1เมษายน 2556 สาระวทย สวทช.

Cover Story

ปฐมบทของ สาระวทย

การแสวงหาขอมล ขาวสาร หรอความรตางๆ ในยคปจจบน สามารถ ทำไดสะดวกรวดเรวเหลอเกนนะครบ คงปฏเสธไมไดวา นบต งแต การพฒนาของเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารหรอไอซททกาวหนาขน กไดเปลยนโฉมการเขาถงขอมลขาวสารไปชนดกาวกระโดดกนเลยทเดยว

เราสามารถตดตามขาวสารตางๆ โดยไมตองพงหนงสอพมพ แต สามารถอานขาวไดโดยผานทางอนเทอรเนต เราสามารถคนควาขอมลตางๆ โดยไมตองพงหองสมด เพราะเวบไซตตางๆ ในโลกอนเทอรเนต เปรยบเสมอน แหลงขอมลจากหองสมดทวโลกทรอใหผทตองการขอมลเขามาใชบรการ ใครอยากดหนง ฟงเพลง ชมกฬา กมเวบ youtube ตอบสนองดาน ความบนเทงมากมาย

เครองมอในการเขาถงขอมลอาจจะเปนคอมพวเตอรตงโตะ โนตบค แทบเลต หรอผานทางโทรศพทมอถอสมารตโฟนยหอและรนตางๆ

จะเหนไดวา ยคปจจบนเราสามารถเขาถงขอมลขาวสารไดทกททกเวลา ถาตราบใดทยงมสญญาณคลนโทรศพทใหใชอนเทอรเนตได ทนขอมลขาวสาร ตางๆ กอยในมอเราเพยงแคปลายนวสมผสเทานน

สาระวทย กำเนดขน เพอเพมทางเลอกแกเยาวชน และประชาชน ทวไปทสนใจขอมลขาวสารดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย โดยจะยอย และยอขอมลใหอานงายและเนอหาไมยาวมาก ซงเนอหามทงเรองของไทยและตางประเทศ โดยเผยแพรในรปแบบของนตยสารอเลกทรอนกส หรอ e-magazine จดทำโดย ฝายสอวทยาศาสตร สำนกงานพฒนาวทยาศาสตร และเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) ซงในเบองตนนจะออกเปนรายเดอนครบ

ผทสนใจสามารถบอกรบเปนสมาชกไดโดยไมตองเสยคาใชจายใดๆ โดยกรอกขอมลในแบบฟอรมสมาชกเทานน

ทมงานเราหวงวา สาระวทย จะให สาระความร และความคดดานวทยาศาสตรทเปนประโยชนแกผอานทกทาน

จมพล เหมะครนทรบรรณาธการบรหาร

ตดตอกองบรรณาธการโทรศพท 0 2564 7000 ตอ 71185-6 อเมล sarawit@nstda.or.th

ทปรกษา ทวศกด กออนนตกลบรรณาธการผพมพผโฆษณา กฤษฎชย สมสมาน บรรณาธการอำนวยการ นำชย ชวววรรธน บรรณาธการบรหาร จมพล เหมะครนทร กองบรรณาธการ ปรทศน เทยนทอง, วชราภรณ สนทนา, กรณา เทวอกษร, ศศธร เทศนอรรถภาคย, รกฉตร เวทวฒาจารย, กตตมา ไกรพรพรรณ บรรณาธการศลปกรรม ลญจนา นตยพฒน ศลปกรรม เกดศร ขนตกตตกล, ฉตรทพย สรยะ

ผผลตฝายสอวทยาศาสตร สำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.)กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย111 อทยานวทยาศาสตรประเทศไทย ถนนพหลโยธน ต.คลองหนง อ.คลองหลวง จ.ปทมธาน 12120โทรศพท 0 2564 7000 ตอ 71185-6 โทรสาร 0 2564 7016 เวบไซต http://www.nstda.or.th/sci2pub/

งานวจย:

จาก “เอนไซมทนดาง”

ในตวปลวก

สอตสาหกรรมฟอกเยอก

ระดาษ

ตอนรบปงกบเรองนาร:

“สวสดปง: ไดเวลาหยดร

แคงๆ ปลาๆ”

ความเชอกบวทยาศาสตร:

เหดยกษ เกดขนไดอยาง

ไร

เรองเดน

หนาตางขาว วทย-เทคโนฯ โลก:

การดมนำปสสาวะ ชวยบ

ำรงสขภาพ

ไดจรงหรอ!!??

