Upload
boonlert-aroonpiboon
View
2.522
Download
2
Embed Size (px)
DESCRIPTION
ระบบบริหารจัดการเอกสารดิจิทัลด้วย Drupal
Citation preview
การพฒนา Institutional Repository ดวย DrupalDrupal เปนซอฟตแวรในกลม Open Source Content Management System ทชวยในการ
ออกแบบพฒนาเวบไซต โดยเนนฟงกชนการบรหารจดการเนอหาเวบ อยางไรกด Drupal ยงสามารถประยกตใชงานไดหลากหลาย โดยการตดตงโปรแกรมเสรม (Extension) ใหเหมาะสม จากกระแสการพฒนา InstitutionalRepository หรอคลงเอกสารสถาบน/องคกร ซงเรมตนจาก DSpace (http://www.dspace.org) อนเปนซอฟตแวรเพอจดทา Institutional Repository ทมขนาดใหญ ยากตอการตดตงและปรบปรง ผเขยนจงไดศกษาวาม Open Source Software ใดบางทมาสนบสนนการจดทา Institutional Repository แทน DSpace โดยOpen Source Software ดงกลาวทางานบนพนฐานของ PHP, MySQL ซงเปนระบบทสะดวกในการตดตง ปรบแตงระบบ และใชงาน
Drupal เปนซอฟตแวรทางเลอกอกตวทนาสนใจ โดยการตดตงโปรแกรมเสรมเพมเตมกจะทาใหDrupal เปน Institutional Repository ทเขากบมาตรฐานการเชอมโยงขอมล OAI-PMH (Open ArchivesInitiative - Protocol for Metadata Harvesting) ไดอยางสะดวก รวดเรว
การดาวนโหลดและตดตง DrupalDrupal สามารถดาวนโหลด Source Code เพอดาเนนการตดตงไดจากเวบไซต
http://www.drupal.org โดย ณ วนท 1 กมภาพนธ 2554 มรนลาสดคอ Drupal 6.20
การดาวนโหลดใหคลกเลอกรายการคาสง Download จากนนคลกเลอกรนทตองการ เอกสารชดนไดเลอกใช Drupal 6.20 แฟมตดตงโปรแกรม Drupal คอ drupal-7.0.zip
การพฒนา Institutional Repository ดวย Drupal – บญเลศ อรณพบลย 2011/02/01 หนา 1
รปท 1: จอภาพเวบ Drupal.org
รปท 2: ตนฉบบโปรแกรม Drupal
เมอไดแฟมโปรแกรมตดตงแลว ให unzip แฟมโปรแกรมตดตง แลวคดลอกโปรแกรมไปไวในwww-root ของเครองแมขายเวบ เอกสารชดนขอนาเสนอการตดตงผานโปรแกรม AppServ จงตองคดลอกแฟมโปรแกรมตดตง Drupal ไปไวท C:\AppServ\www เปลยนชอโฟลเดอรใหเหมาะสม ตวอยาง drupal-ir
จากนนเปดเวบเบราวเซอร สรางฐานขอมลสาหรบ Drupal ผาน PHPMyAdmin โดยพมพคาสงผาน Address bar เปน http://localhost/phpmyadmin
เมอสรางฐานขอมล MySQL แลวใหกลบไปทโฟลเดอร C:\AppServ\www\drupal-ir\sites\default คดลอก (copy) แฟม default.settings.php แลววาง (paste) พรอมเปลยนชอเปนsettings.php
การพฒนา Institutional Repository ดวย Drupal – บญเลศ อรณพบลย 2011/02/01 หนา 2
รปท 3: โฟลเดอรของ AppServ
รปท 4: การสรางฐานขอมล MySQL
กลบสโปรแกรมเวบเบราวเซอร เขาสการตดตง Drupal โดยพมพคาสงhttp://localhost/drupal-ir
ใหคลกเลอกรายการ Install Drupal in English กจะเขาสสวนควบคมฐานขอมล
การพฒนา Institutional Repository ดวย Drupal – บญเลศ อรณพบลย 2011/02/01 หนา 3
รปท 5: การสรางแฟม setting.php ของ Drupal
รปท 6: เลอกภาษาควบคมการตดตง
ปอนชอฐานขอมล (Database name) ชอผดแลฐานขอมล (Database user name) และรหสผานของผดแลฐานขอมล (Database password) แลวคลกปม Save and continue เพอเขาสสวนการทางานถดไป
