ΟΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΟ ΓΙΑ ΟΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΟ ΓΙΑ ΤΗΝ GOLDMAN SACHS ΤΗΝ GOLDMAN SACHS ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΟ ΚΑΙ ΓΙΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΟ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ

Οι ρίζες της Σημερινής Κρίσης

Περίληψη ΒιβλίουΜάθημα : Μακροοικονομία

Εισηγητής : Εισηγητής : Μεραμβελιωτάκης Μεραμβελιωτάκης ΓιώργοςΓιώργος

Ομάδα Συγγραφής: Ομάδα Συγγραφής: Τζενάκη Εβίτα 1457Τζενάκη Εβίτα 1457Χριστοδουλάκη Δέσποινα Χριστοδουλάκη Δέσποινα Σακελλάρη ΘεοδοσίαΣακελλάρη Θεοδοσία

ΟΙ ΡΙΖΕΣ ΤΗΣ ΣΗΜΕΡΙΝΗΣ ΚΡΙΣΗΣΟΙ ΡΙΖΕΣ ΤΗΣ ΣΗΜΕΡΙΝΗΣ ΚΡΙΣΗΣ

Τα δύο στοιχεία που οδήγησαν την οικονομία στην καταστροφή αλληλεπίδραση Αλληλοενίσχυση

Κατάρευση του τραπεζικού τομέα και των αγορών χρεόγραφων

Μάρτιο του 2008 Χανκ Πόλσον Χανκ Πόλσον ««πριν χτυπήσει η κρίση των ενυπόθηκων δανείων είχαμε 6 χρόνια ανάπτυξη»

ΣΤΟΧΟΣΣΤΟΧΟΣ κυβερνητικής παρέμβασης αποδυνάμωση αποδυνάμωση των αγορώντων αγορών

Αιτία της Αιτία της σημερινής κρίσηςσημερινής κρίσης

• Σταθερή φθίνουσα ζωτικότητα των ανεπτυγμένων καπιταλιστικών οικονομιών

• Βαθιά παρακμή & αποτυχία συστήματος αίτια για συσσώρευσης της συνολικής ζήτησης .

• 1973 Οικονομικές αρχές κετέφυγαν σε ακόμη μεγαλύτερο δανεισμό επιδινώνοντας την ζήτηση

1993 Κυβέρνηση Κλιντον1991 - 1995 Κυκλική Ύφεση

Ότι είναι καλό για την Goldman Sachs κι όχι πια για την General Motor είναι καλό και για την Αμερική

ΤΟ ΜΑΚΡΥ ΚΥΜΑ ΥΦΕΣΗΣ, 1973-ΤΟ ΜΑΚΡΥ ΚΥΜΑ ΥΦΕΣΗΣ, 1973-20072007

2007 Ισχυρή ΟικονομίαΙσχυρή Οικονομία 2001 – 2007 2001 – 2007 μέση ετήσια ανάπτυξη του παγκόσμιου ΑΕΠ μέση ετήσια ανάπτυξη του παγκόσμιου ΑΕΠ

κάτω από την ανάπτυξη που έχει καταγραφεί σε οποιαδήποτε κάτω από την ανάπτυξη που έχει καταγραφεί σε οποιαδήποτε άλλη συγκρίσιμη περίοδοάλλη συγκρίσιμη περίοδο

• ΓερμανίαΓερμανία• ΙαπωνίαΙαπωνία• Νεοβιομηχανοποιημενες Χώρες της Βορειοανατολικής Ασίας,Νεοβιομηχανοποιημενες Χώρες της Βορειοανατολικής Ασίας,• Μικρές Τίγρεις της Νοτιοανατολικής Ασίας Μικρές Τίγρεις της Νοτιοανατολικής Ασίας • κινέζικος γίγανταςκινέζικος γίγαντας

• αυξήσεις στη βιομηχανική παραγωγική δυναμικότητα αυξήσεις στη βιομηχανική παραγωγική δυναμικότητα της παγκόσμιας αγοράςτης παγκόσμιας αγοράς

