Байгууллагын орчин , байгууллагын дотоод болон гадаад орчин, эрхэм зорилго гэх мэт

Байгууллагын орчинМенежментийн үндэс хичээл

А.Гэлэгжамц

2009 он

Байгууллага систем болох нь

Менежер хүн байгууллагынхаа гадаад, дотоод орчны хүчин зүйлсийгбайнга хянаж түүнд зохицуулан үйл ажиллагаагаа явуулах хэрэгтэйболдог. Байгууллагын талаарх ойлголтыг судлаачид янз бүрээртодорсойлсон байдаг.

Тухайлбал: Менежментийн сонгодог чиглэлд үнэтэй хувьнэмэр оруулсан Гилбрет "Байгууллагад зорилго, бүтэц,хүмүүс, шагналын систем, мэдээлэл шийдвэрийн үйл явцчухал бөгөөд эдгээрийн хоорондын хамаарал илүү ачхолбогдолтой" гэсэн байхад, Вейборд "Зорилго, бүтэц,харилцан хамаарал, дэмжих механизм, шагнал, орчин,манлайлал чухал нөлөөтэй" гэжээ.Дээрхтэй адил судалгааг Петерс, Вотерман нар хийсэнбөгөөд тэд "Шилдгийн шилдгийн эрэлд" номондоо үүнийг"7-S" загвараараа тайлбарласан байдаг.

Үргэлжлэл... 7S

Бүтэц

Стратеги Систем

Ажилтан

Авъяас чадвар

Нийтлэгүнэт зүйлс

Арга барил

"7S" загварын агуулга нь стратеги /зорилго/ , бүтэц, албан хаагчид, yp чадвар,системүүд, арга барил, үнэ цэнийн тухай нийтлэг ойлголт зэрэг нь хоорондоохарилцан нөлөөлж байдаг. Тэрээр эдгээр нь байгууллагын соёлыг бүрдүүлэх бөгөөдбайгууллагын зорилгын хэрэгжилтийг үр дүнтэй хангах, түүнийг удирдах гол зэвсэгболно" гэж үзсэн байна.

Үргэлжлэл...

Байгууллагын тухай өөр нэг судалгаа бол Надлер, Тушманнарын судалгаа юм. Тэд байгууллагыг нилээд өргөн хүрээндсудалж, дараах тодорхойлолтыг өгсөн.

"Байгууллага гэдэг нь хооронооо уялдаа холбоо бүхийнэгж хэсгүүдийн харилцан хамаарал бөгөөд гадаадорчинтой зохицсон нээлттэй систем юм." гэжээ.

Орчны уялдаа холбоо гэдэгт нийгэм эдийн засгийн байдал,байгууллагын түүх, байгууллагуудын өрсөлдөөн, нөөц олж авахарга, бүтээгдэхүүн үйлчилгээг хэрхэн борлуулдаг зэрэг үйлажиллагааг хамруулдаг.

Надлер, Тушман нарын судлагааны тойм

ОРЦ ХУВИРГАХ ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА ГАРЦ

ОРЦ:• Орчин: зохицуулалт нөөц, ажил үилчилгээний туршлага,орчны тогтвортой байдал болон хамаарал;

• Нөөц: мөнгө, хүмүүс, байшин барилга, технологи, бусадзүйл;

• Түүх: Байгууллагын төлөв байдал, гол шинж, үйл явдал,өнөөгийн үйл ажиллагаанд үзүүлэх тэдгээрийн нөлөө;Эдгээр нь байгууллагын стратегийг тодорхойлох бастратеги нь орчны нөхцөл байдалд нийцүүлэх хэрэглэгчийнэрэлт хэрэгцээнд өгөгдсөн нөөцөөр урт хугацаандтогтвортой хангахад чиглэгдсэн үйл ажиллагаа байна.


ХУВИРГАХ ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА:•Зорилго нь биелүүлэх ёстой даалгавар юм. Зорилгын нарийн төвөгтэй байдал,ур чадварын түвшин, хамтын ажиллагаа, таамаглал нь хоорондоо харилцаншүтэлцээтэй.

•Хувь хүн нь ур чадвар, чадавхи, дадлага туршлага, авъяасын нэгдэл юм.Түүнчлэн тэд физиологийн хэрэгцээ, өөрийгөө хөгжүүлэх тэмүүлэлтэй байдаг.

