96
Jaarverslag 2015 Maatschappelijke en financiële verslaglegging Wij creëren plekken waar mensen willen zijn 2015

Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Jaarverslag 2015 Maatschappelijke en financiële verslaglegging

Wij creëren plekken

waar mensen willen zijn

2015

Voorzijde

Page 2: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

ORiGiNEEL

CONCREET

NiEUWSGiERiG

AMBiTiEUS

Onze kernwaarden

VERBiNDEND

Page 3: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Jaarverslag 2015 Maatschappelijke en financiële verslaglegging

2015

Page 4: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Over dit verslag 5

Jaarverslag 2015 Heembouw Holding 6

Wij creëren plekken waar mensen willen wonen 12

“Betaalbare huurwoningen” 14

Wij creëren plekken waar mensen willen wonen 16

Innovatie: ED Controls 20

Kengetallen 23

Personalia Bestuur van de Organisatie 24

Personalia Raad van Commissarissen 25

Bericht Raad van Commissarissen 27

Wij creëren plekken waar mensen willen ondernemen 28

Innovatie: Mobiliteitsscan 30

Wij creëren plekken waar mensen willen ondernemen 32

Innovatie: Locatiegenerator 36

Menselijk kapitaal 38

HR strategie

Personeelsbezetting en verloop

“Zorgen dat bewoners super tevreden zijn” 42

Menselijk kapitaal 44

Opleidingen, stagiaires, jubilea, pensioen

Innovatie: E-learning module 46

Menselijk kapitaal 48

Verzuim, ongevallen, werving & selectie

Innovatie: BIM-engineers 50

Inhoud

Page 5: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Duurzaam bouwen en milieu 52

Wij creëren plekken waar mensen willen werken 54

“Elk gebouw dezelfde prettige werkomgeving” 56

Wij creëren plekken waar mensen willen werken 58

Maatschappij 62

Verslag Gezamenlijke Ondernemingsraad 2015 64

Innovatie: Holland Contech 66

Nieuws en nog meer innovaties 68

NPS Heembouw 70

Wij creëren plekken waar mensen willen zijn 71

Jaarrekening 2015 74

Overige gegevens 95

Controleverklaring 96

GRI-G3 index toepassingsniveau C binnenzijde omslag

Page 6: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Maatschappelijke en financiële verslaglegging 2015

“Wij creëren plekken waar mensen willen zijn”

Over dit verslag

Om plekken te creëren waar mensen willen zijn, is onze sterke klantgerichte bedrijfscultuur onontbeerlijk.

Een cultuur die erop gericht is de verwachtingen van onze klanten te overtreffen. Door steeds te blijven

verbeteren en open te staan voor innovaties, kunnen we onze klanten blijven verrassen met onze toegevoegde

waarde. En dit wordt gewaardeerd. In 2015 konden we een flinke groei in omzet en resultaat noteren en ook

voor 2016 en de jaren daarna zijn de vooruitzichten gunstig.

We zetten onze strategie van klantfocus en veel aandacht voor onze innovatieve bedrijfscultuur dan ook

onverminderd voort. Zodat we plekken kunnen blijven creëren waar mensen willen zijn.

Namens de Holdingdirectie,

Peter Lammertink

Wij creëren plekken waar mensen willen zijn. Onze merkbelofte is het thema van

dit financiële en maatschappelijke verslaglegging. Dit is wat ons drijft en waar

we dagelijks vol enthousiasme en overtuiging mee bezig zijn.

5 Heembouw 2015

Page 7: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Heembouw in 2015

Waar de bouwproductie in 2015 toenam met 7%

(Verwachtingen bouwproductie en werkgelegenheid

2016, EIB januari 2016), presteert Heembouw beter

dan de markt. We zien dat deze trend zich komend

jaar doorzet. De voorspellingen voor de bouwproductie

voor 2016 gaan uit van een groei 4,5% (EIB,

januari 2016). Voor ons is deze positieve afwijking

een direct gevolg van het gegeven dat Heembouw

altijd is blijven investeren in de ontwikkeling van

toegevoegde waarde voor onze klanten. Met onze

klantgroepenstructuur is de organisatie hier volledig

op ingericht en daar zien we nu de resultaten van.

Het thema voor 2015 was: Blik vooruit. Kijken naar

de toekomst, de ontwikkelingen om ons heen en

de organisatie continu blijven ontwikkelen, vanuit

de overtuiging dat stilstand achteruitgang betekent.

2015 was voor Heembouw ook het jaar waarin onze

cultuur centraal stond. Wij hebben onze kernwaarden

herijkt en zijn hierover met de organisatie in gesprek

gegaan om het bewustzijn van wat ons als Heembouw

sterk maakt en bindt te vergroten.

Op steeds meer plekken in onze organisatie ontstaan

nieuwe ideeën en innovaties. In 2016 staat innovatie

centraal en ook in dit jaarverslag heeft innovatie een

prominente plek. Als onderdeel van onze core business

is innovatie essentieel voor de continuïteit van de

organisatie. Ook in de mindere jaren die achter ons

liggen, was er volop aandacht en ruimte voor innovatie.

Het positieve effect ervan is mede terug te zien in onze

resultaten.

Klantgroepen

Wonen

In 2014 zijn de krachten op het gebied van Wonen

gebundeld door de samenvoeging van de renovatie

unit uit Noordwijkerhout met de nieuwbouw unit uit

Roelofarendsveen. De klantgroep Wonen maakt sinds

die tijd een sterke groei door. De integrale benadering

van Heembouw, gericht op de uiteindelijke bewoners,

heeft geresulteerd in een aantal aansprekende

woningbouwprojecten en zorgt voor een duurzame

toename van het marktaandeel van Heembouw in

deze markt. Met een omzet in 2015 van meer dan

€ 38 miljoen, is de klantgroep Wonen een stevige

pijler van Heembouw geworden. Deze groei zien we

in alle disciplines: nieuwbouw, transformatie, groot

onderhoud en renovatie. Op het gebied van groot

onderhoud en renovatie zien we dat onze werkwijze

in bewoonde situaties veel toegevoegde waarde biedt.

Onze aandacht voor een goede communicatie met

de bewoners en een strakke planning zorgen voor

een vlot lopend proces. Hier komt onze kernwaarde

“verbinden” duidelijk naar voren.

Heembouw is tevreden over de prestaties in 2015. De opgaande lijn die zich eind 2014 aftekende,

is nadrukkelijk doorgezet en kondigt een nieuwe periode van groei van onze organisatie aan.

Deze groei manifesteert zich in meerdere opzichten. Niet alleen groeien de omzet en het resultaat,

ook de organisatie groeit in haar mogelijkheden om onze klanten nog beter te kunnen bedienen.

We zien dat onze focus op het continu blijven verbeteren van de organisatie en de dienstverlening

aan onze klanten zich uitbetaalt.

Onze omzet is met ruim 11% gegroeid van € 106 miljoen in 2014 naar € 118 miljoen in 2015.

Het resultaat nà belasting is ten opzichte van 2014 sterk verbeterd en komt voor 2015 uit op € 1,6 miljoen.

Jaarverslag 2015 Heembouw Holding

6 Heembouw 2015

Page 8: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

S & O afdelingen, met een eigen plek binnen de

klantgroepen. Per klantgroep worden, in nauwe

samenwerking met onze leveranciers, service en

onderhoudspakketten ontwikkeld, die klanten tijdens

de gebruiksfase van hun gebouw toegevoegde waarde

bieden. We verwachten het aandeel service en onderhoud

de komende jaren nog verder uit te kunnen breiden.

Innovatie

Onze innovaties zijn uiteenlopend en variëren in omvang

en impact, maar hebben een gemeenschappelijke

noemer: ze leveren onze klanten toegevoegde waarde.

De mobiliteitsscan bijvoorbeeld geeft inzicht in de

invloed van mobiliteit op de totale operationele kosten.

In combinatie met onze gronddatabank bieden we met

name onze klanten uit de logistieke branche hiermee

extra toegevoegde waarde. De locatiegenerator maakt

het mogelijk verschillende data in kaartlagen te vatten,

waardoor snel een goed inzicht kan worden verkregen

in de potentie van een (woningbouw)locatie. Met de

woonconfigurator kunnen potentiële bewoners online

hun eigen woning ontwerpen. De keuzes die gemaakt

worden, zijn direct terug te zien op de plattegronden,

met een inzicht in de bijbehorende kosten. In de

uitvoering zijn we ED Controls gaan gebruiken voor

de opleveringen en kwaliteitscontrole op de bouw.

Deze app maakt het vastleggen van opleverpunten

en andere aandachtspunten gemakkelijk en eenduidig.

Verder hebben we een compleet vernieuwde website

gelanceerd, waar onze merkbelofte: ‘Wij creëren

plekken waar mensen willen zijn’ in tekst maar vooral

in (bewegend) beeld centraal staat.

Daarnaast hebben we de eerste stappen gezet op

het gebied van sociale innovatie. We zijn op andere

manieren met de organisatie in gesprek gegaan dan

de traditionele beoordelings- en eindejaargesprekken.

Met ontwikkelgesprekken, ronde tafel gesprekken

en het spelen van het speciaal door ons ontwikkelde

cultuurspel, is gericht invulling gegeven aan de

aandacht voor de dialoog met onze collega’s.

Dit, in combinatie met de mooie resultaten, zorgt voor

een positieve flow en een nieuw elan. Verderop in dit

jaarverslag staan we uitgebreider stil bij een aantal

van deze innovaties.

Bedrijfsruimten

De markt voor bedrijfsruimten had het afgelopen jaar

nog last van achterblijvende investeringen, wat, mede

gezien de grote concurrentie, nog druk legde op de

prijzen. Dit neemt niet weg dat Bedrijfsruimten ook het

afgelopen jaar weer een groot aantal mooie projecten

onder handen had. In totaal leverde deze klantgroep

afgelopen jaar bijna 92.000 m2 aan bedrijfsruimten op,

onder andere door optimaal te profiteren van de groei

in de logistieke branche. Onze turnkey aanpak heeft in

deze markt zijn sporen verdiend. Ruim 85% van onze

projecten in de bedrijfsruimtemarkt voerden wij in 2015

turnkey uit.

Het DC New Logic II dat Heembouw in opdracht van

Dok Vast realiseerde, kreeg in 2015 het BREEAM-

outstanding certificaat. Met een score van 91,18% is dit

distributiecentrum, waarin de Amerikaanse elektrische

autofabrikant Tesla gevestigd is, het meest duurzame DC

van Nederland. Habeon Architecten maakte het ontwerp.

Tesla is inmiddels genomineerd voor de internationale

award voor het meest duurzame gebouw ter wereld.

Kantoren

De klantgroep Kantoren heeft een aantal interessante

opdrachtgevers aan zich weten te binden, met name in de

beleggersmarkt. Hiervoor hebben we de afgelopen jaren

meerdere projecten naar volle tevredenheid uitgevoerd,

met name op het gebied van renovatie. De markt voor

nieuwbouw blijft lastig. Uitzondering hierop vormen de

Kantoorspecials: kantoren die op maat worden ontwikkeld

voor klanten met specifieke gebruikerswensen, zoals

bijvoorbeeld op het gebied van clean rooms. In dit

segment hebben we de afgelopen jaren een goed track

record opgebouwd en we verwachten hierin nog verder te

groeien. De prijzen blijven in de gehele kantorenmarkt nog

wel een aandachtspunt.

Service en Onderhoud

Met de implementatie van onze klantgroepenstructuur

zijn de units Service en Onderhoud het afgelopen jaar

verder ontwikkeld en uitgegroeid tot professionele

7 Heembouw 2015

Page 9: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Financieel beleid en risicobeheer

Het financieel beleid is erop gericht een goed

rendement op onze projecten te behalen, met een

verantwoord risico. We houden blijvende aandacht

voor het goed managen van ons werkkapitaal.

Dit zorgt voor een stabiele gezonde liquiditeitspositie.

We handhaven ons beleid om financiële risico’s ten

aanzien van rente en debiteuren niet af te dekken

met financiële instrumenten. De onderneming is

solide gefinancierd en beschikt over voldoende

financiële faciliteiten om te voorzien in haar

financieringsbehoefte. Goed risicobeheer is

essentieel om de operationele en financiële doelen

te kunnen realiseren. De interne risicobeheersings-

en kwaliteitssystemen worden jaarlijks getoetst als

onderdeel van bedrijfsbrede projectaudits.

De focus ligt op de beheersing van projectrisico’s

tijdens het gehele proces, van de verwerving- en

voorbereidingsfase tot en met de uitvoeringsfase en

nazorgfase.

Als belangrijkste bedrijfsrisico’s zien wij markt- en

kredietrisico’s. In de navolgende paragraaf wordt

verder inzicht gegeven in de vier voor Heembouw

belangrijkste mogelijke bedrijfsrisico’s en de wijze

waarop deze risico’s worden beheerst.

Risicoparagraaf

Hierin worden de vier belangrijkste mogelijke

bedrijfsrisico’s van Heembouw met haar

beheersingsmaatregelen en risicoprofiel per

bedrijfsrisico toegelicht.

De mogelijkheid is aanwezig, dat opdrachtgevers

of leveranciers contractuele verplichtingen niet

nakomen. Heembouw heeft hiervoor stringente

procedures opgesteld om de kredietwaardigheid

van haar opdrachtgevers en leveranciers te bepalen.

Ter beheersing van dit risico wordt gebruik gemaakt

van informatie van erkende instellingen die zich op

het leveren van kredietinformatie hebben toegelegd.

Continue bewaking van het kredietrisico vormt

onderdeel van het debiteurenbeheer. Tevens heeft

Heembouw richtlijnen opgesteld om de omvang van

het kredietrisico bij elke partij te beperken.

Bovendien bewaakt Heembouw voortdurend haar

vorderingen en hanteert Heembouw een strikte

aanmaningsprocedure. Afgelopen jaar hebben

zich geen bijzonderheden voorgedaan. Heembouw

beoordeelt dit financiële risico als laag. De mogelijke

financiële impact voor Heembouw is beheersbaar.

Er is een mogelijkheid dat de waardering van de

grondposities en voorraden gereed product lager

uitvallen. Daarbij is er een mogelijk verkooprisico op

de huidige voorraden. Gezien de huidige aantrekkende

markt, de omliggende prijzen van vergelijkbare locaties

en onderhanden projecten worden de waarderingen

van de huidige grond- en voorraadposities voldoende

gemonitord en tegen actuele waarden gewaardeerd.

Afgelopen jaar hebben zich geen noemenswaardige

afwaarderingen voorgedaan. De mogelijke financiële

impact voor Heembouw is beperkt. Heembouw

beoordeelt dit risico dan ook als laag.

Met de groei van onze organisatie worden ons vaker

complexe en risicovolle projecten aangeboden.

Juist met het oog op dit soort projecten, hebben

wij afgelopen jaar nogmaals onze processen ten

aanzien van contract- en projectbeheersing verder

aangescherpt en verankerd in de organisatie. Dit zorgt

ervoor dat op structurele wijze significante risico’s tijdig

worden gesignaleerd. Dit leidt tot een constructieve

dialoog, zodat er een nog betere afweging gemaakt

kan worden welke werken worden aangenomen en

onder welke voorwaarden. De mogelijke financiële

impact hiervan is daarbij beheersbaar. Dit risico wordt

zodoende als laag beoordeeld.

Er is een mogelijkheid tot prijsfluctuaties op

inkoop. De aantrekkende markt heeft invloed op

de inkoopprijzen. Onze leveranciers spelen een

belangrijke rol in de verkoop- en realisatiefase

van onze projecten. Heembouw werkt meer

met strategische partners en ook in 2015 heeft

Heembouw hieraan een vervolg gegeven, mede

door het organiseren van strategische partnerdagen.

Per klantgroep worden de vaste partners waarmee

gewerkt wordt, uitgenodigd om kennis te delen

en met ons en met elkaar open van gedachten te

wisselen over de manier van samenwerken. Door tijdig

afspraken te maken wordt een mogelijke prijsstijging

8 Heembouw 2015

Page 10: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

mede gemitigeerd. Afgelopen jaar hebben zich geen

bijzonderheden voorgedaan. De financiële impact

op dit risico is beheersbaar. Gezien de aantrekkende

markt wordt dit risico als medium ingeschat.

Integriteit

Integriteit staat bij Heembouw in alle geledingen

hoog in het vaandel. Afgelopen jaar was het jaar van

de cultuur. Middels het spelen van ons cultuurspel,

kwamen ook dilemma’s op het gebied van integriteit

aan de orde. Het was een goede aanleiding om

onze normen en waarden weer met elkaar te delen.

De gedragsnormen die Heembouw hanteert zijn

vastgelegd in een bedrijfscode, die is geregistreerd

bij de Stichting Beoordeling Integriteit Bouwnijverheid

(nummer 04-01-0032). Deze is afgestemd op de

gedragscode, zoals ontwikkeld door het Algemeen

Verbond Bouwbedrijf (AVBB) en is voor alle

medewerkers leidend.

Het verslag dat de vertrouwenspersoon jaarlijks

maakt, wordt in de Holdingdirectie besproken en

geëvalueerd. De directies van de klantgroepen

bieden elk jaar hun verantwoordingsbrieven aan,

die met de financieel directeur worden besproken.

Cultuur is een vast agendapunt in het overleg met

de GroepsOndernemingsraad. Wanneer er aanleiding

voor is, wordt integriteit bij dit agendapunt besproken.

Er zijn geen bijzonderheden gemeld.

Human resources

Ons menselijk kapitaal is één van de belangrijkste

succesfactoren van Heembouw. Met onze

medewerkers behalen we onze resultaten en

successen. Het is belangrijk om veel tijd en aandacht

te blijven geven aan het welzijn, de ontwikkeling en

het werkplezier van onze medewerkers. Daarom

hebben we 12 belangrijke HR-thema’s vervat in een

richting gevend kader. Hierin is beschreven hoe we

de komende jaren invulling geven aan de verdere

ontwikkeling van ons menselijk kapitaal, in een sterk

groeiende organisatie als de onze. “De juiste mens

op de juiste plek” is essentieel om een goede

invulling aan onze groei ambities te kunnen geven.

Deze HR-thema’s worden gefaseerd aangepakt.

Ons ziekteverzuim was ook in 2015 weer lager dan

het jaar ervoor: 2,5%. Het verloop was met 9,9%

hoger dan voorgaande jaren. Een logisch gevolg

van een aantrekkende economie en beweging op de

arbeidsmarkt. Om de groei van onze organisatie waar

te maken, hebben we in 2015 maar liefst 45 vacatures

uitgezet. We zijn er goed in geslaagd deze in te vullen.

Ons werving- en selectiebeleid is gemoderniseerd en

aangescherpt en we hebben onze recruitement-functie

weer dedicated ingevuld. Onze nieuwe website, met

een prominente plek voor onze vacatures, speelt ook

een belangrijke rol in de personeelswerving.

Structuur

De organisatie is met de implementatie van de

klantgroepstructuur meer wendbaar geworden.

Alle klantgroepen, bedrijfsruimten, kantoren en wonen,

zijn sterk gegroeid. De keuze voor de volledige focus

op een klantgroep zorgt ervoor dat we nog beter

invulling geven aan het bieden van toegevoegde

waarde aan onze klanten, zodat we “een plek creëren

waar mensen willen zijn”.

Heembouw Ontwikkeling is het afgelopen jaar

volledig geïntegreerd in de klantgroepstructuur.

De afdeling is gesplitst in een deel Wonen en

een deel Bedrijfsruimten en de collega’s zijn in

deze klantgroepen opgenomen. De kennis van

projectontwikkeling wordt hierdoor naadloos

opgenomen in de oplossing die we onze klanten

bieden en zorgt voor nog meer toegevoegde waarde.

Hiermee zijn alle onderdelen van de Heembouw

organisatie volledig op de klantgroepen georganiseerd.

Klanttevredenheid en NPS

Wij creëren plekken waar mensen willen zijn. Of en

in welke mate we daarin slagen, meten we aan

de hand van klantonderzoeken. Sinds 2014 werkt

Heembouw hierin samen met tevreden.nl. Dit bureau

voor tevredenheidonderzoeken combineert continu

onderzoek met een transparante terugkoppeling van

de resultaten via digitale platforms.

9 Heembouw 2015

Page 11: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Klanten hebben direct inzicht in de ervaringen en

meningen van andere klanten over onze prestaties.

Heembouw is in Nederland het eerste bouwbedrijf

dat op deze manier de meningen en reviews van haar

klanten op deze open en transparante wijze deelt.

Hierbij sturen wij op de net promoter score (NPS): het

getal tussen de -100 en + 100 dat aangeeft in welke

mate klanten het bedrijf aan zouden bevelen aan hun

omgeving. Na meer dan 50 onderzoeken, is onze NPS

+33, met een gemiddeld rapportcijfer van 8,0. Een

mooie score, zeker wanneer je dit vergelijkt met de

NPS-scores in andere branches. Banken bijvoorbeeld

kennen een NPS van -27; bij telecomleveranciers ligt

dit op -32 en de dienstverlening door gemeenten kent

een NPS van -18 (NPS branchemeting februari 2015).