Ο ΚΕΪΝΣΙΑΝΙΣΜΟΣ, Η ΣΤΑΣΙΜΟΤΗΤΑ ΚΑΙ Ο ΚΕΪΝΣΙΑΝΙΣΜΟΣ, Η ΣΤΑΣΙΜΟΤΗΤΑ ΚΑΙ Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ Ελλείματα των ΗΠΑ ΑΥΞΑΝΟΝΤΑΙ Όξυνση της παρατεταμένης ΥΦΕΣΗΣ 1979-1980 Τεράστιες ταλαντώσεις του

Δολλαρίου Διαδοχικά κύματα επέκτασης και συστολής καθώς

και μια σειρά από ανόδους καικαταρρεύσεις των τιμών των περιουσιακών στοιχείων

ΤΟ ΑΔΙΕΞΟΔΟ ΚΑΙ Η ΚΡΙΣΙΜΗ ΤΟ ΑΔΙΕΞΟΔΟ ΚΑΙ Η ΚΡΙΣΙΜΗ ΚΑΜΠΗΚΑΜΠΗ 1990 Διακοπή της εξάρτησης από το κεϊνσιανό

πιστωτικό δημιούργημα έχοντας κοσμοϊστορικές συνέπιες

1980 Ρόναλντ Ρέιγκαν υποσχέθηκε να ισοσκελίσει τον προϋπολογισμό αλλά κατέληξε σαν ο πιο φανατικός υπέρμαχος του κεϊνσιανισμού

1993 Κλίντον άρχισε να μειώνει το ομοσπονδιακό έλλειμμα

ΣκοπόςΣκοπός ήταν να να δεχτεί ένα ισχυρό πλήγμα η συνολική αγοραστική δύναμη σε μια περίοδο που οι ανεπτυγμένες καπιταλιστικές οικονομίες

Ο ΚΕΪΝΣΙΑΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ Ο ΚΕΪΝΣΙΑΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟΥΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟΥ

• 1995 οι τιμές των αμερικάνικων μετοχών εκτοξεύτηκαν, με το δείκτη S&P 500 να αυξάνεται κατά 62% μέχρι το τέλος του 1996

wealth effect wealth effect Το μπουμ της Νέας Το μπουμ της Νέας Οικονομίας Οικονομίας στηρίζονταν σε αυτή στηρίζονταν σε αυτή την πρωτοφανή την πρωτοφανή έκρηξη κερδοσκοπίαςέκρηξη κερδοσκοπίας

ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΑ ΣΥΣΣΟΡΕΥΣΗΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΑ ΣΥΣΣΟΡΕΥΣΗ

1995-19971995-1997 ΗΠΑ απόλαυσαν ένα διάστημα γαλήνης Το ΑΕΠ, οι επενδύσεις, η παραγωγικότητα και οι εξαγωγές

των ΗΠΑ, όλα αυξήθηκαν εντυπωσιακά, και η συνακόλουθη αύξηση της κατανάλωσης και των εισαγωγών κινητοποίησε, για μια ακόμα φορά, την υπόλοιπη παγκόσμια οικονομία

Η πτώση του γενγεν και του μάρκουμάρκου έδειχνε να δημιουργεί τις προϋποθέσεις για νέες, ωθούμενες από τις εξαγωγές, ανακάμψεις στην Ιαπωνία και τη Γερμανία

Στη διάρκεια του καλοκαιριού του 1998, η κρίση διαχύθηκε και στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες

ΟΙ ΑΝΤΙΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΟΙ ΑΝΤΙΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΗΣ ΦΟΥΣΚΑΣΤΗΣ ΦΟΥΣΚΑΣ

Η φούσκα του χρηματιστηρίου φούσκα του χρηματιστηρίου δεν προκάλεσε μόνο μαζικές υπερεπενδύσεις γενικά, αλλά έδωσε και μια εξαιρετικά εσφαλμένη κατεύθυνση στα κεφάλαια της βιομηχανίας