จอภาพขางตน แสดงวาการตดตงเสรจสมบรณ สวนทเหลอจะเปนการกาหนดชอเวบไซต (Sitename) และอเมลของผดแลเวบไซต (Site e-mail address) พรอมขอมลอนๆ ดงรายละเอยดถดไป
การพฒนา Institutional Repository ดวย Drupal – บญเลศ อรณพบลย 2011/02/01 หนา 4
รปท 7: เลอกคาควบคมเกยวกบฐานขอมล
รปท 8: สวนควบคมการตงคาเวบไซต
การพฒนา Institutional Repository ดวย Drupal – บญเลศ อรณพบลย 2011/02/01 หนา 5
รปท 9: สวนกาหนดคาควบคมเกยวกบเวบไซต
• Site name ควรกาหนดเปนขอความทสอความหมายชดเจน เชน NSTDAInstitutional Repository - คลงเอกสารดจทลสานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต
• Site e-mail address ระบอเมลของผดแลเวบไซต
• Username ระบบญชผใชในระดบ Super Administrator
• E-mail address ระบอเมลของผดแลเวบไซต
• Password กาหนดรหสผาน
• Default time zone ระบเขตพนทเวลา ประเทศไทยใหเลอกเปน +0700
• Update notifications ใหคลกยกเลก
เมอตงคาตางๆ แลวคลกปม Save and continue
จอภาพขางตนแสดงวาการตดตง Drupal เสรจสมบรณ สาหรบ Error ทปรากฏแสดงวายงไมไดปรบแตงคาควบคมเกยวกบระบบอเมล ทาใหระบบไมสามารถแจงรหสผานไปยงสมาชกได ซงสามารถปรบแตงไดหลายหลง
จากจอภาพขางตนใหคลกลงก “your new site” จะปรากฏหนาเวบ ดงน
การพฒนา Institutional Repository ดวย Drupal – บญเลศ อรณพบลย 2011/02/01 หนา 6
รปท 10: การตดตง Drupal เสรจสมบรณ
ขณะน Drupal กพรอมใชงานตอไดแลวครบ
หนาแรกของ Drupal
จากรปภาพขางตน Drupal จะแนะนาใหเรมตนตามขอ 4 โดยการใหสรางหนาแรกของเวบไซตเพอปดหนาตอนรบดงภาพขางตน (จาเปนมากๆ ครบ) ดงนนใหเรมจากการคลกเลอกลงก “create content” ในขอ 4
จะเขาสสวนควบคมการสรางเนอหาของเวบไซต ดงน
การพฒนา Institutional Repository ดวย Drupal – บญเลศ อรณพบลย 2011/02/01 หนา 7
รปท 11: หนาเวบเรมตนของ Drupal
รปท 12: การเรมสรางหนาแรกของเวบไซต
รปท 13: สวนควบคมการสรางเนอหาเวบไซต
คลกเลอกรปแบบการสรางเนอหาเปน Page เนองจากเปนหนาเอกสารทไมคอยมการปรบปรง(static content) ปรากฏจอภาพสวนควบคมการสรางเนอหา ดงน
ปอนชอเรองเนอหาในรายการ Title แลวปอนเนอหาในสวน Body ดงตวอยาง
จากนนกาหนดคาตวเลอกของเนอหาใหเหมาะสมจากรายการยอย ดงน
• Publishing options รปแบบการเผยแพรเนอหา
• Published คลกเพอใหเนอหาเผยแพรทนท
การพฒนา Institutional Repository ดวย Drupal – บญเลศ อรณพบลย 2011/02/01 หนา 8
รปท 14: จอภาพการนาเขาเนอหาเวบของ Drupal
รปท 15: ตวอยางการปอนเนอหาเวบ
• Promoted to front page คลกเพอใหเนอหาแสดงบนหนาแรกของเวบ
จากนนคลกปม Save เพอบนทกและเผยแพรเนอหาเวบ
ทดสอบโดยการคลกรายการคาสง Log out เพอออกจากระบบ จะพบวาหนาเวบในสวนผใชแสดงเนอหาเอกสารทสรางดงขางตน
การพฒนา Institutional Repository ดวย Drupal – บญเลศ อรณพบลย 2011/02/01 หนา 9
รปท 16: การแสดงผลเนอหาเวบ
รปท 17: การแสดงผลหนาแรกของเวบ
การปรบแตงระบบของ Drupal
เพอใหการใชงาน Drupal เปนไปอยางเหมาะสม และปลอดภย ผดแลควรกาหนดคาปรบแตงระบบกอนเปดใชงานจรง โดยเรมจากการ Login เขาสระบบในฐานะผดแลระบบ
คลกเลอกรายการคาสง Administer ซงจะปรากฏสวนคาสงยอย ดงน
