Blessings Of Forgiveness(मुआफ़ करने की बरकात)

1 }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚÝï ÜUè Ï¢ÚÜU¢¼

لو علی سید لوۃ والش طسلینالنر الحند ہلل رب العلنین والص

ا بعد الرجیه !ام یط الش الرحیه ط فاعوذ باہلل م ط بشه اہلل الرحن

ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ÜUè ÈGUÁ¢GèH¼

S¢ÚÜU¢Úï }¢ÎèÝ¢, Ú¢ãG¼ï ÜGUËÏ¢¢ï S¢èÝ¢ 6 ÜU¢ ÈGUÚ}¢¢Ýï Ï¢¢

ÜGUÚèÝ¢ ãñ : “Á¢é}¢é¥G¢ ÜïU çÎÝ }¢éÛ¢ ÐÚ ÜUS¢Ú¼ S¢ï ÎéMÎ |¢ïÁ¢¢ ÜUÚ¢ï v²êæçÜU ²ïã

²¢ñ}¢ï }¢àãêÎ ãñ, §S¢ çÎÝ çÈGUçÚà¼ï ãG¢çÁ¢GÚ ã¢ï¼ï ãñ´, Á¢Ï¢ ÜU¢ï§ü à¢wGS¢ }¢éÛ¢ ÐÚ

ÎéMÎ |¢ïÁ¢¼¢ ãñ ¼¢ï ©S¢ ÜïU ÈGU¢çÚx¢G ã¢ïÝï ¼ÜU ©S¢ ÜU¢ ÎéMÎ }¢ïÚï S¢¢}¢Ýï Ðïà¢

ÜUÚ çÎ²¢ Á¢¢¼¢ ãñ J” ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥Ï¢ê ÎÚÎ¢ 5 ÜU¢ Ï¢²¢Ý ãñ

çÜU }¢ñ´ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : “(²¢ ÚS¢êHËH¢ã 6) ¥¢ñÚ ¥¢Ð

6 ÜïU ç±S¢¢H ÜïU Ï¢¢’Î v²¢ ã¢ïx¢¢ ?” §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ :

“ã¢æ ! (}¢ïÚè Á¢G¢çãÚè) ±ÈGU¢¼ ÜïU Ï¢¢’Î |¢è (}¢ïÚï S¢¢}¢Ýï §S¢è ¼GÚãG Ðïà¢ çÜU²¢

Á¢¢»x¢¢ J”) تاکل اجشاد الىبیاء و علی الرض ا اہلل ح Ýè ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ Ýï’¢² ا

Á¢G}¢èÝ ÜïU çH²ï ¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢ J ÜïU çÁ¢S}¢¢ï´ ÜU¢ ¶¢Ý¢ ãGÚ¢}¢

ÜUÚ çÎ²¢ ãñ J” یرزق اہلل حی ی فيب ÐS¢ ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÜU¢ ÝÏ¢è çÁ¢G‹Î¢ ã¢ï¼¢ ãñ

¥¢ñÚ ©S¢ï çÚÁGÜGU |¢è ¥G¼G¢ çÜU²¢ Á¢¢¼¢ ãñ J” (x¢éHÎS¼» ÎéMÎ¢ï S¢H¢}¢, S¢. 130) (٢٣٦١، حدیث:٢٩٢/ ٢۔۔۔۔۔۔اخل، هذکر وفات،کتاب اجلنائز،باب ه)ابن ماج

ãñ ÜUÚ}¢ ãè ÜUÚ}¢ çÜU S¢éÝ¼ï ãñ´

¥¢Ð wG¢éà¢ ã¢ï ÜïU Ï¢¢Ú Ï¢¢Ú ÎéMÎ

<

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ã}¢ï´ |¢è ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUÚ ÜïU çÏ¢H wG¢éS¢êS¢

Á¢é}¢é¥G¼éH }¢éÏ¢¢ÚÜU ÜïU çÎÝ ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ÜUè ÜUS¢Ú¼ ÜUÚÝè Ó¢¢çã²ï çÜU

¥ãG¢ÎèS¢ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ }¢ï´ §S¢ Ú¢ïÁ¢G ÜUS¢Ú¼ S¢ï ÎéMÎï Ð¢ÜU ÜUè ¶G¢S¢ ¼G¢ñÚ ÐÚ

¼¢ÜUèÎ ÜUè x¢§ü ãñ ¥¢ñÚ Á¢G}¢èÝ, ¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢ J ÜïU }¢éÏ¢¢ÚÜU

çÁ¢S}¢¢ï´ ÜU¢ï v²êæ Ýãè´ ¶¢¼è ? §S¢ ÜUè §ü}¢¢Ý ¥ÈGUÚ¢ïÁ¢G ±Á¢ã Ï¢²¢Ý ÜUÚ¼ï ãé±ï

ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GËH¢}¢¢ ¥GÏÎéÚüªÈGU }¢Ý¢±è P §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : Á¢G}¢èÝ

¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢ J ÜïU }¢éÏ¢¢ÚÜU ÜGUÎ}¢¢ï ÜïU Ï¢¢ïS¢¢ï´ S¢ï }¢éà¢ÚüÈGU

www.dawateislami.net


ã¢ï¼è ãñ ¥¢ñÚ §S¢ï ²ïã S¢¥G¢Î¼ ç}¢H¼è ãñ çÜU ¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢

J ÜïU }¢éÏ¢¢ÚÜU ¥Á¢S¢¢}¢ Á¢G}¢èÝ S¢ï }¢S¢ ã¢ï¼ï ãñ´ ¼¢ï ²ïã ©Ý ÜïU

çÁ¢S}¢¢ï´ ÜU¢ï ÜñUS¢ï ¶¢ S¢ÜU¼è ãñ ? (٢٨٦٢:احلدیث ،حتت٢/٣١٦،ۃ)فیض القدیر،حرف اذلمز

¥ç}Ï¢²¢ ÜU¢ï |¢è ¥Á¢H ¥¢Ýè ãñ }¢x¢Ú »ïS¢è çÜU ÈGUÜGU¼G ¥¢Ýè ãñ

çÈUÚ ©S¢è ¥¢Ý ÜïU Ï¢¢’Î ©Ý ÜUè ãG²¢¼ ç}¢SHï S¢¢çÏ¢ÜGU ±¢ïãè çÁ¢S}¢¢Ýè ãñ

MãG ¼¢ï S¢Ï¢ ÜUè ãñ çÁ¢G‹Î¢ ©Ý ÜU¢ çÁ¢S}¢ï ÐéÚ ÝêÚ |¢è MãG¢Ýè ãñ

(ãGÎ¢§ÜïGU Ï¢çwGà¢à¢, S¢. 372)

<

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ãéGS¢êHï S¢±¢Ï¢ ÜUè ¶G¢ç¼GÚ Ï¢²¢Ý S¢éÝÝï

S¢ï ÐãHï ¥ÓÀè ¥ÓÀè çÝÄ²¼ï´ ÜUÚ Hï¼ï ãñ´ !

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ 6 : ’’ ىیۃ النو خیر م ‘‘ عنلہ م }¢éS¢H}¢¢Ý

ÜUè çÝÄ²¼ ©S¢ ÜïU ¥G}¢H S¢ï Ï¢ïã¼Ú ãñ J (۱۴۹۵حدیث ۵۸۱ص ۶)ادلعجم الکبری للطرباین ج

Î¢ï }¢ÎÝè ÈêUH :-

(1) çÏ¢x¢GñÚ ¥ÓÀè çÝÄ²¼ ÜïU çÜUS¢è |¢è ¥G}¢Hï ¶GñÚ ÜU¢ S¢±¢Ï¢ Ýãè´ ç}¢H¼¢ J

(2) çÁ¢¼Ýè ¥ÓÀè çÝÄ²¼ï´ çÁ¢G²¢Î¢, ©¼Ý¢ S¢±¢Ï¢ |¢è çÁ¢G²¢Î¢ J

Ï¢²¢Ý S¢éÝÝï ÜUè çÝÄ²¼ï´

çÝx¢¢ãï ÝèÓ¢è çÜU²ï wG¢êÏ¢ ÜU¢Ý Hx¢¢ ÜUÚ Ï¢²¢Ý S¢éÝêæx¢¢ ÅïÜU

Hx¢¢ ÜUÚ Ï¢ñÆÝï ÜïU Ï¢Á¢¢» §GË}¢ï ÎèÝ ÜUè ¼¢’Á¢Gè}¢ ÜUè ¶G¢ç¼GÚ Á¢ã¢æ ¼ÜU ã¢ï

S¢ÜU¢ Î¢ï Á¢G¢Ýê Ï¢ñÆêæx¢¢ Á¢GMÚ¼Ý çS¢}¢Å S¢ÚÜU ÜUÚ ÎêS¢Úï ÜïU çH²ï Á¢x¢ã

ÜéUà¢¢Î¢ ÜUMæx¢¢ {vÜU¢ ±x¢GñÚ¢ Hx¢¢ ¼¢ï S¢Ï¢í ÜUMæx¢¢, Í¢êÚÝï, çÛ¢ÇGÜUÝï ¥¢ñÚ

©HÛ¢Ýï S¢ï Ï¢Ó¢êæx¢¢ و ص ، ہ ـالل وااذک ا علی الح ل لی الل اتوبو ،ب ی ب ہ ـا ±x¢GñÚ¢ S¢éÝ ÜUÚ S¢±¢Ï¢

ÜU}¢¢Ýï ¥¢ñÚ S¢Î¢ Hx¢¢Ýï ±¢H¢ï´ ÜUè çÎHÁ¢ê§ü ÜïU çH²ï Ï¢éH‹Î ¥¢±¢Á¢G S¢ï

Á¢±¢Ï¢ Îêæx¢¢ Ï¢²¢Ý ÜïU Ï¢¢’Î wG¢éÎ ¥¢x¢ï Ï¢ÉG ÜUÚ S¢H¢}¢ ± }¢éS¢¢ÈGUãG¢ ¥¢ñÚ

§ÝçÈGUÚ¢Îè ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUMæx¢¢ J

<



Ï¢²¢Ý ÜUÚÝï ÜUè çÝÄ²¼ï´

}¢ñ´ |¢è çÝÄ²¼ ÜUÚ¼¢ ãêæ ¥ËH¢ã 1 ÜUè çÚÁ¢G¢ Ð¢Ýï ¥¢ñÚ

S¢±¢Ï¢ ÜU}¢¢Ýï ÜïU çH²ï Ï¢²¢Ý ÜUMæx¢¢ Îï¶ ÜUÚ Ï¢²¢Ý ÜUMæx¢¢ Ð¢Úã

14, S¢êÚ¼é‹ÝãìGH, ¥¢²¼ 125 : لی سبی ربک بالحکنۃ والنوعظۃ الحشيۃ ل ادع ا (¼Á¢ü}¢»

ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¥ÐÝï ÚÏ¢ ÜUè Ú¢ã ÜUè ¼GÚÈGU Ï¢éH¢¥¢ï ÐvÜUè ¼ÎÏ¢èÚ ¥¢ñÚ

¥ÓÀè ÝS¢èãG¼ S¢ï) ¥¢ñÚ Ï¢é¶G¢Úè à¢ÚèÈGU ÜUè ãGÎèS¢ 4361 }¢ï´ ±¢çÚÎ §S¢

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ 6 : یۃ ا لو بلغواعنی و ²¢’Ýè “ÐãéæÓ¢¢ Î¢ï }¢ïÚè

¼GÚÈGU S¢ï ¥x¢Ó¢ïü »ÜU ãè ¥¢²¼ ã¢ï” }¢ïæ çÎ²ï ãé±ï ¥ãGÜU¢}¢ ÜUè ÐñÚ±è ÜUMæx¢¢

ÝïÜUè ÜU¢ ãéGv}¢ Îêæx¢¢ ¥¢ñÚ Ï¢éÚ¢§ü S¢ï }¢‹¥G ÜUMæx¢¢ ¥à¥G¢Ú ÐÉG¼ï ÝèÁ¢G

¥GÚÏ¢è, ¥´x¢íïÁ¢Gè ¥¢ñÚ }¢éçàÜUH ¥ËÈGU¢Á¢G Ï¢¢ïH¼ï ±vG¼ çÎH ÜïU §wGH¢S¢ ÐÚ

¼±ÁÁ¢¢ïã Ú¶êæx¢¢ (²¢’Ýè ¥ÐÝè §GçË}¢Ä²¼ ÜUè {¢ÜU çÏ¢Æ¢Ýè }¢vGS¢êÎ ãé§ü ¼¢ï

Ï¢¢ïHÝï S¢ï Ï¢Ó¢êæx¢¢) }¢ÎÝè ÜGU¢çÈGUHï, }¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼, ÝèÁ¢G ¥GH¢ÜGU¢§ü

Î¢ñÚ¢ Ï¢Ú¢» ÝïÜUè ÜUè Î¢’±¼ ±x¢ñGÚ¢ ÜUè Úx¢GÏ¢¼ çÎH¢ªæx¢¢ ÜGUãìÜGUã¢ Hx¢¢Ýï

¥¢ñÚ Hx¢±¢Ýï S¢ï Ï¢Ó¢êæx¢¢ ÝÁ¢GÚ ÜUè çãGÈGU¢Á¢G¼ ÜU¢ Á¢ïGãìÝ Ï¢Ý¢Ýï ÜUè ¶G¢ç¼GÚ

ãGœ¢H §}¢ÜU¢Ý çÝx¢¢ãï ÝèÓ¢è Ú¶êæx¢¢ J

<

Ï¢²¢Ý ÜïU }¢ÎÝè ÈêUH

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ¥¢Á¢ ÜïU Ï¢²¢Ý ÜU¢ }¢¢ñÁG¢ê¥G ãñ......

“}¢é¥G¢ÈGU ÜUÚÝï ÜUè Ï¢ÚÜU¢¼ ! ! !”

S¢Ï¢ S¢ï ÐãHï }¢ñ´ ¥¢Ð ÜU¢ï ÝçÏ¢Ä²ï ÜUÚè}¢, ÚªÈéUGÚüãGè}¢ 6

ÜïU ¥GzG±¢ï ÎÚ x¢éÁ¢GÚ S¢ï }¢é¼¥GçËHÜGU »ÜU ±¢çÜGU¥G¢ S¢éÝ¢ªæx¢¢, §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î

}¢¢ñÁG¢ê¥G ÜUè }¢éÝ¢S¢Ï¢¼ S¢ï Ó¢‹Î ¥¢²¢¼ï ÜéUGÚ¥¢Ýè ¥¢ñÚ ¥ãG¢ÎèS¢ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ |¢è

Ï¢²¢Ý ÜUMæx¢¢ J §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î Ï¢éÁG¢éx¢¢üÝï ÎèÝ رحنہه اہلل النبین ÜïU ¥GzG±¢ï ÎÚ x¢éÁ¢GÚ

ÐÚ }¢Ï¢Ýè Ó¢‹Î ±¢çÜGU¥G¢¼ |¢è ¥¢Ð ÜïU x¢¢ïà¢ x¢éÁ¢G¢Ú ÜUMæx¢¢ ¥¢ñÚ ¥¢ç¶GÚ }¢ï´



Á¢ê¼ï ÐãÝÝï ÜïU }¢ÎÝè ÈêUH Ðïà¢ ÜUMæx¢¢ J ¥¢§²ï ! S¢Ï¢ S¢ï ÐãHï çãGÜU¢²¼

S¢éÝ¼ï ãñ´ J

S¢ÚÜU¢Ú 6 ÜU¢ ¥GzG±¢ï ÎÚ x¢éÁ¢GÚ

ÈGUyãGï }¢vÜU¢ ÜïU }¢¢ñÜGU¥G ÐÚ Á¢Ï¢ ÝçÏ¢Ä²ï ¥ÜUÚ}¢ 6

}¢vÜU¼éH }¢éÜUÚü}¢¢ (M ) }¢ï´ Î¢ç¶GH ãé±ï ¼¢ï §SH¢}¢ ÜïU ÐvÜïU

Îéà}¢Ý, ¥Ï¢ê Á¢ãìH ÜïU Ï¢ïÅï §GÜUÚ}¢¢ (Á¢¢ï ¥|¢è }¢éS¢H}¢¢Ý Ýãè´ ãé±ï ‰¢ï) Ýï

ÜUã¢ çÜU }¢ñ´ »ïS¢è S¢Ú Á¢G}¢èÝ }¢ï´ Ýãè´ Úãêæx¢¢, Á¢ã¢æ }¢éÛ¢ï ¥ÐÝï Ï¢¢Ð ÜïU ÜGU¢ç¼H¢ï´

ÜU¢ï Îï¶Ý¢ ÐÇGï J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, ¥ÐÝï S¢éS¢Ú¢H ÐãéæÓ¢ï ¥¢ñÚ ¥ÐÝè Ï¢è±è ©}}¢ï

ãGÜUè}¢ ÜU¢ï ÚwG¼ï S¢ÈGUÚ Ï¢¢‹{Ýï ÜUè çãÎ¢²¼ ÜUè J ©‹ã¢ï´ Ýï Ú¢ïÜUÝï ÜUè ÜU¢ïçà¢à¢

ÜUÚ¼ï ãé±ï ÜUã¢, “»ï ÜéUGÚñà¢ ÜïU Ý¢ñÁ¢±¢Ý¢ï´ ÜïU S¢ÚÎ¢Ú ! ¼é}¢ ÜUã¢æ Á¢¢ Úãï ã¢ï ?

¼é}¢ »ïS¢è Á¢x¢ã Á¢¢ Úãï ã¢ï, Á¢ã¢æ ¼é}ã¢Úè ÜU¢ï§ü ÐãÓ¢¢Ý Ýãè´ J” HïçÜUÝ

§GÜUÚ}¢¢ (5) Ýï ©Ý ÜUè Ï¢¢¼ }¢¢ÝÝï S¢ï §‹ÜU¢Ú ÜUÚ çÎ²¢ J

Á¢Ï¢ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²Î¼éÝ¢ ©}}¢ïï ãGÜUè}¢ çÏ¢‹¼ï ãG¢çÚS¢ }¢wGÁG¢êç}¢Ä²¢

C , S¢Ú±Úï Î¢ï ¥G¢H}¢, ÝêÚï }¢éÁ¢SS¢}¢ 6 ÜUè Ï¢¢Úx¢¢ã

}¢ï´ §SH¢}¢ ÜGUÏ¢êH ÜUÚÝï ÜïU çH²ï ãG¢çÁ¢GÚ ãé§æü ¼¢ï ¥GÁ¢üG ÜUè, ²¢ ÚS¢êHËH¢ã

6 §GÜUÚ}¢¢ ¥¢Ð S¢ï |¢¢x¢ ÜUÚ ²}¢Ý Á¢¢ Úã¢ ãñ, v²êæçÜU ±¢ïã

ÇÚ¼¢ ãñ çÜU ÜUãè´ ¥¢Ð 6 ©S¢ï ÜGUyH Ý ÜUÚ Ç¢Hï´, ¥¢Ð

6 ©S¢ï ¥}¢¢Ý Îï ÎèçÁ¢²ï J” ²ïã S¢éÝ ÜUÚ ÚS¢êHï ¥ÜUÚ}¢

6 Ýï ¥}¢¢Ý ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢ Îè ! çÈUÚ ©}}¢ï ãGÜUè}¢

C ¥ÐÝï à¢¢ïãÚ ÜUè ¼H¢à¢ }¢ï´ çÝÜUHè´ ¥¢ñÚ ©‹ãï´ ç¼ã¢}¢¢ ÜïU S¢¢çãGH

ÐÚ Á¢¢ çH²¢ ¥¢ñÚ ©‹ãæï S¢}¢Û¢¢Ýï Hx¢è´, “»ï Ó¢Ó¢¢ ÜïU Ï¢ïÅï ! }¢ñ´ ¼é}ã¢Úï Ð¢S¢

H¢ïx¢¢ï´ }¢ï´ S¢ï S¢Ï¢ S¢ï ¥zGÁ¢GH ¥¢ñÚ ÝïÜU ãS¼è (²¢’Ýè ÚS¢êHéËH¢ã

6) ÜUè ¼GÚÈGU S¢ï ¥¢§ü ãêæ, çHã¢Á¢G¢ ! ¼é}¢ wG¢éÎ ÜU¢ï ãH¢ÜU¼ }¢ï´

Ý Ç¢H¢ï J” çÈUÚ ©‹ãï´ ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜUè ¥}¢¢Ý ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´

Ï¢¼¢²¢ ¼¢ï §GÜUÚ}¢¢ (5) Ýï ÐêÀ¢, “v²¢ ¼é}¢ Ýï ±¢ÜïGU§üG »ïS¢¢ çÜU²¢



ãñ ?” ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²Î¼éÝ¢ ©}}¢ï ãGÜUè}¢ C Ýï Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢,” ã¢æ ! }¢ñ´

Ýï ©Ý S¢ï ¥GÁ¢üG ÜUè ¼¢ï ©‹ã¢ï Ýï ¥}¢¢Ý Îï Îè J” ²ïã S¢éÝ ÜUÚ § GÜUÚ}¢¢

(5) ©}}¢ï ãGÜUè}¢ C ÜïU S¢¢‰¢ ±¢ÐS¢ H¢ñÅ ¥¢» J

Á¢Ï¢ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §GÜUÚ}¢¢ çÏ¢Ý ¥G}¢í }¢¶GÁG¢ê}¢è ÜGUÚà¢è (5)

S¢Ú±Úï ÜU¢ñÝñÝ 6 ÜUè Ï¢¢Úx¢¢ãï Ï¢ïÜUS¢ ÐÝ¢ã }¢ï ãG¢çÁ¢GÚ ãé±ï ¼¢ï

¥¢Ð 5 ÜU¢ï Îï¶ ÜUÚ ÚS¢êHï ¥ÜUÚ}¢ 6 Ï¢ãé¼ wG¢éà¢

ãé±ï J ¥¢Ð (5) ÝçÏ¢Ä²ï ÜUÚè}¢, ÚªÈéUGÚüãGè}¢ 6 ÜïU

S¢¢}¢Ýï ¶ÇGï ã¢ï x¢» ¥¢ñÚ S¢¢‰¢ ãè ©}}¢ï ãGÜUè}¢ (C) |¢è çÝÜGU¢Ï¢

Ï¢¢‹{ï }¢¢ñÁ¢êÎ ‰¢è´ J ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §GÜUÚ}¢¢ 5 Ï¢¢ïHï, “}¢ñæ x¢±¢ãè

Îï¼¢ ãêæ çÜU ¥ËH¢ã 1 ÜïU çS¢±¢ ÜU¢ï§ü }¢¢’Ï¢êÎ Ýãè´ ¥¢ñÚ }¢éãG}}¢Î

6 ¥ËH¢ã 1 ÜïU Ï¢‹Îï ¥¢ñÚ ÚS¢êH ãñ´ J” ¥¢ñÚ ²êæ S¢Ï¢

ãG¢çÁ¢GÚèÝ ÜU¢ï ¥ÐÝï }¢éS¢H}¢¢Ý ã¢ïÝï ÐÚ x¢±¢ã Ï¢Ý¢ çH²¢ J §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î

