Dossier de prensa III Informe sobre o cumprimento en Galicia da Carta Europea das Linguas Rexionais ou Minoritarias

III Informe sobre o cumprimento en Galicia da Carta Europea das Linguas Rexionais e

Minoritarias (CELRM)

Dossier de Prensa

Madrid, 6 de xullo de 2011

Coordinadora Galega de ENDL www.coordinadoraendl.org

III Informe sobre o cumprimento en Galicia da Carta Europea das Linguas Rexionais e Minoritarias (CELRM)

2

ÍNDICE 1.- Proceso de elaboración, trámite e aprobación do Decreto 79/2010……………..3

a. Da derogación do Decreto 124/2007 ás Bases para o Decreto do

Plurilingüismo..................................... ............................................................... 4

b. Anteproxecto do Decreto para o Plurilingüismo...... ................................ 73

c. Decreto 79/2010 para o Plurilingüismo .....................................................140

2.- A política lingüística e cultural do goberno ga lego..........................................184

3.- Actividades da Coordinadora Galega de ENDL..... ............................................277


3

Proceso de elaboración, trámite e aprobación

do Decreto 79/2011


4

a. Da derogación do Decreto 124/2007 ás Bases para o Decreto do Plurilingüismo

Mestres de case 400 centros piden ao PP que non retire o decreto do galego A Coordenadora de equipos de Normalización Lingüística entregou onte as sinaturas de apoio á normativa do idioma no rexistro da Xunta Eva Fuentes/Santiago 21/04/2009 - 21:03 h.

Máis de 360 Equipos de Normalización lingüística de centros educativos públicos e privados da comunidade autónoma asinaron xa un texto de apoio ao decreto do galego no ensino, unha normativa que o presidente do Executivo, Alberto Núñez Feijóo, anunciou que ía derrogar nada máis chegar ao poder.

Voceiros da Coodernadora galega destas agrupacións, que foi a que promoveu a iniciativa. encargaronse de entregar onte no Rexistro Xeral da Xunta as sinaturas de respaldo, acompañados de arredor dun cento de mestres. Unha das representantes, Tina Formoso, aclaraba onte que conforman "un grupo de profesionais do ensino, moi plural". "Non somos de ningún partido en concreto, nin de ningún sindicato, nin queremos que se nos asocie. Hai xente de todas as ideoloxías, como debe de ser", explicaba unha das mestras, quen aclaraba que nos Equipos de Normalización Lingüística hai docentes de todas as materias e tamén representantes do alumnado e do resto de persoal dos centros. "Nós temos algo que dicir" Formoso sinalou tamén que á hora de falar da lingua nos colexios e institutos, eles teñen "algo que dicir" e que se lles debe ter en conta. "Somos os profesionais que estamos no tema e levamos moitos anos traballando con iso, dende principios dos anos 90, e estamos todos os días a pé de canón nos centros de ensino", engadiu a voceira da coordenadora galega. "Se van derrogar o decreto, que a nós en principio nos valía, e van poñer outro, nós temos algo que dicir. que consensúe con nós que vai facer porque somos parte implicada", dicíalle tamén a docente ao novo presidente da Xunta de Galicia. Ademais, Tina Formoso considera que Alberto Núñez Feijóo "ten que concretar" as liñas que vai seguir en materia de Política Lingüística. Segundo a profesora, polo de agora non poden valorar as palabras do líder do Executivo porque só falou de "trilingüísmo" e "normalización". "Iso a nos parécenos ben, pero ten que precisar e logo poderemos dicir algo", engadiu. Ademais, pediu que se derroga o decreto "non deixe un baleiro legal" e que a nova inciativa sexa "consensuada" con eles. As sinaturas entregadas onte no rexistro da Xunta apoian un documento que recolle a "preocupación" dos Equipos de Normalización Lingüística pola intención do novo Goberno de revocar a normativa de uso e promoción do galego no sistema educativo. Dito texto lembra que o decreto desenvolve un Plan Xeral que foi "aprobado por unanimidade no Parlamento de Galicia no ano 2004" e que "supón a superación dunha lexislación que tiña demostrado que


5

non estaba respondendo aos obxectivos para os que fora deseñada, tal e como poñen de manifesto os últimos datos do Mapa Sociolingüístico", da comunidade autónoma. O documento tamén defende a normativa aínda vixente porque "persegue como finalidade última que o alumnado acade, ao rematar os seus estudos, unha plena competencia lingüística que o capacite para expresarse oralmente e por escrito nas dúas linguas oficiais de Galicia". Así mesmo, o texto presentado lembra que con este decreto os centros poden elaborar o seu propio proxecto sobre a ensinanza dos idiomas e que debe ser aprobado polo Consello Escolar, polo que conta coa "implicación e o consenso de toda a comunidade educativa". Traballo coordinado Despois de facer entrega das sinaturas de apoio ao decreto do galego no Rexistro Xeral de Xunta, os integrantes da Coordenadora Galega de Equipos de Normalización Lingüística celebraron a súa primeira asemblea no Museo Pedagóxico de Galicia, situado en Santiago. Como a entidade a nivel autonómico se constituiu recentemente, a reunión de onte tiña como obxectivo organizar o traballo conxuntamente e presentar o seu ideario, que defende que “se garanta que o alumnado sexa competente nas dúas linguas cooficiais da comunidade ao final do ensino obrigatorio”. Tamén respaldan que haxa espazos para o uso do galego no sistema educativo, dado que o Mapa Sociolingüístico demostra que este idioma “está a perder falantes”. Na asemblea tamén se decidiu que se creará unha comisión organizativa, cun respresentante de cada coordenadora comarcal –ou un voceiro se non hai este organismo creado nalgunhas zonas– e outro voceiro dos centros relixiosos, que xa teñen o seu propio organismo. Acordaron constituir, ademais, un consello directivo que contará con oito ou dez membros. O obxectivo é coodinar as actividades e ter “unha única voz”. http://www.xornal.com/artigo/2009/04/18/galicia/mestres-casecentros-piden-pp-non-retire-decreto-do-galego/2009041821335293171.html

VALENTINA FORMOSO, COORDINADORA GALEGA DE EDNL

"Esténdese o discurso do plurilingüismo como problema, cando é unha vantaxe" Falamos coa voceira desta organización, que xa xuntou máis de 400 sinaturas de equipos de normalización en contra da derrogación do decreto do galego.

Isabel G. Couso - 12:30 28/04/2009

Cando se cumpre un mes da posta en marcha da Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística, falamos coa súa portavoz, Valentina Formoso, quen nos adianta cal está a ser proceso de formación deste colectivo, así como as súas metas a corto e longo prazo.

Con que obxectivos nace a Coordinadora? Principalmente é un xeito de organizarnos, polo que a curto prazo o que queremos é coordinar os equipos de normalización dos diferentes centros e traballar en común a prol do galego. Non é máis que aproveitar os esforzos e non desperdiciar enerxías, cousa que si pasaba até o de agora. Xa a longo prazo, queremos acadar a máxima representatividade posíbel e gañar en eficacia para levar adiante as nosas iniciativas e servir de voz pública para todo o colectivo dos equipos de normalización lingüística do país. Na actualidade, xa existen outros colectivos que defenden o galego. En que vos diferenciades? Cando decidimos dar este paso, moitos medios nos confundiron coa Mesa, coa CIG... Nós non somos nada de iso, queremos que quede moi claro. O noso obxectivo é a normalización da lingua, pero somos un


6

colectivo de xente de moi diferente ideoloxía, que non nacemos nin como organización enfrontada a un partido, nin somos escisión de ningunha outra entidade. O único que queremos é defender a lingua dende o gremio no que nos atopamos e ao que representamos. A día de hoxe, con canta representatividade contades? Por agora levamos moi pouco tempo, pero foron moitos os que amosaron o seu interese en sumárense. Na asemblea do pasado 28 de marzo, cando nos conformamos oficialmente, había representación de máis de 60 centros, se ben máis de 100 se interesaron na iniciativa malia que non puideron acudir. De momento, aínda estamos artellando toda a organización, estruturándonos por comarcas. A iniciativa foi moi ben acollida e aprovéitase do traballo feito xa por outros colectivos que levan traballando no ámbito comarcal moitos anos. Que papel tivo o resultado das últimas eleccións na decisión que tomastes de organizarvos? Evidentemente tivo un papel moi importante, se ben reitero que non nos conformamos como alternativa ao Partido Popular. Levamos xa moito tempo traballando, pero si serviu de revulsivo para decidirnos a unir esforzos e a continuar co traballo coordinado que viñamos facendo nos últimos anos e que promovía a propia Política Lingüística. O resultado electoral deixou todo no aire, de momento non se concreta nada, pero fálase de derrogar o decreto do galego e non sabemos que é o que se vai poñer no seu lugar. Precisamente a vosa primeira iniciativa foi a recollida de sinaturas en contra da derrogación do decreto do galego. Cal foi o recepción que atopastes? A acollida foi moi boa. Até o de agora xa recollemos máis de 400 sinaturas dos diferentes equipos de normalización dos centros. Mesmo outros profesores e outros colectivos nos pedían participar na campaña e nos dicían que querían sumarse pero, de momento, só nos limitamos ao colectivo que representamos. Nós sentimos a necesidade de que era necesario dicir algo ante todas as mentiras e o discurso demagóxico que sobre a lingua se mantivo durante a campaña electoral e que non está apoiado na realidade. O que sabemos a día de hoxe é que a pretensión é derrogar o decreto. O problema é que non sabemos cal será a alternativa, queremos logo que se promulgue outro e non quedarnos no limbo. Para nós o actual era mellorábel, mais hai que recordar que desenvolve un plan de normalización que foi aprobado por unanimidade por todos os partidos do Parlamento, cando gobernaba o propio Partido Popular. E como vedes a promesa electoral de que sexan os pais quen decidan a lingua na que se eduquen seus fillos? Non ten lóxica ningunha. A política lingüística non a poden decidir os pais, ó igual que non deciden o currículo do alumnado, en que curso deben os alumnos estudar a célula ou cando deben achegarse ao coñecemento das ecuacións. Segundo a Lei de Normalización, os estudantes deben rematar cunha competencia igual nas dúas linguas oficiais, polo que debe garantirse un 50% dos contidos en cada unha delas. Non nos parece nin viábel nin correcto que agora decidan os pais porque entón, como se regula a nova situación? Ademais, os pais xa contan actualmente cun poder de decisión que queda reflectido no Consello Escolar. O proxecto lingüístico de cada centro debátese neste órgano e é aí onde es pais teñen a súa opción de opinar; non é nada que se impoña. Que expectativas tedes cara ao futuro? De momento non podemos dicir nada, mentres non se concreten todos estes cambios. Foi un discurso que lle deu votos ao partido que agora está no goberno pero que non obedece á realidade. O que queremos deixar claro é que o plurilingüismo non é un problema, senón unha vantaxe. Estase creando un discurso no que se converte esta riqueza nun problema. Claro que queremos ser bilingües, pero é que neste país só o somos os galegofalantes. Agardaremos a que se definan estas novas políticas e logo actuaremos. http://www.vieiros.com/nova/73694/estendese-o-discurso-do-plurilinguismo-comoproblema-cando-e-unha-vantaxe


7

VALENTINA FORMOSO (EQUIPOS DE NORMALIZACIÓN)

‘Nacemos para defender o galego nos colexios’ H. Vixande . O sA Coordinadora de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística presentoulle ao novo goberno 200 sinaturas de equipos de normalización que están preocupados pola derrogación do decreto do galego no ensino. Nunha asemblea, Valentina Formoso foi elixida voceira da Coordinadora que defenderá o idioma nos centros educativos e na rúa.

25.04.2009 | 08:13

O resultado electoral ameaza con cambiar o papel do galego na educación, que opina? O que sabemos é que van derrogar o decreto. Para nós era mellorábel, pero servía. O problema é que agora non coñecemos a alternativa. Hai mensaxes contraditorias, ambiguas. Esperemos que promulguen outro e non quedarmos no limbo. Mandan a mensaxe da normalización e do multilingüismo pero non aclaran nada. Entón están preocupados. Si porque non concretan, sobre todo despois de que se difundise o discurso baseado na mentira de que se impón o galego. Calquera que coñeza os centros de ensino sabe que iso non é certo. O decreto falaba dun 50% de materias en galego para conseguir a mesma competencia do alumnado nas dúas linguas. Aquí ninguén fala de monolingüismo en galego. Ao seu xuízo, cales poden ser os resultados dunha política de normalización na que os pais teñen a única palabra? A política lingüística é política e correspóndelle facela ao goberno. Os pais non interveñen nos currículos porque sería absurdo que determinasen como hai que estudar as matemáticas. Supoño que a estas alturas non se discute o que di o Estatuto, que o galego é a lingua propia de Galiza, nin que a Lei de Normalización do 83 sinala que debe protexerse. Vemos que hai quen quere que o galego estea presente nunha soa materia, como unha lingua estranxeira. Isto impide que os nenos sexan bilingües e implica perder a nosa lingua. Falta información? Falta. Con independencia de se os pais deben decidir como se imparte a educación, descoñecen as vantaxes do ensino bilingüe porque hai quen se encarga de que non as saiban. Van a elixir que idioma queren sen ter información suficiente. Grazas ao ensino bilingüe, dos quince premios estatais de bacharelato do último ano, seis eran galegos. E que alternativa cabe? Non somos quen para dicir nada, pero a alternativa é o sentidiño. Necesitamos unha lei para que o alumnado sexa competente nas dúas linguas. O bilingüismo debe ser para todos, non só para os que temos o galego como primeira lingua. E como todos temos dereitos, na administración terán que dirixirse a nós en galego se o requirimos. Haberá que formar agora a esas persoas que no futuro poderían ser funcionarios.


8

Que medidas tomarán os equipos para defender o galego? A Coordinadora nace para organizar actividades conxuntas dos equipos de normalización no sentido de aproveitar recursos e aunar esforzos na dinamización lingüística nos centros. Esa é a liña da Coordinadora, os obxectivos son as actividades nos colexios. Houbo unha primeira medida, puntual, que foi redactar un documento que sinalase a nosa preocupación, como tamén lle pedimos unha entrevista ao novo presidente. Daquela non nacen contra o PP. Iso hai que deixalo claro, nacemos para traballar a prol da lingua. Temos xente de ideoloxía moi plural, como debe ser. Que non nos confundan con partidos nin nos instrumentalicen. Cantas persoas ou centros forman parte da Coordinadora? De momento asinaron 400 equipos. A iniciativa apareceu xusto antes de semana santa e aínda estamos a lanzar os folletos de inscrición. En Galiza, hai 1.500 centros con equipos de normalización, que se sumasen 400 en tan pouco tempo é un éxito.

Por primeira vez os equipos de normalización contan con respaldo e profesorado implicado Os Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística son órganos con carácter consultivo e dinamizador nos aspectos cultural e lingüístico; forman parte da Administración dos centro de ensino e están formados por profesorado, persoal da administración e, nalgúns casos, alumnado. Basicamente deseñan e poñen en práctica actividades para impulsar o uso normal do galego nos colexios, para que desaparezan os prexuízos. Os equipos existen desde os anos 90. A partir de 1995, un decreto estabeleceu a necesidade de que houbese un por centro de ensino, pero no último decreto, de 2007, ao coordinador do equipo, só ao coordinador, recoñéceselle o traballo, queda liberado de tres horas de clase como un xefe de departamento máis. O seu papel dá puntos e como xefe cobra un complemento salarial. Por outra banda, Valentina Formoso lembra que “normalización é un concepto moi amplo e colexios hainos de todo tipo”. Estima que “algo se avanzou, ou polo menos detívose en parte a castelanización. Nos últimos anos estaba a notarse un cambio. O ensino é un motor de castelanización, entran máis nenos falando galego dos que saen, pero houbo avances co nacemento dos proxectos lingüísticos de centro”. Por primeira vez alguén atendía os equipos e a Secretaría Xeral de Política Lingüística deulles un impulso. Creou os coordinadores provinciais e constituíronse os seminarios de dinamización. Até entón, “había moita xente desorientada, o posto de coordinador de normalización colocábanllo ao último en chegar ao centro. Tamén se produciu unha modificación nas subvencións, que deixaron de outorgarse por alumnos e centro para valorarse obxectivamente os proxectos presentados. Isto animou a traballar doutra maneira”, sinala Formoso. http://www.anosaterra.org/nova/nacemos-para-defender-o-galego-nos-colexios.html

QUEIXAS NA COMUNIDADE EDUCATIVA

Pouco acadado e por riba "involución" na atención á lingua nas aulas

A intención de Educación de enviar unha circular ás escolas que inicia a erosión do decreto do galego, incomoda os equipos de normalización e os sindicatos do ensino.

A. Rodríguez - 19:00 29/04/2009 A decisión foi avanzada por dous xornais galegos na súa primeira plana esta cuarta feira: o Goberno "ordenaralle aos centros educativos que lles permitan aos seus alumnos elixir o idioma no que se dean as


9

clases". Unha orde que, presuntamente, "partiu do presidente do Goberno", Alberte Núñez Feijoo, quen se dirixiu á Inspección Educativa, e materializarase, "de xeito inmediato" nunha circular que a Consellaría de Educación ha mandar a todos os colexios.Nesta noticia tamén se di que esta nova medida non vai constituír un "incumprimento doDecreto 124/2007" no ensino, xa que, segundo parece, a Xunta consultou con fontes xurídicas antes de tomar esta decisión. Mais isto último non lle parece certo ao secretario nacional da CIG-Ensino, Anxo Louzao, quen sinalou que as instrucións da Xunta "non poden contradicir a Lei". "Non teñen marco legal para aplicar esta medida, porque en materia de normalización lingüística hai que ter en conta o Estatuto de Autonomía, a Lei de Normalización Lingüística e o Decreto 124/2007, por esta orde", lembrou Louzao. Alén disto, o sindicalista da CIG sinalou que, segundo puideron comprobar, na Inspección Educativa non teñen noticia desta "orde de Feijoo". Nesta liña tamén se manifestou o responsábel de Pública da Federación do Ensino de CCOO, Jose Fuentes Fariña e a voceira da Coordinadora Galega de Equipos de Normalización Lingüística, Valentina Formoso. "Escoite os expertos en sociolingüística e tome as medidas que eles aconsellan para potenciar a nosa lingua", pídenlle ao presidente da Xunta desde o Sindicato de Traballadores do Ensino (STEG). "Todos os estudos sociolingüísticos están a recoñecer a falla de competencia lingüística en galego por parte do alumnado", reprochan desde este colectivo. Ironizan desde o STEG chamando a atención sobre o feito de que o mesmo argumento co que se quere obstaculizar o uso do galego nas aulas serviría para as aulas de inglés ou francés, onde no caso de que o profesorado decidise o uso oral destas linguas "o alumnado poderá invocar a liberdade de elección e mesmo a Constitución para non cumprir cunha medida fundamental para o aprendizaxe das linguas". "Día tras día só oímos medidas contra o galego, e estas últimas afirmacións son sumamente graves" Nesta liña, Louzao quixo sinalar que "dende o primeiro día", dende a "toma de posesión, e mesmo dende antes", o PPdeG vén comunicando unha "serie de medidas involucionistas para a nosa lingua ante as que, dixo, non van "ficar impasíbeis". "Imos facer todo o posíbel para que non haxa nin unha soa medida que supoña un paso atrás no que levamos conseguido neste tempo, nas loitas do profesorado e da sociedade". Louzao sinalou que a central sindical ha ollar a posibilidade de que a circular chegue aos centros "dende unha perspectiva legal", e no caso de que a cousa vaia cara adiante, han "levar á Xunta de Persoal este tema, para facer fronte común todos os representantes dos traballadores, para chegar a un acordo conxunto que paralice as medidas involucionistas deste Goberno". "Agardamos que outras organizacións sindicais coincidan nisto, porque parece que para moitos esta non é unha cuestión de interese prioritario, pero agardamos que haxa un mínimo de receptividade", dixo Louzao, lembrando que "precisamos unha normativa que ampare o noso idioma, porque somos conscientes de que estas medidas do Goberno están creadas contra o futuro da lingua galega, para poñela en tea de xuízo como lingua de uso no ensino e na sociedade". "Os datos dos que dispoñemos falan dunha preocupante perda de falantes, o que tería que apurar o Goberno a activar medidas e mecanismos para que isto non se produza, non ao contrario: o certo é que en Galiza hai unha realidade diglósica na que a nosa lingua é a desfavorecida, tendo menos dereitos que o castelán, o idioma que historicamente foi imposto. Non podemos permitir que o galego se trate coma un idioma estranxeiro", concluíu Louzao. "Están creando conflito onde non o había, e gobernando para unha minoría sectaria" Segundo lle contou a Vieiros Jose Fuentes Fariña, responsábel de Pública da Federación do Ensino de CCOO, "a norma que hai, mentres non haxa outra, hai que cumprila". Nesta liña sinalou que lle parecía "esperpéntico" que sexa o propio Goberno o que faga un "chamamento para que non se cumpran as leis". "Somos conscientes de que son escravos das palabras que dixeron durante a campaña electoral para captar o apoio dunha minoría, pero facer o que se dixo en campaña non implica fomentar o incumprimento da lei", sinalou Fuentes Fariña. "Se fomentamos que cada un faga o que lle dea a gana, podemos atoparnos con que os alumnos terminan a ESO sen as competencias curriculares precisas, sexa en galego, sexa en castelán, o que non os farían aptos para aprobar o curso", lembrou o sindicalista de CCOO, detallando que "non se lle poden poñer pedras no camiño ás competencias curriculares estabelecidas por lei".