“ง” สตวเลอยคลานอนดบหนงทสรางความหวาดผวาใหผคนยาม ไดพบเจอ หลายคนอาจรสกรงเกยจในรปลกษณของง แตเหตผลสำคญททำให คนไมอยากเขาใกล นาจะเพราะเกรงกลวพษอนรายกาจของมนมากกวา ซง ตามความเปนจรงในธรรมชาตนน งมทงทมพษ และไมมพษ การทเรากลว และหลกเลยงการเผชญหนาไมใชเรองผด เพยงแตการกลวเพราะ “เคยไดยน เขาวามา” นนไมยตธรรมกบง เรองราวของงมใหคนไดพดถงมากมาย แตเรอง เหลานนมนใชรเปลา โอกาสทปนเปนปง เรามาทำความรจกกบงใหดขนกน หนอยดกวา อาจจะไมถงกบตองเปนมตร แตแคไมจตตกเวลาเจอกพอ

สวสดปง:ไดเวลาหยดรแคงๆ ปลาๆรกฉ ตร เวท ว ฒาจารย

ISSN 2286-9298

‹ÍÂâÅ¡¢ŒÍÁÙÅ¢‹ÒÇÊÒÃÇÔ·ÂÒÈÒʵÃ�à¾×èͤسฉบบท 1, เมษายน 2556

2 สาระวทย สวทช. เมษายน 2556

แหวกหญาใหงตน วากนตามสำนวน การ “แหวกหญาใหงตน” นน ไมควรปลอยใหเกดขน แตหากเปนกรณทเราตอง บกปาฝาดงขนมาจรงๆ เราควรจะแหวกหญาใหงตน หรอไม? แลวการแหวกหญาจะทำใหงตนไดจรงหรอ?

โดยธรรมชาต งบางชนดจะมอวยวะพเศษทจบ ความรอนในรางสตวเลอดอนได มนรไดทนทเมอสงม ชวตเขามาใกล แตนนอาจสายเกนไปทเราจะหลบเลยง การเผชญหนาไดทน แมวางไมมห แตกมโครงสราง บรเวณขากรรไกรลางทสามารถรบคลนเสยงทเกดจาก การสนสะเทอนได และหลายชนดมตาทด มนสามารถ มองเหนภาพไดในระยะไกล การแหวกหญาโดยใชไม เขยหญา ตพมไม เคาะตนไมใหเกดเสยงและความ สนไหว จะชวยปลกใหงรตววามสงแปลกปลอมเกดขน แต.. เมองตนแลว จะเกดอะไรขนนน กแลวแตวาเรา กำลงจะเจอกบงอะไร

กรณแรก - งนรกสงบ แตถงรบไมขลาด มง หลายชนด รวมถงตวแมอยางงเหาและ งจงอาง จะเลอยหนเมอภยมาใกลตว แตในภาวะทไมปกต เชน อยในชวงฤด ผสมพนธหรอปองกนอาณาเขต เมอมสงมชวตไมพงประสงคปรากฏตวขน ขางหนา มนกพรอมทจะ “ส” อยางสด ชวตเพอปกปองอาณาเขตของมน

กรณตอมา - ฮารดคอร วอรรเออร แมเราจะทง แหวกหญา ทงเคาะตนไมกระทบพนดน เพอใหมนใจไดวางรแนๆ วา “ฉนมา แลวนะ แกจงหนไปใหไกล” แตยงมง บางชนด เชน งกะปะ งแมวเซา ทเตม ไปดวยเลอดนกสไหลเวยนอยในลำตว อวนสนของมน ถงมนจะรตวแลววา กำลงถกคกคาม แตพวกมนกจะไมหน และไมยอมตกเปนเหยอ มนจะซมรอและขดตวเตรยมพรอมจโจมผบกรกทนท หากผบกรกยงมงมนทจะเขาหา พวกมนกจะไมปลอยใหรอด

กรณสดทาย - งบนหว โปรดอยาลมวางไมไดมแคท พนดน ยงมงอกหลายชนดทเรด เชด หยง ไมตดดน อยางเชน งเขยวหางไหม พวกมนนยมพรางตวอยบนตนไมแม จะเคาะ จะไล พวกมนกไมไป หาก ไมทนสงเกต กอาจกลายเปนผรองรบ คมเขยวของมนได

สรปคอ การแหวกหญาใหงตนนน ทำใหง บางชนดเลอยหนไป แตยงมอกหลายชนดทปกหลกรอ จงหวะ ตวเราเองตองคอยสงเกตระแวดระวงไวใหด หากเหนงกอน กควรรกษาระยะปลอดภยไวอยาคดเขาไปเบยดเบยน