We merken dat steeds meer klanten voor ons kiezen

vanwege de extra toegevoegde waarde die we

kunnen bieden, in de vorm van kennis en ervaring

op specialistisch gebied. Voor Staay Food Group

bijvoorbeeld zetten we onze samenwerking, die

in Papendrecht is begonnen, in Dronten voort.

Hier is onze kennis en ervaring op het gebied van

logistiek, waardoor we een optimale indeling van

hun productiehal kunnen ontwerpen en realiseren,

gecombineerd met onze kennis van de foodsector,

doorslaggevend. Ditzelfde geldt voor Applied Medical.

Mede op basis van onze kennis en ervaring met

laboratoria en cleanrooms heeft deze wereldwijd

opererende producent en ontwikkelaar van medische

hulpmiddelen besloten om ook haar tweede kantoor in

Nederland met Habeon Architecten en Heembouw te

realiseren. In Delft zijn we direct na oplevering van de

eerste woontoren boven De Hoven Passage nu bezig

met de realisatie van een tweede woontoren voor

opdrachtgever Van der Vorm Vastgoed.

Bouw Informatie Model (BIM)

BIM wordt wel de meest ingrijpende innovatie in de

bouw van de laatste jaren genoemd. Hierbij wordt

in een 3-dimensionaal Bouw Informatie Model (BIM)

samengewerkt door verschillende disciplines in de

bouw. Habeon Architecten is al sinds 2010 bezig

met BIM en werkt inmiddels volledig samen in BIM.

De modellen worden gedeeld met onder andere

de installateurs, leveranciers en constructeurs en

gecontroleerd op volledigheid en juistheid. Samen met

onze klanten bespreken we de projecten en maakt

Habeon Architecten in het model wijzigingen visueel.

In 2015 zijn via training-on-the-job drie collega’s

opgeleid tot BIM-engineer. Elke klantgroep heeft

een eigen BIM engineer. Dit is de spil in het

voorbereidingstraject en bouwt, net als een uitvoerder,

gezamenlijk met alle betrokkenen het gebouw, maar

dan in een virtuele 3D omgeving. Hiermee kan digitaal

een prototype van het gebouw worden gemaakt en

kunnen vooraf de eventuele knelpunten opgelost worden.

Marketing en social media

In de bouwbranche wordt Heembouw gezien als

een van de koplopers op het gebied van online

marketing. Via social media wordt onze kennis en

ervaring actief met de markt gedeeld. Daarnaast zijn

steeds meer collega’s actief aan het bloggen, worden

digitale nieuwsbrieven verstuurd en wordt veel nieuws

gedeeld via onze website. Met positieve gevolgen.

Het aantal bezoekers van onze website is in 2015

toegenomen tot 103.000. Heembouw is met

ruim 150 medewerkers actief op LinkedIn en de

bedrijfspagina heeft bijna 4.000 volgers.

De corporate twitter account van Heembouw heeft

ruim 6.300 volgers. Elke week worden de belangrijkste

activiteiten op het gebeid van online marketing en

social media met de organisatie gedeeld met behulp

van een infographic; dit zorgt voor betrokkenheid en

continue aandacht.

Strategische partners

Onze partners spelen een belangrijke rol in de

verkoop- en realisatiefase van onze projecten.

Een goede samenwerking met onze leveranciers

levert meer waarde voor de klant, leidt tot nieuwe

ideeën en een efficiënt proces. In 2015 zijn we gestart

met de organisatie van strategische partnerdagen.

Per klantgroep worden de vaste partners waarmee

gewerkt wordt uitgenodigd om kennis te delen

en met ons en met elkaar open van gedachten te

10 Heembouw 2015

Page 12: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

wisselen over de manier van samenwerken. Aan deze

uitnodiging werd enthousiast gehoor gegeven.

De strategische partnerdag vormt een goed platform

om projectoverstijgende onderwerpen met elkaar

te bespreken en leverde waardevolle informatie en

inzichten op. Deze sessies zullen voortaan jaarlijks

georganiseerd worden.

Vooruitzichten 2016

Volgens de voorspellingen zet het herstel van de

bouwproductie, die in 2015 is gestart, zich door.

Het EIB voorspelt een groei van 3% en is daarmee

wat voorzichtiger in zijn prognose dan bijvoorbeeld

de ING, die een groei van 4% voorspelt.

Wij verwachten ook voor 2016 een mooie groei in

omzet en resultaat, ondanks de behoudendheid

binnen de branche over de verwachtingen voor 2016.

Onze organisatiestructuur, gericht op klantgroepen,

is wendbaar en kan door haar schaalgrootte snel

schakelen. Wij zien volop kansen in een aantrekkende

markt, waarin toegevoegde waarde het verschil maakt.

We zijn in het afgelopen jaar al gestart met het verder

versterken van onze organisatie, waardoor we onze

slagkracht verder kunnen vergroten. Met een goed

gevulde orderportefeuille verwachten we dat onze

omzet in 2016 substantieel zal groeien. Hierbij wordt

verwacht dat het resultaat ruim boven het niveau van

2015 zal uitkomen.

Heembouw is klaar voor een volgende periode van

groei. We bedanken onze medewerkers voor hun niet

aflatende inzet de afgelopen jaren en kijken er naar uit

met hen samen deze nieuwe bloeiperiode in te gaan.

Onze klanten bedanken wij voor hun vertrouwen in

onze onderneming.

Roelofarendsveen, 10 maart 2016

Holdingdirectie Heembouw:

Peter Lammertink

Roland van Oostrom

11 Heembouw 2015

Page 13: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

De Oevers van Roelofarendsveen

Nieuwsgierig

Bij Heembouw willen we graag weten hoe

mensen willen wonen. Bij de ontwikkeling van

De Oevers konden de toekomstige bewoners

meedenken over het ontwerp en inrichting van

de openbare ruimte. En hebben kopers veel

keuzemogelijkheden om hun woning een eigen,

unieke identiteit te geven.

12 Heembouw 2015

Wonen

Page 14: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Wij creëren plekken

waar mensen willen wonen

13 Heembouw 2015

Wonen

Page 15: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Actuele MArKtvrAAg ingevuld Met betAAlbAre HuurwOningen

Grote foto: Rinze van Veen (links) en Lex Scholten (rechts)

Wonen

14 Heembouw 2015

Page 16: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Lex Scholten, wethouder wonen en ruimtelijke

ontwikkeling, schetst kort de situatie: “In 2008/2009

hebben we het besluit genomen een nieuwe brede

school te gaan bouwen: Noorderbreedte. Twee

bestaande basisscholen in Diemen Noord werden in

die nieuwe brede school gehuisvest; daarmee zouden

twee schoolgebouwen, aan de Rietgors en de Schouw,

leeg achter gelaten worden. Voor ons als gemeente

was het belangrijk dat de leegstand van beide scholen

zo kort mogelijk zou duren. Aan de ene kant vanwege

de leefbaarheid van de buurt (een leegstaande school

is vandalisme gevoelig) maar ook omdat we bij een

snelle verkoop van de locaties ook snel opbrengsten

zouden hebben. We hebben met verschillende partijen

gesprekken gevoerd. Op een gegeven moment kwam

daar een nieuwe partij bij: een combinatie van een

ontwikkelende bouwer, Heembouw en een belegger,

MN. Op dat moment was al duidelijk dat de locaties voor

woningbouw ontwikkeld zouden worden. Heembouw

en MN schakelden snel en hebben goed met ons

meegedacht welke oplossing het beste zou zijn.”

Minimaliseren risico en snel trajectRinze van Veen, coördinator team projecten

Diemen, vult aan: “Er is een plan uitgekomen met

60 grondgebonden woningen, waarvan 53 voor de vrije

sector huur en 7 koopwoningen. MN heeft de locaties

van de gemeente aangekocht en met Heembouw is

“Begrip voor elkaars belangen en de wil om mee te denken”Veel gemeenten in Nederland hebben te maken met een tekort aan huurwoningen.

Er is onvoldoende aanbod voor het groeiend aantal kleine en eenpersoonshuishoudens.

Daarnaast is er weinig doorstroming van ‘scheefhuurders’ naar een duurdere sociale

huurwoning of vrije sector. Heembouw biedt gemeenten een oplossing door gericht

op de actuele lokale marktvraag woningen te ontwikkelen en realiseren, die aansluiten

op de wensen en behoeften die er lokaal zijn. Hierin wordt samengewerkt met andere

marktpartijen, waardoor er een totaaloplossing geboden wordt, inclusief afnamegarantie.

Een goed voorbeeld hoe dit in de praktijk werkt, vinden we in Diemen.

wethouder lex Scholten en coördinator team projecten

rinze van veen, gemeente diemen

een overeenkomst gesloten voor de sloop van de

beide oude scholen en de realisatie van de woningen.

We hebben in samenwerking met Heembouw en

MN de buurt geïnformeerd, presentaties gegeven,

inloopavonden georganiseerd. Op de gebruikelijke

bezwaren met betrekking tot parkeren na zijn de

plannen goed ontvangen.”

Lex Scholten: “Voor ons als gemeente was het

belangrijk dat we het risico konden minimaliseren:

we waren de grond in een keer kwijt en daarna is

het traject snel gegaan: we waren eind 2013 met

Heembouw en MN in gesprek gekomen, een jaar

later was de transport van de grond en daarna heeft

Heembouw de woningen snel gerealiseerd: in de herfst

van 2015 was de oplevering. Het zijn knappe woningen

geworden, die voor de oplevering allemaal verhuurd en

verkocht waren.”

Lex Scholten en Rinze van Veen kijken tevreden terug

op de samenwerking met Heembouw en MN. “Van alle

kanten is er snel geschakeld, dat kon ook omdat het

project al helemaal voorbereid was. Het hele traject

tussen het eerste gesprek dat we met Heembouw en

MN voerden en de oplevering heeft nog geen 2,5 jaar

geduurd. Als er begrip is voor elkaars belangen en de

wil om mee te denken, dan kan het heel snel gaan.

En dat is hier gebeurd.”

15 Heembouw 2015

Wonen

Page 17: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Klantcijfer

9.0

Ontwikkeling en

realisatie 46 vrije

sector huurwoningen

Hoge Weide Utrecht.

Plaats: Roelofarendsveen Opdrachtgever: Centrumplan Roelofarendsveen VOF Stedenbouwkundig ontwerp en architectuur: KK Architecten en

Mulleners + Mulleners

In het centrum van Roelofarendsveen, omringd door water, is een nieuw woon- en winkelgebied in wording: De Oevers van Roelofarendsveen.

Hier worden totaal circa 300 woningen en een uitbreiding van het winkelgebied gerealiseerd. Door de vele keuzemogelijkheden die er zijn, kunnen

de kopers echt hun eigen, unieke droomhuis samenstellen. Zo hebben de bewoners bijvoorbeeld de mogelijkheid hun eigen gevel te kiezen.

16 Heembouw 2015

Wonen

Page 18: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Transformatie kantoorpand tot 4 luxe appartementen

In de Haagse Archipelbuurt transformeert Heembouw een kantoorpand tot

4 luxe loft- appartementen, waaronder een penthouse. De appartementen,

die alle 4 zijn verkocht, worden naar verwachting in het 4e kwartaal van 2016

opgeleverd.

Plaats: Den Haag Opdrachtgever: Gemini Development

Architect: Kroeze Ruys architecten

Transformatie

De nieuwe situatie

De bestaande situatie

17 Heembouw 2015

Wonen

Page 19: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Plaats: Leiden Opdrachtgever: woningcorporatie de Sleutels

Architect: Habeon Architecten

In de Leidse Merenwijk voert Heembouw als één van de vaste ketenpartners van

de Sleutels groot onderhoud uit aan 77 huurwoningen. Dit gebeurt in bewoonde

toestand. Een strakke planning, heldere communicatie en een goede uitvoering

zorgt ervoor dat de bewoners tevreden zijn met het resultaat.

Klanttevredenheid

8.8

Groot onderhoud 77 huurwoningen

18 Heembouw 2015

Wonen

Page 20: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Op twee voormalige schoollocaties in

Diemen realiseerde Heembouw

53 vrije sector huur- en 17 koopwoningen.

Plaats: Delft Opdrachtgever: Van der Vorm Vastgoed Architect: Habeon Architecten

Boven winkelcentrum De Hoven Passage in Delft ontwikkelden en realiseerden Heembouw en Van der Vorm Vastgoed een woontoren van

12 verdiepingen. Alle 70 huur- en 13 koopappartementen waren ruim voor de feestelijke opening van de woontoren op 4 november 2015,

verhuurd en verkocht. Inmiddels is Heembouw gestart met de realisatie van een tweede woontoren boven De Hoven Passage.

Klanttevredenheid

9.0

19 Heembouw 2015

Wonen

Page 21: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

De Oevers van Roelofarendsveen

nOg geen Opleverpunt per wOning

20 Heembouw 2015

Innovatie

Page 22: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

ED Controls is een iPad toepassing die gebruik

maakt van gedigitaliseerde plattegronden en foto’s,

in combinatie met een workflowsysteem. Zie je

een afwijking, dan markeer je die op de digitale

plattegrond, met een foto en/of werkopdracht erbij;

dit wordt automatisch gemaild aan degene die de

afwijking op kan lossen. Via mail en ED Controls is

de status van deze meldingen te volgen. Alle info

wordt in de cloud opgeslagen en is direct toegankelijk.

René Lem: “We zijn begonnen met ED Controls

voor de opleveringen. Elke uitvoerder deed de

opleveringen op zijn eigen manier, met veel tekst om

een opleverpunt te omschrijven. 3, 4 jaar geleden

ging ik op zoek naar een manier om dit handiger te

doen en kwam bij ED Controls uit. Door de crisis is de

implementatie van ED Controls tijdelijk on hold gezet,

maar nu werken we er alweer een tijdje naar volle

tevredenheid mee. Het wordt nu ook over de andere

klantgroepen uitgerold. Het is ook een goede tool om

kwaliteitsafwijkingen tijdens de bouw vast te leggen en

te bewaken. Alles wat ik zie wanneer ik over de bouw

loop, leg ik direct vast en koppel ik aan de persoon

die er iets mee moet doen; zo kan ik niets vergeten.

Zolang een punt niet is afgehandeld blijft het in het

systeem. De leverancier krijgt per mail, en dat gebeurt

zo’n 3 keer per dag, een melding dat er nieuwe punten

voor hem in het systeem staan. Zijn we ook van die

excell bestanden af.”

KopersoptiesSr. werkvoorbereider Stef Kuipers gebruikt ED

Controls voor controle van de kopers opties: “Ik loop

“ED Controls maakt opleveren tot een feestje”De digitalisering rukt op, ook op de bouw. Nieuwe apps doen hun intrede om de

papierwinkel op de bouw te beperken. Een daarvan is ED Controls: deze app wordt onder

andere op ons woningbouwproject De Oevers van Roelofarendsveen gebruikt voor een

effectieve registratie en communicatie van opleverpunten. Bouwplaatsmanager René Lem

en sr. werkvoorbereider Stef Kuipers zijn er blij mee. Zij zetten ED Controls breed in als

kwaliteitscontroletool.

bouwplaatsmanager rené lem en senior werkvoorbereider Stef Kuipers

door de woningen en kijk of alle overeengekomen

opties zijn uitgevoerd; gaan we richting oplevering,

dan controleer ik met ED Controls of de afwerking is

zoals afgesproken. Zo niet, dan maak ik een foto met

de iPad, markeer wat er aan de hand is en zet het

direct door naar de betrokken leverancier. Het werkt

geweldig; er wordt snel gereageerd en het is voor alle

partijen duidelijk wat er moet gebeuren.”

Leveranciers kunnen snel en gemakkelijk gebruik

maken van de app; die hoeven zich alleen aan te

melden en via internet in te loggen. René: “Niet elke

leverancier staat direct te springen om mee te doen;

maar als je ze meeneemt in het verhaal en je laat

zien welke voordelen het ook voor hen heeft, werken

ze er graag mee. Het geeft ze direct inzicht in de

kwaliteit die geleverd is; ze zien hoe een werk wordt

achtergelaten en wat er eventueel te verbeteren is.”

ED Controls is ook voor de kopers een handige

tool. Stef: “Bij de oplevering gebruiken we

de mogelijkheden van ED Controls volop.

De verbeterpunten die we bij de vooroplevering zien

en voor de eindoplevering moeten oplossen, printen

we voor de koper, zodat hij ook het totaallijstje

heeft. Bij de eindoplevering lopen we samen met

de kopers de punten van de vooropleverlijst af. Dat

werkt heel goed; bij de oplevering van de laatste fase

van 13 woningen hadden we nog geen opleverpunt

per woning. Kopers zijn blij en verrast dat we ze de

vooropnamelijst op deze manier verstrekken; open

en transparant. Opleveren wordt op deze manier een

feestje en daar gaat het om.”

21 Heembouw 2015

Innovatie

Page 23: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

2015 2014 2013 2012 2011

Omzet (x € 1 miljoen)

Som der bedrijfsopbrengsten 117,9 105,7 107,2 114,8 110,0

Resultaat (x € 1000)

Resultaat voor belasting 2.153 542 -1.695 1.065 2.139

Resultaat na belasting 1.611 396 -1.295 797 1.601

Resultaat in percentage van de omzet

Resultaat voor belasting 1,8% 0,5 % -1,5 % 0,9 % 1,9 %

Balansverhoudingen

Current ratio 1,5 1,6 1,4 1,6 1,6

Solvabiliteit 40,0% 41,9 % 38,8 % 40,8 % 41,4 %

Rendement eigen vermogen (na belastingen) 9,7% 2,5 % -8,1 % 4,8 % 10,1 %

Personeel

Aantal personeelsleden per 31/12 221 215 223 251 256

Aantal personeelsleden in FTE’s per 31/12 209 205 212 238 244

Ziekteverzuim 2,5% 3,1 % 3,0 % 3,7 % 3,9 %

Personeelsverloop 9,9% 5,6 % 11,8 % 5,8 % 8,6 %

Productiviteit (x € 1000)

Omzet per gem. aantal FTE 569 507 476 475 442

Kengetallen

23 Heembouw 2015

Page 24: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Bestuur van de organisatie personalia

Ing. P.J. (Peter) Lammertink (1954), voorzitter

Directeur Heembouw Holding  

Nederlandse nationaliteit

Benoemd tot lid van de holding directie in 1993.

Werkzaam bij Heembouw Groep sinds 1984.

Heeft het algemeen beleid, marketing, sales,

projectmanagement, projectontwikkeling en

Habeon Architecten als specifieke aandachtspunten.

Belangrijkste nevenfunctie:

Bestuurder Stichting Administratiekantoor Mahegro.

R.P.M. (Roland) van Oostrom RC (1972)

Financieel directeur Heembouw Holding

Nederlandse nationaliteit

Benoemd tot lid van de holding directie in 2013.

Werkzaam bij Heembouw Groep sinds 2009.

Heeft finance & control, personeel & organisatie,

legal, Lean en ICT als specifieke aandachtspunten.

Belangrijkste nevenfunctie:

Bestuurder Stichting Administratiekantoor Mahegro.

V.l.n.r. Roland van Oostrom en Peter Lammertink

24 Heembouw 2015

Page 25: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Raad van Commissarissen

R. (Ruud) van Berkel (1942)

Nederlandse nationaliteit

Benoemd tot lid van de Raad van Commissarissen van

Heembouw Holding in 1998, na beëindiging van zijn

loopbaan als directeur Heembouw Holding (1973-1998).

Belangrijkste nevenfuncties:

Directeur Heembouw Beheer B.V.;

Directeur Habejo Holding B.V. en

dochterondernemingen; Directeur Hestaro B.V.

Drs. J.G. (Jaap) Blokhuis (1958), voorzitter

Nederlandse nationaliteit

CEO/Chairman bij Multi Corporation.

Benoemd tot lid van de Raad van Commissarissen

van Heembouw Holding in 2013.

V.l.n.r. Ruud van Berkel, Marlon Huysmans, Jaap Blokhuis en Gerrit Witzel

Ir. G.A. (Gerrit) Witzel (1951)

Nederlandse nationaliteit

Benoemd tot lid van de Raad van Commissarissen

van Heembouw Holding in 2015.

Belangrijkste nevenfuncties:

Voorzitter Raad van Toezicht St. Anna Zorggroep

Geldrop; Voorzitter Raad van Commissarissen

G. Wijma & Zn NV Kampen; Voormalig voorzitter

Raad van Bestuur Heijmans NV.

Ir. M.A.P. (Marlon) Huysmans (1976)

Nederlandse nationaliteit

Bestuurder SoBuildings BV,

Management Consultant MH Projects

Benoemd tot lid van de Raad van Commissarissen

van Heembouw Holding in 2015.

Belangrijkste nevenfuncties:

Lid Raad van Commissarissen WonenBreburg;

Lid Raad van Toezicht Woonwenz;

Lid Raad van Advies Deerns Nederland.

25 Heembouw 2015

Page 26: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Hierbij bieden wij u het jaarverslag 2015 van Heembouw Holding B.V. aan. De jaarrekening

is opgesteld door de Directie, gecontroleerd door Ernst & Young Accountants LLP en door

hen voorzien van een goedkeurende accountantsverklaring.