η φούσκα των νέων τεχνολογιών του 1998-2000 και η φούσκα των νέων τεχνολογιών του 1998-2000 και η έκρηξη στις επενδύσεις υψηλής τεχνολογίας η έκρηξη στις επενδύσεις υψηλής τεχνολογίας

1977 ως το 2000, το αμερικάνικο εμπορικό έλλειμμα 1977 ως το 2000, το αμερικάνικο εμπορικό έλλειμμα στα βιομηχανικά προϊόντα, αυξήθηκε 3,5 φορές, στα βιομηχανικά προϊόντα, αυξήθηκε 3,5 φορές, κάνοντας κάθε χρόνο και νέο ρεκόρκάνοντας κάθε χρόνο και νέο ρεκόρ

ΤΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΚΕΡΔΟΥΣ: Η ΤΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΚΕΡΔΟΥΣ: Η ΑΧΙΛΛΕΙΟΣ ΠΤΕΡΝΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΑΧΙΛΛΕΙΟΣ ΠΤΕΡΝΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 1997 – 1998 1997 – 1998 εμφάνιση της κρίσης στην εμφάνιση της κρίσης στην

Ανατολική ΑσίαςΑνατολική Ασίας Από το 1997 ως το 2000, η κερδοφορία στον μη Από το 1997 ως το 2000, η κερδοφορία στον μη

αγροτικό, μη μεταποιητικό τομέα μειώθηκε αγροτικό, μη μεταποιητικό τομέα μειώθηκε κατά 20%κατά 20%

Η οικονομική άνθιση της δεκαετίας του 1990 Η οικονομική άνθιση της δεκαετίας του 1990 ήταν πλέον ετοιμοθάνατηήταν πλέον ετοιμοθάνατη

Ο ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΓΥΡΟΣ ΤΗΣ Ο ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΓΥΡΟΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ-ΦΟΥΣΚΑΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ-ΦΟΥΣΚΑ

Παραδοσιακές βιομηχανίες, όπως οι κλάδοι του ιματισμού, της υφαντουργίας και της χαλυβουργίας, χτυπήθηκαν σημαντικά, όπως έγινε και με τις στενά συνδεδεμένες μαζί τους μη μεταποιητικές επιχειρήσεις

2000 και 2001 η αύξηση της πραγματικής ιδιωτικής κατανάλωσης στις ΗΠΑ μειώθηκε στο μισό

Οι αλλαγές στο επιτόκιο των ενυπόθηκων δανείων καθορίζονταν από τα μακροπρόθεσμα επιτόκια που με τη σειρά τους εξαρτιόταν από την προσφορά και τη ζήτηση των δανειακών διαθεσίμων

Η ΥΠΕΡΔΙΟΓΚΩΣΗ ΤΩΝ Η ΥΠΕΡΔΙΟΓΚΩΣΗ ΤΩΝ ΕΝΥΠΟΘΗΚΩΝ ΔΑΝΕΙΩΝ ΕΝΥΠΟΘΗΚΩΝ ΔΑΝΕΙΩΝ ΔΙΑΣΩΖΕΙ ΤΗΝ ΕΠΕΚΤΑΣΗΔΙΑΣΩΖΕΙ ΤΗΝ ΕΠΕΚΤΑΣΗ Τον Νοέμβριο του 2002, η Fed, ανήσυχη ότι η ανάκαμψη μένοντας από

καύσιμα κινδύνευε να σταματήσει σχεδόν πριν καν αρχίσει, έριξε το βραχυπρόθεσμο επιτόκιο κατά μισή ακόμα μονάδα

Δείκτης Housing Affordability Index των νέων Δείκτης Housing Affordability Index των νέων αγοραστών βρισκόταν ήδη σε χαμηλό επίπεδοαγοραστών βρισκόταν ήδη σε χαμηλό επίπεδο

2003-2004 ξεκίνησε μια απότομη μείωση των κριτηρίων 2003-2004 ξεκίνησε μια απότομη μείωση των κριτηρίων δανεισμούδανεισμού