•Албан бус зохион байгуулалт нь жижиг бүлэг, бүлэг хоорондыг хөгжил эрхмэдлийн уялдаа, албан бус арга хэрэгсэл, байгууллагын соёл, харилцаанысүлжээнд нөлөөлнө.Албан зохион байгуулалт нь байгууллагын бүтэц ажлын хэлбэр, систем ба дэгүнэлгээ болон шагналын систем, нөөц болон хүмүүсийг удирдах үйлажиллагааг хамарна.

ГАРЦ:• Системийн үйл ажиллагаа: тавигдсан зорилгыг хэрхэн хангах, нөөцийг хэрхэнашиглах, өөрчлөлтөнд дасан зохицох болон хөгжүүлэх ямар боломж байна вэ?

• Бүлэг ба бүлгийн хоорондын төлөв байдал: жижиг бүлэг үүсэх, бүлгийнхөгжлийг дэмжих, бүлгүүдийн харилцааг сайжруулахад нөлөөлнө

• Хувь хүний араншин: гишүүдийг үнэлэх, зорилгыг биелүүлэх, хүний хөгжлийгхангахад нөлөөлнө.


Байгууллагын дотоод орчныг дээрх загвараар авч үзэхнь тэр бүр оновчтой байхгүй ч хамгийн гол ньбайгууллагын стратеги зорилготой бусад хүчин зүйлүүдхэрхэн зохицож байгаад анхаарах хэрэгтэй. Өөрөөрхэлбэл менежер тухайн нөхцөлд ямар хүчин зүйлд ачхолбогдол өгөхөө зөв тодорхойлох хэрэгтэй гэсэн үг.

Албан байгууллагын хувьд түүнийг бутцийн хэлбэрсистемийн дэг журам, дүрэм, гол үүрэгтэй байдаг болалбан бус хэлбэрт жижиг бүлгийн үйл ажиллагаа, амдамжсан яриа байгууллагьн соёл эрх мэдлийн хуваарилалт,манлайлагчийн товойн гарах байдал зэрэг их нөлөөтэй.Иймд байгууллагыг зөв таньж цаашдын үйл ажиллагааг ньхааш нь чиглүүлэхээ шийдэх хэрэгтэй.

Байгууллагын ерөнхий төлөв байдлын загвар

Орчин НөөцТүүх

ЗорилгоАлбан зохион байгуулалтын арга хэрэгсэл

Зохион байгуулалттай бүлэг, хувь хүн ажлын үр дүн

Албан бус зохион

байгуулалт

Хувь хүн

Стратеги

Хувиргах үйл явц

ГарцОрц

Дээрх зураг нь менежер тодорхой нэг үр дүнд эсвэл аль нэг элементэд чиглэхээсээилүү байгууллагын зорилгыг хангах олон дэд системүүд тэдгээрийн уялдаахолбоонд бүхэлд нь системтэйгээр хандаж ажиллах хэрэгтэйг харуулсан байна.

Байгууллагын дотоод орчин

Байгууллагын оршин тогтнох үндэс нь түүний орчин юм. Байгууллагынорчин гэдэг нь байгууллага оршин тогтноход нөлөөлж байдаг хүчинзүйлс тэдгээрийн хоорондын харилцаа холбоо, шүтэлцээ юм.

Байгууллага гадаад орчны нөхцөл байдлаа судалж үзсэний үндсэн дээртуүнтэй дотоод үйл ажиллагаагаа оновчтой уялдуулах хэрэгтэй болдог.Байгууллагын орчныг ерөнхийд нь гадаад, дотоод гэж хоёр ангилдаг.Байгууллага үйл ажиллагаагаа явуулахын өмнө орчны ямар хүчин зүйлүүд ажлынүр дүнд эерэг эсвэл сөргөөр нөлөөлж байгааг мэдэх шаардлагатай.Үүний тулд байгууллагын дотоод орчны дараах хүчин зүйлүүдийг харгалзан үзэххэрэгтэй байдаг. Үүнд:

1. Эрхэм зорилго2. Зорилго, зорилт3. Зохион байгуулалтын бүтэц4. Хүний нөөц5. Технологи

1. Эрхэм зорилго

Эрхэм зорилго нь байгууллагын хүрэхээртэмүүлж буй эцсийн үр дүн юм. Аливаабайгууллагын эрхэм зорилго нь тодорхойгишүүд нь түүнийг сайтар ойлгосон байххэрэгтэй. Өөрөөр хэлбэл байгууллагынгишүүд чухам юунд тэмүүлж, эрмэлзэхёстойгоо мэдэж байх учиртай. Энэ утгаараабайгууллагын үндсэн чиглүүлэгч зүйл ньЭРХЭМ ЗОРИЛГО байдаг.

