Η σημασία της τεχνολογίας για την οικονομική ανάπτυξη

Σοφία Σπηλιωτοπούλου Διευθύνουσα Σύμβουλος IDEC A.E.

Τι είναι τεχνολογία;

Η τεχνολογία είναι το αποτέλεσμα της εφαρμογής της θεωρητικής επιστημονικής γνώσης με στόχο τη δημιουργία ενός αντικειμένου με πρακτικό όφελος.(Wikipedia) Η τεχνολογία μπορεί να αναφερθεί σε υλικά αντικείμενα που χρησιμοποιούνται από την ανθρωπότητα, όπως μηχανές, λογισμικό ή σκεύη, αλλά επίσης μπορεί να περιλαμβάνει ευρύτερα θέματα, συμπεριλαμβανομένων συστημάτων, μεθόδων οργάνωσης και τεχνικών. Η τεχνολογία σήμερα διακρίνεται σε διαφόρους κλάδους.

Πώς παράγεται η τεχνολογία;

Η παραγωγή της τεχνολογίας μπορεί να είναι προϊόν οργανωμένης έρευνας ή να είναι προϊόν σύμπτωσης. Σε κάθε περίπτωση αποτελεί απάντηση σε ανάγκες, που είναι ώριμες.

Πώς επηρεάζει η τεχνολογία την οικονομική ανάπτυξη;

Βελτιώνοντας την παραγωγικότητα του κεφαλαίου και της εργασίας. Αυτό σημαίνει ότι με το ίδιο ποσό κεφαλαίου, γης ή εργασίας στον ίδιο χρόνο παράγεται περισσότερο προϊόν. Προχωρώντας τη σκέψη αυτή παραπέρα το αποτέλεσμα μπορεί να εκφραστεί και ως αύξηση της ανταγωνιστικότητας. Με άλλα λόγια η τεχνολογία επηρεάζει την οικονομική ανάπτυξη αυξάνοντας το οικονομικό αποτέλεσμα, που τελικά μεταφράζεται σε βελτίωση των κατά κεφαλή δεικτών επιπέδου ζωής.

Πόσο επηρεάζει η τεχνολογία την οικονομική ανάπτυξη;

Διάφοροι μελετητές έχουν υπολογίσει με διαφορετικά ποσοστά τη συμμετοχή της τεχνολογίας ή του συνδυασμού τεχνολογίας και εκπαίδευσης στην οικονομική ανάπτυξη σε διάφορες χώρες και για διαφορετικές εποχές, που κυμαίνονται από το 40% για τις ΗΠΑ και Μεγάλη Βρετανία (Denison, 1967) μέχρι 90% (Solow, 1988).

Με ποιον τρόπο επιτυγχάνεται η συμβολή της τεχνολογίας στην οικονομική ανάπτυξη;

Μέσω ανάπτυξης (ή μεταφοράς/εισαγωγής) τεχνολογίας σε κάποιους κρίσιμους κλάδους/τομείς, που ποικίλλουν ανάλογα με την εποχή και τη χώρα. Τέτοιοι τομείς, που λειτούργησαν ως πόλοι ανάπτυξης μετά τη βιομηχανική επανάσταση υπήρξαν: Χρήση και εκμετάλλευση νέων πηγών ενέργειας για την κίνηση μηχανών, μηχανοποίηση, πράσινη επανάσταση/ εναλλαγή καλλιεργειών, οργάνωση παραγωγής, υποδομές (κανάλια, σιδηρόδρομος, αυτοκινητόδρομοι, αγωγοί), νέα υλικά, αυτοματισμοί, νέα υλικά, πληροφορική και επικοινωνία.

Γιατί μεταφορά και όχι παραγωγή τεχνολογίας;

Οπωσδήποτε η παραγωγή τεχνολογίας είναι προτιμότερη από τη μεταφορά της, γιατί απαντά σε ανάγκες και δυνατότητες της συγκεκριμένης κοινωνίας και οικονομίας. Για παράδειγμα, δεν είναι κατάλληλη για μια αναπτυσσόμενη χώρα, στην οποία υπάρχει περίσσεια φθηνής εργασίας και στενότητα κεφαλαίων μια κεφαλαιοβόρα τεχνολογία. Με άλλα λόγια, πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι η τεχνολογία παράγεται προκειμένου να απαντήσει στις ανάγκες συγκεκριμένης οικονομίας, με βάση συγκεκριμένους στόχους, προγραμματισμό και οργάνωση της έρευνας.

Πότε η μεταφορά τεχνολογίας είναι περισσότερο χρήσιμη;

Και η μεταφορά τεχνολογίας όμως, ιδίως στις περιπτώσεις που συνοδεύεται από μεταφορά τεχνογνωσίας και δεν αποτελεί «μαύρο κουτί», είναι ιδιαίτερα σημαντική και η εφαρμογή της σε διαφορετικό περιβάλλον μπορεί να αποτελέσει το έναυσμα για καινοτομίες και παραγωγή τεχνολογίας.  Για παράδειγμα, η μεταφορά μεθόδων οργάνωσης από τις μεγάλες επιχειρήσεις σε μικρομεσαίες ή, αντίστροφα, από μικρομεσαίες επιχειρήσεις σε μεγάλες επιχειρήσεις και οργανισμούς με έξυπνο τρόπο, έχει αποδειχθεί από τους αποδοτικότερους τρόπους βελτίωσης της οργάνωσης.

Υπάρχουν κάποιες προϋποθέσεις για τη μεταφορά

τεχνολογίας;Τόσο η παραγωγή όσο και η ικανότητα πρόσληψης/μεταφοράς τεχνολογίας εξαρτώνται από ένα σύνθετο πλέγμα υποδομών, όπως:

• Η εκπαίδευση, κατάρτιση και κινητικότητα στη χώρα• Η ύπαρξη ατόμων και φορέων, που διευκολύνουν την

καινοτομία και την τεχνολογία• Η ύπαρξη κλαδικών ερευνητικών εταιριών, τεχνολογικών

πάρκων, θερμοκοιτίδων επιχειρήσεων και τεχνολογίας, δικτύων και διασύνδεσης πανεπιστημίων/ερευνητικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων και η στήριξη επιχειρήσεων spin offs ερευνητικών προγραμμάτων

• Η ύπαρξη βιβλιοθηκών, προηγμένων τηλεπικοινωνιακών υποδομών κλπ.

• Το γενικότερο οργανωτικό και επιχειρηματικό περιβάλλον.

Σας ευχαριστώ πολύ!!