenen arabera mundu mailako BPGa %4,2an haztea espero da aurten eta %4,6an 2012an. ELGAko herrialdeen BPG maila neurri txikiagoan haziko da (ELGA, 2010).Azken boladan bizitako ezegonkortasun ekonomikoa medio hazkunde ekonomikoa orain hiru hilabete uste zena baino motelagoa da (ELGA, 2011).
Estatu mailan: Langabezia-tasak behera egitea eta kontsumorako prezioen jaitsiera espero dira (ELGA,
2010).
EAEn:Mundu mailako eta estatu mailako ekonomiari zuzenean lotuta dago (EUSKO JAURLARITZA/
GOBIERNO VASCO, 2010).
Nai
ara
Etxe
zarr
eta
| In
guru
giro
Etx
ea F
unda
zioa
3. 1. Epe laburreko ekonomia eta ingurumen aurreikuspenak
b. Lehiakortasun mailaren aurreikuspena
Enpresen arteko lehiakortasun maila enpresak berrikuntzak barneratzeko duen ahalmenaz gain errentagarritasuna lortu eta mantentzeko duen gaitasunean oinarritzen da (Duren, Martin, Westgreen eta Bredahl, 1994; Cantwell, 2005).
Adierazle esanguratsuak (Porter, 2002):
o Produktibitate mailao Burututako inbertsio mailao Izandako kostu marjinalak eta honekin lotuta izandako aurrezki marjinala.
Nai
ara
Etxe
zarr
eta
| In
guru
giro
Etx
ea F
unda
zioa
3. 1. Epe laburreko ekonomia eta ingurumen aurreikuspenak
Aurreikuspenak
Energia berriztagarrien pisua gero eta handiagoa da
sektore berritzailea
sektore berritzaileetan burututako inbertsio mailak
epe luzera begira errentagarria, lehiakorragoak izango dira enpresak
Nai
ara
Etxe
zarr
eta
| In
guru
giro
Etx
ea F
unda
zioa
3. 1. Epe laburreko ekonomia eta ingurumen aurreikuspenak
Adierazle nagusiak (Eusko Jaurlaritza/ Gobierno Vasco, 2005; Red eléctrica de España, 2011):
o Ingurumena babesteko helburuarekin burututako gastu publikoao Ingurumen kudeaketa enpresano Energia-kontsumoao Energia intentsitateao Energia-eraginkortasunao Berotegi-efektua eragiten duten gasen emisio maila
c. Ingurumen adierazleen epe laburreko eboluzioa
Nai
ara
Etxe
zarr
eta
| In
guru
giro
Etx
ea F
unda
zioa
3. 1. Epe laburreko ekonomia eta ingurumen aurreikuspenak
a. Energia iturri ezberdinek gaur egun arte izandako eboluzioa
Iturria:Elaborazio propioa Eustateko web orrian oinarrituta, 2011
EAEko ENERGIAREN AZKEN KONTSUMOAREN EBOLUZIOA ENERGIA-ITURRI EZBERDINAK KONTUTAN HARTUTA (ktep)
0
500
1.000
1.500
2.000
2.500
2.000 2.001 2.002 2.003 2.004 2.005 2.006 2.007 2.008 2.009
Ikatza Petrolioa Gas naturala
Energia eratorriak Energia berriztagarriak Energia elektrikoa
Nai
ara
Etxe
zarr
eta
| In
guru
giro
Etx
ea F
unda
zioa
3. 2. Energia iturri ezberdinek gaur egun arte izandako eboluzioa
4%
41%
21%
4%
27%
Ikatza eta eratorriak Petrolioatik eratorriak
Gas naturala Energia berriztagarriak
Energia elektrikoa (nuklearra)
1%
40%
24%
6%
27%
Ikatza eta eratorriak Petrolioatik eratorriak
Gas naturala Energia berriztagarriak
Energia elektrikoa (nuklearra)
Iturria: Elaborazio propioa Eustat web orriko datuetan oinarrituta, 2011
ENERGIA-ITURRI EZBERDINEK EAEko ENERGIAREN AZKEN KONTSUMOAN
DUTEN PISUA 2000. URTEAN
Iturria: Elaborazio propioa Eustat web orriko datuetan oinarrituta, 2011
ENERGIA-ITURRI EZBERDINEK EAEko ENERGIAREN AZKEN KONTSUMOAN
DUTEN PISUA 2009. URTEAN
Nai
ara
Etxe
zarr
eta
| In
guru
giro
Etx
ea F
unda
zioa
3. 2. Energia iturri ezberdinek gaur egun arte izandako eboluzioa
Irtenbide posiblea
b. Erregai fosilen menpekotasunak gaur egungo eredu energetikoan duen garrantzia
enpresen kostu marjinala
produktu energetikoen inflazioa
energia berriztagarrietan oinarritutako energia politika berriaren ezarpena (EB, 2008)