2. Зорилго, зорилт

Зорилт гэдэг нь эрхэм зорилгод хүрэхийн тулд тодорхой хугацаандтогтоосон аргаар гүйцэтгэх ёстой ажил буюу ажлын хэсэг юм. Байгууллагаөмнөө тавьсан зорилгодоо хүрэхийн тулд үйл ажиллагааны бүх талыгамаарсан зорилтуудыг боловсруулах шаардлагатай. Зорилтууд нь:

1. Бодитой 2. Хэмжигдэхүйц3. Тодорхой хугацаатай.4. Байгууллагын нийт гишүүдэд ойлгомжтой байх хэрэгтэй.

Байгууллагууд янз бүрийн зорилго, зорилтуудыг өмнөө тавьдаг.Зорилгуудыг салбар, нэгж, хэсгийн гэх мэтчилэн байгууллагын дээдтүвшингөөс доод түвшин хүртэл дэвшүүлэн тавьдаг. Дэвшүүлсэнзорилгууд нь өөр хоорондоо авцалдаатай, цаг хугацааны хувьд зөрөхгүйбайх ёстой. Аль нэг ажлын хэрэгжиж дуусах хугацаа, нөгөө ажлын эхлэххугацаанд шууд нөлөөлдөг тал бий.


Гордан Доналдсаны судалгаагаар компаниуд зорилгоо дэвшүүлэхдэээдийн засгийн нөхцөл байдал, өрсөлдөгчийн үйл ажиллагаа зэрэгхязгаарлагч хүчин зүйлүүдийг харгалздаггүйгээс бодит биш зорилтдэвшүүлэх явдал элбэг байдаг байна.

Мөн зорилгоо тодорхойлохдоо менежерүүд өөрийн сонирхлынүүднээс хандах, хэтэрхий олон зорилго дэвшүүлэн тавьснаас ажлын үрдүнд сөргөөр нөлөөлөх зэрэг асуудал гарч болохыг анхаарах хэрэгтэй.Зорилгын жишээг харна уу.

Маркетингийналбаны зорилго

Реклам сурталчилгааны зардлыг 10 хувь нэмэгдүүлсэнээр жилийн борлуулалтын орлогыг 20% өсгөх

Үйлдвэрлэлийн албаны зорилго

Дөрөвдүгээр улиралд чанарын түвшинг алдагдуулахгүйгээр 100000 ширхэг бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх

Санхүүгийн албанызорилго Жилийн эцэст хөрөнгө оруулалтын 35%-ийг эргэж төлөх

Хүний нөөцийн албаны зорилго

2004 - 2005 онд ажилчдын 30%-ийг мэргэжил дээшлүүлэх сургалтанд хамруулах

3. Зохион байгуулалтын бүтэц

Байгууллагын зорилт, зорилтонд илүү үр ашигтай хүрэхболомжийг сайн зохион байгуулалтын бүтэц бий болгодог.Зохион байгуулалтын бүтэц нь хөдөлмөр хуваарилалтынүр дүнд бий болох бөгөөд энэ нь байгууллагын өмнөөтавьсан зорилгодоо хүрэхийн тулд зайлшгүйшаардлагатай хөдөлмөрийн хэвтээ хуваарилалт буюуФункциональ хэсэг, хөдөлмөрийн босоо хуваарлилт буюуудирдлагын түвшиний хоорондын эрэмбэ дараатайхамаарал юм.Зохион байгуулалтын оновчтой бүтцийг сонгохдоо байгууллагынстратеги, гадаад, дотоод орчны нөхцөл байдлыг сайтар судлахшаардлагатай. Байгууллагын зохион байгуулалтын бүтцийгтодорхойлогч үндсэн ойлголт нь хяналтын хүрээ, удирдлагынтүвшиний тоо юм. Энэ тухай зохион байгуулалтын сэдэвттодорхой үзэж, судална.