De Raad van Commissarissen (RvC) adviseert de aandeelhouders de jaarrekening vast te

stellen conform de huidige opstelling en adviseert tevens het dividendvoorstel over te

nemen. Daarnaast adviseren wij de AvA om decharge te verlenen aan de Directie voor het

gevoerde beleid en aan de RvC voor het gehouden toezicht gedurende het boekjaar 2015.

Verslag over 2015

Het jaar 2015 was een goed jaar voor Heembouw. In een voorzichtig

aantrekkende markt wist de onderneming relatief sterk te presteren,

zoals blijkt uit een gezonde groei van de orderportefeuille en een

substantiële margeverbetering. In deze positieve ontwikkelingen is

het fundament zichtbaar dat in de voorgaande crisisjaren gelegd

werd, toen ondanks uitdagende marktomstandigheden verder is

geïnvesteerd in het versterken van de onderneming. Het management

heeft zich hierbij ingezet om de sterke bedrijfscultuur van Heembouw

te bewaken.

Als gevolg van deze ontwikkelingen is het bedrijfsresultaat in 2015

aanzienlijk verbeterd en zijn de vooruitzichten voor de komende jaren

goed.

De RvC, die geen subcommissies kent, bestond per 1 januari 2015

uit de volgende leden: mevrouw Marlon Huysmans en de heren Ruud

van Berkel (voorzitter), Henk Breukink, Gerrit Witzel en Jaap Blokhuis.

Per 18 maart 2015 trad de heer Henk Breukink af en per 1 april 2015

nam de heer Jaap Blokhuis het voorzitterschap over van de heer van

Berkel. De RvC is Henk Breukink zeer erkentelijk voor zijn bestuurlijke

bijdrage aan de ontwikkeling van Heembouw gedurende een periode

van zeven jaar.

De heer Ruud van Berkel was namens de RvC aanwezig bij de

vergadering van de OR waar de jaarresultaten werden besproken.

In het afgelopen boekjaar vergaderde de RvC zeven maal; zes maal

een reguliere vergadering en daarnaast werd er in augustus 2015

een Strategie bijeenkomst gehouden. In deze brainstormsessie

Bericht van de Raad van Commissarissen over 2015

werden de sterk wijzigende marktomstandigheden, innovatie op het

gebied van producten en processen, de langere termijn groei ambitie

en de bijbehorende strategie van Heembouw besproken. Dit heeft

geresulteerd in een Strategisch Document dat als basis dient voor

toekomstige Ondernemingsplannen.

In de reguliere vergaderingen, waarbij eenmaal EY aanwezig was,

is gesproken over de kwartaalcijfers, het financieel jaarverslag,

het accountantsverslag en de management letter. Daarnaast is

uitgebreid stilgestaan bij de assets op de balans van de onderneming

en de belangrijkste bouwprojecten; de liquiditeitspositie van

Heembouw en het beschikbare werkkapitaal mede in het kader van

projectontwikkelingsactiviteiten; verder successieplanning en de

daaruit voortvloeiende versterking van de managementstructuur,

beloningsbeleid en bedrijfscultuur. Ook werd stilgestaan bij de

naamsbekendheid en de innovatieve kracht van de onderneming.

Wij hebben groot respect voor de prestaties van de directie van

Heembouw en haar medewerkers in het afgelopen jaar. Door hun

passie en toewijding mag verwacht worden dat de onderneming ook in

2016 weer in staat zal zijn om hoge kwaliteit te leveren en daarmee het

bestaande uitzonderlijke niveau van klanttevredenheid vast te houden.

Roelofarendsveen, 10 maart 2016

Ruud van Berkel

Jaap Blokhuis

Marlon Huysmans

Gerrit Witzel

preadvies aan de Algemene vergadering van Aandeelhouders (AvA)

27 Heembouw 2015

Bericht RvC

Page 27: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Bedrijfspand voor Mennens

Verbindend

Verbindend is een van de belangrijkste

kernwaarden van Heembouw. Wij stimuleren

samenwerking, zowel in- als extern. Aan de

Deltaweg/Heliniumweg in Vlaardingen zijn de

gebr. Van Adrichem bezig met een grootscheepse

ontwikkeling van circa 11 hectare voor haven

gerelateerde bedrijvigheid met kadefaciliteiten.

Een prima locatie voor Mennens, marktleider in

staalkabel, hijs- en heftechniek, dat zich hier als

één van de eerste partijen heeft kunnen vestigen.

28 Heembouw 2015

Bedrijfsruimten

Page 28: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

29 Heembouw 2015

Bedrijfsruimten

Wij creëren plekken

waar mensen willen

ondernemen

Page 29: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

“De Mobiliteitsscan helpt onze klanten de meest optimale locatie te kiezen”

commercieel manager Suzan buter en rob Schuurbiers

Flyer Mobiliteitsscan

30 Heembouw 2015

Innovatie

Page 30: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Vanuit een jarenlange ervaring met de verwerking

van data, onder andere bij CMG en TomTom, richtten

Rob Schuurbiers en zijn compagnon Felix Faassen

eind 2013 Simacan op. “We zien een toenemende

behoefte aan geografische data; er komt ook steeds

meer data beschikbaar. Aan de andere kant zien we

ook dat het lastig is voor bedrijven om goed met deze

data te kunnen werken. Het kost veel tijd en geld

om data bruikbaar te maken. Voor Felix en mij geldt

dat we altijd al bezig zijn geweest om geodata zo

gebruikersvriendelijk mogelijk aan te bieden; daar zijn

wij met Simacan ingestapt. Onze eerste klant was de

ANWB; die wilde lokale verkeersinformatie verrijken met

meer informatie, zodat lokale radiostations real time

kunnen berichten over de actuele stand van zaken op

de lokale wegen. Inmiddels is Simacan verantwoordelijk

voor de verwerking van alle geodata van de ANWB.“

Showcase ANWB vormde een mooie opstap naar de

logistieke sector, “maar we hebben klanten in veel

verschillende branches.” Simacan is inmiddels een

organisatie met 22 medewerkers en nam in 2014 zijn

intrek in het pand waar ook Heembouw Amersfoort is

gevestigd. Dit zorgde voor het contact met Heembouw.

logistica als stroomversnellerSuzan Buter: “Wat Simacan doet is super interessant

voor onze klanten, vooral in de logistieke branche. We

zijn met elkaar in gesprek gegaan over de mogelijkheden

en daar is het idee van de Mobiliteitsscan uitgekomen.

Hiermee krijgt een klant die op zoek is naar een

vestgingslocatie inzicht wat de beste plek voor hem is,

op basis van de gegevens die van belang zijn voor zijn

bedrijfsvoering. Stel, een klant zoekt een locatie voor een

nieuw DC. Wat is dan de beste plek? Dat hangt van veel

factoren af: waar zijn producten vandaan komen, hoe

die worden vervoerd, waar zijn personeel woont, waar

de meeste leveringen naar toe gaan. We vragen de klant

ons deze data te leveren en aan te geven wat voor hem

het meest belangrijk is. Dit wordt verwerkt en gematched

met de verschillende locaties die uit de gronddatabank

komen. Daar komt dan de meest optimale locatie uit.”

Simacan en Heembouw werken sinds de bouwvak van

2015 samen aan de ontwikkeling van de Mobiliteits-

scan. ”Door de Logistica in november is het in een

stroomversnelling geraakt,” vertelt Rob. “Deze beurs

voor de logistiek branche was een mooi moment

om bij de juiste doelgroep de Mobiliteitsscan te

introduceren. We hadden een prominente plek op de

beursstand van Heembouw met een demonstratie en

Suzan en ik hebben elke dag een lunchpresentatie

gehouden. Dat sloeg enorm aan. Het was heel leuk om

te doen en er was veel belangstelling voor ons verhaal.

Daar zijn enkele mooie leads uitgekomen.”

intelligente dc’sRob en Suzan zien nog meer mogelijkheden voor

verdere samenwerking. Suzan: “Als Heembouw

bedrijfsruimten zijn we veel in gesprek met

logistieke partijen. Voor hen is het belangrijk dat

hun vrachtwagens zo kort mogelijk stil staan en

direct weten bij welk dock ze moeten aan docken.

We bekijken met Simacan hoe DC’s meer intelligent

kunnen worden gemaakt.” Rob: “We werken nu samen

voor bedrijfsruimten, maar Heembouw doet ook veel

met geodata in de woningbouw. Daar zien we ook

aanknopingspunten. Het is leuk om elkaar op deze

manier te versterken.”

Onder veel belangstelling lanceerden Heembouw en Simacan tijdens de beurs Logistica

de Mobiliteitsscan. Deze tool helpt klanten bij het maken van de keuze voor een nieuwe

vestigingslocatie en is een waardevolle aanvulling op de Heembouw gronddatabank.

Rob Schuurbiers, mede oprichter van Simacan en commercieel manager Heembouw

Suzan Buter, hebben de Mobiliteitsscan de afgelopen periode bij verschillende klanten

geïntroduceerd en zijn enthousiast over de positieve reacties.

er komt steeds meer data beschikbaar, maar die bruikbaar maken is de uitdaging

31 Heembouw 2015

Innovatie

Page 31: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Hypsos

Soesterberg

Klantcijfer

9.0

Plaats: Soesterberg Opdrachtgever: WDP Gebruiker: Hypsos BV Architect: Habeon Architecten

Plaats: Tilburg Architect: Arec Ingenieursgroep

Bierens machinefabrieken

Plaats: Bleiswijk Architect: Casteo

Bureau voor bouwkunde en architectuur

Bakkerij Hoogvliet

Nieuwe huisvesting Hypsos, internationaal design- en productiebedrijf, gericht op creatieve concepten

voor live communicatie; gerealiseerd in opdracht van eindinvesteerder WDP.

Bedrijfsruimten

32 Heembouw 2015

Page 32: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Plaats: Delft Opdrachtgever: HANOS Architect: Habeon Architecten

Plaats: Tilburg Gebruiker: Tesla Opdrachtgever: Dok Vast Architect: Habeon Architecten

Nieuwe vestiging horecagroothandel HANOS op bedrijventerrein Ypenburgse Poort in

Delft. Deze zelfbedieningsgroothandel werd in iets meer dan 7 maanden gerealiseerd en

omvat 25.000 m2, met een verdiepingsvloer van 7.500 m2 en een parkeerdek van 4.650 m2.

Genomineerd voor

meest duurzame gebouw ter wereld.

Nieuwe vestiging

horecagroothandel HANOS

Klantcijfer

9.0

Bedrijfsruimten

33 Heembouw 2015

Page 33: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Bedrijvencomplex Harbour Village

wordt ontwikkeld i.s.m. Industrieschap

de Plaspoelpolder (IPP) en de

gemeente Rijswijk. Een aantrekkelijke

en waterrijke nieuwe bedrijvenlocatie,

speciaal gericht op kleinschalige

bedrijfsruimten, dienstverlening en

horeca. De 27 units die in de eerste

twee fasen zijn gerealiseerd zijn

allemaal in gebruik; de verkoop van

fase drie is eind februari 2016 gestart.

Plaats: Vlaardingen Opdrachtgever: Gebr. Van Adrichem Gebruiker: Mennens

Architect: Habeon Architecten

Plaats: Rijswijk Opdrachtgever: Heembouw Ontwikkeling Bedrijfsruimten

Architect: Habeon Architecten

Een aantrekkelijke

en waterrijke nieuwe

bedrijvenlocatie

Bedrijfspand voor Mennens

Specialist op het gebied van staalkabel, hijs- en heftechniek, aan de Deltaweg/

Heliniumweg in Vlaardingen. De nieuwe huisvesting bestaat uit 2.500 m2 hal en

800 m2 kantoor.

Klantcijfer

9.0

34 Heembouw 2015

Bedrijfsruimten

Page 34: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Plaats: Den Haag Opdrachtgever: Duynstede Beheer

Architect: EGM Architecten

Plaats: Rijnsburg Architect: Royal Haskoning

Plaats: Papendrecht Opdrachtgever: WDP Gebruiker: Staay-Hispa

Architect: Habeon Architecten Adviseur en directievoering: BOAG advies en management

Op bedrijventerrein Nieuwland Parc in Papendrecht

realiseerde Heembouw een state-of-the-art warehouse

voor Staay-Hispa, dat bestaat uit 7.500 m2 hal met

koelcellen en circa 2.100 m2 kantoor. Het nieuwe

bedrijfspand ligt tegenover het al bestaande pand van

Staay Export, gelegen in Alblasserdam. Dit bestaat uit

ruim 6.500 m2 hal, inclusief entresol en circa 1.500 m2

kantoor. Beide bedrijven behoren tot de Staay Food

Group, dat onder het motto “De wereld is onze tuin”

wereldwijd kwalitatief hoogwaardige en betrouwbare

groenten en fruit uit eigen bron levert.

Hittech Multin Heemskerk fresh & easy

Coca Cola Plaats: Dongen

35 Heembouw 2015

Bedrijfsruimten

Page 35: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

“De locatiegenerator is hét middel om kansen te beoordelen en nieuwe aan te boren”

Hoofd commercie Heembouw wonen wout grote en commercieel medewerker djoerd van velzen

36 Heembouw 2015

Innovatie

Page 36: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Djoerd: ‘We willen de komende jaren flink gaan

groeien. Dat kan alleen wanneer je in staat bent een

blue ocean te vinden. Blue ocean kan je zien als een

strategie waarin je je eigen marktruimte creëert. Dit in

plaats van de strijd aan te gaan in concurrentie; ook

wel red ocean wordt genoemd.”

‘’Onze blue ocean begint nu gestalte te krijgen in de

vorm van de Locatiegenerator. Het is een geografisch

informatie systeem dat ons in staat stelt door middel

van geodata binnen no-time ongekende inzichten te

bieden door data slim te combineren. Het kan locaties

objectief beoordelen op aspecten als bereikbaarheid,

voorzieningenniveau, doelgroepen en woningmarkt.

In Zeist werd ons een locatie traditioneel aangeboden

via het makelaarscircuit, met de vraag of de locatie

interessant is voor senioren appartementen. Zeist

staat bekend om zijn chique wijken, maar kent ook

een groot aandeel sociale huurwoningen. Uit analyses

bleek vrij snel dat er juist vraag was naar vrije sector

huurappartementen voor middeninkomens en een

doelgroep met de leeftijd van 25 t/m 40 jaar. Onze

locatie kan perfect op deze behoefte inspelen en sluit

bovendien aan op de omgeving: een gebied dat op de

grens ligt van chic Zeist en buurten met groot aandeel

sociale huurwoningen.”

Wout: “Met name voor onze opdrachtgevers wordt

deze manier van werken interessant. De grootste

kracht van het systeem zit ‘m met name in het

pro-actief spotten van kansen waar niemand mee

bezig is. Dat gaat ons komende jaren veel opleveren.

Ontwikkelaars en beleggers zijn op zoek naar plekken

die nu goed renderen of in de toekomst veel geld gaan

opleveren. Hun besluitvorming kunnen wij nu middels

deze analyses ondersteunen. Ook kunnen wij op basis

van hun specifieke wensen perfect locaties in kaart

brengen die passen bij hun zoekprofiel in plaats

“Voor ons als commerciëlen is het belangrijkste doel: het creëren en verzilveren van kansen.

Dat begint met het vinden van locaties die geschikt zijn voor woningbouw.

Via netwerkrelaties komen er weliswaar wekelijks talloze locaties voorbij, maar welke is

de beste en waar ga je je op focussen? Hoe groot is de kans op exclusiviteit? Hoe verkrijg je

objectieve inzichten die ervoor zorgen dat je de concurrentie voorblijft?” Een interessante

puzzel, waar Wout Grote en planoloog Djoerd van Velzen dagelijks mee bezig zijn.

van locaties aan te bieden die iedereen al kent. Deze

manier van data analyse is uniek binnen de branche.

Er komt steeds meer geodata beschikbaar, maar het

is de kunst om uit deze brij van data de gegevens te

filteren die ervoor zorgen dat je je bedrijfsvoering kunt

optimaliseren.”

Wout: “Op basis van samenhangende informatie

zijn we een goed ingevoerde gesprekspartner voor

onze opdrachtgever. We komen in een vroegtijdig

stadium aan tafel en is de locatie geschikt, dan gaan

we verder om uiteindelijk samen de locatie verder

te kunnen ontwikkelen.” Djoerd: “Het is prachtig om

te zien dat de Locatiegenerator in nog geen jaar tijd

zo gewaardeerd wordt. Het is begonnen als word

document van twee van onze commerciële collega’s,

die datastromen wilden gaan combineren en daar is dit

uitgekomen: dé manier om kansen te beoordelen en

nieuwe aan te boren.”

we zijn een goed ingevoerde gesprekspartner voor onze klanten

Met de locatie­generator pro­actief spotten van kansen

37 Heembouw 2015

Innovatie

Page 37: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

2015 was een enerverend en dynamisch jaar. De groei zette weer in en we hebben dan

ook een groot aantal nieuwe collega’s verwelkomd. Samen met een aantrekkende

arbeidsmarkt vroeg dit om aantrekkelijk werkgeverschap en aandacht voor de drijfveer

achter ons HR beleid: ‘de juiste medewerker op de juiste plek’. In het zogenoemde

‘Richtinggevend kader HR 2015-2017’ hebben we per HR aspect in grote lijnen

de richting voor de komende jaren beschreven.

Met de toenemende instroom en groeiende behoefte

aan nieuwe collega’s is de aanzet gedaan tot het

opzetten van een strategische personeelsplanning

en het opnieuw onder de loep nemen van ons

aannamebeleid. De ontwikkelde e-learningmodule

als onderdeel van ons introductieprogramma is

hiervan een mooi voorbeeld.

Juist in tijden van groei is een sterke cultuur van

belang. 2015 werd dan ook het Heembouw Cultuurjaar.

Bewust van het belang en het onderscheidend

vermogen van onze sterke cultuur zijn we, samen met

een externe partij, intensief in gesprek gegaan over

de toekomst. Vragen als ‘waar staan we nu’, ‘waar

willen we naar toe’, ‘wat maakt onze huidige cultuur

sterk’ en ‘wat willen we loslaten of toevoegen’ werden

beantwoord. Een inspirerende zoektocht naar het

HR Strategie

verder bouwen aan een cultuur die duurzame groei

ondersteunt en waarin mens en resultaat samen gaan.

We hebben onze cultuur verwoord in 5 mooie

eigentijdse kernwaarden en geladen met

richtinggevende principes. Onze kernwaarden:

nieuwsgierig, origineel, verbindend, ambitieus, concreet.

Cultuurspel

Vol enthousiasme hebben we met het speciaal

ontwikkelde Heembouw Cultuurspel op een

interactieve manier de nieuwe kernwaarden met de

collega’s gedeeld. Met een echt Heembouw spelbord

met toepasselijke vragen en verschillende speelvelden

is het cultuurspel in alle klantgroepen en stafafdelingen

gespeeld. Ons bewustzijn over de (nieuwe) waarden

en het gedrag is hiermee vergroot, en zorgde voor

verbinding met onze cultuur en kernwaarden en

daarmee de visie van Heembouw. Ook in 2016

blijven we aandacht besteden aan het versterken

en behouden van onze cultuur.

De huidige tijd waarin veranderingen zich snel

opvolgen en we een verdergaande flexibilisering in

arbeidsrelaties zien, heeft geleid tot een verdiepende

dialoog over flexibel werken. Daarbij hebben we

verschillende bedrijven bezocht om te ervaren hoe

zij met flexibel werken omgaan. Zo konden we een

zorgvuldige afweging maken over welke flexibele

arbeidsomgeving bij Heembouw past. Met als eerste

resultaat het werken met flexibele arbeidstijden per

1 januari 2016.E-learning module

38 Heembouw 2015

Menselijk kapitaal

Page 38: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Nieuwsgierig1 Wij willen ècht weten wat de ander drijft.

2 Wij vragen door om de context echt te begrijpen.

3 Wij zijn leergierig, onderzoekend en continu bezig

met het ontwikkelen van kennis en het verbeteren

van onszelf.

Origineel1 Wij onderscheiden ons door een oorspronkelijke

en authentieke aanpak.

2 Wij zijn creatief en innovatief in het bedenken van

de beste oplossing.

3 Wij verrassen de klant op positieve wijze.

Verbindend 1 Wij luisteren naar de ander en geven oprechte

feedback.

2 Wij stellen ons kwetsbaar en transparant op en

geven elkaar de ruimte om optimaal te presteren.

3 Wij stimuleren samenwerking, waarbij iedereen

zijn verantwoordelijkheid neemt.

Ambitieus1 Wij creëren de hoogste klantwaarde door het

beste uit onszelf en onze omgeving te halen.

2 Wij halen motivatie en inspiratie uit behaalde

resultaten.

3 Het is onze overtuiging dat we ons steeds kunnen

blijven verbeteren.

Concreet1 Wij communiceren duidelijk en benoemen

de feiten.

2 Wij begrijpen de vraag en realiseren

de beste oplossing.

3 Wij maken het waar!

Bij flexibele tijden en een toenemend aantal collega’s hoort ook

de aandacht voor een innovatieve werkomgeving. De in 2015

opgerichte stuurgroep verdiepte zich in de optimale workflow en het

werkplekconcept dat hieruit tot stand komt. Met als doel optimale

samenwerking en innovatie te stimuleren. Met andere woorden:

plekken creëren waar mensen willen zijn. Dit werkplekconcept

wordt als eerste in Roelofarendsveen ingevoerd.

