35
(Sur)Face een performance project van mensen en hun geheimen Een verhaal van creatieve processen uit de praktijk Stephan Marchant www.Move2Create.be

Presentatie Creatieve Processen_BVCT studiedag 7 mei 2014

Embed Size (px)

Citation preview

(Sur)Faceeen performance project van

mensen en hun geheimen

Een verhaal van creatieve processen uit de praktijk

Stephan Marchantwww.Move2Create.be

Move2Create is een creatieve praktijk

van persoonlijke ontwikkeling

waarbij ik volwassenen in groep begeleid

via dans & beweging

om hun eigen creativiteit te ontdekken.

ontmoeting

plezier

onderzoeken

authenticiteit vertrouwen speelsheid

Performance project als

creatief proces

Actie-

Onderzoek

Mezelf

Ervaring

Deel-

nemers

UPON A TIME

Auditie 16/03/13

Sessies 4/13-11/13

Voorstelling 20/11/13

Laatste sessie

29/11/13

Aanmeldings-

formulier

Intakeformulier

& akkoord-

verklaring

Tussentijdse

vragenlijstEind-formulier

Kennismaking

met thema

Beeldend

element

Muzikale

element

Dramatische

element

Inventaris van

parels

Fotografe

Creëren rond

scènes

Scenario -

verhaal

Groepschoreo

Techniek, decor,

kostuum, brochure

1. Preparatie-fase

2. Exploratie-fase

3. Productie-fase

4. Performance-fase

Experimenteren,

onderzoeken,

improviseren.

Uitwerken,

structureren,

vormgeven.

Smitskamp, 1993: primaire vs secundaire processen

Arieti, 1976: tertiair proces

Exploratie-fase Productie-fase

Thema Proces Creatief product

Regie Ik Groep

Focus Intern (groepsvorming) Extern (omgeving)

Mijn rol Procesbegeleiding groep Coaching/begeleiding op

vlak van product

Inhoud Danstherapeutische

werkvormen

Choreografisch proces

Check out Groepsproces Proces van product

Medium: dans & beweging

Werkwijze - Supportief (exploreren van nieuwe

gedachten/gevoelens en zelfactualisatie)

- Re-educatief (uiten en reguleren van emoties,

verbeteren van sociale interactie, uitbreiden van

zelfbeeld, verminderen van de faalangst)

Methode - Creatieve processen (ahv muzische facetten)

- Laban, Chacemethode, authentic

movement

Werkvormen Creatiecirkel, gesture circle, improvisatie, …

Technieken - empathisch (bvb. spiegelen)

- verbredend (bvb. verbreden bewegingspotentieel)

- ontlokkend (bvb. starten van dialoog)

Cliëntgerichte therapie

• Humanistische mensvisie.

• Rogers (1961): “De mens heeft een natuurlijke drang zichzelf te verwezenlijken, de drang om alle vermogens van het organisme of het zelf tot uiting te brengen en te activeren.”

• Grondhoudingen (Lietaer, 2003):

– Empathie.

– Onvoorwaardelijke positieve gezindheid: totale aanvaarding van mens door inzet, bevestiging & warmte.

– Echtheid: congruentie & transparantie.

VOELEN

DENKEN HANDELEN

AUTHENTIEKE

ZELF

Creatief-therapeutische theorieën

over het proces (H. Smeijsters, 2006)• Creatief proces: vorm en inhoud (Smitskamp, 1993).

• Zelf-actualiserend proces:– Is de gezonde kant.

– Spelen & ontdekken, creativiteit gaat ziekte tegen.

– Op zoek naar authentieke zelf.

• Kunstanaloog proces (oa Wallas, 1921):– Scheppend proces in het medium staat centraal.

– Ervaren en scheppend bezig zijn met kunst kan gezien worden als het opdoen van ware kennis over jezelf (Gadamer).

• Analoog proces:– Benadrukt overeenkomst tussen hoe iemand denkt, voelt en

handelt buiten en binnen de therapie.