S¢ÚÜU¢Úï }¢ÎèÝ¼éH }¢éÝÃ±Ú¢, S¢éË¼G¢Ýï }¢vÜU¼éH }¢éÜUÚü}¢¢ 6 S¢ï

S¢¢çÏ¢ÜGU¢ ÜU¢ï¼¢çã²¢ï´ ÜUè }¢é¥G¢ÈGUè ¼GHÏ¢ ÜUè J ۔کتاب التوابنی ،ص (۵۵۱)ملخصا <

¥GzG±¢ï ÎÚ x¢éÁ¢GÚ ÜUè ¥ãç}}¢Ä²¼

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Îï¶¢ ¥¢Ð Ýï çÜU S¢çÄ²ÎéH }¢éS¢üHèÝ,

ÚãGì}¢¼éçËHH ¥G¢H}¢èÝ 6 Ýï ÜñUS¢ï çãGË}¢ ± ÜU}¢¢Hï ¥GzG±¢ï ÎÚ

x¢éÁ¢GÚ ÜU¢ }¢éÁ¢G¢ãÚ¢ ÈGUÚ}¢¢²¢ çÜU ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §GÜUÚ}¢¢ çÏ¢Ý ¥G}¢í }¢w¢GÁG¢ê}¢è

5 ÈGUyãGï }¢vÜU¢ ÜïU Ï¢¢’Î çS¢ÈüGU §S¢ ±Á¢ã S¢ï à¢ãÚ À¢ïÇG ÜUÚ Á¢¢ Úãï

‰¢ï çÜU §SH¢}¢ H¢Ýï S¢ï ÐãHï Á¢¢ï ©‹ã¢ï´ Ýï }¢éS¢H}¢¢Ý¢ï´ ÜïU ç¶GH¢ÈGU Á¢æx¢¢ï }¢ï´

çà¢ÚÜU¼ ÜUè ‰¢è ¼¢ï ÜUãè´ ãéGÁG¢êÚ 6 ©Ý S¢ï x¢éÁ¢Gà¼¢ x¢GHç¼G²¢ï´ ÐÚ

}¢é¥¢¶GÁ¢G¢ (²¢’Ýè ÐêÀ x¢À) Ý ÈGUÚ}¢¢»æ, HïçÜUÝ Á¢Ï¢ ¥¢Ð 6 Ýï

©Ý ÜUè S¢¢çÏ¢ÜGU¢ ¼}¢¢}¢ ¶G¼G¢¥¢ïæ ÜU¢ï }¢é¥G¢ÈGU ÈGUÚ}¢¢ ÜUÚ ©‹ãï´ ¥}¢¢Ý ¥G¼G¢

ÈGUÚ}¢¢ Îè ¼¢ï §S¢ ÜUè Ï¢ÚÜU¼ ²ïã Á¢G¢çãÚ ãé§ü çÜU ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢



§GÜUÚ}¢¢ 5 ¥¢Ð 6 ÜïU ÎS¼ï Ï¢¢ Ï¢ÚÜU¼ ÐÚ ÜUçH}¢»

¼GçÄ²Ï¢¢ ÐÉG ÜUÚ }¢éS¢H}¢¢Ý ã¢ï x¢» J çÈUÚ ¥¢Ð 5 ÜïU çÎH }¢ï´

à¢ãÝà¢¢ãï ¶GñLH ¥Ý¢}¢ 6 ÜUè »ïS¢è S¢ÓÓ¢è }¢ãGÏÏ¢¼ ÜGU¢§}¢ ã¢ï

x¢§ü çÜU ¥}¢èLH }¢¢ï¥ç}¢ÝèÝ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ÈGU¢MÜïGU ¥¢’Á¢G}¢ 5

ÜïU Î¢ñÚï ç¶GH¢ÈGU¼ }¢ï´ Á¢æx¢ï ²Ú}¢êÜU }¢ï´ §SH¢}¢ ÜUè }¢ãGÏÏ¢¼ ¥¢ñÚ S¢Ú Ï¢éH‹Îè

ÜUè ¶G¢ç¼GÚ ÜéUzGÈGU¢Ú S¢ï HÇG¼ï ãé±ï Á¢¢}¢ï à¢ã¢Î¼ Ý¢ñà¢ ÈGUÚ}¢¢ x¢» J

S¢¢ï Ï¢¢Ú ¼ïÚ¢ Îï¶ ÜïU ¥GzG± ¥¢ñÚ ¼ÚãGìãéG}¢

ãÚ Ï¢¢x¢Gè ± S¢ÚÜUà¢ ÜU¢ S¢Ú ¥¢ç¶GÚ ÜU¢ï Û¢éÜU¢ ãñ

<

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ã}¢ï´ |¢è ¥ÐÝï Œ²¢Úï ¥¢ÜGU¢

6 ÜïU ¼GÚèÜïGU ÐÚ Ó¢H¼ï ãé±ï x¢GH¼Gè ÜUÚÝï ±¢H¢ï´ ÜU¢ï çÚÁ¢G¢»

§H¢ãè ÜUè ¶G¢ç¼GÚ }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚÝï ÜUè ¥G¢Î¼ ¥ÐÝ¢Ýè Ó¢¢çã²ï J Ó¢¢ãï ÜU¢ï§ü

çÜU¼Ý¢ ãè xG¢éSS¢¢ çÎH¢» ã}¢ï ¥ÐÝè Á¢GÏ¢¢Ý ¥¢ñÚ ã¢‰¢¢ï´ ÜU¢ï ÜGU¢Ï¢ê }¢ï´ Ú¶¼ï

ãé±ï Îé‹²¢ ± ¥¢ç¶GÚ¼ ÜUè |¢H¢§ü ¥¢ñÚ çÚÁ¢G¢» §H¢ãè ÜïU çH²ï }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚ

ÎïÝ¢ Ó¢¢çã²ï J v²æêçÜU Á¢Ï¢ Á¢GÏ¢¢Ý Ï¢ï ÜGU¢Ï¢ê ã¢ï Á¢¢¼è ãñ ¼¢ï Ï¢¢’Á¢G ¥±ÜGU¢¼ Ï¢Ýï

Ï¢Ý¢» ÜU¢}¢ |¢è çÏ¢x¢¢ÇG Îï¼è ãñ, §S¢è çH²ï çÜUS¢è Ýï S¢Ó¢ ÜUã¢ çÜU

ãñ ÈGUH¢ãG ± ÜU¢}¢Ú¢Ýè ÝÚ}¢è ± ¥¢S¢¢Ýè }¢ï´

ãÚ Ï¢Ý¢ ÜU¢}¢ çÏ¢x¢ÇG Á¢¢¼¢ ãñ Ý¢Î¢Ýè }¢ï´

²¢Î Úç¶²ï ! çÜUS¢è S¢ï x¢GH¼Gè ã¢ïÝï ÜïU Ï¢¢’Î Ï¢ÎHï ÜUè ÜéUGÎÚ¼ Ú¶Ýï

ÜïU Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ ©S¢ï }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚ ÎïÝ¢ »ïS¢è Ï¢ïã¼ÚèÝ ¥G¢Î¼ ãñ çÜU ¥x¢Ú ã}¢ §S¢ï

¥ÐÝ¢ Hï ¼¢ï ã}¢¢Ú¢ }¢é¥G¢à¢Ú¢ ¥}Ý¢ï S¢éÜêUÝ ÜU¢ x¢ã±¢Ú¢ Ï¢Ý Á¢¢»x¢¢ ¥¢ñÚ

çÈGU¼Ýï ÈGUS¢¢Î ÜïU Ý¢Ð¢ÜU Á¢Ú¢S¢è}¢ wG¢éÎ Ï¢ wG¢éÎ Î}¢ ¼¢ïÇG Á¢¢»æx¢ï J ¥GzG±¢ï ÎÚ

x¢éÁ¢GÚ ÜUè ¥G¢Î¼ ¥ÐÝ¢Ýï ÜïU çH²ï H¢çÁ¢G}¢è ãñ çÜU ã}¢ ¥ÐÝï xG¢éSS¢ï ÜU¢ï ÜGU¢Ï¢ê

}¢ï´ Ú¶ï´ J ²¢Î Úç¶²ï ! xG¢éSS¢¢ §‹S¢¢Ýè çÈGU¼GÚ¼ }¢ï´ à¢¢ç}¢H »ÜU x¢GñÚ §çwG¼²¢Úè

çS¢ÈGU¼ ãñ ¥¢ñÚ ²ïãè ¥ÜUS¢Ú Îæx¢¢ ÈGUS¢¢Î, Î¢ï |¢¢§²¢ï´ }¢ï´ Á¢éÎ¢§ü, ç}¢²¢æ Ï¢è±è



}¢ï´ ¼GH¢ÜGU, ¥¢ÐS¢ }¢ïæ ÝÈGUÚ¼ ¥¢ñÚ ÜGUyH¢ï x¢G¢Ú¼ çx¢Úè ÜU¢ Ï¢¢§GS¢ ã¢ï¼è ãñ J

v²êæçÜU Á¢Ï¢ çÜUS¢è ÜïU S¢¢}¢Ýï ©S¢ ÜïU ç}¢Á¢G¢Á¢ ÜïU ç¶GH¢ÈGU ÜU¢ï§ü Ï¢¢¼ ã¢ï Á¢¢»

²¢ ÜU|¢è ÜU¢ï§ü »ïS¢¢ }¢é¥G¢}¢H¢ Ðïà¢ ¥¢ Á¢¢» Á¢¢ï ¼GÏ¢è¥G¼ ÐÚ çx¢Ú¢æ x¢éÁ¢GÚï ¼¢ï

»ïS¢ï }¢¢ñÜGU¥G ÐÚ xG¢éSS¢¢ ¥¢ ãè Á¢¢¼¢ ãñ, HïçÜUÝ ã}¢ï´ »ïS¢ï }¢¢ñÜGU¥G ÐÚ S¢Ï¢í S¢ï

ÜU¢}¢ Hï¼ï ãé±ï xG¢éSS¢ï ÜU¢ï ÜU‹Åî¢ïH ÜUÚÝ¢ Ó¢¢çã²ï J v²êæçÜU H¢ïx¢¢ï´ ÜUè ¶G¼G¢¥¢ïæ

S¢ï Ó¢à}¢Ð¢ïà¢è ÜUÚÝ¢, Ï¢¢Ú Ï¢¢Ú ÜU¢ï¼¢çã²¢ï´ ÜïU Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ ©‹ãï´ }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚ ÎïÝ¢,

©Ý ÜïU ã¢‰¢¢ï´ ã¢ïÝï ±¢Hï ÝévGS¢¢Ý¢¼ ÐÚ çÜUS¢è |¢è çÜGUS}¢ ÜU¢ }¢é¥¢¶GÁ¢G¢ (ÐêÀ

x¢À) Ý ÜUÚÝ¢, ²ïã ¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢ J ¥¢ñÚ wG¢éÎ ¼¢Á¢Î¢Úï ãGÚ}¢,

à¢ãÝà¢¢ãï ©}¢}¢ 6 ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢ ãñ ¥¢ñÚ ÜéUGÚ¥¢Ýï Ð¢ÜU }¢ï´ |¢è ÜU§ü

}¢ÜGU¢}¢¢¼ }¢ï´ ¥GzG±¢ï ÎÚ x¢éÁ¢GÚ ÜUè ¼Úx¢GèÏ¢ }¢¢ñÁ¢êÎ ãñ J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, Ð¢Úã 9

S¢êÚ¼éH ¥¢’Ú¢ÈGU, ¥¢²¼ Ý}Ï¢Ú 199 }¢ï´ ¥ËH¢ã 1 §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãñ J

( ۴:۵۴۴، االعراف)

¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý :

»ï }¢ãGÏ¢êÏ¢ }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚÝ¢ §çwG¼²¢Ú

ÜUÚ¢ï ¥¢ñÚ |¢H¢§ü ÜU¢ ãéGv}¢ Î¢ï ¥¢ñÚ

Á¢¢çãH¢ï´ S¢ï }¢éæã ÈïUÚ H¢ï J

»ÜU ¥¢ñÚ }¢ÜGU¢}¢ ÐÚ §Úà¢¢Î ã¢ï¼¢ ãñ :

(۵۵، النور:۵۸)

¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý :

¥¢ñÚ Ó¢¢çã²ï çÜU }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚï´

¥¢ñÚ ÎÚx¢éÁ¢GÚ ÜUÚï´,

v²¢ ¼é}¢ §S¢ï Î¢ïS¼ Ýãè´ Ú¶¼ï çÜU

¥ËH¢ã ¼é}ã¢Úè Ï¢çwGà¢à¢ ÜUÚï J

²ïã ¥¢²¼ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ ©S¢ ±vG¼ Ý¢çÁ¢GH ãé§ü Á¢Ï¢ ±¢çÜGU¥G» §ÈGUÜU

(}¢ï´ ©}}¢éH }¢¢ï¥ç}¢ÝèÝ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²Î¼éÝ¢ ¥G¢§à¢¢ çS¢gèÜGU¢ ¼GçÄ²Ï¢¢ ¼G¢çãÚ¢)

(C) ÐÚ Û¢êÅè ¼¢ïãì}¢¼ Hx¢¢§ü x¢§ü ‰¢è, §S¢ }¢ï´ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢

ç}¢S¼GãG çÏ¢Ý ©S¢¢S¢¢ (5) Ýï }¢éÝ¢çÈGUÜGUèÝ ÜUè Ï¢¢¼¢ï´ }¢ï´ ¥¢ ÜUÚ



x¢GH¼Gè S¢ï çãGSS¢¢ çH²¢ ¥¢ñÚ x¢ézG¼ìx¢ê ÜUè ¼¢ï ãGÁ¢GÚ¼ï çS¢gèÜïGU ¥vÏ¢Ú

(5) Ýï ÜGUS¢}¢ ¶¢§ü çÜU ¥¢Ð (5) ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢

ç}¢S¼GãG çÏ¢Ý ©S¢¢S¢¢ 5 S¢ï ÚÈGU¢ÜGU¼ ± Ý}¢èü ¶Gy}¢ ÜUÚ Îï´x¢ï J

(062کتاب ادلغازی()فیضان احیاء العلوم ۱۴۶ص ۵)صحیح خباری جلد

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ç}¢S¼GãG çÏ¢Ý ©S¢¢S¢¢ 5, ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢

çS¢gèÜïGU ¥vÏ¢Ú 5 ÜUè ¶G¢H¢ ÜïU Ï¢ïÅï, Ï¢ÎÚè S¢ãG¢Ï¢è, x¢GÚèÏ¢ ¥¢ñÚ

}¢éã¢çÁ¢Ú ‰¢ï, ãGÁ¢GÚ¼ï çS¢gèÜïGU ¥vÏ¢Ú 5 ãè ©Ý ÜU¢ ¶GÓ¢ü ©Æ¢¼ï ‰¢ï,

}¢x¢Ú Ó¢êæçÜU ©}}¢éH }¢¢ï¥ç}¢ÝèÝ C ÐÚ ¼¢ïãì}¢¼ Hx¢¢Ýï ±¢H¢ï´ ÜïU

S¢¢‰¢ ©‹ã¢ï´ Ýï §çœ¢ÈGU¢ÜGU çÜU²¢ ‰¢¢ J §S¢ çH²ï ¥¢Ð Ýï ²ïã ÜGUS¢}¢ ¶¢§ü J Á¢Ï¢

²ïã ¥¢²¼ S¢çÄ²Îï ¥G¢H}¢ 6 Ýï ÐÉGè ¼¢ï ãGÁ¢GÚ¼ï ¥Ï¢ê Ï¢RU

çS¢gèÜGU 5 Ýï ÜUã¢ Ï¢ïà¢ÜU }¢ïÚè ¥¢ÚÁG¢ê ãñ çÜU ¥ËH¢ã 1 }¢ïÚè

}¢x¢GçÈGUÚ¼ ÜUÚï ¥¢ñÚ }¢ñ´ ç}¢S¼GãG (5) ÜïU S¢¢‰¢ Á¢¢ï ãéGSÝï S¢éHêÜU ÜUÚ¼¢

‰¢¢, ©S¢ ÜU¢ï ÜU|¢è }¢¢ñÜGUêÈGU (¶Gy}¢) Ý ÜUMæx¢¢ J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, ¥¢Ð (5)

Ýï ©S¢ ÜU¢ï Á¢¢Úè ÈGUÚ}¢¢ çÎ²¢ J سہیل وخالصہ (۶۱۱)کزناالمیان، مع خزائن العرفان ،ص ،ت

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ¥}¢èLH }¢¢ï¥ç}¢ÝèÝ ãGÁ¢GÚ¼ï

S¢çÄ²ÎéÝ¢ çS¢gèÜGïU ¥vÏ¢Ú 5 Ýï ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ç}¢S¼GãG çÏ¢Ý

©S¢¢S¢¢ 5 S¢ï ÜGUyG»G ¼¥GËHéÜGUè ÜUÚÝï ÜUè ÜGUS¢}¢ ¶¢ Hè ‰¢è }¢x¢Ú

Á¢Ï¢ ²ïã ¥¢²¼ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ Ý¢çÁ¢GH ãé§ü ¼¢ï ¥¢Ð 5 Ýï ÜU}¢¢Hï çãGË}¢

ÜU¢ }¢éÁ¢G¢ãÚ¢ ÜUÚ¼ï ãé±ï çÚÁ¢G¢» §H¢ãè ÜUè ¶G¢ç¼GÚ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ç}¢S¼GãG

çÏ¢Ý ©S¢¢S¢¢ 5 ÜU¢ï }¢é¥G¢ÈGU ÈGUÚ}¢¢ çÎ²¢ J ¥x¢Ú »ïS¢¢ }¢é¥G¢}¢H¢

ã}¢¢Úï S¢¢‰¢ Ðïà¢ ¥¢ Á¢¢» ¼¢ï ã}¢ »ïS¢ï à¢wGS¢ S¢ï Ï¢¢¼ Ó¢è¼, }¢ñH Á¢¢ñH, ãGœ¢¢

çÜU S¢H¢}¢ Îé¥G¢ |¢è Ý ÜUÚï J Ï¢çËÜU ã}¢ ¼¢ï À¢ïÅè À¢ïÅè Ï¢¢¼¢ï´ ÐÚ çÚà¼ïÎ¢Ú¢ï´

S¢ï ¼¥GËHéÜGU¢¼ ¼¢ïÇG Îï¼ï, ãéGSÝï S¢éHêÜU S¢ï ã¢‰¢ ¶èÓ¢ Hï¼ï ¥¢ñÚ Ï¢¢¼ Ó¢è¼

¶Gy}¢ ÜUÚ Îï¼ï ãñ´ Á¢¢ï çÜU §ç‹¼ã¢§ü Ï¢éÚè ¥G¢Î¼ ãñ J ã}¢ï´ Ó¢¢çã²ï çÜU ã}¢¢Úï S¢¢‰¢

ÜU¢ï§ü ÜñUS¢¢ ãè Ï¢éÚ¢ S¢éHêÜU ÜUÚï, ã}¢ ã}¢ïà¢¢ ãéGSÝï S¢éHêÜU S¢ï ãè Ðïà¢ ¥¢»æ J



x¢GH¼G ÜGUS¢}¢ ¶¢ Hè ¼¢ï v²¢ ÜUÚÝ¢ Ó¢¢çã²ï ?

²ã¢æ »ÜU Á¢GMÚè }¢S¥H¢ |¢è S¢}¢¢¥G¼ ÈGUÚ}¢¢ HèçÁ¢²ï çÜU ¥x¢Ú

çÜUS¢è Ýï x¢éÝ¢ã ÐÚ ÜGUS¢}¢ ¶¢§ü, }¢S¢HÝ ÜUã¢ }¢ñ´ ±¢çHÎñÝ S¢ï Ï¢¢¼ Ý ÜUMæx¢¢

²¢ ÈéUGH¢æ (à¢wGS¢) ÜU¢ï ÜGUyH ÜUMæx¢¢, ¼¢ï ©S¢ ÐÚ H¢çÁ¢G}¢ ãñ çÜU ±¢ïã çãG‹S¢

ÜUÚï (²¢’Ýè ÜGUS¢}¢ ¼¢ïÇG Îï) ¥¢ñÚ ÜUzGÈGU¢Ú¢ Îï Îï v²êæçÜU ²ïã ÜUzGÈGU¢Ú¢ ©S¢

x¢éÝ¢ã ÜïU }¢éÜGU¢Ï¢Hï }¢ï´ ÜU}¢ ¼Ú ãñ J (ÈGU¼¢±¢ ÚÁ¢Gç±Ä²¢, çÁ¢. 13 S¢. 499)

ÜGUS¢}¢ ÜU¢ ÜUzGÈGU¢Ú¢ Î¢ï !

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥Ï¢éH ¥ãG±S¢ ¥G¢ñÈGU §ÏÝï }¢¢çHÜU E

¥ÐÝï ±¢çHÎ S¢ï çÚ±¢²¼ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : }¢ñ´ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã

6 ÈGUÚ}¢¢§²ï çÜU }¢ñ´ ¥ÐÝï Ó¢Ó¢¢Á¢G¢Î |¢¢§ü ÜïU Ð¢S¢ ÜéUÀ }¢¢æx¢Ýï

Á¢¢¼¢ ãêæ ¼¢ï ±¢ïã }¢éÛ¢ï Ýãè Îï¼¢, Ý ãè çS¢H» ÚïãìG}¢è (çÚà¼ïÎ¢Ú ã¢ïÝï ÜUè ±Á¢ã

S¢ï ãéGSÝï S¢éHêÜU) ÜUÚ¼¢ ãñ, çÈUÚ ©S¢ï (Á¢Ï¢) }¢ïÚè Á¢GMÚ¼ ÐÇG¼è ãñ ¼¢ï }¢ïÚï

Ð¢S¢ ¥¢¼¢ ãñ, }¢éÛ¢ S¢ï ÜéUÀ }¢¢æx¢¼¢ ãñ J }¢ñ´ ÜGUS¢}¢ ¶¢ Ó¢éÜU¢ ãêæ çÜU Ý ©S¢ï ÜéUÀ

Îêæx¢¢ Ý çS¢H» ÚïãGì}¢è ÜUMæx¢¢ J ¼¢ï }¢éÛ¢ï ãéGÁG¢êÚ, S¢Ú¢Ð¢ ÝêÚ 6 Ýï

ãéGv}¢ çÎ²¢ çÜU Á¢¢ï ÜU¢}¢ ¥ÓÀ¢ ãñ ±¢ïã ÜUMæ ¥¢ñÚ ¥ÐÝè ÜGUS¢}¢ ÜU¢ ÜUzGÈGU¢Ú¢

Îï Îêæ J (۱۹۴۱حدیث ۶۵۴)سنن نسائی ص (ÝïÜUè ÜUè Î¢’±¼ S¢. 184) çHã¢Á¢G¢ ã}¢ï´ |¢è §S¢

¼GÚãG ÜUè ÜGUS¢}¢ï´ ¶¢Ýï ¥¢ñÚ ¥ÐÝï çÚà¼ïÎ¢Ú¢ï´ S¢ï ÜGUyG»G ¼¥GËHéÜGUè ÜUÚÝï S¢ï

Ï¢Ó¢Ý¢ Ó¢¢çã²ï ¥¢ñÚ ã}¢¢Úï S¢¢‰¢ ±¢ïã Á¢ñS¢¢ |¢è S¢éHêÜU ÜUÚï´, }¢x¢Ú ã}¢ï´ §æüÅ ÜU¢

Á¢±¢Ï¢ Ð‰‰¢Ú S¢ï ÎïÝï ÜïU Ï¢Á¢¢» ©‹ãï }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚ ÎïÝ¢ Ó¢¢çã²ï J

¼é}¢ x¢}¢ü Ú¢¶ ç¶H¢ Úãï ã¢ï !