Onze kernwaarden en principes

Egelprincipe ontwikkelgesprekken

Heembouw cultuurspel

Ontwikkelgesprekken

Onze communicatiecyclus was ook aan een nieuwe opzet

toe. Ter vervanging van de functioneringsronde zijn na onze

structuurwijziging in 2014 eenmalig de ‘kop koffie gesprekken’

gehouden: twee tot drie persoonlijke gesprekken met elke

medewerker. Mede door deze persoonlijke aandacht hebben de

medewerkers hun plek in de nieuwe organisatie kunnen hervinden.

WAT IS JE

PASSIE

WAT IS JE

TALENT

GELUKKIG MAAR ARM

HET BLIJFT EEN

DROOM

RIJK MAAR

VERVEELD

WAT LEVERT HET OP

WIN-WIN

39 Heembouw 2015

People

Page 39: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Vanaf 2015 voeren we ontwikkelgesprekken met

elkaar. Kern van deze gesprekken is de dialoog over

de passie, het talent en de toegevoegde waarde van

de medewerker en het bepalen van de wensen en

mogelijkheden voor de toekomst.

In het kader van de ontwikkeling en het versterken

van onze commerciële slagkracht hebben al onze

commerciële mensen een uitgebreide commerciële

training gevolgd en de geleerde vaardigheden in de

praktijk leren toepassen.

Veranderingen golden ook voor ons architectenbureau

Habeon Architecten. Mede door de komst van

BIM en een andere wijze van werken, was het

functiehuis Habeon Architecten aan vernieuwing

toe. Gesprekken met een ingestelde werkgroep en

externe expertise leidden tot nieuwe functie-inhoud en

functiebenamingen.

Tegelijkertijd hebben we een beloningsbenchmark

gehouden en op basis van de uitslag ook de

beloningssystematiek hierop aangepast.

De komst van BIM vergrootte ook onze behoefte aan

BIM engineers. Twee uitvoerders zijn in 2015 opgeleid

tot BIM engineer. Met de al aanwezige BIM engineer

beschikt nu elke klantgroep over een BIM engineer

(zie ook pagina 50-51).

Wijzigingen van wetten en regelgeving vragen

altijd veel aandacht en leiden tot aanpassingen.

Begin 2015 hadden we te maken met een complexe

pensioenwijziging en eind 2015 vergde de

implementatie van de nieuwe Bouw-cao veel overleg

en tijd.

In het kader van duurzaamheid hebben we in 2015

aan onze bestaande leasenormen een maximale

CO2-norm toegevoegd. Deze maximale CO2-norm

hebben we voor de langere termijn vastgesteld, zodat

we de komende jaren als organisatie onze

CO2-uitstoot verlagen.

Van alle bedrijfsbussen verlangt de fiscus een

gedetailleerde rittenadministratie. Onze huidig

rittenadministratiesysteem was aan vervanging toe

en rond de bouwvak zijn alle bussen voorzien van

een nieuw systeem. Dit nieuwe systeem is niet alleen

gebruiksvriendelijker voor de berijder, maar vergt

ook veel minder handelingen van de administratieve

ondersteuning. Met gelijkblijvende kosten is dit een

mooie efficiencyslag.

BIM engineers

Iedere klantgroep een

eigen BIM engineer

De klantgroep Bedrijfsruimten speelt het cultuurspel

40 Heembouw 2015

Menselijk kapitaal

Page 40: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

personeelsbezetting en verloop

Het aantal medewerkers van Heembouw Groep

is gestegen, van 215 in 2014 naar 221 op

31 december 2015. De man-vrouw verhouding was op

dat moment als volgt: 173 mannelijke personeelsleden

(78%) en 48 vrouwelijke personeelsleden (22%).

De leden van het bestuur van de organisatie horen

allen tot het mannelijk geslacht. Deze functies staan

evenwel, net als andere functies in de organisatie,

open voor geschikte kandidaten van beide geslachten.

De Raad van Commissarissen bestaat uit vier leden:

drie mannelijke leden en een vrouwelijk lid.

Onderstaande tabel geeft de personeelsbezetting

en verlooppercentages weer van de verschillende

organisatieonderdelen en de totaaltelling voor de

Heembouw Groep.

Aantallen Kla

ntg

roep

en

Hee

mb

ouw

Ont

wik

kelin

g

Hab

eon

Arc

hite

cten

Hee

mb

ouw

Ho

ldin

g

Hee

mb

ouw

Gro

ep

Bouwplaatsmedewerkers

Bezetting per 01-01-2015 45 0 45

Bezetting per 31-12-2015 44 0 44

UTA-uitvoerder

Bezetting per 01-01-2015 28 0 28

Bezetting per 31-12-2015 26 0 26

UTA-kantoormedewerkers / Habeon Architecten

Bezetting per 01-01-2015 101 41 142

Bezetting per 31-12-2015 108 43 151

Totaal:

Bezetting per 01-01-2015 174 41 215

Bezetting per 31-12-2015 178 43 221

Personeelsverloop in fte % 9,7% 10,6% 9,9%

Alle medewerkers van Heembouw vallen onder de CAO voor de Bouwnijverheid; de medewerkers van Habeon Architecten onder de architecten CAO.

Personeelsbezetting

Aantal medewerkers

2014: 215

221medewerkers

173 48

41 Heembouw 2015

People

Page 41: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

“Goed uitleggen wat je gaat doen, doen wat je afspreekt en zorgen dat de bewoners super tevreden zijn”

Assistent uitvoerder richard guldemond

42 Heembouw 2015

Menselijk kapitaal

Page 42: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Richard: “Ik zit mijn hele werkzame leven al bij

Heembouw. Voor ik 21 jaar geleden in dienst

kwam als leerling timmerman was ik via het

samenwerkingsverband van school al vier jaar bij

Heembouw aan de slag. Op zich wel grappig: Nico

Pieterse, die ik hier als uitvoerder assisteer, was mijn

leermeester op de leerlingbouwplaats aan de Grundel.”

In de jaren daarna groeide Richard door naar de functie

van voorman. “Dat beviel prima; een goede combinatie

van lichamelijk aan de slag zijn, lekker meewerken

maar ook het nodige geestelijke werk. Tot ik 2012 een

ongeluk kreeg, had ik er nooit over nagedacht om de

overstap naar assistent uitvoerder te maken.”

terug naar de schoolbankenVier jaar geleden kwam Richard tijdens de uitvoering

van het project Haganum onder een stapel

houtskeletbouwwanden, met de nodige gevolgen.

“Ruggenwervels gebroken, knie kapot. De onderste

rugwervels zijn vastgezet, de voorste kruisband van

mijn knie is vervangen en er is een stuk meniscus

weggehaald. Ik functioneer nu weer goed, maar

lichamelijk werk lang achter elkaar valt hierdoor zwaar,

dus mijn werk als voorman kon ik hierdoor niet meer

doen.” Na bijna twee jaar revalidatie is Richard twee

jaar geleden gestart met de MBO opleiding uitvoerder 4.

“Het was best wel pittig om weer in de schoolbanken te

zitten. In overleg met Heembouw hebben we gekeken

voor welke onderdelen ik certificaten moest behalen

om het werk als uitvoerder te kunnen doen. Inmiddels

heb ik alles met mooie cijfers afgerond en ben ik sinds

1 januari officieel assistent uitvoerder.”

Het project in de Merenwijk is niet zijn eerste klus in

deze functie. “Ik ben er een beetje ingerold; heb eerst

in Utrecht bij een nieuwbouwproject het oplevertraject

gedaan en daarna bij een nieuwbouwproject in Diemen.”

In de Merenwijk loopt Richard het hele project als

In de Merenwijk in Leiden is Heembouw bezig met een omvangrijk groot onderhoudsproject.

Richard Guldemond is hier als assistent uitvoerder aan het werk. Samen met projectleider

Fred Verlaan, werkvoorbereider Michel van Breugel en uitvoerder Nico Pieterse vormt hij

de spil van het team dat ervoor zorgt dat de werkzaamheden, die voor de bewoners erg

ingrijpend zijn, zo goed en vlot mogelijk worden uitgevoerd. En met succes, gezien een

gemiddelde bewonerstevredenheid tot nu toe van 8.8. Richard Guldemond is in het project

als assistent uitvoerder goed op zijn plek, maar de weg daar naartoe was een bijzondere.

assistent uitvoerder mee. In opdracht van corporatie de

Sleutels, waarvoor Heembouw een vaste ketenpartner

is, krijgen 77 huurwoningen nieuwe kunststofkozijnen,

wordt enkel glas vervangen door dubbel glas, wordt het

voegwerk gedeeltelijk vernieuwd en worden de daken

beter geïsoleerd. Door de verbetering van de isolatie in

de schil gaan de woningen van energielabel D/E naar

label B. Alle woningen krijgen mechanische ventilatie en

de elektrische installatie wordt gemoderniseerd. In circa

75% van de woningen komt een nieuwe badkamer,

keuken en/of toilet. Verder is er asbestsanering

uitgevoerd. Naast de 77 huurwoningen kunnen ook

de eigenaren van 104 koopwoningen in deze buurt

meedoen aan het groot onderhoudstraject.

bewoners meenemen in het procesWerkzaamheden die voor de bewoners aardig

ingrijpend zijn. Richard: “Ik heb ook als voorman

veel projecten in bewoonde situatie gedaan. Het is

belangrijk om goed te communiceren. Tijdens de

vooropname moet je goed uitleggen wat je gaat

doen. Er komt herrie en stof, dan is het belangrijk om

de bewoners goed door het proces mee te nemen.

De meterkastlijsten helpen daarbij; daarop staat

omschreven wat er wanneer in de woning gebeurt.

Alle afspraken staan erop, met foto’s van de gekozen

tegels, kleur etc. De reacties uit de wijk zijn overigens

positief. De bewoners zijn blij dat het achterstallige

onderhoud wordt aangepakt. Er gebeurt wel heel

veel in korte tijd in hun woning; daar zijn bewoners

soms wat onzeker over, maar dan is het aan ons om

dat goed uit te leggen. We hebben 17 dagen per

woning ingepland; tot nu toe hebben we elke woning

binnen 15 dagen opgeleverd met gemiddeld twee

opleverpunten per woning. En de bewoners

en opdrachtgever zijn blij met het eindresultaat;

daarbij streven we naar een klanttevredenheid

van minstens een 9.”

Gemiddelde

bewoners-

tevredenheid

8.8

goed communiceren en uitleggen wat je gaat doen

43 Heembouw 2015

People

Page 43: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

OpleidingenMiddels diverse opleidingen en workshops zijn

we actief bezig geweest met het ontwikkelen van

kennis en het verbeteren van onszelf. Naast de vaste

trainingen om de Veiligheid en Breeam Certificeringen

te borgen op onze projecten, is middels de inzet van

Teamlifo’s en Insights Discovery aandacht besteed

aan het effectiever communiceren en het verder

verbeteren van de samenwerking binnen een aantal

teams. Daarnaast hebben de commerciële teams van

alle klantgroepen een op maat gemaakte sales training

gevolgd, gericht op het vergroten van de effectiviteit bij

de acquisitie van nieuwe projecten.

Opleidingsdagen

Doelstelling Bouw

Doelstelling UTA/UTA-U

Bouw UTA-U UTA

Gemiddelde opleidingsdagen per medewerker Heembouw Groep

2011 2012 2013 2014 2015

6

5

4

3

2

1

0

1,52,0

1,81,3 1,3 1,2 1,3

2,31,3

2,7

0,7

1,5 1,62,0 2,1

Stagiaires

In 2015 hebben we flink ingezet op het vergroten

van het aantal stageplaatsen binnen Heembouw

om zo meer kennisuitwisseling tussen stagiaires en

werknemers te laten plaatsvinden. Dit heeft ervoor

gezorgd dat het aantal stageplaatsen is gestegen van

11 naar 17.

Een aantal collega’s heeft deelgenomen aan het

Loopbaantraject Bouw om uiteindelijk door te kunnen

stromen naar een andere functie. Met succes hebben

inmiddels 4 collega’s dit traject in 2015 weten af

te sluiten.

Via de persoonlijke ontwikkelgesprekken hebben we

daar waar nodig trainingen en opleidingen individueel

opgepakt om eenieder optimaal te laten presteren.

Mede door de focus op projecten ligt het aantal

opleidingsdagen nog onder onze doelstelling.

23

2011

21

2012

21

2013

11

2014

17

2015

44 Heembouw 2015

Menselijk kapitaal

Page 44: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Werknemer Pensioendatum Functie Klantgroep

Ad Verwijmeren 31-03-15 Timmerman II Bedrijfsruimten

Werknemer Functie Jubileum Klantgroep/organisatieonderdeel

Frans Olierook Projectleider 25 Wonen

Ronald van Diemen Bouwplaatsmanager 25 Bedrijfsruimten

Geert van Amerongen Timmerman II 12,5 Wonen

Jos Baak Timmerman II 25 Bedrijfsruimten

Birgite Kasten-Lips P&O Adviseur 12,5 Staf

Frenk van der Ham Timmerman I 25 Wonen

Koos Rietbroek Projectleider 40 Wonen

Frans van Veen Service coördinator 40 Wonen

Gert uit de Bosch Planontwikkelaar 12,5 Bedrijfsruimten

JubileaOok dit jaar vierden we 12,5 jarige, 25 jarige en

zelfs weer 40 jarig jubilea! Alle jubilarissen zijn,

zoals gebruikelijk, goed in het zonnetje gezet met

een huldiging en een feestelijke bijeenkomst.

pensioenIn 2015 ging één medewerker met pensioen,

met 33 jaren dienstverband.

Wij bedanken onze pensionaris voor zijn jarenlange

inzet en wensen hem een goede welverdiende

pensioentijd.

LinkedIn

Heembouw 2015

2014 : 2.174 volgers 3.488LinkedIn volgers

45 Heembouw 2015

People

Page 45: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

“E-learning module is echt iets om vrolijk van te worden”

recruiter Mariëlle van der weijden en grietje de boer

E-learning module

Sinds 1 december 2015

Live

46 Heembouw 2015

Innovatie

Page 46: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Mariëlle: “Toen we vorig jaar weer meer mensen

gingen aannemen, hebben we kritisch naar ons

introductieprogramma voor nieuwe medewerkers

gekeken. Een onderdeel daarvan was de introductie

workshop: een middag met alle nieuwe collega’s

die we met een uitgebreide presentatie alles over

Heembouw probeerden te vertellen: de geschiedenis,

de cultuur, BIM, Lean, hoe de klantgroepen werken.

Een middag waarin we vooral veel informatie aan

het zenden waren en waar weinig interactie was.

We merkten dat de informatie niet echt goed

bleef hangen; het was ook heel veel wat we in

korte tijd wilden vertellen. Dat wilden we anders

doen. We wisten dat er bij de bouwopleiding BOB

gebruik werd gemaakt van e-learning modules,

en het leek ons wel wat dat als alternatief voor

de introductieworkshop te gebruiken.”

tekst, filmpjes en vragenOpleidingsdeskundige Grietje de Boer is met haar

bureau Grietje training & coaching al een tijdje bezig

met het ontwikkelen van e-learning modules en maakte

de module voor Heembouw. “We hebben nu een

module waarmee nieuwe medewerkers kennis kunnen

maken met de basis informatie over Heembouw en

Habeon Architecten. Collega’s kunnen de module zelf

vanachter hun computer, smartphone of tablet volgen,

op het moment waarop het hen uitkomt. Het is een

combinatie van tekst, filmpjes en vragen. De module

is een leuke manier om door de basis informatie over

Heembouw heen te lopen.”

Grietje: “De module bestaat uit een aantal hoofd-

stukken: geschiedenis van Heembouw, klantgroepen,

kernwaarden en cultuur, de locaties, BIM, Lean.

Elk onderdeel start met een stuk tekst over het

onderwerp, met filmpjes of andere beelden.

Daarna volgt een aantal vragen; die moet je

beantwoorden en dan zie je of het antwoord goed of

fout hebt. Je kan niet verder in de module voor je alle

Met het aantrekken van de markt, gebeurt er ook weer het nodige op het gebied van

personeelswerving. Voor Heembouw een goed moment om het hele proces van werving en

de eerste periode daarna kritisch te bekijken. Dit leidde tot de ontwikkeling van een e-learning

module voor de introductieperiode. Heembouw recruiter Mariëlle van der Weijden en de

ontwikkelaar van de e-learning module, Grietje de Boer zijn enthousiast over het resultaat.

vragen juist beantwoord hebt; zo blijft de info beter

hangen. Je kan de tekst terug lezen en de vragen

opnieuw invullen. Het doorlopen van de hele module

duurt ongeveer 45 minuten. Dat kan je in je eigen

tempo doen; na elk onderdeel kan je stoppen en later

weer doorgaan daar waar je was gebleven.”

Medewerkers enthousiastElke nieuwe medewerker doorloopt de e-learning

module in de eerste werkweek. Mariëlle: “Dat

controleren we niet, maar tijdens de wekelijkse

gesprekken die we voeren met nieuwe medewerkers

vragen we wel of de module gevolgd is. Het blijft een

eigen verantwoordelijkheid van de medewerker, we

doen geen test om te zien of iedereen alle vragen goed

heeft. De module is sinds 1 december 2015 live, en de

eerste reacties zijn enthousiast, niet alleen van nieuwe

collega’s maar ook van de bestaande.

Via intranet hebben we een linkje verspreid om de

module zelf te volgen en daar is druk gebruik van

gemaakt. Ik ben ook echt blij met het eindresultaat;

je wordt er echt vrolijk van als je het ziet en leest en de

module doorloopt, vooral de filmpjes slaan echt aan.”

Grietje: “Dat is fijn om te horen. Ik ben er ook blij

mee, het is echt mooi geworden. En we kunnen

er in de toekomst verder mee, we kunnen zaken

aanpassen of uitbreiden met nieuwe modules. Als het

gaat om overbrengen en toetsen van kennis zijn de

mogelijkheden van e-learning echt ongekend.”

47 Heembouw 2015

Innovatie

voor overbrengen van kennis zijn de mogelijkheden van e­learning ongekend

Page 47: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

verzuimHieronder zijn de verzuimpercentages weergegeven

van de verschillende organisatieonderdelen en het

totaalpercentage voor de Heembouw Groep.

Het verzuimresultaat voor Heembouw Groep is voor

2015 uitgekomen op het historisch lage niveau van

2,5%. Dit betekent een daling van 0,6% ten opzichte

Kla

ntg

roep

en

Hee

mb

ouw

Ont

wik

kelin

g

Hab

eon

Arc

hite

cten

Hee

mb

ouw

Ho

ldin

g

Hee

mb

ouw

Gro

ep

2013 Bouw 5,5% 5,5%

UTA/Habeon Architecten 2,3% 1,8% 2,2%

Totaal 2013 3,3% 1,8% 3,0%

2014 Bouw 7,9% 7,9%

UTA/Habeon Architecten 1,5% 2,6% 1,7%

Totaal 2014 3,3% 2,6% 3,1%

2015 Bouw 6,4% 6,4%

UTA/Habeon Architecten 1,2% 1,1% 1,1%

Totaal 2015 2,7% 1,1% 2,5%

van 2014. Ons verzuim ligt hiermee nog verder onder

het branchegemiddelde (2014: 5,0% bron EIB) dan

voorgaande jaren. Deze daling is met name het

resultaat van onze aanhoudende gerichte aandacht

voor het verzuim.

De verzuimfrequentie is in 2015 onveranderd gebleven

ten opzichte van het voorgaande jaar.

Verzuimhistorie

Heembouw Groep

2011: 3,9% | 2012: 3,7%

2013: 3,0% | 2014: 3,1%

2,5%verzuim 2015

0,8 0,7

2,4

3,9

0,70,4

1,9

3,0

0,60,5

1,5

2,3 2,5

3,1

0,9 0,7

2,1

3,7

Kort: 0 tot 6 dagen

Middel: 6 tot 31 dagen

Lang: 31 dagen of langer

Totaal verzuim

2011 2012 2013 2014 2015

5,0%

4,0%

3,0%

2,0%

1,0%

0,0% 0,40,3

Verzuimhistorie Heembouw

48 Heembouw 2015

Menselijk kapitaal

Page 48: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

werving en selectieDe groei van de organisatie geeft een toename van het

aantal vacatures. Daarom is onze recruiter medio 2015

weer voor 100% ingezet op recruitment. We hebben dit

jaar 29 nieuwe collega’s mogen verwelkomen, waarbij

het zwaartepunt in de tweede helft van 2015 lag.

OngevallenHet aantal ongevallen in 2015 bedraagt 21.

De aandacht voor ongevallen met verzuim verhoogde

de bewustwording en resulteerde in een daling van

deze ongevallen.