“Het gaat om het daadwerkelijk tevoorschijn brengen van een nieuw product, dat ontstaat uit de relatie tussen de uniekheid van de individuele

persoonlijkheid enerzijds en het materiaal, de gebeurtenissen, de mensen, de

levensomstandigheden anderzijds.”

(Rogers, 1961)

Appreciative Inquiry (D. Cooperrider & R. Fry)

• Waarderend onderzoek: methodiek van organisatieverandering.

• Uitgangspunt: organisaties veranderen in de richting van datgene – waar ze hun aandacht op richten en – waarover ze vragen stellen.

• Startpunt: ontdekken van de sterktes en successen in de organisatie.

• Aanpak geïnspireerd vanuit sociaal constructionisme en verrijkt vanuit positieve psychologie (Bushe, 2012; Cooperrider, Whitney & Stavros, 2005).

DISCOVEROntdekken

Wat geeft leven?

DREAMVooruitkijken

Wat zou er kunnen zijn?

DESIGNPlannen

Hoe kan het zijn?

DESTINYUitvoeren

Hoe maken we dit mogelijk?

DEFINE

Reflecteer

Wat wil je veranderen?

AffirmativeTopic

DISCOVER

Ontdekken

Wat geeft leven?

DREAM

Vooruitkijken

Wat zou er kunnen zijn?

DESIGN

Plannen

Hoe kan het zijn?

DESTINY

Uitvoeren

Hoe maken we dit mogelijk?

1. Preparatie-fase

2. Exploratie-fase3. Productie-fase

4. Performance-fase

Zoemen

Actie-onderzoek: onderzoeksvraag

Performance project

Creativiteit

Sociale interactie

Zelfbeeld

M1 M2 M3 M1M2 M2M3 M1M3

Ik weet welke mijn sterke punten en talenten zijn.5,00 4,71 5,14 -0,29 0,43 0,14

Ik weet wat mijn beperkingen zijn.4,71 4,43 5,14 -0,29 0,71 0,43

Ik weet wat ik belangrijk vind in het leven.4,86 5,14 5,29 0,29 0,14 0,43

Ik ken mijn eigen persoonlijke interesses.5,14 #WAARDE! 5,14 #WAARDE! #WAARDE! 0,00

Ik sta regelmatig stil bij wat mij in het leven is overkomen. Ik weet welke

gebeurtenissen een grote invloed op mijn leven hebben gehad.

4,57 5,00 5,43 0,43 0,43 0,86

Ik aanvaard mijn lichaam zoals het is.4,00 4,57 5,00 0,57 0,43 1,00

Ik kan omgaan met negatieve gedachten en ze loslaten.

4,43 4,43 4,57 0,00 0,14 0,14

Ik kan omgaan met mijn emoties.5,00 5,00 5,14 0,00 0,14 0,14

Als mensen mij een compliment geven, herken ik dat vaak.

5,29 4,86 5,14 -0,43 0,29 -0,14

Als mensen mij kritiek geven, aanvaard ik die gemakkelijk.

4,57 4,57 5,00 0,00 0,43 0,43

Ik heb vertrouwen in mezelf. Ik durf knopen door te hakken, een besluit te

nemen en mij actief in te spannen om dit te realiseren.

4,71 4,93 5,29 0,21 0,36 0,57

Ik kies mijn eigen koers en kom daarbij op voor mijn eigen mening (of het

eigen belang), zelfs als er vanuit de omgeving druk wordt uitgeoefend om

dat niet te doen.