10

Alén disto, outro feito que incomodou altamente a CCOO é que o Goberno tomase esta decisión unilateralmente, sen manter un "diálogo social". "Están a gobernar só para un sector minoritario e sectario, xa que a maior parte da poboación non está de acordo con esta medida". Nesta liña, sinalou que dende o seu sindicato tentaron contactar repetidas veces coa Consellaría de Educación, para contrastar as informacións aparecidas nos medios de comunicación, mais "non houbo resposta de ningún tipo". "Esta medida lexitima a ilegalidade real comprobada nalgúns casos" "Polo que lemos, parécenos que esta medida chama ao incumprimento do decreto do Galego, e parécenos que é inaudito que un Goberno apele a non cumprir a lexislación vixente, e ademais nun ámbito social tan delicado como é a educación", contoulle aVieiros Valentina Formoso, voceira da Coordinadora Galega de Equipos de Normalización Lingüística. Facendo unha análise do publicado, Formoso sinalou, en primeiro lugar, "unha circular non pode ir en contra dunha norma estabelecida, senón que debe ser aclaratoria no relativo a esa norma"; en segundo, que "esta medida está feita sen consenso ningún, cando o propio Feijoo dixo na súa investidura que había gobernar para todos e a nós, por exemplo, ninguén nos chamou, sendo como somos parte implicada". "Semella", dixo Valentina Formoso, "que os votos prestados dos que falaba o conselleiro de Educación hai ben pouco no mesmo xornal que publica esta información agora, pesan máis que o consenso". Formoso tamén quixo facer fincapé en que, con esta medida anunciada, o Goberno non vai poder "conseguir os obxectivos que marca a lexislación educativa vixente, a LOE", que sinala que nunha Comunidade onde haxa dúas linguas oficiais, o alumnado debe ser competente nas dúas: "un alumno que, por exemplo, teña lingua galega coma se fose unha lingua estranxeira, non vai ser competente, do mesmo xeito, en galego e en castelán, ademais de que nalgúns contextos, como os urbanos, aos alumnos failles falta máis espazos de uso para aprender galego". Finalmente a voceira da Coordinadora Galega de EDNL dixo que esta medida, de se cumprir, "ha lexitimar a ilegalidade real e probada, nalgúns casos, xa que nin o Decreto de 1995 nin o actual se están a cumprir en varios centros". Nesta liña Formoso sinalou que lle parece "surrealista" que se escolla a lingua das clases, dándolle esta "liberdade ao profesorado para que faga o que queira... Agora parece que imos poder escoller até se queremos dar sintaxe, ou literatura medieval", concluíu. http://www.vieiros.com/nova/73731/pouco-acadado-e-por-riba-involucion-na-atenciona-lingua-nas-aulas

Os educadores critican a Feijóo por chamar a "insumisión" en materia lingüística A Coordinadora Galega de ENDL considera "inadmisible" o incumplimento da lexislación educativa por parte de Alberto Núñez Feijóo e asegura que o novo presidente está chamando á "insumisión" para non cumprir o decreto do ensino do galego. Por Galicia Confidencial | Galicia | 29/04/2009 Diante das noticias publicadas hoxe na prensa onde se recolle que o Presidente da Xunta de Galicia, o sr. don Alberto Núñez Feijoo, vai enviar unha circular aos centros educativos dando instrucións a respecto da distribución curricular das linguas oficiais nos centros educativos segundo a vontade do alumnado e o profesorado, a Coordinadora galega de ENDL considera inadmisible que un presidente dun goberno incite a incumprir a lexislación educativa mediante unha circular, documento este que ten como finalidade "aclarar" aspectos da lexislación, nunca para ir en contra dela, xa que non é un instrumento normativo.


11

Neste momento está en vigor o Decreto 124/2007, que regula o uso e promoción do galego no sistema educativo e que procura que o alumnado reciba un 50% de clases en lingua galega, para así poder garantir que sexa competente nas dúas linguas da comunidade, algo que só se pode conseguir se o alumnado aprende galego pero tamén "en galego". Coas medidas postas en práctica no Decreto, non se atentou contra ningún "dereito civil", polo tanto o noso colectivo non entende porque se fala de "repoñer os dereitos civís nas aulas". A Coordinadora non dá creto a esta chamada á "insumisión" baixo o discurso da liberdade que deixa na elección do alumnado e do profesorado a lingua das clases, cando está lexislado mediante un Decreto que se estaba comezando a aplicar e que aínda non foran avaliado. Os integrantes da Coordinadora Galega de ENDL tamén mostran a súa sorpresa polo momento e a forma en que sae esta noticia. Tras un discurso de investidura no que se repetiu ata a saciedade a palabra consenso, promove esta medida sen contar coas persoas e entidades que están implicadas directamente no proceso educativo e/ou con todos aqueles que participaron na redacción do Plan xeral de normalización da lingua galega, aprobado por unanimidade no Parlamento. Dá así a impresión de que os "votos prestados" dos que falaba neste días o Conselleiro de Educación, o sr. don Jesús Vázquez, pesan máis ca calquera intención real de consenso. http://www.galiciaconfidencial.com/nova/3202.html

Revisión de la política lingüística en la educación

Sindicatos, APAs y directores de colegios critican que se pueda elegir el idioma en clase Para evitar problemas legales la Xunta esperará a modificar primero el decreto del gallego antes de dar libertad a alumnos y profesores para expresarse en la lengua que quieran P.PÉREZ - SANTIAGO La decisión de la Xunta de ordenar a los colegios permitir la libre elección del idioma en las clases ha generado desconcierto entre profesores, directores de centro y padres de alumnos, que critican que se quiera “eliminar de un plumazo” el decreto sobre el gallego en la enseñanza sin consultar antes con la comunidad educativa. Entretanto, las APAs de los colegios católicos concertados han aplaudido la iniciativa adoptada por el Gobierno gallego porque, en su opinión, permite “acabar con el modelo totalitario y de imposición lingüística” que existía hasta ahora. El Gobierno gallego anunció ayer que modificarán el decreto del gallego para que en el próximo curso que empieza en septiembre esté vigente ya la libre elección del idioma en las clases. La idea inicial era enviar una circular a los centros para que esta medida entrase en vigor de forma inmediata. Sin embargo, los servicios jurídicos de la Xunta plantearon dudas sobre la conveniencia legal de aplicar esta opción antes de cambiar el decreto y aconsejaron posponerla hasta septiembre. Precisamente los padres de alumnos de colegios públicos y responsables de centros habían tachado ayer de “apurado” que la Xunta intentase cambiar ya ahora el modelo lingüístico del sistema educativo de Galicia cuando aún está vigente el decreto sobre el gallego en la enseñanza. En su opinión, la circular anunciada por Feijóo es además “innecesaria”.“La polémica sobre la lengua es artificial y deriva de un desconocimiento de la realidad educativa”, apuntó el presidente de la Asociación de Institutos de Secundaria, José Ángel Suárez. Según explica, con el actual decreto del gallego hay una norma general para impartir la mitad de las clases en esta lengua pero advierte de que “los chavales pueden expresarse en las clases en castellano o en gallego”. “Es una práctica habitual”, asegura. Por esta razón no


12

ve justificado que el Gobierno autonómico remita una circular a los colegios “para reponer los derechos civiles de las aulas” . “Es rizar el rizo”, apunta. Más indignado se mostró el presidente de la Confederación de Padres de Alumnos (Confapa), Virgilio Gantes, que cree que es “poco serio” que se quiera cambiar “de un plumazo” el modelo lingüístico de la enseñanza gallega. “Si el presidente de la Xunta quiere cambiar el decreto del gallego debe hablar con la comunidad educativa, pero hasta entonces debe acatar la normativa vigente”, apunta. Gantes defiende que los alumnos deben terminar la educación obligatoria dominando los dos idiomas oficiales y avisa que si se deja “libre albedrío” a los estudiantes para elegir la lengua “habría sitios en los que acabaría muriendo el gallego y en otros dejaría de hablarse el castellano”. Por ese motivo, el presidente de los padres de alumnos aboga por que exista una obligación mínima para aprender las dos lenguas. En los colegios concertados, sin embargo, hay división. La asociación de Escuelas Católicas de Galicia cree que la medida adoptada por la Xunta “no es oportuna” y apuesta por incentivar el gallego en las aulas. “En los centros no hay ningún tipo de problema con el idioma y yo creo que se debería inducir a los alumnos a hablar en gallego”, defiende el secretario de los colegios católicos, Xosé Francisco Reboiras. Sin embargo, los padres de alumnos de centros concertados, agrupados en la Congapa, no opinan lo mismo. “La medida adoptada por la Xunta es buena y necesaria porque hasta ahora el modelo era poco democrático”, denunció el presidente de las APAs de colegios privados, José Ramón Hermida. Centrales Los sindicatos gallegos, por el contrario, coinciden en apoyar el decreto del gallego en la enseñanza aprobado por el bipartito y critican la “involución” en materia lingüística que, en su opinión, plantea Núñez Feijóo. Para Anxo Louzao, de la CIG, enviar ahora una circular a los colegios dando libertad para elegir el idioma sería “ilegal”. Esta medida supondría además, según denunció, “un retroceso flagrante” que colocaría a la lengua gallega en “una situación desfavorecedora”. “Es una sentencia de muerte para nuestro idioma”, criticó. Para Comisiones Obreras es “muy grave” que el PP haga “un llamamiento a incumplir la ley en materia lingüística”. Los sindicatos tendrán ocasión de abordar este asunto con el conselleiro de Educación, Jesús Vázquez, en la reunión de la mesa sectorial que tendrá lugar el próximo lunes. Los equipos de normalización lingüística también han mostrado su rechazo a la decisión de la Xunta de enviar la circular a los centros. “Es inadmisible. Es una llamada a la insumisión”, denunciaron. PSdeG y BNG acusan a Feijóo de “aberración pedagógica” “Aberración pedagógica”, “vulneración de la legalidad vigente”, “bilingüismo de imposición y crispación”. Son sólo algunas de las reacciones que ha suscitado en los grupos de la oposición el anuncio de Núñez Feijóo. El BNG, a través de sus portavoces de Educación y Lingua, Carme Adán y Bieito Lobeira, es el que define el anuncio de Feijóo como una “auténtica aberración pedagógica” en su “aplicación práctica”. Los nacionalistas hacen hincapié en que la invitación del PP es una “vulneración de la legalidad vigente y una auténtica provocación” por parte del Gobierno gallego, que pretende imponer un modelo que “excluya” al gallego de la enseñanza. Al respecto recuerdan al titular de la Xunta que “es un derecho civil garantizar” al alumnado “la posibilidad de conocer y expresarse” en gallego. Los socialistas tampoco se han quedado callados. Como el decreto que regula el uso del gallego fue obra de una consellería del PSdeG en la pasada legislatura, sus críticas se centran en explicar que este “nunca prohibió el uso del castellano” en las aulas. Decreto en mano citan que “el alumnado utilizará, con carácter general, el gallego en las manifestaciones oral y escrita”. El PSdeG explica que la norma de 2007 coincide con la de 1995 al indicar “de forma razonable” la conveniencia de en las materias que se den en gallego sea esta la lengua habitual del aula. El portavoz de Educación del Grupo Parlamentario Socialista, Guillermo Meijón, exige a Feijóo que explique qué pretende con el anuncio de una libre elección del idioma “que ya existe, por lo que no indica nada novedoso”. Para Meijón, la orden de la Xunta manifiesta que para el PP el “bilingüismo armónico se traduce como bilingüismo de imposición y crispación”. http://www.farodevigo.es/galicia/2009/04/30/galicia-sindicatos-apas-directores-colegios-critican-pueda-elegir-idioma-clase/321930.html


13

A circular sobre o galego que prevé a Xunta contrad í a normativa vixente Os criterios previstos no decreto que regula o uso da lingua no ensino só poden ser modificados por unha norma de igual ou superior rango. Os sindicatos e os grupos da oposición critican que a Xunta “incite a incumprir a lei” e “ataque os cativos avances”da lingua nas aulas. David Lombao / Santiago 01/05/2009

A circular que, segundo o anunciado polo presidente da Xunta nunha entrevista radiofónica, enviará a consellería de Educación aos centros de ensino para, apunta Alberto Núñez Feijóo, “reponer los derechos civiles” no relacionado co uso da lingua, tanto oral coma escrita, colide co estipulado no decreto 124-07 de uso e promoción do galego. Segundo fontes xurídicas consultadas por Xornal de Galicia, a circular ordenará, na práctica, incumprir o actual decreto –cuxa derrogación xa foi anunciada polo Goberno–, que suliña que “o alumnado utilizará, con carácter xeral, o galego nas manifestacións oral e escrita”. Así, con esta medida, a Xunta deixaría sen efecto unha norma que, segundo as mesmas fontes, “só pode ser modificada por outra de igual ou superior rango”, isto é, por un novo decreto ou por unha lei, polo que “iría contra a legalidade”. Neste escenario, o proposto por Feijóo –quen, na mesma entrevista, asegurou que o envío da circular se produciría “de forma inmediata– tamén contradiría o disposto no decreto que o Goberno de Manuel Fraga publicou en 1995, segundo o cal “débese procurar que os alumnos” utilicen o galego “nas manifestacións oral e escrita”. Oposición e sindicatos Ao longo do día de onte, diversos sindicatos vinculados ao mundo do ensino, así como a oposición parlamentaria, mostraron o seu rexeitamento a uns plans que, en opinión da Coordenadora Galega de Equipos de Normalización Lingüística, supoñen que o presidente “incita a incumprir a lexislación educativa. Nun sentido semellante expresábase, en declaracións a este diario, o secretario nacional de CIG Ensino, Anxo Louzao, que reprocha a Feijóo o que considera un “ataque na liña de flotación” dos “cativos avances” do galego na escola. Dende os grupos da oposición, o PSdeG lembra, a través de Guillermo Meijón, que o decreto vixente “non prohíbe que os alumnos usen o castelán nas aulas”, mentres que o PP, afirma, “traduce bilingüismo harmónico como bilingüismo de crispación”. Mentres, o BNG insta a Feijóo a “explicar no Parlamento” unha iniciativa que, di Bieito Lobeira, supón unha “provocación” ademais dunha “vulneración da legalidade vixente”. http://www.xornal.com/artigo/2009/04/29/galicia/circular-galego-preve-xunta-contradi-normativa-vixente/2009042920223799565.html


14

DÍA DAS LETRAS

Unha marea humana toma as rúas en defensa da lingua propia

18.05.2009 Arredor de 40.000 persoas recuperan o espírito das mobilizacións contra a marea negra do "Prestige" para rexeitar a política lingüística do Partido Popular

"O galego une", un dos lemas que usa a Mesa pola Normalización Lingüística nas súas campañas, foi onte máis certo ca nunca na manifestación que concentrou en Compostela miles de persoas para rexeitar o desregulamento do idioma propio do país proposto polo goberno do Partido Popular (PP). A manifestación, convocada pola Mesa e apoiada por 600 colectivos, converteuse na máis multitudinaria en Galicia desde as marchas pola marea negra do Prestige no 2002 e nun fito histórico das mobilizacións para a defensa do galego, advertencia clara ao presidente Alberto Núñez Feijóo de que a conflito lingüístico aberto polo seu partido na pasada campaña electoral pode ser só o comeza dun incendio que sacuda a lexislatura. Nin o frío nin as continuas chaparradas impediron que arredor de 40.000 persoas marchasen durante case tres horas polas rúas da cidade desbordando as máis optimistas previsións dos organizadores. De feito, a Praza da Quintana, onde concluía o percorrido, tivo que ser baleirada dúas veces para dar cabida a todos os asistentes, repetindo en cada ocasión a lectura do manifesto. Gaitas, pandeiretas ou caracolas acompañaron a manifestación nun espectáculo onde non só se vían as pancartas de partidos como o BNG, sindicatos como a CIG ou a CUT ou organizacións como Galiza Nova. Máis alá das bandeiras coa estrela vermella, o que había eran carteis con enormes corazóns, familias enteiras berrando "En Galicia, en galego!" e manifestantes sen unha adscrición política concreta que fan pensar no rexurdir do movemento social xestado a finais dos anos noventa e elevado ao rango de fenómeno de masas con Nunca Máis. Nun dos seus discursos máis incisivos e enxeñosos, o presidente da Mesa, Carlos Callón, arremeteu especialmente contra Núñez Feijóo e a súa tese recente de que el defendería a linguas dos que pretenden apropiarse dela, en alusión ao nacionalismo galego. "Que se apropie o seu goberno", escenificou Callón sobre o estaribel, "que se apropie a conselleira de Sanidade, analfabeta en galego. Que se apropie o consell eiro de Economía, Javier Guerra, analfabeto en galego tamén. Que se apropie a conselleira do Mar, Rosa Quintana, que quixo xurar o seu cargo en castelán, como se fose tan difícil aprender dúas frases en galego". Callón tamén criticou o conselleiro de Cultura -"exhibe moito curriculum cosmopolita pero non ten vergonza de dicir que a cultura galega está moi ben, pero é limitada"- e a "demagoxia e manipulación" do Goberno do PP. "As persoas que falamos en galego tamén temos dereitos civís" e "o feito de gañar as elección non fai que as mentiras se convertan en verdade". Desde esta prespectiva, o presidente da Mesa advertiulle a Feijóo que "non conten con ningún consenso para reducir a nosa lingua". O acto concluíu coa lectura do manifesto en defensa do galego "impulsado por 30 personalidades" en xuño de 2008 e que conta xa "con máis de 20.000 apoios individuais e de 600 entidades sociais, deportivas e culturais". Durante a súa lectura -que se realizou en dúas ocasións- as escritoras Teresa Moure e Yolanda Castaño pediron "igualdade de dereitos entre galego e castelán". Pola súa banda, Avelino Pousa Antelo e Nemesio


15

Barxa recordaron que o Consello de Europa advertiu que en Galicia "non se aplican os tratados internacionais para promocionar a lingua no ensino ou os servizos públicos" e que lle corresponde ó pobo galego definir a súa política lingüística a través das institucións". O portavoz nacional do BNG, Guillerme Vázquez, deputados deste partido como Teresa Táboas ou Carlos Aimerich, escritores como Bernardino Graña, Cesáreo Sánchez e Manuel Rivas, militantes socialistas como Mercedes Rosón, o patriarca nacionalista Xosé Manuel Beiras, o cineasta Antón Reixa ou a académica Margarita Ledo -que prefriu Compostela a Láncara, sede da sesión extraordinaria da RAG- son algúns dos nomes que acompañaron desde distintos ámbitos aos manifestantes. "Unha lingua", díxolles Manuel Rivas aos periodistas, "só nace unha vez. É un don marabilloso que pertence ao mundo" e "aínda que existan 5.000 non chegan". Son, engadiu, como "6.000 ríos ou 6.000 bosques, que sempre parecerán poucos". E o mesmo que cómpre defender a natureza, a defensa do galego é "unha obriga" porque o benestar da lingua "está asociada ao benestar xeral". http://www.galiciahoxe.com/index_2.php?idMenu=86&idNoticia=427795

Decenas de miles de personas exigen al PP que el gallego "no dé un paso atrás"

A Mesa se vio "desbordada" y hubo que leer dos veces el manifiesto SILVIA R. PONTEVEDRA - Santiago - 18/05/2009 "Tenéis que moveros. Salid unos para que puedan ir entrando los que aún vienen de la Alameda. Hay que cambiar el público para leer otra vez el manifiesto. Pero mientras, no dejéis de gritar: Pola nosa lingua, nin un paso atrás". En la Quintana, pegado al micrófono, sobre el minúsculo escenario, Carlos Callón, presidente de A Mesa pola Normalización Lingüística, intentaba organizar el caos sobre la marcha. Con una sonrisa de oreja a oreja, decía sentirse "desbordado" y prometía que el año que viene reservará para la lectura del manifiesto la plaza del Obradoiro. La policía nacional contó 20.000 personas. La organización, "más de 50.000". La leyenda urbana asegura que en la Quintana, cuando está a reventar, caben 15.000. Y ayer, al menos, este espacio se llenó dos veces, en ese fluir continuo de gente que empezó como riada, atascando el peaje y los accesos a la capital, y después se repartió en caudalosos afluentes, avanzando por las calles que desembocan en la plaza de la Puerta Santa. En la marea humana se oía también hablar castellano. Personas educadas en la lengua estatal sosteniendo carteles que decían "eu amo o galego". "Queda demostrado que el gallego une", defendía ante tal evidencia Callón. "Señor Feijóo, no somos pocos ni cuantitativa ni cualitativamente, así que ni un paso atrás". Eran tantos los que, respondiendo a la llamada de A Mesa, llegaron a Santiago para defender el derecho a vivir en gallego, que cuando unos ya empezaban a buscar dónde comer otros aún desenrollaban las pancartas. Al final, y pese a que se repitió, muchos se quedaron sin escuchar el manifiesto que leyeron las escritoras Teresa Moure y Yolanda Castaño, el abogado Nemesio Barxa y el galleguista Avelino Pousa Antelo. Éste, a sus 95 años, prometió seguir luchando, ahora "más que nunca", por la lengua propia. "Gracias a todos los que estáis aquí. Galicia no morirá. El idioma no morirá", proclamó desde el palco el veterano orador. "Avelino, oé, oé", respondió un público enfervorizado en el que abundaban los carritos de bebé y los niños con el mal de la lengua azul, teñida por las piruletas que repartía la organización. "Dicen que quieren bilingüismo cordial, amable, pero lo que quieren es sumisión cordial, amable", gritaba por el micro, bregando con la imposible megafonía, el presidente de A Mesa. "Y ahora dicen que quieren consenso, pero que no nos pidan ningún consenso para enterrar el gallego ni para que renunciemos a nuestros derechos". Callón iba soltando el discurso a cachos, interrumpido continuamente por un auditorio que no paraba de gritar consignas ("sempre en Galiza, sempre en galego"), y de cantar ("somos gallegos, gallegos seremos, por españoles nunca pasaremos"). No había hueco para el desánimo a pesar de esa lluvia casi constante que