2,5%verzuim 2015

Aantal ongevallen

Aantal verzuimgevallen t.g.v. ongeval

Ongevallen Heembouw Groep30

25

20

15

10

5

02011 2012 2013 2014 2015

5

1

5

1

23 2321

27

19

8

In dienst

Heembouw Groep

2015

Heembouw Bedrijfsruimten

Heembouw Kantoren

Heembouw Wonen

Habeon Architecten

Staf

49 Heembouw 2015

People

Page 49: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

“BIM is straks gewoon de standaard”

biM­engineers piet Stokkel, berry van dalsum en wilfred Hulst

Grote foto: Wilfred Hulst, Piet Stokkel en Berry van Dalsum

50 Heembouw 2015

Innovatie

Page 50: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Wat doet een BIM-engineer eigenlijk? “Voor een

gebouw echt gebouwd wordt, wordt virtueel een

prototype gebouwd. Als BIM-engineers zijn wij

verantwoordelijk voor het BIM-model, het daarin

samenvoegen van de modellen van de leveranciers

en het elimineren van clashes.”

Samenwerkingsdagen met leveranciersBerry en Piet maakten de stap naar BIM-engineer

als (assistent) uitvoerder; Wilfred als projectleider,

hoewel ook hij eerder als uitvoerder werkzaam was.

Wilfred: “Heembouw heeft bewust de keuze gemaakt

om oud-uitvoerders te vragen voor deze functie.

Op de samenwerkingsdagen waarop je met elkaar

een prototype bouwt, ben je een virtuele uitvoerder.

Je neemt dan beslissingen die onomkeerbaar zijn, en

dan is het wel zaak dat je weet waar je het over hebt.

Vanuit onze ervaring als uitvoerder heb je extra inzicht

in de maakbaarheid van het ontwerp.”

De samenwerkingsdagen zijn afgelopen jaar

geïntroduceerd. Wilfred: “Voor ons project Applied

Medical zitten we een hele dag per week samen met

de modelleurs van onze leveranciers in een ruimte, hier

op kantoor. Dan houden we de clashsessies, stemmen

de modellen op elkaar af, houden de wekelijkse

werkbespreking, volgen de planning. In eerste instantie

vroegen we ons af of we dit commitment wel mochten

vragen aan de leveranciers, maar nu ziet iedereen

overduidelijk de meerwaarde; dit werkt gewoon.”

werktekeningen straks verleden tijdDe 3 BIM-engineers zijn blij met de overstap die

ze gemaakt hebben. Berry: “Ik vind het een mooie

uitdaging, ik heb altijd al interesse in automatisering

en ik vind het werken in een 3D-model helemaal

geweldig. Je kan door het gebouw heen lopen, alles

BIM (Bouw Informatie Model) wordt wel de meest ingrijpend innovatie in de bouw van

de afgelopen jaren genoemd. Het werken met 3-dimensionale modellen zorgt niet

alleen voor een andere manier van samenwerken, het leidt ook tot het ontstaan van

nieuwe functies. Zo telt Habeon Architecten inmiddels een groot aantal BIM modelleurs

en heeft elke klantgroep een BIM-engineer in de gelederen. Piet Stokkel en Berry van

Dalsum zijn 1 januari 2015 aan het (interne) opleidingstraject voor deze nieuwe functie

begonnen bij respectievelijk wonen en bedrijfsruimten; Wilfred Hulst vervult deze rol

bij kantoren al wat langer.

al zien vóór het echt gebouwd is. Je weet precies hoe

het er allemaal uit gaat zien.” Piet: “Dat betekent niet

dat we al helemaal volleerd zijn als BIM-engineer; er is

nog heel veel te leren en vooral het samenvoegen van

alle informatie van de leveranciers heeft best wel wat

voeten in aarde. Maar we maken enorme stappen.”

Wilfred: “Steeds meer leveranciers gaan mee in het

modelleren in 3D, ook zij zien hun eigen voordelen

van een 3D model en kunnen hieruit ook produceren.

Het gaat net zo als met Lean: bij Heembouw werken

we Lean, dat zijn andere partijen ook gaan doen en

dat zal voor BIM ook zo zijn: wij doen alle projecten

van Habeon Architecten zowieso in BIM en gaan ook

steeds meer in BIM werken met externe architecten.

BIM is straks gewoon de standaard.”

Hoewel de mannen soms nog hun weg moeten vinden

in hun nieuwe rol “het is af en toe een beetje pionieren”,

vinden ze hun nieuwe functie helemaal top. Piet:

“Het is heel divers, in het model ben je over alles aan

het nadenken en wordt zichtbaar wat je bedacht hebt.”

Berry: “Voor de klant heeft dit ook veel toegevoegde

waarde; je neemt de klant mee in het model, die ziet

hoe zijn gebouw wordt. Dat maakt het leuk.” Wilfred:

“Wat ik heel belangrijk vind is dat je echt samen iets

maakt; je werkt samen aan een doel, dat is leuk.

En dit is de toekomst, straks werken we allemaal met

een model en zijn de werktekeningen verleden tijd.”

51 Heembouw 2015

Innovatie

wij zijn feitelijkvirtuele uitvoerders

Page 51: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Reductie CO2 uitstoot Op het gebied van de reductie van CO2 hebben wij in

2012 de volgende doelstelling geformuleerd: “In 2022

produceren we 25% minder CO2-uitstoot per miljoen

omzet (na inflatiecorrectie) dan in 2012”. De afgelopen

jaren hebben wij daar al een aantal stappen in gezet.

Onze CO2-uitstoot was in 2014 1.048,36 ton, wat

omgerekend naar omzet neerkwam op 9,51 ton per

miljoen omzet.

In 2015 is de CO2-uitstoot verder verlaagd.

De totale uitstoot was 981,3 ton. Bij een omzet,

inclusief deelnemingen, van € 122,2 miljoen komt dit

neer op 8,03 ton per miljoen omzet. Een daling ten

opzicht van vorig jaar met maar liefst 15,6%.

Heembouw is, naast ISO 9001:2008 en VCA**

2008/5.1., ook ISO 14001 gecertificeerd. ISO 14001 is

een internationaal geaccepteerde norm die aangeeft

waaraan een goed milieumanagementsysteem moet

voldoen. Ook in 2015 zijn alle klantgroepen van

Heembouw weer met goed gevolg geauditeerd.

Afvalscheiding op de bouw

Bouw- en sloopafval vormt in Nederland één van

de grootste afvalstromen. In tonnages zelfs ruim

tweemaal zoveel als huishoudelijk afval. Het scheiden

en recyclen van bouw- en sloopafval voorkomt dat het

materiaal moet worden gestort. Het meest efficiënt is

afvalscheiding direct aan de bron.

Ruim 95% van het bouw- en sloopafval kan worden

recycled. Sinds 2010 is Heembouw bezig bouw- en

sloopafval op de bouwplaats te scheiden. Onze stip op

de horizon was toen: “40% van ons bouwafval verlaat

de bouwplaats gescheiden.” In 2014 werd maar liefst

46% van het afvalvolume van Heembouw gescheiden

afgevoerd. In 2015 lag dit percentage op 41%. Hiermee

hebben we ons oorspronkelijke doel weliswaar gehaald,

maar deze daling t.o.v. vorig jaar vraagt om blijvende

aandacht voor de afvalscheiding.

Belangrijk hulpmiddel is het zogenaamde afvalportaal;

door hierop in te loggen kan gemonitored worden

hoe Heembouw presteert. Dit kan bekeken worden

op klantgroepniveau, op bouwdiscipline of op

projectniveau. We zien dat de alle klantgroepen beter

presteren op afvalscheiding en dat is een goede

ontwikkeling.

Laadpunten elektrische en hybride auto’s Er wordt steeds meer gebruik gemaakt elektrische

en hybride auto’s. We vinden het belangrijk om het

gebruik van elektriciteit als brandstof te stimuleren

in het kader van CO2-reductie en het werken aan

duurzaamheid in het algemeen.

Daarom beschikt elke Heembouw vestiging over

laadpunten voor de elektrische en hybride auto’s

van zowel onze collega’s als klanten. Alle laadpunten,

zowel de bestickerde laadzuilen voor onze klanten op

de bezoekersparkeerplaatsen, als de laadpalen voor

de collega’s, zijn vrij te gebruiken.

In totaal beschikken we nu over 14 laadpalen,

verdeeld over onze vestigingen.

Afvalscheiding op de bouw

52 Heembouw 2015

Duurzaamheid

Page 52: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Verduurzamen pand Roelofarendsveen

DC Tesla genomineerd voor meest duurzame gebouw ter wereld

Heembouw groeit. Niet alleen in omzet en resultaat,

maar ook in het aantal medewerkers. Met het oog

hierop werken we aan de ontwikkeling van een nieuw

innovatief huisvestingsconcept, die de medewerkers

optimaal faciliteert en verbindt en waar nog meer

ruimte is voor samenwerking: met elkaar maar ook met

onze strategische partners en leveranciers. Daarbij is

het ons uitgangspunt om de groei van de organisatie

op te vangen in onze bestaande panden.

Een andere manier van werken implementeren in onze

panden en tevens ruimte creëren voor groei van onze

organisatie betekent dat we onze gebouwen mogelijk

moeten gaan aanpassen. Daarnaast zullen we onze

panden waar dat kan verder gaan verduurzamen om

het energieverbruik verder terug brengen. Renovatie

van bestaande bouw is natuurlijk sowieso duurzaam.

Immers, er wordt maximaal gebruik gemaakt van de

bestaande constructie, de hoeveelheid afval is beperkt

en je kan materialen hergebruiken.

Meten is weten

Om te weten hoe het gesteld is met de

warmteweerstand van de buitenschil is in december

een luchtdoorlatendheidtest uitgevoerd in ons pand

in Roelofarendsveen. Leverancier Aero-Dynamiek

heeft daarvoor het gebouw onder druk gezet met

behulp van twee ventilatoren die het gehele pand, met

uitzondering van de werkplaats, vol hebben geperst

met lucht. Door het gebouw op druk te houden,

wordt duidelijk hoeveel lucht er wegvloeit. Wanneer

het gebouw onder druk staat, kan je tevens zien hoe

het staat met thermische lekkages. Daarom is er ook

een thermische foto gemaakt, die aan de hand van

kleurverschillen laat zien waar warmte weglekt en waar

koudebruggen zitten. Verder is er een zogenaamde

PMV meting uitgevoerd (predictive mean vote), wat iets

zegt over het huidige comfortniveau van het klimaat

in ons gebouw. Deze meting is in feite het vertrekpunt

voor de verdere verduurzaming van ons pand.

Het duurzame gebouw van Tesla is een van de

genomineerden voor de internationale BREEAM

Awards 2016, voor de meest duurzame gebouwen ter

wereld. De nominatie voor Tesla is ook een beetje een

nominatie voor Heembouw en Habeon Architecten.

Het DC in Tilburg waarin Tesla is gehuisvest, werd in

opdracht van Dok Vast door Heembouw gerealiseerd,

naar een ontwerp van Habeon Architecten. Dit DC

werd in augustus 2015 beoordeeld met de kwalificatie

BREEAM outstanding en is het meest duurzame DC

van Nederland.

BREEAM is mondiaal het meest gebruikte duurzaam-

heidskeurmerk voor gebouwen. Meer dan een half

miljoen gebouwen zijn voorzien van dit keurmerk. Ieder

jaar wordt het meest aansprekende BREEAM-gebouw

bekroond met de BREEAM Award. Het is de eerste

keer dat ook Nederlandse gebouwen zijn genomineerd.

Luchtdoorlatendheidtest

53 Heembouw 2015

Planet

Page 53: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Kantoor met laboratorium Koppert

Ambitieus

Bij Heembouw willen we het beste voor de klant

en het beste uit onszelf halen. We zijn er trots op

dat medewerkers en klanten de uitbreiding van

de bestaande huisvesting van Koppert Biological

Systems als minstens zo’n fijne werkplek ervaren

als het ernaast gelegen hoofdkantoor, dat

Heembouw eerder realiseerde.

54 Heembouw 2015

Kantoren

Page 54: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

55 Heembouw 2015

Kantoren

Wij creëren plekken

waar mensen willen werken

Page 55: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Martijn glas, senior architect | Habeon architecten

“Goed om te horen dat deze werkomgeving even prettig is als die van de andere gebouwen”

de eenHeid Met de Andere gebOuwen iS duideliJK AAnwezig

56 Heembouw 2015

Kantoren

Page 56: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

door bestaande gebouwen en moest daar goed op

aansluiten. Het gebouw is helemaal in BIM als prototype

gebouwd, ook met het oog op de grote hoeveelheid

installaties onder het plafond. Dat heeft voor een

goed verlopen uitvoering gezorgd. De hoogtes van de

verschillende gebouwen sluiten goed aan, een kwestie

van centimeterwerk, maar het past precies.”

Met de komst van het nieuwe kantoor C, moesten

afdelingen gaan verhuizen vanuit het hoofdkantoor.

Martijn: “Het hoofdkantoor, gebouw A, is echt de blik

op de wereld. Dit is het wereldwijde hoofdkantoor

en hier worden regelmatig grote delegaties uit het

buitenland ontvangen. Daar leent dit gebouw zich ook

voor. Het is een mooi compliment wanneer je dan hoort

dat mensen dit gebouw, 6 jaar na oplevering, ervaren

als gloednieuw. Toch is het verhuizen van A naar C

voor niemand een probleem gebleken. Dat komt omdat

Koppert al haar medewerkers een goede werkplek wil

bieden, met dezelfde hoge kwaliteit als in de andere

gebouwen. De werkomgeving wordt in de verschillende

gebouwen als even prettig ervaren.” Martijn heeft veel

lof voor de visie van opdrachtgever Koppert. “Dit is een

heel mooi bedrijf, dat steeds verder groeit. Berkel en

Rodenrijs is echt de basis, hier is het hoofdkantoor,

dat is goed voor de regio en voor de mensen die

hier vandaan komen. Men geeft om de mensen en

dat zie je terug in de kwaliteit die hier nagestreefd is.

De panden worden ook ontzettend goed onderhouden;

uitgangspunt is een goede kwaliteit, en die moet ook

goed blijven. Dat vind ik mooi om te ervaren.”

Koppert Biological Systems, wereldmarktleider

in biologische gewasbescherming en natuurlijke

bestuiving, heeft zijn wortels in Berkel en Rodenrijs.

Dit succesvolle familiebedrijf is sinds jaar en dag

gevestigd aan de Veilingweg in Berkel, waar het

verschillende naast elkaar gelegen panden in gebruik

heeft. Een van deze panden is het blikvangende

hoofdkantoor, dat Heembouw in 2010 opleverde,

en waarvoor Marijn Glas ook het ontwerp maakte.

Naar volle tevredenheid van de opdrachtgever, die

graag wilde dat Habeon Architecten ook dit kantoor

zou ontwerpen. “Eis hierbij was dat dit gebouw,

wat bij Koppert bekend staat als gebouw C, een

duidelijke eenheid zou vormen met het aangrenzende

hoofdkantoor en erachter gelegen laboratorium, oftewel

gebouw A en B. Geen gemakkelijke opgave, ook

omdat in de loop van de tijd de klantvraag veranderde.

Eerst ging het om een productiehal met kantoor ervoor.

Onder invloed van de voortdurende groei van het

bedrijf, ontstond de wens om meer kantoor te creëren,

met laboratoria en kweekcellen. Wat oorspronkelijk als

een vrij donker gebouw bedacht was, ingeklemd tussen

twee andere gebouwen van Koppert, met daglicht van

de voor- en zijkant, is een ruimtelijk kantoor met mooie

lichthof geworden.”

de gebouwen geven hetzelfde gevoel van eenheid en kwaliteit De eenheid met de andere gebouwen is duidelijk

aanwezig. Martijn: “Hier is het strakke ritme van

de gevel van gebouw B doorgezet. Verder wilde

opdrachtgever Paul Koppert, directeur en mede-

eigenaar, het interieur hier doorzetten: hetzelfde tapijt,

hetzelfde meubilair etc., tot en met de toiletpotten

aan toe. Interieurarchitect Sprank, die ook bij

A en B de inrichting heeft verzorgd, is daar goed in

geslaagd. De gebouwen geven hetzelfde gevoel van

eenheid en kwaliteit, terwijl ze toch heel verschillend

zijn. Gebouw C was aan drie kanten omsloten

“Dat blijft toch het leukste: als je ziet hoe mensen werken in het gebouw dat jij ontworpen

hebt en dat het werkt, zoals het is bedacht. En dan is het helemaal mooi om te horen dat

mensen het een prettige werkomgeving vinden en het fijn vinden om er te zijn.” Martijn Glas,

senior architect bij Habeon Architecten, is trots op het kantoor met laboratorium dat

Habeon Architecten en Heembouw turnkey voor Koppert Biological Systems realiseerden.

Men geeft om de mensen en dat zie je terug in de kwaliteit die hier nagestreefd is

57 Heembouw 2015

Kantoren

Page 57: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Plaats: Berkel en Rodenrijs Opdrachtgever: Koppert Biological Systems

Architect: Habeon Architecten

Plaats: Leiden Opdrachtgever: Auma Benelux

Architect: Habeon Architecten

Kantoor van 3.600 m2 bvo, inclusief entomologisch

laboratorium. Het is een uitbreiding van de bestaande

huisvesting van Koppert Biological Systems aan de

Veilingweg in Berkel en Rodenrijs. Hiermee wordt de groei

opgevangen die deze wereldwijde marktleider op het

gebied van biologische gewasbescherming en natuurlijke

bestuiving voor professionele telers, al jaren doormaakt.

Het nieuwe pand is met een glazen corridor verbonden

met het ernaast gelegen hoofdkantoor, dat ook door

Heembouw werd gerealiseerd en in 2010 is opgeleverd.

Uitbreiding en facelift kantoor Auma Benelux.

Het complex is opgetopt met een nieuwe

verdieping en er is een nieuwe entree gecreëerd.

Verder heeft het exterieur van zowel het

kantoor als de bedrijfshal een nieuwe uitstraling

gekregen en is het interieur op de bestaande

twee verdiepingen gerestyled.

Auma Benelux

Kantoor Koppert

inclusief

entomologisch

laboratorium

58 Heembouw 2015

Kantoren

Page 58: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Renovatie

hoofdkantoor

Staedion

Plaats: Den Haag Opdrachtgever: Corporatie Staedion

Renovatie hoofdkantoor Staedion (9.400 m2) aan

het Koningin Julianaplein in Den Haag. Een van de

uitgangspunten voor de renovatie was de centralisatie

van kantoren, van drie bezoekerslocaties naar één.

Tijdens de renovatie is het pand in gebruik gebleven.

CBS Newsroom

Plaats: Leidschenveen

59 Heembouw 2015

Kantoren

Page 59: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Klantcijfer

8.0

Klantcijfer

9.0

Kantoorruimte

De Sfinx

Renovatie terwijl

business huurders doorgaat

Plaats: Rijswijk

Plaats: Scheveningen Opdrachtgever: Dunea Duin & Water Architect: Zenber interieur | architectuur

Transformatie bezoekerscentrum “Waterrand” in het kader van herstructurering vastgoedportefeuille Dunea. Deze renovatie is in hernieuwde

samenwerking tussen Heembouw, Zenber en Dunea uitgevoerd; eerder werkten deze partijen samen bij de duurzame renovatie van

het hoofdkantoor van Dunea in Zoetermeer, waarbij van twee verouderde panden één modern kantoor is gemaakt.

Transformatie

bezoekerscentrum

“Waterrand”

Plaats:

Amsterdam - Schiphol

Opdrachtgever:

World Trade Center

Schiphol AirportIn WTC Schiphol (65.000m2) zijn vele ambitieuze,

internationale georiënteerde bedrijven gevestigd.

Heembouw werkt i.s.m. WTC Schiphol aan een upgrade

van het complex. In 2014 is Heembouw gestart met een

1e showfloor voor de “look&feel”. Nu voert Heembouw

gefaseerd de werkzaamheden uit over de verdiepingen

die verdeeld zijn over 8 kantoortorens en staan ook voor

2016 de nodige werkzaamheden gepland.

60 Heembouw 2015

Kantoren

Page 60: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Nieuwe productieruimte met kantoor Applied Medical Europe

Nieuwe productielocatie met kantoor voor Applied Medical Europe op

bedrijventerrein de Wieken in Amersfoort. Applied Medical Europe is een

wereldwijd opererende ontwikkelaar en producent van medische hulpmiddelen,

en wil met de nieuwe locatie haar groeiambities op de Europese markt verder

vormgeven. Het nieuwe kantoor met productielocatie komt vlakbij het huidige

hoofdkantoor van Applied Medical, dat Heembouw in 2012 heeft gerealiseerd

De nieuwe vestiging van Applied Medical bestaat uit een ruime “state-of-the-art”

cleanroom, een productieruimte en magazijn en 8.700 m² kantoor, in totaal

27.000 m² vloeroppervlak.

Plaats: Amersfoort Opdrachtgever: Applied Medical Europe

Architect: Habeon Architecten

Kantoorspecial

61 Heembouw 2015

Kantoren

Page 61: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Stichting Mont ventoux

Bij groot onderhoud of renovatie in een bewoonde

situatie moeten bewoners zo min mogelijk hinder

ondervinden van de werkzaamheden om hen heen,

zodat het dagelijks leven gewoon door kan gaan.