จากโครงโลกนตในกรอบดานบน เปรยบวา คนเกงมกไมขอวด ซงกเหมอนงทมพษรายกาจ แต ไม เคยอวดอางแสดงตวตรงขามกบคนไมมดแต ขอวด กเปรยบเหมอนกบแมงปองทมพษนอยกวา แต ชอบชหางวางทาใหญโต

ในธรรมชาตนน งมทงทมพษ และไมมพษ งบางชนดมพษออนกวาแมงปอง แตขนชอวาง หลก หางไวกอนยอมปลอดภยกวา เพราะในยามคบขน เราคงไมมเวลาพอจะมาวเคราะหไดวามนคองอะไร

งบางชนดกแสนจะเจาเลห หลอกลอใหเรากลว ทงๆ ทมนไมมพษเลยสกนด เจางตวแสบทวานนคอ “งกนขบ” เวลาทมนตกใจกลว จะขดตวซกหวไวใต ลำตว แตจะยกหางทมแถบสแดงอมสมขน และแผใหด คลายหวไวขศตร นอกจากนกยงม “งแสงอาทตย” หรอ งเจดส ทมเกลดมนวาว เมอตองแสงอาทตยจะสะทอนแสงเหนเปนเหลอบสรง ชาวบานเชอวามนมพษแรง โดนกดแลวจะตองตายกอนพระอาทตยขน แตจรงๆ แลวมนไมมพษ แถมยงคอนขางเชองอกดวย

สำหรบกรณทมเวลาพอจะพนจพเคราะหง ทอยตรงหนา แลวพบวามนมลกษณะใกลเคยงกบง 5 กลมตอไปน ขอใหหลกเลยงการปะทะเปนสงทด อยางยง เพราะถาพลาดพลงถกมนฉกเขาไป นน หมายถง “สนชวต” ทเดยว

กลมท 1 งขนาดใหญ ทแผแมเบยได และยกสวนหว

Cover Story

นาคมพษเพยง สรโย เลอยบทำเดโช เชองชาพษนอยหยงโยโส แมงปอง ชแตหางเองอา อวดอางฤทธ

งแสงอาทตย

ภาพ: ยอดชาย ชวยเงน

งกนขบ

ภาพ: ยอดชาย ชวยเงน

งจงอาง

ภาพ: สญชย เมฆฉาย

งเหา

ภาพ: ชาตชาย เชอชาต

ไดสง คอ งจงอาง

กลมท 2 งขนาดกลาง-ใหญ ทแผแมเบยไดและม ดอกจนบรเวณทายทอย คอ กลมงเหา

งจงอาง

ภาพ: สญชย เมฆฉาย

3เมษายน 2556 สาระวทย สวทช.

กลมท 3 งทมลำตวเปนรปทรงสามเหลยม และม ปลองสดำสลบเหลอง หางกด ไดแก งสามเหลยม

กลมท 4 งทมลำตวเปนรปทรงสามเหลยม และม ปลองสขาวสลบดำ คอ งทบสมงคลา

งจงอาง

ภาพ: สญชย เมฆฉาย

งสามเหลยม

ภาพ: ฉตรพรรษ พงษเจรญ

งทบสมงคลา

ภาพ: วทยา อนเรอน

มาถงตรงน เราไดรจกงแลว 9 ชนด โดย 7 ชนด เปนงพษแรงทมอนตรายถงชวต และ อกสองชนด (งกนขบ และงแสงอาทตย) เปนง ไมมพษแตถกกลาวหาวาเปน “อสรพษราย” เรอง ของงยงไมหมดแคน เรายงมเรองราวทนาสนใจ มาใหไดตดตามกนอก แลวพบกนใหมในฉบบหนา

งทบสมงคลา

ภาพ: วทยา อนเรอน

งเขยวหางไหม

ภาพ: รชต โปชยวนช

ขอขอบคณ ดร.ประทป ดวงแค และ ดร.ยอดชาย ชวยเงน สำหรบขอมลและชวยตรวจสอบความถกตองทางวชาการ

กลมท 5 งทมหวเปนรปสามเหลยม เปนลกษณะ เดนของกลมงเขยวหางไหม งกะปะ และงแมวเซา โดยเฉพาะงแมวเซา แมชอจะใหอารมณซมๆ ไรพษสง แตจรงๆ แลวมนวองไวมาก สามารถดดตวกลางอากาศ วกกลบมาฉกเราได และแนนอนวาพษแรงถงตาย