4,86 4,71 4,71 -0,14 0,00 -0,14

ZELFBEELD4,76 #WAARDE! 5,08 #WAARDE! #WAARDE! 0,32

M1 M2 M3 M1M2 M2M3 M1M3

In groepsverband hou ik rekening met de mening van anderen en

aanvaard ik groepsbeslissingen. 5,29 5,00 5,43 -0,29 0,43 0,14

Ik maak duidelijk aan anderen als mijn eigen grenzen worden

overschreden (ik durf bvb. ‘nee’ te zeggen).4,71 4,57 5,29 -0,14 0,71 0,57

Ik kan iets betekenen voor mensen in mijn omgeving.5,14 4,93 5,29 -0,21 0,36 0,14

In groep kan ik makkelijk de aandacht delen met anderen.5,14 5,00 5,14 -0,14 0,14 0,00

Ik kan bewondering voor anderen opbrengen. 5,43 5,00 5,29 -0,43 0,29 -0,14

In groep houd ik rekening met de gevoeligheden en met de

verscheidenheid van mensen. 4,86 5,00 5,14 0,14 0,14 0,29

In een gesprek stel ik me open en flexibel op voor eventuele

weerstand en kritiek. 4,86 4,71 5,14 -0,14 0,43 0,29

Als ik een gesprek met iemand aanga, kom ik uit eigen beweging met

standpunten naar voor die afwijken van de standpunten van mijn

gesprekspartner.5,07 4,50 5,00 -0,57 0,50 -0,07

Naar anderen geef ik opbouwende kritiek en feedback.5,14 4,86 5,00 -0,29 0,14 -0,14

Ik ben in staat anderen te vragen hoe ze vinden dat ik functioneer. Ik

kan mijn plannen toetsen door anderen te vragen wat ze ervan

vinden. 5,00 4,93 4,57 -0,07 -0,36 -0,43

Ik toon mijn persoonlijke kwaliteiten in mijn omgeving.4,71 4,64 5,14 -0,07 0,50 0,43

Ik beschik over een netwerk van mensen die mij kunnen helpen bij

mijn doelen. 4,86 5,00 5,29 0,14 0,29 0,43

Ik kan leiding nemen en geven. 4,86 4,86 5,14 0,00 0,29 0,29

Ik durf leiding nemen en geven. 4,57 4,57 5,00 0,00 0,43 0,43

In emotionele situaties bespreek ik meningsverschillen zonder het

conflict uit de weg te gaan .4,86 4,43 4,71 -0,43 0,29 -0,14

Ik kan mijn eigen visie, ideeën of meningen helder, duidelijk, boeiend

en zonodig enthousiasmerend overbrengen op anderen.4,93 4,86 5,29 -0,07 0,43 0,36

In mijn dagelijks leven moedig ik anderen aan om hun ideeën te uiten

en contact met anderen te maken.5,00 5,00 5,00 0,00 0,00 0,00

SOCIALE INTERACTIE 4,97 4,82 5,11 -0,15 0,29 0,14

M1 M2 M3 M1M2 M2M3 M1M3

In mijn leven sta ik open voor nieuwigheden.5,57 5,29 5,29 -0,29 0,00 -0,29

Ik experimenteer graag met nieuwe bewegingen en probeer nieuwe dingen

uit.

5,57 5,29 5,14 -0,29 -0,14 -0,43

Door mijn verbeelding kan ik vaak originele werkwijzen bedenken.

4,71 4,71 5,14 0,00 0,43 0,43

Ik bekijk een probleem of situatie altijd eerst vanuit verschillende

invalshoeken en kom op basis daarvan tot nieuwe oplossingen of tot nieuwe

ideeën.

4,29 4,86 4,57 0,57 -0,29 0,29

Ik kom met nieuwe ideeën, voorstellen en oplossingen voor de dag als ik

met problemen wordt geconfronteerd.

5,14 4,86 4,71 -0,29 -0,14 -0,43

Ik brainstorm over zo veel mogelijk ideeën als ik een probleem ervaar

zonder me onmiddellijk te laten tegenhouden door praktische

belemmeringen.

5,14 4,71 4,71 -0,43 0,00 -0,43

Ik vind mezelf artistiek.5,29 4,86 5,43 -0,43 0,57 0,14

Ik stimuleer anderen om vernieuwend en origineel te zijn (door bvb. in te

gaan op nieuwe ideeën of de mogelijkheden samen te bekijken).