16

se transformó en diluvio a la altura de la plaza de Galicia. Entonces, surgieron los lemas inspirados en la meteorología: "Que chova ou que vente, o galego sempre", "aínda que se molle, a lingua non se encolle", "que chova, que non, Galiza é unha naçom". Había defensores de la "reunificaçao nacional da Galiza e Portugal", sindicatos de profesores y ganaderos, colectivos de estudiantes, asociaciones culturales y algunos grupos políticos de aquéllos que el 8 de febrero hicieron frente a la manifestación de Galicia Bilingüe. Hoy 20 independentistas siguen encausados por aquella accidentada jornada. Sobre un muro, vestidos de blanco, con caretas y amordazados con la bandera de España, varios militantes de Ceivar reclamaban la liberación de presos políticos y acusaban a Galicia Bilingüe, PP y PSOE de ser "inimigos do galego". Al ver sus mordazas rojigualdas y el nombre del colectivo de Gloria Lago pintado en la sábana, Maribel, una mujer llegada de A Coruña, se encaró con ellos creyendo que eran de Galicia Bilingüe. Los chicos no sabían qué decirle para aplacarla. Los manifestantes de ayer eran tantos y tan heterogéneos que entre ellos ni se reconocían. Estaba representada la plana mayor del BNG. Faltaba Quintana, pero asistieron, entre otros, Guillerme Vázquez, Aymerich, Jorquera, Adán, Táboas, Suárez Canal, Francisco Rodríguez, Beiras, Martiño Noriega y Camilo Nogueira. No había nadie del PSdeG (con su propio acto en Boisaca) ni, en principio, nadie del Partido Popular. "¿Dónde están, que no se ven, los bilingües del PP?". Se dio la casualidad de que el público empezó a corear esto justo cuando entraba en la Quintana, dejándose llevar como uno más por la corriente manifestante, Rafael Cuiña, hijo del delfín de Fraga, militante popular y padre de un niño que se llama Xosé. Mientras, cuando le dejaban seguir adelante los coros del respetable, Callón avanzaba con ese discurso pronunciado sin chuleta: "Feijóo, lo mismo que levantó en su día la bandera del odio contra nuestra lengua, dijo ayer que había quien quería apropiarse del gallego. Nosotros le pedimos que él también se apropie del gallego, que lo haga suyo, y también se lo pedimos a sus conselleiros, como Pilar Farjas o Javier Guerra, analfabetos en gallego". "Que aprendan gallego, que aprendan gallego", "los conselleiros, a las galescolas", cantaba entonces el público dando botes. En el montón infinito se veían las cabezas de Margarita Ledo, Bernardino Graña, Manuel Rivas, Suso de Toro y Antón Reixa. También estaba Mercedes Peón, que subió al escenario para cantar. "Es la mayor manifestación por la lengua de la historia", exclamaba feliz el líder de A Mesa. Al pasar la comitiva por la rúa do Vilar, el Jazzman de los soportales acompañó con su guitarra la voz de los manifestantes. En la propia marcha había grupos de gaitas, tambores, algún cabezudo y cuatro zancudos que se presentaron como "profesores de gallescuela" y que, al final, valiéndose de su talla, terminaron supliendo a los guardias que no estaban y distribuyendo a la gente por las calles. Esta vez, si había policía y antidisturbios, no se les vio. Volvió a llover mucho, a pesar de lo ben acompasado del cantar, cuando los manifestantes que consiguieron entrar en la Quintana entonaron en Himno. Callón, que prometió a los suyos no ponerse la chupa en todo el tiempo para lucir el corazón rojo de la camiseta (Eu amo o galego), confesaba que al llegar a casa se iba a tomar un Frenadol. Pero aún llovió más, mucho más, cuando, al cabo de las dos horas y media que duró la marcha principal, volvió a sonar el himno en la otra punta de la ciudad vieja. En la Praza do Toural, estaban celebrando su propio acto del Día das Letras aquéllos que se definieron como "más exigentes". La Associaçom Galega da Língua, apoyada por una veintena de colectivos independentistas, leía su particular manifiesto, efectivamente más reivindicativo. No hubo crispación. Lo de ayer era una fiesta pasada por agua, pero una fiesta al fin y al cabo. El más enfadado parecía Pousa Antelo: "Feijóo es un arrecastado, habría que exportarlo". Pero Callón templaba gaitas: "La fuerza de nuestro amor no puede ser inútil". http://www.elpais.com/articulo/Galicia/Decenas/miles/personas/exigen/PP/gallego/paso/elpepiautgal/20090518elpgal_1/Tes


17

A Xunta pon enriba da mesa a “segregación” por idioma nas aulas O conselleiro de Educación insiste en derrogar o decreto do galego e indica que os cambios serán a partir do curso 2010/2011. D. LOMBAO / R. SUÁREZ 19/05/2009

Vintecatro horas despois de que 40.000 persoas rexeitasen en Compostela un posible “retroceso” no grao de protección do galego, sobre todo no ensino, o Goberno do PP optou por teimar nas súas posturas e incluso levalas un pouco máis alá, xa que o conselleiro de Educación, Jesús Vázquez, suxeriu que analizarán a posibilidade de segregar nas aulas aos alumnos segundo o idioma, reivindicación de organizacións como Galicia Bilingüe que, en principio, a Xunta apartou ao chegar ao poder. O anuncio foi feito polo responsable autonómico do ensino durante a rolda de prensa que ofreceu onte xunto ao novo secretario xeral de Política Lingüística, Anxo Lorenzo, na que ambos sortearon durante máis dunha hora as preguntas dos informadores sobre uns plans lingüísticos que, polo momento, se sustentan sobre unha única premisa á que eludiron dar forma: “O noso compromiso –afirma o conselleiro– é derrogar o decreto”.

Anxo Lorenzo sostén que o decreto que elabore o Goberno de Núñez Feijóo se baseará na “promoción” da lingua galega e no respecto á “liberdade das persoas”. En calquera caso, o secretario xeral recoñece que aínda “non hai un bosquexo” para a elaboración dun documento no que, afirman, “os pais terán moito que dicir” mediante unha “consulta ampla” da que aínda non se coñece o formato e cuxos primeiros pasos, explica o conselleiro, se producirán “xa”. Sobre esa posible elección por parte dos titores legais dos alumnos apunta o conselleiro que, malia á esa consulta, “non é posible unha carta” para cada pai ou nai.

Así e todo, as variacións lexislativas non chegarán ás aulas ata o curso 2010-2011 xa que, di Vázquez, o “axustado” dos prazos fai inviable que o novo decreto estea preparado despois do verán. “Preferimos –explica– tomarnos un tempo prudencial” para elaborar un texto que “ten que perdurar no tempo” e cuxo primeiro borrador podería estar listo o vindeiro mes de xaneiro, momento no que se iniciarían as “consultas” cos diversos colectivos. Mentres tanto, di, a consellería transmitirá “indicacións” aos centros educativos, se ben estas, ao contrario do que inicialmente anunciara o presidente da Xunta, non contradirán as normas vixentes, dado que “mentres non derroguemos o decreto, non podemos actuar contra a legalidade”.

Unha das cuestións máis espiñentas ás que Vázquez e Lorenzo tiveron que facer fronte en reiteradas ocasións ao longo da súa comparecencia foi a vencellada á posibilidade dunha posible separación dos alumnos en función da lingua que os seus pais escollan. Segundo o titular de Educación, a consellería non di, polo momento, “nin si ou non a nada”, nun contexto no que esa posible “segregación” se “pode poñer perfectamente enriba da mesa” se ben, apunta Vázquez, a Xunta non fará “nada en contra da legalidade”no caso de aplicar unha medida que, recoñece, tería “un custo moi elevado”.

Pola súa parte,Lorenzo afirmou “respectar” a manifestación celebrada onte en Santiago, na que máis de 40.000 persoas protestaron contra a derrogación do decreto do galego, pero reiterou que, a pesar diso, a norma “vaise a derrogar”. “É un momento quente, conflitivo arredor da lingua”, admitiu. Por último, o conselleiro recoñeceu que “as galescolas non teñen sentido con este modelo”.

http://www.xornal.com/artigo/2009/05/18/galicia/xunta-teima-pon-enriba-da-mesa-%EF%BF%BDsegregacion-idioma-nas-aulas/2009051822275719781.html


18

AULAS

Educación hará una consulta sobre la lengua y no descarta segregar 19.05.2009 Quiere integrar a las familias en el diseño de su propuesta, pero matiza que no es posible un modelo a la carta y que deberá garantizarse igual competencia en gallego y castellano

I. CASAL • SANTIAGO

Con el lema A educación está a cambiar Galiciaheredado del bipartito de fondo, medio centenar de preguntas sobre política lingüística en algo más de una hora de rueda de prensa sirvieron ayer para aclarar poco en qué consistirá el nuevo decreto del gallego. Solo tres días después de su toma de posesión, el secretario xeral de Política Lingüística, Anxo Lorenzo, compareció junto a su conselleiro, Jesús Vázquez, en una rueda de prensa que, más que para despejar incógnitas, sirvió para reiterar que la Xunta procurará el consenso. Lo buscará en la oposición y demás agentes sociales, y de manera especial intentado "integrar" a las familias. El objetivo es articular un modelo que garantice por igual la competencia en gallego y castellano, atendiendo tanto "á liberdade lingüística" como a la promoción del gallego. Vázquez matizó, eso sí, que no es posible un modelo a la carta para cada familia, pero reconoció que la separación del alumnado según el idioma no es una medida que deseche. Entre las pocas dudas aclaradas, confirmó que en los "próximos días" se hará una primera consulta a las familias sobre la lengua en que quieren educar a sus hijos, aunque el cómo (familia a familia o a través de las ANPA) aún no está definido. "Estamos dando os primeiros pasos, é moi apresurado para saber como vai ser e que canles se van utilizar para pedir esta opinión aos pais", se disculpó el conselleiro, consciente de la expectación en torno a una promesa -la de la derogación del actual decreto y la propia consulta a los padres- de hace meses, pero que empieza a abordar un recién constituido equipo. La consulta será, en palabras de Anxo Lorenzo, un intento de conjugar el objetivo de que el alumnado domine los dos idiomas con una "apelación á participación das familias no perfil lingüístico de parte do currículo". Además de esta "primeira consulta", Educación espera tener su proyecto inicial de nuevo decreto "nunhas cantas semanas". Debate, en cinco meses Será el punto de partida para un debate que podría empezar en cinco meses y que el conselleiro da por seguro que llegará a buen puerto para que la reforma entre en vigor en el curso 2010-2011, acotando más la fórmula que eligió hace unos días el presidente de la Xunta, que habló de primera mitad de la legislatura. El conselleiro aseguró que intentará atender la libertad de todos los padres, prefieran una lengua u otra, pero dio a entender que no será posible elegir el idioma en que se recibirá cualquier materia no lingüística. "Temos que partir da base de que non é posible unha carta, pero si haberá que abondar no feito de que a xente ten uns dereitos e unhas obrigas con respecto á lingua que marca a propia lei, porque ao rematar as etapas educativas hai que ter igual competencia nas dúas linguas", enfatizó. En cuanto a la opción de ir hacia un modelo vasco, en el que el alumnado se escolarice en clases diferentes según el idioma vehicular, sembró la ambigüedad. Vázquez advirtió que para introducir cualquier cambio la Xunta está sujeta a las posibilidades económicas -el propio Núñez Feijóo ya advirtió que no asumirá una duplicación de costes-, pero no quiso decir si es una opción barajada o descartada porque es pronto para "falar de opcións concretas".


19

La segregación podría además tropezar con la Lei de Normalización Lingüística (1983) y Vázquez recalcó que no se tomará ninguna medida ilegal, pero tampoco aclaró qué interpretación hace de la norma ni descartó una posible reforma de la ley aprobada en la época de Gerardo Fernández Albor. "Estamos dispostos a traballar en todo o que sexa para ben", respondió. Sin hablar de porcentajes Añadiendo más incertidumbre, el conselleiro tampoco respondió si su propuesta reducirá el porcentaje del gallego en la enseñanza, apelando de nuevo a un debate por abrir que, a su juicio, permitirá el consenso con BNG y PSdeG, a pesar de que ambas fuerzas acusan al PPdeG de ser el responsable de su ruptura. "Buscaremos o consenso, ninguén pode acusarnos de que non teñamos esa vontade", resaltó. Lorenzo reconoció, en cualquier caso, que los ánimos en torno al idioma están caldeados. "Estamos nun momento quente e temos que ser capaces de enfrialo. A lingua non ten que estar no foco principal da política en Galicia. Hai outros temas máis importantes que nunha situación normal deberían estar ocupando esa primeira plana". Lo que queda claro es que la legalidad hará que en septiembre la vuelta al colegio será igual, con un 50% de las clases en gallego, según el decreto del bipartito. Sobre la posibilidad de suavizarlo, el conselleiro respondió que "moitas veces é cuestión de vontades", pero sin referirse a la posibilidad de enviar instrucciones a los centros, como al parecer barajó la Consellería, una idea desechada porque sería ilegal. http://www.elcorreogallego.es/galicia/ecg/educacion-hara-consulta-lengua-no-descarta-segregar/idEdicion-2009-05-19/idNoticia-428140/

19/5/2009

Los equipos de normalización recuerdan que los progenitores no deciden el currículo La coordinadora de los equipos de normalización lingüística de Galicia asiste «abraiada» al debate abierto sobre el decreto del gallego y la participación de los padres en el proceso. Valentina Formoso, la portavoz de esta entidad que engloba a docentes de estos equipos tanto de centros públicos como privados, recuerda que los padres no deciden el currículo que estudian sus hijos. «Os pais non deciden se os nenos van estudar as células ou non. Todo o mundo que traballa na educación sabe que esas cousas non se deciden na familia», recuerda. Respecto a la posible segregación por aulas, el asombro es similar. «Levamos anos intentando integrar, e agora fálase de segregar. Todo isto está fóra da liña que leva o ensino e do sentido común». Formoso apunta que la educación ha caminado en los últimos años a una integración cada vez mayor, como ocurre con los menores con necesidades educativas especiales, «e isto non ten sentido nos tempos que corren».


20

CONTRADECRETAZO

Cerca do precipicio 22.05.2009 As liñas mestras defendidas por Núñez Feijóo para a nova política

lingüística da Xunta poderían ser ilegais

IOLANDA CASAL . SANTIAGO

A consulta aos pais para que elixan en que lingua queren escolarizar os seus fillos e a porta que aberta á segregación reportoulle á Xunta críticas de profesores, pais e pedagogos. Pero estas non son as únicas trabas que podería atoparse na súa reforma lingüística na educación, que Alberto Núñez Feijóo volveu onte a xustificar apuntando que o actual decreto impón o galego. A Xustiza tamén podería frear as súas intencións. O presidente da Xunta confirmou onte que a anunciada consulta realizarase en breve coa matrícula para o próximo curso escolar, apelando á liberdade dos pais. Tal e como recorda a páxina web de Galicia Bilingüe no seu inicio, cun corte de voz do propio Feijóo, este comprometeuse a organizar unha enquisa "que vai vincular" ó seu Goberno, e na que as familias dirán en que lingua queren que os seus fillos estuden as materias troncais, ás que se refire como "as importantes". Luís Villares, xuíz e coautor do Estatuto xurídico da lingua galega, cuestiona desde diferentes puntos os plans da Xunta. En 1994 o Tribunal Constitucional pronunciouse sobre a lei de normalización lingüística de Cataluña e deixou claro, resalta, que os pais non teñen dereito a elixir a lingua do ensino. "Esa facultade correspóndelle só ao poder público. O feito de que quixese descargar a responsabilidade de determinar cal é a lingua vehicular do ensino sería unha abdicación dunha función que lle corresponde legal e constitucionalmente, e xa que logo, sería ilexítimo", argumenta. O xuíz é crítico ademais co modo en que se está empregando o termo liberdade en todo este asunto. "Para que haxa liberdade de escolla ten que haber igualdade de condicións das linguas, e iso non é a situación que temos hoxe. E o que ten que facer a escola é precisamente prepararche para poder escoller". E esa responsabilidade esíxelle ó Goberno unha protección especial do galego, engade. É así porque ten a obrigación de fomentar a lingua que está en condicións sociolingüísticas desfavorables, tal e como contempla a propia Lei de normalización lingüística (1983), que é en si unha asunción de que o galego está en desvantaxe. A obriga tamén residiría no artigo 9.2 da Carta Magna, que o obriga a promover as condicións para que "a liberdade e a igualdade do individuo e dos grupos" sexan reais. Por iso -valora- a posibilidade de que máis do 50% do currículo se imparta en galego que recolle o decreto do bipartito é lícita, de acordo co principio da discriminación positiva para alcanzar a igualdade efectiva: "Para interpretar correctamente a lei temos que ter en conta os datos sociolingüísticos, que revelan unha perda progresiva de falantes e un ámbito raquítico no que o galego está normalizado. Toda a armazón social e desgaleguizadora, e a única maneira que ten ou poder público de neutralizalo é garantindo que no ensino se adquira unha maior competencia en galego". O Tribunal Constitucional determinou ademais nos 80 que as leis de normalización deben ser de aplicación graduais e progresivas. "E iso obriga a que se vaia de menos a máis, e cun horizonte definido nunca unha política de normalización regresiva", recalca o experto. Facer o contrario, como parece agora pretender a Xunta de Galicia a través da Consellería de Educación, iría en contra "da letra e do espírito" da Lei de normalización, pero tamén da Carta Europea das Linguas Minoritarias, un tratado internacional que España debe cumprir, e que di que o ensino se vehiculizará na lingua minorizada. OS TEXTOS

A norma promulgada no ano 1983 prohibe expresamente segregar "Os alumnos non poderán ser separados en centros diferentes por razón da lingua. Tamén se evitará, a non ser con carácter excepcional se as necesidades pedagóxicas así o aconsellaren, a separación en aulas


21

diferentes". Este é o artigo 13 da Lei de normalización lingüística aprobada en 1983, cando Gerardo Fernández Albor era presidente da Xunta.

Vinte e seis anos despois, o conselleiro de Educación non descarta, con todo, optar por un modelo que separe o alumnado segundo a lingua que elixa a súa familia. Jesús Vázquez matizaba que todo dependará do que a lei e os recursos económicos permitan, pero non aclaraba a súa interpretación respecto diso desta norma, que para o xuíz Luís Villares non deixa lugar para ningunha dúbida de que é unha opción inviable.

E a dúbida legal da segregación non só estaría no artigo dunha lei que o conselleiro tampouco descartaba esta semana reformar. O risco de fractura social tamén pesa na interpretación xurídica.

"As políticas de normalización lingüística", segundo subliña o xuíz, " teñen unha característica concreta que non teñen as medidas de discriminación positiva para determinados individuos que están en condicións de inferioridade: van dirixidas a toda a sociedade, non a unha parte dela, este é un elemento clave".

"Os destinatarios somos todos para crear cohesión social. Coa segregación normalizaríase o que queira e o que non, non se normalizaría, e iso é inconstitucional", engade o maxistrado sobre unha cuestión que, de seguro, vai aínda moito que lidar nos próximos meses da política galega.

http://www.galiciahoxe.com/index_2.php?idMenu=86&idNoticia=429331

PASO ADIANTE

Científicos galegos no exterior fan público un manifesto en defensa da lingua

Nove destacados investigadores, vencellados ao Centro Europeo de Investigación Nuclear (CERN), dan un paso adiante para rebater prexuízos lingüísticos.

Redacción - 18:00 27/05/2009

O forte debate sobre a normalización lingüística que se está a dar no noso país nos últimos meses trascende as nosas fronteiras. Un grupo de nove científicos galegos vinculados ao Centro Europeo de Investigación Nuclear (un dos máis prestixiosos do mundo) acaba de dar un importante (polo seu simbolismo) paso adiante en defensa da lingua do país. Nun manifesto que remiten a Vieiros subliñan que, contra o que sosteñen algúns, o galego é un idioma plenamente válido para a investigación científica.

Ofrecémoslles o manifesto íntegro:


22

Unha achega ao debate sobre o galego desde o CERN

Somos un conxunto de físicos e enxeñeiros galegos vencellados ao Centro Europeo de Investigación

Nuclear (CERN) en Xenebra, a día de hoxe uns dos laboratorios científicos máis importantes do mundo.

Desde a distancia, levamos meses asistindo ao debate que se está a xerar sobre a posición que debe ocupar

a lingua galega no noso sistema educativo. Esta cuestión está a provocar unha confrontación continua de

posturas e opinións que se estende a distintos ámbitos da nosa sociedade. Se ben consideramos este debate

lexítimo tamén coidamos que as posturas deben ser mantidas e defendidas desde a máis absoluta

rigorosidade, a mesma pola que nós estamos rexidos nas nosas actividades científicas. E vémonos na

obriga de intervir cando determinados argumentos que non seguen esta máxima aparecen por parte de

persoas cunha opinión que non se restrinxe ao ámbito privado.

En declaracións ao “Faro de Vigo”, o voceiro da “Confederación das Asociacións de Pais de Alumnos de

Colexios Concertados” (Congapa), José Ramón Hermida, dicía: “Utilicemos el sentido común. Químicas

o Físicas, con tantas nomenclaturas internacionales, no se pueden dar en gallego. No podemos

retroceder”. Ben, for desde a ignorancia, for intencionadamente, declaracións deste tipo resultan

totalmente inadmisíbeis. E dicimos isto con coñecemento de causa, pois no noso ámbito de traballo

estamos acostumados a ter conversas de alto nivel científico de temas moi diversos en galego. Nun entorno

no que temos a sorte de traballar con algúns dos mellores físicos e enxeñeiros do mundo, o galego está,

modestamente a través de nós, presente como vehículo de comunicación científica. E para isto é un idioma

exactamente igual de válido que o francés, o alemán ou, desde logo, o castelán. Ben é certo que o galego

non é empregado para as comunicacións nin publicacións científicas a grande escala, pero é necesario

que se saiba que tampouco o é o castelán. A lingua franca da ciencia desde hai moitos anos é o inglés, e

desde logo se algunha lle discutíu no pasado tal condición esa non foi o castelán.