ระเบยงขาว วทย-เทคโนฯ ไทย

ปลวกเปนสตวทสามารถกนไมเปนอาหารไดเพราะมแบคทเรยชวยยอยอาศยอยในลำไส ในลำไส ปลวกมสภาพความเปนดางสง (pH 9.0-11.0) แบคทเรยทอาศยในลำไสปลวกเหลานจงสามารถสรางเอนไซม ทมคณสมบตทนดางออกมายอยเนอไมทกนเขาไปเพอเปลยนไปเปนพลงงานในการดำรงชวตได

จากคณสมบตทโดดเดนของปลวกนเอง ดร. ธดารตน นมเชอ และคณะวจย จากหองปฏบตการ เทคโนโลยเอนไซม หนวยวจยเทคโนโลยทรพยากรชวภาพ ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ไบโอเทค) สำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) จงใหความสนใจกบเอนไซมทนดางท ผลตจากแบคทเรยในลำไสของปลวก เพอนำมาใชประโยชนในกระบวนการฟอกเยอกระดาษ เนองจากในกระบวนการ ฟอกเยอกระดาษ กจะมคาพเอชเปนดางสงเชนเดยวกน

คณะวจยไดคดแยกยนทสรางเอนไซมทนดางจากแบคทเรยในลำไสปลวก แลวนำมาใสในแบคทเรยเจาบานอกชนดหนงซง เจรญเตบโตไดดในหองปฏบตการ ทำใหแบคทเรยเจาบานทคดเลอกมานผลตเอนไซมทนดางไดในปรมาณมากในเวลาทรวดเรว โดยให ชอวา “ENZbleach” และไดนำมาใชในกระบวนการฟอกเยอกระดาษ

ขอดของ ENZbleach คอ ชวยลดปรมาณการใชสารเคม ลดขนตอน ลดตนทนในกระบวนการผลต และยงชวยรกษาคณภาพสงแวดลอมดวย ขณะทคณภาพกระดาษทได ไมตางจากกระดาษทผลตจากกระบวนการฟอกเยอดวยสารเคมแบบดงเดม

ผลงานวจยนไดรบรางวลเหรยญทองในงาน 2012 Taipei International Invention Show & Technomart (INST 2012) ณ กรงไทเป ประเทศไตหวน ซงจดขนเมอวนท 20-23 กนยายน 2555 โดยสภาสงเสรมการสงออกแหงไตหวน (TAITRA) รวมกบ Taiwan World Trade Center (TWTC)

จาก “ปลวก” ส “เอนไซมทนดาง” เ

พออตสาหกรรมฟอกเยอกระดาษ

รกษาสงแวดลอมกตตมา ไกรพรพรรณ

4 สาระวทย สวทช. เมษายน 2556

ปญหาการแพรระบาดของไวรสในกง ไมวาจะเปนไวรสทอรา (Taura Syndrome Virus: TSV) และไวรสตวแดงดวงขาว (White Spot Syndrome Virus: WSSV) เปนปญหาสำคญตออตสาหกรรมเลยงกงของประเทศไทย และ กอใหเกดการสญเสยตออตสาหกรรมเลยงกงอยางมาก

วธการตรวจสอบเชอไวรสในกงแบบเดมใชวธ Polymerase Chain Reaction (PCR) ซงมขอจำกดทงในเรองราคาทแพง ใชเวลาในการตรวจนาน และสารเคมทใชในการตรวจ เชอกเปนสารกอมะเรง

จากขอจำกดเหลานจงเปนแรงบนดาลใจให ดร.อดสร เตอนตรานนท ผอำนวยการฝายหนวย ปฏบตการวจยนาโนอเลกทรอนกสและเครองกล จลภาค เนคเทค นายอศวพงษ ทรพยพฒน และ นายคทา จารวงศรงส นกวจย ศนยเทคโนโลย อเลกทรอนกส และคอมพวเตอรแหงชาต (เนคเทค) และคณวรรณสกา เกยรตปฐมชย นกวจยจากหนวยวจยเพอความเปนเลศ เทคโนโลยชวภาพกง หนวยงานภายใตความรวมมอระหวางศนยพนธวศวกรรม และเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ไบโอเทค) และมหาวทยาลยมหดล พฒนา เครองวดความขนสำหรบตรวจเชอไวรสในกงและผลตนำยาตรวจเชอไวรสสำหรบ เทคนค LAMP ขน โดยอาศยเทคนคแลมป (Loop – mediated isothermal amplification) รวมกบหลกการวดการดดกลนแสง