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥Ï¢ê ãéÚñÚ¢ 5 S¢ï çÚ±¢²¼ ãñ : »ÜU à¢wGS¢ Ýï

Ï¢¢Úx¢¢ãï çÚS¢¢H¼ لو لوۃ والش ا الص ï´ ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã 6¢{ علی صاحب

}¢ïÚï ÜéUÀ çÚà¼ïÎ¢Ú ãñ´, }¢ñ´ ¼¢ï ©Ý S¢ï çS¢H» ÚïãGì}¢è ÜUÚ¼¢ ãêæ, HïçÜUÝ ±¢ïã }¢éÛ¢

S¢ï ÜGUyG» ÚïãGì}¢è (çÚà¼ïÎ¢Úè ¼¢ïÇG¢) ÜUÚ¼ï ãñ ¥¢ñÚ }¢ñ ©Ý S¢ï ¥ÓÀ¢ S¢éHêÜU

ÜUÚ¼¢ ãêæ Á¢Ï¢ çÜU ±¢ïã }¢éÛ¢ S¢ï Ï¢éÚ¢ S¢éHêÜU ÜUÚ¼ï ãñ´, }¢ñ´ ©Ý S¢ï Ï¢éÎüÏ¢¢Úè (S¢Ï¢í

± ¼ãG}}¢éH) S¢ï Ðïà¢ ¥¢¼¢ ãêæ Á¢Ï¢ çÜU ±¢ïã }¢éÛ¢ S¢ï Á¢ã¢H¼ ÜU¢ Ï¢Ú¼¢± ÜUÚ¼ï



ãñ´ J ¼¢ï ¥ËH¢ã 1 ÜïU }¢ãGÏ¢êÏ¢, Î¢Ý¢» xG¢é²êÏ¢, }¢éÝÁGÁ¢GãéÝ ¥GçÝH ©G²êÏ¢

6 Ýï §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥x¢Ú ¼é}¢ ±¢ÜïGU§üG »ïS¢¢ ÜUÚ¼ï ã¢ï,

Á¢ñS¢¢ ¼é}¢ Ýï ÜUã¢ ¼¢ï x¢¢ï²¢ ¼é}¢ ©‹ãïæ x¢}¢ü Ú¢¶ ç¶H¢ Úãï ã¢ï ¥¢ñÚ Á¢Ï¢ ¼ÜU

¼é}¢ »ïS¢¢ ÜUÚ¼ï Úã¢ïx¢ï, ¥ËH¢ã 1 ÜUè ¼GÚÈGU S¢ï ©Ý ÜïU }¢éÜGU¢Ï¢Hï }¢ï´

¼é}ã¢Úï S¢¢‰¢ »ÜU }¢ÎÎx¢¢Ú }¢¢ñÁ¢êÎ ã¢ïx¢¢ J (Á¢ã‹Ý}¢ }¢ï Hï Á¢¢Ýï ±¢Hï ¥¢’}¢¢H, çÁ¢. 1

S¢. 221) (۵۵۵۶،ص۶۱۵۱:الرحم۔۔۔۔۔۔اخل،احلدیث ۃصل باب ، ۃ)صحیح مسلم ، کتاب الرب والصل

}¢ézG¼è ¥ãG}¢Î ²¢Ú ¶G¢Ý S ãGÎèS¢ï Ð¢ÜU ÜïU §S¢ çãGSS¢ï

“¼é}¢ ©‹ãï x¢}¢ü Ú¢¶ ç¶H¢ Úãï ã¢ï” ÜïU ¼ã ìG¼ §S¢ ÜïU }¢éwG¼çHÈGU }¢¥G¢Ýè

Ï¢²¢Ý ÜUÚ¼ï ãé±ï ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : »ÜU ²ïã çÜU §S¢ ãG¢H¼ }¢ïæ ©Ý H¢ïx¢¢ï ÜU¢ï ¼ïÚ¢

}¢¢H ãGÚ¢}¢ ãñ ¥¢ñÚ çÈUÚ (|¢è) ±¢ïã ¶¢ Úãï ãñ´ ¼¢ï x¢¢ï²¢ ¥ÐÝï }¢éæã }¢ï´ |¢êÏ¢H

(x¢}¢ü Ú¢¶) |¢Ú Úãï ãñ´, ÎêS¢Úï ²ïã çÜU ©Ý ÜU¢ï §Ý ãG¢H¢¼ }¢ï´ »ïS¢è à¢<}¢‹Îx¢è

Ó¢¢çã²ï çÜU ©Ý ÜïU }¢éæã Û¢éHS¢ Á¢¢±ï´ Á¢ñS¢ï |¢êÏ¢H ÐÇG Á¢¢Ýï S¢ï }¢éæã Û¢éHS¢ Á¢¢¼¢

ãñ, ¼èS¢Úï ²ïã çÜU ©Ý ÜUè Ï¢éÚ¢§²¢ï´ ÜUè §GÃ¢Á¢G ¼ïÚ¢ ©Ý S¢ï (ãéGSÝï) S¢éHêÜU

ÜUÚÝ¢ x¢¢ï²¢ ©Ý ÜïU }¢éæã |¢êÏ¢H S¢ï |¢ÚÝ¢ ãñ, ¼ê ©‹ãï´ Á¢GHèH ÜUÚ Úã¢ ãñ, ¼ïÚè

§GÁGÁ¢G¼ Ï¢ÉG Úãè ãñ (¥¢ñÚ) ©Ý ÜUè à¢<}¢‹Îx¢è ± çÁ¢GËH¼ J ¶GñÚ¢¼ S¢ï }¢¢H

Ï¢ÉG¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ¥GzG±¢ï ÜUÚ}¢ S¢ï §GÁGÁ¢G¼ Ï¢ÉG¼è ãñ J (ç}¢Ú¥¢¼éH }¢Ý¢Á¢èãG çÁ¢. 6, S¢. 524)

<

xG¢éSS¢¢ ÐèÝï ±¢Hï

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ã}¢ï´ |¢è ¥ÐÝï ¥GÁ¢GèÁ¢G¢ï ¥ÜGU¢çÚÏ¢ ¥¢ñÚ

ãÚ }¢éS¢H}¢¢Ý ÜïU S¢¢‰¢ ãéGSÝï S¢éHêÜU S¢ï Ðïà¢ ¥¢Ý¢ Ó¢¢çã²ï, ¥x¢Ú ÜU¢ï§ü ã}¢ï´

¼vHèÈGU ÐãéæÓ¢¢» ¼¢ï xG¢éSS¢ï }¢ï´ ¥¢ ÜUÚ Ï¢ÎH¢ HïÝï ÜïU Ï¢Á¢¢» ¥ÐÝï xG¢éSS¢ï ÜU¢ï

ÜGU¢Ï¢ê }¢ï´ Ú¶Ý¢ Ó¢¢çã²ï J xG¢éSS¢¢ Ðè Á¢¢Ýï ±¢H¢ï´ ÜUè ÈGUÁ¢GèH¼ Ï¢²¢Ý ÜUÚ¼ï ãé±ï

Ð¢Úã 4, S¢êÚ» ¥¢Hï §G}¢Ú¢Ý, ¥¢²¼ : 134 }¢ï´ §Úà¢¢Îï ÚÏÏ¢¢Ýè ãñ :

(۵۱۹، آل عمران:۹)

¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¥¢ñÚ

xG¢éSS¢¢ ÐèÝï ±¢Hï ¥¢ñÚ H¢ïx¢¢ï´ S¢ï

ÎÚ x¢éÁ¢GÚ ÜUÚÝï ±¢Hï ¥¢ñÚ ÝïÜU

H¢ïx¢ ¥ËH¢ã ÜïU }¢ãGÏ¢êÏ¢ ãñæ J



}¢éÈGUçSS¢Úï à¢ãèÚ, ãGÜUè}¢éH ©}}¢¼, }¢ézG¼è ¥ãG}¢Î ²¢Ú ¶G¢Ý

S Ýï §S¢ ¥¢²¼ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ ÜïU ¼ãìG¼ “¼zGS¢èÚï Ý§üG}¢è” }¢ï´ }¢éœ¢ÜGUè

H¢ïx¢¢ï´ ÜUè »ÜU çS¢ÈGU¼ ²ïã |¢è Ï¢²¢Ý ÈGUÚ}¢¢§ü ãñ çÜU ±¢ïã S¢wG¼ xG¢éSS¢ï ÜUè

ãG¢H¼ }¢ï´ ¥¢Ðï S¢ï Ï¢¢ãÚ Ýãè´ ã¢ï Á¢¢¼ï Ï¢çËÜU ÝzGS¢¢Ýè xG¢éSS¢¢ Ðè Á¢¢¼ï ãñ´ çÜU

Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ ÜéUGÎÚ¼ ÜïU xG¢éSS¢¢ Á¢¢Úè (Ý¢çÈGUÁ¢G) Ýãè´ ÜUÚ¼ï ¥¢ñÚ ¥ÐÝï }¢¢ ¼ãGì¼¢ï´

ÜUè ¶G¼G¢¥¢ïæ ²¢ ÎêS¢Ú¢ïæ ÜUè §üÁ¢G¢¥¢ïæ ²¢ }¢éÁ¢çÚ}¢¢ï´ ÜïU Á¢é}¢¢ïZ ÜU¢ï Ï¢wGà¢ Îï¼ï ãñ´ çÜU

Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ ÜGU¢çÎÚ ã¢ïÝï ÜïU ¥ÐÝï ÝzGS¢ ÜU¢ Ï¢ÎH¢ Ýãè´ Hï¼ï, ¥ËH¢ã

¼¥G¢H¢ »ïS¢ï ÝïÜUÜU¢Ú¢ï´ ÜU¢ï Á¢¢ï }¢wGHêÜGU ÜïU çH²ï }¢éçÁ¢GÚ (ÝévGS¢¢Ý Îïã) Ý ã¢ï´

Ï¢çËÜU }¢éÈGUèÎ ã¢ï´, Ï¢ãé¼ ãè ÐS¢‹Î ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãñ çÜU §Ý ÐÚ §S¢ »ãGS¢¢Ý ÜïU

Ï¢ÎHï »ãGS¢¢Ý ÈGUÚ}¢¢»x¢¢ ¥¢ñÚ §‹ãï´ §‹¥G¢}¢ Îïx¢¢, ²ïã H¢ïx¢ ¥ÐÝè ãñGçS¢Ä²¼

ÜïU H¢§ÜGU ÝïçÜU²¢æ ÜUÚ Hï´, ÚÏ¢ ¼¥G¢H¢ ¥ÐÝè à¢¢Ý ÜïU H¢§ÜGU §‹ãï´ §‹¥G¢}¢

Îïx¢¢ J (¼zGS¢èÚï Ý§üG}¢è, çÁ¢ËÎ. 4, S¢ÈGUãG¢. 187)

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ÈGUè Á¢G}¢¢Ý¢ Ï¢¢¼ Ï¢¢¼ ÐÚ HÇGÝ¢

Û¢x¢ÇGÝ¢, À¢ïÅè À¢ïÅè x¢GHç¼G²¢ï´ ÐÚ ¥¢x¢ Ï¢x¢êH¢ ã¢ï Á¢¢Ý¢ ¥¢ñÚ HÇGÝï }¢¢ÚÝï

ÐÚ ÜU}¢ÚÏ¢S¼¢ ã¢ï Á¢¢Ý¢, ¼ãG}}¢éH ¥¢ñÚ Ï¢ÚÎ¢à¼ S¢ï ÜU¢}¢ Ý Hï¼ï ãé±ï ãÚ

±vG¼ HÇG¢§ü ÜïU çH²ï ¼Ä²¢Ú ÚãÝ¢, ã}¢¢Úï }¢é¥G¢à¢Úï }¢ï ¥G¢}¢ ãñ J 1N

Ï¢¢’Á¢G ¥ÈGUÚ¢Î ¼¢ï »ïS¢ï |¢è Ð¢» Á¢¢¼ï ãñ çÜU Á¢¢ï HÇG¢§ ü Û¢x¢ÇG¢ ÜUÚÝï ÜïU Ï¢ã¢Ýï

ÉêæÇ¼ï ãñ´, Á¢Ï¢ |¢è ÜU¢ï§ü }¢¢ñÜGU¥G ã¢‰¢ Hx¢¼¢ ãñ ¼¢ï Û¢êÅ, x¢GèÏ¢¼, Ó¢éx¢GHè, x¢¢Hè

x¢H¢ïÓ¢, ¼¢ïã}¢¼, Ï¢¢ïã¼¢Ý, ÈGU¢ïãG ìà¢ x¢¢ï§ü, ¼G‹Á¢GÏ¢¢Á¢Gè, çÎH ¥¢Á¢G¢Ú ÝvGHï´

©¼¢ÚÝï, çÎH Îé¶¢Ýï ±¢Hï ¥‹Î¢Á¢G }¢ï´ ¥¢æ¶ï´ çÎ¶¢Ýï, Í¢êÚÝï, ÇÚ¢Ýï, Û¢¢ÇGÝï,

}¢¢ÚÝï, ÎêS¢Úï ÜU¢ï Á¢GHèH ÜUÚÝï ±x¢GñÚ¢ x¢éÝ¢ã¢ï ÜU¢ »ïS¢¢ yG¢êÈGU¢Ýï Ï¢Î ¼}¢èÁ¢Gè

Ï¢ÚÐ¢ ÜUÚ¼ï ãñ´ çÜU ظ ی ف ح ال ا و م ل ا

Û¢x¢ÇG¢Hê à¢wGS¢, ¥ËH¢ã 1 ÜU¢ï Ý¢ÐS¢‹Î ãñ !

²¢Î Úç¶²ï ! Ï¢¢¼ Ï¢¢¼ ÐÚ Û¢x¢ÇG¢ ÜUÚÝï ±¢Hï à¢wGS¢ ÜU¢ï ãGÎèS¢ï Ð¢ÜU

}¢ï´ ¥ËH¢ã 1 ÜïU ÝÁ¢GÎèÜU S¢Ï¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ Ý¢ÐS¢‹ÎèÎ¢ à¢wGS¢ ÜGUÚ¢Ú

çÎ²¢ x¢²¢ ãñ J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, ©}}¢éH }¢¢ï¥ç}¢ÝèÝ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²Î¼éÝ¢ ¥G¢§à¢¢



çS¢gèÜGU¢ C S¢ï çÚ±¢²¼ ãñ çÜU à¢ãÝà¢¢ãï }¢ÎèÝ¢, ÜGUÚ¢Úï ÜGUËÏ¢¢ï

S¢èÝ¢, ÈñGUÁ¢G x¢‹Á¢èÝ¢ 6 Ýï §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ :

لی اہلل اللد الخص ه ابغض الرجال ا ²¢’Ýè ¥ËH¢ã 1 ÜïU ã¢æ S¢Ï¢ S¢ï Ý¢ÐS¢‹ÎèÎ¢

à¢wGS¢ ±¢ïã ãñ Á¢¢ï Ï¢ãé¼ çÁ¢G²¢Î¢ Û¢x¢ÇG¢Hê ã¢ï J

(۵۴۱، ص ۵۹۱۹تعایل:وہو ألد اخلصام، احلدیثهللا )صحیح البخاری، کتاب ادلظالم، باب قول ا ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥Ï¢ê ãéÚñÚ¢ 5 Ï¢²¢Ý ÜUÚ¼ï ãñ´ çÜU ÝçÏ¢Ä²ï

Ð¢ÜU, S¢¢çãGÏ¢ï H¢ñH¢ÜU 6 Ýï §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ : Á¢¢ï à¢wGS¢

çÏ¢x¢GñÚ §GË}¢ ÜïU wG¢éS¢ê}¢¼ ²¢’Ýè HÇG¢§ü Û¢x¢ÇGï }¢ï ÐÇG¼¢ ãñ, ±¢ïã ¥ËH¢ã

1 ÜUè Ý¢Ú¢Á¢Gè }¢ï´ Úã¼¢ ãñ, ²ã¢æ ¼ÜU çÜU §S¢ï À¢ïÇG Îï J

(۵۱۱، حدیث :۵۵۵/ ۹)موسوعة االمام ابن ایب الدنیا، کتاب الصمت،

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! S¢éÝ¢ ¥¢Ð Ýï çÜU Û¢x¢ÇG¢Hê à¢wGS¢,

¥ËH¢ã 1 ÜU¢ï çÜUS¢ ÜGUÎÚ Ý¢ÐS¢‹Î ãñ çÜU Á¢Ï¢ ¼ÜU ±¢ïã HÇG¢§ü Û¢x¢ÇGï

}¢ï´ }¢àxG¢êH Úã¼¢ ãñ, ¥ËH¢ã 1 ÜUè Ý¢Ú¢Á¢Gè }¢ï´ Úã¼¢ ãñ J çHã¢Á¢G¢ ã}¢¢Úï

çH²ï }¢éÝ¢çS¢Ï¢ ²ïãè ãñ çÜU çÁ¢¼Ý¢ ã¢ï S¢ÜïU, HÇG¢§ü Û¢x¢ÇGï S¢ï Ï¢Ó¢Ýï ÜUè

ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUÚï´ çÜU ãGÎèS¢ï Ð¢ÜU }¢ï´ ãñ : Á¢¢ï à¢wGS¢ ãGÜGU ÐÚ ã¢ïÝï ÜïU Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ

Û¢x¢ÇG¢ À¢ïÇG Îï, ©S¢ ÜïU çH²ï Á¢‹Ý¼ ÜïU ¥¢’H¢ ÎÚÁ¢ï }¢ï´ Í¢Ú Ï¢Ý¢²¢ Á¢¢¼¢ ãñ J

ل ،۵۸۱۵،ص۵۴۴۱احلدیث ادلراء، یف ماجاء باب ،ۃ)جامع الرتمذی، ابواب الربوالصل (وسط بدلہ اع

çHã¢Á¢G¢ Ï¢ÎH¢ HïÝï ÜïU Ï¢Á¢¢» }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚÝ¢ §çwG¼²¢Ú ÜUèçÁ¢²ï çÜU

§S¢è }¢ï´ ã}¢¢Úè Îé‹²¢ ± ¥¢ç¶GÚ¼ ÜUè |¢H¢§ü ãñ J

ÜU¢ï§ü {é¼ÜU¢Úï ²¢ Û¢¢ÇGï Ï¢çËÜU }¢¢Úï, S¢Ï¢í ÜUÚ

}¢¼ Û¢x¢ÇG, }¢¼ Ï¢éÇGÏ¢éÇG¢, Ð¢ ¥Á¢í ÚÏ¢ S¢ï, S¢Ï¢í ÜUÚ

<

“}¢é¥G¢ÈGU ÜUÚÝ¢” §çwG¼²¢Ú ÜUÚÝï ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï 4 ÈGUÚ¢}¢èÝï }¢éS¼GÈGU¢

S¢éçÝ²ï ¥¢ñÚ ¥GzG±¢ï ÎÚ x¢éÁ¢GÚ ÜU¢ Á¢ïGãìÝ Ï¢Ý¢§²ï Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï,



}¢é¥G¢ÈGU ÜUÚÝï ÜïU ÈGUÁ¢G¢§H

(1) ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ }¢êS¢¢ لو لوۃ والش ياوعلیہ الص Ýï Ï¢¢Úx¢¢ãï §H¢ãè }¢ï´ ¥GÁ¢üG علی ىبی

ÜUè : »ï }¢ïÚï ÚÏ¢ 1 ! ¼ïÚ¢ ÜU¢ñÝ S¢¢ Ï¢‹Î¢ ¼ïÚï ÝÁ¢GÎèÜU çÁ¢G²¢Î¢ §GÁGÁ¢G¼

±¢H¢ ãñ ? ¥ËH¢ã 1 Ýï §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ : Á¢¢ï ÜéUGÎÚ¼ ã¢ïÝï ÜïU Ï¢¢

±éÁ¢êÎ }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚ Îï J مران ، ۹۹۹۵مدینہ دمشق، الرقم: )تاریخ (۶۵/۵۱۹،مویس بن ع (x¢GèÏ¢¼ ÜUè ¼Ï¢¢ãÜU¢çÚ²¢æ S¢ÈGUãG¢, 480)

(2) çÁ¢S¢ ÜU¢ï xG¢éSS¢¢ ¥¢²¢, çÈUÚ Ï¢éÎüÏ¢¢Ú (Ï¢ÚÎ¢à¼ ÜUÚÝï ±¢H¢) ã¢ï x¢²¢,

¼¢ï ±¢ïã ¥ËH¢ã 1 ÜUè }¢ãGÏÏ¢¼ ÜU¢ ãGÜGUÎ¢Ú ã¢ï x¢²¢ J

کامل یف الضعفاء الرجال،مطرف (۵۵۵،ص۸بن معقل، ج)ال (Á¢ã‹Ý}¢ }¢ï´ Hï Á¢¢Ýï ±¢Hï ¥¢’}¢¢H, çÁ¢. 1, S¢. 224) (3) Á¢¢ï Ï¢ÎH¢ HïÝï ÐÚ ÜGU¢çÎÚ ã¢ïÝï ÜïU Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ, xG¢éSS¢¢ Ðè Hï ¼¢ï

¥ËH¢ã 1 ©S¢ï H¢ïx¢¢ï´ ÜïU S¢¢}¢Ýï Ï¢éH¢»x¢¢ ¼¢çÜU ©S¢ ÜU¢ï §çwG¼²¢Ú Îï

çÜU Á¢‹Ý¼ ÜUè ãéGÚ¢ïæ }¢ï S¢ï çÁ¢S¢ï Ó¢¢ãï ÐS¢‹Î ÜUÚ Hï J (Á¢‹Ý¼ }¢ï´ Hï Á¢¢Ýï ±¢Hï

¥¢’}¢¢H, S¢. 558) بتغری قلیل( ۹۶۵، ص ۹،ج ۹۵۸۶)ابن ماجہ، کتاب الزھد، باب احللم ،رقم

(4) ¼é}¢ }¢ï´ S¢Ï¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ Ï¢ã¢ÎéÚ ±¢ïã ãñ Á¢¢ï xG¢éSS¢ï ÜïU ±vG¼ wG¢éÎ ÐÚ ÜGU¢Ï¢ê

Ð¢ Hï ¥¢ñÚ S¢Ï¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ Ï¢éÎüÏ¢¢Ú (Ï¢ÚÎ¢à¼ ÜUÚÝï ±¢H¢) ±¢ïã ãñ, Á¢¢ï

¼G¢ÜGU¼ ÜïU Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚ Îï J :(۵۰۹،ص۱،ج۹۶۴۹)کزنالعمال،کتاب االخالق، احلدیث }¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Îé‹²¢ }¢ï´ §ç‹¼Ü GU¢}¢ Hï¼ï ãé±ï ¼Ë¶G

Á¢é}Hï Ï¢¢ïH ÜUÚ ²¢ çÜUS¢è S¢ï HÇG Û¢x¢ÇG ÜUÚ §¼Ýï Ï¢ÇGï ¥Á¢í ÜU¢ï x¢æ±¢ ÎïÝ¢,

²ÜGUèÝÝ Ï¢ï ±éÜGUêÈGUè ãè ãñ J çHã¢Á¢G¢ ¥ËH¢ã 1 ÜUè çÚÁ¢G¢ ÜUè ¶G¢ç¼GÚ

H¢ïx¢¢ï´ ÜUè ¶G¼G¢¥¢ïæ ÜU¢ï ÎÚ x¢éÁ¢GÚ ÜUÚÝ¢ Ó¢¢çã²ï J

ÜU¢ï§ü {é¼ÜU¢Úï ²¢ Û¢¢ÇGï Ï¢çËÜU }¢¢Úï, S¢Ï¢í ÜUÚ

}¢¼ Û¢x¢ÇG, }¢¼ Ï¢éÇGÏ¢éÇG¢, Ð¢ ¥Á¢í ÚÏ¢ S¢ï, S¢Ï¢í ÜUÚ

<



¥ãHï ÈGUÁGH ÜUã¢æ ãñ´ ?