O noso obxectivo con esta carta é simplemente evitar que se empreguen argumentos falsos (ou falseados)

na discusión dun tema tan delicado e importante coma este. E tamén reivindicar o galego como lingua que

nos identifica sen excluírnos estando como estamos lonxe da casa.

No CERN en Xenebra, a 26 de Maio de 2009, Xabier Cid Vidal, Licenciado en Física e estudante de Doutoramento - USC, experimento LHCb. Patricia Conde Muíño, Doutora en Física de Partículas, Investigadora do LIP (Laboratório de Física e Instrumentação de Física de Partículas) - Lisboa (Portugal), experimento Atlas. Daniel Esperante Pereira, Enxeñeiro de Telecomunicacións e estudante de Doutoramento na USC, experimento LHCb. Teresa Fonseca Martín, Doutora en Física de Partículas, investigadora asociada da Royal Holloway University - Londres (Reino Unido), experimento Atlas. Abraham Gallas Torreira, Doutor en Física de Partículas, investigador Ramón y Cajal na USC, experimento LHCb. Manuel Gallas Torreira, Doutor en Física de Partículas, antigo staff do CERN no departamento de Física Experimental. Marcos Mariño Beiras, Doutor en Física de Partículas, Catedratico de Física Matemática na Universidade de Xenebra (Suíza). Diego Martínez Santos, Licenciado en Física e estudante de Doutoramento - USC, experimento LHCb. Cibrán Santamarina Ríos, Doutor en Física de Partículas, investigador asociado na McGill University - Montreal (Canadá), experimento Atlas. http://www.vieiros.com/nova/74351/cientificos-galegos-no-exterior-fan-publico-un-manifesto-en-defensa-da-lingua


23

MANIFESTO DE CIENTÍFICOS GALEGOS

Defensa da lingua dende o acelerador de partículas Redacción . Nove expertos do país que traballan vencellados ao famoso Centro Europeo de Investigación Nuclear (CERN) responden ás polémicas palabras da Congapa en contra do ensino en galego de Química ou Física. 27.05.2009 Un grupo de nove científicos galegos que traballan en proxectos internacionais do Centro Europeo de Investigación Nuclear (CERN), incluído o famoso acelerador de partículas, dá un paso ao fronte en defensa do galego. Faino a través dun manifesto, remitido a Vieiros, no que critican as polémicas declaracións do voceiro Confederación das Asociacións de Pais de Alumnos de Colexios Concertados (Congapa). Cómpre lembrar que Xosé Ramón Hermida, cuestionado por Faro de Vigosobre o galego no ensino, declarou que “utilicemos o sentido común. Químicas o Físicas, con tantas nomenclaturas internacionais, non se poden dar en galego”. Os científicos respóndenlle que “declaracións deste tipo resultan totalmente inadmisíbeis”. Argumentan que “no noso ámbito de traballo estamos acostumados a ter conversas de alto nivel científico de temas moi diversos en galego. Nun contorno no que temos a sorte de traballar con algúns dos mellores físicos e enxeñeiros do mundo, o galego está, modestamente a través de nós, presente como vehículo de comunicación científica”. Os técnicos demostran que o galego non é unha lingua inválida para a investigación máis avanzada e demandan que se debata sobre a lingua no ensino “ dende máis absoluta rigorosidade, a mesma pola que nós estamos rexidos nas nosas actividades científicas”. “O noso obxectivo con esta carta é simplemente evitar que se empreguen argumentos falsos (ou falseados) na discusión dun tema tan delicado e importante coma este. E tamén reivindicar o galego como lingua que nos identifica sen excluírnos estando como estamos lonxe da casa”, conclúe o texto asinado o martes na sede do CERN en Xenebra. http://www.anosaterra.org/nova/29161/defensa-da-lingua-dende-o-acelerador-de-particulas.html

O CONTRADECRETAZO · · AULAS

A "engordar" prexuízos 04.06.2009 Mestres, pedagogos, pais e sindicatos amósanse preocupados pola división interna que provocaría nos Consellos Escolares se tivesen que decidir a lingua para a maioría das materias

V. OLIVEIRA . SANTIAGO

Profesores, pedagogos, pais de alumnos e sindicatos mostraron onte a GALICIA HOXE a súa preocupación se finalmente -no borrador de novo decreto que prepara a Consellería de Educación- os Consellos Escolares teñen que decidir o uso do idioma en todas as materias coa excepción de dúas en galego -a materia desta lingua e Ciencias Sociais- e dúas en castelán -a propia deste idioma e Matemáticas-. Ademais, dubidan da validez das enquisas que o departamento que dirixe Jesús Vázquez ten previsto enviar en dúas semanas a 330.000 pais e nais de alumnos de toda Galicia.


24

Os Consellos Escolares están regulados nunha lei de 1986 como "organismos de consulta e participación dos sectores afectados na programación do ensino non universitario no ámbito municipal" integrados por profesores, alumnos (só no ensino secundario), pais ou nais, un representante do concello ao que pertenza o colexio e persoal de Administración e Servizos do centro. Entre as súas funcións inclúese a aprobación do Proxecto Lingüístico de Centro -elaborado por unha Comisión con base nunha situación sociolingüística- que, atendendo ás normas da Administración pública, fixa o emprego das linguas -galego e castelán- nas materias que se imparten no colexio. A presidenta de Nova Escola Galega e vicedecana de Ciencias da Educación na Universidade da Coruña, Mª Dolores Candedo, considera "preocupante" e "irresponsable" de que maneira vaia afectar aos Consellos Escolares "as enquisas ás familias, que son un elemento de distorsión enorme". Do mesmo xeito, Xosé Lastra, director do colexio Manuel Masdías de Ferrol e vicepresidente desta asociación que leva máis de 25 anos impulsando a renovación pedagóxica e a galeguización do ensino no país, ve chamativo que "se lles dea máis responsabilidade aos Consellos Escolares, o cal non me parece mal, e á vez se queira consultar os pais. É unha aberración administrativa porque o ensino está rexido polo Estado". Ademais, ao seu ver, a intención da Xunta de que se impartan unha serie de materias fixas en castelán "non é correcta porque incide na diglosia". Na súa opinión, os Consellos Escolares como representantes da comunidade educativa "deberían establecer un mínimo de uso do galego que non baixase do 50% para conseguir unha competencia adecuada do idioma". Lastra coida que "se non existe ningunha directriz, está claro que algúns centros das cidades só impartirán dúas materias en galego, o cal fará que esa lingua non se utilice ou desapareza". O pedagogo Xoán Costa opina que abre a porta á segregación Para o presidente da Asociación Socio-Pedagóxica Galega, Xoán Costa, se finalmente se chega a materializar a responsabilidade "extra" dos Consellos Escolares, "parécenos unha barbaridade porque non axuda a manter a igualdade no sistema educativo, abre unha posible segregación nos centros escolares por razón de lingua e inclúe unha serie de funcións dentro do Consello Escolar que até agora non estaban recollidas". Ademais, "suponse que o que un Consello Escolar decida agora pode varialo o Consello Escolar elixido dentro de tres anos". Na súa opinión, o envío de enquisas aos pais e nais dos alumnos "réstalle seriedade ao proceso posto que non existe ningunha garantía de como se van cubrir". Para Xoán Costa, "é unha maneira de actuar moi pouco seria que pretende aparentar un método democrático cando non é así". Ao seu ver, de saír adiante a proposta, "vai levar a unha división interna nos Consellos Escolares". Dende a Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística que agrupa 120 centros, Valentina Formoso cre que a idea de darlles maiores responsabilidades aos Consellos Escolares "é caótica e conflitiva" así como especialmente "grave" porque "debido a que detrás destas decisións "hai intereses políticos que non educativos e que veñen de fóra de Galicia", que acabaron por crear "un problema no ensino que non había e non era noso". Ao seu ver, enviarlles enquisas aos pais e nais dos alumnos presenta dúbidas como "que información teñen os pais arredor deste caos intencionado para levantar prexuízos cando a maioría dos pais foron educados nos prexuízos do franquismo no que só podían falar castelán." Formoso critica tamén o "mlagasto de medios impresionante nunha época de crise". Finalmente, o responsable da Confederación Galega de Asociacións de Pais e Alumnos de Centros Públicos -Confapa Galicia-, Virxilio Gantes considera "positivo" darlles esa responsabilidade aos Consellos Escolares "sempre e cando o novo decreto marque un criterio de mínimos". Pola contra, mostrou o desacordo da Confapa co envío de enquisas que o conselleiro de Educación lles propuxo como "unha mera consulta sobre a situación do ensino en Galicia". http://www.galiciahoxe.com/index_2.php?idMenu=86&idNoticia=433828


25

"Non hai queixas. É un problema que está un pouco fóra da realidade" 04.06.2009 El presidente de la asociación de directivos de institutos pide que no se entre en una guerra lingüística

I. C. • SANTIAGO

"Non me parece que [a cuestión da lingua] sexa a preocupación principal do sistema educativo, pero o que se faga, que se faga cun acordo consensuado entre todos. Non queremos entrar nunha guerra lingüística, iso sería o peor para os centros educativos e o idioma". Así se pronunciaba ayer el presidente de la asociación de directores de institutos de Secundaria de Galicia, José Ángel Suárez, sobre la intención de la nueva Xunta de derogar el decreto del gallego aprobado en 2007, una norma que, añadió, no está generando problemas. "Non [hai queixas]. Eu son director dun centro de Vigo e nunca tiven ningún problema co galego. O problema lingüístico a min paréceme que está un pouco fóra da realidade tal e como se está a presentar", respondió Suárez a preguntas de la prensa al término del III Encontro de Directivos de IES. Suárez defendió el derecho de Educación a realizar una consulta a los padres sobre la lengua, pero añadió que no debe ser sesgada y que "ó lóxico" es que, igual que se pregunta a las familias, se consulte a los docentes y demás voces del campo educativo. La asociación que encabeza representa a unos 70 de los 300 institutos de Secundaria de Galicia. http://www.elcorreogallego.es/galicia/ecg/non-hai-queixas-un-problema-un-pouco-fora-da-realidade/idEdicion-2009-06-04/idNoticia-433731/

conflicto lingüístico

Equipos de normalización critican que algunos sectores polítcos vean al idioma como un obstáculo Impulsan un tríptico informativo para que las familias comprendan el gallego "como lengua de aprendizaje" ante la encuesta sobre el idioma EUROPA PRESS La Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística (EDNL) de los centros educativos públicos y privados de Galicia criticó hoy que "determinados sectores políticos" sitúen y difundan "como un obstáculo" el uso del gallego en el sistema educativo. Así, en rueda de prensa, la representante de la Coordinadora, Valentina Formoso, explicó que su organización --que aglutina los apoyos de más de 500 EDNL de toda Galicia-- impulsó un tríptico informativo "sobre la situación del gallego" en vista a que los padres "conozcan la realidad" antes de responder a la encuesta sobre el uso del idioma en las aulas, impulsada por la Xunta.


26

Por ello, Formoso recordó que "lo mismo que para aprender inglés", para aprender el gallego "es necesario aprender en gallego" y abogó por una "discriminación positiva" respecto al idioma en la política lingüística de la actual Xunta. "Nos dirigimos a los padres porque intereses políticos, y no educativos, crearon un problema en la enseñanza sobre las dos lenguas oficiales de la comunidad, que puede derivar en una peligrosa fractura social", advirtió. Además, consideró que la lengua "debería ser una ventaja y una oportunidad" que avalan "todos los estudios y el sentido común" y que resultó "peligrosamente interpretado por los políticos" hacia "un conflicto que trasladaron a los centros educativos". "Es un problema político y no pedagógico", destacó. Cuestionario Por su parte, otro de los portavoces de la Coordinadora, Rubén Rivas, exigió que el Ejecutivo autonómico actúe con "medidas y políticas basadas en estudios". Así, se preguntó por "cuál es el valor estadístico" de la consulta a los padres, e instó a la Xunta a responder sobre "que pasaría si los resultados indican que las materias se impartan en castellano" y a explicar si supondría la "eliminación del gallego". Por otra parte, criticó que "única información" sobre la encuesta se difundió a través de "los medios de comunicación" en lugar de abrir un proceso explicativo. "Esperábamos algo más serio", lamentó. Entre otras cosas, aclararon que el proceso de consulta se realiza mediante una metodología "nada rigurosa" ya que la dirección de los centros "se encuentran con el problema de encargarse de la distribución y recogida" de las encuestas. "Andar detrás de los chicos en plena época de exámenes finales y con todo el lío de las pruebas de fin de curso es un problema", explicó Formoso. Universidades Finalmente, los responsables de Normalización Lingüística de las Universidades de A Coruña y de Vigo, que estaban presentes en la rueda de prensa, asumieron "el contenido del tríptico" ya que "lo lógico --por parte de la Xunta-- sería difundir información del porqué se hace la encuesta" a los padres sobre el idioma en las aulas. Por ello, abogaron por actuar "mediante medidas" respecto a estudios ya realizados sobre la situación del idioma y recordó que, en un proceso de integración educativa europea, "la lengua propia representa un elemento de fortaleza". http://www.farodevigo.es/galicia/2009/06/08/galicia-equipos-normalizacion-critican-sectores-politcos-vean-idioma-obstaculo/336063.html


27

O CONTRADECRETAZO · · IDIOMA

O que non din as enquisas 09.06.2009 A Coordinadora de Equipos de Normalización entregará nos centros de ensino un tríptico para informar os pais de que "o galego ten que ser tamén lingua de aprendizaxe"


As primeiras enquisas de Educación xa comezaron a chegar onte aos centros de ensino de Galicia, aínda que os seus equipos directivos xunto cos pais e nais dos alumnos só recibiron información sobre o proceso a través dos medios de comunicación. Por iso, a Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística, fixo público un tríptico para as familias dos estudantes no que deixan claro con "datos rigorosos e estudos científicos" que "o galego ten que ser tamén lingua de aprendizaje”.

Apoiada polas Universidades de Vigo e da Coruña xunto coas Escolas Católicas de Galicia, a Coordinadora, por boca dos seus portavoces, Rubén Rivas e Tina Formoso, explicou que a súa iniciativa de lles facer chegar aos pais dos alumnos esta información se debe ao seu convencemento de que "o galego é a lingua propia de Galicia; pertence a todos e todas e non podemos xogar co seu futuro" pero tamén a que "intereses políticos, que non educativos, crearon un problema no ensino arredor das dúas linguas oficiais da comunidade, que pode derivar nunha perigosa fractura social".

"Nós somos docentes e coñecemos a realidade dos centros. Por iso estamos preocupados pola confrontación social lamentable creada contra a lingua, impulsada perigosamente por determinados grupos. Para nós, a convivencia de galego e castelán non é un problema senón unha vantaxe para a sociedade", apuntou Formoso. Ao seu ver, o obxectivo do ensino é "conseguir que os nenos sexan competentes en galego e castelán" e o debate que se debería abrir sería "que medidas se adoptan para conseguir que se dominen ambas as linguas" e non "crear problemas no ensino arredor das linguas, creando unha fractura social perigosa", explicou Formoso.

Co lema "as linguas suman", o tríptico contextualiza a situación actual segundo a cal, "o idioma que debería unirnos está sendo utilizado para separarnos nunha loita na que algunha xente busca a desaparición da nosa lingua do sistema educativo". O texto artéllase en torno a dúas consideracións: "O galego necesita aprenderse na escola" e "Saber galego axuda a aprender". En relación co primeiro punto, dende a Coordinadora entenden que "xa que o galego precisa espazos de uso, é fundamental que, cando menos, a metade das materias se impartan no noso idioma." No segundo caso, achegan datos de especialistas en adquisición de linguas como "Cummins, I. Vila ou C. Baker" que demostran nos seus estudos que "é máis fácil aprender unha nova lingua partindo doutras. Canto máis temperá é a introdución de novas linguas mellor se consolidan".

Poñen como exemplo que se un alumno "aprende nunha lingua poderá transferir os coñecementos a calquera outra (se aprende matemáticas en galego, poderá utilizar os seus coñecementos matemáticos en calquera outra lingua".

Engaden ademais que o alumnado galego "ten mellor dominio" do castelán e do inglés cá media española e "remata a secundaria máis capacitado que o doutras comunidades que teñen unha soa lingua".

O tríptico remata cunha mensaxe clara: "o coñecemento das linguas internacionais é necesario, pero nin dinamarqueses, nin holandeses, nin islandeses... deixan de lado a súa lingua propia a pesar de teren poucos falantes. Todas as culturas entenden a lingua como un patrimonio que hai que protexer e do que sentirse orgullosos". E remata poñendo en valor a lingua. "O galego é unha ponte para coñecer a lingua portuguesa


28

e ábrenos as portas a un mercado próximo aos 300 millóns de persoas. Nun mundo fortemente competitivo onde os idiomas van ser básicos para abrirse camiño na vida, temos que ser conscientes todos nós de que non nos podemos permitir o luxo de desprezar ningunha das nosas potencialidades lingüísticas".

Erros de "metodoloxía e utilidade" nas enquisas Pola súa parte, Rubén Rivas cualificou as enquisas como "a materialización dunha promesa electoral" cuxa formulación ten problemas de "concepción, metodoloxía e utilidade". Rivas preguntouse cal vai ser a rigurosidade, o valor estatístico e o sistema de control das enquisas. "Que pasaría se os resultados indican que as materias se impartan en castelán? Iso suporía a eliminación do galego", engadiu.

Ao seu ver, a consulta non conta cunha metodoloxía "nada rigorosa" xa que a dirección dos centros "atópase co problema de encargarse da distribución e recollida" das enquisas. "Andar detrás dos rapaces en plena época de exames finais e con toda a lea das probas de fin de curso é un problema", explicou Formoso.

Os responsables de Normalización Lingüística das Universidades da Coruña e Vigo, Goretti Sanmartín e Quique Costas respectivamente, asumiron o contido do tríptico e apoiaron actuar con medidas respecto a estudos xa realizados sobre a situación do idioma.


Asinarán un documento común

A comunidade educativa, contra a consulta aos pais

Redacción. Os sindicatos dos centros públicos e privados –CIG, CC OO, UGT, STEG, CSIF–, Nova Escola Galega, ASPG, Asociación de Directores e Directivos de IES, Coordinadora de Equipos de Normalización, Comités e a Mesa pola Normalización Lingüística asinarán un documento contra a consulta que a Consellaría de Educación lles enviou aos pais e nais sobre o emprego da lingua no ensino. 10.06.2009

A comunidade educativa redactou un documento conxunto no que rexeita a consulta sobre a lingua no ensino. Os sindicatos dos centros públicos e privados –CIG, CC OO, UGT, STEG, CSIF–, Nova Escola Galega, ASPG, Asociación de Directores e Directivos de IES, Coordinadora de Equipos de Normalización, Comités e a Mesa pola Normalización Lingüística subliñan que a consulta foi “deseñada á marxe da comunidade educativa, carente de rigor na metodoloxía de distribución e no procesamento de datos e sen garantías para a intimidade das persoas e a protección de datos de carácter persoal”.


29

O decreto Ademais de lembrar que o Plan Xeral de Normalización Lingüística “é un punto de encontro na definición dos obxectivos para o ámbito educativo”, fai fincapé en que a legalidade do decreto que regula o uso e promoción da lingua no eido da educación “foi avalada por varias sentenzas do Tribunal Superior de Xustiza”. Tamén consideran que “o obxectivo de que ao remate do ensino obrigatorio os nenos e as nenas sexan plenamente competentes nas dúas linguas oficiais non pode conseguirse con menos do 50 por cento das materias impartidas en galego”. “Coa enquisa que se envía ao centros o mantemento deste equilibrio tan só se garantiría marcando a resposta en galego ou todo en galego. Esta opción non se refire á totalidade do ensino, senón ás materias que habería que impartir hoxe en galego –o 50 por cento– xa que a enquisa non recolle a opción de que todas as materias agás as linguas, poidan ser impartidas en galego. Todo en galego O documento engade dous puntos que polo de agora foron acordados pola CIG, a Mesa, STEG, ASPG, Nova Escola Galega, Asociación de Directores e Directivos de IES, os Comités e a Coordinadora de Equipos de Normalización de Ferrol. “Por termos en conta as consideracións anteriores, propoñemos marcar a opción “galego” (en Infantil e FP) e “todo en galego” (en Primaria e Secundaria), porque desta maneira estariamos a indicar que queremos en galego as materias que hoxe se deben impartir na nosa lingua, tal e como indica o decreto en vigor. Non significa, por tanto, que queremos todo o ensino en galego, pois esta opción non se considera”, recolle o escrito. Máis apartados na enquisa Por último, a CIG, a Mesa, STEG, ASPG, Nova Escola Galega, Asociación de Directores e Directivos de IES, os Comités e a Coordinadora de Equipos de Normalización de Ferrol subliñan a necesidade de incluíren no apartado de observacións da enquisa peticións semellantes ás seguintes: - Desexaría que o ensino fose en galego, unha opción que non recolle esta enquisa. - Estou a favor da aplicación do decreto actual de promoción e uso do galego no ensino, realizado co consenso da comunidade educativa e que emana do Plan Xeral de Normalización da Lingua Galega, aprobado por unanimidade no Parlamento Galego. - Todo o anterior fai que os resultados desta consulta non me parezan lexítimos. http://www.anosaterra.org/nova/29762/a-comunidade-educativa-contra-a-consulta-aos-pais-.html


30

Alfonso Guitián - Asociación de Directores de Colegios Públicos de Vigo

"La consulta sobre el idioma es una decisión política, no educativa, que cuestiona nuestro trabajo" "Parece que la calidad educativa de los centros públicos es trivial"

13/06/2009

MARÍA LÓPEZ La pretensión del Gobierno gallego de consultar a los padres sobre la lengua en la que estudien sus hijos el próximo curso ha provocado un acusado rechazo entre los colegios públicos de Vigo. Alfonso Guitián, portavoz y presidente de los directores de este tipo de centros en la ciudad, discrepa del procedimiento que ordena la Consellería de Educación a la hora de sondear a los tutores de los escolares. Pese a todo, “acataremos las directrices de la Xunta; somos funcionarios públicos, aunque podemos manifestar nuestro desacuerdo”, matiza.