เทคนคแลมป เปนเทคนคทชวยเพมปรมาณดเอนเอของเชอไวรสทกอโรค ในกง ผลของปฏกรยาแลมปจะทำใหเกดความขน (turbidity) ซงเปนตวบงช การเพมปรมาณดเอนเอของเชอไวรสทกอโรคในกง และตรวจวดผลผลตแลมป ดวยการวดความขน (LAMP Turbidimetry) หรอการดดกลนแสง ซงสามารถ เปรยบเทยบ (Calibration) เปนคาปรมาณของเชอไวรสตวอยาง โดยแสดงผล

“เครองวดความขนสำหรบต

รวจเชอไวรสในกง” แมนยำแล

ะวองไวเพอเกษตรกรไทย

ผานหนาจอคอมพวเตอรตามระบบ Real-time ความขน จากปฏกรยาของเทคนคแลมปทเกดขนน จะเปนตวชวด ปรมาณการตดเชอไวรสได นนคอ ยงขนมากกหมายถง การตดเชอยงมาก โดยใชเวลาในการทดสอบประมาณ 30 นาท เทานน ซงรวดเรวกวาการทดสอบ PCR แบบดงเดมทตองใช

เวลาในการตรวจสอบอยางนอย 3-4 ชวโมง ดงนน วธการตรวจแบบใหมนจงชวย ประหยดเวลาในการทำงาน อกทงยงมขนาดทพกพาไดสะดวก เหมาะแกการใชงาน ในภาคสนาม ชวยลดตนทนการผลตและเพมขดความสามารถในการแขงขนและยกระดบคณภาพชวตของเกษตรกรไทยไดเปนอยางด

ผลงานดงกลาวถอเปนตวอยางความสำเรจทเกดจากความรวมมอกนระหวาง นกวจยจากสองศนยแหงชาต ในสงกดสำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลย แหงชาต (สวทช.) ททำงานรวมกน ผลงานวจยนไดรบรางวลผลงานประดษฐ คดคน ระดบด ประจำป 2555 ในสาขาดานเกษตรศาสตรและอตสาหกรรม การเกษตร จากสภาวจยแหงชาต และไดถายทอดเทคโนโลยใหกบบรษท โมบลส ออโตมาตา จำกด

ปญหาสวบนใบหนา ถอเปนอกหนงปญหาทเปนเรองใหญสำหรบหลายคนเลยทเดยว ตลาดของผลตภณฑรกษาสวมมลคา สงกวา 1,000 ลานบาทตอป และมแนวโนมการขยายตวเฉลย 8-10% ตอป ดร.พกลทอง ขอเพมทรพย และ ดร.สวมล สรสโม นกวจยจากศนยนาโนเทคโนโลยแหงชาต (นาโนเทค) สำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) ไดคดคน และพฒนาแผนแปะสว (Q ACNES) ทข นรปจากกระบวนการปนเสนใยไฟฟาสถต (Electrospinning process) ทำใหไดแผนแปะทมองคประกอบเปนเสนใยทมขนาดเสนผานศนยกลางเลกระดบนาโนเมตร สงผลใหแผนแปะสวทได มคณสมบตทโดดเดนกวาแผนแปะสวทวไปทมจำหนายอยทางการคา ทงในแงของการระบายอากาศ ความบาง เรยบเนยน และพนทผวสมผสทมากขนหลายเทาตว ทำใหการปลดปลอยสารสำคญเกดขนอยางมประสทธภาพ ทนทหลงจากใช และจากผลจากการทดสอบทางคลนกพบวา แผนแปะสว Q ACNES ไมกอใหเกดการ ระคายเคอง และ 95% ของผทดสอบใชแผนแปะสว Q ACNES มอาการอกเสบของสวลดลง หลงจาก การใชแผนแปะ 2 ชนอยางตอเนองในระยะเวลา 24 ชวโมง ปจจบนผลตภณฑแผนแปะสว Q ACNES พรอมถายทอดเทคโนโลยสนกลงทนเพอผลตและ จำหนายในเชงพาณชยตอไปแลว นอกจากน แผนแปะสว Q ACNES ยงไดรบรางวลผลงานวจยทนา ลงทน ในงาน NSTDA Investors’ Day ประจำป 2555 ดวย

แผนแปะสว

หนงในผลงานวจย

ทนาลงทนทางธรกจ

5เมษายน 2556 สาระวทย สวทช.