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ¥¢§²ï ¥Ï¢ }¢ñ´ ¥¢Ð ÜU¢ï Î¢’±¼ï

§SH¢}¢è ÜïU §à¢¢¥G¼è §Î¢Úï }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ ÜUè }¢¼GÏ¢ê¥G¢ çÜU¼¢Ï¢ “Á¢‹Ý¼

}¢ï´ Hï Á¢¢Ýï ±¢Hï ¥¢’}¢¢H” S¢ï »ÜU ¥GÁ¢Gè}¢éàà¢¢Ý çÚ±¢²¼ S¢éÝ¢¼¢ ãêæ,

ÐãHï ÜéUÀ §S¢ çÜU¼¢Ï¢ ÜU¢ ¼¥G¢LÈGU S¢éÝ HèçÁ¢²ï ! çÈUÚ ¥¢Ð ÜU¢ï

¥GÁ¢Gè}¢éàà¢¢Ý çÚ±¢²¼ Ðïà¢ ÜUMæx¢¢, ²ïã ±¢ïã ¥GÁ¢Gè}¢ çÜU¼¢Ï¢ ãñ çÜU çÁ¢S¢ }¢ï´

ÝïÜU ¥¢’}¢¢H ÜïU ÈGUÁ¢G¢§H ÐÚ }¢éà¼ç}¢H 2 ãÁ¢G¢Ú S¢ï Á¢G¢§Î }¢éS¼ÝÎ

¥ãG¢ÎèS¢ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ ÜU¢ï Á¢}¥G çÜU²¢ x¢²¢ ãñ, ¥SH çÜU¼¢Ï¢ ¥GÚÏ¢è }¢ï´ ãñ,

}¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ Ýï §S¢ ÜU¢ ©Îêü ¼Á¢ü}¢¢ à¢¢»¥G çÜU²¢ ãñ, }¢éÏ¢çËHx¢GèÝ ±

}¢éÏ¢çËHx¢G¢¼, ¥¢§}}¢» }¢S¢¢çÁ¢Î ± wG¢é¼GÏ¢¢ ÜïU çH²ï ²ïã çÜU¼¢Ï¢ Ï¢ïãGÎ

}¢éÈGUèÎ ãñ, ²ïã »ÜU »ïS¢è Œ²¢Úè çÜU¼¢Ï¢ ãñ çÜU §S¢ ÜïU }¢é¼G¢H»G S¢ï ÝïÜU

¥¢’}¢¢H (}¢S¢HÝ : §GË}¢ S¢è¶Ýï, ÈGUÁ¢üG Ý}¢¢Á¢G ÜïU S¢¢‰¢ S¢¢‰¢ ¼ãÁÁ¢éÎ ±x¢GñÚ¢

ÐÉGÝï, Á¢GÜU¢¼ ÜïU S¢¢‰¢ S¢¢‰¢ ÝzGHè S¢ÎÜGU¢¼ ÎïÝï, ÈGUÁ¢üG Ú¢ïÁ¢ G¢ï ÜïU S¢¢‰¢ S¢¢‰¢

ÝzGHè Ú¢ïÁ¢Gï Ú¶Ýï, ãGÁÁ¢¢ï ©G}¢Úã ÜUè S¢¥G¢Î¼ Ð¢Ýï, ÜéUGÚ¥¢Ý ÐÉGÝï ÐÉG¢Ýï,

çS¢H» ÚïãGì}¢è ÜUÚÝï, ²¼è}¢, ç}¢SÜUèÝ, }¢¢ïãG¼¢Á¢ ÜUè ÐÚ±çÚà¢ ÜUÚÝï, }¢ÚèÁ¢G

ÜUè §G²¢Î¼ ÜUÚÝï, S¢Ó¢ Ï¢¢ïHÝï, ¥G¢çÁ¢Á¢Gè §çwG¼²¢Ú ÜUÚÝï, }¢éS¢èÏ¢¼ ±

Ï¢è}¢¢Úè ÐÚ S¢Ï¢í ÜUÚÝï ±x¢GñÚ¢) ÜUè Úx¢GÏ¢¼ ÐñÎ¢ ã¢ïx¢è, V “Á¢‹Ý¼

}¢ï´ Hï Á¢¢Ýï ±¢Hï ¥¢’}¢¢H” ¥¢Ð }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ S¢ï ãçÎÄ²¼Ý ¼GHÏ¢

ÜUÚ S¢ÜU¼ï ãñ´, Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜUè ±ïÏ¢ S¢¢§Å www.dawateislami.net

S¢ï §S¢ çÜU¼¢Ï¢ ÜU¢ï ÐÉG¢ Á¢¢ S¢ÜU¼¢ ãñ, §S¢ çÜU¼¢Ï¢ ÜU¢ï }¢ézG¼ }¢ï´ Ç¢ªÝ H¢õÇ

|¢è çÜU²¢ Á¢¢ S¢ÜU¼¢ ãñ ¥¢ñÚ çÐí‹Å ¥¢ªÅ |¢è çÜU²¢ Á¢¢ S¢ÜU¼¢ ãñ J §S¢

}¢éÜGUgS¢ ¥¢ñÚ Ð¢ÜUèÁ¢G¢ çÜU¼¢Ï¢ }¢ï´ çH¶¢ ãñ çÜU ¼¢Á¢Î¢Úï ¥ç}Ï¢²¢

(6) Ýï §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ çÜU ! Ï¢Ú¢ïÁ¢ïG çÜU²¢}¢¼ Á¢Ï¢

¥ËH¢ã 1 }¢wGHêÜGU ÜU¢ï Á¢}¥G ÈGUÚ}¢¢»x¢¢ ¼¢ï »ÜU ÐéÜU¢ÚÝï ±¢H¢

ÐéÜU¢Úïx¢¢ : “¥ãHï ÈGUÁGH ÜUã¢æ ãñ´ ?” ‰¢¢ïÇGï S¢ï H¢ïx¢ ©Æï´x¢ï ¥¢ñÚ Á¢ËÎè

Á¢ËÎè Á¢‹Ý¼ ÜUè ¼GÚÈGU Ó¢Hï´x¢ï J çÈGUçÚà¼ï ©Ý S¢ï ç}¢H ï´x¢ï ¼¢ï ÜUãï´x¢ï : “v²¢



Ï¢¢¼ ãñ çÜU ã}¢ ¼é}ãï´ ¼ïÁ¢Gè S¢ï Á¢‹Ý¼ ÜUè ¼GÚÈGU Á¢¢¼ï ãé±ï Îï¶¼ï ãñ´ ?” ±¢ïã

ÜUãï´x¢ï : “ã}¢ ¥ãHï ÈGUÁGH ãñ´ J” çÈGUçÚà¼ï ÐêÀï´x¢ï : “¼é}ã¢Úè v²¢ ÈGUÁ¢GèH¼

ãñ ?” ±¢ïã Á¢±¢Ï¢ Îï´x¢ï : “Á¢Ï¢ ã}¢ ÐÚ ÁG¢éË}¢ çÜU²¢ Á¢¢¼¢ ¼¢ï ã}¢ S¢Ï¢í

ÜUÚ¼ï, Á¢Ï¢ ã}¢ S¢ï Ï¢éÚ¢ S¢éHêÜU çÜU²¢ Á¢¢¼¢ ¼¢ï ã}¢ }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚ Îï¼ï ¥¢ñÚ Á¢Ï¢

ã}¢ S¢ï Á¢ã¢H¼ ÜU¢ Ï¢Ú¼¢± çÜU²¢ Á¢¢¼¢ ¼¢ï ã}¢ Ï¢éÎüÏ¢¢Úè (Ï¢ÚÎ¢à¼) S¢ï ÜU¢}¢

Hï¼ï J” ©S¢ ±vG¼ ©Ý S¢ï ÜUã¢ Á¢¢»x¢¢ : “Á¢‹Ý¼ }¢ï´ Î¢ç¶GH ã¢ï Á¢¢¥¢ï,

¥G}¢H ÜUÚÝï ±¢H¢ï´ ÜU¢ v²¢ ãè ¥ÓÀ¢ Ï¢ÎH¢ ãñ !

( ۵۸۵،ص ۱،ج ۵۸)الرتغیب والرتھیب کتاب االدب ،باب الرفق ،حدیث (Á¢‹Ý¼ }¢ï´ Hï Á¢¢Ýï ±¢Hï ¥¢’}¢¢H, S¢.562)

çÏ¢H¢ çãGS¢¢Ï¢ ã¢ï Á¢‹Ý¼ }¢ï´ Î¢ç¶GH¢ ²¢ ÚÏ¢

ÐÇG¢ïS¢ wG¢éËÎ }¢ï´ S¢Ú±Ú ÜU¢ ã¢ï ¥G¼G¢ ²¢ ÚÏ¢

¥ËH¢ã 1 ÜïU ã¢æ Ï¢éÁG¢éx¢èü

ÚS¢êHï ¥ÜUÚ}¢ 6 Ýï §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ : “¥ËH¢ã

1 ÜïU ã¢æ §GÁGÁ¢G¼ ± Ï¢éÁG¢éx¢èü Ó¢¢ã¢ï J” S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ H Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè :

“ÜñUS¢ï ?” §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ : “Á¢¢ï ¼é}¢ S¢ï ÜGUyG»G ¼¥GËHéÜGUè ÜUÚï (çÚà¼ïÎ¢Úè

¼¢ïÇGï) ©S¢ S¢ï çS¢H» ÚïãGì}¢è (çÚà¼ïÎ¢Úè ÜGU¢§}¢) ÜUÚ¢ï, Á¢¢ï ¼é}ãï´ }¢ãGM}¢ ÜUÚï

©S¢ï ¥G¼G¢ ÜUÚ¢ï ¥¢ñÚ Á¢¢ï ¼é}¢ S¢ï Á¢ã¢H¼ S¢ï Ðïà¢ ¥¢» ¼é}¢ ©S¢ ÜïU S¢¢‰¢

Ï¢éÎüÏ¢¢Úè §çwG¼²¢Ú ÜUÚ¢ï J یا ،حدیث کارم االخالق البن ایب الدن یاء ص ۱۵،ص ۵۱)م (۵۱۵، لباب االح

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Á¢Ï¢ ÜU¢ï§ü ã}¢ S¢ï ©HÛ¢ï ²¢ Ï¢éÚ¢ |¢H¢

ÜUãï, ©S¢ ±vG¼ ¶G¢}¢¢ïà¢ ÚãÝï }¢ï ãè ¥G¢çÈGUÄ²¼ ãñ, ¥x¢Ó¢ïü à¢ñ¼G¢Ý H¢¶

±S±S¢ï Ç¢Hï çÜU ¼ê |¢è §S¢ ÜU¢ï Á¢±¢Ï¢ Îï, ±ÚÝ¢ H¢ïx¢ ¼éÛ¢ï Ï¢éÁ¢GçÎH ÜUãï´x¢ï,

ç}¢²¢æ ! à¢Ú¢ÈGU¼ ÜU¢ Á¢G}¢¢Ý¢ Ýãè´ ãñ, §S¢ ¼GÚãG ¼¢ï H¢ïx¢ ¼éÛ¢ï Á¢èÝï |¢è Ýãèæ Îï´x¢ï

±x¢GñÚ¢ ±x¢ñGÚ¢ J

¥¢§²ï ! }¢ñ´ ¥¢Ð ÜU¢ï à¢ñ¶Gï ¼GÚèÜGU¼ ¥}¢èÚï ¥ãHï S¢é‹Ý¼, Ï¢¢çÝ²ï

Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GËH¢}¢¢ }¢¢ñH¢Ý¢ ¥Ï¢ê çÏ¢H¢H }¢éãG}}¢Î §Ë²¢S¢

¥Gœ¢G¢Ú ÜGU¢çÎÚè ÚÁ¢G±è çÁ¢G²¢§ü L ÜïU çÚS¢¢Hï “xG¢éSS¢ï ÜU¢ §GH¢Á¢”



S¢ï »ÜU ãGÎèS¢ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ Ï¢²¢Ý ÜUÚ¼¢ ãêæ, §S¢ ÜU¢ï x¢G¢ñÚ S¢ï S¢}¢¢¥G¼ ÈGUÚ}¢¢§²ï,

S¢éÝ ÜUÚ ¥¢Ð ÜU¢ï ¥‹Î¢Á¢G¢ ã¢ïx¢¢ çÜU ÎêS¢Úï ÜïU Ï¢éÚ¢ |¢H¢ ÜUã¼ï ±vG¼ ¶G¢}¢¢ïà¢

ÚãÝï ±¢H¢, ÚãG}¢¼ï §H¢ãè 1 ÜïU çÜUS¢ ÜGUÎÚ ÝÁ¢GÎèÜU ¼Ú ã¢ï¼¢ ãñ J

Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, »ÜU à¢wGS¢ Ýï S¢ÚÜU¢Úï }¢ÎèÝ¢ 6 ÜUè }¢¢ñÁ¢êÎx¢è }¢ï´

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥Ï¢ê Ï¢RU çS¢gèÜGU 5 ÜU¢ï Ï¢éÚ¢ ÜUã¢, Á¢Ï¢ ©S¢ Ýï

Ï¢ãé¼ çÁ¢G²¢Î¼è ÜUè ¼¢ï ¥¢Ð 5 Ýï ©S¢ ÜUè Ï¢¢’Á¢G Ï¢¢¼¢ï ÜU¢ Á¢±¢Ï¢

çÎ²¢ (ãG¢H¢æçÜU ¥¢Ð ÜUè Á¢±¢Ï¢è ÜUÚ±¢§ü }¢¢’çS¢Ä²¼ (x¢éÝ¢ã) S¢ï Ð¢ÜU ‰¢è

}¢x¢Ú) S¢ÚÜU¢Úï Ý¢}¢Î¢Ú 6 ±ã¢æ S¢ï ©Æ x¢» J S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥Ï¢ê

Ï¢RU çS¢gèÜGU 5 ãéGÁG¢êÚï ¥ÜUÚ}¢ 6 ÜïU ÐèÀï ÐãéæÓ¢ï,

¥GÁ¢üG ÜUè : “²¢ ÚS¢êHËH¢ã (6) ±¢ïã }¢éÛ¢ï Ï¢éÚ¢ ÜUã¼¢ Úã¢,

¥¢Ð 6 ¼à¢ÚèÈGU ÈGUÚ}¢¢ Úãï, Á¢Ï¢ }¢ñ Ýï ©S¢ ÜUè Ï¢¢¼ ÜU¢

Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ ¼¢ï ¥¢Ð 6 ©Æ x¢» !” ÈGUÚ}¢¢²¢ : “¼é}ã¢Úï

S¢¢‰¢ çÈGUçÚà¼¢ ‰¢¢, Á¢¢ï ©S¢ ÜU¢ Á¢±¢Ï¢ Îï Úã¢ ‰¢¢, çÈUÚ Á¢Ï¢ ¼é}¢ Ýï wG¢éÎ ©S¢ï

Á¢±¢Ï¢ ÎïÝ¢ à¢éM¥G çÜU²¢ ¼¢ï à¢ñ¼G¢Ý ÎÚç}¢²¢Ý }¢ï´ ÜêUÎ ÐÇG¢ J”

نبل ج (۴۶۱۰حدیث ۹۱۹ص ۱)مسند امام امحد بن ح (xG¢éSS¢ï ÜU¢ §GH¢Á¢, S¢. 20) Á¢¢ï Ó¢éÐ Úã¢ ©S¢ Ýï ÝÁ¢¢¼ Ð¢§ü

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ¥¢Ð ÜU¢ï Ï¢¢ïH ÜUÚ Ï¢¢Úã¢ ÐÀ¼¢Ý¢

ÐÇG¢ ã¢ïx¢¢ }¢x¢Ú ¶G¢}¢¢ïà¢ Úã ÜUÚ ÜU|¢è ÝÎ¢}¢¼ Ýãè ©Æ¢§ü ã¢ïx¢è J ç¼<}¢Á¢Gè

à¢ÚèÈGU }¢ï´ ãñ : “صنت ىجا ”Ýè Á¢¢ï Ó¢éÐ Úã¢ ©S¢ Ýï ÝÁ¢¢¼ Ð¢§ü J’¢² م

(۵۱۰۴حدیث ۵۵۱ص ۹)سنن الرتمذی ج (xG¢éSS¢ï ÜU¢ §GH¢Á¢, S¢. 21) ¥¢ñÚ ²ïã }¢éãG¢±Ú¢ |¢è wG¢êÏ¢ ãñ : “»ÜU Ó¢éÐ S¢¢ï ÜU¢ï ãÚ¢» J”

ÜUÚ |¢H¢, ã¢ï |¢H¢ !

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ à¢ñ¶G à¢ÚÈéUGgèÝ S¢¢’Îè à¢èÚ¢Á¢Gè Q ÝvGH

ÜUÚ¼ï ãñ´ : »ÜU ÝïÜU S¢èÚ¼ à¢wGS¢ ¥ÐÝï Á¢G¢¼è Îéà}¢Ý¢ï´ ÜU¢ çÁ¢GRU |¢è Ï¢éÚ¢§ü S¢ï



Ý ÜUÚ¼¢ ‰¢¢ J Á¢Ï¢ |¢è çÜUS¢è ÜUè Ï¢¢¼ çÀÇG¼è, ©S¢ ÜUè Á¢GÏ¢¢Ý S¢ï ÝïÜU

ÜUçH}¢¢ ãè çÝÜUH¼¢ J ©S¢ ÜïU }¢ÚÝï ÜïU Ï¢¢’Î çÜUS¢è Ýï ©S¢ï wG±¢Ï¢ }¢ï´ Îï¶¢

¼¢ï S¢é±¢H çÜU²¢ : فعل اہلل بک ما ²¢’Ýè ¥ËH¢ã 1 Ýï ¼ïÚï S¢¢‰¢ v²¢

}¢é¥G¢}¢H¢ ÈGUÚ}¢¢²¢ ? ²ïã S¢é±¢H S¢éÝ ÜUÚ ©S¢ ÜïU ã¢ï´Å¢ï´ ÐÚ }¢éSÜéUÚ¢ãÅ ¥¢

x¢§ü ¥¢ñÚ ±¢ïã Ï¢éHÏ¢éH ÜUè ¼GÚãG à¢èÚè´ ¥¢±¢Á¢G }¢ï Ï¢¢ïH¢ : “Îé‹²¢ }¢ï´ }¢ïÚè

²ïãè ÜU¢ïçà¢à¢ ã¢ï¼è ‰¢è çÜU }¢ïÚè Á¢GÏ¢¢Ý S¢ï çÜUS¢è ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ ÜU¢ï§ü Ï¢éÚè Ï¢¢¼ Ý

çÝÜUHï, ÝÜUèÚñÝ Ýï |¢è }¢éÛ¢ S¢ï ÜU¢ï§ü S¢wG¼ S¢é±¢H Ý çÜU²¢ ¥¢ñÚ ²êæ }¢ïÚ¢

}¢é¥G¢}¢H¢ Ï¢ãé¼ ¥ÓÀ¢ Úã¢ J” باب ادلدینہ کرایچ( ۵۹۹)بوستان سعدی ص (xG¢éSS¢ï ÜU¢ §GH¢Á¢, S¢. 21)

Ý}¢èü Á¢GèÝ¼ Ï¢wGà¢¼è ãñ

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ¥¢Ð Ýï }¢éH¢ãGÁ¢G¢ ÈGUÚ}¢¢²¢ ! Ý}¢èü

¥¢ñÚ ¥zG±¢ï ÎÚ x¢éÁ¢GÚ ÜUÚÝï S¢ï ¥ËH¢ãé ÚÏÏ¢éH §GÁGÁ¢G¼ 1 ÜUè çÜUS¢

ÜGUÎÚ ÚãG}¢¼ ã¢ï¼è ãñ J ÜU¢à¢ ! ã}¢ |¢è ¥ÐÝè Ï¢ï §GÁGÁ¢G¼è ÜUÚÝï ±¢H¢ï´ ¥¢ñÚ

S¢¼¢Ýï ±¢H¢ï´ ÜU¢ï }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚÝ¢ §çwG¼²¢Ú ÜUÚï´ ¥¢ñÚ ãÚ }¢é}¢çÜUÝ ÜU¢ïçà¢à¢

ÜUÚ¼ï ãé±ï Û¢x¢ÇG¢ Ý ãè ÜUÚï´ çÜU §S¢è }¢ï´ ¥G¢çÈGUÄ²¼ ãñ J v²êæçÜU Ï¢ÎH¢ HïÝï }¢ï´