5,43 5,00 5,29 -0,43 0,29 -0,14

CREATIVITEIT 5,14 4,95 5,04 -0,20 0,09 -0,11

Ruime omgeving

Naaste omgeving

Vrienden en familie

Groep

Mijn verhaal

Wat is sterk en zou ik behouden?

• Performance is echt product van de groep en

weerspiegelt eigen thema’s.

• Creëren van vertrouwen en openheid

essentieel voor groepsproces.

• Belang van een creatieve fase, los van het

product.

• Supervisie als klankbord, ondersteuning

gedurende het hele proces.

Wat zijn nog vragen?

• Wat is een geschikt kader dat ik kan aanbieden? – Grenzen zoals bvb. timing.

– Productionele zoals bvb. licht, geluid, financiën, …

• Hoe essentieel is een auditie?– Wel intake/kennismakingsmoment nodig.

• Hoe houvast creëren doorheen het hele proces?– Deelcirkel als in- & uitcheck.

• Hoe echte meerwaarde creëren in 2e fase?– Feedback over groepsproces.

– Creatieve ondersteuning product.

• Welke rol speelt het publiek?– Past dit in het kader van een festival?

– Wie is het publiek?

– Hoe publiek meer betrekken?

Bibliografie

Agentschap voor Overheidspersoneel (2005). Competentiewoordenboek Vlaamse overheid. V.U. Frans Cornelis, Brussel.

Bouwen G. & Meeus M. (2011). Vuur werkt – met talent toekomst maken. Lannoo Campus.

Cameron J. (1992). The artist’s way. Indigo, Zeist.

Chaiklin S. (2009). The art and science of dance/movement therapy. Routledge.

Cooperrider D. & Whitney D. (1999). Collaborating for change: appreciative inquiry. Berrett-Koehler Publishers.

Kuijpers M. (2003). Loopbaanontwikkeling: onderzoek naar ‘competenties’ – PH.D. thesis University of Twente. Twente University Press.

Leijssen M. (1995). Gids voor gesprekstherapie. De tijdstroom, Utrecht.

Masselink R., Van den Nieuwenhof R., De Jong J.C. & Van Iren A. (2008). Waarderend organiseren. Appreciative inquiry: co-creatie van duurzame verandering. Gelling Publishing, Nieuwerkerk aan den Ijssel.

Meekums B. (2002). Dance movement therapy. Sage Publications, London.

Mertz A. (2002). The body can speak : Essays on creative movement education with emphasis on dance and drama. Southern Illinois University Press.

Bibliografie

Minton S.C. (1986). Choreography – a basic approach using improvisation. Human Kinetics, Champaign.

Minton S.C. (2003). Dance – mind & body. Human Kinetics, Champaign.

Nijmanting M. (2008). Creatieve therapie – een praktische handleiding. Uitgeverij SWP Amsterdam.

Rogers C.R. (1961). Mens worden – een visie op persoonlijke groei. Erven J. Bijleveld.

Payne H. (1990). Creative movement & dance in groupwork. Speechmark Publishing Ltd, Oxon

Payne H. (1992). Dance movement therapy – theory, research and practice. Routledge, London.

Sandel S.L., Chaiklin S. & Lohn A. (1993). Foundations of dance/movement therapy: the life and work of Marian Chace. The Marian Chace Memorial Fund of the American Dance Therapy Association, Columbia – Maryland.

Smeijsters H. (2000). Handboek creatieve therapie. Uitgeverij Coutinho, Bussum.

Swildens H., De Haas O., Lietaer G. & Van Balen R. (1991). Leerboek gesprekstherapie – de cliëntgerichte benadering. De tijdstroom, Utrecht.

Vane S. (1996). Werken met drama – drama-activiteiten voor agogische beroepen. Uitgeverij Nelissen, Soest

Van Laere S., Van Assche P. & Martens J. (2006). Iedereen kan dansen. Davidsfonds/Leuven.

Stephan Marchant

Dans- en bewegingstherapeut/Facilitator creatieve ontwikkeling

[email protected]

www.Move2Create.be

"Dance, dance

or we are lost."

(Pina Bausch, 28.09.02)