4. Хүний нөөц

Удирдлага байгууллагын зорилгод хүмүүсийнхүчээр хүрдэг. Хувь хүн бүр хоорондоо адилгүйөөрөөр хэлвэл нас хүйс, боловсрол авьяас чадвар,сонирхол, зан төрхөөрөө ялгаатай байдаг тул менежерхүмүүсийнхээ онцлогт тохируулан тэднийг хэрхэн яажудирдах, манлайлах, нөлөөлөл үзүүлэх вэ? гэдгээшийдвэрлэх хэрэгтэй болдог. Удирдагч хүний хувьдажилчдынхаа ур чадвар, байгалиас заяасан авьяас,харилцаа, хэрэгцээ, үнэт зүйлс, хүлээлт зэрэгт зүйлсданхаарлаа хандуулж ажиллах хэрэгтэй. Энэ тухайхүний нөөцийн менежмент хэсэгт тодорхой үзнэ.

5. Технологи

Байгууллагын дотоод орчинг тодорхойлогч чухалхүчин зүйл бол технологи юм. Технологи гэдэг ньбайгууллагын бүх төрлийн нөөц болох түүхий эд,материал, мэдлэг мэдээлэл, хөрөнгө, мөнгө зэргийгбүтээгдэхүүн үйлчилгээ болгон хувиргадаг үйл явц юм.

Люи Дейвис технологийг "хүмүүс мэдээлэл эсвэлматериалд хүссэн өөрчлөлтүүдийг хийхэд чухал болохмэргэжлийн чадавх, туршлага, тоног төхөөрөмж , дэдбүтцүүд, тохирох техникийн мэдлэгийн хослол хэмээнтодорхойлсон байдаг.

Дотоод орчны хүчин зүйлсийн уялдаа холбоо

Технологи

Хүний нөөц Бүтэц

Зорилт

ЭРХЭМ ЗОРИЛГО

Байгууллагын гадаад орчин

Байгууллагын гадаад орчин

Байгууллага нь гадаад орчноос хамаарч байдаг нээлттэйсистем юм. Байгууллага гадаад орчноо сайн таньжмэдэхгүйгээр өөрчлөлт шинэчлэлтийг амжилттайхэрэгжүүлж чадахгүй юм.

Байгууллагын гадаад орчин гэдэг нь системийн үйлажиллагаанд нөлөөлж байгаа түүний гадна оршихэлементүүдийн олонлог юм.

Байгууллагын амжилтыг тодорхойлох хүчин зүйлийн нэг ньтүүний удаан оршин тогтнох чадвар юм. Үүнийг дээшлүүлэхгол арга зам нь байгууллагын гадаад орчин нөхцөл байдалддүн шинжилгээ хийх, байгууллагын үйл ажиллагаагаа орчныөөрчлөлттэй оновчтой уялдуулах, зөв бодлого зарчмыгтодорхойлох явдал юм.

Гадаад орчны шинжилгээ

Байгууллагын гадаад орчны дүн шинжилгээ хийхдээ орчны нөхцөлбайдлыг оновчтой зохицуулах нь чухал байдаг. Үүний тулд дараах 4хүчин зүйлсийг харгалзан үзэх шаардлагатай. Үүнд:

1. Гадаад орчны хүчин зүйлсийн уялдаа холбоо: Энэ нь нэг хүчинзүйлсийн өөрчлөлт нөгөөд үзүүлэх нөлөөллийн хэмжээ юм.

2. Гадаад орчны оөрчлөлмтгий хөдөлгөөнт чанар. Энэ нь гадаад орчныхүчин зүйлсийн өөрчлөлтийн хурдцаар тодорхойлогдоно. Гадаад орчныхүчин зүйлс байнга өөрчлөгдөж байдаг.

3. Гадаад орчны нарийн нийлмэл шинж. Байгууллагын үйл ажиллагаанднөлөөлж байгаа хүчин зүйлүүдийн тоо юм. Энэ тоо их байх тусамшийдвэр гаргах орчин төвөгтэй болно.