Ï¢ÜGUÎÚï Á¢GMÚ¼ ÐÚ §çvG¼ÈGU¢ Ý ÜUÚ¼ï ãé±ï ãGÎ S¢ï Ï¢ÉG Á¢¢Ýï ÜïU S¢¢‰¢ S¢¢‰¢

Îèx¢Ú x¢éÝ¢ã¢ï´ }¢ï´ |¢è ÐÇGÝï ÜU¢ ÜGU±è ¥‹Îïà¢¢ ãñ J ²¢Î Úç¶²ï ! Ï¢ÎHï ÜUè |¢Ú

ÐêÚ ¼G¢ÜGU¼ Ú¶¼ï ãé±ï |¢è çÜUS¢è ÜïU Ý¢Á¢GñÏ¢¢ Úç±Ä²ï, Ý¢}¢éÝ¢çS¢Ï¢ S¢éHêÜU ²¢

çÁ¢G²¢Î¼è ÜU¢ï Ï¢ÚÎ¢à¼ ÜUÚ Á¢¢Ý¢, ¥¢ñÚ ¥ÐÝï ãéGÜGUêÜGU çÀÝ Á¢¢Ýï ÐÚ Ï¢¢ ±éÁ¢êÎï

ÜéUGÎÚ¼ S¢Ï¢í ÜUÚÝ¢, Ï¢ÇGï çÎH ±¢H¢ï´ ÜU¢ ãè çãGSS¢¢ ãñ ¥¢ñÚ §S¢ ÜUè Ï¢ÇGè

ÈGUÁ¢GèH¼ ãñ J

Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, }¢ãGÏ¢êÏ¢ï ÚÏÏ¢ï Î¢±Ú, à¢ÈGUè»G Ú¢ïÁ¢Gï }¢ãGà¢Ú 6

ÜU¢ ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢é¥Gœ¢GÚ ãñ : Á¢¢ï xG¢éSS¢¢ Ðè Á¢¢»x¢¢ ãG¢H¢æçÜU ±¢ïã Ý¢çÈGUÁ¢G ÜUÚÝï

ÐÚ ÜéUGÎÚ¼ Ú¶¼¢ ‰¢¢ ¼¢ï ¥ËH¢ã 1 çÜGU²¢}¢¼ ÜïU çÎÝ ©S¢ ÜïU çÎH ÜU¢ï

¥ÐÝè çÚÁ¢G¢ S¢ï }¢¢’}¢êÚ ÈGUÚ}¢¢ Îïx¢¢ J

(۹۵۶۰،حدیث:۱۶۵،ص۱)کزنالعما ل جز (xG¢éSS¢ï ÜU¢ §GH¢Á¢, S¢. 11)



Ï¢éÚ¢§ü ÜUÚÝï ±¢Hï ÜïU S¢¢‰¢ |¢H¢§ü

²ïãè ±Á¢ã ãñ çÜU ã}¢¢Úï Ï¢éÁG¢éx¢¢üÝï ÎèÝ رحنہه اہلل النبین ¥ÐÝï S¢¢‰¢ Ý¢Á¢ñGÏ¢¢

S¢éHêÜU ÜUÚÝï ±¢H¢ï´ ÜU¢ï Ý çS¢ÈüGU }¢é¥G¢ÈGU ÈGUÚ}¢¢ çÎ²¢ ÜUÚ¼ï ‰¢ï Ï¢çËÜU ©Ý ÜïU

S¢¢‰¢ ãéGSÝï S¢éHêÜU S¢ï Ðïà¢ ¥¢¼ï J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, »ÜU Ï¢¢Ú ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ©G}¢Ú

çÏ¢Ý ¥GÏÎéH ¥GÁ¢GèÁ¢G یز S¢é±¢Úè ÐÚ ÜUãè´ Á¢¢ Úãï ‰¢ï çÜU »ÜU ÐñÎH علیہ رحنۃ اہلل العز

Ó¢HÝï ±¢H¢ à¢wGS¢ S¢é±¢Úè ÜUè Û¢ÐÅ }¢ï´ ¥¢ x¢²¢ ¥¢ñÚ ©S¢ Ýï xG¢éSS¢ï S¢ï ÜUã¢ :

Îï¶ ÜUÚ Ýãè´ Ó¢H S¢ÜU¼ï ? Á¢Ï¢ S¢é±¢çÚ²¢æ ¥¢x¢ï çÝÜUH x¢§æü, ¼¢ï ©S¢ à¢wGS¢

Ýï ÜUã¢ : ÜU¢ï§ü ãñ Á¢¢ï }¢éÛ¢ï ¥ÐÝï ÐèÀï çÏ¢Æ¢» ? ¼¢ï ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ©G}¢Ú

çÏ¢Ý ¥GÏÎéH ¥GÁ¢GèÁ¢G یز Ýï ¥ÐÝï xG¢éH¢}¢ S¢ï ÜUã¢ çÜU §S¢ ÜU¢ï علیہ رحنۃ اہلل العز

¥ÐÝï S¢¢‰¢ çÏ¢Æ¢ ÜUÚ Ó¢à}¢ï ¼ÜU Hï Ó¢H¢ï J (۸۰۶)سریت ابن جوزی ص

§S¢è ¼GÚãG ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ Á¢ñGÝéH ¥G¢çÏ¢ÎèÝ علیہ رحنۃ اہلل النبین ÜïU

Ï¢¢Úï }¢ï´ }¢‹ÜGUêH ãñ çÜU »ÜU à¢w GS¢ Ýï ¥¢Ð ÜU¢ï Ï¢éÚ¢ |¢H¢ ÜUã¢ ¼¢ï ¥¢Ð

5 Ýï ¥ÐÝè çS¢²¢ã (ÜU¢Hï) Úæx¢ ÜUè Ó¢¢ÎÚ ©¼¢Ú ÜUÚ ©S¢ï Îï Îè

¥¢ñÚ ©S¢ï »ÜU ãÁ¢G¢Ú çÎÚã}¢ ÎïÝï ÜU¢ |¢è ãéGv}¢ çÎ²¢ J (۱۹۹، ص۱)احیاءالعلوم ، ج

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Îï¶¢ ¥¢Ð Ýï çÜU ¥ËH¢ã 1 ÜïU

ÝïÜU Ï¢‹Î¢ï ÜïU ¥wGH¢ÜGU çÜU¼Ýï ©G}Î¢ ã¢ï¼ï ãñ´ çÜU ¥x¢Ú ÜU¢ï§ü ¼vHèÈGU Îï ¼Ï¢

|¢è xG¢éSS¢ï }¢ï´ ¥¢Ý¢ ¥¢ñÚ ©S¢ S¢ï Ï¢ÎH¢ HïÝ¢ ¼¢ï ÎÚ çÜUÝ¢Ú Ï¢çËÜU ¼GÚãG ¼GÚãG

S¢ï Ý±¢Á¢G¢ ÜUÚ¼ï ãñ´ J Á¢ñS¢¢ çÜU ã}¢ Ýï Îï¶¢ çÜU ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ Á¢GñÝéH

¥G¢çÏ¢ÎèÝ علیہ رحنۃ اہلل النبین ÜU¢ï Á¢Ï¢ çÜUS¢è à¢wGS¢ Ýï Ï¢éÚ¢ |¢H¢ ÜUã¢ ¼¢ï ¥¢Ð

5 Ýï ©S¢ï Ý çS¢ÈüGU }¢é¥G¢ÈGU ÈGUÚ}¢¢ çÎ²¢ Ï¢çËÜU ãéGSÝï S¢éHêÜU S¢ï Ðïà¢

¥¢¼ï ãé±ï §‹¥G¢}¢¢ï §ÜUÚ¢}¢ S¢ï |¢è Ý±¢Á¢G çÎ²¢ ! ©GH}¢¢ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU §S¢

¼GÚãG S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ Á¢ñGÝéH ¥G¢çÏ¢ÎèÝ 5 Ýï Ð¢æÓ¢ ¥ÓÀè ¶GSH¼¢ï´

ÜU¢ï Á¢}¥G çÜU²¢ : (1) Ï¢éÎüÏ¢¢Úè (Ï¢ÚÎ¢à¼) (2) ¼vHèÈGU Ý ÎïÝ¢ (3) ©S¢

à¢wGS¢ ÜU¢ï ¥ËH¢ã 1 S¢ï ÎêÚ ÜUÚÝï ±¢Hè Ï¢¢¼ S¢ï Ï¢Ó¢¢Ý¢ (4) ¼¢ñÏ¢¢ ¥¢ñÚ



ÝÎ¢}¢¼ ÐÚ ©vS¢¢Ý¢ ¥¢ñÚ (5) Ï¢éÚ¢§ü ÜïU Ï¢ÎHï |¢H¢§ü ÜUÚÝ¢ J §S¢ ¼GÚãG ¥¢Ð

5 Ýï }¢¢’}¢êHè Îé‹²¢ ÜïU Ï¢ÎHï ²ïã ¼}¢¢}¢ Ó¢èÁ¢Gï´ ¶GÚèÎ Hè´ J

(۱۹۹، ص۱)احیاءالعلوم ، ج }¢é¥G¢ÈGUè }¢¢æx¢ HèçÁ¢²ï !

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! §S¢ S¢ï ©Ý H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢ï x¢G¢ñÚ¢ï çÈGURU

ÜUÚÝ¢ Ó¢¢çã²ï Á¢¢ï HÇG¢§ü Û¢x¢ÇGï }¢ï ÐãH ÜUÚ¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ çÈUÚ HÇG¢§ü ÜïU Ï¢¢’Î

}¢éæã ÈéUH¢ ÜïU Ï¢ñÆ Á¢¢¼ï ãñ´, ¥x¢Ú ÜU¢ï§ü S¢éËãG ÜUè çÝÄ²¼ S¢ï ¥¢» ¼¢ï S¢éËãG

ÜUÚÝï ÜïU Ï¢Á¢¢» S¢wG¼ ÜUçH}¢¢¼ ÜïU Á¢GÚè»G }¢Á¢GèÎ çÎH ¥¢Á¢G¢Úè ÜU¢ Ï¢¢§GS¢

Ï¢Ý¼ï ãñ J »ïS¢¢ï ÜU¢ï Ó¢¢çã²ï çÜU çÁ¢S¢ çÁ¢S¢ ÜUè çÎH ¥¢Á¢G¢Úè ÜUè ãñ, ÈGU¢ñÚÝ

©Ý S¢ï }¢é¥G¢ÈGUè }¢¢æx¢ ÜUÚ ©‹ãï Ú¢Á¢Gè ÜUÚ Hï´ ¥¢ñÚ ¼¢ñÏ¢¢ |¢è ÜUÚï´ J

¥x¢Ú çÜUS¢è ÈGUÎü ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ ²ïã S¢¢ïÓ¢ ÜUÚ Ï¢¢Á¢G Úãï çÜU }¢é¥G¢ÈGUè

}¢¢æx¢Ýï S¢ï ©S¢ ÜïU S¢¢}¢Ýï }¢ïÚè “Ð¢ïÁ¢Gèà¢Ý Ç¢ªÝ” ã¢ï Á¢¢»x¢è, ¼¢ï wG¢éÎ¢Ú¢

x¢G¢ñÚ ÈGUÚ}¢¢ HèçÁ¢²ï ! çÜGU²¢}¢¼ ÜïU Ú¢ïÁ¢G ¥x¢Ú ²ïãè ÈGUÎü ã}¢¢Úè ÝïçÜU²¢æ

ãG¢çS¢H ÜUÚ ÜïU ¥ÐÝï x¢éÝ¢ã¢ï ÜU¢ Ï¢¢ïÛ¢ ã}¢¢Úï S¢Ú ÐÚ Ç¢H Îïx¢¢ ¼¢ï ©S¢ ±vG¼

v²¢ ã¢ïx¢¢ ? wG¢éÎ¢ ÜUè ÜGUS¢}¢ ! S¢ãGèãG }¢¢’Ý¢ï´ }¢ï´ ã}¢¢Úè “Ð¢ïÁ¢Gèà¢Ý” ÜUè

{çÁÁ¢²¢æ ¼¢ï Ú¢ïÁ¢Gï çÜGU²¢}¢¼ ©S¢ Ã¢vG¼ ©ÇGï´x¢è Á¢Ï¢ ÜU¢ï§ü Î¢ïS¼, ²¢ ¥GÁ¢ GèÁ¢G

ã}¢ÎÎèü ÜUÚÝï ±¢H¢ |¢è Ý ç}¢Hïx¢¢ J ¼¢ï wG¢éÎ¢Ú¢ Á¢ËÎè ÜUèçÁ¢²ï ! ¥ÐÝï

±¢çHÎñÝ ÜïU ÜGUÎ}¢¢ï´ }¢ï´ çx¢Ú ÜUÚ, ¥ÐÝï ¥GÁ¢GèÁ¢G¢ï´ ÜïU ¥¢x¢ï ã¢‰¢ Á¢¢ïÇG ÜUÚ,

¥ÐÝï }¢¢¼ãGì¼¢ï´ ÜïU Ð¢©æ ÐÜUÇG ÜUÚ, ¥ÐÝï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ¥¢ñÚ Î¢ïS¼¢ï´ S¢ï

çx¢ÇG çx¢ÇG¢ ÜUÚ, ©Ý ÜïU ¥¢x¢ï wG¢ éÎ ÜU¢ï Á¢GHèH ÜUÚ ÜïU ¥¢Á¢ Îé‹²¢ }¢ï´ ãè

}¢é¥G¢ÈGUè }¢¢æx¢ ÜUÚ ¥¢ç¶GÚ¼ ÜUè §GÁGÁ¢G¼ ãG¢çS¢H ÜUÚÝï ÜU¢ S¢¢}¢¢Ý ÜUÚ

HèçÁ¢²ï J (ÁG¢éË}¢ ÜU¢ ¥‹Á¢¢}¢, S¢. 51) ±ÚÝ¢ Á¢ã‹Ý}¢ ÜU¢ ã¢ñHÝ¢ÜU ¥GÁ¢G¢Ï¢

Ï¢ÚÎ¢à¼ Ýãè´ ã¢ï S¢ÜïUx¢¢ J çÎH ÜïU ÜU¢Ý¢ï´ S¢ï S¢éçÝ²ï çÜU ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢

²Á¢GèÎ çÏ¢Ý à¢Á¢Ú¢ I ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : çÁ¢S¢ ¼GÚãG S¢}¢‹ÎÚ ÜïU çÜUÝ¢Úï ã¢ï¼ï

ãñ´ §S¢è ¼GÚãG Á¢ã‹Ý}¢ ÜïU |¢è çÜUÝ¢Úï ãñ´, çÁ¢Ý }¢ï´ Ï¢éwG¼è ªæÅ Á¢ñS¢ï S¢¢æÐ ¥¢ñÚ

¶GÓÓ¢Ú¢ï´ Á¢ñS¢ï çÏ¢ÓÀê Úã¼ï ãñ´ J ¥ãHï Á¢ã‹Ý}¢ Á¢Ï¢ ¥GÁ¢G¢Ï¢ }¢ï´ ÜU}¢è ÜïU çH²ï

ÈGUÚ²¢Î ÜUÚï´x¢ï ¼¢ï ãéGv}¢ ã¢ïx¢¢, çÜUÝ¢Ú¢ï S¢ï Ï¢¢ãÚ çÝÜUH¢ï, ±¢ïã Á¢êæ ãè çÝÜUHï´x¢ï



¼¢ï ±¢ïã S¢¢æÐ ©‹ãï´ ã¢ï´Å¢ï ¥¢ñÚ Ó¢ïãÚ¢ï´ S¢ï ÐÜUÇG Hï´x¢ï ¥¢ñÚ ©Ý ÜUè ¶¢H ¼ÜU

©¼¢Ú Hï´x¢ï, ±¢ïã H¢ïx¢ ±ã¢æ S¢ï Ï¢Ó¢Ýï ÜïU çH²ï ¥¢x¢ ÜUè ¼GÚÈGU |¢¢x¢ï´x¢ï, çÈUÚ

©Ý ÐÚ ¶éÁ¢Hè }¢éS¢ËH¼G ÜUÚ Îè Á¢¢»x¢è ±¢ïã §S¢ ÜGUÎÚ ¶éÁ¢¢»æx¢ï çÜU ©Ý ÜU¢

x¢¢ïà¼ Ð¢ïS¼ S¢Ï¢ Û¢ÇG Á¢¢»x¢¢ ¥¢ñÚ çS¢ÈüUG ãça²¢æ Úã Á¢¢»æx¢è, ÐéÜU¢Ú ÐÇGïx¢è :

»ï ÈéUGH¢æ ! v²¢ ¼éÛ¢ï ¼vHèÈGU ã¢ï Úãè ãñ ? ±¢ïã ÜUãïx¢¢ : ã¢æ J ¼¢ï ÜUã¢

Á¢¢»x¢¢, ²ïã ©S¢ §üÁ¢G¢ ÜU¢ Ï¢ÎH¢ ãñ Á¢¢ï ¼ê }¢¢ïç}¢Ý¢ï ÜU¢ï çÎ²¢ ÜUÚ¼¢ ‰¢¢ J ہیب ج غیب والرت (ÁG¢éË}¢ ÜU¢ ¥‹Á¢¢}¢, S¢. 21) دار الفکر بریوت( ۱۶۹۴حدیث ۵۸۰ص ۹)الرت

<

9 0

<

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Á¢Ï¢ çÜUS¢è ÐÚ xG¢éSS¢¢ ¥¢ Á¢¢» ¥¢ñÚ

çÎH HÇG¢§ü Û¢x¢ÇGï ÜU¢ï Ï¢ïÜGUÚ¢Ú ã¢ï Á¢¢» ¼¢ï ¥ÐÝï ¥¢Ð ÜU¢ï §S¢ ¼GÚãG

S¢}¢Û¢¢§²ï : }¢éÛ¢ï ÎêS¢Ú¢ï´ ÐÚ ¥x¢Ú ÜéUÀ ÜéUGÎÚ¼ ãG¢çS¢H ãñ |¢è, ¼¢ï §S¢ S¢ï Ï¢ïãGÎ

çÁ¢G²¢Î¢, ¥ËH¢ã 1 }¢éÛ¢ ÐÚ ÜGU¢çÎÚ ãñ, ¥x¢Ú }¢ñ´ Ýï §S¢ HÇG¢§ü Û¢x¢ÇGï

}¢ï´ ÐÇG ÜUÚ çÜUS¢è ÜUè çÎH ¥¢Á¢G¢Úè ²¢ ãGÜGU ¼HÈGUè ÜUÚ Ç¢Hè ¼¢ï çÜGU²¢}¢¼

ÜïU Ú¢ïÁ¢G ¥ËH¢ã 1 ÜïU x¢GÁ¢GÏ¢ S¢ï }¢ñ´ çÜUS¢ ¼GÚãG }¢ãGÈGUêÁ¢G Úã S¢ÜêæUx¢¢ ?

¥¢ã ! Ï¢Ú¢ïÁ¢Gï ãGàÚ ÜUãè´ ã}¢¢Úï »ïGÏ¢ Ý ¶¢ïH çÎ²ï Á¢¢»æ J

ÜU}¢Ú ¼¢ïÇGè ãñ §GS²¢æ Ýï, ÎÏ¢¢²¢ ÝzGS¢¢ï à¢ñ¼¢æ Ýï

Ý ÜUÚÝ¢ ãGàÚ }¢ï´ LS±¢, }¢ïÚ¢ Ú¶Ý¢ |¢Ú}¢ }¢¢ñH¢

Ý ÜUÚÝ¢ ãGàÚ }¢ï´ ÐéÚçS¢à¢ }¢ïÚè, ã¢ï Ï¢ï S¢Ï¢Ï¢ Ï¢çwGà¢à¢

¥G¼G¢ ÜUÚ Ï¢¢x¢Gï çÈGUÚÎ¢ñS¢ ¥Á¢G Ð» à¢¢ãï ©}¢}¢ }¢¢ñH¢

x¢éÝã ÜUÚ¼ï ãé±ï x¢Ú }¢Ú x¢²¢ ¼¢ï v²¢ ÜUMæx¢¢ }¢ñæ ?

Ï¢Ýïx¢¢ ã¢» }¢ïÚ¢ v²¢ ? ÜUÚ}¢ ÈGUÚ}¢¢ ÜUÚ}¢ }¢¢ñH¢

¥G¼G¢ ÜUÚ ¥G¢çÈGUÄ²¼ ¼ê ÝÁG¥G ± ÜGUÏ¢í¢ï ãGàÚ }¢ï ²¢ ÚÏ¢

±S¢èH¢ ÈGU¢ç¼G}¢¢ Á¢GãÚ¢ ÜU¢ ÜUÚ HéyGÈGU¢ï ÜUÚ}¢ }¢¢ñH¢

<



Ï¢éÁG¢éx¢¢üÝï ÎèÝ ¥¢ñÚ ¥GzG±¢ï ÎÚ x¢éÁ¢GÚ

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚÝï ÜUè ¥G¢Î¼ ¥ÐÝ¢§²ï

çÜU §S¢ }¢ï´ ÈGU¢§Î¢ ãè ÈGU¢§Î¢ ãñ, ã}¢¢Úï Ï¢éÁG¢éx¢¢üÝï ÎèÝ رحنہه اہلل النبین ÜUè ²ïã

¥G¢Î¼ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ ‰¢è çÜU Á¢Ï¢ ÜU¢ï§ü §Ý S¢ï çÜUS¢è |¢è ¼GÚãG ÜU¢ Ï¢éÚ¢ S¢éHêÜU

ÜUÚ¼¢ ¼¢ï ²ïã ãGÁ¢GÚ¢¼ ©S¢ ÜïU S¢¢‰¢ |¢è ãéGSÝï S¢éHêÜU S¢ ï Ðïà¢ ¥¢¼ï ¥¢ñÚ ©S¢

ÜUè x¢GH¼Gè ÜU¢ï }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚ çÎ²¢ ÜUÚ¼ï J ¥¢§²ï ! }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚÝï ÜU¢ Á¢ïGãìÝ

Ï¢Ý¢Ýï ÜïU çH²ï ¥SH¢ÈïUG çÜUÚ¢}¢ m ÜïU ±¢çÜGU¥G¢¼ S¢éÝ¼ï ãñ J

Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï,

¥Ý¢ï¶¢ S¢Ï¢í

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥ãìGÝÈGU çÏ¢Ý ÜñGUS¢ I S¢ï ÐêÀ¢ x¢²¢ çÜU

¥¢Ð Ýï Ï¢éÎüÏ¢¢Úè ÜUã¢æ S¢ï S¢è¶è ãñ ? ÈGUÚ}¢¢²¢ : ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ÜñGUS¢ çÏ¢Ý

¥G¢çS¢}¢ 5 S¢ï J ÐêÀ¢ x¢²¢ : ±¢ïã çÜUS¢ ÜGUÎÚ Ï¢éÎüÏ¢¢Ú (Ï¢ÚÎ¢à¼

ÜUÚÝï) ±¢Hï ‰¢ï ? ÈGUÚ}¢¢²¢ : »ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ ±¢ïã ¥ÐÝï Í¢Ú }¢ï´ Ï¢ñÆï ‰¢ ï çÜU »ÜU

H¢ñ´Çè ©Ý ÜïU Ð¢S¢ S¢è¶G H¢§ü, çÁ¢S¢ ÐÚ |¢éÝ¢ ãé±¢ x¢¢ïà¼ ‰¢¢, ±¢ïã ©S¢ ÜïU

ã¢‰¢ S¢ï çx¢Ú ÜUÚ ¥¢Ð ÜïU »ÜU À¢ïÅï S¢¢çãGÏ¢Á¢G¢Îï ÐÚ Á¢¢ çx¢Úè çÁ¢S¢ ÜïU Ï¢¢§GS¢