–¿Cómo han asumido desde los centros el nuevo decreto del gallego? –Los directores vamos a aceptar lo que nos ordene la consellería, pero no estamos de acuerdo por mucho motivos. Tendría que implantarse otro modelo de dirección, es decir, se nos tendría que nombrar a dedo. Yo he presentado un proyecto para mi mandato avalado por el Consello Escolar. Ahora tengo que dejar de hacer otras cosas para realizar esto. –¿La consellería se ha puesto en contacto con ustedes? –Para pedirnos nuestra opinión no. Lo que nos ha enviado es un correo electrónico en el que nos advierte que la realización de las consultas a los padres es responsabilidad de Dirección. Tiene tintes amenazantes y un poco impositivos. Los cuestionarios todavía no nos los han mandado. Cuando nos lleguen los tenemos que remitir a los padres y luego certificarlos. –Pero, ¿por qué rechazan el procedimiento para sondear a los padres? –Estamos en contra del método. Además se están creando conflictos entre los claustros. El proceso consultivo excede nuestro ámbito de actuación. Es una decisión política, no educativa, aparte de inoportuna en tiempo y forma. –¿Incrementa su carga de trabajo? –Claro. Que nosotros realicemos la consulta a los padres es cuestionar nuestro trabajo. En los últimos años la carga administrativa ha ido creciendo; cada vez tenemos más trabajo. Estamos al servicio de voluntades políticas, parece que la calidad educativa de los centros públicos es trivial. –¿Había imposición lingüística con el Gobierno bipartito? –No. Personalmente, pienso que se creado un conflicto donde no lo había. En mi colegio la lengua nunca fue un problema. La mitad de las asignaturas se da en castellano y la otra en gallego, y ni padres ni profesores han protestado nunca. Ambos gobiernos se han metido en un jardín del que no sabe cómo salir. Segregar a los alumnos es inviable económicamente. http://www.farodevigo.es/gran-vigo/2009/06/13/gran-vigo-consulta-idioma-decision-politica-educativa-cuestiona-trabajo/337744.html


31

EDUCACIÓN

Padres y madres reclaman que no se elimine el programa de inmersión en gallego en infantil

La Voz 13/6/2009 Un grupo de padres y madres, acompañados de la coordinadora de equipos de normalización lingüística, manifestaron públicamente su preocupación ante la situación y la perspectiva futura de la lengua gallega en la enseñanza. Los progenitores reclaman que no se elimine el programa de introducción del gallego en contextos castellanohablantes, que es voluntario y requiere autorización expresa. En concreto, recordaron que si la Xunta defiende la libertad de elección de los padres, que permitan entonces la elección de este programa, que ha dado muy buenos resultados educativos. Al mismo tiempo, en un instituto de Santiago se reunieron más de un centenar de miembros de equipos directivos para criticar la consulta a los padres, que califican de chapuza jurídica, por lo que reclaman que se los exima de responsabilizarse de gestionar este trabajo, que es ajeno a sus cometidos. http://www.lavozdegalicia.es/galicia/2009/06/14/0003_7784320.htm

IDIOMA

Un centenar de directores exigen ser eximidos de aplicar la encuesta 14.06.2009 Rechazan asumir la responsabilidad de una consulta "tendenciosa" que sobrepasa sus funciones

REDACCIÓN • SANTIAGO

Un centenar de directivos de centro piden a Educación ser eximidos de responsabilidad sobre la custodia y aplicación de la consulta en torno al peso del gallego en la enseñanza que la Consellería ha empezado a dirigir a los padres a través de los centros de estudio. Convocados por CIG a una asamblea informativa que se celebró ayer en el IES Xelmírez I de Santiago, los directores consensuaron un texto de denuncia, en el que rechazan asumir "a vixilancia dunha chapuza xurídica que non cumpre ningunha garantía mínima". Denuncian que la consulta representa un "inquérito tendencioso que impide expresar a vontade dos que están a favor do ensino en galego" y critican que la participación se limite a las familias con hijos escolarizados, "cando o sistema educativo, a normalización lingüística e o dereito a coñecer o idioma propio son cuestións que afectan ao conxunto da sociedade". El rechazo de los equipos directivos se suma a la cadena de reacciones contrarias al planteamiento de la encuesta, que el jueves se empezó a distribuir entre los centros con un instrucción adjunta sobre la obligación de las direcciones de "prohibir todas as actuacións ou actos a favor o en contra" de la consulta.


32

Los directores acusan a la Consellería de Educación de usar "de xeito partidista a educación e censurar opinóns diferentes á súa". Advierten al departamento autonómico de que actuarán "sen deixarse intimidar polas ameazas ilegais dunhas autoridades educativas que perderon o seu carácter institucional para comportarse como axentes electorais dun partido político". Padres y madres del CEIP Emilia Pardo Bazán de A Coruña también se manifestaron ayer contra los movimientos de la Consellería en materia lingüística. Según informó Europa Press, reivindicaron el mantenimiento del Plan Experimental de Galego, que involucra a 23 centros. "Deseamos el máximo contacto de nuestros hijos con la lengua gallega en el centro, por que nuestro entorno es mayoritariamente castellano-parlante y sus únicos referentes del habla gallega son, en el mejor de los casos, el entorno familiar y la escuela", dicen. Enciga

La ciencia se aprende igual La Asociación de Ensinantes de Ciencias (Enciga) indica que nunca detectó que "o uso do galego poida producir ningún tipo de atranco na aprendizaxe dos contidos científicos" y dice que no hay razones didácticas para hacer del gallego un problema.

http://www.elcorreogallego.es/galicia/ecg/un-centenar-directores-exigen-ser-eximidos-aplicar-encuesta/idEdicion-2009-06-14/idNoticia-437220/?alerta=122#formComentario

EDUCACIÓN

Los directores de colegios e institutos se alzan contra la consulta a los padres

Las centrales STEG y CIG emprenden acciones judiciales ante el Tribunal Superior de Xustiza La Voz 15/6/2009

La consulta a los padres sobre el gallego ha logrado unir en su contra a profesores, sindicatos, equipos de normalización y colectivos pedagógicos. Uno de los grupos más afectados es el de los directores de colegios e institutos, que deben gestionar y garantizar todo el proceso. De ahí que no solo cuestionen el objetivo y la finalidad de la encuesta, sino el propio procedimiento.

Ayer se celebraron sendas reuniones de directores en Santiago y Pontevedra. En total, acudieron en torno a medio centenar de responsables de centros. Los profesores se preguntan qué validez tiene recoger la opinión de los padres cuyos hijos terminan la enseñanza, por ejemplo, y obviar la de los que van a iniciar el curso a partir de septiembre. Otra crítica se refiere al intento de «sacar do Parlamento o que ten que lexislarse no Parlamento». En cuanto al correo electrónico enviado por la consellería para prohibir actos a favor o en contra de la consulta, «xa é que nin o valoramos». Uno de los directores que acudió a la reunión de Compostela se preguntaba ayer cómo es posible gastar más de 200.000 euros en esta medida, «cando cada vez que se fala dunha necesidade educativa, o conselleiro di que non hai cartos».

Los centros de infantil y primaria de la ciudad de Pontevedra también pusieron sobre la mesa la primera protesta contra la encuesta. Aseguran que la decisión de la consellería está provocando el enfrentamiento entre los profesores, además de aumentar la carga de trabajo de los grupos directivos en un momento


33

crucial del curso. El colectivo se reunió para, de manera conjunta, mostrar su descontento con esta iniciativa, que consideran que no solo se tomó de manera precipitada, sino que «no se tiene en cuenta al profesorado como miembro fundamental de la comunidad educativa». En el documento firmado por la dirección de 17 de los 23 centros que hay en la ciudad señalan: «O procedemento habilitado para a devolución das enquisas produce en nós unha sensación de servilismo propio doutras épocas».

Las reuniones de equipos directivos, que comenzaron ya hace días, continuarán. El sábado pasado más de un centenar de representantes llevaron a cabo una asamblea para rechazar el intento de censura «e prohibición da liberdade de expresión e de cátedra do profesorado por parte da consellería», pulsar la opinión de los directivos sobre la posibilidad de dimitir por esta imposición, o promover concentraciones el día 22, coincidiendo con la entrega de las encuestas.

Las reuniones y escritos no son la única medida de protesta en contra de la consulta. La CIG-Ensino acaba de presentar un recurso ante el Tribunal Superior de Xustiza de Galicia por la vulneración de derechos como la libertad de expresión y sindical, en relación al comunicado de la Xunta en el que se prohíben actos a favor o en contra de la encuesta. Además, el sindicato también interpuso una denuncia en la Agencia Española de Protección de Datos, «polo uso fraudulento dos ficheiros de xestión académica».

Estos recursos se unen al que presentó la misma organización hace una semana en la consellería, y al que acaba de anunciar el sindicato STEG, también judicial, contra el comunicado de la Xunta que insta a los directores a prohibir actividades sobre la consulta.

http://www.lavozdegalicia.es/galicia/2009/06/16/0003_7787298.htm

La orden de implantación de Infantil ya prescinde d el decreto del gallego 17.06.2009 La Xunta tampoco contempla ayudas a las aulas de inmersión, que funcionan en 47 centros

I. C. • SANTIAGO

El mensaje del Gobierno era que hasta que no haya otro decreto sobre el idioma en la educación no habría cambios, pero el nuevo decreto de Infantil se ha convertido en un primer paso en la reforma que planea. EL STEG denuncia que el borrador de la orden que regula la implantación, el desarrollo y la evaluación del segundo ciclo de esta etapa (el que se imparte en los colegios) ignora el artículo 7 del decreto del bipartito, en el que se establece que en los entornos castellanohablantes se empleará el gallego en al menos el 50 por ciento del horario. El sindicato denuncia además que Educación ha confirmado que no tiene intención de continuar con el programa de inmersión lingüística en gallego en Infantil, al que se adhirieron 47 centros. Desde la Consellería tampoco se confirma si se mantendrán las ayudas a las unidades existentes, por lo que STEG considera es que lo más probable es que sean retiradas. Reagrupamientos El borrador de la orden del Infantil se debatirá en la mesa sectorial de mañana, en la que se volverá también a abordar las ratios de los reagrupamientos. En la documentación, lamenta STEG, Educación vuelve a hablar de un máximo de 20 alumnos, cuando en la última reunión ya la redujo a 18 (dos más que hasta ahora). http://www.elcorreogallego.es/galicia/ecg/orden-implantacion-infantil-prescinde-decreto-gallego/idEdicion-2009-06-17/idNoticia-438205/


34

BALANCE DE 'AS LINGUAS SUMAN'

Coaccións e chamadas nocturnas acompañan a enquisa lingüística

A Coordinadora de Equipos de Normalización denuncia ameazas de expedientes e outros incidentes durante a súa campaña informativa, que avalan os tribunais.

F. Arrizado - 18/06/2009 A Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística (CGENDL) denunciou nun comunicado algúns casos de presións recibidas dende a publicación do tríptico informativo "As linguas suman". O material, que poden descargar en Vieiros, foi elaborado pola propia coordinadora e difundido masivamente por toda a comunidade escolar do país co fin de aclarar diversas cuestións ao respecto do decreto do galego no ensino e da enquisas lingüísticas aos pais elaboradas pola Xunta. Dende a Coordinadora relatan algúns dos casos máis significativos: Chamadas nocturnas Na comarca de Vigo, nunha vila en que había festa, os directores dos centros recibiron unha chamada nocturna do inspector de Educación "prohibindo expresamente o reparto do tríptico á mañá seguinte". Rexistro de comentarios dos pais Tamén no entorno de Vigo, a directora dun colexio obrigou o profesorado a apuntar nun folio os "comentarios feitos nos centros polas nais e os pais acerca do inquérito". Maiores de idade: "É igual quen responda" Dende centros con módulos profesionais, educación de adultos e a distancia e noutros centros onde o alumnado é principalmente maior de 18 anos, preguntóuselle á Xunta quen debía responder os cuestionarios, se os alumnos, maiores de idade, ou os pais destes. A resposta literal e telefónica foi que "era igual", que o importante era ter o "parte de incidencias" final. Alumnos de Educación Especial discriminados A Coordinadora tamén recibiu queixas por irregularidades. En moitos dos casos é contestada directamente polo alumnado en grupos. No caso dos centros de Educación Especial, as enquisas non foron distribuída até este mércores pola tarde e non en todos . Cuestionada por esta discriminación, unha traballadora da Xunta sinalou, entre outras cousas, que "como os xordos non oen o mesmo lles dá unha lingua que outra". Os profesionais aclaran que precisamente estes alumnos distinguen "moi ben" as linguas. Ameaza de apertura de expedientes Na zona de Umia-Tabeirós, unha profesora membro do ENDL recibiu unha chamada do inspector tres horas despois de deixar material informativo no colexio, ameazándoa con "aterse ás consecuencias" en caso de non o facer, con referencias a aperturas de expedientes incluídas. Posteriormente, o mesmo inspector quitoulle ferro ao asunto dicindo que a prohibición só era para "material de Galicia Bilingüe ou da Mesa". Expulsión de ANPAs e medo de profesores Nun colexio de Monforte, membros da asociación de pais tiveron que repartir a información fóra do recinto escolar, logo de seren expulsados. Noutras localidades, as ameazas de denuncia tiveron efecto e os profesores, sobre todo ao principio, repartiron información en colexios veciños. A campaña "As linguas suman", amparada legalmente polo TSXG, é unha de entre as moitas que os equipos de normalización levan realizando dende hai anos, tal e como se pode ver na propia web que acaba de lanzar a Secretaría Xeral de Política Lingüística. A CGENDL denuncia que estes actos "coartaron a liberdade de expresión do profesorado e someteron aos ENDL a unha censura que impedía que desenvolvesen libremente as actividades para as que legalmente están constituídos e sobre as que a inspección educativa non debe interferir sempre que estas se axusten a dereito". Por último, critica que as supostas irregularidades mostran a "carencia de rigorosidade científica e de fiabilidade" dos resultados. http://www.vieiros.com/nova/74881/coaccions-e-chamadas-nocturnas-acompanan-a-enquisa-linguistica


35

Asociaciones de padres del Baixo Miño piden que siga "o ensino en galego" Critican la encuesta de Educación sobre el idioma y la tachan de "carente de rigor" E.G. - BAIXO MIÑO – 18/06/2009 Las Asociaciones de Pais e Nais de diversos centros escolares e Institutos de Secundaria del Baixo Miño manifiestan públicamente su deseo de que siga impartiéndose "o ensino en galego", ante el anuncio de la Consellería de Educación de realizar una consulta en los centros educativos en relación al uso de este idioma; una iniciativa que critican y tachan de "carente de rigor en la metodoloxía de distribución e no procesamento de datos". Afirman además que carece de "garantías para a intimidade das persoas e a protección de datos de carácter persoal". Anuncian la incorporación de más asociaciones que suscriben el escrito asumido por las Anpas que representan a los progenitores de cerca de 2.000 escolares. Son las Anpas del CEIP "Manuel Suárez Marquier" de O Rosal, centro San Xerome Emiliani de A Guarda, "Solleiro" del IES de Tomiño, Colexio Rural Agrupado "María Zambrano" de O Rosal, "Manuel Rodríguez Sinde" de A Guarda y "Baixo Miño" del IES A Sangriña de A Guarda. El texto que surge tras la reunión celebrada el pasado lunes en el IES A Sangriña de A Guarda, desean dar a conocer a la opinión pública su opinión sobre la consulta anunciada por la Consellería de Educación, que también les parece "discriminatoria", porque no ha tenido en cuenta a todos los centros educativos de la zona, pues el centro de educación especial San Xerome Emiliani, con cuatro unidades concertadas con la Consellería, no figura en la relación de centros donde se aplicará la encuesta. Mantienen la validez del Plan Xeral de Normalización da Lingua Galega que desean siga aplicándose. Fue aprobado por unanimidad de todas las fuerzas políticas representadas en el Parlamento gallego en el año 2004 (PP, PSOE y BNG). Consideran que "é un punto de encontro na definición dos obxectivos para o ámbito educativo. Añaden que el Decreto 124/2007 de 28 de junio, le otorga carácter normativo y su legalidad está avalada por varias sentencias del TSXG.La propuesta de estos colectivos es "marcar a opción "galego" (en Infantil e FP) e "todo en galego" (en Primaria e Secundaria)". http://www.farodevigo.es/comarcas/2009/06/18/comarcas-asociaciones-padres-baixo-piden-siga-ensino-galego/339365.html


36

POLÉMICA

Los directores de Vigo dicen que la consulta creó conflictos en los colegios 19.06.2009 Los de institutos denuncian además intimidaciones de la inspección // La Justicia resuelve que la prohibición de Educación no frena la libertad de expresión


Los directores de centros públicos de la zona de Vigo han hecho piña para plasmar por escrito su visión, nada positiva, de la consulta sobre la lengua, criticada también en otros puntos de Galicia. Se sienten, dice la asociación de directores de colegios públicos de Vigo, Adicopuvi, en una carta al conselleiro de Educación, "instrumentalizados" en un proceso con el que no están de acuerdo ni en el fondo, ni en la forma, ni en el tiempo. Los directores de 33 IES y centros de FP del sur de Pontevedra añaden que no sitúa al gallego en un contexto real y que la inspección tiene una actitud intimidatoria con algunos compañeros. También del Consello Escolar Encabezados por los sindicatos, 18 miembros del Consello Escolar de Galicia, presidido ayer por primera vez por el conselleiro Jesús Vázquez, también expresaron su malestar con la consulta, informa AGN. En la reunión se confirmó el nombramiento del inspector Fernando del Pozo como vicepresidente. Confapa pidió que el Consello Escolar tenga acceso a las encuestas. Desde los institutos vigueses se advierte además que tal y como la Administración ha planteado las cosas se ha provocado enfrentamientos en los claustros; los colegios denuncian que hubo instrucciones "confusas, contradictorias, con tintes amenazantes e impositivas" y advierten que se están creando "conflitos e enfrontamentos, máis alá do ámbito lingüístico, que antes non se producían". "O sentimento xeral dos equipos directivos é que estamos ao servizo de calquera vontade política, teña esta que ver ou non co eido educativo e que, en todo caso, a importancia da calidade educativa dos centros públicos é trivial", dice su carta. Los compañeros de los institutos añaden que la encuesta llega en un momento de "gran crispación" entre partidos, que utilizan el gallego "en función dos seus intereses", "inventando" problemas educativos "para dar unha imaxe de falsa eficacia". Sobre las formas del proceso, recalcan que no se puede certificar que la respondiesen los padres. Tampoco faltan referencias a la prohibición por mail de Educación de actos a favor o en contra de la consulta, e indican que la interpretación de este veto no queda clara y que podría vulnerar la libertad de expresión. Doble interpretación Tras su emisión, hubo centros que se echaron atrás en el reparto de los trípticos de los equipos de normalización lingüística, que denuncian impedimentos desde las direcciones e incluso amenazas de aperturas de expedientes por distribuirlos. Pero sobre la orden ya se ha manifestado el Tribunal de Xustiza de Galicia, a raíz de la denuncia de la CIG pidiendo su suspensión. El tribunal no la acepta porque considera que lo que prohíbe "es todo acto que entrañe impedimento o coacción" en relación con el desarrollo de la consulta, no el ejercicio de derechos fundamentales de libertad de expresión. Educación se felicita por el auto, pero la CIG también lo interpreta como una victoria. Hoy acaba el plazo de entrega de las consultas. La Consellería ha recibido unas mil llamadas de familias sobre ella. http://www.elcorreogallego.es/galicia/ecg/directores-vigo-dicen-consulta-creo-conflictos-colegios/idEdicion-2009-06-19/idNoticia-439125/


37

Unha “alta participación” na enquisa só é dun 50% O instituto Terra de Xallas realizou unha consulta paralela na que a maioría de pais apoian un ensino en galego Xornal de Galicia 25/06/2009 A Consellería de Educación espera conseguir unha “alta participación” dos pais na consulta sobre preferencias lingüísticas feita aos pais ata o pasado 19 de xuño. Non obstante, para o departamente que dirixe Jesús Vázquez, nestes momentos un “bó seguemento” restrinxese a o 50%, ou o que é o mesmo, a que a metade dos 300.000 inquéritos repartidos entre os centros estén cumprimentados. As expectativas á baixa de Educación van en paralelo aos anuncios de diversos centros a respecto do escaso seguemento da consulta. Onte mesmo, o claustro de profesores do IES de Sanxenxo informou de que só o 10% dos pais de alumnos do centro entregaron o inquérito á dirección do centro. Hoxe mesmo finaliza o prazo de entrega das enquisas por parte dos directores de centros, nas delegacións provinciais da Xunta. Coincidindo coa data, a CIG-Ensino convocou concentracións nos catro departamentos territoriais. Por outro lado, casi medio centenar de profesores de colexios con área de influenza en Vigo colapsaron na maña de onte o servicio destinado a recibir as enquisas. Uns 10.000 inquéritos foron presentados en sinal de protesta. http://www.xornal.com/artigo/2009/06/24/polItica/alta-participacion-na-enquisa-so-dun/2009062322592474829.html

Educación

Los profesores de infantil están obligados a usar el castellano en entornos no gallegoparlantes 23/06/2009 - Jacobo Rey. AGN

El nuevo decreto de educación infantil aprobado por la Consellería de Educación, y que regula las enseñanzas entre 0 y 6 años, mantiene la obligación de que los profesores se expresen en la ''lengua materna predominante entre el alumnado''. Esto significa que los docentes tendrán que utilizar el castellano en aquellas clases o centros donde esta lengua es mayoritaria. Así lo establece el artículo 13 del decreto, publicado en el Diario Oficial de Galicia (DOG) y que entrará en vigor este miércoles. La principal novedad radica en que queda descartado el modelo que pretendía implantar el bipartito -se establecía un mínimo de un 50% de clases en gallego-, al tiempo que se retoma el sistema establecido en el anterior decreto, de 1991. Así, el nuevo decreto determina que los profesores de educación infantil tendrán que expresarse con sus alumnos utilizando la lengua más empleada en cada aula. No obstante, el cuerpo docente ''cuidará que el alumnado adquiera de forma oral y escrita el conocimiento de la otra lengua oficial de Galicia'', aunque siempre ''dentro de los límites propios de esta etapa''.