Espainiak petrolioa eta gas naturala bezalako energia-iturriekiko dependentzia-maila altua du (Federico eta Vives, 2011; Rojas eta Vizcaíno, 2011)
Nai
ara
Etxe
zarr
eta
| In
guru
giro
Etx
ea F
unda
zioa
3. 2. Energia iturri ezberdinek gaur egun arte izandako eboluzioa
c. Erregai iturri ezberdinen produkzio eta kontsumoaren inguruan dauden aurreikuspenak
0
200
400
600
800
1000
1200
2015 2020 2025 2030
Gas Naturala Energia nuklearra
Petrolioa Ikatza
Energia berriztagarriak
Iturria: Elaborazio propioa BP energy Outlook 2030en oinarrituta, 2011
ENERGIA-ITURRI EZBERDINEN ENERGIA PRODUKZIOAK IZANGO DUEN EBOLUZIOAREN AURREIKUSPENA (milioi tonatan)
Nai
ara
Etxe
zarr
eta
| In
guru
giro
Etx
ea F
unda
zioa
3. 2. Energia iturri ezberdinek gaur egun arte izandako eboluzioa
ENERGIA-ITURRI EZBERDINEN ENERGIA KONTSUMOAN IZANGO DUEN EBOLUZIOAREN AURREIKUSPENA (milioi tonatan)
0
200
400
600800
1000
1200
1400
2015 2020 2025 2030
Gas Naturala Energia nuklearra
Petrolioa Ikatza
Energia berriztagarriak
Iturria: Elaborazio propioa BP energy Outlook 2030en oinarrituta, 2011
Nai
ara
Etxe
zarr
eta
| In
guru
giro
Etx
ea F
unda
zioa
3. 2. Energia iturri ezberdinek gaur egun arte izandako eboluzioa
c. Erregai iturri ezberdinen produkzio eta kontsumoaren inguruan dauden aurreikuspenak
EBaren 20/20/20 mandatua (COM, 2007)
oIngurumena kaltetzen duten gas kutsatzaileak %20an murriztea 1990eko mailarekiko.
oEnergia berriztagarrien erabilera %20an haztea 1990eko maila oinarritzat hartuta.
oEnergia kontsumoa %20an murriztea 1990eko maila oinarritzat hartuta
a. Etorkizunerako helburuak finkatuz sortutako EBaren 20/20/20 mandatua
Energia efizientzia sendotu eta lehiakortasuna hobetzeko xedea
Nai
ara
Etxe
zarr
eta
| In
guru
giro
Etx
ea F
unda
zioa
3. 3. Energia berriztagarrien garrantzia gaur egungo egoeran
Aukerak:o Aldaketa klimatikoaren inguruko kezkao Gizarteak gai berdeekiko duen kontzientziazio-maila hazkorrao Sektorera bideratutako diru-laguntzako Etorkizuneko krisi energetikoari aurre egitea
Sendotasunak: o Hornidura segurtasunao Energia prezioen nolabaiteko finkapenao Teknologia eta ezagutzaren garapenao Enplegu berrien sorrera
Mehatxuak:o Gizarteak energia berriztagarriekiko duen fidagarritasun maila eskasa
Ahuleziak:o Energia produkzioaren ziurgabetasunao Sortutako energia metatzearen ezintasuna (desagertzear dagoen ahulezia)
ENERGIA BERRIZTAGARRIEN SEKTOREAREN ABANTAILA ETA DESABANTAILAKb. Energia berriztagarrien abantaila eta desabantailak
Iturria: López-Vicoren (2009) bibliografiatik moldatua Nai
ara
Etxe
zarr
eta
| In
guru
giro
Etx
ea F
unda
zioa
3. 3. Energia berriztagarrien garrantzia gaur egungo egoeran
e/luz. energiaren kontsumo prezioatxikiagoa (Traber eta Kemfert, 2009; Frontel,
Ritter, Schmidt eta Vance, 2009)
a. Prezio-mailan
energia berriztagarriake/lab. inbertsio kostuak handiak
petrolioarekiko menpekotasuna arindu
energia prezioaren nolabaiteko finkapena
Nai
ara
Etxe
zarr
eta
| In
guru
giro
Etx
ea F
unda
zioa
3. 4. Energia berriztagarriek aldagai ezberdinetan izango duten eraginaren aurreikuspena
Enplegu-maila haztea ekarriko dute(Rabl eta Spadaro, 2005; Frontel, Ritter, Schmidt eta Vance,2009; European Trade Union Confederation (ETUC), 2011)
Enpresen lehiakortasun-maila hazteaekarriko dute (Cantwell, 2005)
b. Enplegu-mailan
energia berriztagarriek
c. Enpresen lehiakortasun-mailan
energia berriztagarriak sektore berritzailea