ความเชอกบ

วทยาศาสตร

จ มพล เหมะค ร นทร เรองราวหรอเหตการณทเกยวกบการพบพชแปลก สตวแปลก วตถประหลาด หรอปรากฏการณอนนาพศวงทงหลาย แลวผคนพากนไปกราบไหวเพอขอโชคลาภ มกจะปรากฏเปนขาวอยเนองๆ อยางตอเนองในสงคมไทย และมโอกาส ทจะเกดขนไดอกในอนาคต ดงนน เพอใหคลายความสงสยของปมปรศนาในเรองแปลกดงกลาว อกทงยงเปนการให ขอมล ความรทถกตอง และวธคดทเปน วทยาศาสตรแกประชาชน....คอลมน ความเชอกบวทยาศาสตร จงไดรวบรวม เรองราวแปลกทเคยเปนขาว พรอมทงคำอธบายจากนกวทยาศาสตร นกวจย หรอผเชยวชาญในสาขาทเกยวของมา นำเสนอผอานทกทาน

ขาวการพบเหดยกษตามจงหวดตางๆ ของประเทศไทย มมาเปนระยะๆ

ดร.ธรดา หวงสมบรณด จากภาควชาพฤกษศาสตร คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ไดใหขอมล เกยวกบเรองเหดยกษนวา

ในธรรมชาตมโอกาสเกดขนได แตไมบอย ในบานเราไมเคยมการศกษาเรองเหดยกษเปนการเฉพาะ เพราะ ปกตกเกดไมมาก จะวาแปลกกแปลก ทำใหเปนขาว แตเหดยกษทวาน อาจขนและเตบโตเฉพาะทกได ตามสภาพแวดลอมทเอออำนวย เชน มแหลงอาหารด เราอาจพสจนไดโดยการนำสปอรซงเปนสวนทจะเจรญ เปนเสนใยราและพฒนาเปนเหดนน ไปเพาะทอน แลวดวาจะยงขนเปนเหดยกษอกหรอไม ถาไมเจรญเปน เหดยกษ กแสดงวาปจจยแวดลอมนาจะมผลตอการเจรญ แตถาเปนเพราะสายพนธทเปนเหดยกษเอง หากไป

เพาะทอนกมโอกาสทจะเจรญเปนเหดยกษได

โดยสรป เหดยกษเหลาน มโอกาสเกดขนไดในธรรมชาต แตเกดไมบอยนก สาเหตทเกด อาจมาจากหลายปจจย ไดแก

• สภาพแวดลอม เชน แหลงอาหาร บรเวณนนอาจมอาหารทสมบรณ เชน ใน ดนหรอขอนไมซงเปนททเหดขน หรอมอณหม แสงแดด และความชน ทชวย เอออำนวยใหเหดเจรญไดด หากจะพสจนในเรองน กอาจทำไดโดยการนำสปอร ไปเพาะในทอน แลวดวาจะยงขนเปนเหดยกษอกหรอไม

• พนธกรรม ถาเปนสายพนธของเหดเอง เมอมการสบพนธและเจรญใหมกจะเปน เหดยกษตามนนได แตถาเปนการกลายพนธ บางชนดกลายพนธแลวอยได ตลอดไป แตบางชนดกลายพนธแลวถาไมเหมาะสมตอการดำรงชวต กจะเกด การปองกนตวเองโดยทำใหเซลลทผดปกตนนหายไป หรอเซลลเกดการซอมแซม ตวเองใหกลบมาเปนปกต หรออาจเกดจากยนผดปกต คอมการสรางเซลลขยาย เพมมากผดปกต ทำใหเหดมขนาดใหญขน

เหดยกษ เกดขนไดอยางไร

6 สาระวทย สวทช. เมษายน 2556

หองภาพวทย Sci-Gallery

เทคโนโลย ไมโครอะเรย (Microarray Technology) คอ เทคโนโลยทจำเปนตอการพฒนา สนคาเกษตรใหมคณภ า พ แ ผน ไมโครอะเรยทผลตขน ผวจยสามารถ นำยนทตองการวจยนบพนยนมา spot ลงบน glass slide ไดพรอมๆ กน ซงเรยกวา DNA chip แลวนำ แผน DNA chip ไปใชในการศกษาเปรยบเทยบการแสดงออกของยน ในกงกลาดำ เชน นำแผน DNA chip ไปเปรยบเทยบกงทเจรญพนธกบกง ทไมเจรญพนธ เพอดวามยนอะไรท แสดงออกตางกน จะทำใหสามารถ แกไขปญหาจากตนตอได

DNA CHIP

ภาพจาก หองปฏบตการไมโครอะเรยแบบครบวงจร ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ไบโอเทค)

หนาตางขาว วทย-เทคโนฯ โลก

ดมปสสาวะตวเองมผลดจรงหรอ? การดม “ปสสาวะ” เพอบำรง สขภาพ แมฟงดพกล แตเปนความเชอ ทมมายาวนานนบศตวรรษแลว โดยเมอ ราว 50 ปกอนครสตกาล ชาวเคลต ในคาบสมทรไอบเรย ใชปสสาวะบวนปาก เพอใหฟนขาว ตำราอายรเวทเกาแกของ