38

Comparación con el decreto del 91 En comparación con el texto de 1991, el decreto aprobado ahora por la Xunta no descarta de forma explícita la educación bilingüe. Sí lo hacía la anterior normativa, en la que se advertía de que ''no es conveniente el empleo indistinto de las dos lenguas, mientras los niños no presenten cierta competencia en su lengua de referencia'', puesto que este sistema ''dificulta el aprendizaje''. En contraste, sí queda definido que los profesores fomentarán ''una primera aproximación'' a la lengua extranjera durante el segundo ciclo de la educación infantil, ''especialmente en el último año'', es decir, entre los 5 y los 6 años. http://diariodepontevedra.galiciae.com/nova/34126.html?lang=es

REUNIÓN CO CONSELLEIRO ESTE XOVES

Educación promete contar cos equipos de normalización no deseño do novo decreto Representantes da Coordinadora de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística nos centros escolares achegáronlle á Xunta un decálogo "para o consenso".

Redacción - 25/06/2009

A Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística tivo esta cuarta feira unha xuntanza co conselleiro de Educación, Xesús Vázquez, onde lle expresaron a "preocupación" e o "malestar" diante da polémica orixinada arredor da lingua galega no ensino. "Esta polémica é moi negativa para a convivencia nos centros, e polo tanto para a educación en xeral e para a lingua en particular", indican. Ao fío, achegámoslles os dez puntos debatidos pola coordinadora este xoves co conselleiro e en base aos cales os representantes do colectivo solicitaron da Xunta que, como parte "fundamental" do sistema educativo, se lles permita participar na elaboración de "calquera documento que lexisle o uso das linguas no ensino": 1. O marco lexislativo educativo ten que evitar a confrontación na comunidade escolar. 2. O alumnado non pode ser segregado por razón de lingua. 3. Débese garantir a presenza do galego no ensino ao 50% como mínimo para poder acadar a competencia nas dúas linguas cooficiais. Só así o alumnado poderá escoller en liberdade. 4. Téñense que elaborar materiais didácticos, de calidade e actualizados, en lingua galega para todas as materias e todos os ciclos educativos, que suplan as carencias existentes. 5. Hai que ofrecerlle ao profesorado cursos de reciclaxe e capacitación en lingua galega; para isto é imprescindible contar cun programa previo de formación de formadores. 6. Cada centro debe seguir elaborando o seu Proxecto lingüístico, que é a base para que os ENDL desenvolvan as súas funcións unha vez analizada a situación sociolingüística do centro. 7. Decreto de infantil.


39

A) Nesta etapa débese garantir que o alumnado adquira de forma oral e escrita o coñecemento das dúas linguas oficiais tendo en conta que a lingua minorizada precisa de maior reforzo. B) Propoñemos que avalíen os resultados das liñas de galego en infantil de cara a manter este programa. Os informes elaborados nestes centros valoran moi positivamente estes proxectos xa que permitiron conseguir que todo o alumnado adquirise a competencia nas dúas linguas oficiais, fose cal fose a lingua inicial dos rapaces e rapazas. 8. Equipos de Normalización e Dinamización. A) Débense implementar programas de formación en dinamización lingüística para o profesorado interesado. B) Hai que potenciar as coordinacións intercentros. C) Téñense que consolidar as funcións das coordinadoras provinciais dependentes da DXPL. 9. A administración debe realizar campañas efectivas de dignificación da lingua, que comecen polo propio goberno da Xunta. A situación do galego é moi delicada, por iso algunhas accións e declaracións realizadas nos últimos tempos cuestionan o labor de recuperación do galego feito ata o momento. 10. Parécenos inadecuado que a enquisa sexa a base dun decreto novo. Esta consulta, tal e como foi realizada, non pode ter ese peso nunha lexislación educativa. En cambio, débense ter en conta conta os diferentes datos sociolingüísticos existentes tirados de estudos elaborados con rigorosidade (MSG, IGE), así como os diferentes Proxectos Sociolingüísticos de Centro realizados nos últimos anos. http://www.vieiros.com/nova/75020/educacion-promete-contar-cos-equipos-de-normalizacion-no-deseno-do-novo-decreto

O CONTRADECRETAZO. IDIOMA

Mentiras arriscadas 26.06.2009 O argumento de que a maioría do país votou ao PP, esgrimido por Núñez Feijóo para derrogar o decreto do galego, é falso

O argumento continuamente repetido polo presidente Alberto Núñez Fiejóo de que a derrogación do decreto do galego está avalado polas urnas é rotundamente falso. A pesar de contar con maioría absoluta no Parlamento -38 deputados-, o Partido Popular (PP) obtivo menos votos que socialistas e BNG xuntos, responsables como membros do bipartito dese texto que Feijóo se apresurou a desterrar da lexislación a mesma noite dos comicios autonómicos.

Son apenas seis mil votos os que a esquerda lle sacou de vantaxe aos conservadores, suficientes para dicir que o decreto foi confirmado polas urnas. Iso se se utiliza a mesma estratexia dogmática de Feijóo para xustificar a fervenza de medidas que, en menos de dous meses, desenvolveu o seu goberno contra o regulamento da lingua galega. A frela provocou, mesmo, conatos de malestar no seu propio partido, desconcertada a súa facción de maior inspiración galeguista pola premura implacable coa que o conselleiro de Educación, Jesús Vázquez, e a conselleira de Facenda, Marta Fernández, cumpriron nas súas respectivas áreas os mandados expresos do presidente.


40

Aínda que se sumaran aos votos do PP aos de Unión, Progreso y Democracio (UPyD) -formación de postura vehemente en contra dos dereitos positivos das linguas cooficiais-, o resultado final para os conservadores e para o nacionalismo español sería inferior ao que representa a esquerda e o nacionalismo galego, todos eles defensores do status actual. Nese abano ideolóxico, incluiríanse desde Terra Galega á Fronte Popular Galega (FPG) ou Esquerda Unida, de xeito que os conservadores quedarían aínda nunha minoría máis significativa: catorce mil votos de diferenza. O erro estratéxico de Feijóo serviría para comprender o forte rexeitamento que as súas medidas "involucionistas" -tal como as cualificou a oposición- crearon no seo da sociedade galega e que a amezan con amargarlle o principio do curso 2009-2010, sobre todo despois de poñer os directores dos centros nunha posición raiana coa ilegalidade grazas á polémica Consulta Vázquez. E é que Feijóo, co apoio ideolóxico da asociación Galicia Bilingüe de Gloria Lago -encargada tamén de identificar a maioría absoluta do PP no Parlamento cun desexo maioritario dos votantes-, dedicou executivamente os seus primeiros días de goberno a desmantelar a protección legal que se forxara pouco a pouco ao longo da etapa autonómica. Incluso prescindiu de iniciativas impulsadas polo seu propio partido na era Fraga. A dialéctica ao despiste do presidente non só non se corrixe, senón que se mantén, como se a forza de insistir puidese mutarse. Onte mesmo, ao cabo do Consello da Xunta, defendeu a reforma da Lei da Función Pública -que erradica a obriga de facer polo menos un exame na lingua propia do país- porque "recupera o consenso dos 27 anos de autonomía", afirmación que, de novo, volve ser rotundamente falsa: nin socialistas nin BNG apoiaron nunca a política lingüística de Fraga até que o líder histórico do PP lles propuxo impulsar, no ano 2004, o Plan de normalización. Ese texto é o que agora Núñez Feijóo pretende converter en papel mollado, mentres o seu conselleiro de Educación o rebaixa a un "remuíño de ideas" sen ningunha "vinculación legal" e, en certo modo, prescindible. Iso, a pesar de ser aprobado unanimente polas tres forzas parlamentarias, unico momento da historia no que pode falarse de auténtico consenso PROMESA DE JESÚS VÁZQUEZ

Os normalizadores farán tamén o novo decreto A Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística (Cgendl) participará na elaboración do novo decreto que regule o galego no ensino. Esa é a promesa que lles fixo o conselleiro de Educación, Jesús Vázquez, tras unha reunión que mantiveron onte en Compostela, segundo subliñaron onte os membros da coordinadora, aínda que desde o departamento de Educación rexeitaron comentar calquera asunto ou promesa tratados no encontro, ao que asistiu tamén o secretario xeral de Política Lingüística, Anxo Lorenzo.

O colectivo -representado por Valentina Formoso Gosende, do IES Rianxo; Miguel Louzao Outeiro do IES Coroso, de Ribeira e Román Cerqueiro Landín do CPI Aurelio Marcelino Rey García, de Cuntis- presentoulle a Jesús Vázquez un documento con "dez propostas para o consenso para desactivar a polémica" sobre o uso do galego no ensino, que ven con "preocupación e malestar".

Entre estes requirimentos, a Coordinadora enumerou a necesidade de que o marco lexislativo evite a confrontación na comunidade escolar, a imposibilidade de que o alumnado sexa segregado por lingua, a importancia de que a presenza do galego se manteña como mínimo no 50 por cento, e a necesidade de elaborar e actualizar materiais didácticos en galego.

Ademais, solicitáronlle a Vázquez que lle ofreza ó profesorado cursos de reciclaxe e capacitación en lingua galega, que cada centro siga realizando o seu proxecto lingüístico, que garanta que os alumnos de infantil adquiran de forma oral e escrita o coñecemento das dúas linguas e que a administración realice campañas efectivas de dignificación da lingua "que comecen polo propio goberno da Xunta".

O colectivo tamén lle amosou o rexeitamento de que a chamada Consulta Vázquezsexa a base dun decreto novo: "Esta consulta, tal e como foi realizada, non pode ter ese peso nunha lexislación educativa". http://www.galiciahoxe.com/index_2.php?idMenu=86&idNoticia=441865


41

Los bandazos de la lengua

La Xunta de Feijóo es la primera que legisla para desproteger el gallego en medio de constantes vaivenes en su política lingüística DANIEL SALGADO - Santiago - 28/06/2009

La supresión del examen en gallego de las oposiciones a la Administración autonómica ha supuesto la primera medida desprotectora de la lengua propia de Galicia aprobada en el Parlamento. Los votos de los diputados del PP lo hicieron posible. Y a pesar de que Alberto Núñez Feijóo no ha cumplido su promesa electoral de derogar el Decreto do Ensino del bipartito en los cien primeros días de su mandato, sí lo hará para el curso 2010-2011. Los populares han enarbolado la bandera de una pretendida "libertad lingüística", recogida de la asociación viguesa Galicia Bilingüe. Justifican así, entre otras actuaciones, la renuncia a la norma educativa de 2007, redactada a partir de un Plan de Normalización consensuado políticamente hace cinco años y que contó con el acuerdo inicial del Grupo Parlamentario Popular. Pero la política lingüística defendida por el PP está lejos de seguir una línea uniforme. Tampoco coherente. Su única continuidad, hasta el momento, reside en los bandazos, coronados por el fichaje del sociolingüista Anxo Lorenzo, afín al PSdeG y defensor del decreto bipartito, como secretario general de Política Lingüística. En febrero de este año, la plana mayor del ahora partido gubernamental desfilaba con Galicia Bilingüe exigiendo educación separada por idiomas y Feijóo le aseguraba al locutor Federico Jiménez Losantos que la protesta entraba en los planteamientos del PP gallego. Corina Porro incluso hablaba del peligro que, por causa de la gobernanza lingüística de socialistas y nacionalistas, corrían "las libertades individuales". Sin embargo, el 10 de junio y sin previo aviso, la situación ya era distinta. El número tresde los conservadores, Antonio Rodríguez Miranda, proclamaba en O Hórreo: "Nuestro partido no coincide con Galicia Bilingüe". Los cuatro meses transcurridos habían resultado movidos. La campaña electoral del PP tensó la cuerda al máximo. Feijóo clamaba contra "la imposición lingüística", prometía "libertad" y olvidaba su anterior defensa de una enseñanza "50% en gallego, 50% en castellano". "Los niños aprenderán en el idioma que quieran los padres", explicó en entrevista a este diario, "meteré una casilla en el sobre de matrícula para que los padres elijan el idioma de las asignaturas troncales". Y sin renunciar a ese discurso, que también rompió la histórica cautela del PP sobre el gallego, se alzó con la victoria el 1 de marzo. Entonces algunas cosas cambiaron. Galicia Bilingüe no tardó en reaparecer para advertir de su "vigilancia" sobre el nuevo Gobierno. Pero los vigueses habían dejado de ser interlocutor privilegiado y Feijóo iniciaba una huida hacia adelante. Si en su investidura parlamentaria anunciaba que "la finalidad del nuevo decreto será el respeto a los derechos individuales de las familias y los alumnos" y no el cumplimiento de Estatuto y Lei de Normalización, con la llegada de Anxo Lorenzo a la Xunta ofrecía "consenso" a la oposición. "Hay que recuperar la convivencia pacífica entre el gallego y el castellano", dijo, sin mencionar que había sido su partido el primero en apuntarse a la ruptura. Cuando Feijóo se expresó al fin en esos términos, hasta la prudentísima Real Academia Galega ya se había manifestado en público contra la involución en las políticas de normalización. Con Anxo Lorenzo en San Caetano, y la paz firmada con las instituciones galleguistas -Academia y Consello da Cultura-, casi 50.000 personas salieron a la calle en Santiago, convocados por A Mesa en una de las mayores movilizaciones que recuerda Galicia, detrás de la pancarta O galego, a nosa columna vertebral. Desde la Xunta lo intepretaron como "un intento de apropiación de lo que es de todos". Al tiempo, comenzaba a operar el doble discurso: mientras Feijóo abraza el mantra "galleguista" del "bilingüismo cordial", su conselleiro de Educación, de quien ahora depende Política Lingüística, se lanza a cuestionar el Plan de Normalización y la Lei de 1983, aprobados por consenso con Ejecutivos del PP. Pero si algo ha conseguido la deriva de los populares es clamor en su contra. Oposición, sindicatos, los departamentos de filología de las tres universidades, asociaciones de padres de colegios públicos, directores de institutos o equipos de normalización han emitido comunicados contrarios a las medidas lingüísticas adoptadas hasta el momento por la Xunta. http://www.elpais.com/articulo/Galicia/bandazos/lengua/elpepuespgal/20090628elpgal_8/Tes


42

PROXECTO INICIADO CO BIPARTITO

Educación deixará de apoiar as aulas de Infantil en galego para contornos castelánfalantes Permitirá que os pais poidan seguir escollendo a adhesión dos centros a este programa, mais non concederá as axudas destinadas até o de agora á iniciativa.

Redacción - 20:00 01/07/2009

Algo menos de medio cento de centros, sumando apenas o 1% do total de alumnado no treito da Educación Infantil, estaban no último curso adheridos ao programa de aulas de infantil en galego en contextos casteláns-falantes. Unha iniciativa comezada hai poucos anos e que require, para ser introducida nun centro, un mínimo de nais e pais que soliciten para os seus fillos a inclusión no programa. Diante da viraxe e o debate actual sobre a lingua na comunidade escolar, o Sindicato de Traballadores do Ensino (STEG) pedira da Consellaría de Educación explicacións polo aparente aprazamento da orde que regula a concesión de "subvencións a centros educativos públicos para a introdución de accións que potencien o ensino en lingua galega en infantil". Desde o sindicato cualifican de "desconcertante" a resposta inicial da consellaría xa que, afirman, o departamento do conselleiro Xesús Vázquez, asegurou descoñecer a existencia de tal proxecto. Posteriormente, láianse desde o STEG, a consellaría comunicou que tal programa de subvencións deixaría de aplicarse. Un xesto que, critican os representantes dos mestres, "mostra un claro retroceso en materia de normalización do galego". Este mesmo mércores, o sindicato recibiu comunicación oficial do director xeral de Educación, Formación Profesional e Innovación Educativa, Xosé Luís Mira Lema, garantindo a posibilidade de que os centros que o desexen continúen co programa pero advertindo de que non contarán co apoio das subvencións da consellaría. A maiores, critican desde o STEG que a consellaría non vaia comunicarlle aos centros afectados esta decisión, e quéixanse de que tampouco se realice esforzo en publicitar a existencia deste programa. "Dende o STEG, seguiremos atentos a calquera retroceso en materia lingüística que pretenda levar a diante este goberno lingüicida", conclúen. http://www.vieiros.com/nova/75169/educacion-deixara-de-apoiar-as-aulas-de-infantil-en-galego-para-contornos-castelanfalantes

TRATADO INTERNACIONAL

Sen galescolas nin decreto 03.07.2009 A Mesa acusa á Xunta de incumprir as recomendacións sobre o galego do Consello de Europa "coas súas decisións de atacar a lingua propia"

MARÉ . SANTIAGO

A Mesa pola Normalización Lingüística acusou onte a Xunta de "incumprir" as recomendacións sobre o galego no ensino realizadas polo Consello de Europa. Aseguran que o Goberno galego "desafía" os tratados internacionais sobre dereitos lingüísticos "coas súas decisións de atacar a lingua propia".

Acusan o Executivo de Núñez Feijóo de "destruír todo o que o Consello avalía positivamente" como o decreto do galego no ensino e as galescolas -eloxiadas polo comisario de Multilingüismo da Unión


43

Europea, Leonard Orban- e de non aplicar as recomendacións feitas pola UE hai seis meses, xa que o número de alumnos que reciben educación en galego nas aulas "segue sendo moi baixo".

O ditame do Consello de Europa foi resultado do control no nivel de aplicación da Carta Europea das Linguas Rexionais ou Minoritarias por parte de España ratificada por unanimidade pno mandato de José María Aznar. Por iso, a Mesa pregúntase se Aznar "será máis galeguista que Feijóo" porque consideran que "está a vulnerar conscientemente este tratado internacional suscrito polo ex presidente español do seu partido". A asociación pídelle á Xunta que "reingrese na legalidade" fronte á "crispación" e á "galegofobia" da que, aseguran, "fan gala".


Os equipos de normalización abren dez vías para o consenso Cristina Díaz Pardo 07/07/2009

O conselleiro de Educación, Jesús Vázquez, reuníuse onte con representantes da Coordinadora Galega de Equipos de Normalización Lingüística e comprometeúse a que esta organización participe na elaboración do novo decreto que regulará o uso do galego no ensino e que derrogará o vixente.

Así o asegurou onte a coordinadora logo da xuntanza mantida co conselleiro e co secretario xeral de Política Lingüística, Anxo Lorenzo. Segundo fontes deste organismo, a reunión desenvolveuse “dunha forma distendida” e nela ofreceronselle a Vázquez “dez propostas de consenso para acabar coa polémica do uso do galego no ensino”.

A coordinadora mostrou dende un primer momento “a súa preocupación e malestar ante a polémica que se orixinou nos últimos tempos arredor da lingua galega no ensino”. Segundo lle transmitiron ao responsable autonómico de Educación e Ordenación Universitaria “a polémica que se está a vivir é moi negativa para a convivencia nos centros e, polo tanto, para a educación en xeral e para a lingua galega en particular”. Entre esta decena de requerimentos, a Coordinadora de Equipos de Normalización enumerou a necesidade de que o marco lexislativo evite a confrontación na comunidade escolar, a imposibilidade de que o alumnado sexa segregado por razóns de lingua e que a presenza do galego se manteña, como mínimo no ensino, cunha representación do 50%, pretensión que parece lonxana nun momento no que o Executivo galego pula por un sistema de educación trilingüe.

Segundo indicou Miguel Louzao, un dos representantes dos equipos de normalización, “estariamos dispostos a participar na elaboración do novo decreto sempre que se garanta a competencia do alumnado tanto en galego como en castelán”.

Igualmente, os representantes da Coordinadora Galega de Equipos de Normalización trasladaron ao conselleiro “a necesidade de elaborar e actualizar os materiais didácticos en lingua galega”.

Por suposto, a polémica enquisa da consellería aos pais tamén estivo presente na reunión. O punto final do decálogo ofrecido ao Executivo galego sinala que “parece inadecuado que a enquisa sexa a base dun decreto novo. Esta consulta, tal e como foi realizada, non pode ter ese peso nunha lexislación educativa. Si débense ter en conta os diferentes datos sociolingüísticos existentes tirados de estudos elaborados con rigurosidade, así como os Proxectos Sociolingüísticos de Centro realizados nos últimos anos”. http://www.xornal.com/artigo/2009/06/26/polItica/equipos-normalizacion-abren-dez-vias-consenso/2009062523361017431.html


44

Entrevista

Anxo Lorenzo, secretario xeral de Política Lingüística: ''A lingua é un tema de fondo que afecta á convivencia'' 12/07/2009 - Antonio Soto. AGN

O secretario xeral de Política Lingüística, Anxo Lorenzo Suárez, confía na capacidade de negociación do Goberno autonómico para resolver con éxito a polémica suscitada ao redor do novo decreto de galego, unha normativa aínda inexistente pero que intúe correcta e coherente. Ás organizacións políticas e sociais coas que se espera chegar ao consenso pídelles que deixen a un lado posibles maximalismos. Se non hai atrancos, cre que a norma estará lista ao remate do presente ano.