ikerketa eta garapenean egindako gastua handia
Nai
ara
Etxe
zarr
eta
| In
guru
giro
Etx
ea F
unda
zioa
3. 4. Energia berriztagarriek aldagai ezberdinetan izango duten eraginaren aurreikuspena
Berotegi-efektua eragiten duten gasen emisio-maila gutxitzen dute (Montaño eta
Sandoval, 2007)
d. Berotegi-efektua eragiten duen gasen emisio-mailan
energia berriztagarriek aldaketa klimatikoaren arintzea
Nai
ara
Etxe
zarr
eta
| In
guru
giro
Etx
ea F
unda
zioa
3. 4. Energia berriztagarriek aldagai ezberdinetan izango duten eraginaren aurreikuspena
4. Helburuak
HELBURU NAGUSIA
GAINERAKO HELBURUAK
Energia iturri ezberdinek aldagai ezberdinetan (ekonomi, ingurumen edota enpresen lehiakortasuna adierazten duten aldagaietan) etorkizunean nola eragingo duten aurreikustea
o Etorkizun hurbil batean ekonomia globalak izango duen garapena aztertzea.o Etorkizun hurbil batean enpresen lehiakortasun-mailak izango duen eboluzioa aztertzea.o Etorkizun hurbil batean energia kontsumoak, energia eraginkortasunak, berotegi-efektua eragiten duten gasen emisio-mailak eta ingurumena babestera zuzendutako gastuak izango duten eboluzioa aztertzea.o Energia iturri ezberdinek etorkizunean izango duten eboluzioa aztertzea.
Nai
ara
Etxe
zarr
eta
| In
guru
giro
Etx
ea F
unda
zioa
5. Ondorioak
I. Energiaren kontsumo-mailak EAEn gora egingo du.II. Gizarteak ingurugiro arazoen inguruan duen kontzientziazio-mailak
gora egingo du.III. Ingurugiroa babesteko helburuarekin burututako gastu publikoak
gora egingo du.IV. Enpresa pribatuek ingurugiroa babesteko helburuarekin gauzatutako
gastu-mailak gora egingo du.V. Energia berriztagarrietan oinarritutako energia kontsumoak gora
egingo du.VI. Berotegi-efektua eragiten duten gasen emisio-maila jaitsi egingo da.VII. Enpresen arteko lehiakortasun-mailak gora egingo du.
litekeena da…
EBaren 20/20/20 mandatuarekin ez betetzea EAEn.
Nai
ara
Etxe
zarr
eta
| In
guru
giro
Etx
ea F
unda
zioa
5. Ondorioak
Bi egoera posibleren aurreikuspena
1. Ez Europan eta ez EAEn mandatua ez betetzea
1. Europan mandatuarekin betetzea, baina EAEn ez
petrolioaren prezio igoera eta ondorioz, gainerako energia-iturrien kontsumo-mailak
gora egitea
EAEko enpresen lehiakortasun-maila txikitzea
Nai
ara
Etxe
zarr
eta
| In
guru
giro
Etx
ea F
unda
zioa
EAEko egoera energetikoa ezagututa
HELBURU NAGUSIA
Eskualdeko enpresa eta gizartearen egoera energetikoa ezagutu eta egoera lehiakorrago bat lortu ahal izateko soluzio posibleak bilatzea
Nai
ara
Etxe
zarr
eta
| In
guru
giro
Etx
ea F
unda
zioa
6. Etorkizuneko ikerketa posiblea
o BARKLEM, A.J.E. (2000): “Revisions Analysis of Initial Estimates of Key Economics Indicators and GDP Components”. Economic Trends, 556. zenb.
o BP (2011): BP energy outlook 2030. Statistical Review, London.o CANTWELL, J. (2005): “Innovation and Competitiveness”. The Oxford handbook of innovation,
1-31 orr. o CANTWELL, J. (2005): The Oxford handbook of innovation. Ondorengo web orrian ikusgarri:
www.globalbusiness.rutgers.edu. o COM (2007): Precidency Conclusions. 2007ko martxoaren 8 eta 9an Bruselako Europar
Kontseiluan, Brusela. o COM (2008): “Europe’s energy position: present & future”. Market observatory for energy.o DUREN, E. V.; MARTIN, L.; WESTGREEN, R. eta BREDAHL, M. E. (1994): “A framework for
assessing national competitiveness and the role of private strategy and public policy”. Competitiveness in international food markets, 37-59 orr.