รางกายมมากเกนไปกสงผลเสยได เชน ทำใหรางกายขาดนำ คลายกบเวลาดม นำทะเลแลวเกดอาการเปนพษ โดยหาก ม โพแทสเซยมไอออนสงมากทำให หวใจวายได ซงทผานมามการนำ โพแทส- เซยมคลอไรด มาฉดเขาเสนเลอด เปน หนงในวธประหารชวตนกโทษดวย แน นอนว าท ก ว นน ย ง ไ ม ม หลกฐานทางการแพทยทพสจนไดวา

การดมปสสาวะจะชวยรกษาบำบดโรค ไดจรง แตมขอเสยทอาจเกดขนไดตามท กลาวมา ฉะนนผทสนใจดมปสสาวะรกษา โรคอาจตองคดพจารณาใหถถวนเสยกอน

ทมาขอมลhttp://www.popsci.com/science/article/ 2011-03/fyi-it-ever-ok-drink-your-own-urine

ภาพhttp://www.totalprosports .com/blog/ wp-content/uploads/2009/10/lyoto-machi-da-and-father-drink-urine2.jpeghttp://mrbarlow.files.wordpress .com/ 2008/11/urine.jpg

อนเดย กลาวถงโยคทกลวปากดวยนำ ปสสาวะกอนการดมนำเสยอก นตยสาร Popular Science อธบายขอสงสยเรองนวา ความจรงแลว ในนำปสสาวะของคนเรา 95% เปนนำ และอก 5% เปนของเสยอนๆ ทมสาร อเลกโทรไลตตางๆ เชน โซเดยมไออน คลอไรดไอออน และโพแทสเซยมไอออน เปนองคประกอบ ซงไอออนเหลานหาก

วชราภรณ สนทนา

ปร ท ศน เท ยนทอง

7เมษายน 2556 สาระวทย สวทช.

บานน กค ด

รางวลประจำฉบบท 1 รางวลท 1 เสอยดสดจด “Watson and Crick” จำนวน 1 รางวลรางวลท 2 พวงกญแจตกตานาโน จำนวน 1 รางวลรางวลท 3 จานรองแกว “แอลเบรต ไอนสไตน” จำนวน 1 รางวลรางวลชมเชย สมดโนต สวทช จำนวน 5 รางวล

Quiz

Innovative Product จาก สวทช. เพอสงเสรมการเรยนรเรอง ดเอนเอ ซงเปนสารพนธกรรมของสงมชวตและการสบทอดดเอนเอของสงมชวต โดยมกลมเปาหมายเพอใหเยาวชน หรอครอาจารยทตองการสอการเรยนร เพอเสรมกจกรรมการศกษา หรอผทสนใจสามารถเขาใจทฤษฎและหลกการ ของการถายทอดลกษณะทางพนธกรรมของสงมชวตไดงายขน

สนใจ ตดตอ สอบถามและสงซอไดท ศนยหนงสอ สวทช.โทรศพท 0 2564 7000 ตอ 1179-80 Email: cyberbookstore@nstda.or.thFacebook: ศนยหนงสอ สวทช.

ราคา ชดละ 890 บาท

พเศษ!! สำหรบหนวยงาน ทซอเพอการศกษา

ราคา ชดละ 800 บาท !!

สอการเรยนร

ดเอนเอโมเลกลชวต

สวสด ค ณผ อ านท กท าน

ในฉบบปฐมฤกษ ของ “สาระวทย” น “เหมยว” และคอลมน Sci Quiz มคำถามมาใหผอานไดรวมสนกกน

เปนททราบกนดวาในเดอนเมษายนน มเทศกาล สำคญของประเทศไทยเรา นนกคอเทศกาลสงกรานต และในวนท 14 เมษายน ซงถอเปน “วนครอบครว” หลายคนทไปเรยนหรอทำงานตางถน คงมโอกาสกลบ

บานเพอมารวมญาตกนในวนน เหมยวกมโปรแกรมไปรวมญาตครอบครวของเหมยว เชนกน!!