Pregunta: Pesou moito o novo decreto de galego cando decidiu aceptar a Secretaría Xeral? Resposta: O que marcou que aceptase o cargo está máis ben relacionado co feito de que había unha situación de enorme conflitividade, con posicións moi enfrontadas, entre elas estaba a cuestión da regulación do modelo lingüístico do ensino. Cando se me propón, para min é importante pensar en que eu podo achegar algún tipo de coñecemento e algún tipo de experiencia para fraguar o máximo consenso posible en todas as decisións que se tomen desde Política Lingüística, decreto incluído, claro. P: Coa futura norma redactada, hai que chegar a un consenso que non parece, en principio, doado... R: Non sei se vai ser fácil ou non, pero penso que podemos propoñer un decreto en que a maior parte da sociedade se sinta cómoda e sinta que é un decreto interesante para consolidar o coñecemento das dúas linguas oficiais, para avanzar nun marco de ensino plurilingüe, co coñecemento dunha terceira e dunha cuarta lingua. Que sintan que unha norma tamén pode ter unha certa flexibilidade e que iso posibilite que todo o mundo se sinta identificado con ela. Decreto correcto e coherente P: O Goberno está convencido de que haberá acordo sobre o decreto... R: Antes de empezar a redactalo imos coñecer a opinión das familias expresada na consulta rematada o mes pasado. Teremos en conta as opinións das diferentes partes do proceso educativo coas que nos estivemos entrevistando. Por outra banda, está o que di a Lei de Normalización Lingüística, que imos cumprir. Ademais, o decreto debe ser correcto e coherente. Con todo iso construiremos unha proposta que vai ser o documento que poñamos nas mans das forzas políticas para negociar e tentar acadar o máximo consenso posible. P: A unamimidade será difícil? R: Insisto en que non sei se vai ser fácil ou difícil, no que confío é na vontade que ten este Goberno de chegar a acordos. Vaise negociar, tentar chegar ao máximo consenso posible. Polo tanto, por parte do Executivo galego non vai haber ninguna dúbida sobre ese interese por consensualo e negocialo. Pola banda do resto de organizacións sociais, políticas e demais nós confiamos que tamén se dea ese interese por negociar, por tentar chegar a acordos e abandonar certas posturas que, se cadra, hoxe parecen maximalistas. Un tema transversal P: Pero se o apoio non é o desexado, o problema pode manterse ao longo da lexislatura... R: Creo que a sociedade galega non entendería que non fosemos quen de poñernos de acordo nun tema tan crucial como é o da lingua. A lingua e o modelo educativo non é facer unha estrada por aquí ou por alá. Aí podemos discrepar. É un tema de fondo, que afecta á convivencia, a moitísimos aspectos da nosa historia e un tema transversal. E, xa digo, que a sociedade non entendería que non fosemos capaces de poñernos de acordo nun marco mínimo de regulación das linguas no sistema educativo. P: Cre, como se chegou a dicir desde a Xunta, que as normas quedan desfasadas e que se hai que tocarlle á Lei ou ao Plan de Normalización farase? Estase pensando niso?


45

R: Non. Resposta rápida, non. P: Son bases sólidas coas que haberá que seguir traballando... R: A base sólida é a Lei de Normalización Lingüística porque é unha lei, e as normas hai que cumprilas. O plan segue sendo un documento valioso como punto de encontro. Agora ben, o plan xeral contén un conxunto de medidas e de obxectivos. Nese sentido, hai elementos que poden ser indiscutibles, mentres que hai outros que poden necesitar unha certa negociación e consenso e outros nos que eu vexo que, se cadra, é mellor deixalos para máis adiante. Unha data límite P: Para cando estará listo o decreto? R: Despois do verán empezaremos as negociacións e contamos telo listo antes do Nadal. Iso foi o que se anunciou. P: Negociado e aprobado? R: Exactamente, antes de que chegue a fin de ano. P: Galicia Bilingüe pide que Educación se dea présa para saber se quen o desexe pode comprar os novos libros de texto en castelán... R: O decreto 124/2007 está en vigor, mentres non fagamos o novo que o derrogue. Marxe orzamentaria P: Ou sexa, que non vai haber cambios nese sentido no novo curso. R: O decreto está en vigor e non está prevista ningunha norma que cambie ou restrinxa o que di o decreto 124 nese tema. P: A crise trouxo recortes tamén ao seu departamento ou poderá desenvolver o programa previsto? R: Neste escenario económico, a austeridade hóuboa e vai seguir habéndoa para a maior parte das administracións públicas. Tentaremos conseguir os máximos recursos posibles e faremos o que poidamos. Pero creo que hai marxe orzamentaria e de xestión para poder facer moitos proxectos. P: Cal é o orzamento do que dispón o seu departamento para este exercicio? R: Neste ano, cos recortes, dispoñemos de 19 millóns de euros.

http://elprogreso.galiciae.com/nova/35252.html

O CONTRADECRETAZO

Peor que en África 18.07.2009 A un mes de realizarse a "Consulta Vázquez" sobre o galego no ensino, a Consellería de Educación anuncia que aínda lle vai levar bastante tempo escrutar todas as enquisas

MARÉ . SANTIAGO

Mañá cúmprense un mes da fin do referendo desenvolvido pola Consellería de Educación para coñecer en que lingua queren os pais que reciban a educación os alunnos. E a pesar das catro semanas transcorridas, o departamento de Jesús Vázquez infomou estes días que o proceso de escrutinio das enquisas se prolongará aínda "bastante tempo".

Se ben rexeitan especificar o número de persoas encargadas de realizar o escrutinio, asegúrase desde a consellería que "traballan cinco días á semana sen descanso" e xustifican o atraso polo "complicado que resulta abrir os sobres". Algúns destes sobres, puntualizan, "están pegados con lotite e, mesmo, grampados" porque houbo pais -engaden- "que quixeron manter a súa identidade estritamente oculta".


46

Educación asegura que xa poderían facerse públicos algúns datos, pero que serían "demasiado parciais" e pouco fiables para o conxunto, xa que pertencen soamente a certas comarcas.

O certo é que o polémico referendo -que abriu unha drástica división no país- vai camiño de converterse nun dos máis prolixos e longos na historia da democracia mundial. A espera para coñecer os resultados vaise prolongar máis que o longo mes de tirapuxas e xuízos na primeira elección de George W. Bush como presidente dos Estados Unidos fronte a Al Gore, no ano 2000, símbolo por excelencia dos buracos inatuables de certas eleccións na democracia. Nin na India, onde existen 600 millóns de electores, se tarda tanto en obter uns resultados e o caso daConsulta Vázquez só tería parangón, pola súa dilatada duración, en certas situacións excepcionais en África, como é Zimbabue. O atraso está a provocar, ademais, que comecen a inzar as sospeitas, sobre todo tendo en conta a premura coa que foi realizada a consulta, destinada -segundo Xesús Vázquez- para servir como base ao futuro Decreto do galego, co que a consellería pretende rebaixar a presenza deste idioma no ensino.Onte mesmo, o portavoz de Educación do Grupo Parlamentario Socialista, Guillermo Meijón, interpretou ese atraso como unha evidencia que o presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo, está preparando "unha gran fraude electoral".

A través dun comunicado no que criticou o proceso de elaboración da enquisa por ser "frívolo, falaz, dunha viabilidade técnica máis que cuestionable e impropio dun Goberno serio", Meijón agoirou que a "fraude electoral" que, ó seu xuízo, pensa o máximo mandatario galego suporá "o ataque definitivo contra o galego".

Ademais, o socialista reprobou que a enquisa constitúe "un intento inescusable de manipulación da vontade dos galegos" e que se enmarca en "o desmantelamento programado do ensino público" posto en marcha polo Partido Popular desde a Xunta.

Segundo Meijón, neste "desmantelamento" tamén se inclúen a "nefasta decisión" de suprimir a gratuidade dos libros de texto, a redución de aulas e persoais de profesores e o agrupamento de alumnos. "Para o único que hai diñeiro é para o ensino concertado", censurou, á vez que incidiu en que "non hai que facer unha enquisa para saber que intereses defende o PP". Para rematar, lamentou o "preocupante desinterese" que mostra o PP pola escola pública e prognosticou que a deixará cun gran dano feito". "Pasará a ser a perla da coroa a ser a cincenta do sistema público galego", concluíu o deputado socialista.

PERSPECTIVAS

Non parece sensato que unha cuestión tan delicada, e que armou tanta polémica, como a "Consulta Vázquez" se estea retrasando tanto nos seus resultados. A actitude non fai máis que aumentar a polémica.



47

Educación nega a contratación dunha empresa para o reconto O departamento de Jesús Vázquez explicará o método do escrutinio cando faga públicos os resultados da consulta Cristina Díaz Pardo 25/07/2009

A Consellería de Educación negou onte a contratación dunha empresa valenciana que, segundo afirman desde a Mesa da Normalización Lingüística, sería a encargada de levar a cabo o escrutinio das consultas aos pais sobre o idioma. Nunha entrevista concedida esta semana a Xornal de Galicia, o presidente desta asociación a prol do galego, Carlos Callón, asegurou que “á ultima hora a Xunta contratou os servizos dunha empresa de Valencia para levar a cabo o reconto dos datos da enquisa”. Fontes da Consellería de Educación aseguraron a este periódico que as aseveracións da Mesa Pola Normalización Lingüística eran “falsas” se ben, as mesmas fontes non puideron explicar cal é a metodoloxía a seguir no tratamento das enquisas e na obtención de resultados.

“A consellería conta con persoal que se dedica ao estudio das enquisas”, apuntaron desde o departamento de Educación. “Cara ao final do proceso darase a coñecer non só os datos de participación senón o método seguido”, informaron.

Con todo, o mutismo do departamento do ramo sobre o escrutunio das consultas aos pais é total. Unhas das críticas que se facía dende a Mesa Pola Normalización amparábase no feito de que “non existía a figura dun notario que dese fe da legalidade do proceso de reconto dos inquéritos”. Preguntados pola acusación, dende o departamento que dirixe Jesús Vázquez declinouse contestar se a figura do notario estaba presente no proceso ou non.

Así, mentres continua o reconto da consulta aos pais, da que se extraerán uns resultados que serán a base do novo decreto do galego no ensino, o proceso recibe cada vez máis críticas por parte de sindicatos e grupos políticos. Con todo, a consellería garda silencio sobre o desarrollo do proceso para extraer datos da consulta. A data estimada para que o resultado do inquéritos aos pais se faga público apunta a finais de mes.

En canto ao estudio do galego, o 60% dos examinados nas probas para obter o certificado de galego Celga 4 suspenderon o exame, mentras que se rexistraron un 70% de aprobados nas probras para obter o segundo grao. As probas realizáronse o pasado mes de maio e constitúen un medio de certificación oficial do coñecemento da lingua galega.

http://www.xornal.com/artigo/2009/07/22/politica/educacion-nega-contratacion-dunha-empresa-reconto/2009072122493969633.html

A ENQUISA DA LINGUA NON ACLARA NADA

Pouco máis da metade dos pais opinou, a maior porcentaxe na privada Logo dun gasto de 160 mil euros nunha iniciativa con moitas sombras no camiño, a enquisa só clarexa que os pais queren que se mellore o ensino do inglés.

Isabel G. Couso - 13:10 31/07/2009


48

Nunha comparecencia na que o secretario xeral de Política Lingüística apareceu só, sen a compaña do conselleiro de Educación, Anxo Lorenzo debullou os resultados da enquisa sobre a lingua. De primeiras subliñou a participación, que considerou "dispar". Globalmente este dato elévase até o 58,7% das familias, se ben foi máis elevada nos ciclos de Educación Infantil e Primaria, onde chegou até o 70,1% e ao 75,7% respectivamente. Mentres, foi menor a participación en Educación Secundaria (38,4%) e en Formación Profesional (33,1%). Con todo, Lorenzo aclarou que, porcentualmente, foi moito máis elevada a participación nos centros privados, seguidos dos concertados e finalmente dos públicos.

Unanimidade só para o inglés Cuns resultados que se ofrecen unicamente desglosados por ciclos educativos e non globais, a estatística que ofrece maior garantías e revela a unanimidade dos pais refírese ao inglés. A favor de que se impartan contidos neste idioma amósanse o 91,5% das familias de Infantil, o 75,2% das de Primaria, o 63% de Secundaria e o 63% de Formación Profesional. Cuestionado sobre as posibilidades que este desexo tería para converterse nunha realidade, Lorenzo adiantou a dispoñibilidade do goberno, se ben confirmou que este non pode ser un obxectivo a curto prazo. Entre o bilingüismo e o castelán En Educación Infantil, a meirande parte dos pais prefire que os seus fillos aprenda a ler e escribir en galego e castelán (53,2%). Con todo, suman outro 37% os que optan unicamente polo castelán, mentres que son o 8,7% os que a esta pregunta contestan "só galego". En Primaria, á cuestión de "En que linguas preferiría que o seu fillo cursase as materias troncais?"deixa o seguinte resultado: o 37,6% todas en castelán; o 26,6% prefiren unhas en galego e outras en castelán; o 17% a maioría en castelán; o 12,5% todas en galego; e o 5,8% a maioría en galego. En Secundaria, á mesma pregunta ofrece resultados parellos: o 33,8% optan por todas en castelán; o 23,6% unhas en galego e outras en castelán; o 19,8% todas en galego; o 14,7% a maioría en castelán; e o 7,7% a maioría en galego. Nos ciclos formativos, a maioría dos consultados (un 52%) opta por un emprego das dúas linguas en todas as materias; o 25,1% opta por só galego; o 22,6% só castelán; e un 11% deixaron sen resposta esta cuestión. Modificación do Decreto Sen deixar máis dun cuarto de hora para as preguntas dos xornalistas, Anxo Lorenzo asegurou que as conclusións que se poden tirar desta consulta "non serán vinculantes" e insistiu unha e outra vez en que "isto non foi un referendo, senón unha consulta para pulsar a opinión das familias". Nesta liña, subliñou que o novo decreto sobre o ensino que se elabore será "plural, sen ningún tipo de imposición e reflectirá a diversidade lingüística presente en Galiza". Con todo, non quixo adiantar data ningunha para a súa elaboración e precisou que nada se fará ao respecto en agosto, porque "son malas datas" para cuestións vencelladas co ensino, por mor dos períodos vacacionais. Así, deixou para setembro o inicio do proceso que, dixo, contará con todos os axentes implicados no ensino, aos que tamén se lles fará chegar o resultado da enquisa. Contratación dunha empresa e custe Lorenzo foi especialmente belixerante á hora de falar do custe que tivo este traballo. Confirmou, tal e como xa adiantara a Mesa pola Normalización, a contratación dunha empresa (Obradoiro Socioloxía) para a decodificación dos datos. Esta, á súa vez, subcontratou a outra compañía para alugarlle un lector óptico que permitise acelerar todo o procedemento. O secretario xeral de Política Lingüística asegurou que estas contratacións foron necesarias porque, do contrario, todo o proceso tería unha duración de máis dun ano e así "resolveuse nun mes". Ademais, adiantou as cifras oficiais do custe que tivo a consulta. Segundo explicou, esta cantidade ascendeu finalmente a 160.995 euros, un montante económico que se repartiu entre a impresión da enquisa,


49

a dixitalización dos datos ou a publicidade. Lorenzo recalcou que esta cifra supón 48 céntimos por alumno. Neste sentido acusou "a algunha organización" de dicir "mentiras e estupideces" ao respecto, "que nada teñen que ver coa realidade". Unha enquisa chea de sombras Máis alá de que o secretario xeral asegurase que os datos desta consulta non serán vinculantes, hai que subliñar a premura, tanto na súa elaboración (no comezo das vacacións, cos alumnos preparando exames...) como na súa presentación. A correspondente rolda de prensa convocouse o último día do mes de xullo, un venres, deixando pouco tempo para as posíbeis reaccións dos diferentes axentes sociais implicados no ensino. Ademais do controvertido que foi todo o procedemento que agora nos leva a coñecer este resultado, a información que ofrece atende exactamente ás preguntas realizadas ás familias. Non hai, pola contra, ningún tipo de cruzamento de datos do que puideramos extraer outro tipo de conclusións, como a escolla preferente dos pais en función do rural ou urbano ou dos centros públicos ou privados, por exemplo. Ao respecto, Lorenzo asegurou que "estes son os datos que hai e non se buscarán máis". Anxo Lorenzo xustificou a ausencia do conselleiro de Educación na presentación pública dos resultados asegurando que el é "o máximo responsábel da política lingüística do país" e polo tanto, "representante do goberno". Así, nunha exacta media hora de comparecencia, deixou a porta aberta a que cada quen extraia as súas propias conclusións e adiantou a súa: "a enquisa reafirma o carácter bilingüe da sociedade galega". http://www.vieiros.com/nova/75760/pouco-mais-da-metade-dos-pais-opinou-a-maior-porcentaxe-na-privada

A Coordinadora de Equipos de Normalización critica a enquisa do galego Comezan as reaccións á enquisa do galego. A Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística pon en dúbida a fiabilidade dos resultados do cuestionario da Xunta sobre as linguas no ensino e tamén os sindicatos "ilexítimos" e de "fiabilidade pouco dubidosa" estes datos... Por Galicia Confidencial | Galicia | 31/07/2009

A Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística asegura que o inquérito non reuniu as garantías científicas mínimas e non partiu da igualdade entre ambos idiomas: galego e castelán. Engade que só serve para demostrar a perda de galegofalantes, sobre todo entre os máis novos, o que xustificaría un reforzo do idioma galego no ensino se Galicia non quere perder o bilingüismo que a caracteriza segundo a Consellería. Dende a Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística (CGENDL), formada por equipos dos centros públicos e privados de toda Galicia, reiteramos a primeira análise que fixera ante esta consulta ás familias cando foi presentada publicamente. Como vimos dicindo, ningunha fase desta consulta, desde a súa presentación, pasando pola distribución, ata o sistema de reconto, reuniu as garantías científicas mínimas que require un inquérito deste tipo. 1. non partiu dunha situación de igualdade entre ambos idiomas, galego e castelán, do que o goberno da Xunta denomina bilingüismo. As preguntas realizáronse partindo dunha situación de debilidade social do galego, fan só referencia ás materias troncais (tal e como establece o actual decreto) e non á totalidade


50

das que se imparten e dificilmente poden proporcionar unha información precisa sobre as preferencias das nais e dos pais. Ademais, non se baseou nunha mostra realmente representativa, tanto polo alto grao de abstención, como pola selección dos enquisados ou por non considerar aspectos básicos de calquera análise deste tipo como o contexto sociolingüístico do alumnado. 2. non reuniu as condicións técnicas de fiabilidade esixibles no proceso de distribución, recolla e análise dos resultados. Isto agudizou a imaxe de improvisación e escurantismo que acompañou todo o proceso creando maior confusión na opinión pública. Así mesmo, hai que engadir que a consulta se realizou nun momento de grande polémica e moita desinformación entre unha sociedade na que predominan os prexuízos cara á lingua galega. Todo isto agrávase cando se anuncia que estes resultados serán o punto de partida do proceso de derrogación do Decreto 124/2007 e da elaboración da nova lexislación. Con todo, as respostas si que amosan unha clara tendencia: a perda importante de galegofalantes, sobre todo entre a xente máis nova. Se a Xunta de Galicia quere que Galicia siga sendo bilingüe como ata agora (tal e como afirman) debe, partindo do actual decreto que contempla un 50% de materias en galego, incrementar esta porcentaxe reforzando a aprendizaxe do galego para frear esta tendencia actual. http://www.galiciaconfidencial.com/nova/3578.html

ENCUESTA SOBRE EL IDIOMA

Feijoo destaca que la mayoría de los padres quieren aulas bilingües El presidente de la Xunta reitera que el actual decreto «es un error con el que está en desacuerdo la sociedad gallega, por lo que es necesario reformarlo». Efe 30/7/2009 El presidente de la Xunta, Alberto Núñez Feijoo, ha afirmado que la consulta realizada a los padres sobre el uso del gallego en la educación «prueba que la mayoría quieren aulas bilingües» para sus hijos, para que «conozcan tanto el gallego como el castellano». El titular del Ejecutivo autonómico señala que la consulta también refleja que los padres «son los primeros interesados en la educación de sus hijos», y que, prueba de ello, es que «casi un 60% ha expresado con claridad y en libertad su opinión». Núñez Feijoo consideró que los gallegos «quieren que sus hijos sean libres para escoger la lengua que les parezca oportuna en cada momento», y «que en la escuela se les enseñen al menos las dos lenguas que tiene nuestra comunidad: el gallego y el castellano». El presidente del Gobierno gallego indicó a Efe que esto «ya quedó claro en las elecciones y ahora se refrenda», y reiteró que el actual decreto que regula el uso del gallego en la educación «es un error con el que está en desacuerdo la sociedad gallega, por lo que es necesario reformarlo». Asimismo, apuntó que los gallegos «están muy por encima del debate político» y que, «además de la enseñanza bilingüe, la otra gran necesidad del sistema educativo es el conocimiento de una tercera lengua, el inglés, para abrirle puertas a sus hijos, en lugar de cerrárselas». Núñez Feijoo afirmó que los padres, mediante la consulta, «han reafirmado alto y claro la cortesía, la urbanidad y la cordialidad lingüística que hay en Galicia». «Este es el mensaje que nos han dado y que pondremos sobre papel en el nuevo decreto», concluyó. http://www.lavozdegalicia.es/galicia/2009/07/31/00031249050497317753883.htm


51

Educación no aclara cómo influirá la consulta en el decreto del gallego APA y sindicatos dudan de la fiabilidad de la encuesta por la elevada abstención ANNA FLOTATS - Santiago - 01/08/2009

Fue la promesa estrella de Alberto Núñez Feijóo. Un revulsivo para sindicatos y asociaciones lingüísticas. Y un bálsamo para Galicia Bilingüe. El conselleiro de Educación, Jesús Vázquez, no se cansó de repetir que la encuesta a las familias sobre el idioma en las aulas es "el punto de partida" del nuevo decreto del gallego. Pero ni en el día en que se conocen los resultados, tras un recuento hecho por una empresa privada que ha durado cinco semanas, la consellería explica cómo van a influir esos datos en la elaboración de la norma.