Dat vraagt om een uitstekende voorbereiding en een

goede en heldere communicatie. Nu zorgen groot

onderhoud of renovatiewerkzaamheden onvermijdelijk

voor overlast. Dan is het belangrijk om bewoners

Maatschappij

Onder het motto “Grootverzettegenkanker”

beklommen 3 en 4 september 500 fietsers, handbikers,

wandelaars en hardlopers de Mont Ventoux in

Frankrijk. Een pittige tocht, die wordt georganiseerd

door de Stichting Mont Ventoux. Hiermee halen de

sporters geld op voor de strijd tegen kanker en een

goed doel, dat de sporters zelf mogen kiezen. Een

aantal collega’s van Heembouw nam op de fiets deel

aan de beklimming van de Mont Ventoux. Onder hen

Stef Kuipers, die zijn grootste sponsoren een muzikale

beloning in het vooruitzicht stelde. Als tegenprestatie

voor de bijdrage van zijn collega’s van Heembouw

Wonen, traden Stef en zijn zus Sabine, ondersteund

door collega Marco Heemskerk, op tijdens de jaarlijkse

Heembouw kerstborrel.

In totaal werd er € 580.190,00 voor de Stichting Mont

Ventoux bij elkaar gesport, waarvan 60% bestemd is

voor het KWF. De overige 40% wordt verdeeld over de

zelf gekozen goede doelen van de deelnemers.

als het ware mee te nemen in het proces en goed te

informeren over wat hen te wachten staat. Dit gebeurt

in bijeenkomsten en wordt bevestigd in persoonlijke

brieven. In elke woning komt een bewonerswensenlijst

te hangen; daarop staat omschreven wat er wanneer

in de woning gebeurt. Alle afspraken staan erop, met

foto’s van de gekozen tegels, kleur etc.

Verder zorgen we voor een herkenbaar, centraal

informatiepunt tussen de te renoveren woningen.

Dit kan een ingerichte modelwoning zijn, maar bij de

grotere projecten is het bewonersinformatiecentrum

onderdeel van het ketenpark. Hier vinden de bewoners

de bewonersbegeleider, waar ze voor alle vragen

terecht kunt. Verder richten we hier een ‘showroom’

in, waar ze kunnen zien wat er verandert in en aan de

woningen. En is er iets aan de hand? De bewoners

vinden hier ook de uitvoerder. Maar ook voor een

bak koffie of om rustig een krantje te lezen, is het

bewonersinformatiecentrum dé plek waar bewoners

willen zijn.

bewonersinformatie centrum: plek waar bewoners willen zijn

Bewonersinformatiecentrum project renovatie 223 woningen Holy Zuid

i Bewoners informatiecentrum

62 Heembouw 2015

Maatschappij

Page 62: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Kledinginzamelings­actie Azc Katwijk Na een oproep op intranet

kwamen de collega’s van

Heembouw in actie om

winterkleding in te zamelen

voor de bewoners van het

AZC in Katwijk.

Stapels heren-, dames- en

kinderjassen vonden hun weg

naar de vluchtelingen.

Strategische partnerdagen in teken van kennisdelen en samenwerken

Het belang en de invloed van onze partners in de verkoop- en de

realisatiefase van projecten wordt steeds groter. Bij onze partners

is veel kennis en ervaring die ons in staat stelt om samen de

klantwens nog beter te vertalen. Door onze krachten te bundelen,

kunnen we tot optimale oplossingen komen.

Afgelopen jaar hebben we voor elke klantgroep strategische

partnerdagen georganiseerd: een sessie met de vaste partners

waar mee we samenwerken. Doel: delen van kennis en verder

verbeteren van de samenwerking. Dit soort bijeenkomsten biedt

de mogelijkheid om projectoverstijgend met elkaar van gedachten

te wisselen. Zowel onze partners als wijzelf zijn enthousiast over

de opzet en het verloop van de sessies. Belangrijk onderwerp van

gesprek was onze gezamenlijke klant, de eindgebruiker: door je

druk te maken over elkaars problemen kan je met elkaar de kwaliteit

leveren die afgesproken is. Op deze manier werken we met elkaar

aan het verbeteren van de klantbeleving en geven we invulling

aan onze drijfveer: Wij creëren plekken waar mensen willen zijn.

Deze strategische partnerdagen zullen minstens een keer per jaar

plaatsvinden.

10 jaar sponsor huttenbouw

De Stichting Vakantiespelen Alkemade kan weer terug kijken op een

mooie zomer. De vele activiteiten die de vrijwilligers voor de jeugd

van de gemeente Kaag en Braassem tijdens de zomervakantie

organiseren, konden weer op veel belangstelling rekenen.

Absolute topper is elk jaar weer de huttenbouw. Kinderen kunnen

in alle vrijheid een mooie hut in elkaar timmeren, waar dan ook

nog eens een nachtje in geslapen mag worden. Het werk van

de Stichting Vakantiespelen wordt voor een belangrijk deel

mogelijk gemaakt door de hoofdsponsors Meer Wonen (voorheen

woningstichting Alkemade Wonen) en Heembouw. Heembouw stopt

met deze sponsoring nà de huttenbouw van 2016. In 2007 liep

Stichting Vak tamelijk onverwacht tegen een grote extra kostenpost

op, toen door nieuwe regelgeving het hout na de huttenbouw

niet meer verbrand mocht worden, maar volgens de regels moest

worden afgevoerd. Bij Heembouw hoorden we dit en wilden graag

helpen. Veel van onze collega’s hebben mooie herinneringen aan

de huttenbouw, hun kinderen zijn ermee opgegroeid en het zou

jammer zijn deze mooie traditie te zien verdwijnen. Daarom besloot

Heembouw bijna 10 jaar geleden de Stichting Vakantiespelen te

steunen. Het is goed te zien dat de Stichting Vak alles weer goed

op de rit heeft.

In 2016 hebben we het mede-hoofdsponsorschap voor 10 jaar

vervuld. Een mooi moment om te stoppen. We hopen dat een ander

enthousiast bedrijf het stokje overneemt.

63 Heembouw 2015

Profit

Page 63: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

De Gemeenschappelijke Ondernemingsraad in 2015

2015 was een dynamisch jaar met veel ontwikkelingen waarbij de ondernemingsraad actief

betrokken is geweest. Reeds aan het begin van 2015 werden wij geconfronteerd met het

vertrek van 2 GOR-leden, waaronder onze voorzitter. Vanuit de aanmeldingen van de vorige

OR-verkiezing in 2014 zijn beide GOR-functies ingevuld en onder de GOR-leden is er een

nieuwe voorzitter verkozen.

De gezamenlijke ondernemingsraad heeft in 2015

vier keer een overleg gehad met de holding directie.

Bij één van deze overleggen was de heer

R. van Berkel (lid Raad van Commissarissen)

aanwezig voor het bespreken van de financiële

cijfers van 2015. De heer Van Berkel dankte alle

collega’s voor de inzet het afgelopen jaar. Mede door

deze inzet ontwikkelt de organisatie zich positief.

Gedurende het jaar is de ondernemingsraad onder

andere betrokken geweest bij de flexibilisering van

de arbeidstijden, het bespreken van werkdrukbeleving

bij de klantgroepen, de wijzigingen binnen de nieuwe

Bouw CAO, het opzetten van een interne vacaturebank

en vele andere zaken in relatie tot onze bedrijfscultuur.

Na een succesvolle kick-off met de complete

ondernemingsraad (GOR + OC-leden) aan het einde

van 2014 hebben we in 2015 deze overlegvorm

voortgezet. Eind september zijn we een ochtend bij

elkaar gekomen om met elkaar de lopende zaken

en acties voor de komende periode te bespreken.

Daar hebben we onder andere met elkaar een

visie gevormd op de, inmiddels van kracht zijnde,

flexibele arbeidstijden en met elkaar gesproken

over acties omtrent de cultuur bij de verschillende

klantgroepen. Wat vooral mooi was om tijdens

deze ochtend te ervaren is dat, ondanks de nieuwe

klantgroepenstructuur, er bij alle klantgroepen een

zelfde bedrijfscultuur heerst.

Traditiegetrouw hebben wij tijdens de presentatie

van de Heembouw jaarcijfers in mei een leuke quiz

gehouden met de collega’s over onderwerpen uit het

jaarverslag. Uiteraard kijken wij nu al weer uit naar

de presentatie van dit jaar en alle mooie zaken die

er komen gaan in 2016.

Namens de GOR,

Jordy de Jong, voorzitter

Rene Lem, secretaris

64 Heembouw 2015

Page 64: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Medezeggenschap HeembouwSamenstelling ondernemingsraad 2014­2017:

Klantgroep Wonen

Ilse de Jong (OR)

René Lem (OR, secretaris)

Quirien van Berkel (OC)

Victor Nieboer (OC)

Erik van Doorn (OC)

Rick van der Post (OC)

Habeon Architecten

Jordy de Jong (OR, voorzitter)

Richard Günthardt* (OC)

Sander Dekker (OC)

OR = ondernemingsraad

OC = onderdeelscommissie

* = nieuwe leden!

Klantgroep Bedrijfsruimten

Jan van der Geest (OR)

Arthur Straathof (OR)

Koos Spitters (OR)

Martin van Straten (OC)

Rolf Verdel (OC)

Klantgroep Kantoren

Jeffry Jacobs (OR)

Peter de Stigter* (OR)

Koen de Bruin* (OC)

Johan ter Horst (OC)

Anneke Verbakel (OC)

De leden van De Gemeenschappelijke Ondernemingsraad: v.l.n.r.: René Lem, Peter de Stigter, Jordy de Jong,

Quirien van Berkel, Koos Spitters, Jeffry Jacobs, Ilse de Jong, Jan van der Geest, Arthur Straathof

65 Heembouw 2015

Page 65: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Holland contech verbindt startups in de bouw met ‘grownups’

“Er gebeuren prachtige dingen in de bouw, die moeten we uitdragen”

Innovatie

66 Heembouw 2015

Page 66: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Sabine en Wouter waren allebei voor ze met Holland

ConTech startten werkzaam in de bouw; Sabine als

directeur in bouw en vastgoed, Wouter als business

developer in met name de Infra en Openbare Ruimte.

Een min of meer toevallige ontmoeting bracht een

gezamenlijke passie voor innovatie in de bouw aan

het licht en leidde vrij snel daarna tot het ontstaan

van Holland ConTech. Wouter: “De bouw is altijd

wat traditioneel geweest, en het was lastig om met

innovatie en vernieuwing aan de slag te gaan en

geld te verdienen. Met Holland ConTech brengen we

inspiratie van buiten naar de organisaties toe.” Sabine:

“Bestaande bedrijven zijn als tankers; het duurt lang

voor een koersverandering is doorgevoerd. Startups

zijn als speedbootjes, die langs komen razen en het

water in beweging brengen. Als Holland ConTech

brengen wij de kruisbestuiving en samenwerking

tussen beiden tot stand.” Peter Lammertink: “Als

bestaande organisatie moet je ervoor waken geen

logge tanker te zijn, maar te zorgen dat je strategisch

wendbaar bent en blijft. Wat mij aanspreekt in Holland

ConTech is dat jullie snel, verfrissend en oorspronkelijk

zijn. Jullie laten iets gebeuren, op het juiste moment nu

de bouw weer de opgaande lijn te pakken heeft.”

Sabine Schoorl en Wouter Truffino zijn de bevlogen oprichters van Holland ConTech,

hét netwerk voor startups en grownups in de bouw. Sinds de start op 27 mei 2015, is

Holland ConTech in korte tijd uitgegroeid tot een organisatie met 30 leden, zowel startups

als grownups. Heembouw is een van de aangesloten grownups. Algemeen directeur

Peter Lammertink is blij met initiatieven zoals Holland ConTech: “Het is belangrijk om als

innovatief bedrijf nieuwe ontwikkelingen van nabij te volgen en het zorgt voor inspiratie.” Dat is

het ook waar het Sabine en Wouter om te doen is. “Met Holland ConTech willen we verbinden;

we maken startups zichtbaar bij gevestigde organisaties en brengen ze met elkaar in contact.”

zichtbaar zijn bij de juiste mensenHolland ConTech biedt startups een podium. Sabine:

“We hebben nu een kleine 200 startups in beeld; die

benaderen we rechtstreeks of via social media en

bieden ons netwerk aan. Elke maand organiseren we

meetups met onze leden, startups en grownups, waar

de startups hun innovaties pitchen aan de aanwezigen.

Tijdens de netwerkborrel daarna kunnen ze direct in

contact komen met klanten, partners of investeerders.

We helpen onze leden continu; vragen wat ze nodig

hebben voor een volgende stap en zorgen voor een

match met andere partijen. Wat ik zelf als marketeer

belangrijk vind: we helpen ze met marketing en

zichtbaarheid. Veel startups zijn begonnen vanuit de

techniek, en de grootste hobbel die ze tegen komen is

te zorgen voor een product – markt fit. Wij helpen hen

om zichtbaar te zijn bij de juiste mensen.”

Peter was bij een van de laatste meetups en is

enthousiast over de opzet. “Tijdens de pitches heb ik

veel gehoord waar wij als Heembouw iets mee kunnen;

inmiddels hebben we met verschillende partijen die

daar waren een vervolgafspraak gehad. Er gebeuren

prachtige dingen in de bouw, maar dat dragen we

onvoldoende uit. Dat is wat Holland ConTech goed

doet: ze vertellen erover, treden ermee naar buiten en

zorgen voor succes.” Wouter: “Het is onze uitdaging

startups met grownups te verbinden en ambitieuze

leiders met vernieuwende technologie samen te

brengen. Dit zorgt voor verbetering en vernieuwing

van de hele sector en meer rendement. Als Holland

ConTech willen we daar een positieve boost aan

geven, de sector weer laten bloeien.”

Startups zijn als speedbootjes, die langs komen razen en het water in beweging brengen

67 Heembouw 2015

Innovatie

Page 67: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Succesvolle deelname beurs Logistica

Van dinsdag 10 tot en met vrijdag 13 november vond de Logistica

plaats, dé vakbeurs voor de logistiek in de Benelux. Plaats van

handeling: Jaarbeurs Utrecht. Evenals voorgaande edities was

Heembouw ook in 2015 één van de deelnemende exposanten.

Op onze stand, ontworpen door Horizon Creative en gerealiseerd

door Hypsos, konden bezoekers kennismaken met enkele van

onze laatste innovaties.

Zo is tijdens de Logistica de Mobiliteitsscan

geïntroduceerd. Een nieuwe tool, in samenwerking met

Simacan ontwikkeld, waarmee we onze klanten nog

beter kunnen adviseren over de juiste locatie voor hun

bedrijfspand. Zie ook pagina 30-31.

Op de stand konden bezoekers een demo zien van de

Mobiliteitsscan en werd dagelijks een lunchpresentatie

gegeven.

Op onze stand verder aandacht voor BIM:

Bouw Informatie Model. Onze architecten van

Habeon Architecten waren op de stand aanwezig

om tekst en uitleg te geven aan de hand van enkele

modellen en BIM manager Yvonne Hoogenboom gaf

elke dag een lunchpresentatie. “Wat levert BIM op voor

de klant?” was de centrale vraag in haar verhaal.

Twitterwall

De Twitterwall op onze stand trok veel bekijks.

Wij zijn enthousiast over het gebruik van Social Media

en delen veelvuldig nieuws en foto’s via Twitter en

LinkedIn.

We kijken terug op een succesvolle beurs.

Het complete commercieel team van bedrijfsruimten

was aanwezig om veel bestaande maar ook de

nodige nieuwe relaties op de stand te ontvangen.

De lunchpresentaties die dagelijks gehouden

werden trokken veel aandacht en de interesse in

de Mobiliteitsscan was groot. De Twitterwall bleek

een ware eye catcher. We konden gedurende de

hele beursperiode veel bezoekers op onze stand

verwelkomen, die een aantal mooie leads opleverden.

Social Media

Heembouw 2015

2014 : 5.3104 volgers 6.259volgers op Twitter

68 Heembouw 2015

Nieuws

Page 68: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

uniek bij Harbour village

Zelf je eigen bedrijfsunit mee ontwerpen

Bij woningbouwproject De Oevers, dat Hoorne

Vastgoed en Heembouw samen in het centrum van

Roelofarendsveen realiseren, hebben de kopers veel

keuzemogelijkheden om hun woning echt tot hun

droomhuis te maken: welk woningtype, wel of geen

dakkapel of topgevel, de keuze van het geveltype,

kleur metselwerk, wel of geen uitbreiding met een

uitbouw en/of een andere indeling van de woning.

De woonconfigurator is in dit keuzeproces een

welkom hulpmiddel.

Bij bedrijfsruimten is een dergelijke tool nog geen

gemeengoed, sterker: we denken dat we bij

Harbour Village de primeur hebben. Dit bijzondere

bedrijvencomplex, gelegen aan de Nijverheidsstraat

in Rijswijk, is een aantrekkelijke en waterrijke nieuwe

bedrijvenlocatie, speciaal gericht op kleinschalige

bedrijfsruimten, dienstverlening en horeca. Harbour

Village wordt in fasen ontwikkeld. In fase 1 en 2 zijn

in totaal 27 units gerealiseerd, die allemaal verkocht

zijn. Omdat alle units uit fase 1 en 2 snel waren

verkocht, is eind februari 2016 de verkoop van fase 3

gestart. De kopers kunnen via een speciaal online

ontwerpprogramma op een eenvoudige manier zelf

mee ontwerpen en zo hun eigen stempel drukken op

hun unit. Op deze manier kan elke ondernemer hier

zijn eigen unieke bedrijfsruimte realiseren.

Woonconfigurator

De Oevers geeft

direct inzicht in het

effect van de vele

keuzemogelijkheden

Bij bedrijvencomplex Harbour Village Rijswijk kan de koper zijn eigen unieke bedrijfsruimte samenstellen

In de woningbouw zie je het wel vaker: zelf online je woning

op maat samenstellen met behulp van een woonconfigurator.

De keuzes die je op je tablet of tablet aanklikt, zijn direct

terug te zien op de plattegronden, met een inzicht in de

bijbehorende kosten.

69 Heembouw 2015

Innovatie

Page 69: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

NPS maakt klantbeleving concreet

“Wij creëren plekken waar mensen willen zijn.”

Om te meten of we dit daadwerkelijk doen en in welke

mate, vragen we naar de mening van onze klanten.

Sinds 2014 werkt Heembouw hierin samen met

tevreden.nl. Dit bureau voor tevredenheidonderzoeken

combineert continu onderzoek met een transparante

terugkoppeling van de resultaten via digitale

platforms. Als eerste bouwbedrijf in Nederland

deelt Heembouw op open en transparante wijze de

meningen en reviews van klanten. Hierbij sturen wij

op de Net Promoter Score (NPS). De NPS is een breed

ingeburgerde indicator van de klantrelatie en de wijze

waarop klanten hun leveranciers beleven. De NPS

wordt als volgt bepaald. Klanten van een organisatie

geven - op een schaal van 0 tot 10 - aan in hoeverre

zij de betreffende leverancier aan zouden bevelen.

In de filosofie van NPS wordt een klant als Promoter

beschouwd als deze een 9 of 10 als antwoord

geeft. Detractors zijn klanten die een 6 of lager

geven. De NPS-score krijg je door het percentage

Detractors af te trekken van het percentage Promoters.

Theoretisch kan de NPS variëren tussen -100 en +100.

Na ruim 50 klantonderzoeken, ligt de NPS van

Heembouw op +33. Onze klanten waarderen ons

gemiddeld met het rapportcijfer “8”.

Om een indruk te geven wat dit getal van +31

betekent: TNS Nipo en SpotONvision hebben in

maart 2015 de resultaten van onderzoek naar de

NPS van 10 branches in de zakelijke dienstverlening

gepresenteerd. De B2B kenmerkt zich

- in vergelijking met consumentenmarkten - door een

lage NPS. Gemiddeld bedraagt deze -30 (voor de

10 onderzochte branches). Uitzendbureaus (NPS: -14)

en afvalverwerkingsbedrijven (NPS: -15)

onderscheiden zich in positieve zin met een veel beter

dan gemiddelde NPS. Banken (in hun hoedanigheid

als zakelijke kredietverleners) scoren een NPS van -50;

accountantskantoren een NPS van -37.

Na Heembouw laat ook Hercuton de klantbeoordelingen

via het platform van tevreden.nl zien. Wij zouden

het toejuichen wanneer meer bouwbedrijven open

en transparant hun klantbeoordelingen zouden

delen.