4. Гадаад орчны тодорхойгүй байдал. Байгууллагын үйл ажиллагаанднөлөөлж байгаа гадаад орчны талаарх мэдээлэл, түүний үнэн зөвийгтодорхойлогч функц юм. Гадаад орчны өөрчлөлт нь байгууллагын оршинтогтнох чадварт асар нөлөөтэй бөгөөд түүнийг үнэн зөв тооцож чадахгүйбол пүүс зах зээлээ алдах, улмаар далпууралд хүрэх аюултай.

Гадаад орчны хүчин зүйлсийг

1. Шууд үйлчлэх2. Шууд бус үйлчлэх орчны хүчин зүйл гэж 2 хэсэгт хуваадаг.

Шууд үйлчлэх орчныхүчин зүйлд:• Хэрэглэгч• Өрсөлдөгч• Нийлүүлэгч• Үйлдвэрчний эвлэл• Төрийн зохицуулалт

зэрэг хамаарна.

Шууд бус үйлчлзх орчны хүчин зүйлд: •Эдийн засгийн байдал•Нийгэм соёлын opчин•Олон улсын байдал•Улс төрийн байдал гэх мэт орно.

Шууд үйлчлэх орчны хүчин зүйлс

ХЭРЭГЛЭГЧ:Энэ нь байгууллагын бүтээгдэхүүн үйлчилгээг худалдан авч,төлбөр хийж байгаа хувь хүн, байгууллагууд юм. Шуудүйлчлэх орчны хүчин зүйлээс хамгийн чухал нь энэ бөгөөдхэрэглэгчийн сонголт нь компанийн оршин тогтнох үндэс ньболдог. Иймд хэрэглэгчийн зорилтот зах зээлийг зөв сонгож,хэнд, юуг, хэзээ, хаана, яаж гэсэн зарчмаар хэрэглэгчидчиглэсэн стратеги боловсруулан улмаар зах зээлд нэр хүндбүхий байр суурь эзэлснээр байгууллагын удаан оршинтогтнох чадвар нэмэгдэнэ. Үүний тулд чанартай бүтээгдэхүүн,соёлтой үйлчилгээгээр хэрэглэгчдийг байнга татаж байххэрэгтэй.


ӨРСӨЛДӨГЧИД:Энэ нь хэрэглэгчид болох шаардлагатай нөөцийг олжавахын төлөө өрсөлдөж буй хувь хүн, байгууллагууд юм.Өөрөөр хэлбэл байгууллагын өрсөлдөгч нь ижил төрлийнбуюу бие биенээ орлох бүтээгдэхүүн үйлчилгээ үзүүлдэгкомпаниуд юм. Жишээ нь Талх Чихэр, Өгөөж-чихэр боов,Чингис, Баянгол, Улаанбаатар зочид буудал гэх мэт.Байгууллага цаг ямагт өрсөлдөгчийн талаар судалгаа хийж,тэдний зорилго, стратеги, давуу сул талыг судалж энэмэдээлэл дээр үндэслэх хариу үйлдэл хийх боломжтойболно.


БЭЛТГЭН НИЙЛҮҮЛЭГЧ:Байгууллага бүр бүтээгдэхүүн үйлчилгээг үзүүлэхийн тулдтүүхий эд материал, хөрөнгө мөнгө цахилгаан энерги тоногтөхөөрөмж, ажиллах хүч зэрэг нөөцүүд шаардлагтай. Эдгээрнөөцүүдээр байгууллагыг хангаж байгаа хувь хүнбайгууллагуудыг нийлүүлэгчид гэнэ. Байгууллагуудынгадаад орчныг хязгаарлагдмал нөөцийг авч түүнийг орчиндзориулан чанартай байх үйлчилгээнд хувиргадаг.Байгууллага сайн түүхий эд материал нөөцөөр хангаж чадахтийм найдвартай харилцагчидтай холбоо тогтоох нь чухал.Иймд менежер банк санхүүгийн байгууллага үйлдвэрлэгчид,худалдааны байгууллага, их дээд сургууль зэрэг олонбайгууллагатай харилцаа холбоотой ажиллах шаардлагагардаг.