©S¢ ÜU¢ §ç‹¼ÜGU¢H ã¢ï x¢²¢ J H¢ñ´Çè ²ïã Îï¶ ÜUÚ ÇÚ x¢§ü ¼¢ï ©‹ã¢ï´ Ýï

ÈGUÚ}¢¢²¢ : ÇÚÝï ÜUè Á¢GMÚ¼ Ýãè´ }¢ñ´ Ýï ¼éÛ¢ï ¥ËH¢ã 1 ÜUè çÚÁ¢G¢ ÜïU

çH²ï ¥¢Á¢G¢Î çÜU²¢ J (۵۵۴،ص۱)احیاء العلوم، ج

Á¢ã‹Ý}¢ ÜUè ¥¢x¢ ¥¢ñÚ Îé‹²¢ ÜUè Ú¢¶

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥Ï¢ê ©GS}¢¢Ý ãGèÚè علیہ رحنۃ اہلل الو لی ÜïU }¢é¼¥GçËHÜGU

}¢‹ÜGUêH ãñ çÜU »ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ ¥¢Ð »ÜU x¢Hè S¢ï x¢éÁ¢GÚï ¼¢ï çÜUS¢è Ýï ¥¢Ð ÐÚ

Ú¢¶ ÈïU´ÜU Îè J ¥¢Ð ¥ÐÝè S¢é±¢Úè S¢ï ©¼Úï ¥¢ñÚ S¢Á¢Î» à¢éRU Ï¢Á¢¢ H¢»,

çÈUÚ ¥ÐÝï ÜUÐÇG¢ï´ S¢ï Ú¢¶ Û¢¢ÇGÝï Hx¢ï ¥¢ñÚ Ú¢¶ Ç¢HÝï ±¢Hï ÜU¢ï ÜéUÀ Ý

ÜUã¢ J ¥¢Ð S¢ï ÜUã¢ x¢²¢ çÜU ¥¢Ð Ú¢¶ Ç¢HÝï ±¢Hï ÜU¢ï çÛ¢ÇGÜU¼ï v²êæ



Ýãè´ ? ¼¢ï ¥¢Ð I Ýï (¥G¢çÁ¢Á¢Gè ÜUÚ¼ï ãé±ï) ÈGUÚ}¢¢²¢ : “Á¢¢ï

Á¢ã‹Ý}¢ ÜUè ¥¢x¢ ÜU¢ }¢éS¼çãGÜGU ã¢ï ©S¢ ÐÚ Ú¢¶ ÐÇGï ¼¢ï ©S¢ï xG¢éSS¢ï }¢ï Ýãè

¥¢Ý¢ Ó¢¢çã²ï J (۵۵۹،ص۱)احیاء العلوم، ج

x¢¢çH²¢ï´ |¢Úï wG¢éyG¢ ê¼G ÐÚ ¥¢’H¢ ãGÁ¢GÚ¼ R ÜU¢ S¢Ï¢í

¥¢’H¢ ãGÁ¢GÚ¼, §}¢¢}¢ï ¥ãHï S¢é‹Ý¼ }¢¢ñH¢Ý¢ à¢¢ã ¥ãG}¢Î ÚÁ¢G¢ ¶G¢Ý

R ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ »ÜU Ï¢¢Ú Á¢Ï¢ Ç¢ÜU Ð ïà¢ ÜUè x¢§ü, ¼¢ï Ï¢¢’Á¢G wG¢éyG¢ ê¼G

}¢éx¢GËHÁ¢G¢¼ (²¢’Ýè x¢¢çH²¢ï´) S¢ï |¢Ú ÐêÚ ‰¢ï J }¢¢ï’¼çÜGUÎèÝ (}¢ãGÏÏ¢¼ ÜUÚÝï

±¢Hï) Ï¢Úã}¢ (Ý¢Ú¢Á¢G) ãé±ï çÜU ã}¢ ©Ý H¢ïx¢¢ï´ ÜïU ç¶GH¢ÈGU }¢éÜGUg}¢¢ Î¢§Ú

ÜUÚï´x¢ï J §}¢¢}¢ï ¥ãHï S¢é‹Ý¼ }¢¢ñH¢Ý¢ à¢¢ã ¥ãG}¢Î ÚÁ¢G¢ ¶G¢Ý R Ýï

§Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ : “Á¢¢ï H¢ïx¢ ¼¢’ÚèÈGUè wG¢éyG¢ê¼G çH¶¼ï ãñ´, ÐãHï ©Ý ÜU¢ï

Á¢¢x¢èÚï´ ¼vGS¢è}¢ ÜUÚ Î¢ï, çÈUÚ x¢¢çH²¢æ çH¶Ýï ±¢H¢ï ÐÚ }¢éÜGUg}¢¢ Î¢§Ú ÜUÚ

Î¢ï J” (ãG²¢¼ï ¥¢’H¢ ãGÁ¢GÚ¼ çÁ¢. 1 S¢. 143-144 }¢éHwG¶GS¢Ý }¢v¼Ï¢»

ÝÏ¢ç±Ä²¢ }¢ÜüUÁG¢éH ¥¢ñçH²¢, H¢ã¢ñÚ) }¢¼GHÏ¢ ²ïã çÜU Á¢Ï¢ ¼¢’ÚèÈGU ÜUÚÝï

±¢H¢ï´ ÜU¢ï ¼¢ï §‹¥G¢}¢ Îï¼ï Ýãè´, çÈUÚ Ï¢éÚ¢§ü ÜUÚÝï ±¢H¢ï´ S¢ï Ï¢ÎH¢ v²êæ Hï ?

(xG¢éSS¢ï ÜU¢ §GH¢Á¢. S¢. 24)

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Îï¶¢ ¥¢Ð Ýï ! ã}¢¢Úï Ï¢éÁG¢éx¢¢üÝï ÎèÝ

çÜUS¢ ÜGUÎÚ ¥GzG±¢ï ÎÚ x¢éÁ¢GÚ S¢ï ÜU¢}¢ Hï¼ï ¥¢ñÚ x¢GH¼Gè ÜUÚÝï رحنہه اہلل النبین

±¢Hï ÜU¢ï }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚ çÎ²¢ ÜUÚ¼ï J Á¢Ï¢ çÜU ã}¢¢Ú¢ }¢é¥G¢}¢H¢ ²ïã ãñ çÜU ã}¢¢Úï

Ý¢}¢» ¥¢’}¢¢H }¢ï´ ÝïçÜU²¢æ Ý¢}¢ ÜU¢ï Ýãè´, à¢Ï¢¢ï Ú¢ïÁ¢G x¢éÝ¢ã¢ï´ }¢ï´ Ï¢S¢Ú ã¢ï¼ï ãñ´,

¥¢» çÎÝ x¢éÝ¢ã¢ï´ }¢ï´ }¢éS¢HS¢H §Á¢G¢ÈGU¢ ãè ã¢ï¼¢ Á¢¢ Úã¢ ãñ J §S¢ ÜïU Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ

|¢è HÇGÝ¢ Û¢x¢ÇGÝ¢, Ý¢Ú¢Á¢G ã¢ï ÜUÚ Ï¢ñÆ Á¢¢Ý¢, ÜU¢ï§ü }¢é¥G¢ÈGUè }¢¢æx¢Ýï ¥¢» ¼¢ï

©S¢ï }¢é¥G¢ÈGU Ý ÜUÚÝ¢, Ï¢çËÜU Ï¢ï §GÁGÁ¢G¼è ÜUÚ ÜïU ©S¢ ÜUè çÎH ¥¢Á¢G¢Úè ÜUÚÝ¢

Ï¢ãé¼ Ï¢éÚè ¥G¢Î¼ ãñ çÜU ãGÎèS¢ï Ð¢ÜU }¢ï´ ãñ çÜU çÁ¢S¢ ÜïU Ð¢S¢ ©S¢ ÜU¢ |¢¢§ü

}¢¢’çÁ¢GÚ¼ ÜUÚÝï Ü ïU çH²ï ¥¢²¢ ¼¢ï ©S¢ï Ó¢¢çã²ï çÜU ¥ÐÝï |¢¢§ü ÜU¢ï }¢é¥G¢ÈGU

ÜUÚ Îï wG±¢ã ±¢ïã Û¢êÅ¢ ã¢ï ²¢ S¢ÓÓ¢¢, Á¢¢ï »ïS¢¢ Ýãè´ ÜUÚïx¢¢, ãG¢ñÁ¢ïG ÜU¢ñS¢Ú ÐÚ

Ý ¥¢ S¢ÜïUx¢¢ J” ل الصحیحنی ،کتا ب الربوالصل (۵۵۱، ص۱،ج ۹۱۹۰ ،رقم کم ابناء تربکم کم برواآباء باب ،ۃ)ادلستدرک ع



}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ã}¢ï´ ¼¢ï ¥ÐÝï Ï¢éÁG¢éx¢¢ïZ ÜUè ¼GÚãG »ïS¢¢

ã¢ïÝ¢ Ó¢¢çã²ï çÜU ã}¢ï´ ¼æx¢ ÜUÚÝï ±¢Hï ÜU¢ Á¢ïGãìÝ ãè ²ïã Ï¢Ý Á¢¢» çÜU }¢ñ´ §S¢ï

¼vHèÈGU Îêæx¢¢ ¼¢ï ²ïã }¢éÛ¢ S¢ï Ï¢ÎH¢ Ýãè´ Hïx¢¢, Ï¢çËÜU çÚÁ¢G¢» §H¢ãè ÜUè

¶G¢ç¼GÚ }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚ Îïx¢¢ J

}¢‹ÜGUêH ãñ çÜU ¥}¢èLH }¢¢ï¥ç}¢ÝèÝ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥GçHÄ²éH

}¢é¼üÁ¢G¢ O Ýï ¥ÐÝï »ÜU xG¢éH¢}¢ ÜU¢ï Ï¢éH¢²¢ ¼¢ï ©S¢ Ýï ÜU¢ï§ü

Á¢±¢Ï¢ Ý çÎ²¢, ÎêS¢Úè ¥¢ñÚ ¼èS¢Úè Ï¢¢Ú çÈUÚ Ï¢éH¢²¢, ©S¢ Ýï çÈUÚ ÜU¢ï§ü

Á¢±¢Ï¢ Ý çÎ²¢, ²ïã Îï¶ ÜUÚ ¥¢Ð ©S¢ ÜUè ¼GÚÈGU x¢», Îï¶¢ ¼¢ï ±¢ïã HñÅ¢

ãé±¢ ãñ, ¥¢Ð Ýï ©S¢ S¢ï ÜUã¢ : v²¢ ¼é}¢ Ýï }¢ïÚè ¥¢±¢Á¢G Ýãè´ S¢éÝè ‰¢è ?

xG¢éH¢}¢ Ýï ÜUã¢ : S¢éÝè ‰¢è J ¥¢Ð Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : çÈUÚ ¼é}¢ Ýï }¢ïÚè Ï¢¢¼ ÜU¢

Á¢±¢Ï¢ v²êæ Ýãè´ çÎ²¢ ? xG¢éH¢}¢ Ýï ÜUã¢ : ¥¢Ð ÜUè ¼GÚÈGU S¢ï S¢Á¢G¢ S¢ï Ï¢ï ¶G¢ñÈGU

‰¢¢, §S¢ ±Á¢ã S¢ï S¢éS¼è ÜïU Ï¢¢§GS¢ Á¢±¢Ï¢ Ý Îï S¢ÜU¢ J ²ïã S¢éÝ ÜUÚ ¥¢Ð

5 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : Á¢¢ ¼ê ¥ËH¢ã 1 ÜUè çÚÁ¢G¢ ÜïU çH²ï ¥¢Á¢G¢Î

ãñ J (۵۵۴،ص۱)احیاء العلوم، ج }¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Îï¶¢ ¥¢Ð Ýï çÜU ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢

¥GçHÄ²éH }¢é¼üÁ¢G¢, à¢ïÚï wG¢éÎ¢ O çÜUS¢ ÜGUÎÚ ãéGSÝï ¥wGH¢ÜGU

ÜïU ÐñÜUÚ ‰¢ï, çÜU xG¢éH¢}¢ ÜU¢ ÜéUGS¢êÚ ã¢ïÝï ÜïU Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ |¢è ©S¢ ÜUè x¢GH¼Gè ÜU¢ï Ý

çS¢ÈüGU }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚ çÎ²¢ Ï¢çËÜU çÚÁ¢G¢» §H¢ãè ÜUè ¶G¢ç¼GÚ ©S¢ï ¥¢Á¢G¢Î |¢è

ÜUÚ çÎ²¢ J

¥}¢èÚï ¥ãHï S¢é‹Ý¼ L ÜUè }¢ÎÝè ±çS¢Ä²¼ï´

à¢ñ¶Gï ¼GÚèÜGU¼, ¥}¢èÚï ¥ãHï S¢é‹Ý¼, Ï¢¢çÝ²ï Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ãGÁ¢GÚ¼ï

¥GËH¢}¢¢ }¢¢ñH¢Ý¢ ¥Ï¢ê çÏ¢H¢H }¢éãG}}¢Î §Ë²¢S¢ ¥Gœ¢G¢Ú ÜGU¢çÎÚè ÚÁ¢G±è

çÁ¢G²¢§ü L Á¢¢ï ²¢Îx¢¢Úï S¢HÈGU à¢çwGS¢Ä²¼ ãñ´, ¥¢Ð L

Ýï |¢è çÚÁ¢G¢» §H¢ãè 1 Ð¢Ýï ÜUè çÝÄ²¼ S¢ï ¥ÐÝï ÜGUÁ¢üGÎ¢Ú¢ï´ ÜU¢ï çÐÀHï

ÜGUÁ¢G¢ïZ, }¢¢H Ó¢éÚ¢Ýï ±¢H¢ï´ ÜU¢ï Ó¢¢ïçÚ²¢ï´, ãÚ »ÜU ÜU¢ï x¢GèÏ¢¼¢ï, ¼¢ïãì}¢¼¢ï´,

¼Á¢GHèH¢ï´, Á¢GÏ¢¢ïZ S¢}¢ï¼ ¼}¢¢}¢ Á¢¢Ýè, }¢¢Hè ãéGÜGUêÜGU }¢é¥G¢ÈGU ÈGUÚ}¢¢ çÎ²ï ¥¢ñÚ



¥¢ç²‹Î¢ ÜïU çH²ï |¢è ¼}¢¢}¢ ¼Ú ãéGÜGUêÜGU Ðïà¢x¢è ãè }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚ çÎ²ï ãñ´,

Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU §à¢¢¥G¼è §Î¢Úï }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ ÜU¢ }¢¼GÏ¢ê¥G¢

16 S¢ÈGUãG¢¼ ÐÚ }¢éà¼ç}¢H çÚS¢¢H¢ “}¢ÎÝè ±çS¢Ä²¼ Ý¢}¢¢” S¢ÈGUãG¢ 10

ÐÚ §GÁGÁ¢G¼ ± ¥¢Ï¢M ¥¢ñÚ Á¢¢Ý ÜïU }¢é¼¥GçËHÜGU ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : }¢éÛ¢ï Á¢¢ï ÜU¢ï§ü

x¢¢Hè Îï, Ï¢éÚ¢ |¢H¢ ÜUãï (x¢GèÏ¢¼ï´ ÜUÚï), Á¢GwG}¢è ÜUÚ Îï ²¢ çÜUS¢è ¼GÚãG |¢è

çÎH ¥¢Á¢G¢Úè ÜU¢ S¢Ï¢Ï¢ Ï¢Ýï, }¢ñæ ©S¢ï ¥ËH¢ã 1 ÜïU çH²ï Ðïà¢x¢è }¢é¥G¢ÈGU

ÜUÚ Ó¢éÜU¢ ãêæ, }¢éÛ¢ï S¢¼¢Ýï ±¢H¢ï´ S¢ï ÜU¢ï§ü §ç‹¼ÜGU¢}¢ Ý Hï J çÏ¢H ÈGUÁ¢üG ÜU¢ï§ü

}¢éÛ¢ï à¢ãèÎ ÜUÚ Îï ¼¢ï }¢ïÚè ¼GÚÈGU S¢ï ©S¢ï }¢ïÚï ãéGÜGUêÜGU }¢é¥G¢ÈGU ãñ´ J ±éÚS¢¢ S¢ï |¢è

ÎÚwG±¢S¼ ãñ çÜU ©S¢ï ¥ÐÝ¢ ãGÜGU }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚ Îï´ (¥¢ñÚ }¢éÜGUg}¢¢ ±x¢GñÚ¢ Î¢§Ú

Ý ÜUÚï´) J ¥x¢Ú S¢ÚÜU¢Úï }¢ÎèÝ¢ 6 ÜUè à¢ÈGU¢¥G¼ ÜïU S¢ÎÜïGU

}¢ãGà¢Ú }¢ï´ wG¢éS¢êS¢è ÜUÚ}¢ ã¢ïx¢¢, ¼¢ï V ¥ÐÝï ÜGU¢ç¼H ²¢’Ýè }¢éÛ¢ï

à¢ã¢Î¼ ÜU¢ Á¢¢}¢ çÐH¢Ýï ±¢Hï ÜU¢ï |¢è Á¢‹Ý¼ }¢ï´ Hï¼¢ Á¢¢ªæx¢¢ Ï¢à¢¼ G ïüçÜU ©S¢

ÜU¢ ¶G¢ç¼}¢¢ §ü}¢¢Ý ÐÚ ãé±¢ ã¢ï J ¥x¢Ú }¢ïÚè à¢ã¢Î¼ ¥G}¢H }¢ï´ ¥¢» ¼¢ï §S¢

ÜUè ±Á¢ã S¢ï çÜUS¢è çÜGUS}¢ ÜïU ãæx¢¢}¢ï ¥¢ñÚ ãÇG¼¢Hï´ Ý ÜUè Á¢¢»æ J ¥x¢Ú

“ãÇG¼¢H” §S¢ ÜU¢ Ý¢}¢ ãñ çÜU H¢ïx¢¢ï ÜU¢ ÜU¢Ú¢ïÏ¢¢Ú Á¢GÏ¢ÚÎS¼è Ï¢‹Î ÜUÚ±¢²¢

Á¢¢» ÝèÁ¢G ÎéÜU¢Ý¢ï ¥¢ñÚ x¢¢çÇG²¢ï ÐÚ Ð‰¢Ú¢± ±x¢GñÚ¢ ã¢ï ¼¢ï Ï¢‹Î¢ï ÜUè »ïS¢è ãGÜGU

¼HçÈGU²¢ï´ ÜU¢ï ÜU¢ï§ü |¢è }¢éçzG¼²ï §SH¢}¢ Á¢¢§Á¢G Ýãè´ ÜUã S¢ÜU¼¢ J §S¢ ¼GÚãG

ÜUè ãÇG¼¢H ãGÚ¢}¢ ¥¢ñÚ Á¢ã‹Ý}¢ }¢ï Hï Á¢¢Ýï ±¢H¢ ÜU¢}¢ ãñ J §S¢ ¼GÚãG ÜïU

Á¢Á¢GÏ¢¢¼è §vGÎ¢}¢¢¼ S¢ï ÎèÝ¢ï Îé‹²¢ ÜïU ÝévGS¢¢Ý¢¼ ÜïU çS¢±¢ ÜéUÀ ã¢‰¢ Ýãèæ

¥¢¼¢ J (x¢GèÏ¢¼ ÜUè ¼Ï¢¢ãÜU¢çÚ²¢æ, S¢. 112)

¥ËH¢ã 1 ã}¢ï´ |¢è xG¢éSS¢ï ÐÚ ÜGU¢Ï¢ê Ð¢Ýï ¥¢ñÚ ¥GzG±¢ï ÎÚ x¢éÁ¢GÚ

ÜUè ¥G¢Î¼ ¥ÐÝ¢Ýï ÜUè S¢¥G¢Î¼ ÝS¢èÏ¢ ÈGUÚ}¢¢» J

ام ن ی الي ج ب ی اہلل نی م ال ی ب اہ ہ ی ل الی ع ع ت صل ه ل س ہ و وال



ã}¢¢Úè çÏ¢x¢ÇGè ãé§ü ¥G¢Î¼ï çÝÜUH Á¢¢»æ

ç}¢Hï x¢éÝ¢ã¢ï ÜïU ¥}¢Ú¢Á¢G S¢ï çà¢ÈGU¢ ²¢ ÚÏ¢

}¢éÛ¢ï Îï wG¢éÎ ÜU¢ï |¢è ¥¢ñÚ S¢¢Úè Îé‹²¢ ±¢H¢ï ÜU¢ï

S¢é{¢ÚÝï ÜUè ¼ÇGÐ ¥¢ñÚ ãG¢ñS¢H¢ ²¢ ÚÏ¢

ã}¢ïà¢¢ ã¢‰¢ |¢H¢§ü ÜïU ±¢çS¢¼Gï ©nï´

Ï¢Ó¢¢Ý¢ ÁG¢éË}¢¢ï çS¢¼}¢ S¢ï }¢éÛ¢ï S¢Î¢ ²¢ ÚÏ¢ (±S¢¢§Hï Ï¢çwGà¢à¢, S¢. 76)

<

Ï¢²¢Ý ÜU¢ wG¢éH¢S¢¢

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ¥¢Ð Ýï S¢éÝ¢ çÜU }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚ ÎïÝï ÜUè

v²¢ v²¢ Ï¢ÚÜU¢¼ ãñ´ ! Œ²¢Úï ÝÏ¢è, ÚS¢êHï ã¢çà¢}¢è, }¢éãG}}¢Îï ¥GÚÏ¢è

6 ÜUè à¢¢Ýï ¥GzG±¢ï ÎÚ x¢éÁ¢GÚ ¥¢Ð Ýï }¢éH¢ãGÁ¢G¢ ÈGUÚ}¢¢§ü çÜU

§S¢ ©}}¢¼ ÜïU çÈGUÚ¥G¢ñÝ ²¢’Ýè ¥Ï¢ê Á¢ãìH ÜïU Ï¢ïÅï ÜU¢ï |¢è }¢é¥G¢ÈGUè S¢ï Ý±¢Á¢G

çÎ²¢ ¥¢ñÚ ¥¢Ð 6 ÜUè }¢é¥G¢ÈGUè ÜUè Ï¢ÚÜU¼ S¢ï ±¢ïã ÎÚÁ¢»

S¢ãG¢çÏ¢Ä²¼ ÜïU ¥GÁ¢Gè}¢ }¢‹S¢Ï¢ ÐÚ ÈGU¢§Á¢G ã¢ï x¢», ±¢ïã §GÜUÚ}¢¢ 5 Á¢¢ï

}¢éS¢H}¢¢Ý¢ï ÜïU ç¶GH¢ÈGU Á¢æx¢ï´ çÜU²¢ ÜUÚ¼ï ‰¢ï, Á¢Ï¢ Œ²¢Úï ¥¢Ü GU¢ لوۃ ی ل ع لوو الص الش