การพฒนา Institutional Repository ดวย Drupal – บญเลศ อรณพบลย 2011/02/01 หนา 10
รปท 18: สวน Login
รปท 19: รายการคาสงสาหรบผดแลระบบเวบ
การปรบแกไขขอมลเวบไซตขอมลเวบไซต เชน Site name อเมลของผดแล สามารถเขาไปปรบแกไขไดจากรายการคาสง
Administer, Site Configuration, Site information
รายการสาคญทควรปรบแตง ประกอบดวย
• Name ปรบแกไขชอเวบไซต
• E-mail address ปรบแกไขอเมลของผดแลเวบไซต
• Footer message ขอความกากบสวนทายของเวบ มกจะแสดงเกยวกบลขสทธ
Clean URLs
Clean URLs เปนเทคนคการสราง URL ทสอความหมายทงตอผใชและ Search Engine ซงการ
การพฒนา Institutional Repository ดวย Drupal – บญเลศ อรณพบลย 2011/02/01 หนา 11
รปท 20: การกาหนดขอมลเวบไซต
กาหนด Clearn URLs จะผานการปรบแตงจากคาปรบแตงของเครองแมขายเวบ กรณของ AppServ ทาไดโดยเลอกลบเครองหมาย # ออกจากรายการ LoadModule rewrite_module modules/mod_rewrite.so ในไฟลhttpd.conf จากนน Restart Apache แลวกลบเขาสสวนควบคมของ Drupal ในรายการคาสง Administer,Site Configuration, Clean URLs
เมอปรบคา mod_rewrite แลว Restart Apache จากนนเขาสระบบ Drupal ใหมแลวจะพบวาตวเลอก Clean URLs สามารถคลกเลอกได ดงน
การอนมตการสมครสมาชกตามคาตดตงของ Drupal จะอนญาตใหผใชทวไปสมครสมาชกได ซงควรปดระบบนออกไป โดย
ใหผดแลเวบเปนผสรางบญชสมาชกเอง การปดระบการสมครสมาชกทาไดโดยเลอกคาสง Administer, Usermangement, User setttings คลกเลอกรายการ Only site administrators can create new useraccounts.
การพฒนา Institutional Repository ดวย Drupal – บญเลศ อรณพบลย 2011/02/01 หนา 12
รปท 21: คาควบคม Clean URLs กอนปรบคา mod_rewrite
รปท 22: ตวเลอก Clean URLs ทปรบแตงคาได
ระบบบรหารจดการเอกสารดจทล
เนองจาก Drupal เปนระบบบรหารจดการเนอหาเวบไซต โดยมเนอหาใหเลอกใชตามคาตดตงคอเนอหาแบบ Page และเนอหาแบบ Story อยางไรกดเอกสารชดนนาเสนอแนวทางการพฒนา Drupal ใหเปนInstitutional Repository เพอใหรองรบการนาเขาเอกสารดจทลพรอมขอมลบรรณานกรมทจาเปน เชน ชอผลงานวชาการ ผเขยน/ผสรางสรรค ประเภทผลงานวชาการ ซงแนวทางดาเนนการสามารถทาไดโดยการตดตงโปรแกรมเสรม (Extension) ไดแก Bibliography Module นอกจากนยงสามารถปรบปรงใหเปน InstitutionalRepository ทรองรบการเชอมโยงขอมลตามมาตรฐาน OAI-PMH ไดดวย OAI2 Module
การบรหารจดการเวบทเปน Institutional Repository จะมลกษณะทแตกตางจากการบรหารจดการเวบทวไป ทเหนไดชด คอ การพฒนาระบบเวบ (ฐานขอมลบนเวบ) ทนาเขาขอมลบรรณานกรมของผลงานวชาการ (รวมถงการนาเขาแฟมเอกสารดจทลตนฉบบ) ในขณะทเวบทวไปจะเปนการสรางเนอหาเผยแพรผานเวบในรปแบบบทความมากกวา
ดงนนการพฒนา Institutional Repository จงควรเรมจากหนวยงานกาหนดวาผลงานวชาการทตองการนาเขามกประเภท มรายการทตองการลงในแตละประเภทอยางไร แตกตางกนหรอไม ทงนBibliography Module ไดอานวยความสะดวก คอ มการกาหนดประเภทของผลงานวชาการไวใหเลอกใชหลากหลาย กลาวไดวาครบถวนมาก อนไดแก หนงสอ บทความในหนงสอ หนงสอพมพ วารสาร บทความผานเวบเปนตน