αποτέλεσμα ήταν η αύξηση του ριψοκίνδυνου αποτέλεσμα ήταν η αύξηση του ριψοκίνδυνου δανεισμού να οδηγεί στην εκτόξευση των τιμών δανεισμού να οδηγεί στην εκτόξευση των τιμών των κατοικιώντων κατοικιών

Η ΦΟΥΣΚΑ ΤΗΣ ΠΙΣΤΩΤΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΟΔΗΓΕΙ Η ΦΟΥΣΚΑ ΤΗΣ ΠΙΣΤΩΤΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΟΔΗΓΕΙ ΣΤΗΝ ΕΚΤΙΝΑΞΗ ΤΩΝ ΕΝΥΠΟΘΗΚΩΝ ΣΤΗΝ ΕΚΤΙΝΑΞΗ ΤΩΝ ΕΝΥΠΟΘΗΚΩΝ ΔΑΝΕΙΩΝ ΜΕΙΩΜΕΝΗΣ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΗΣΔΑΝΕΙΩΝ ΜΕΙΩΜΕΝΗΣ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΗΣ

Πως κατέστη στα αλήθεια Πως κατέστη στα αλήθεια δυνατό να χρηματοδοτηθεί η δυνατό να χρηματοδοτηθεί η διόγκωση του ριψοκίνδυνου διόγκωση του ριψοκίνδυνου

δανεισμού που διατήρησε την δανεισμού που διατήρησε την επέκταση της φούσκας των επέκταση της φούσκας των

κατοικιών? κατοικιών?

ΔΕΝ:ΔΕΝ: έγινε προσπάθεια για αύξηση ενυπόθηκου στεγαστικού δανεισμού των

νοικοκυριών χορηγούσαν ενυπόθηκα δάνειαΜε στόχο να τα κρατήσουν και να κερδίσουν από τους τόκουςσ

Με το νέο μοντέλο δημιούργησαν υποθήκες με ΣΤΟΧΟ να τις πουλήσουν σε τράπεζες επενδύσεων και να κερδίσουν από την προμήθεια.

φρόντισαν να υλοποιήσουν κάθε είδους δάνειο ΜΗ συμβατικά στεγαστικά δάνεια τα πουλούσαν σε Οίκους όμως τους οίκους τους πλήρωναν οι ίδιες οι

τράπεζες και είχε σαν ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ οι αξιολογήσεις να είναι λάθος άγνοια δανειοληπτών και πωλητών δεν είχαν γνώση είχαν την πίεση των στόχων

Οι τράπεζες συνέβαλλαν στην διατήρηση της φούσκας βοήθεια από τις νοτιοασιατικές κυβερνήσεις Απαιτούνταν από τους επενδυτές να ρισκάρουν όλο και περισσότερο

προκειμένου να εξασφαλίσουν την ίδια απόδοση συνταξιοδοτικά ταμεία και ασφαλιστικές εταιρίες αντιμετώπιζαν

ανελαστικές υποχρεώσεις

ο μόνος τρόποςήταν να δεχτεί όλο και μικρότερης πιστοληπτικής ικανότητας δανειολήπτες, με όλο και λιγότερο ευνοϊκούς όρους για τους δανειστές

ΤΟ ΣΚΙΩΔΕΣ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟ ΣΚΙΩΔΕΣ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΥΝΤΗΡΕΙ ΤΗΣΥΝΤΗΡΕΙ ΤΗΦΟΥΣΚΑ ΤΗΣ ΠΙΣΤΩΤΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣΦΟΥΣΚΑ ΤΗΣ ΠΙΣΤΩΤΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ

Δύσκολο για τράπεζες και επενδυτές να βγάζουν κέρδος

Για να συνεχίσουν να βγάζουν χρήματα:

1. να αναλάβουν ακόμα πιο ριψοκίνδυνα χρεόγραφα

2. να αυξήσουν τη μόχλευση των επενδύσεών τους

«σκιώδες τραπεζικό σύστημα»