Ýï ©Ý ÜUè S¢¢Úè ¶G¼G¢¥¢ïæ ÜU¢ï }¢é¥G¢ÈGU ÈGUÚ}¢¢ çÎ²¢ ¼¢ï §S¢ ÜUè Ï¢ÚÜU¼ ²ïã

Á¢G¢çãÚ ãé§ü çÜU ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §GÜUÚ}¢¢ 5 }¢éS¢H}¢¢Ý ãé±ï ¥¢ñÚ Ú¢ãï

§SH¢}¢ }¢ï´ à¢ã¢Î¼ ÜU¢ Á¢¢}¢ Ðè x¢», ²¢Î Úç¶²ï ! ¶G¼G¢ ÜUÚÝï ±¢Hï ÜU¢ï

}¢é¥G¢ÈGU ÜUÚ ÎïÝï S¢ï §GÁGÁ¢G¼ }¢ï´ ÜU}¢è Ýãè´ Ï¢çËÜU §Á¢G¢ÈGU¢ ã¢ï¼¢ ãñ, }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚÝï

±¢H¢ï´ ÜU¢ï ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÐS¢‹Î ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãñ, ÜéUGÎÚ¼ ÜïU Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ }¢é¥G¢ÈGU

ÜUÚÝï ±¢H¢ ¥ËH¢ã 1 ÜUè Ï¢¢Úx¢¢ã }¢ï §GÁGÁ¢G¼ ±¢H¢ ãñ, ÜéUGÎÚ¼ ÜïU Ï¢¢

±éÁ¢êÎ }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚÝï ±¢Hï ÜU¢ï V ¥ËH¢ã 1 ÜUè }¢ãGÏÏ¢¼

ÝS¢èÏ¢ ã¢ïx¢è, ÜéUGÎÚ¼ ÜïU Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚÝï ±¢Hï ÜU¢ï V Ï¢Ú¢ïÁ¢Gï

çÜGU²¢}¢¼ Á¢‹Ý¼è ãêGÚ ¥G¼G¢ ÜUè Á¢¢»x¢è, ÜéUGÎÚ¼ ÜïU Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚÝï

±¢Hï ÜU¢ï S¢Ï¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ Ï¢ã¢ÎéÚ ÜUã¢ x¢²¢, ÜéUGÎÚ¼ ÜïU Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ }¢é¥G¢ÈGU

ÜUÚÝï ±¢Hï ÜU¢ï V Ï¢Ú¢ïÁ¢Gï çÜGU²¢}¢¼ Î¢ç¶GHï Á¢‹Ý¼ çÜU²¢ Á¢¢»x¢¢ J



¥GzG±¢ï ÎÚ x¢éÁ¢GÚ ÜïU }¢Á¢GèÎ ÈGUÁ¢G¢§H Á¢¢ÝÝï ÜïU çH²ï à¢ñ¶Gï ¼GÚèÜGU¼

¥}¢èÚï ¥ãHï S¢é‹Ý¼ L ÜïU ÚS¢¢§H “¥GzG±¢ï ÎÚ x¢éÁ¢GÚ ÜïU

ÈGUÁ¢G¢§H”, “xG¢éSS¢ï ÜU¢ §GH¢Á¢”, “ÁG¢éË}¢ ÜU¢ ¥‹Á¢¢}¢”, ¥¢ñÚ

}¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ ÜUè }¢¼GÏ¢ê¥G¢ çÜU¼¢Ï¢ “§ãG²¢©H ©GHê}¢” çÁ¢ËÎ 3 S¢ï

“ãéGSÝï wG¢éËÜGU” ÜU¢ Ï¢²¢Ý ¥¢ñÚ “¼ãG}}¢éH ç}¢Á¢G¢Á¢è ÜUè ÈGUÁ¢GèH¼” ÜU¢

}¢é¼G¢H¥G¢ ÈGUÚ}¢¢ HèçÁ¢²ï J

}¢ÎÝè ÜGU¢çÈGUHï }¢ï´ S¢ÈGUÚ ÜUèçÁ¢²ï !

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ¥GzG±¢ï ÎÚ x¢éÁ¢GÚ ÜU¢ Á¢ÁGÏ¢¢ Ð¢Ýï,

xG¢éSS¢ï ÜUè Ï¢éÚè ¥G¢Î¼ S¢ï ÐèÀ¢ ÀéÇG¢Ýï, x¢éÝ¢ã¢ï S¢ï Ï¢Ó¢Ýï ¥¢ñÚ ÝïçÜU²¢ï´ ÜU¢

Á¢ÁGÏ¢¢ Ð¢Ýï ÜïU çH²ï ¼ÏHèx¢Gï ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï S¢é‹Ý¼ ÜUè ¥G¢H}¢x¢èÚ x¢ñGÚ çS¢²¢S¢è

¼ãGÚèÜU, Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU }¢ÎÝè }¢¢ãG¢ïH S¢ï ±¢Ï¢S¼¢ ã¢ï Á¢¢§²ï J

V }¢ÎÝè }¢¢ãG¢ïH ÜUè Ï¢ÚÜU¼ S¢ï ¥¢’H¢ ¥wGH¢ÜGUè ¥±S¢¢ÈGU x¢GñÚ

}¢ãGS¢êS¢ ¼G¢ñÚ ÐÚ ¥¢Ð ÜïU çÜUÚÎ¢Ú ÜU¢ çãGSS¢¢ Ï¢Ý¼ï Ó¢Hï Á¢¢»æx¢ï J ¥ÐÝï à¢ãÚ

}¢ï´ ã¢ïÝï ±¢Hï Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU ãzG¼¢±¢Ú S¢é‹Ý¼¢ï |¢Úï §Á¢ç¼}¢¢¥G }¢ï´ çà¢ÚÜU¼

¥¢ñÚ Ú¢ãï wG¢éÎ¢ 1 }¢ï´ S¢ÈGUÚ ÜUÚÝï ±¢Hï ¥G¢çà¢ÜGU¢Ýï ÚS¢êH ÜïU }¢ÎÝè

ÜGU¢çÈGUH¢ï´ }¢ï´ S¢ÈGUÚ ÜUèçÁ¢²ï J §S¢ ÜUè Ï¢ÚÜU¼ S¢ï ¥ÐÝï S¢¢çÏ¢ÜGU¢ ¼Á¢ïüG çÁ¢G‹Îx¢è

ÐÚ x¢G¢ñÚ¢ï çÈGURU ÜU¢ }¢¢ñÜGU¥G ç}¢Hïx¢¢ ¥¢ñÚ çÎH ãéGSÝï ¥G¢çÜGUÏ¢¼ (¥ÓÀè

¥¢ç¶GÚ¼ Ï¢Ý¢Ýï) ÜïU çH²ï Ï¢ïÓ¢ñÝ ã¢ï Á¢¢»x¢¢, çÁ¢S¢ ÜïU Ý¼èÁ¢ï }¢ï´ §Úç¼ÜU¢Ï¢ï

x¢éÝ¢ã ÜUè ÜUS¢Ú¼ ÐÚ ÝÎ¢}¢¼ }¢ãGS¢êS¢ ã¢ïx¢è ¥¢ñÚ ¼¢ñÏ¢¢ ÜUè ¼¢ñÈGUèÜGU ç}¢Hïx¢è J

¥G¢çà¢ÜGU¢Ýï ÚS¢êH ÜïU }¢ÎÝè ÜGU¢çÈGUH¢ï´ }¢ïæ }¢éS¢HS¢H S¢ÈGUÚ ÜUÚÝï ÜïU Ý¼èÁ¢ï }¢ï´

ÈGU¢ïãìGà¢ ÜUH¢}¢è ¥¢ñÚ ÈéUGÁG¢êH x¢¢ï§ü ÜUè Á¢x¢ã ÎéMÎï Ð¢ÜU Á¢¢Úè ã¢ï Á¢¢»x¢¢,

ç¼H¢±¼ï ÜéUGÚ¥¢Ý, ãG}Îï §H¢ãè ¥¢ñÚ Ý¢’¼ï ÚS¢êH 6 ÐÉGÝï ÜUè

¥G¢Î¼ Ï¢Ý Á¢¢»x¢è, xG¢éSS¢ï ÜUè Á¢x¢ã ¥GzG±¢ï ÎÚ x¢éÁ¢GÚ ÜUè ¥G¢Î¼ ÝS¢èÏ¢ ã¢ï

Á¢¢»x¢è, Ï¢ï S¢Ï¢íè ÜUè ¥G¢Î¼ S¢ï ÝÁ¢¢¼ Ð¢ ÜUÚ S¢¢çÏ¢Ú¢ï à¢¢çÜUÚ ÚãÝ¢ ÝS¢èÏ¢

ã¢ïx¢¢, Ï¢Î x¢é}¢¢Ýè ÜUè Á¢x¢ã ãéGSÝï Á¢GÝ ÜUè ¥G¢Î¼ Ï¢Ý Á¢¢»x¢è J V



Î¢LH §zG¼¢ ¥ãHï S¢é‹Ý¼ ÜU¢ ¼¥G¢LÈGU

n S¢é‹Ý¼¢ï ÜUè ¼ÚçÏ¢Ä²¼ ¥¢ñÚ ÝïÜUè ÜUè Î¢’±¼ ¥G¢}¢

ÜUÚÝï ÜïU çH²ï Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU ¼ã ìG¼ ¼ÜGUÚèÏ¢Ý 96 à¢¢ï’Ï¢¢ Á¢¢¼ ÜGU¢§}¢

ãñ´ J §Ý }¢ï´ S¢ï »ÜU §ç‹¼ã¢§ü ¥ã}¢ à¢¢ï’Ï¢¢ “Î¢LH §zG¼¢ ¥ãHï S¢é‹Ý¼”

|¢è ãñ J Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU §à¢¢¥G¼è §Î¢Úï }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ ÜUè }¢¼GÏ¢ê¥ G¢

102 S¢ÈGUãG¢¼ ÐÚ }¢éà¼ç}¢H çÜU¼¢Ï¢ “§GË}¢¢ï çãGv}¢¼ ÜïU 125 }¢ÎÝè ÈêUH”

S¢ÈGUãG¢ 21 ÐÚ à¢ñ¶Gï ¼GÚèÜGU¼, ¥}¢èÚï ¥ãHï S¢é‹Ý¼ L ÜU¢ »ÜU

ÈGUÚ}¢¢Ý ÜéUÀ ²êæ ÝvGH ãñ çÜU Ï¢ãé¼ ¥GS¢ïü ÜGUÏH çÜUS¢è ÎèÝè }¢ÎíS¢ï S¢ï ±¢Ï¢S¼¢

§SH¢}¢è |¢¢§ü Ýï }¢éÛ¢ï Ï¢¼¢²¢ çÜU “ã}¢¢Úï ²ã¢æ Á¢Ï¢ ÜU¢ï§ü ÜU}¢ ÐÉG¢ çH¶¢

S¢¢§H, }¢S¥H¢ ÎÚ²¢zG¼ ÜUÚÝï ÜïU çH²ï ¥¢¼¢ ãñ ¼¢ï Ï¢S¢¢ ¥±ÜGU¢¼ ¥‹Î¢Á¢Gï

Ï¢²¢Ý ²¢ ¼Á¢ïüG ¼ãGÚèÚ ÐÚ ©S¢ï wG¢êÏ¢ Û¢¢ÇG çÐH¢§ü Á¢¢¼è ãñ, }¢S¢HÝ ÜUã¢ Á¢¢¼¢

ãñ : ÜUã¢æ ÐÉGï ã¢ï ! ¥¢Ð ÜU¢ï ©Îêü }¢ï´ S¢é±¢H çH¶Ýï ÜU¢ |¢è Éæx¢ Ýãè´ }¢¢’Hê}¢

±x¢ñGÚ¢, §S¢ ¼GÚãG H¢ïx¢ Ï¢Î Á¢GÝ ã¢ï ÜUÚ Ó¢Hï Á¢¢¼ï ãñ´, ©Ý ÜUè ÐÚ±¢ã Ýãè´ ÜUè

Á¢¢¼è J ¥¢Ð L ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : ²ïã Ï¢¢¼ï´ S¢éÝ ÜUÚ }¢ïÚï çÎH ÐÚ Ó¢¢ïÅ

Hx¢è ¥¢ñÚ }¢ïÚï }¢éæã S¢ï çÝÜUH¢ V ã}¢ 12 Î¢LH §zG¼¢ ¶¢ïHï´x¢ï J”

à¢ñ¶Gï ¼GÚèÜGU¼, ¥}¢èÚï ¥ãHï S¢é‹Ý¼ L ÜU¢ ²ïã wG±¢Ï¢ 15

à¢¢’Ï¢¢ÝéH }¢é¥GÁ GÁ¢G}¢ 1421 çS¢. çã ÜU¢ï ©S¢ Ã¢vG¼ ÐêÚ¢ ãé±¢ Á¢Ï¢ Á¢¢}¢ï¥G

}¢çSÁ¢Î ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý, Ï¢¢Ï¢Úè Ó¢¢ïÜU Ï¢¢Ï¢éH }¢ÎèÝ¢ (ÜUÚ¢Ó¢è) }¢ï´ ¼ÏHèx¢ïG

ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï S¢é‹Ý¼ ÜUè ¥G¢H}¢x¢èÚ x¢ñGÚ çS¢²¢S¢è ¼ãGÚèÜU, Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU

¼ãìG¼ Î¢LH §zG¼¢ ¥ãHï S¢é‹Ý¼ ÜU¢ ¥¢x¢G¢Á¢ ãé±¢ J n ¼¢ Î}¢ï

Ï¢²¢Ý Ï¢¢Ï¢éH }¢ÎèÝ¢ (ÜUÚ¢Ó¢è) }¢ï´ 4 Î¢LH §zG¼¢ ¥ãHï S¢é‹Ý¼ ÜGU¢§}¢ ãñ´,

§S¢ ÜïU §GH¢±¢ Á¢G}¢ Á¢G}¢ Ýx¢Ú (ãGñÎÚ¢Ï¢¢Î) S¢ÚÎ¢Ú¢Ï¢¢Î, (ÈñGUS¢H¢Ï¢¢Î),

}¢ÜüUÁG¢éH ¥¢ñçH²¢ (H¢ã¢ñÚ), Ú¢±HçÐ‹Çè ¥¢ñÚ x¢éËÁ¢G¢Úï ¼ñGÏ¢¢ (S¢Úx¢¢ï{¢) }¢ï´

Î¢LH §zG¼¢ ¥ãHï S¢é‹Ý¼, Œ²¢Úï ¥¢ÜGU¢ 6 ÜUè Îé¶²¢Úè

©}}¢¼ ÜUè à¢Ú§üG ÚãÝé}¢¢§ü }¢ï´ }¢S¢MÈïGU ¥G}¢H ãñ´ J



§S¢ ÜïU §GH¢±¢ “}¢Á¢çHS¢ï §zG¼¢” ÜïU ¼ã ìG¼ ÜU¢}¢ ÜUÚÝï ±¢Hï à¢¢ï’Ï¢ï

“Î¢LH §zG¼¢ ¥¢õÝ H¢§Ý” ÜïU §SH¢}¢è |¢¢§ü §ç‹¼ã¢§ü çÁ¢G}}¢ïÎ¢Úè ÜïU S¢¢‰¢

ÅïHèÈGU¢ïÝ ¥¢ñÚ §‹ÅÚÝõÅ ÐÚ Îé‹²¢ |¢Ú ÜïU }¢éS¢H}¢¢Ý¢ï ÜUè ¼GÚÈGU S¢ï ÐêÀï Á¢¢Ýï

±¢Hï }¢S¢¢§H ÜU¢ ã¢‰¢¢ï ã¢‰¢ ã GH Ï¢¼¢¼ï ãñ´ J n §S¢ à¢¢ï’Ï¢ï S¢ï

¼¥GËHéÜGU Ú¶Ýï ±¢Hï §SH¢}¢è |¢¢§ü Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢ S¢ïÜUÇG¢ï´ S¢é±¢H¢¼ ÜïU Á¢±¢Ï¢¢¼

Îï¼ï ãñ´ J Î¢LH §zG¼¢ ¥¢õÝ H¢§Ý S¢ï, §‹ÅÚÝõÅ ÜïU Á¢GÚè»G, Îé‹²¢ |¢Ú S¢ï §S¢

}¢ïH »ÇîïS¢ ([email protected]) S¢ï S¢é±¢H¢¼ ÜïU Á¢±¢Ï¢¢¼

ÐêÀï Á¢¢ S¢ÜU¼ï ãñ´ J Îé‹²¢ |¢Ú S¢ï ã¢‰¢¢ï´ ã¢‰¢ à¢Ú§üG ÚãÝé}¢¢§ü ãG¢çS¢H ÜUÚÝï ÜïU

çH²ï, §Ý Ý}Ï¢Á¢üG ÐÚ Ú¢çÏ¢¼G¢ |¢è çÜU²¢ Á¢¢ S¢ÜU¼¢ ãñ J

Ý}Ï¢Ú Ý¢ïÅ ÈGUÚ}¢¢ HèçÁ¢²ï

(1) 0300-0220112 (2) 0300-0220113

(3) 0300-0220114 (4) 0300-0220115

Ð¢çÜUS¼¢Ýè ±vG¼ ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU S¢éÏãG 10 Ï¢Á¢ï S¢ï à¢¢}¢ 4 Ï¢Á¢ï ¼ÜU §Ý

Ý}Ï¢Á¢üG ÐÚ Ú¢çÏ¢¼G¢ çÜU²¢ Á¢¢ S¢ÜU¼¢ ãñ J Ï¢Ú¢ïÁ¢Gï Á¢é}¢é¥G¢ ¼¢’¼GèH ã¢ï¼è ãñ J

}¢ÎÝè ÜU¢}¢¢ï´ }¢ï´ çãGSS¢¢ HèçÁ¢²ï !

n Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU à¢¢ï’Ï¢¢ Á¢¢¼ }¢ï´ çÎÝ Ï¢ çÎÝ §Á¢G¢ÈGU¢

ãè ã¢ï¼¢ Á¢¢ Úã¢ ãñ ¥¢ñÚ §S¢ ÜU¢ }¢ÎÝè ÜU¢}¢ }¢Á¢GèÎ ¼ÚvGÜGUè ÜUè ¼GÚÈGU

x¢¢}¢Á¢GÝ ãñ J §S¢ }¢ÎÝè }¢¢ãG¢ïH ÜUè Ï¢ÚÜU¼ S¢ï Ï¢ï à¢é}¢¢Ú ¥ÈGUÚ¢Î ¥ÐÝè

x¢éÝ¢ã¢ï |¢Úè çÁ¢G‹Îx¢è S¢ï ¼¢§Ï¢ ã¢ï ÜUÚ ÝïÜUè ÜUè Î¢’±¼ ÜU¢ï ¥G¢}¢ ÜUÚÝï ÜïU

çH²ï Á¢GñHè ãGËÜGïU ÜïU }¢ÎÝè ÜU¢}¢¢ï´ }¢ï´ Ï¢ÉG Ó¢ÉG ÜUÚ çãGSS¢¢ HïÝï ±¢Hï Ï¢Ý

x¢» J Á¢ñGHè ãGËÜïG ÜïU 12 }¢ÎÝè ÜU¢}¢¢ï }¢ï´ S¢ï »ÜU }¢ÎÝè ÜU¢}¢ ãzG¼¢±¢Ú

S¢é‹Ý¼¢ï´ |¢Úï §Á¢ç¼}¢¢¥G }¢ï´ çà¢ÚÜU¼ |¢è ãñ, n §S¢ §Á¢ç¼}¢¢¥G }¢ï´

çà¢ÚÜU¼ ÜUè Ï¢ÇGè Ï¢ÚÜU¼ï´ ãñæ J §GË}¢ï ÎèÝ ÜUè }¢ãGçÈGUH }¢ï´ çà¢ÚÜU¼ ÜU¢ S¢±¢Ï¢

ç}¢H¼¢ ãñ ¥¢ñÚ §GË}¢ï ÎèÝ S¢è¶Ýï ÜUè ÈGUÁ¢GèH¼ ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ ãGÎèS¢ }¢ï´ ãñ çÜU

Á¢¢ï à¢wGS¢ §GË}¢ ÜUè ¼GHÏ¢ }¢ï´ çÜUS¢è Ú¢S¼ï ÜU¢ï Ó¢Hï, ¥ËH¢ã 1 ©S¢ ÜU¢ï


mailto:[email protected])


Á¢‹Ý¼ ÜïU Ú¢S¼ï ÐÚ Hï Á¢¢¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ¼G¢çÏ¢Hï §GË}¢ ÜUè wG¢éà¢ÝêÎè ÜïU çH²ï

çÈGUçÚà¼ï ¥ÐÝï Ï¢¢ÁG¢ê çÏ¢À¢ Îï¼ï ãñ J

ل العباد .(۱۵۵،ص۹،ج۵۶۴۵احلدیث: ،ۃ)سنن الرتمذی''،کتاب العلم،باب ماجاء يف فضل الفقہ ع ãzG¼¢±¢Ú S¢é‹Ý¼¢ï´ |¢Úï §Á¢ç¼}¢¢¥G }¢ï´ §GË}¢ï ÎèÝ ãG¢çS¢H ÜUÚÝï ÜUè |¢è

Ï¢ÇGè Ï¢ÚÜU¼ï´ ãñ´ J ¥¢§²ï ! »ÜU }¢ÎÝè Ï¢ã¢Ú ¥¢Ð ÜïU x¢¢ïà¢ x¢éÁ¢G¢Ú ÜUÚ¼¢ ãêæ J

S¢èÝï}¢¢ Í¢Ú ÜïU }¢¢çHÜU ÜUè ¼¢ñÏ¢¢

Ï¢¢Ï¢éH §SH¢}¢ ôS¢{ ÜïU }¢àãêÚ à¢ãÚ Á¢G}¢ Á¢G}¢ Ýx¢Ú (ãñGÎÚ¢Ï¢¢Î) ÜïU

»ÜU §SH¢}¢è |¢¢§ü Ýï ÜéUÀ §S¢ ¼GÚãG Ï¢¼¢²¢ çÜU x¢G¢çHÏ¢Ý ²ïã 1991 §üG. ÜïU

çÜUS¢è ãzG¼¢±¢Ú S¢é‹Ý¼¢ï´ |¢Úï §Á¢ç¼}¢¢¥G ±¢Hè Ú¢¼ ÜUè Ï¢¢¼ ãñ, }¢ïÚè }¢éH¢ÜGU¢¼

»ÜU S¢èÝï}¢¢ Í¢Ú ÜïU }¢¢çHÜU S¢ï ãé§ü Á¢¢ï çÜU à¢Ú¢Ï¢è ¥¢ñÚ x¢éÝ¢ã¢ï ÜU¢ ¥G¢Îè

‰¢¢ J }¢ñ´ Ýï §ÝçÈGUÚ¢Îè ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUÚ¼ï ãé±ï ©S¢ï ¼ÏHèx¢ïG ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï S¢é‹Ý¼ ÜUè