เมอกาหนดแนวทางการดาเนนการตางๆ ไดแลว กเรมจากการตดตง Bibliography Moduleและอนๆ ทจาเปน
การพฒนา Institutional Repository ดวย Drupal – บญเลศ อรณพบลย 2011/02/01 หนา 13
รปท 23: รายการทตองปอนในแตละประเภทผลงานวชาการ
การดาวนโหลดและตดตง Module Module ของ Drupal ดาวนโหลดไดจากเวบไซต http://drupal.org/project/modules โดย
สามารถใชวธการคนดวยคาคน เชน Bibliography หรอ OAI ซงจะปรากฏผล ดงน
เมอไดโมดลทตองการและดาวนโหลดแลว จะตอง unzip แลวคดลอกนาไปไวในโฟลเดอร...\modules เชนกรณของ AppServ ไดแก C:\AppServ\www\drupal-ir\modules
Bibliography Module
โมดลสาหรบพฒนาระบบ Institutional Repository ไดแก Bibliography Module ซงจะตองเลอกใหตรงกบรนของ Drupal ทเลอกใชงาน
การพฒนา Institutional Repository ดวย Drupal – บญเลศ อรณพบลย 2011/02/01 หนา 14
รปท 24: การสบคน Module
รปท 25: รายละเอยดของ Bibliography Module
ตามเอกสารชดนดาวนโหลดแฟม bibliography module รน 6.x-1.15 ซงไดแฟม biblio-6.x-1.15.zip เมอ unzip จะไดโฟลเดอรชอ biblio ใหคดลอกโฟลเดอรดงกลาวไปไวท C:\AppServ\www\drupal-ir\modules
เขาสระบบ Administer, Site Building, Module ของ Drupal จะปรากฏชอโมดล Biblio ในระบบ Drupal ดงน
คลกเลอกรายการ Biblio และ Biblio PubMed แลวคลกปม Save เพอให BibliographyModule ทางาน โดยสามารถตรวจสอบไดดวยคาสง Create Content จะปรากฏรายการเลอก Content แบบBiblio ดงตวอยาง
การพฒนา Institutional Repository ดวย Drupal – บญเลศ อรณพบลย 2011/02/01 หนา 15
รปท 26: การเลอกตดตง Biblio Module
รปท 27: รายการเลอกการสรางเนอหาเวบ
การนาเขาเอกสารดจทลเมอตดตง Bibliography Module แลวขณะน Drupal กพรอมทจะนาเขาเอกสารดจทล เพอจด
ทา Institutional Repository ไดแลวครบ ยกตวอยางตองการนาเขาขอมลผลงานวชาการในรปแบบ “หนงสอ”สามารถทาไดโดยเลอกรายการคาสง Create content, Biblio
คลกเลอกรายการ Book จาก Publication Type จะปรากฏสวนนาเขาบรรณานกรมของหนงสอ ดงน
การพฒนา Institutional Repository ดวย Drupal – บญเลศ อรณพบลย 2011/02/01 หนา 16
รปท 28: รปแบบการนาเขาขอมล
รปท 29: รายการบรรณานกรมของหนงสอ
ปอนขอมลตามแบบฟอรมทโปรแกรมกาหนดและ/หรอตามขอกาหนดของหนวยงาน/องคกร ซงรายการกจะแตกตางกนตามประเภทผลงานวชาการ นอกจากขอมลทตองปอนแลว ยงมรายการเลอกของ Drupalทตองเลอกเพอประกอบการเผยแพร ดงน
โดยรายการเลอกดงขางตน จะมลกษณะเดยวกบรายการเลอกของ Page ทไดแนะนาไปกอนหนาซงเมอบนทกแลวจะปรากฏผล ดงน
การพฒนา Institutional Repository ดวย Drupal – บญเลศ อรณพบลย 2011/02/01 หนา 17
รปท 30: ตวเลอกเพมเตม
รปท 31: ขอมลบรรณานกรมทนาเขา
การนาเขาขอมลอตโนมตนอกจากการปอนขอมลนาเขาดงตวอยางขางตนแลว โปรแกรมยงรองรบการนาเขาอตโนมต
หลากหลายวธ เชน การนาเขาดวยวธการระบเลข DOI – Digital Object Identifier การระบ PubMed ID และการนาเขาจาก BibTeX (เนองจาก DOI จาเปนตองไปลงทะเบยนและทางานไดกบเวบจรง จงไมขอแนะนาในเอกสารน)
การนาเขาขอมลผาน PubMed ID
ตวอยางการนาเขาโดยผาน PubMed ID เรมไดงายๆ เพยงนาบทความวชาการทเผยแพรผานเวบไซต PubMed http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed แลวดวามรหสประจาเอกสารของ PubMedกากบอยหรอไม ดงตวอยาง
เมอไดเลข PubMed ID หรอ PMID แลวนาเลขดงกลาวมาปอนใน PubMed Lookup
การพฒนา Institutional Repository ดวย Drupal – บญเลศ อรณพบลย 2011/02/01 หนา 18
รปท 32: ตวอยาง PMID หรอ PubMed ID
รปท 33: การนาเขาขอมลอตโนมตผาน PMID
เมอคลกปม Populate using PubMed แลวรอสกครโปรแกรมจะตดตอกบเวบไซต PubMedและดงรายการบรรณานกรมของบทความทระบมาใสในเวบใหอตโนมต พรอมแสดงผลดงน
การนาเขาอตโนมตผาน BibTex
สาหรบบทความวชาการทเผยแพรผาน Online Database อนๆ สามารถนาเขาไดอตโนมตเพยงสบคนแลวแปลงผลลพธการสบคนทตองการใหอยในฟอรแมต BibTeX ดงตวอยางการสบคนจาก ACM DigitalLibray http://portal.acm.org/
จากหนาผลลพธการสบคนของ ACM Digital Library ใหใชรายการลงก Export Formats:BibTeX จะปรากฏชดคาสง BibTeX ดงน
การพฒนา Institutional Repository ดวย Drupal – บญเลศ อรณพบลย 2011/02/01 หนา 19
รปท 34: รายการบรรณานกรมทดงอตโนมตผาน PubMed
รปท 35: ผลลพธการสบคนของ ACM Digital Library
คดลอกขอมลดงกลาว จากนนนาไปวางในรายการ Create content, Biblio, Paste
เมอคลกปม Populate using BibTeX จะปรากฏผล ดงน
การพฒนา Institutional Repository ดวย Drupal – บญเลศ อรณพบลย 2011/02/01 หนา 20
รปท 36: จอภาพแสดงขอมล BibTeX
รปท 37: การวาง BibTeX เพอนาเขาขอมลอตโนมต
รปท 38: ผลลพธจาก BibTeX
ขณะนเมอคลกเลอกเมน Biblio จะปรากฏผลงานวชาการทนาเขา 3 รายการ ดงน
จะพบวา Drupal แสดงขอมลจาแนกตามปทเผยแพรผลงานวชาการใหอตโนมต พรอมดวยเมนยอยแสดงขอมลจาแนกตามผเขยน (Authors) และคาคน (Keywords) ซงจะมรปแบบการแสดงผล ดงน
การพฒนา Institutional Repository ดวย Drupal – บญเลศ อรณพบลย 2011/02/01 หนา 21
รปท 39: ขอมลจากเมน Biblio
รปท 40: แสดงผลจาแนกตามผเขยน
รปท 41: แสดงผลจาแนกตามคยเวรด
การปรบแตงเมน Biblio จากตวอยางจะพบวารายการเมนและชดคาสงของ Bibliography Module จะแสดงดวยคาวา
Biblio ซงอาจจะไมสอความหมายทถกตอง หรอตรงกบทตองการ การปรบแกไขทาไดโดยคลกรายการคาสงAdminister, Site configuration, Biblio Settings
การพฒนา Institutional Repository ดวย Drupal – บญเลศ อรณพบลย 2011/02/01 หนา 22
รปท 42: สวนควบคม Bibliography Module
รายการทควรปรบแกไข ไดแก
แทบ Preferences
• Base URI สวนประกอบของ url ในกรณทกาหนดในรปแบบ Clean URL เชนnstda-ir/biblio ซงสามารถปรบแกไขได เชน nstda-ir/dc โดย DC แทนคาวา DigitalContent กได ดงนนรายการนจงปรบแกไขเปน dc
• Biblio page title ชอเรยกหนาเนอหาทสรางดวย Bibliography Module เชนปรบแกไขเปน Digital Content
ปดทายภาคหนงเอกสารชดนขอนาเสนอเนอหาการพฒนา Institutional Repository ดวย Drupal ในสวนเบอง
ตนกอน สาหรบสวนทเหลอคอการกาวส OAI-PMH และการพฒนาสวนเพมเตมอนๆ หากมโอกาสเหมาะจะนาเสนอตอไปครบ
การพฒนา Institutional Repository ดวย Drupal – บญเลศ อรณพบลย 2011/02/01 หนา 23
รปท 43: ผลจากการปรบแกไข Biblio Settings