สงหาคม 2

559

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต

กรอบแนวคดยทธศาสตร “หนงแถบ หนงเสนทาง” (One Belt, One Road)

Mercator Institute for China Studies - merics

ท าความรจก One Belt, One Road

Credit Lyonnais Securities Asia - CLSA

One Belt, One Road แผนแหงความรงโรจน

บทบรรณาธการ OBOR Monitor น เปนความรเรมของสถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตร ทไดเฝาตดตามสถานการณและความเคลอนไหวของงานวชาการของสถาบนนโยบายชนน าของโลกตลอดชวงทผานมา และไดเหนแนวโนมใหมทภมรฐศาสตรและภมเศรษฐกจของโลกไดเปลยนไปแลว ดงท ศ.ดร.เอนก เหลาธรรมทศน ไดกลาวไวในหนงสอบรพาภวตน

จน หนงในกลมประเทศบรพาภวตนมความโดดเดนและมบทบาทส าคญตอโลกในเวลานและอนาคต ไมเพยงแสดงบทบาทน าทชใหโลกเหนวา เขาประสบความส าเรจในการพฒนาทางเศรษฐกจทมการเตบโตอยางตอเนองในชวงกงศตวรรษทผานมา ปจจบนจนในยคประธานาธบด สจนผง ไดรเรมยทธศาสตรใหมในชอวา One Belt One Road Initiative ซงไดประกาศไวตงแตป 2013 เปนอภมหายทธศาสตรในการรอฟนและตอเตมเสนทางสายไหมทงทางบกและทางน าใหกลบมารงเรองอกครง นบเปนการสรางความเปลยนแปลงส าคญทจะสงผลกระทบทางเศรษฐกจ สงคม การเมอง ตอหลายประเทศในหลายภมภาค ซงเชอมโยงกนเปนสวนหนงของเสนทางการคาในศตวรรษท 21 โดยมจนเปนศนยกลาง ฉะนน กลาวไดวา OBOR อาจเปนตวแปรส าคญทจะพลกโฉมเศรษฐกจโลกไดในอนาคต

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต จงเหนความส าคญทควรตดตามความเคลอนไหวของยทธศาสตร OBOR ของจนในภมภาคตางๆ ของโลก และทอาจจะมผลตอประเทศไทย มาน าเสนอเปนเอกสาร OBOR Monitor เพอผก าหนดนโยบาย ผเกยวของทงภาครฐ เอกชนและภาคประชาสงคม ไดเหนโอกาสและชองทางทจะน าไปใชประโยชนในการก าหนดยทธศาสตรและทศทางการพฒนางานทภาคสวนตางๆ ก าลงด าเนนการตอไป

ยวด คาดการณไกล บรรณาธการ

สารบญ

หนา บทบรรณาธการ

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต กรอบแนวคดยทธศาสตร “หนงแถบ หนงเสนทาง” (One Belt, One Road) 1 สถาบน Mercator Institute for China Studies - merics ท าความรจก One Belt, One Road 4 สถาบน Credit Lyonnais Securities Asia - CLSA One Belt, One Road แผนแหงความรงโรจน 7

1

กรอบแนวคดยทธศาสตร

““หนงแถบ หนงเสนทางหนงแถบ หนงเสนทาง” (” (One Belt, One RoadOne Belt, One Road))

1. เปาประสงคในเชงยทธศาสตรของจน ปจจบนประเทศจนมเศรษฐกจขนาดใหญเปน

อนดบสองของโลก ซงประมาณการวาจะแซงหนาสหรฐอเมรกาในฐานะประเทศทมขนาดเศรษฐกจใหญทสดในโลกภายในอก 5 – 10 ปขางหนา อกทงยงมทนส ารองเงนตราตางประเทศสงทสดในโลก หลงจากขนด ารงต าแหนงไมนาน ประธานาธบดสจนผง ไดแถลง “ความฝนจน – Chinese Dream” หรอในภาษาจน

กลางเรยกวา Zhong Guo Meng (中国梦)ไดระบวา ภายในป พ.ศ. 2564 (ค.ศ. 2021) ในวาระทการเฉลมฉลองครบรอบ 100 ป การกอตงพรรคคอมมวนสตจน จนจะตองเปนประเทศทอยดกนด (A moderately well – off society) คอประชากรจนตองมคณภาพชวตทด โดยมผลตภณฑมวลรวมตอหวภายในประเทศมากกวา 10,000 ดอลลารสหรฐฯ และภายในป พ.ศ.

2592 (ค.ศ. 2049) ในวาระครบรอบ 100 ป การกอตงสาธารณรฐประชาชนจน จนจะตองเปนประเทศทพฒนาในดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ประการส าคญ ประธานาธบดสจนผงยงไดผลกดนเครอขายการลงทนโครงสรางพนฐานขนานใหญอยางแขงขน บนเสนทางสายไหมเกาทรวมเอเชยเขากบยโรป ความรเรมนเปนททราบกนดในชอ One Belt , One Road (OBOR) (หนง

แถบหนงเสนทาง) หรอภาษาจนเรยกวา 一带一路 ซงเปนเครองมอส าคญทมงหวงใหบรรลความฝนจน นนเอง ยทธศาสตรหนงแถบหนงเสนทาง (One Belt, One Road) นน รฐบาลจนไดแบงภารกจออกเปน 4 ระดบ ดงน (1) Physical level : การเรงพฒนาโครงสรางพนฐานในพนทตาง ๆ ตามอาณาบรเวณทเสนทางสาย

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

ภาพ: https://i.ytimg.com/vi/v95GPgD6lOU/maxresdefault.jpg

2

(2) Institutional level : การเชอมโยงสถาบนตางๆ ทเกยวของในแผนยทธศาสตรเพอขจดอปสรรคทางการคา การอ านวยความสะดวกเพอการพฒนา และลดคาใชจายในการพฒนาโครงการตาง ๆ (3) Financial level: การลงมอพฒนาโครงการดวยการหาแหลงทน และความรวมมอทางการเงน ไดแก ธนาคารเพอการลงทนโครงสรางพนฐานในเอเชย (AIIB) และกองทนเสนทางสายไหม (4) Mental level : การสรางความไววางใจในทกระดบ และสงเสรมการแลกเปลยนระหวางวฒนธรรมและสงคมในภมภาค การรเรมยทธศาสตรหนงแถบหนงเสนทางจงท าห น าท เ ป นก รอบย ท ธศ าสต รห ลก ใ นก า ร เพ มผลประโยชนแหงชาตหรอสานความฝนจนใหเปนจรง โดยการฟนฟประสทธภาพของระบบอตสาหกรรมผานโครงขายการเชอมตอทางบกและทางทะเลครอบคลมมากกวา 65 ประเทศ และในอกไมเกน 10 ปขางหนาจะมเงนหมนเวยนมากกวา 2.5 ลานลานดอลลารสหรฐฯ ซงสงผลโดยตรงตออตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจของจนและประเทศในอาณาบรเวณเสนทางสายไหมใหม นอกจากนนการรเรมยทธศาสตรหนงแถบหนงเสนทางยงท าหนาทเปนกรอบยทธศาสตรระหวางประเทศในการสงเสรมความสมพนธทางการทตอยางสรางสรรคระหวางจนกบประเทศสมาชกทอยในอาณาบรเวณเสนทางดงกลาว

แผนงาน OBOR นนถอเปนหนงในวาระส าคญล าดบแรกของการน ายคส จนผง เพราะเปนแผนงานทจะชวยบรณาการใหจนบรรลเปาหมายหลายประการ ทงทาง ดานนโยบายภายในประเทศและภายนอกประเทศ 2. เปาประสงคทางเศรษฐกจ ดานภายในประเทศ

การรกษาประสทธภาพและผลกดนการพฒนาทางเศรษฐกจของประเทศไวนนเปนสงจ าเปนตอทงคณะผน าและประชาชนคนจน และแผนงาน OBOR นนถกวเคราะหวาสามารถชวยเศรษฐกจจนไดในอยางนอย 4 ทาง คอ 1) ผลกดนการกระจายอตสาหกรรมกอสรางของจนออกส

ตางประเทศ 2) กระตนการสงออก 3) ลดและกระจายความเสยงดานความมนคงทางพลงงานและหวงโซอปทานของจน และ 4) ดงดดการลงทนจากตางชาตเขาสตอนในของประเทศมากขน มรายละเอยดดงน

หนง ภาคธรกจกอสราง เปนตวกระตนเศรษฐกจและการจางงานของเศรษฐกจภายในของประเทศ จนในระยะหลงมาน จนใชการลงทนในการกอสรางโครงสรางพนฐานตางๆ ในประเทศเพอหนผลกระทบจากภาวะตกต าของเศรษฐกจโลกชวงป 2007-2009 อยางไรกตาม ในปจจบน การลงทนในโครงการกอสรางทมากเกนไปน ามาสปญหาภาระหนสนของรฐบาลทองถนจนจ านวนมาก และน ามาสปญหาอปทานมากเกนในตลาดอสงหารมทรพยของจน ดงนนโครงการการลงทนมหาศาลในการกอสรางโครงสรางพนฐานตางๆ ในประเทศเพอนบานและประเทศรายทาง OBOR จะเปนทาง “ระบาย” ใหธรกจกอสรางทอมตวในประเทศ

สอง การกระตนการสงออก แผนงาน OBOR นนแนนอนวาจะชวยลดหรอยกเลกอปสรรคตางๆ ของการสงออกเชน ก าแพงภาษหรอขนตอนทางศลกากร สรางเขตการคาเสร ผานการสรางความรวมมอกบประเทศรายทาง

สาม ลดและกระจายความเสยงดานความมนคงของหวงโซอปทานของจน อนไดแก วตถดบปอนอตสาหกรรมการผลตตางๆ และพลงงาน ดวยการสรางการเสนทางเชอมตอกบยโรป เอเชยกลาง และทางออกสมหาสมทรอนเดย ในกรณทเกดปญหาในจดเสยงเชน ชองแคบมะละกาหรอทะเลจนตะวนออกและทะเลจนใต

ส จนหวงใหโครงขายเสนทางสายไหมใหมนเปนตวดงดดการลงทนและการจางงานเขาสมณฑลตอนในของประเทศมากขน หลงจากทผานมาการลงทนและการพฒนาทงของจนเองและจากตางชาตไปกระจกอยแถบชาย ฝ งจนเรมอมตว และเรมกระจายไปสประเทศอน เชน เวยดนาม ทคาแรงถกกวาแรงงานแถบตะวนออกของจน จงดกวาส าหรบจนทจะดงการลงทนเหลานไปสพนทดอยพฒนาตอนในมากกวา เพอลดชองวางทางรายไดและการพฒนาทถางกวางระหวางพนทตางๆของประเทศอนเปนพนฐานส าคญของขบวนการแบงแยกดนแดนทส าคญในทเบตและซนเจยงและอนทจรงบรเวณทจะไดพบกบ

3

ความเปลยนแปลงจากแผนงาน OBOR อยางชดเจนทสดเปนล าดบแรกกคอมณฑลดานตะวนตกโดยเฉพาะ ซนเจยง

ดานการเมองระหวางประเทศ ประการแรก ความรวมมอตางๆ ภายใตแผนงาน

OBOR จะเปนโอกาสใหจนเขาไปกระชบความสมพนธกบเพอนบานในภมภาคเอเชยกลาง เอเชยใต และเอเชยตะวนออกเฉยงใต ซงการมความสมพนธทดกบประเทศเหลานเปนสงจ าเปนอยางมากส าหรบทางการจนในการแกไขปญหาอยางเชน ขบวนการแบงแยกดนแดน การกอการราย การลกลอบขนยาเสพตด และการแกไขขอพพาทตามแนวชายแดน

ประการทสอง ซงส าคญยงกวาคอ แผนงาน OBOR มศกยภาพทจะชวยลดความระแวงของเพอนบานตอการ “ฟนคนอ านาจ” ขนมาของประเทศจนในศตวรรษท 21 น ผานโครงการความรวมมอตางๆ ทจนเปนผเขาไปลงทนในประเทศเพอนบาน โดยเฉพาะอยางยงการเขาไปชวยสรางโครงสรางพนฐานและจดหาเทคโนโลยใหประเทศเพอนบานและตามเสนทาง OBOR ทมระดบการพฒนาทางเศรษฐกจทต ากวา เชน โครงการสรางรถไฟไทย-จน เปนตน นอกจากน การทจนก าหนดให OBOR และกลไกทพวงมาเชน ธนาคาร AIIB และกองทนเสนทางสายไหมใหมมลกษณะทเปดกวางใหตวแสดงระหวางประเทศทหลากหลายทงประเทศเพอนบาน ประเทศมหาอ านาจตะวนตก และเอกชนเขามามสวนรวมไดตามตองการนน จะชวยลดภาพลกษณประเภททวาจนเปน “ภยคกคาม” ของโลก หรอ OBOR เปนยทธศาสตรทจนจะแผขยายอ านาจครอบง าทางภมรฐศาสตรแตเพยงผเดยวดวย นอกเหนอไปจากทชวยแบงเบาภาระของทางการจนทจะไดไมตองแบกรบ “อภมหาโครงการ” นไวแตผเดยว

* * *

1 The World Bank. (2015). GDP Ranking. Available: http://data.worldbank.org/data-catalog/GDP-ranking-table. เขาถงเมอ 7 พฤษภาคม 2558 2 Robert L. Kuhn. (June 4, 2013). “Xi Jinping's Chinese Dream”. Available: http://www.nytimes.com/2013/06/05/opinion/global/xi-jinpings-chinese-dream.html. เขาถงเมอ 7 พฤษภาคม 2558

3 Mario Esteban and Miguel Otero-Iglesias What are the prospects for the new Chinese-led Silk Road and Asian Infrastructure Investment Bank? Elcano Royal Institute 17 April 2015 ออนไลน file:///C:/Users/CQ40/Downloads/ARI23-2015-Esteban-OteroIglesias-What-are-prospects-for-new-Chinese-led-Silk-Road-and-Asian-Infrastructure-Investment-Bank.pdf

4

Mercator Institute for China Studies - merics

ท าความรจก ท าความรจก One One BeltBeltBelt, One Road, One Road

ในกลางป 2013 เลขาธการพรรคคอมมวนสต

แหงประเทศจนและประธานาธบดแหงสาธารณรฐ

ประชาชนจน สจนผง ประกาศ “ความรเรม One Belt,

One Road (OBOR Initiative)” ซงบางกเรยกวา The

Silk Road Initiative-ความรเรมเสนทางสายไหม บางก

เรยกสนๆ วา The Belt and The Road

แ ก น ส า คญ ข อ ง ค ว าม ร เ ร ม ห รอ มห า

ยทธศาสตร One Belt One Road อนถอเปนนโยบาย

การ ต างประ เทศเชง รกของจนน ประกอบดวย

1) เสนทางทางบก ทเรยกกนวา Silk Road Economic

Belt และ 2) เสนทางทางทะเล Maritime Silk Road of

the 21 Century หากดตามแผนทขางตน ทงสองเสน

เรมตนจากจนมงไปทางตะวนตก -เสนทางบกออกจาก

เมองซอาน เสนทางน าออกจากเมองฟโจวและไป

บรรจบกนทยโรป

ท าไมคนไทยตองสนใจ OBOR

ส าหรบเหตผลวาท าไมคนไทยและทจรงคอคน

เกอบทงโลกควรหนมาสนใจเรอง One Belt One Road

ค าตอบงายๆ คอ เพราะมนไมไดเปนเพยงนโยบาย

5

ภายในของจนเทานน แตเปนมหานโยบายระดบโลก ทจะเปลยนโฉมเศรษฐกจ การคา การเมอง การคมนาคม การเดนทาง ขนสงหรอแมแตสภาพแวดลอมทางทหารของโลกไปอยางสนเชง หากดตามแผนทยกมาขางตน ซงเปนแผนท OBOR ทสถาบน merics -ศนยศกษาวจยเกยวกบประเทศจนของเยอรมน ท าเอาไวดทสดแผนทหนง จะเหนวา OBOR พาดผานประเทศไทยของเราโดยตรงเสนหนงแนๆ คอ ระเบยงเศรษฐกจ (economic corridor) อนทพาดจากคณหมงลงมาสสงคโปร และไดร บผลโดยออมอกทางหน ง คอ ในฐานะภมภาคอาเซยน จากการทเสนทางสายไหมทางทะเลนนเรมตนออกจากชายฝ งเมองฟโจว ไลเลยบชายฝ งตะวนออกของจน และลงมาตามขอบของภมภาคอาเซยน และวกไปออกทชองแคบมะละกา ตอไปยงอาวเบงกอล และอนเดยตอไป ดงนน เพยงแคดตามภมศาสตร OBOR จงเปนเรองใกลตวทจะน าทงโอกาสและผลกระทบมาสคนไทยและคนอาเซยนอยางมาก เราจงควรศกษาตดตามเรองนอยางใกลชด OBOR : โครงขายคมนาคมเชอมตอโลกเขาหาจน และเอเชย-ยโรป OBOR นนคอการเชอมโยงทางเศรษฐกจและโครงสรางทางกายภาพระหวางเอเชยและยโรป โดยมจนเปนผลงทนรายใหญและ “สถาปนก” หลกของโครงขายคมนาคมขนสงอนซบซอนทเชอมโยงครอบคลมระหวางเอเชยและยโรป ทงถนน ทางรถไฟ รวมไปถงทาเรอน าลกจ านวนมากทจนไปสรางไวโดยเฉพาะบรเวณมหาสมทรอนเดย นอกจากน ยงหมายถงการเชอมโยงทางพลงงานผานการสรางทอล าเลยงสงน ามนและกาซธรรมชาต จากภมภาคตางๆ ตอทอเขาสประเทศจน ท านองเดยวกบเสนเลอดทตางไหลไปเพอกระตนใหหวใจเตน OBOR : ยทธศาสตรเพอบรรลเปาหมายส าคญ 3 ประการของผน าจน -เศรษฐกจ-เสถยรภาพทางการเมอง-สนบสนนระบบโลกแบบหลายขว

1) ดานเศรษฐกจ (Economic Diversification) ถามองจากดานเศรษฐกจ การสรางเสนทางการคาสายใหมๆ ตลาดใหม และแหลงพลงงานใหมๆ จะกระตนการเตบโตทางเศรษฐกจ และลดการพงพาของจนตอตลาดเดมและแหลงพลงงานเดม โครงการพฒนาตางๆ ทตอยอดจาก OBOR จะเปน demand ใหมส าหรบเหลารฐวสาหกจจนทก าลงย าแยจากภาวะ Over-capability หรอ Over-supply ภายในประ เทศ โดยเฉพาะอยางยงภาคธรกจกอสรางและอตสาหกรรมเกยวเนอง เชน อตสาหกรรมผลตเหลก ปน ฯลฯ ทสรางตก สรางถนน จนเกนความตองการ กลายเปนอาคารรางหรอกระทงเมองผอยางททราบกน นอกจากน การสรางโครงขายโครงสรางพนฐานเชน ถนน รางรถไฟ ทาเรอน าลกจ านวนมากภายใตรมโครงการ OBOR นยงเพอเอาไวรองรบการขยายและกระจายเครอขายการผลตสนคาของจนไปในทตางๆ ทวโลกในอนาคต เชน แผนการยายฐานการผลตของบรษทจนมายงอาเซยนดวย 2) ดานการเมอง

กลาวในทางการเมอง ผน าจนหวงวา OBOR จะช วยสรางส เถยรภาพในมณฑลตะวนตกของจน (โดยเฉพาะซนเจยง) และในพนทของเพอนบานทางตะวนตกบางจดทมปญหาความไมสงบ เชน ปากสถานและอฟกานสถาน ผานการทจนเปนผลงทนรายใหญในโครงการกอสรางโครงสรางพนฐานในประเทศตามรายทาง OBOR เหลาน และประเทศเหลานตองพงพาการลงทนดานโครงสรางพนฐานในประเทศจากจน จงเปนโอกาสใหเสยงของจนมน าหนกในดนแดนเหลานมากขน 3) ดานการตางประเทศ จนหวงจะเสนอหลกการของระบบระหวาง

ประเทศยคใหมทเปนระบบหลายขวอ านาจ (multipolar

ism) ซงกจการโลกเปนความรวมมอกนของประเทศ

ตางๆ มากขน และชาตตางๆ สมพนธกนบนหลกของการ

ไดผลประโยชนรวมกน (win-win cooperation) โดยยก

เอาโครงการ OBOR ขนมาเปนตวอยางรปธรรม ทแมวา

จนจะเ ปนผ ร เ รม แ ตผน าจนกพดถงกระบวนการ

6

มสวนรวม (inclusive process) ของโครงการ OBOR ทยนดตอนรบใหทกประเทศ ทกฝายเขามารวมกนสรรคสรางเสนทางสายไหมใหมทางบกและทางทะเลนไดตามผลประโยชนของตน โดยจนไดตงธนาคาร AIIB และกองทนเสนทางสายไหม (Silk Road Fund) ขนมาเพอใหการสนบสนนทางการเงนในการนดวย

ในเวลาราว 3 ปนบตงแตถกประกาศครงแรกในป 2013 มหายทธศาสตร OBOR ไดรบการผลกดนใหเปนจรงจากจนผานกรอบความรวมมอทงแบบพหภาคและทวภาค ตวอยางของการผลกดนผานกลไกแบบแรกกคอ การตงธนาคาร AIIB และกองทนเสนทางสายไหม (Silk Road Fund) ขณะทการผลกดนผานกรอบทวภาคกไดเกดขนแลวหลายสวน จากการทจนเขาไปท าขอตกลงรวมกบประเทศตางๆ เชน จนกบรสเซยตกลงกนในการ เช อม OBOR กบโครงการพฒนาเขตตะวนออกไกลของรสเซยในไซบเรย (Russian Far East Development Programme for Siberia) จนกบฮงการเซนบนทกความเขาใจ (MOU) ในการรวมกนสงเสรมโครงการ OBOR และโครงการรถไฟไทย-จนกถอเปนสวนหนงของ OBOR ไทยเชนกน รวมทงจนยงไดตกลงกบรสเซยในการเชอมเขตเศรษฐกจยเรเซย (Eurasian Economic Union) ทมร สเซยเปนผน าเขากบ OBOR ดวย ซงประการหลงนอาจจดเปนวธการลกผสมระหวางทวภาคกบพหภาคในการผลกดน OBOR กได

* * *

__________________________

ส าหรบวธทงายทสดในการท าความเขาใจขอบขายของ OBOR ขอแนะน าใหศกษาแผนท OBOR ของ merics ขางตน สามารถเขาไปดาวนโหลดภาพใหญไ ด ท http://www.merics.org/en/merics-analysis/infographicchina-mapping/china-mapping.html

เอกสารอางอง

Moritz Rudolf. One Belt, One Road: The Silk Road. merics. ออนไลน http://www.merics. org/en/ merics-analysis/infographicchina- mapping/china-mapping.html

7

One Belt, One Road

แผนแหงความรงโรจน Credit Lyonnais Securities Asia - CLSA

ปทผานมา สาธารณรฐประชาชนจนไดพฒน าตน เ อ ง จ า กก า ร เ ป นป ร ะ เ ทศ

เกษตรกรรมยากจนมาสการเปนประเทศผผลตรายใหญของโลกอยางรวดเรว กระทงปจจบนจนไดกาวขนเปนประเทศทมขนาดเศรษฐกจใหญทสดในโลกเปนอนดบสอง รองจากสหรฐอเมรกา ความพเศษของการพฒนาตามแบบฉบบของจนน นอยทการเดนหนาแสวงหาแนวทางใหมๆ เพอสรางการเตบโตอยางตอเน อง ลาสดประธานาธบด Xi Jinping ไดรเรมนโยบาย “One Belt, One Road” (OBOR) หรอ “หนงแถบ หนงเสนทาง” ซงเปนการรอฟนเสนทางสายไหมอนเปนเสนทางเศรษฐกจและการคาระหวางประเทศของจนทเคยรงเรองในอดตใหกลบมารงเรองอกครงทามกลางบรบทโลกในศตวรรษท 21 OBOR นบเปนกระบวนทศนใหมทางเศรษฐกจของจน โดยมหวใจส าคญอย 2 สวน สวนแรกเปนการรวบรวมเสนทางการคาทางบก หรอเรยกอกอยางวา

“One Belt” ซงยดตามเสนทางสายไหมในอดต เชอมตอดนแดนของจน ภมภาคเอเชยกลาง และตะวนออกกลางตอเนองไปจนถงยโรป สวนทสองคอการสรางเสนทางสายไหมทางทะเล หรอ “One Road” ซงเชอมโยงเมองทาส าคญของจนเขากบเมองทาการคาส าคญๆ ของโลก ตงแตสงคโปร คลองสเอซและทะเลเมดเตอรเรเนยน เรอยไปจนถงชายฝ งทะเลแอฟรกน ภมหลงทางประวตศาสตร

เสนทางสายไหมเปนเครอขายการคาทจดตง

ขนอยางเปนทางการในชวงราชวงศฮน โดยเรมตนจาก

เมองฉางอานทางตะวนออกของจนหรอเมองซอานใน

ปจจบนไปสนสดททะเลเมดเตอรเรเนยนถอเปนเสนทาง

ทเชอมแผนดนจนกบจกรวรรดโรมนในขณะนนเขาไว

ดวยกน ส าหรบทมาของชอเสนทางสายไหม เกดมา

จากการทผาไหมเปนสนคาหลกของจนทสงออกไปยง

30

8

ยโรปในเสนทางดงกลาว ทวานอกจากไมตรทางการคาแลว เสนทางสายไหมยงเปนเสมอนสะพานทเชอมและสรางความสมพนธทางวฒนธรรมระหวางจน อนเดย เปอรเซย อาระเบย กรซ โรม และดนแดนแบเมดเตอรเรเนยนใหเกดขนดวย เสนทางสายไหมเจรญถงขดสดในสมยราชวงศถง และคอยๆ ลดความส าคญลงในยคของราชวงศซง กอนจะยตการเดนทางคาขายลงประมาณป 1453 ซงจกรวรรดออตโตมานซงเปนดนแดนทเสนทางสายไหมทอดผานมแนวคดตอตานโลกตะวนตกอยางรนแรง

จนกบประเทศในเสนทาง OBOR

แมจนจะมศกยภาพและการเตบโตของเศรษฐกจพรอมส าหรบการสรางเสนทางสายไหมใหม แตหนทางดงกลาวกใชวาจะราบรน ปราศจากความทาทายใดๆ การสรางความรวมมอและการประสานงานกบประเทศทางผานของเสนทาง OBOR จงเปนสงส าคญยงทจนตองด าเนนการเพอใหเครอขายทางเศรษฐกจทจะเกดขนเตบโตไดอยางตอเนองและยงยน

กญแจส าคญดอกแรกทจะชวยเปดประตแหง OBOR ได คอแผนการพฒนาโครงขายของเสนทางถนนและเสนทางรถไฟทเชอมตอเน องกนจากจนสยโรปรวมผานประเทศตางๆ มากกวา 60 ประเทศ ครอบคลมประชากรกวารอยละ 50 ของโลก ทงยงมขนาดเศรษฐกจรวมกนถง 1 ใน 3 ของโลกดวย ซงปจจบนจนไดวางแผนเจรจาสรางขอตกลงการคาเสรกบ 65 ประเทศทเกยวของกบ OBOR โดยจนถงขณะนไดเจรจาส าเรจและลงนามในขอตกลงการคาเสรแลวรวม 12 ฉบบกบประเทศสงคโปร ปากสถาน ชล เปร คอสตารกา ไอซแลนด สวสเซอรแลนด ฮองกง ไตหวน และยงมอกบางสวนทก าลงอยในระหวางการเจรจา ไดแก ญปน เกาหลใต ออสเตรเลย ศรลงกา นอรเวย สมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต (ASEAN) กล มความรวมมอทางเศรษฐกจในภมภาคของอาเซยน (RCEP) และคณะมนตรความรวมมอรฐอาวอาหรบ (GCC) ของบรรดาประเทศรอบอาวเปอรเซย

แผนแหงความรงโรจน การเดนหนานโยบาย OBOR ของจนท าใหหลาย

ฝายอดไมไดทจะกงวลวาจนอาจมจดประสงคอนแอบแฝงภายใตความรวมมอทางเศรษฐกจ นนคอการถอโอกาสขยายแสนยานภาพทางทหารและอทธพลทางการเมองใหตนเองในเวลาเดยวกน ฉะนน เพอเปนการบรรเทาความกงวลทเกดขน ประธานาธบด Xi Jinping จงไดประกาศหลกการ “สามไม” หรอ “Three Nos” ซงประกอบดวย

1. ไมแทรกแซงในกจการภายในของประเทศอน 2. ไมขยายอทธพลเหนอประเทศอน 3. ไมพยายามทจะแสดงตนเปนมหาอ านาจหรอม

พฤตกรรมครอบง า นอกจากน การด าเนนแผนพฒนาเศรษฐกจ

ภายในประเทศควบคกบการด าเนนนโยบาย OBOR เปนอกสงหนงทจนใหความส าคญไมนอยไปกวาการสรางความรวมมอกบตางประเทศ โดยเนนไปทการกระตนเศรษฐกจภายในประเทศผานการสงออกสนคาอตสาหกรรมในสาขาทจนมศกยภาพสง เชน เหลก ปนซ เ มนต อ ะ ล ม เ น ย ม แผนพฒนา เ ศ รษ ฐก จภายในประเทศไดแบงจนออกเปน 5 ภมภาคซงเชอมโยงกนภายใตแผนพฒนาโครงสรางพนฐานทมวตถประสงคเพอเสรมสรางการเชอมโยงกบประเทศเพอนบาน โดยในแตละภมภาคไดก าหนดจงหวดผน าการพฒนาไว ไดแก ซนเจยงในภาคตะวนตกเฉยงเหนอ เ ข ต ป ก ค ร อ ง ต น เ อ ง ม อ ง โ ก เ ล ย ใ น ท า ง ภ า คตะวนออกเฉยงเหนอ กวางสในภาคตะวนตกเฉยงใต และฟเจยนซงเปนเมองชายฝ งทะเลทส าคญในภาคตะวนออกเฉยงใต

* * *

เอกสารอางอง Alexious Lee and Francis Cheung. A brilliant plan One Belt, One Road. Credit Lyonnais Secu- rities Asia. ออนไลน: https://www.clsa.com/ special/onebeltoneroad/

9

ผอ านวยการสถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต : ศ.ดร.เอนก เหลาธรรมทศน บรรณาธการ: นางสาวยวด คาดการณไกล เรยบเรยง: นางสาวจฑามาศ พลสวสด นายปาณท ทองพวง ภาพปก: https://www.thinglink.com/scene/619572251116699650 ปทเผยแพร: สงหาคม 2559

ดรายละเอยดเพมเตมไดท www.rsu-brain.com

ทอยตดตอ สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต อาคารพรอมพนธ 1 ชน 4 637/1 ถนนลาดพราว เขตจตจกร กทม. 10900 โทรศพท 02-938-8826 โทรสาร 02-938-8864