Upload
nederland-wordt-anders
View
524
Download
1
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Op 6 mei gaf Frank van Oort een presentatie over stedelijke economische ontwikkeling voor het Onderzoekslab Nederland wordt anders.
Citation preview
04/10/23 1
Stedelijke economische ontwikkeling:
Verdichting, schaalniveau, causaliteit en beleid
Frank van Oort
Onderzoekslab 2, Den Haag
6 mei 2010
04/10/23 2
Stedelijke economie
1. Een verdubbeling van de stad (omvang, dichtheid) leidt tot 10% meer productiviteitsgroei (Rosenthal & Strange 2004)
2. Innovatie, clusters en ondernemerschap zijn sleutels tot groei
3. Ruimtelijke planning van wonen, werken, infrastructuur en recreatie doet er toe!
4. Er zijn grote verschil in regionale context (krimp, netwerken) en lokale context (wijkeconomie) – en de crisis versterkt dat (!)
5. Maatwerk geboden – unieke uitdagingen overal.
6. Economie zelfsturend? Financierbaarheid na de crisis?
04/10/23 3
Het economische landschap
Toegevoegde waarde Groei werkgelegenheid
04/10/23 4
Clusters en groeisectoren
Innovatiepotentieel Kenniswerkers potentieel
04/10/23 5
Clusters
Distributie ICT-industrie en diensten
04/10/23 6
Clusters
Zakelijke dienstverlening Creatieve industrie
04/10/23 7
Clusters
Energy Valley
04/10/23 8
Clusters (internat.)
Biotechnologie
04/10/23 9
Economische groei: broedplaatsen
Creatie nieuwe werkgelegenheid en bedrijfsverplaatsingen
04/10/23 10
Broedplaatsen: honkvaste bedrijven
Bedrijfsverplaatsingen tussen 1999 en 2007
04/10/23 11
Locatiefactoren
Amenities en woningvoorraad
belangrijk
voor creatieve
kenniswerkers
04/10/23 12
De creatieve (kennis) economie doet er toe, maar…
• Let op definitie
• Let op causaliteit
• Let op schaalniveau (mobiliteit)
• Investeer ook in opleiding
• Zorg voor kritische massa (of kies er niet overal voor)
04/10/23 13
Bevolkingsaanwas
Woonwerk dynamiek
Centrale Open Ruimte
Bereikbaarheid en infrastructuur
Stuwende economische sectoren
Economische complementariteit
Militaire en civiele verdediging
Het bestuursgebied
Het Eurogebied
Water en luchtkwaliteit
Spoedige beslissingen geboden!!
1958:
04/10/23 14
Netwerk economie <-> stedelijk netwerk?
04/10/23 1515
“Over de manier waarop de ruimtelijke
ontwikkeling en de sociaal-economische
ontwikkeling elkaar beïnvloeden is weinig
bekend. Met name over de invloed over en
weer van de woonplaatskeuze van de mensen
en de werkplaatskeuze van bedrijven bestaat
nog grote onzekerheid”
Verstedelijkingsnota (1976, p.132)
04/10/23 1616
dPi,t =Xβ + dWEi,t + WEi,t-1 – λP Pi,t-1 + andere P-factoren
dEi,t =Yδ + dWPi,t + WPi,t-1 – λE Ei,t-1 + andere E-factoren
Woon-werkdynamiek en krimp
04/10/23 1717
Totaal: “werken volgt wonen”
04/10/23 1818
Per landsdeel (Randstad, Interm.Zone, Nat.Periferie)
04/10/23 1919
Krimpende regio’s?
•Groeisectoren (waarde)
•Metropool Almere heeft het nodig
•Achtertuin noordvleuegel
•Minder afhankelijk van balans woon-werkdynamiek
•Beleveniseconomie maar ook rust (‘wellness’)
•Cultuur minder lokaal ontwikkeld
•Eigen identiteit
04/10/23 2020
Functiemenging
04/10/23 21
Enkele conlcusies
1. Innovatie in universiteitssteden en hightech clusters, maar alleen bij voldoende omvang en internationale inbedding. Daarnaast veel vernieuwing in MKB en in woonwijken.
2. Bedrijvendynamiek (ZZP’ers) belangrijke bron van groei die niet te sturen is met bedrijventerreinen planning (alleen).
3. Wijkdynamiek: leefbaarheid en economie
4. De gespannen woningmarkt in Amsterdam en Utrecht (institutioneel bepaald) bepaalt goeddeels het “werken volgt wonen” paradigma – bedrijven hebben keus genoeg, veel bevolkingsgroepen niet. Een grotere visie op woon- en bedrijfslocaties is vereist.
5. Functiemenging en verdichting kunnen technisch wel overal, maar zijn financieel onaantrekkelijk. Wat is betaalbaar, wie doet mee, een kans?
6. Het onderliggende wegennet tussen woon- en werklocaties in de stad en regio zijn belangrijker dan snelwegverbindingen. Keuzes en betaalbaarheid!
7. Het policentrische karakter van de regio zou wonen en werken dichter bij elkaar kunnen brengen bij een uitgekiende planning met complementaire functies
04/10/23 22
7 onderwerpen en de attractieve stad
1. Krachtgroen: relatie met woonmilieu en daarmee met wijkdynamiek?
2. Topdorpen: toegevoegde waarde, LILA, niches, relatie met stad?
3. Home Made: dichtheid economisch waardevol?
4. Tussentijd: transformatie strategieën, duurzaamheid, economische waarde, typologie nodig! Permanente tussentijd?
5. NL 2040 ontwerpend: woon, werk, internationaal, groen, bereikbaarheid, duurzaamheid: breed. Innovatieve ideeën?
6. Gezond verstand: microschaal, leefbaarheid. Voorbeeld voor andere functies (leisure, verzorging, etc.)?
7. Vrijstaat: wat kan bottum-up bijdragen aan de attractieve stad?