ҮЙЛДВЭРЧНИЙ ЭВЛЭЛ:Ажилчны эрх ашгийг хамгаалах хөдөлмөрийн холбоонд,ажилчны зөвлөл, үйпдвэрчний эвлэл зэрэгбайгууллагуудтай нягт харилцаа холбоотой хамтранажиллах хэрэгтэй. Ажилтныхаа нийгмийн байдалд анхаарчэрх ашгийг нь зөрчихгүй байвал байгууллагын ажлынбүтээмж дээшилж үр ашигтай ажиллах болно.Хөдөлмөрийн холбоодын үйл ажиллагаа нь байгууллагадхүчтэй нөлөө үзүүлдэг учраас байгууллагууд нийгмийнхариуцлагаа ухамсарлах нь зүйтэй юм.


ТӨРИЙН ЗОХИЦУУЛАЛТ:Засгийн Газрын тусгай байгууллагууд нь байгууллагын үйлажиллагаанд шууд нөлөө үзүүлдэг. Жишээ нь Төрийнөмчийн хороо, Мэргэжлийн хяналтын алба, Эрүүл ахуй,халдвар судлалын төв, Татвар, Нийгмийн даатгалын газаргэх мэт.Эдгээр байгууллагууд нь бизиесийн үйл ажиллагаандбодлогын чанартай нөлөөллийг үзүүлдэг. Тухайлбал:Бизнесийн үйл ажиллагааг зохицуулах тушаал, шийдвэр,тогтоол нь байгууллагын үйл ажиллагааг шууд зохицуулахүндэс болдог.

Шууд бус үйлчлэх орчны хүчин зүйлс

ЭДИЙН ЗАСГИЙН БАЙДАЛ:Бизнесийн үйл ажиллагаанд мөнгөний болон сангийн бодлого,мөнгөний ханш, зээлийн хүү, ажилгүйдэл нийт эрэлт зэрэг эдийнзасгийн хүчин зүйлүүд нөлөө үзүүлдэг. Ханш уналтын үед компанинөөцүүдийг худалдан авахад их хэмжээний зардал энэ нь өртөгийгнэмэгдүүлж, үнийг хөөргөддөг. Зээлийн хүү өндөр хөрөнгөоруулалтыг багасгаж ажилгүйдлийг нэмэгдүүлдэг ба хэрэглэгчдийнхудалдан авалт буурна. Ийнхүү үйлдвэрлэж байгаа бүтээгдхүүнийэрэлт буурах нь эдийн засгийн цаашдын өсөлт хөгжилт сөрөг нөлөөүзүүлдэг.Эдийн засгийн орчны шинжилгээ хийхэд ажил эрхлэлт, хэрэглээнийбарааны үнийн индекс, үндэсний цэвэр бүтээгдэхүүн, хүн амынмөнгөн орлого, хадгаламж, зээлийн хүү, хүчин чадал ашиглалт,бутээмж, мөнгөний нийлүүлэт, бөөний болон жижиглэн худалдаа,түүний сүлжээ, бүтээгдэхүүн ба түүний эдийн засгийн нөөц зэрэггол гол үзүүлэлтийн ашигладаг.


НИЙГЭМ СОЁЛЫН ОРЧИН:Энэ орчинд байгууллагын үйл ажиллагаа явуулж буй нийгэмдэхь хүн ам зүйн шинж байдал, үнэт зүйл, зан заншил, дадалтуршил, ёс зүй зэргийг багтаан ойлгож болно. Аливаатулгамдсан бэрхшээлийг давж зорилгоо шийдвэрлэхэдболовсрол, шинжлэх ухаан, урлаг, спорт, оюун. санаа, амьдарлынбүх салбарын ололтыг ашиглах чадварыг нийтэд нь соёл гэдэг.Байгууллага нь тодорхой соёлын орчинд үйл ажиллагаа явуулжбайдаг ба орчны онцлогоо судалж, эцсийн үр дүнгээ түүндзохицуулах нь чухал юм. Аливаа улс орон өөрийн гэсэнуламжлал, зан заншил, соёлтой байдаг. Соёлын хүчин зүйлийгхаргалзаж үзэхгүй бол нийгмийн бүлгүүдийн зүгээс янз бүрийнэсэргүүцэлтэй тулгарч, үйл ажиллагаагаа хэвийн явуулахадбэрхшээл учирч болно.