οι τράπεζες κατέχουν περιουσιακά στοιχεία

Η ΠΡΩΤΟΦΑΝΗΣ ΑΔΥΝΑΜΙΑ ΤΗΣ Η ΠΡΩΤΟΦΑΝΗΣ ΑΔΥΝΑΜΙΑ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΠΑΡΑ ΤΟ ΠΡΩΤΟΦΑΝΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΠΑΡΑ ΤΟ ΠΡΩΤΟΦΑΝΕΣ ΠΑΚΕΤΟ ΑΝΑΖΩΟΓΟΝΗΣΗΣ ΤΗΣΠΑΚΕΤΟ ΑΝΑΖΩΟΓΟΝΗΣΗΣ ΤΗΣ

Παγκόσμια οικονομία: από την ύφεση στην ανάκαμψηΑπογείωση της αμερικάνικης ζήτησης στηριζόταν στο χρέος . Αυτό που έπρεπε να κάνουν οι επιχειρήσεις για να αναζωογονήσουν την κερδοφορία τους

δεν συμβιβαζόταν με αυτό που απαιτούσε η οικονομία για να επεκταθεί. Κορεσμένες αγορές Περιορισμένα κέρδη Μείωση κόστους με απολύσεις ,περισσότερη εργασία - λιγότερος μισθός = Αύξηση

ποσοστού εκμετάλλευσης προς όφελος των ποσοστών κέρδους Το συνολικό αποτέλεσμα ήταν ότι περιόρισαν ακόμη περισσότερο την αύξηση της

συνολικής ζήτησης μείωσαν ακόμη περισσότερο το δικό τους κίνητρο για αύξηση της απασχόλησης και των επενδύσεων

Το πρόβλημα ήταν η κρίση της μεταποίησης Οι βιομηχανικές εισαγωγές ξεπέρασαν τις βιομηχανικές εξαγωγές

Κυβερνήσεις (Ιαπωνία, Κίνα) αντιστάθμισαν την εκροή κεφαλαίων . Αγορές περιουσιακών στοιχείων με δολάρια. Η παρέμβαση αυτή διατήρησε τα μακροπρόθεσμα δάνεια

2006-2007 ΟΙ ΦΟΥΣΚΕΣ ΣΚΑΝΕ!

ΤΟ ΒΑΘΕΜΑ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣΤΟ ΒΑΘΕΜΑ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ η φούσκα στις κατοικίες της δεκαετίας του 2000 όταν θα έσκαγε, η οικονομία θα κατέρρεε Οι τιμές των κατοικιών αυξάνονται η συμβολή της ανόδου των τιμών των κατοικιών εξαφανίστηκε, η οικονομία απέμεινε να δίνει

μόνη της ώθηση στον εαυτό της Η παγκόσμια πιστωτική αγορά αποτέλεσε την θεμελιώδη αιτία της φούσκας των ενυπόθηκων

δανείων μειωμένης εξασφάλισης αύξηση ρεκόρ του δανεισμού των νοικοκυριών Αποδυνάμωση του χρηματοπιστωτικού τομέα Η οικονομία χάνει την ικανότητα να δίνει ώθηση στον ίδιο της τον εαυτό κρίση του χρηματοπιστωτικού τομέα ήταν το ότι οι κυρίαρχοι χρηματοπιστωτικοί οίκοι

επένδυσαν σε εξαιρετικά μεγάλο βαθμό και με εξαιρετικά υψηλό βαθμό μόχλευσης, αντί να τα πουλήσουν σε άλλους επενδυτές σύμφωνα με το μοντέλο «δημιουργία προς διάθεση».

οι οργανισμοί υπέστησαν τεράστιες απώλειες οι τιμές των σπιτιών συνέχισαν να κατρακυλούν η πραγματική οικονομία αδυνάτιζε διαρκώς.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟ ΧΡΟΝΟ ΣΑΣ!ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΑΠΟΡΙΕΣ