F. W. MurnauN: 28 de decembro de 1888, 

Bielefeld, Westfalia (Alemaña)

M: 11 de marzo de 1931,Santa Barbara, California (EEUU)

Friedrich  Wilhelm  Plumpe  naceu  en decembro  de  1888  na  Westfalia  alemá (daquela aínda “Imperio Alemán”). A súa era unha  familia  burguesa;  o  seu  pai  tiña  unha fábrica  de  telas.  O  mozo  Plumpe  lía  a Shakespeare,  Ibsen  e  Nietzsche  e  encenaba obras na casa familiar.

Estudou  Filoloxía  en  Berlín  e  despois Literatura  e  Arte  en  Heidelberg,  onde coñeceu a Max Reinhardt, que o convidou a ingresar  na  súa  escola  de  teatro.  Adoptou como  apelido  artístico  “Murnau”,  unha  vila bávara 70 quilómetros ao sur de Munich.

A Primeira  Guerra Mundial  cruzouse na  súa vida,  como  na  de  tantos  outros.  Uniuse  á forza  aérea  alemá  e  combateu  no  norte  de Francia.  Sobreviviu  a  oito  accidentes  aéreos sen danos relevantes. 

De  volta  á  Alemaña  logo  do  final  da  guerra, montou  unha  produtora  co  actor  Conrad Veidt  (O  gabinete  do  Doutor  Caligari, Casablanca).  Debuta  na  dirección  con  Der Knabe in Blau (O mozo de azul, 1919), do que se  conservan  só  fragmentos  duns  poucos fotogramas.  Desta  etapa  inicial  hai  varios filmes  perdidos,  entre  eles  Der  Januskoph, versión do Dr Jeckyll and Mr Hyde de Robert Louis  Stevenson.  De  Satanas  (1919), produción  que  reunía  a  grandes  figuras  do cinema alemán daquel tempo (o cámara Karl Freund, o decorador Ernst Stern e os actores Conrad  Veidt  e  Fritz  Kortner),  consérvanse tres minutos.

Para  o  espectador  contemporáneo  o cinema de Murnau comeza, pois, coa súa sétima longa, Der Gang in die Nacht (Viaxe cara  á  noite,  1921).  Veñen  logo  Schloß Vogelöd  (O  castelo  de  Vogelöd,  1921), Marizza (1921, queda só un fragmento) e Der  brennende  Acker  (O  chan  ardente, 1921). 

En  1922  chega  un  dos  fimes  que cimentan  a  lenda  de  Murnau: Nosferatu, eine Symphonie des Grauens (Nosferatu,  unha  sinfonía  do  horror), adaptación non autorizada do Drácula de  Bram  Stoker,  do  que  tomaron aspectos  esenciais  mais  facendo algúns  cambios,  en  particular  os nomes (Nosferatu, Conde Orlok).

A  viúva  do  escritor,  Florence  Stoker, puxo  unha  demanda  por  infracción dos dereitos de autor. Gañou o xuízo e o tribunal ordenou a destrución das copias do filme. Felizmente, algunhas sobreviviron  e  así  Nosferatu  acabou por  converterse  nun  dos  filmes  máis influentes da historia do cinema.

O  xenio  de  Murnau  suma  novos fitos:  Phantom  (1922),  Die  Finanzen des Großherzogs (As finanzas do Gran Duque,  1924)  e  por  fin  unha  obra maior  no  cinema  silente,  Der  letzte Mann  (O  último,  1924),  con  Emil Jannings. Extraordinario exercicio de técnica visual e depuración narrativa que prescinde case por completo dos intertítulos.

Fixo  dous  filmes  máis  na  Alemaña, Herr  Tartüff  (Tartufo,  1925)  e  Faust (Fausto,  1926).  Fausto  foi  un  filme complexo,  caro  e  de  longa  rodaxe,  a maior produción da UFA até a chegada do Metrópolis de Fritz Lang. 

Considerado  un  dos  cineastas  de referencia  no  seu  tempo,  Murnau emigrou  a  Hollywood  fichado  pola Fox,  que  lle  outorgou  máxima liberdade para facer Sunrise: A Song of Two  Humans  (1927),  con  George O'Brien e Janet Gaynor.

O filme estreouse con música e efectos de  son  sincronizados.  Aínda  que  non foi  un  éxito  comercial,  a  súa excepcional  calidade  foi  celebrada  de inmediato. Na primeira  cerimonia dos Oscars  gañou  na  categoría  “Unique and  Artistic  Picture”  (nunca  máis convocada)  e  premios  á  mellor fotografía  (Charles  Rosser  e  Karl Strauss) e mellor actriz (Janet Gaynor, tamén por outros dous filmes).

Sunrise  deixou  unha  pegada inmensa  noutros  cineastas,  por exemplo John Ford. O status de mestre  de  Murnau  era incontestábel.

Fixo  dous  filmes  máis  que  non tiveron  boa  acollida,  4  Devils (1928),  hoxe  perdido,  e  a sublime  City  Girl  (1930),  con Charles Farrell e Mary Duncan.

Tabu:  a  Story  of  the  South  Seas (1931), o seu filme final, fíxoo fóra da Fox. Inicialmente era unha obra a  catro  mans,  na  compaña  do documentalista  Robert  J.  Flaherty (Nanook  of  the  North,  Louisiana Story), mais o desencontro artístico entre  os  dous  derivou  en  que  no filme final só estea acreditado coma director Murnau. 

O  financiamento  debía  correr  a cargo  dunha  pequena  compañía, mais  o  diñeiro  non  chegaba  e Murnau acabou por tirar adiante el só.  Para  aforrar,  desfíxose  dos técnicos  de  Hollywood  e  formou para esas funcións a xente do lugar. 

Tabu  levou  na  cuarta  edición  dos Oscars o premio á mellor fotografía (para  Floyd  Crosby).  Murnau  non viviu  o  suficiente  para  ver  o  filme estreado.

O  11  de  marzo  de  1931,  días antes  da  estrea  de  Tabú,  Murnau tivo un grave accidente de tráfico: o  Rolls  Royce  no  que  viaxaba, conducido  por  un  criado  filipino de 14 anos, estampouse contra un poste ao manobrar para evitar un camión.  Todos  os  pasaxeiros saíron ilesos mais o  director levou un golpe fatal na cabeza e morreu horas despois. 

Foi  sepultado  no  cemiterio sudoeste  de  Stahnsdorf,  preto  de Berlín.  Ao  funeral  celebrado  nos Estados  Unidos  só  asistiron  once persoas, entre elas George O'Brien e Greta Garbo, que encargou unha máscara  funeraria  que  gardou moitos anos. Hoxe está depositada no Filmmuseum de Berlín.