ТЕХНОЛОГИ:Байгууллага нөөцөө бүтээгдэхүүн эсвэл үйлчилгээ болгонхувиргаж буй систем болон үйл явцын нэгдлийг технологитодорхойлдог. Технологийн хүчин зүйл нь нэг талаасбайгууллагын гадаад орчинг тодорхойлотч хүчин зүйл юм.Өнөөдөр бүтээгдэхүүнийг "хаана үйлдвэрлэсэн бэ? " гэхээсээ илүү"ямар технологиор үйлдвэрлэсэн бэ?" гэдгийг харгалзан сонгохболов. Улс орны хөгжлийн янз бүрийн арга замаар тодорхойлохболовч үйлдвэрлэлийн хөгжлийг техник, технологийнхөгжилгүйгээр төсөөлөхийн аргагүй юм. Орчин үедүйлдвэрлэлийн технологи нь ямар шатанд байна вэ? гэдгээртухайн орны хөгжлийг тодорхойлж байна. Өнөөдөр эрчим хүч,материал, тээвэр, мэдээлэл ба холбоо харилцаа, удамшил/беомедикал, агрономик/ зэрэг хүрээг хамарсан 5 ангилалынтехнологи байна.


ОЛОН УЛСЫН БА УЛС ТӨРИЙН ОРЧИН:Тухайн улс орны улс төрийн байдал засгийн газрын явуулж буйүйл ажиллагаа нь бусад орны засгийн газарт тийм ч чухал бишболовч бизнесийн мэдэгдэхүйц нөлөө үзүүлдэг. Улс төрийнхандгага ба үйл явдал нь бизнесийн төлөвлөлт болон стратегиартогтохгүй бүтэц, зохион байгуулалганд ч мөн адил нөлөөлдөг.1980-аад оноос улс төрийн шинжтэй хүчин зүйлсүүд дэлхийнэдийн засагт хүчтэй нөлөө үзүүлэх болсныг анхаарах хэрэгтэй.ЗГ болон бизнес хоорондын харилцааны асуудал нь тухайн улсоронд ямар байдгийг танин мэдсэнээр янз бүрийн хууль эрх зүйнхязгаарлалтуудын менежментийн бодлогод үзүүлэх эерэг, сөрөгнөлөөллүүдийг урьдчилан тодорхойлж, эрсдэлтэй алхам хийхээссэргийлэх ба энэ нь урт хугацааны төлөвлөлт хийхэд ч чухалнөлөөлөлтэй байдгийг бодолцох хэрэгтэй.

Заавал судлах ном:•Н.Цэнд ба бус

Менежмент. УБ.: 2005., 497 хууд.•Т.Дорж, Ү.Чимэд

Менежемент. УБ.: 2000., 325 хууд.•Д.Болормаа

Менежмент. УБ.: 2001, 2008., 247 хууд•Б.Мөнхжаргал, Б.Амаржаргал

Менемент. УБ.: 2002., 323 хууд.•Ю.Адъяа

Менежментийн ухаан. УБ.: 2002., 291 хууд.•Н.Отгонбаяр

Менежмент. УБ.: 2006., 123 хууд.•П.Наранцэцэг

Монгол менежмент. уб.: 2003., 98 хууд.•Ч. Пүрэвдорж

Менежментийн удиртгал. УБ.: 2002., 291 хууд.•К.Боуман, М.Жаррет

Менежмент практикт. уб.: 2002., 271 хууд.•Менежментийн шинэ парадигма. уб.: 2005., 262 хууд.•Х.Пүрэвдагва

Менежерийн арга барил. УБ.: 1994., 147 хууд.•П. Мөнх, Б.Норжваанчиг

Менежмент. УБ.: 1997., 239 хууд.•Х.Лутчимэг

Менежмент менежерийн арга барил. УБ.: 2005., 217 хууд.

Менежментийн үндэс хичээл 1-р курсАшигласан ном

ДАРААГИЙН ЛЕКЦ-4 Байгууллага дахь харилцаа холбоо...

Technology

Байгууллагын орчин , байгууллагын дотоод болон гадаад орчин, эрхэм зорилго гэх мэт