Gemiddelde

Klanttevredenheid

8.0

NPS

+33

Het gaat erom of klanten je zullen aanbevelen

0

Net Promoter Score % Promotors= – % Criticasters

1 2 3

CRITICASTERSPASSIEF

TEVREDEN PROMOTORS

4 5 6 7 8 9 10

Website

Heembouw 2015

2014 : 83.740 bezoekers 103.000website bezoekers

70 Heembouw 2015

Nieuws

Page 70: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

71 Heembouw 2015

Wij creëren plekken

waar mensen willen zijn

Page 71: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Jaarrekening

Page 72: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Activa 31-12-2015 31-12-2014

Immateriële vaste activa

Software 1 347.052 225.082

347.052 225.082

Materiële vaste activa 2

Aanpassingen bedrijfsgebouwen 710.236 898.609

Machines en transportmiddelen 25.370 18.478

Gereedschappen en inventaris 444.396 416.358

1.180.002 1.333.445

Financiële vaste activa

Deelnemingen 3 2.035.158 924.997

Lening u/g derden 4 - 40.674

2.035.158 965.671

Voorraden

Grond 5.344.710 5.344.710

Gereed product 5 2.515.198 2.654.198

Onderhanden werk 6 2.925.510 2.525.405

Grond- en hulpstoffen 7 26.751 35.334

10.812.169 10.559.647

Vorderingen en vooruitbetaalde kosten

Debiteuren 16.702.012 12.667.747

Gelieerde maatschappijen 8 6.051.070 7.552.608

Belastingen en premies sociale verzekeringen 9 455 -

Overige vorderingen en overlopende activa 10 252.420 256.606

23.005.957 20.476.961

Liquide middelen 6.144.523 4.072.179

43.524.861 37.632.985

Geconsolideerde balans per 31 december 2015 (voor resultaatbestemming)

Heembouw Holding B.V. te Roelofarendsveen (bedragen in €)

74 Heembouw 2015

Page 73: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Passiva 31-12-2015 31-12-2014

Eigen vermogen

Aandelenkapitaal 441.000 441.000

Agioreserve 4.779.670 4.779.670

Wettelijke reserve 2.017.158 906.997

Algemene reserve 8.539.683 9.253.685

Resultaat lopend boekjaar 1.611.298 396.160

17.388.809 15.777.512

Voorzieningen

Voorziening voor jubileumuitkeringen 11 101.506 162.579

101.506 162.579

Schulden op korte termijn

Onderhanden projecten 12 7.045.461 3.486.420

Crediteuren 12.918.128 13.651.907

Gelieerde maatschappijen 960 -

Belastingen en premies sociale verzekeringen 13 4.659.707 3.301.554

Pensioenen - 43.909

Overige schulden en overlopende passiva 14 1.410.290 1.209.104

26.034.546 21.692.894

43.524.861 37.632.985

75 Heembouw 2015

Page 74: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Geconsolideerde winst- en verliesrekening 2015Heembouw Holding B.V. te Roelofarendsveen (bedragen in €)

2015 2014

Netto omzet 121.001.377 107.882.719

Wijziging in voorraad onderhanden werk en onderhanden projecten -/- 3.158.936 -/- 2.220.751

Geactiveerde productie voor het eigen bedrijf 20.320 22.436

Overige bedrijfsopbrengsten - 750

Som der bedrijfsopbrengsten 15 117.862.761 105.685.154

Kosten uitbesteed werk en andere externe kosten 97.249.301 87.756.174

Lonen en salarissen 16 12.038.494 11.886.878

Sociale lasten (incl. pensioenlasten) 3.253.530 3.340.105

Afschrijvingen op materiële vaste activa 527.635 519.940

Overige bedrijfskosten 17 4.048.270 3.719.819

Som der bedrijfslasten 117.117.230 107.222.916

Bedrijfsresultaat 745.531 -/- 1.537.762

Rentebaten en soortgelijke opbrengsten 18 351.036 282.306

Rentelasten en soortgelijke lasten 19 -/- 54.728 -/- 103.043

296.308 179.263

Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belasting 1.041.839 -/- 1.358.499

Belasting resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening 20 540.702 144.396

Aandeel in resultaat van ondernemingen waarin wordt deelgenomen 1.110.161 1.899.055

Resultaat na belastingen 1.611.298 396.160

76 Heembouw 2015

Page 75: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

2015 2014

Netto-liquiditeiten per 1 januari 4.072.179 2.714.917

Kasstroom uit operationele activiteiten

Bedrijfsresultaat 745.531 -/- 1.537.762

Aanpassingen voor:

Afschrijvingen 1, 2 527.635 519.940

Mutaties van voorzieningen 11 -/- 61.073 3.188

Mutatie (niet) gerealiseerde waardeveranderingen -/- 151.381 -/- 52.500

315.181 470.628

Veranderingen in werkkapitaal:

Toename handelsvorderingen -/- 4.160.092 2.122.459

Toename overlopende activa 8, 10 232.266 403.092

Toename voorraden en onderhanden projecten 5, 6, 7, 12 3.306.519 1.086.831

Toename handelsschulden -/- 733.779 -/- 4.198.415

Toename schuld belastingen en sociale premies 9,13 1.181.997 -/- 115.529

Toename overlopende passiva 14 158.237 -/- 67.153

-/- 14.852 -/- 768.715

Kasstroom uit bedrijfsoperaties 1.045.860 -/- 1.835.849

Ontvangen interest 10, 18 351.036 295.626

Ontvangen dividend 3 - 1.602.781

Betaalde interest 14, 19 -/- 54.728 -/- 103.043

Betaalde winstbelasting 9, 13, 20 -/- 365.000 258.785

-/- 68.692 2.054.149

Kasstroom uit operationele activiteiten 977.168 218.300

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

Leningen aan gelieerde maatschappijen 1.424.838 1.307.171

Investeringen in immateriële vaste activa 1 -/- 229.576 -/- 95.663

Investeringen in materiële vaste activa 2 -/- 266.586 -/- 223.546

Kasstroom uit investeringsactiviteiten 928.676 987.962

Kasstroom uit financieringsactiviteiten

Afgifte lening u/g 4 - - -

Aflossen lening u/g 4, 10 166.500 151.000

Betaald dividend aan aandeelhouders - - -

Kasstroom uit financieringsactiviteiten 166.500 151.000

Netto kasstroom 2.072.344 1.357.262

Netto-liquiditeiten per 31 december 6.144.523 4.072.179

Geconsolideerd kasstroomoverzicht(Bedragen in €)

77 Heembouw 2015

Page 76: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

De enkelvoudige en geconsolideerde jaarrekening zijn opgemaakt

volgens de voorschriften van Titel 9 Boek 2 BW. De jaarrekening

is opgesteld in euro’s. Activa en passiva worden in het algemeen

gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Indien

geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waardering

plaats tegen de nominale waarde. De jaarrekening is opgemaakt op

10 maart 2016.

Naam van de vennootschap Zetel Kapitaalbelang

Heembouw Roelofarendsveen B.V. Roelofarendsveen 100%

Heembouw Rotterdam B.V. Roelofarendsveen 100%

Heembouw Amersfoort B.V. Roelofarendsveen 100%

Heembouw Wonen B.V. Roelofarendsveen 100%

Heembouw Breda B.V. Roelofarendsveen 100%

Heembouw Ontwikkeling Wonen B.V. Roelofarendsveen 100%

Heembouw Ontwikkeling Bedrijfsruimten B.V. Roelofarendsveen 100%

Habeon Architecten B.V. Roelofarendsveen 100%

Heegro 3 B.V. Roelofarendsveen 100%

West-End B.V. Roelofarendsveen 100%

Heembouw Deelnemingen B.V. Roelofarendsveen 100%

Heembouw Centrumplan B.V. Roelofarendsveen 100%

Hepark B.V. Roelofarendsveen 100%

Tripolis Amersfoort B.V. Harderwijk 50% (1)

Cityblob Zuid Oost B.V. Amsterdam 50% (1)

Centrumplan Roelofarendsveen V.O.F. Roelofarendsveen 50% (2)

V.O.F. Tuinstadwijk Rotterdam 50% (3)

(1) Heembouw Ontwikkeling Bedrijfsruimten B.V. heeft een belang van 50% in genoemde B.V. en een aandeel in het resultaat van 50%.

(2) Heembouw Centrumplan B.V. heeft een belang van 50% in genoemde V.O.F. en een aandeel in het resultaat van 50%.

(3) Heembouw Wonen B.V. heeft een belang van 50% in genoemde V.O.F. en een aandeel in het resultaat van 50%.

In 2015 heeft een wijziging tenaamstelling plaatsgevonden: Heembouw Ontwikkeling B.V. is gewijzigd in Heembouw Ontwikkeling Wonen

B.V.; Heegro 1 B.V. is gewijzigd in Heembouw Ontwikkeling Bedrijfsruimten B.V.

Ten behoeve van bovenstaande groepsmaatschappijen (de 100% belangen), met uitzondering van Heembouw Deelnemingen B.V.,

Heembouw Centrumplan B.V. en Hepark B.V., zijn aansprakelijkheidsverklaringen als bedoeld in artikel 403 lid 1 sub f Boek 2 BW bij

het Handelsregister van de betreffende Kamers van Koophandel gedeponeerd.

In verband met de herrubricering van software van materiële vaste activa naar immateriële vaste activa zijn de vergelijkende cijfers van

2014 aangepast. Deze herrubricering heeft geen invloed op het vermogen en resultaat.

Algemeen

Heembouw Holding B.V. te Roelofarendsveen vormt als hoofd

van de Groep samen met haar groeps- en werkmaatschappijen

Heembouw Groep. Het doel van de Groep is het ontwikkelen,

ontwerpen, aannemen en uitvoeren van bouwkundige werken.

Heembouw Holding B.V. is een 100% deelneming van

Heembouw Beheer B.V. Tot Heembouw Groep behoren de

volgende vennootschappen:

Grondslagen voor de consolidatie, de waardering en de bepaling van het resultaat

78 Heembouw 2015

Page 77: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Consolidatie

In de geconsolideerde jaarrekening worden opgenomen

de financiële gegevens van de vennootschap en haar

groepsmaatschappijen per 31 december van het boekjaar.

Groepsmaatschappijen zijn rechtspersonen en vennootschappen

waarin beslissende zeggenschap wordt uitgeoefend.

Deelnemingen in samenwerkingsverbanden waarin de

aandeelhouders gezamenlijke zeggenschap hebben, worden

niet proportioneel geconsolideerd. In de geconsolideerde

jaarrekening zijn de onderlinge schulden, vorderingen en

transacties geëlimineerd evenals de binnen de Groep

gemaakte winsten.

De vennootschappelijke jaarrekening is overeenkomstig

artikel 402 Titel 9 Boek 2 BW opgesteld.

Salderen

Een actief en een post van het vreemd vermogen worden

gesaldeerd in de jaarrekening opgenomen uitsluitend indien en

voor zover:

• een deugdelijk juridisch instrument beschikbaar is om het

actief en de post van het vreemd vermogen gesaldeerd en

simultaan af te wikkelen; en

• het stellige voornemen bestaat om het saldo als zodanig of

beide posten simultaan af te wikkelen.

Belangrijkste schattingen en beoordelingen

in de jaarrekening

Schattingen en beoordelingen worden voortdurend

geëvalueerd en zijn gebaseerd op in het verleden opgedane

ervaring en andere factoren, waaronder verwachtingen ten

aanzien van toekomstige gebeurtenissen die zich gelet op de

omstandigheden redelijkerwijs kunnen voordoen. Heembouw

maakt schattingen en doet veronderstellingen ten aanzien van

de toekomst. De werkelijkheid kan afwijken van de gemaakte

schattingen.

Onderhanden-projectresultaat

Projectopbrengsten en –kosten worden naar rato van de

voortgang van de projecten verantwoord voor zover deze

op een verantwoorde wijze kunnen worden vastgesteld.

Verliesvoorzieningen op projecten worden genomen op het

moment dat duidelijk is dat de kosten de opbrengsten van een

project overstijgen. Per project wordt dit periodiek beoordeeld

door de projectverantwoordelijke en het management van de

betreffende werkmaatschappij. Deze beoordeling gebeurt met

name op basis van de projectadministratie en kennis en ervaring

van betrokkenen. Inherent aan dit proces is dat inschattingen

worden gemaakt.

Voorzieningen

Een voorziening wordt gevormd indien de Groep op balansdatum

een in rechte afdwingbare of feitelijke verplichting heeft waarvan

het waarschijnlijk is, dat voor de afwikkeling een uitstroom van

middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang betrouwbaar is

te schatten. De omvang van de voorziening wordt bepaald door

de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de

desbetreffende verplichtingen per balansdatum af te wikkelen.

Tenzij anders vermeld, worden voorzieningen gewaardeerd tegen

nominale waarde.

Kasstroomoverzicht

Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte

methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan

uit de liquide middelen.

Waardering

Algemeen

Voor zover niet anders vermeld, worden de op de balans

voorkomende posten gewaardeerd tegen de nominale waarde.

(Im)materiële vaste activa

Aanpassingen bedrijfsgebouwen worden gewaardeerd tegen de

aanschaffingsprijs c.q. de vervaardigingsprijs verminderd met

lineaire afschrijvingen. De afschrijvingen zijn gebaseerd op de

verwachte economische levensduur.

De overige (im)materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen

oorspronkelijke aanschaffingswaarde verminderd met lineaire

afschrijvingen die gebaseerd zijn op de verwachte levensduur en

berekend zijn over de aanschaffingswaarde. Op investeringen

die in de loop van het boekjaar zijn gedaan, wordt tijdsevenredig

afgeschreven.

De afschrijvingstermijn ligt voor:

• software op 5 jaar

• aanpassingen bedrijfsgebouwen tussen 5 jaar en 25 jaar

• machines en transportmiddelen tussen 5 en 10 jaar

• gereedschappen en inventaris op 5 jaar

79 Heembouw 2015

Page 78: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Financiële vaste activa

Deelnemingen

Deelnemingen waarin de vennootschap invloed van betekenis

uitoefent op het zakelijke en financiële beleid worden tegen

de vermogensmutatiemethode gewaardeerd. Overeenkomstig

deze methode worden de deelnemingen in de balans

opgenomen tegen het aandeel van de vennootschap in de

nettovermogenswaarde vermeerderd met haar aandeel in

de resultaten van de deelnemingen vanaf het moment van

verwerving, bepaald volgens de grondslagen van de Groep. In de

winst- en verliesrekening wordt het aandeel van de vennootschap

in het resultaat van de deelnemingen opgenomen. Indien en

voor zover de vennootschap niet zonder beperking uitkering

van de positieve resultaten aan haar kan bewerkstelligen,

worden de resultaten in een wettelijke reserve opgenomen.

Haar aandeel in de rechtstreekse vermogensvermeerderingen en

–verminderingen van de deelnemingen wordt ook in de wettelijke

reserve opgenomen. Voor deelnemingen met een negatief eigen

vermogen wordt, indien nodig en daarvoor aansprakelijkheid

bestaat, een voorziening getroffen.

Lening u/g derden

Verstrekte leningen zijn primaire financiële activa met vaste

of bepaalbare betalingen die niet op een actieve markt zijn

genoteerd. Deze leningen worden na de eerste verwerking

gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs volgens de

effectieve-rentemethode.

Voorraden

Grond

De waardering van de voorraad grond geschiedt tegen kostprijs

of lagere marktwaarde.

Gereed product

De waardering van de voorraad gereed product geschiedt tegen

kostprijs of lagere marktwaarde.

Onderhanden werk

Dit betreft werken voor eigen risico. De post onderhanden werk

is gewaardeerd tegen bestede materiaalkosten, kosten van werk

door derden en manuren.

Grond- en hulpstoffen

De waardering van de voorraden grond- en hulpstoffen geschiedt

tegen historische inkoopprijzen of lagere marktwaarde.

Onderhanden projecten

Dit betreft onderhanden projecten in opdracht van derden.

De onderhanden projecten worden gewaardeerd tegen

bestede materiaalkosten, kosten van werk door derden

en manuren, vermeerderd met een opslag voor algemene

kosten, de ten behoeve van het ontwikkelproject betaalde

rente en resultaat naar rato van de voortgang van het project.

Winst wordt genomen vanaf start bouw voor zover projecten

of delen hiervan zijn verkocht en voor zover de winst met

voldoende mate van zekerheid bepaalbaar is. Voor projecten

die naar verwachting zullen worden afgesloten met een

negatief resultaat wordt een voorziening getroffen. Op de

post onderhanden projecten zijn de gefactureerde termijnen

in mindering gebracht.

Vorderingen en vooruitbetaalde kosten

Bij de initiële verwerking van vorderingen en vooruitbetaalde

kosten worden deze opgenomen tegen reële waarde

vermeerderd met de direct daaraan toe te rekenen

transactiekosten. Alle transacties worden opgenomen op

het moment waarop de Groep de bindende overeenkomst

aangaat. De vorderingen worden na de initiële verwerking

gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs volgens

de effectieve-rentemethode. Baten en lasten worden in de

winst- en verliesrekening verwerkt zodra deze aan een derde

worden overgedragen of een bijzondere waardevermindering

ondergaan, alsmede via het amortisatieproces.

De Groep beoordeelt op elke balansdatum of een vordering

een bijzondere waardevermindering heeft ondergaan.

Het verlies wordt bepaald als het verschil tussen de

boekwaarde van het actief en de best mogelijke schatting

van de toekomstige kasstromen, contant gemaakt tegen

de effectieve rentevoet van het financiële actief zoals die is

bepaald bij de eerste verwerking. De boekwaarde van de

vorderingen wordt verlaagd met gebruikmaking van een

voorziening wegens oninbaarheid.

Liquide middelen

Onder liquide middelen worden verstaan kasmiddelen,

de tegoeden op bankrekeningen en wissels en cheques.

Liquide middelen die (naar verwachting) langer dan

twaalf maanden niet ter beschikking staan van de Groep,

worden als financiële vaste activa gerubriceerd. De liquide

middelen staan, met uitzondering van de G-rekening, vrij ter

beschikking van de Groep.

80 Heembouw 2015

Page 79: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Schulden op korte termijn

Bij de initiële opname van schulden op korte termijn worden

deze opgenomen tegen reële waarde verminderd met de direct

daaraan toe te rekenen transactiekosten. De schulden op korte

termijn worden na de initiële waardering gewaardeerd tegen de

geamortiseerde kostprijs volgens de effectieve-rentemethode.

Winst of verlies worden in de winst-en verliesrekening

opgenomen zodra de verplichtingen niet langer op de balans

worden opgenomen, alsmede via het amortisatieproces.

Voorzieningen

Voorziening voor jubileumuitkering

Betreft een voorziening gevormd voor uitkeringen bij jubilea.

De voorziening is in 2015 (actuarieel) herrekend.

Resultaatbepaling

Algemeen

De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop

zij betrekking hebben.

Som der bedrijfsopbrengsten

Bedrijfsopbrengsten vormen het saldo van de productie van

enig jaar tegen opbrengstwaarde, inclusief aan werken in

uitvoering toegerekende winsten, naar rato van de voortgang

van de verrichte prestatie, en/of getroffen verliesvoorzieningen.

Kosten

De kosten worden bepaald met inachtneming van de hiervoor

reeds vermelde grondslagen van waardering en toegerekend

aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben.

Pensioenen

De vennootschap heeft een pensioenregeling bij het

Bedrijfstakpensioenfonds voor de Bouwnijverheid.

In het geval van een tekort bij het Bedrijfstakpensioenfonds,

heeft de vennootschap geen verplichting tot het voldoen van

aanvullende bijdragen, anders dan het voldoen van toekomstige

premies. Evenmin kunnen de groepsmaatschappijen

rechten doen gelden op eventuele overschotten in de

fondsen. Het voorgaande is ook van toepassing op de bij de

verzekeringsmaatschappij ondergebrachte pensioenregeling.

Op basis van boven staande karakteristieken is het uitgangspunt

dat in de verslagperiode de te verwerken pensioenlast gelijk is

aan de over die periode aan het pensioenfonds respectievelijk

verzekeringsmaatschappij verschuldigde pensioenpremies.

De geschatte dekkingsgraad van het Bedrijfstakpensioenfonds

voor de Bouwnijverheid per 31 december 2015 bedraagt 108,9%

(31-12-14: 114,5%).

Leasing

De Groep heeft enkel contracten die kwalificeren als operationele

lease en daarom worden de leasebetalingen lineair over de

leaseperiode ten laste van de winst-en verliesrekening gebracht.

Renteopbrengsten

Renteopbrengsten worden tijdsevenredig in de winst- en

verliesrekening verwerkt, rekening houdend met de effectieve

rentevoet van de desbetreffende actiefpost, indien hun bedrag

bepaalbaar is en hun ontvangst waarschijnlijk.

Belastingen

De verantwoorde belastingen zijn gebaseerd op het geldende

tarief rekening houdend met fiscale faciliteiten en verschillen

tussen de commerciële en fiscale waardering van activa

en passiva. Voor 2015 is een tarief van 25,0% gehanteerd over

het fiscaal resultaat 2015.