¥G¢H}¢x¢èÚ x¢ñGÚ çS¢²¢S¢è ¼ãGÚèÜU Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU ãzG¼¢±¢Ú S¢é‹Ý¼¢ï´ |¢Úï

§Á¢ç¼}¢¢¥G ÜUè Î¢’±¼ Ðïà¢ ÜUè, ÜéUÀ ÐS¢¢ï Ðïà¢ ÜïU Ï¢¢’Î ±¢ïã }¢ïÚï ã}¢Ú¢ã

Ó¢H ÐÇG¢ J §çwG¼¼¢}¢è Îé¥G¢ ÜïU Î¢ñÚ¢Ý S¢èÝï}¢¢ Í¢Ú ÜïU }¢¢çHÜU ÜUè ãG¢H¼ x¢GñÚ

ã¢ï x¢§ü J ãGœ¢¢ çÜU Îé¥ G¢ ¶Gy}¢ ã¢ïÝï ÜïU Ï¢¢’Î |¢è ©S¢ ÜU¢ çãÓ¢çÜU²¢ï´ ÜïU S¢¢‰¢

Ú¢ïÝ¢ Ï¢‹Î Ý ãé±¢ J Ï¢¢’Î }¢ï´ ©S¢ Ýï Ï¢¼¢²¢ çÜU }¢ñ´ Ýï Á¢Ï¢ Îé¥G¢ ÜïU çH²ï ã¢‰¢

©Æ¢» ¥¢ñÚ ¥¢æ¶ï´ Ï¢‹Î ÜUè´ ¼¢ï »ïS¢¢ Hx¢¢, Á¢ñS¢ï Îé¥G¢ ÜUè Ï¢ÚÜU¼ S¢ï }¢ïÚï çÎH

ÜUè S¢wG¼è ÎêÚ ã¢ï Úãè ãñ, }¢éÛ¢ï ¥ÐÝï çÜU²ï ãé±ï x¢éÝ¢ã ²¢Î ¥¢Ýï, §Ý ÜU¢

¥‹Á¢¢}¢ ÇÚ¢Ýï ¥¢ñÚ ¶G¢ñÈïGU wG¢éÎ¢ 1 }¢ï´ LH¢Ýï Hx¢¢ J §S¢è Î¢ñÚ¢Ý çÁ¢S¢

±vG¼ çÜU }¢ïÚè ¥¢æ¶ï´ Ï¢‹Î ‰¢èæ, }¢ñ´ Ýï ¥ÐÝï ¥¢Ð ÜU¢ï }¢ÎèÝ» }¢éÝÃ±Ú¢

M }¢ï S¢ÏÁ¢G S¢ÏÁ¢G x¢é}Ï¢Î ÜïU M Ï¢M Ð¢²¢, ãÚ ¼GÚÈGU ÝêÚ ÈñUH¢

ãé±¢ ‰¢¢ ¥¢ñÚ |¢èÝè |¢èÝè wG¢éàÏ¢ê S¢ï ÈGUÁ¢G¢ }¢ãÜU Úãè ‰¢è J }¢ñ´ ÜU¢ÈGUè ÎïÚ ¼ÜU

S¢ÏÁ¢G x¢é}Ï¢Î ÜïU Á¢Ë±¢ï S¢ï ¥ÐÝï çÎH ÜU¢ï }¢éÝÃ±Ú ÜUÚ¼¢ ¥¢ñÚ Ú¢ï¼¢ Úã¢ J

n }¢ñ´ Ýï S¢¢çÏ¢ÜGU¢ x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï ¼¢ñÏ¢¢ ÜUÚ Hè ãñ J



n ±¢ïã }¢ïÚï S¢¢‰¢ Ð¢Ï¢‹Îè S¢ï §Á¢ç¼}¢¢¥G }¢ï´ ¥¢Ýï Hx¢ï, ÐæÁ¢

±vG¼¢ Ý}¢¢Á¢G |¢è à¢éM¥G ÜUÚ Îè J »ÜU çÎÝ Á¢Ï¢ }¢ñ´ }¢éH¢ÜGU¢¼ ÜïU çH²ï ÐãéæÓ¢¢

¼¢ï ©‹ã¢ï´ Ýï Ï¢¼¢²¢ çÜU }¢ïÚï Ï¢¢’Á¢G ±¢ïã Î¢ïS¼ çÁ¢‹ã¢ï´ Ýï Ï¢ÎÜU¢Úè ÜïU

}¢é¥G¢}¢H¢¼ S¢ï ¥¢Á¢ ¼ÜU }¢éÛ¢ï Ýãè´ Ú¢ïÜU¢, Ï¢çËÜU }¢ïÚï S¢¢‰¢ à¢Ú¢Ï¢ ± ÚÏ¢¢Ï¢

ÜUè }¢ãGçÈGUH¢ï´ }¢ï´ ã}¢ïà¢¢ ¥¢x¢ï ¥¢x¢ï Úã¼ï ‰¢ï, }¢ïÚè §Á¢ç¼}¢¢¥G }¢ï´ çà¢ÚÜU¼ ¥¢ñÚ

ÝïçÜU²¢ï ÜUè ¼GÚÈGU Úx¢GÏ¢¼ ÜU¢ S¢éÝ ÜUÚ }¢ïÚï Ð¢S¢ ¥¢ ÐãéæÓ¢ï J ©Ý }¢ï´ Á¢¢ï

¥GÜGU¢§Îï ¥ãHï S¢é‹Ý¼ S¢ï }¢éœ¢çÈGUÜGU Ýãè´ ‰¢¢, ±¢ïã }¢éÛ¢ï S¢}¢Û¢¢¼ï ãé±ï ÜUãÝï

Hx¢¢ : “¼é}¢ çÁ¢Ý ÜïU §Á¢ç¼}¢¢¥G }¢ï´ Á¢¢¼ï ã¢ï ²ïã H¢ïx¢ ¼¢ï Ï¢Î ¥GÜGUèÎ¢ ãñ´,

çÜU ¥¢ñçH²¢» çÜUÚ¢}¢ ÜUè çÝ²¢Á¢G çÎH¢¼ï ãñ´, ²¢ ÚS¢êHËH¢ã ÐéÜU¢Ú¼ï ãñ´, §Ý

ÜïU S¢¢‰¢ }¢¼ Á¢¢²¢ ÜUÚ¢ï J” S¢èÝï}¢¢ Í¢Ú ÜïU }¢¢çHÜU ÜU¢ ÜUãÝ¢ ãñ çÜU }¢ñ´ Ýï

©S¢ S¢ï ÜUã¢ çÜU “}¢ñ´ Ýï Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜU¢ }¢ÎÝè }¢¢ãG¢ïH çS¢ÈüGU S¢éÝ ÜUÚ

Ýãè´, Ï¢çËÜU Îï¶ ÜUÚ ¥ÐÝ¢²¢ ãñ, }¢ñ Ýï ¼¢ï Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU S¢é‹Ý¼¢ï´ |¢Úï

§Á¢ç¼}¢¢¥G }¢ï´ çà¢ÚÜU¼ ÜUè ¥¢ñÚ ±ã¢æ }¢éÛ¢ï §S¢ §S¢ ¼GÚãG, }¢ÎèÝ» }¢éÝÃ±Ú¢

M ÜUè çÁ¢G²¢Ú¼ ãé§ü, ¥Ï¢ ¼é}¢ Ï¢¼¢¥¢ï çÁ¢Ý ¥G¢çà¢ÜGU¢Ýï ÚS¢êH ÜïU

§Á¢ç¼}¢¢¥G¢¼ }¢ï´ x¢é}Ï¢Îï ¶GÁ¢GÚ¢ ÜïU Á¢Ë±ï ÝÁ¢GÚ ¥¢¼ï ã¢ï, ²ïã çÜUS¢ ¼GÚãG x¢GH¼G

ã¢ï S¢ÜU¼ï ãñ´ ? }¢ïÚ¢ ¼¢ï }¢à±Ú¢ ãñ çÜU ¼é}¢ |¢è Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU }¢ÎÝè

}¢¢ãG¢ïH }¢ï´ à¢¢ç}¢H ã¢ï Á¢¢¥¢ï J wG¢éÎ¢ ÜUè ÜGUS¢}¢ ! ¥Ï¢ ¼¢ï ÜU¢ï§ü }¢ïÚï Ï¢ÓÓ¢¢ï ÜïU

x¢H¢ï´ ÐÚ ÀéÚè ÈïUÚ Îï, ¼Ï¢ |¢è }¢ñ´ Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜU¢ }¢ÎÝè }¢¢ãG¢ïH Ýãè

À¢ïÇG S¢ÜU¼¢ J (x¢GèÏ¢¼ ÜUè ¼Ï¢¢ãÜU¢çÚ²¢æ, S¢. 432)

<

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Ï¢²¢Ý ÜU¢ï §çwG¼¼¢}¢ ÜUè ¼GÚÈGU H¢¼ï

ãé±ï S¢é‹Ý¼ ÜUè ÈGUÁ¢GèH¼ ¥¢ñÚ Ó¢‹Î S¢é‹Ý¼ï´ ¥¢ñÚ ¥¢Î¢Ï¢ Ï¢²¢Ý ÜUÚÝï ÜUè

S¢¥G¢Î¼ ãG¢çS¢H ÜUÚ¼¢ ãêæ J ¼¢Á¢Î¢Úï çÚS¢¢H¼, à¢ãÝà¢¢ãï ÝÏ¢éÃ±¼, Ý¢ñà¢»

Ï¢ÁG}¢ï Á¢‹Ý¼ 6 ÜU¢ ÈGUÚ}¢¢Ýï Á¢‹Ý¼ çÝà¢¢Ý ãñ : çÁ¢S¢ Ýï }¢ïÚè



S¢é‹Ý¼ S¢ï }¢ãGÏÏ¢¼ ÜUè ©S¢ Ýï }¢éÛ¢ S¢ï }¢ãGÏÏ¢¼ ÜUè ¥¢ñÚ çÁ¢S¢ Ýï }¢éÛ¢ S¢ï

}¢ãGÏÏ¢¼ ÜUè ±¢ïã Á¢‹Ý¼ }¢ï´ }¢ïÚï S¢¢‰¢ ã¢ïx¢¢ J کا یم ۵۹۱حدیث ۱۱ص ۵،ج ادلصابیح ۃ)مش وت ( بری ۃدارالکتب العل

S¢é‹Ý¼ï´ ¥G¢}¢ ÜUÚï´ ÎèÝ ÜU¢ ã}¢ ÜU¢}¢ ÜUÚï´

ÝïÜU ã¢ï Á¢¢»æ }¢éS¢H}¢¢Ý }¢ÎèÝï ±¢Hï

“Ó¢H }¢ÎèÝ¢” ÜïU S¢¢¼ ãéGMÈGU ÜUè çÝSÏ¢¼ S¢ï

Á¢ê¼ï ÐãÝÝï ÜïU 7 }¢ÎÝè ÈêUH

1 ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ 6 : Á¢ê¼ï Ï¢ ÜUS¢Ú¼ §çS¼’}¢¢H ÜUÚ¢ï çÜU

¥¢Î}¢è Á¢Ï¢ ¼ÜU Á¢ê¼ï ÐãÝï ã¢ï¼¢ ãñ x¢¢ï²¢ ±¢ïã S¢é±¢Ú ã¢ï¼¢ ãñ J (²¢’Ýè ÜU}¢

‰¢ÜU¼¢ ãñ) ( ۵۰۴۶حدیث ۵۵۶۵)مسلم ص

2 Á¢ê¼ï ÐãÝÝï S¢ï ÐãHï Û¢¢ÇG HèçÁ¢²ï ¼¢çÜU ÜUèÇG¢ ²¢ ÜæUÜUÚ ±x¢ñGÚ¢ ã¢ï ¼¢ï

çÝÜUH Á¢¢» J

3 ÐãHï S¢è{¢ Á¢ê¼¢ ÐãçÝ²ï çÈUÚ ©HÅ¢ ¥¢ñÚ ©¼¢Ú¼ï ±vG¼ ÐãHï ©HÅ¢ Á¢ê¼¢

©¼¢çÚ²ï çÈUÚ S¢è{¢ J

4 }¢Îü }¢Î¢üÝ¢ ¥¢ñÚ ¥G¢ñÚ¼ Á¢GÝ¢Ý¢ Á¢ê¼¢ §çS¼’}¢¢H ÜUÚï J

5 S¢ÎLàà¢Úè¥G¢, Ï¢ÎLœ¢GÚèÜGU¢ ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GËH¢}¢¢ }¢¢ñH¢Ý¢ }¢ézG¼è }¢éãG}}¢Î

¥}¢Á¢Î ¥GHè ¥¢’Á¢G}¢è K ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : ¥G¢ñÚ¼¢ï´ ÜU¢ï }¢Î¢üÝ¢ Á¢ê¼¢

Ýãè´ ÐãÝÝ¢ Ó¢¢çã²ï Ï¢çËÜU ±¢ïã ¼}¢¢}¢ Ï¢¢¼ï´ çÁ¢Ý }¢ï }¢Î¢ïZ ¥¢ñÚ ¥G¢ñÚ¼¢ï´ ÜU¢

§ç}¼²¢Á¢G ã¢ï¼¢ ãñ §Ý }¢ ï ãÚ »ÜU ÜU¢ï ÎêS¢Úï ÜUè ±ÁG¥G §çwG¼²¢Ú ÜUÚÝï (²¢’Ýè

ÝvGÜGU¢Hè ÜUÚÝï) S¢ï }¢é}¢¢Ý¥G¼ ãñ, Ý }¢Îü ¥G¢ñÚ¼ ÜUè ±ÁG¥G (¼Á¢üG) §çwG¼²¢Ú

ÜUÚï, Ý ¥G¢ñÚ¼ }¢Îü ÜUè J (Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼ çãGSS¢¢ 16, S¢. 65 }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢)

6 Á¢Ï¢ Ï¢ñÆï ¼¢ï Á¢ê¼ï ©¼¢Ú HèçÁ¢²ï çÜU §S¢ S¢ï ÜGUÎ}¢ ¥¢Ú¢}¢ Ð¢¼ï ãñ´ J

7 (¼æx¢ÎS¼è ÜU¢ »ÜU S¢Ï¢Ï¢ ²ïã |¢è ãñ çÜU) ¥¢ñæ{ï Á¢ê¼ï ÜU¢ï Îï¶Ý¢ ¥¢ñÚ ©S¢

ÜU¢ï S¢è{¢ Ý ÜUÚÝ¢, çHã¢Á¢G¢ §çS¼’}¢¢Hè Á¢ê¼¢ ©HÅ¢ ÐÇG¢ ã¢ï ¼¢ï S¢è{¢ ÜUÚ

ÎèçÁ¢²ï J



¼GÚãG ¼GÚãG ÜUè ãÁ¢G¢Ú¢ï´ S¢é‹Ý¼ï´ S¢è¶Ýï ÜïU çH²ï }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ ÜUè

}¢¼GÏ¢ê¥G¢ Î¢ï ÜéU¼éÏ¢, “Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼” çãGSS¢¢ 16 (312 S¢ÈGUãG¢¼) ÝèÁ¢G

120 S¢ÈGUãG¢¼ ÜUè çÜU¼¢Ï¢ “S¢é‹Ý¼ïæ ¥¢ñÚ ¥¢Î¢Ï¢” ãçÎÄ²¼Ý ãG¢çS¢H

ÜUèçÁ¢²ï ¥¢ñÚ ÐçÉG²ï J S¢é‹Ý¼¢ï´ ÜUè ¼ÚçÏ¢Ä²¼ ÜU¢ »ÜU Ï¢ïã¼ÚèÝ Á¢GÚè¥G¢

Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU }¢ÎÝè ÜGU¢çÈGUH¢ï´ }¢ï´ ¥G¢çà¢ÜGU¢Ýï ÚS¢êH ÜïU S¢¢‰¢ S¢é‹Ý¼¢ï´ |¢Ú¢

S¢ÈGUÚ |¢è ãñ J

wG¢êÏ¢ ã¢ïx¢¢ S¢±¢Ï¢ ÅHïx¢¢ ¥GÁ¢G¢Ï¢ Ð¢¥¢ïx¢ï Ï¢çwGà¢à¢ï, ÜGU¢çÈGUHï }¢ï´ Ó¢H¢ï

çÎH Ðï x¢Ú Á¢Gæx¢ ã¢ï, S¢¢Ú¢ Í¢Ú ¼æx¢ ã¢ï Î¢x¢G S¢¢Úï {éHï, ÜGU¢çÈGUHï }¢ï´ Ó¢H¢ï

<

Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU ãzG¼¢±¢Ú S¢é‹Ý¼¢ï´ |¢Úï

§Á¢ç¼}¢¢¥G }¢ï´ ÐÉGï Á¢¢Ýï ±¢Hï 6 ÎéMÎï Ð¢ÜU

(1) à¢Ï¢ï Á¢é}¢é¥G¢ ÜU¢ ÎéMÎ :

ی الحبیب الل ہه صل وسله وبارک علی سیدىامحند ه العالی القدرالعظی اليبی الم الہ وصحبہ وسله وعلی الجاہ Ï¢éÁG¢éx¢¢ïZ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ çÜU Á¢¢ï à¢wGS¢ ãÚ à¢Ï¢ï Á¢é}¢é¥G¢ (Á¢é}¢é¥G¢ ¥¢ñÚ

Á¢é}¢¢’Ú¢¼ ÜUè ÎÚç}¢²¢Ýè Ú¢¼) §S¢ ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ÜU¢ï Ð¢Ï¢‹Îè S¢ï ÜU}¢ ¥Á¢G ÜU}¢

»ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ ÐÉïGx¢¢ }¢¢ñ¼ ÜïU ±vG¼ S¢ÚÜU¢Úï }¢ÎèÝ¢ 6 ÜUè

çÁ¢G²¢Ú¼ ÜUÚïx¢¢ ¥¢ñÚ ÜGUÏ¢í }¢ï´ Î¢ç¶GH ã¢ï¼ï ±vG¼ |¢è, ²ã¢æ ¼ÜU çÜU ±¢ïã Îï¶ïx¢¢

çÜU S¢ÚÜU¢Úï }¢ÎèÝ¢ 6 ©S¢ï ÜGUÏ¢í }¢ï´ ¥ÐÝï ÚãG}¢¼ |¢Úï ã¢‰¢¢ï´ S¢ï

©¼¢Ú Úãï ãñ´ J ل سید السادات ص لوات ع ملخصا(٢٥٢)افضل الص

(2) ¼}¢¢}¢ x¢éÝ¢ã }¢é¥G¢ÈGU :

ه علی الہ وسل د و الل ہه صل علی سید ىا ومولىا محن ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥ÝS¢ 5 S¢ï çÚ±¢²¼ ãñ çÜU ¼¢Á¢Î¢Úï }¢ÎèÝ¢

6 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : Á¢¢ï à¢wGS¢ ²ïã ÎéMÎï Ð¢ÜU ÐÉGï ¥x¢Ú ¶ÇG¢ ‰¢¢

¼¢ï Ï¢ñÆÝï S¢ï ÐãHï ¥¢ñÚ Ï¢ñÆ¢ ‰¢¢ ¼¢ï ¶ÇGï ã¢ïÝï S¢ï ÐãHï ©S¢ ÜïU x¢éÝ¢ã }¢é¥G¢ÈGU

ÜUÚ çÎ²ï Á¢¢»æx¢ï J ص (٣٥)ایضا



(3) ÚãG}¢¼ ÜïU S¢œ¢Ú ÎÚ±¢Á¢Gï : ی اہلل علی محند صل

Á¢¢ï ²ïã ÎéMÎï Ð¢ÜU ÐÉG¼¢ ãñ ¼¢ï ©S¢ ÐÚ ÚãG}¢¼ ÜïU 70 ÎÚ±¢Á¢Gï ¶¢ïH

çÎ²ï Á¢¢¼ï ãñ´ J (٢١١)القول البدیع ص

(4) »ÜU ãÁ¢G¢Ú çÎÝ ÜUè ÝïçÜU²¢æ :

دا و الہ ماجزی اہلل عيا محن

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §ÏÝï ¥GÏÏ¢¢S¢ E S¢ï çÚ±¢²¼ ãñ çÜU S¢ÚÜU¢Úï

}¢ÎèÝ¢ 6 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : §S¢ ÎéMÎï Ð¢ÜU ÜU¢ï ÐÉGÝï ±¢Hï ÜïU çH²ï

S¢œ¢Ú çÈGUçÚà¼ï »ÜU ãÁ¢G¢Ú çÎÝ ¼ÜU ÝïçÜU²¢æ çH¶¼ï ãñ´ J ( وائد )رلمع الز (5) Àï H¢¶ ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ÜU¢ S¢±¢Ï¢ :

دعدد ه صل علی سیدىامحن دواو ملک اہلل مافی عله اہلل الل صلۃ دآئنۃ ب

ãGÁ¢GÚ¼ï ¥ãG}¢Î S¢¢±è Q Ï¢¢’Á¢G Ï¢éÁG¢éx¢¢ïZ S¢ï ÝvGH ÜUÚ¼ï ãñ´ :

§S¢ ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ÜU¢ï »ÜU Ï¢¢Ú ÐÉGÝï S¢ï Àï H¢¶ ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ÐÉGÝï ÜU¢ S¢±¢Ï¢

ãG¢çS¢H ã¢ï¼¢ ãñ J ( ل لوات ع سید السادات)افضل الص

(6) ÜéUGÏ¢ïü }¢éS¼GÈGU¢ 6 :

دکنا تحب وترضی لہ الل ہه صل علی محن

»ÜU çÎÝ »ÜU à¢wGS¢ ¥¢²¢ ¼¢ï ãéGÁG¢êÚï ¥‹±Ú 6 Ýï ©S¢ï

¥ÐÝï ¥¢ñÚ çS¢gèÜïGU ¥vÏ¢Ú 5 ÜïU ÎÚç}¢²¢Ý çÏ¢Æ¢ çH²¢ J §S¢ S¢ï

S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ G ÜU¢ï ¼¥GÁÁ¢éÏ¢ ãé±¢ çÜU ²ïã ÜU¢ñÝ Á¢Gè

}¢¼üÏ¢¢ ãñ ! Á¢Ï¢ ±¢ïã Ó¢H¢ x¢²¢ ¼¢ï S¢ÚÜU¢Ú 6 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ²ïã

Á¢Ï¢ }¢éÛ¢ ÐÚ ÎéMÎï Ð¢ÜU ÐÉG¼¢ ãñ ¼¢ï ²êæ ÐÉG¼¢ ãñ J (٢٢٥)القول البدیع ص

<

-: ç}¢Ý Á¢¢çÝÏ¢ :-

MAJLISE TARAJIM, BARODA (DAWATE ISLAMI)

[email protected] (+ 91 9327776311)


Spiritual

Blessings Of Forgiveness(मुआफ़ करने की बरकात)