พดถงญาต เหมยวไมอยากจะคยเลยวา แมวบานอยางเหมยวเนย มญาต อยเกอบทวโลก ไมวาจะเปนสงโตแอฟรกา เสอเบงกอลทอนเดย ลงซแคนาดา เสอดาวหมะแหงหมาลย ฯลฯ แมวาภายนอกพวกเราจะดแตกตางกน แตในความแตกตางนนกมความเหมอนซอนอย พวกเราทงหมดจงถกจดใหอยในวงศ Felidae

ดวยกน ถาไมมการจดจำแนกหมวดหมสงมชวต เหมยวคงไมมวนรวามญาตเยอะ ขนาดน

วาแต.... “ใครกนนะ ทเปนคนรเรมจำแนกสงมชวตออกเปนหมวดหม เปนคนแรกของโลก”

เพอนๆ ชวยเหมยวหาคำตอบท ถาไดคำตอบแลวใหสงมาบอกเหมยวท กองบรรณาธการสาระวทย ฝายสอวทยาศาสตร สำนกงานพฒนาวทยาศาสตร และเทคโนโลยแหงชาต 111 อทยานวทยาศาสตรประเทศไทย ถ.พหลโยธน ต.คลองหนง อ.คลองหลวง จ.ปทมธาน 12120 หรอสงทางโทรสารหมายเลข 0 2564 7016 หรอทาง e-mail ท sciquiz@nstda.or.th อยาลมเขยนชอ ทอย มาดวยละ

หมดเขตสงคำตอบ วนท 30 เมษายน 2556 เฉลยคำตอบ และประกาศ รายชอผไดรบรางวลในสาระวทย ฉบบท 3 สำหรบของรางวล ทางเราจะจดสง ไปใหทางไปรษณย

8 สาระวทย สวทช. เมษายน 2556

...

(Black Hole)...

(stem cell)... (Black Hole)

?

?

(stem) ?

ชอ/สกล..............................................................................................................

ทอยปจจบนจงหวด............................................................................................

E-mail ...............................................................................................................

วฒการศกษา (โปรดระบสาขาทจบ)...................................................................

อาชพปจจบน คร/อาจารย นกเรยน (ชน...................)

นสต/นกศกษา (ป.......คณะ..................................................)

รบราชการ/พนง.รฐวสาหกจ พนง.บรษทเอกชน

ธรกจสวนตว อนๆ.................................

วนท ......................................................................................

ใบสมครสมาชก

สทธพเศษสำหรบสมาชก

ไดรบนตยสารอเลกทรอนกส สาระวทย อยางตอเนองทางอเมล ตามททานไดแจงไวในใบสมครสมาชกโดยไมเสยคาใชจายใดๆ

ไดรบสทธซอหนงสอของ สวทช. ลด 20% คาจดสงฟร! (เฉพาะในประเทศ) โดยแจงชอสกลและอเมลของทานในการสงซอทกครง

หมายเหต 1. ทานสามารถสงไฟลหรอถายเอกสารแบบฟอรมนเพอใหทานอนทสนใจ

สมครเปนสมาชกได

2. โปรดสงใบสมครกลบมายงกอง บ.ก. ตามทอยขางลาง หรอทางโทรสาร

หรอทางอเมล

กองบรรณาธการ สาระวทย

ฝายสอวทยาศาสตร สำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต

111 อทยานวทยาศาสตรประเทศไทย

ถ.พหลโยธน ต.คลองหนง อ.คลองหลวง

จ.ปทมธาน 12120

โทรสาร 0 2564 7016

e-mail: sarawit@nstda.or.th

เรอง: ดร. ชน

ภาพ: Artbox

สาระวทย เปนนตยสารอเลกทรอนกส (e-magazine) รายเดอน มจดประสงคเพอเผยแพรขอมลขาวสารและความรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยทงของไทยและตางประเทศ โดยจะยอยและยอขอมลใหอานงาย และเนอหาไมยาวมาก ใหแกกลมผอานทเปนเยาวชน และประชาชนทวไปทสนใจในเรองดงกลาว โดยสามารถดาวนโหลดไดฟรท www.nstda.or.th/sci2pub/ หรอ บอกรบเปนสมาชกไดโดยไมเสยคาใชจายใดๆ จดทำโดย ฝายสอวทยาศาสตร สำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (National Science and Technology Development Agency, NSTDA) หรอ สวทช.

© สงวนลขสทธในประเทศไทยตาม พ.ร.บ. ลขสทธ โดย สำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต หามลอกเลยนไมวาสวนหนงสวนใดของหนงสอเลมนนอกจากจะไดรบอนญาต

ขอความตางๆ ทปรากฏในนตยสารอเลกทรอนกสฉบบน เปนความเหนโดยอสระของผเขยน สำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต ไมจำเปนตองเหนพองดวย

‹ÍÂâÅ¡¢ŒÍÁÙÅ¢‹ÒÇÊÒÃÇÔ·ÂÒÈÒʵÃ�à¾×èͤس