o EB (2008): “Europe’s energy position: present & future”. Market observatory for energy: report 2008. European Commission.
o ELGA (2010): Ondorengo web orrian ikusgarri: www.europa.eu/index_es.htm. o ELGA (2011): Ondorengo web orrian ikusgarri:
http://www.oecd.org/document/54/0,3746,es_36288966_36288553_46846326_1_1_1_1,00.html.
Naiara Etxezarreta | Ingurugiro Etxea Fundazioa
7. Bibliografia
o EUROPEAN TRADE UNION CONFEDERATION (ETUC), 2011: Iniciatives involving social partners in Europe on climate change policies and employment. Summary report for the conference on 1st and 2nd March, 2011, Brusela.
o EUSKO JAURLARITZA/ GOBIERNO VASCO (2005): Ingurumena Euskal Autonomia Erkidegoan. 2005 ingurumen-adierazleak. Ingurumen Jarduketarako Sozietate Publikoa- IHOBE, 55 zenb.
o EUSKO JAURLARITZA/ GOBIERNO VASCO (2010): “Escenarios 2030: Claves e implicaciones para Euskadi”. Ecoeuskadi: Euskadiko Garapen Jasangarrirako Estrategia 2020.
o EUSTAT (2011): Ondorengo web orrian ikusgarri: www.eustat.es. o FEDERICO, G. eta VIVES, X. (2011): “Los retos de la política energética en Europa”.
Ondorengo liburuan: LÓPEZ, J. L.; ALVÁREZ, E. eta CURBELO, J.L. (2011): Los retos del sector energético, Marcial Pons, Madril, 41-59 orr.
o FRONDER, M.; RITTER, N.; SCHMIDT, C. M. eta VANCE, C. (2009): Economic Impacts from the Promotion of Renewable Energy Technologies: The German Experience. Ruhr-Universität Bochum (RUB), Ekonomia departamentua, Bochum (Alemania).
o MONTAÑO, N.M. eta SANDOVAL, A.L. (2007): “Contaminación atmosférica y salud”. Ciencia y cultura, 14. bol, 65. zenb., 29-33 orr.
Naiara Etxezarreta | Ingurugiro Etxea Fundazioa
7. Bibliografia
o LÓPEZ-VICO, V. (2009): “Análisis DAFO del sector de la energía eólica en España”. Gestión joven, Revista de la Agrupación Joven Iberoamericana de Contabilidad y Administración de Empresas, 3. bol., 97-106 orr.
o POTER, M. E. (2002): “Enhancing the Microeconomic Foundations of Prosperity: The Current Competitiveness Index”. The Global Competitiveness Report, Cambridge: Harvard Business School.
o RABL, A. eta SPADARO, K. (koordinatzailea) (2005): Externalities of energy: extention of accounting framework and policy applications. Ondorengo web orrian ikusgarri: www.externe.info/expottec.pdf.
o RED ELÉCTRICA DE ESPAÑA (2011): Memoria ambiental 2010. Hurrengo web orrian ikusgarri: www. ree.es/medio_ambiente/pdf/REE-memoria-ma-2010_v3.pdf.
o ROJAS, A. eta VIZCAÍNO, D. (2011): “Externalidades de las energías renovables”. Ondoren aipatzen den liburuko kapitulua: LÓPEZ, J.L.; ÁLVAREZ, E. eta CURBELO, J.L. (2011): Los retos del sector energético, Marcial Pons, Madril, 67-113 orr.
o STOCK, J. H. eta WATSON, M. W. (1989): New Indices of Coincident and Leading Economic Indicators. Ikusgarri ondorengo web orrian: www.nber.org/chapters/c10968, 351-409 orr.
o TRABERT, T. eta KEMFERT, C. (2009): “Impact of the German support for Renewable Energy in Electricity, Prices, Emissions and Firms”. The Energy Journal, 30. bol., 3. zenb., 155-178 orr.
Naiara Etxezarreta | Ingurugiro Etxea FundazioaEnparan dorretxea, Foru ibilbidea 18 | 20730 Azpeitia | Tel: 943151713 | Fax: 943157458
[email protected] | www.ingurugiroetxea.org
7. Bibliografia