81 Heembouw 2015

Page 80: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Activazijde 31-12-2015 31-12-2014

Immateriële vaste activa (1)

Boekwaarde per 1 januari Investeringen Afschrijvingen Boekwaarde Boekwaarde

Software 225.082 229.576 107.606 347.052 225.082

Cumulatieve Cumulatieve aanschaffingsprijs afschrijvingen Boekwaarde Boekwaarde

Software 857.957 510.905 347.052 225.082

Materiële vaste activa (2)

Boekwaarde per 1 januari Investeringen Afschrijvingen Boekwaarde Boekwaarde

Aanpassingen bedrijfsgebouwen 898.609 58.480 246.853 710.236 898.609

Machines en transportmiddelen 18.478 13.624 6.732 25.370 18.478

Gereedschappen en inventaris 416.358 194.482 166.444 444.396 416.358

1.333.445 266.586 420.029 1.180.002 1.333.445

Cumulatieve Cumulatieve aanschaffingsprijs afschrijvingen Boekwaarde Boekwaarde

Aanpassingen bedrijfsgebouwen 2.438.506 1.728.270 710.236 898.609

Machines en transportmiddelen 87.115 61.745 25.370 18.478

Gereedschappen en inventaris 1.842.194 1.397.798 444.396 416.358

4.367.815 3.187.813 1.180.002 1.333.445

Toelichting geconsolideerde balans(Bedragen in e)

Financiële vaste activa

Deelnemingen (3)

Netto-vermogenswaarde per 1 januari 924.997 628.723

Uitkering dividend - -/- 1.602.781

924.997 -/- 974.058

Resultaat deelnemingen 1.110.161 1.899.055

Netto-vermogenswaarde per 31 december 2.035.158 924.997

Lening u/g derden (4)

Saldo per 1 januari (incl. kortlopend) 280.920 431.920

Verstrekkingen gedurende boekjaar - -

Onttrekkingen gedurende boekjaar -/- 166.500 -/- 151.000

114.420 280.920

Aflossingsverplichting komend boekjaar -/- 114.420 -/- 240.246

Saldo per 31 december - 40.674

De aflossingsverplichting komend boekjaar is opgenomen onder de debiteuren.

82 Heembouw 2015

Page 81: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

31-12-2015 31-12-2014

Voorraden

Gereed product (5)

Betreft de aanwezige onverkochte voorraad van reeds opgeleverde projecten. 2.515.198 2.654.198

Onderhanden werk (6)

Bestede kosten minus voorziening 2.925.510 2.525.405

Grond- en hulpstoffen (7)

Betreft de per 31 december aanwezige voorraad hout, plaatmateriaal,

hang- en sluitwerk, metalen platen en profielen. 26.751 35.334

Vorderingen en vooruitbetaalde kosten

Gelieerde maatschappijen (8)

Dit betreft de financiering van samenwerkingsverbanden en deze vorderingen

hebben een kortlopend karakter. 6.051.070 7.552.608

Belastingen en premies sociale verzekeringen (9)

Sociale verzekeringen 455 -

455 -

Overige vorderingen en overlopende activa (10)

Licenties/onderhoudscontracten software 93.149 79.034

Inkoopbonussen 66.579 88.100

Verzekeringen 1.906 1.906

Leasebedragen 1.264 31.431

Diverse transitorische posten 89.522 56.135

252.420 256.606

83 Heembouw 2015

Page 82: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Passivazijde 31-12-2015 31-12-2014

Eigen Vermogen

De specificatie en het verloopoverzicht van het eigen vermogen zijn opgenomen in de toelichting op de vennootschappelijke balans.

Voorzieningen

Voorziening voor jubileumuitkeringen (11)

Saldo per 1 januari 162.579 159.391

Dotatie/vrijval lopend boekjaar -/- 61.073 3.188

Saldo per 31 december 101.506 162.579

De voorziening wordt om de vijf jaar actuarieel berekend. In 2015 is dit weer gedaan.

De overige jaren wordt er een indexatie toegepast. In 2015 is op basis van deze nieuwe berekening een vrijval geboekt van € 61.073.

Schulden op korte temijn

Onderhanden projecten (12)

Bestede kosten, geactiveerde marge minus voorziening -/- 35.140.569 -/- 49.692.131

Gefactureerd op onderhanden projecten 42.186.030 53.178.551

7.045.461 3.486.420

In de onderhanden projecten per 31 december 2015 is geen rente geactiveerd (2014: € 2.769).

De positie Onderhanden projecten per 31 december 2015 bestaat uit projecten met een debetstand van € 525.278

(2014: € 1.338.774) en projecten met een creditstand van € 7.570.739 (2014: € 4.825.194).

84 Heembouw 2015

Page 83: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

31-12-2015 31-12-2014

Belastingen en premies sociale verzekeringen (13)

Omzetbelasting 3.861.697 2.636.337

Loonbelasting en premieheffing 621.676 655.771

Vennootschapsbelasting 176.334 633

Sociale verzekeringen - 8.813

4.659.707 3.301.554

Overige schulden en overlopende passiva (14)

Reservering personeelsgerelateerde kosten 1.025.420 974.491

Reservering kosten klachten 178.802 88.500

Accountants- en advieskosten 40.000 40.650

Verzekeringen 64.557 17.734

Rente 6.659 16.068

Diverse transitorische posten 94.852 71.661

1.410.290 1.209.104

85 Heembouw 2015

Page 84: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Niet in de balans opgenomen regelingen en verplichtingen

31-12-2015 31-12-2014

Verstrekte bankgaranties 7.689.234 8.358.969

Verstrekte concerngaranties 15.130.000 17.790.619

Leaseverplichtingen voor wagenpark en printers

Leaseverplichting voor komend boekjaar 1.118.982 984.605

Leaseverplichting over 2e tot en met 5e jaar na balansdatum 2.147.147 1.320.950

Huurverplichtingen voor huisvesting

Huurverplichting voor komend boekjaar 713.763 822.831

Huurverplichting over 2e tot en met 5e jaar na balansdatum 348.245 552.924

Licenties voor programmatuur

De verplichting tbv licenties voor komend boekjaar bedraagt 110.749 158.155

Voorwaardelijke verplichtingen

Huurverplichting - 80.000

Grondafnameverplichting 694.857 641.940

De vennootschap is hoofdelijk aansprakelijk voor de afdracht van vennootschapsbelasting van Heembouw Roelofarendsveen B.V.,

Heembouw Amersfoort B.V., Heembouw Breda B.V., Heembouw Wonen B.V., Hepark B.V., Heembouw Rotterdam B.V., Heembouw

Ontwikkeling Wonen B.V., Heembouw Ontwikkeling Bedrijfsruimten B.V., Heegro 3 B.V., West-End B.V., Heembouw Deelnemingen B.V.,

Heembouw Centrumplan B.V. en Habeon Architecten B.V.

De vennootschap is hoofdelijk aansprakelijk voor de afdracht van omzetbelasting van Heembouw Roelofarendsveen B.V., Heembouw

Amersfoort B.V., Heembouw Breda B.V., Heembouw Wonen B.V., Hepark B.V., Heembouw Rotterdam B.V., Heembouw Ontwikkeling

Wonen B.V., Heembouw Ontwikkeling Bedrijfsruimten B.V., Heegro 3 B.V., West-End B.V. en Habeon Architecten B.V.

De vennootschap is hoofdelijk aansprakelijk voor schulden van Heembouw Roelofarendsveen B.V., Heembouw Amersfoort B.V.,

Heembouw Breda B.V., Heembouw Wonen B.V., Heembouw Ontwikkeling Wonen B.V., Heembouw Rotterdam B.V., Heembouw

Ontwikkeling Bedrijfsruimten B.V., Heegro 3 B.V., West-End B.V. en Habeon Architecten B.V. In het kader van deze 403 verklaringen zijn

deze B.V.’s vrijgesteld van het opmaken van een eigen jaarrekening.

De vennootschap is hoofdelijk aansprakelijk voor de schulden met betrekking tot de vennootschappen onder firma waarin zij

deelneemt (V.O.F. Tuinstadwijk). Bij Centrumplan Roelofarendsveen V.O.F. geldt dit voor Heembouw Centrumplan B.V.

In 2015 is de kredietfaciliteit omgezet in een gecommitteerde rekening-courant krediet met ongewijzigde limiet. Voor bancaire krediet- en

garantiefaciliteiten zijn de volgden zekerheden gesteld: een hypotheek op een deel van de grondposities, verpanding bedrijfsuitrusting,

voorraden, boekvorderingen en vorderingen uit aannemingsovereenkomsten.

Heembouw Groep is betrokken bij enkele procedures die worden betwist. Momenteel wordt niet verwacht dat hier substantiële bedragen

uit voortkomen.

86 Heembouw 2015

Page 85: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Risicobeheer en financiële instrumenten

Algemeen

De primaire financiële instrumenten van de Groep dienen ter financiering van de operationele activiteiten van de Groep of vloeien direct

uit deze activiteiten voort. Het beleid van de Groep is niet te handelen in financiële instrumenten. De Groep heeft geen valutarisico

en een minimaal renterisico. De relevante risico’s betreffen het marktrisico en het kredietrisico.

Marktrisico

De financiële prestaties van de Groep zijn mede afhankelijk van de conjuncturele omstandigheden. De afhankelijkheid van deze

omstandigheden wordt beperkt door de verschillende soorten bouwsegmenten waar de vennootschap opereert zoals

bedrijfsruimten, kantoren, woningcorporaties en zorginstellingen en woningen.

Kredietrisico

Kredietrisico is het risico van financieel verlies indien een afnemer de aangegane contractuele verplichting niet nakomt. Kredietrisico’s

vloeien met name voort uit vorderingen op klanten. De Groep heeft stringente procedures opgesteld om de kredietwaardigheid van

haar relaties te bepalen. Tevens heeft de Groep richtlijnen opgesteld om de omvang van het kredietrisico bij elke partij te beperken.

Bovendien bewaakt de Groep voortdurend haar vorderingen en hanteert de Groep een strikte aanmaningsprocedure. Door de

bovenstaande maatregelen en contractuele regelingen is het kredietrisico voor de Groep beheersbaar. Ter beheersing van dit risico

wordt gebruik gemaakt van informatie van erkende instellingen die zich op het leveren van kredietinformatie hebben toegelegd.

Continue bewaking van het kredietrisico vormt onderdeel van het debiteurenbeheer.

Gelieerde partijen

Met de gelieerde partijen Heembouw Beheer B.V., Heevas B.V., Heembouw Visie B.V., Cityblob Zuid Oost B.V., Centrumplan

Roelofarendsveen V.O.F. en V.O.F. Tuinstadwijk hebben in het boekjaar transacties plaatsgevonden. Dit bestaat uit levering diensten en

levering goederen. De transacties zijn gebaseerd op cost-plus methode met uitzondering van de doorbelasting kosten. Deze worden

tegen werkelijke kosten doorbelast.

31-12-2015 31-12-2014 Door gelieerde partijen aan Heembouw Groep:

Levering diensten 994.482 1.032.426

Door Heembouw Groep aan gelieerde partijen:

Levering diensten 613.778 966.098

Levering goederen 425.537 2.935.328

87 Heembouw 2015

Page 86: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Som der bedrijfsopbrengsten* (15) 2015 2014

Bedrijfsruimten 56.604.000 54.798.000

Kantoren 22.076.000 14.626.000

Woningcorporaties en zorginstellingen 10.378.000 5.547.000

Woningen 27.190.000 23.815.000

Overig 1.615.000 6.898.000

Geproduceerde omzet 117.863.000 105.684.000

Overige opbrengsten - 1.000

Totaal som der bedrijfsopbrengsten 117.863.000 105.685.000

De omzet is geheel in Nederland gerealiseerd.

* afgerond op duizenden euro’s

Som der bedrijfslasten

Lonen en sociale lasten (16)

Lonen en salarissen 12.038.494 11.886.878

Sociale lasten 2.023.476 2.047.621

Pensioenlasten 1.230.053 1.292.484

15.292.023 15.226.983

De personeelsbezetting uitgedrukt in FTE’s

bedroeg per 31-12-2015: 209 (31-12-2014: 205)

De samenstelling was als volgt:

Bouwplaatsmedewerkers, inclusief uitvoerders 70 75

Kantoormedewerkers 139 130

209 205

Toelichting geconsolideerde winst- en verliesrekeningHeembouw Holding B.V. te Roelofarendsveen (bedragen in €)

88 Heembouw 2015

Page 87: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

2015 2014

Overige bedrijfskosten (17)

Huisvestings-/kantoorkosten* 1.876.886 1.920.436

Autokosten 578.385 636.341

Overige personeelskosten 870.648 799.099

Overige kosten 722.351 363.943

4.048.270 3.719.819

Rentebaten en soortgelijke opbrengsten (18)

Debiteuren 21.057 -

Rente op vordering op gelieerde maatschappij 304.129 278.600

Belastingdienst 2.855 -

Overig 22.995 3.706

351.036 282.306

Rentelasten en soortgelijke lasten (19)

Bankrente -/- 54.013 -/- 90.449

Overig -/- 715 -/- 12.594

-/- 54.728 -/- 103.043

2015 2014

Belastingdruk (20) in € in % in € in %

Nominale belastingdruk 527.452 24,5 133.151 25,0

Effect fiscaal niet-aftrekbare kosten 13.518 0,6 13.305 2,5

Overige effecten -/- 268 0,0 -/- 2.061 -/- 0,4

Effectieve belastingdruk 540.702 25,2 144.395 27,1

Bezoldiging Bestuurders en Commissarissen

In het verslagjaar bedragen de vergoedingen aan bestuurders in totaal € 615.447

(in 2014 € 845.794) en aan commissarissen in totaal € 100.812 (in 2014 € 68.441).

Per 18 maart 2015 maakt dhr. H.W. Breukink geen deel meer uit van de Raad van Commissarissen.

Hij is derhalve pro rata in de opgaaf omtrent bezoldiging opgenomen.

*in de kantoorkosten is in 2015 een bedrag van € 66.000 (2014: € 61.150) aan accountantskosten voor onderzoek van de jaarrekening opgenomen en € 16.503 aan kosten voor adviesdiensten op fiscaal gebied uitgevoerd door verschillende partijen (2014: € 11.693).

89 Heembouw 2015

Page 88: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Activa 31-12-2015 31-12-2014

Immateriële vaste activa

Software 347.052 225.082

347.052 225.082

Materiële vaste activa

Aanpassingen bedrijfsgebouwen 352.785 485.896

Gereedschappen en inventaris 362.854 287.464

715.638 773.360

Financiële vaste activa

Deelnemingen 1 2.144.609 2.332.558

2.144.609 2.332.558

Vorderingen en vooruitbetaalde kosten

Debiteuren - 81

Groepsmaatschappijen 3.058.910 4.481.345

Gelieerde maatschappijen 10.890 4.240

Belastingen en premies sociale verzekeringen 106.978 121.031

Pensioenen - -

Overige vorderingen en overlopende activa 328.655 334.627

3.505.433 4.941.324

Liquide middelen 12.352.029 10.884.176

19.064.761 19.156.500

Vennootschappelijke balans per 31 december 2015 (voor resultaatbestemming)

Heembouw Holding B.V. te Roelofarendsveen (bedragen in €)

90 Heembouw 2015

Page 89: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Passiva 31-12-2015 31-12-2014

Eigen vermogen

Aandelenkapitaal 2 441.000 441.000

Agioreserve 3 4.779.670 4.779.670

Wettelijke reserve 4 2.017.158 906.997

Algemene reserve 5 8.539.683 9.253.685

Resultaat lopend boekjaar 1.611.298 396.160

17.388.809 15.777.512

Voorzieningen

Jubileumuitkeringen 101.506 162.579

Negatieve waarde deelnemingen 6 330.438 1.932.348

431.944 2.094.927

Schulden op korte termijn

Onderhanden projecten 399.155 253.584

Crediteuren 191.719 155.742

Groepsmaatschappijen 276.513 737.707

Gelieerde maatschappijen 70.633 70.832

Belastingen en premies sociale verzekeringen 176.714 1.013

Overige schulden en overlopende passiva 129.274 65.183

1.244.008 1.284.061

19.064.761 19.156.500

91 Heembouw 2015

Page 90: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

De vennootschappelijke waarderingsgrondslagen zijn gelijk aan de geconsolideerde waarderingsgrondslagen. Voor de toelichting op

de vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening wordt verwezen naar de toelichting op de geconsolideerde balans en

winst- en verliesrekening. Aanvullend volgen hier nog enkele specificaties.

Activazijde 31-12-2015 31-12-2014

Financiële vaste activa

Deelnemingen (1)

Netto-vermogenswaarde per 1 januari 2.332.558 748.215

Uitkering dividend -/- 182.210 1.216.371

2.150.348 1.964.586

Resultaat deelnemingen 1.596.171 182.210

Mutatie voorziening in verband met negatief eigen vermogen -/- 1.601.910 185.762

Netto-vermogenswaarde per 31 december 2.144.609 2.332.558

2015 2014

Aandeel in resultaat van ondernemingen waarin wordt deelgenomen 1.596.171 182.210

Overige baten en lasten na belastingen 15.127 213.950

Resultaat na belasting 1.611.298 396.160

Vennootschappelijke winst- en verliesrekening 2015Heembouw Holding B.V. te Roelofarendsveen (bedragen in €)

Toelichting vennootschappelijke balans(Bedragen in €)

92 Heembouw 2015

Page 91: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Voorzieningen

Voorziening negatieve waarde deelnemingen (6)

Saldo per 1 januari 1.932.348 1.746.586

Toevoegingen 330.438 1.932.348

Vermogensstortingen -/- 1.932.348 -/- 1.746.586

Saldo per 31 december 330.438 1.932.348

De voorziening negatieve waarde deelnemingen heeft betrekking op de negatieve netto vermogenswaarde van deelnemingen voor zover

de vennootschap hoofdelijk aansprakelijk is voor de schulden van de betreffende deelnemingen.

De vennootschap heeft geen werknemers in dienst.

Eigen Vermogen

Aandelenkapitaal (2)

Maatschappelijk kapitaal 2.000.000 2.000.000

waarvan niet geplaatst -/- 1.559.000 -/- 1.559.000

Het geplaatste kapitaal bestaat uit 882 gewone aandelen à € 500. 441.000 441.000

Agioreserve (3)

Saldo per 31 december 4.779.670 4.779.670

Betreft het boven de nominale waarde gestorte bedrag op het aandelenkapitaal.

Wettelijke reserve (4)

Saldo per 1 januari 906.997 600.723

Resultaat deelnemingen 1.110.161 1.899.054

Uitgekeerd dividend - -/- 1.592.780

Saldo per 31 december 2.017.158 906.997

De wettelijke reserve heeft betrekking op de onverdeelde winst van de deelnemingen waar Heembouw geen meerderheidsbelang

in heeft en daardoor niet zonder beperkingen uitkeringen van dit vermogen kan bewerkstelligen.

Algemene reserve (5)

Saldo per 1 januari 9.253.685 10.854.481

Uitkering slotdividend vorig boekjaar - -

Mutatie wettelijke reserve ingehouden winst deelnemingen -/- 1.110.162 -/- 306.274

Toevoeging winst vorig boekjaar 396.160 -/- 1.294.522

Saldo per 31 december 8.539.683 9.253.685

Passivazijde 31-12-2015 31-12-2014

93 Heembouw 2015

Page 92: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

94 Heembouw 2015

Page 93: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Statutaire bepaling omtrent winstbestemming

Artikel 25 van de statuten vermeldt:

De vennootschap kan aan de aandeelhouders en andere gerechtigden tot de voor uitkering vatbare winst slechts

uitkeringen doen, voor zover het eigen vermogen van de vennootschap groter is dan het bedrag van het gestorte

kapitaal van de vennootschap, vermeerderd met de reserves die krachtens de wet moeten worden aangehouden.

De winst, blijkende uit de vastgestelde winst- en verliesrekening, staat ter beschikking van de algemene

vergadering van aandeelhouders.

Resultaatbestemming

Het resultaat over het boekjaar 2015 ad € 1.611.298 staat overeenkomstig de bepalingen van de statuten

ter beschikking van de algemene vergadering van aandeelhouders.

De directie stelt voor om het resultaat boekjaar van € 1.611.298 toe te voegen aan de algemene reserve.

Tevens stelt de directie voor om een dividend uit te keren van € 483.000.

Gebeurtenissen na balansdatum

Er hebben geen belangrijke gebeurtenissen na het einde van het boekjaar plaatsgevonden.

Overige gegevens

95 Heembouw 2015

Page 94: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Verklaring betreffende de jaarrekening

Wij hebben de in dit rapport opgenomen jaarrekening 2015 van Heembouw Holding B.V. te Roelofarendsveen gecontroleerd.

Deze jaarrekening bestaat uit de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december 2015 en de geconsolideerde en

enkelvoudige winst-en-verliesrekening over 2015 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde

grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.

Verantwoordelijkheid van het bestuur

Het bestuur van de entiteit is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient

weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland

geldende Burgerlijk Wetboek (BW). Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk

acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.

Verantwoordelijkheid van de accountant

Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle

verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de

voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid

wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.

Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de

jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip

van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten.

Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken

van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de

omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van

de interne beheersing van de entiteit. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor

financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de entiteit gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie

van het algehele beeld van de jaarrekening.

Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel

te bieden.

Oordeel betreffende de jaarrekening

Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van

Heembouw Holding B.V. per 31 december 2015 en van het resultaat over 2015 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW.

Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen

Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek

of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid

1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen

beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW.

Utrecht, 10 maart 2016

Ernst & Young Accountants LLP

w.g. drs. W.H. Kerst RA

Controleverklaring van de onafhankelijke accountantAan: de aandeelhouders, de commissarissen en de directie van Heembouw Holding B.V.

96 Heembouw 2015

Page 95: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Page 96: Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

De Lasso-Zuid 22 Postbus 30 2370 AA Roelofarendsveen heembouw.nl