El 21% de los 330.856 padres que fueron preguntados quiere que sus hijos estudie sólo en castellano. Una opción que resulta mayoritaria en Educación Primaria y Secundaria. En Infantil, en cambio, la mayoría pide que se combinen las dos lenguas. Las familias que abogan por una formación únicamente en gallego representan sólo el 7,7% del total y las que pusieron la cruz en la casilla bilingüe alcanzan el 21%.

La participación, que rozó el 60% y que para la consellería es una muestra del "interés de los padres y madres en las decisiones que afectan al sistema educativo", fue mayor en centros privados y concertados, que son minoría en Galicia. La abstención, sin embargo, reina en Educación Secundaria y Formación Profesional. Más de la mitad de las familias que tiene hijos en estas etapas decidió no rellenar el cuestionario. La escasa participación hace dudar a sindicatos y asociaciones de padres -contrarios a la encuesta desde el principio- de la fiabilidad de la consulta. CIG, STEG y UGT tachan los resultados de "ilegítimos" y la confederación de APA de centros públicos cree que los datos "no aportan absolutamente nada".

El secretario general de CIG, Anxo Louzao, añadió que la encuesta "está pensada exclusivamente para justificar la política lingüística de agresión contra el gallego", que se enmarca, señaló, en el "odio que el actual gobierno está demostrando contra lo que nos identifica como gallegos". A Mesa pola Normalización Lingüística se sumó a las críticas y afirmó que los resultados de la consulta son "las cuentas de Pinocho", fruto de una encuesta "fraudulenta y chapucera".

El secretario general de Política Lingüística, Anxo Lorenzo, estuvo ayer solo ante el peligro en la presentación de los resultados. El conselleiro de Educación, Jesús Vázquez, esperaba en algún despacho de San Cateano a que un irritado Lorenzo -tachó de "mentiras y estupideces" las críticas a la consulta- despachara con los medios el asunto más relevante que tiene entre manos el departamento educativo. El mal trago tenía tiempo límite. A las doce menos cinco, Vázquez esperaba al secretario general para guardar un minuto de silencio en recuerdo a las víctimas de ETA.

Lorenzo presentó los datos teniendo en cuenta sólo a los padres que contestaron la consulta y destacó que más de la mitad de las familias prefiere que sus hijos estudien sólo en castellano, un porcentaje similar a los que reclaman un sistema bilingüe. Estos resultados, valoró, "ponen de manifiesto que el actual marco normativo [que obliga a impartir en gallego al menos la mitad de las asignaturas] no se ajusta a las preferencias de la sociedad gallega". Lo mismo piensa Gloria Lago, presidenta de Galicia Bilingüe. "Los datos demuestran que los gallegos no sintonizaban con la política de imposición del bipartito", afirma la portavoz de la asociación, que reclamó esta consulta, a golpe de manifestación, junto a la plana mayor del PP.

El secretario de Política Lingüística reconoció que las familias "no valoran lo suficiente la lengua propia de Galicia" ya que "no la perciben tan útil como el castellano". Para cambiar ese pensamiento, la consellería aboga por crear "un marco de bilingüismo cordial", que no pase "por las fórmulas de imposición y


52

aislamiento" del actual decreto, cuyo antecedente aprobado por unanimidad en el Parlamento -el Plan de Normalización Lingüística- contribuyó a elaborar el propio Lorenzo.

El secretario de Política Lingüística no aclaró cómo se usarán los resultados de la consulta (que costó 160.995 euros, 48 céntimos por alumno) en el decreto que prepara. Repitió que la encuesta "no será vinculante", lo contrario que proclamó Feijóo el pasado 25 de mayo en Barcelona, y se mantuvo fiel a su ambigüedad: "Los datos son una opinión más que incorporaremos a las líneas generales del texto".

http://www.elpais.com/articulo/Galicia/Educacion/aclara/influira/consulta/decreto/gallego/elpepuespgal/20090801elpgal_3/Tes

O CONTRADECRETAZO · · REACCIÓN

"Historia dun despropósito" 01.08.2009 BNG e PSdeG, sindicatos, asociacións de pais e colectivos cidadáns cuestionan a validez dos resultados e opóñense a que sexan utilizados para mudar o marco normativo

MARÉ. SANTIAGO

O secretario xeral de Política Lingüística, Anxo Lorenzo, anunciou onte, ante os resultados da consulta aos pais, o que xa era previsto segundo a promesa electoral do PP, formulada en confluencia co discurso de UPyD, Galicia Bilingüe e medios de comunicación afíns: que se mudará o "marco normativo" que regula o uso do galego no ensino.

Lorenzo, que nun artigo que escribiu no 2002 para o Congreso Mundial de Políticas Lingüísticas de Barcelona afirmou que "a ideoloxía do bilingüismo harmónico supón, na práctica unha negación da planificación como instrumento real e práctico de transformación da realidade lingüística galega", subliñou onte que "o marco normativo non se axusta ás preferencias dos pais, polo que a Consellaría "terá en conta a opinión expresada libremente polas familias para a redacción do novo decreto".

"É necesario revisar os modelos de normalización lingüística asumidos nos últimos 25 anos", engadiu, e recoñeceu que en Primaria e Secundaria "o galego aínda non se percibe tan útil como castelán". Asegurou, contradicindo declaracións realizadas por Alberto Núñez Feijóo hai xa tempo, que a consulta non será "vinculante", -reiterou que non é un "referendo"-, senón que funcionará como un elemento máis a ter en conta nun marco novo que será "plural, sen ningún tipo de imposición e reflectirá a diversidade lingüística presente en Galiza".

O PPdeG considerou, así, a enquisa como "un primeiro paso cara a un novo decreto que enterre os problemas", e amosouse contrariado porque a "oposición" se opoña "a que as políticas educativas da Xunta se consensúen cos pais"-esquecendo as asociacións de pais dos centros públicos que se opoñen á derogación do actual decreto, e as críticas que recibiu a consulta polos seus defectos metodolóxicos-.

O PSdeG considera, pola súa banda, que a "historia do despropósito" que supuxo desde a súa orixe a consulta limitouse na súa resolución a constatar que "se perdeu o tempo para nada" . A portavoz adxunta do grupo parlamentario socialista, Mar Barcón, resaltou que os resultados "non achegan un dato novo" e instou tanto ó conselleiro de Educación, Jesús Vázquez, como ó presidente da Xunta, Núñez Feijóo, a que "dean a cara para explicar as decisións que van adoptar".


53

O BNG cre que a consulta "non apoia" a intención do Goberno galego de derrogar o decreto que actualmente regula o uso do galego no ensino, porque segundo cálculos dos nacionalistas, "só dous de cada dez" familias consultadas desexarían que os seus fillos recibisen educación exclusivamente en castelán. "O actual decreto persegue que os nenos teñan competencias plenas en galego e iso mesmo se reflicte na enquisa" expuxo en rolda de prensa a deputada Carme Adán, polo que considera que a norma "non está en cuestión" por "oito de cada dez" pais, que segundo os nacionalistas din preferir unha educación bilingüe ou só en galego.

Con todo, desde o BNG insisten en que a enquisa carece de "credibilidade" porque non conta co mínimo rigor científico nin metodolóxico" e destacan tamén que un número "importante" de familias, "catro de cada dez", renunciou a participar na consulta. Como pensan fomentar a iamxe de utilidade do galego cando foron os primeiros en facer unha campaña de desprestixio social do galego, cando estableceron que xa non é útil para entrar na función pública? preguntou a deputada Carme Adán. Bieito Lobeira acusou a Xunta de pretender converter o galego nun "idioma inútil" e darlle un status legal de "dialecto".

APAS

Virgilio Gantes: "Non achega absolutamente nada" Boa proba do rexeitamento que a "Consulta Vázquez" provocou nos centros públicos é que o presidente da Confederación de APAs deste tipo de ensino (Confapa), Virgilio Gantes, considerou que os datos da consulta "non achegan absolutamente nada" á hora de elaborar un novo decreto do galego, ante a escasa participación". Gantes criticou que o proceso de consulta foi "pouco serio" e que "non se reflicten" datos que considerou "importantísimos", "como cantas familias contestaron a enquisa", xa que "hai familias que contestaron a tres ou catro en función do número de fillos".

A Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística sinalou as súas "dúbidas" da "fiabilidade dos resultados" ao "non reunir as garantías científicas mínimas" que requiría e realizarse "nun momento de gran polémica e moita desinformación" na que "predominan os prexuízos" caro ao galego. A presidenta de Galicia Bilingüe, Gloria Lago, considera que dos resultados "pódese deducir clarisimamente" que o actual decreto do galego no ensino "non conectaba coa sociedade e había unha inmensa maioría que non estaba de acordo".

MESA

"As contas de Pinocho, sen fiabilidade" A Mesa pola Normalización Lingüística valorou como "contas de Pinocho, sen credibilidade nin fiabilidade" os resultados sobre a "pseudoconsulta" presentados por Anxo Lorenzo. A asociación constata que "o proceso de reconto é dos máis longos de toda a historia da democracia mundial" e pregúntase "como se pode tardar todo este tempo e non seren capaces de presentarnos datos seriamente desagregados". Ademais, a organización cidadá interrógase "cal é o motivo de que só dean o nome da empresa encargada de tratar os datos e non da encargada do reconto propiamente, que sería unha das partes máis delicadas". Insistiu en que "ao non haber observadores externos, non hai ningunha garantía, ningunha, de que todo isto non sexa un enorme calote".

A Mesa mantén, así mesmo, a estimación de que o custo total deste operativo ronda os 400.000 euros. Lembra que, hai dous meses, a Xunta orzamentara publicamente en 198.000 euros a consulta. O secretario xeral da CIG-Ensino, Anxo Louzao considerou "ilexítimos" os resultados da consulta xa que o proceso "está pensado exclusivamente para xustificar unha política lingüística de agresión" contra o galego. O voceiro de FETE-UXT Galicia, Raúl Gómez, lamentou que "a enquisa, con todos os seus defectos, é unha foto da realidade. O castelán está moi ben e o galego está moi mal", aclarou.Por este motivo, considerou que o proceso "ratifica a conveniencia de que siga en vigor o decreto 124/2007", xa que "o galego necesita unha discriminación positiva". Finalmente, STEG alertou de que a consulta aos pais "demostra a necesidade do que xa era obvio: a obriga de medidas de protección e promoción da lingua galega". http://www.galiciahoxe.com/index_2.php?idMenu=86&idNoticia=454077


54

O ensino recea dos resultados e esixe protección para o galego Os sindicatos e A Mesa tildan de “fraude” a consulta e os docentes subliñan a ausencia de “rigor técnico” nos datos David Lombao 05/08/2010 Os colectivos vinculados ao mundo do ensino que, ao longo das pasadas semanas,expresaron publicamente as súas dúbidas en torno á “fiabilidade” da enquisa de Educación e mesmo mostraron o seu temor sobre a posibilidade de que o departamento de Jesús Vázquez “cociñase” os datos finais, reafirmaron onte o seu receo sobre o inquérito. Un dos colectivos máis críticos co proceso, A Mesa pola Normalización Lingüística apuntou onte que, dende o seu punto de vista, “todas as interrogantes” sobre a “transparencia” da consulta “seguen abertas”. A ausencia de “datos desagregados”, así como a tardanza en facer público o escrutinio final leva ao colectivo de defensa da lingua a asegurar que “o que comezou coma un proceso tendencioso contra o galego, con preguntas tramposas, desembocou no escurantismo e na fraude” por parte da Xunta. Ao tempo, o colectivo que dirixe Carlos Callón láiase de que “para atacar o galego e crispar ás familias non exista a austeridade” no Executivo xa que, subliñan, “os gobernantes din que malgastaron 160.000 euros nesta trapallada como se fose algo lóxico”, se ben AMesa mantén que o montante total ascende a 400.000 euros. Tamén a Coordenadora de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística expresou onte reservas sobre a “fiabilidade dos resultados do cuestionario xa que, explican, “non reuniu as mínimas garantías científicas”. Neste sentido, o colectivo de docentes subliña que os cuestionarios distribuídos pola Consellería “non parten dunha situación de igualdade entre ambos idiomas” e, ademais, “fan só referencia ás materias troncais, e non á totalidade” das materias impartidas”. Do mesmo xeito, a Coordenadora salienta que a ausencia de “condicións técnicas de fiabilidade” no proceso “agudizou a imaxe de improvisación e escurantismo” nun contexto no que, explican, “se a Xunta quere que Galicia siga sendo bilingüe como ata agora, debe incrementar” a porcentaxe de 50% de materias en galego recollido no decreto vixente ata o de agora. Esa mesma protección para a lingua propia é a reclamada dende o Sindicato de Traballadores do Ensino de Galiza (STEG). Para este colectivo, a consulta “demostra unha necesidade obvia” de “protección e promoción da lingua” xa que, apuntan, “a maioría das persoas que participaron queren que o noso alumnado teña competencia lingüística en galego”. Paralelamente, o STEG pon en tea de xuízo a “seriedade” do que a central sindical denomina “pseudo-enquisa”, dado o carácter “confuso” das preguntas formuladas ou a distinción de “materias troncais”, cando, explican, esta categoría “non existe en primaria nin en secundaria”. Tamén o sindicato maioritario entre o profesorado da comunidade, a CIG-Ensino, rexeitou a validez do inquérito como base da política lingüística da Xunta nos centros educativos nos vindeiros anos. En opinión do secretario nacional da central, Anxo Louzao, os resultados culminan “un proceso ilexítimo e fraudulento” que, explica, “foi pensado exclusivamente para xustificar unha política de agresión contra o noso idioma”, orientada para “reducir a súa presenza nas aulas”.A xuízo de Louzao, “esta enquisa foi preparada para obter este resultado” nun contexto no que ademais, apunta, “a participación de centros concertados foi aproximadamente dun 90%”. Esta circunstancia fai, dende o punto de vista do sindicato nacionalista, que “as porcentaxes resulten distorsionadas”. “Na práctica –conclúe Louzao– serán os centros concertados os que decidan sobre o idioma no ensino público”. http://www.xornal.com/artigo/2009/08/01/politica/ensino-recea-resultados-esixe-proteccion-galego/2009073123291611166.html


55

E A COORDINADORA CUESTIONA A FIABILIDADE

As APAs subliñan a 'escasa participación' Europa Press. O presidente da Confederación de APAs de centros públicos (Confapa), Virxilio Gantes, considerou que os datos que reflicte a consulta aos pais sobre o idioma nas aulas 'non achegan absolutamente nada' á hora de elaborar un novo decreto do galego, pola a 'escasa participación'. 31.07.2009 En declaracións a Europa Press, Gantes criticou que o proceso de consulta foi "pouco serio" e que non se reflicten" datos que considerou "importantísimos", como "cantas familias contestaron á enquisa", xa que "hai familias que contestaron a tres ou catro en función do número de fillos". "Non sei por que se gastou tanto diñeiro nuns datos que non achegan absolutamente nada", lamentou. Así mesmo, a Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística (EDNL) sinalou, nun comunicado, que existen "dúbidas" da "fiabilidade dos resultados do cuestionario", ao "non reunir as garantías científicas mínimas" que requiría e ao realizarse "nun momento de gran polémica e moita desinformación" entre a sociedade, na que "predominan os prexuízos" cara o galego. http://www.anosaterra.org/nova/32772/as-apas-sublinan-a-escasa-participacion.html

ASEGURA QUE O BORRADOR ESTARÁ PECHADO EN SETEMBRO

Anxo Lorenzo: 'Non se vai impoñer un modelo de decreto' Redacción . Logo de dar a coñecer o resultado da enquisa sobre a lingua no ensino, o secretario xeral de Política Lingüística, Anxo Lorenzo, sinala que a Xunta non lles ofrecerá aos pais unha educación 'á carta' nin un modelo 'segregacionista', aínda que admite que podería implantarse un 'modelo de segregación mixto'. 02.08.2009

Nunha entrevista publicada en La Voz de Galicia, o secretario xeral de Política Lingüística, Anxo Lorenzo, sinala que a enquisa sobre a lingua no ensino non é vinculante, “non podemos ofrecer unha educación á carta”. O responsábel da Xunta recoñece non ve “interesante” que cada familia escolla o seu itinerario. Avoga por que en Galiza non se implante un modelo “segregacionista” porque as linguas “son moi próximas e se reforzan”

Con todo, deixa a porta aberta a un modelo de segregación mixto, “existen determinadas estratexias de aprendizaxe nas que o alumnado estea separado por linguas”. Así, revela que a Xunta estuda todas as opcións “coherentes” desde un punto de vista pedagóxico, e desde o punto de vista da “nosa sociedade social, política e sociolingüística”.

En canto ao cumprimento do decreto que regula o uso e promoción do galego no ensino, Lorenzo fai un chamamento “á responsabilidade dos axentes sociais e políticos” para que non desobedezan nin apelen á “insubmisión”.


56

Consenso Segundo Lorenzo, a Xunta negociará o novo decreto do galego no ensino coas forzas parlamentares, coas forzas sociais e coa comunidade educativa. “Non se vai impoñer un modelo de decreto”, asegura. “Queremos que sexa o decreto de todos, un decreto plural, que recolla esa enorme diversidade que temos”, engade. O responsábel de Política Lingüística considera que deste xeito solucionarase “o debate sobre a lingua galega”. O secretario xeral marca setembro como o mes para comezar a negociar o borrador para que o decreto estea rematado antes de final de ano. http://www.anosaterra.org/nova/32792/anxo-lorenzo-non-se-vai-imponer-un-modelo-de-decreto.html

A segregación por lingua sería en Infantil e Primar ia O programa do PP falaba de “acoller aos alumnos no idioma materno para logo introducilos na outra lingua oficial” Rodri Suárez 14/08/2009 Tras unhas semanas nas que semellaba que a idea estaba desbotada –días que coincidiron coa ritual explosión galeguista do 25 de xullo– a posibilidade de que a Xunta do PP segregue aos alumnos por motivos lingüísticos volve estar enriba da mesa. Logo de que o presidente da Xunta, Núñez Feijóo, deixase esa decisión en mans do conselleiro de Educación, Jesús Vázquez, fontes do departamento confirmaron que esa opción é unha das que se manexan, se ben ao mesmo nivel que outras moitas e sen ser en ningún caso a prioritaria. Pero existe unha fórmula, que está a ser barallada en San Caetano, que ademais permitiría que o PP presumira de cumprir o seu programa electoral sen chegar a ceder completamente ás posicións de Galicia Bilingüe ou grupos similares, pero achegándose bastante. A Xunta estuda implantar unha segregación mixta ou light por razóns de lingua nos centros educativos galegos, reducida só aos primeiros anos e en poucas materias, no tramo de infantil e secundaria. Precisamente, na discutida consulta aos pais foi neses sectores onde máis forza obtiveron as posicións a favor da preponderancia do castelán, postura que non foi maioritaria no cómputo xeral, onde gañou o uso das dúas linguas oficias. Porén, o propio Feijóo destacou os datos procastelán, indicio de que o decreto que substituirá ao do bipartito planea tratamentos distintos segundo as idades escolares, algo que tamén ten suxerido o conselleiro do ramo e incluso o secretario xeral de Política Lingüística, Anxo Lorenzo. Este último, das críticas aos que falaban de imposición do galego ten pasado a posicións nas que abre vías de separación nas aulas. Lorenzo, segundo as súas propias declaracións, amósase en contra da segregación total dos rapaces, pero non nega que o decreto podería impulsar unha separación parcial, por tramos, o que chama un “modelo mixto”. Na mesma liña móvese Feijóo, que dixo estar en contra da división nas escolas pero matizando que só cando esta é “xeneralizada”. O propio programa electoral do PP explica a idea –cualificada de apartheid pola oposición– que agora valora a Xunta: “Garantir que se respecte o dereito dos pais e dos nenos a elixir a súa lingua materna; e garantir que todos os alumnos sexan acollidos no sistema educativo nela, e introducidos progresivamente na outra lingua oficial”. Iso, en forma de clases separadas nos dous primeiros ciclos, é unha das opcións con máis posibilidades das que estuda a Xunta. http://www.xornal.com/artigo/2009/08/11/politica/xunta-estuda-segregacion-light-idioma-infantil-primaria/2009081021351886854.html


57

DATOS DE 9.000 PAIS E NAIS DE CENTROS PÚBLICOS

O 70% das familias de Vigo, molestas coa enquisa M. O . Os pais e nais da Federación Olívica de Asociacións de Nais e Pais de Alumnos (FOANPAS) denuncian as medidas desgaleguizadoras da Consellaría de Educación do PP cunha enquisa interna que representa máis de 9.000 familias de Vigo e a comarca. Un 71 por cento dos pais e nais declaran o seu 'malestar' por mor da consulta da Xunta sobre a lingua. Ademais, consideran que se multiplicou a sensación de conflito lingüístico logo das eleccións. 11.08.2009

Os pais e nais de FOANPAS –federación que representa un total de 65 centros de ensino público da zona de Vigo e unhas 9.000 familias de alumnos matriculados en centros de infantil, primaria e secundaria– subliñan o seu “desencantamento coas medidas que até o de agora” está a tomar a Consellaría de Educación.

FOANPAS critica ademais que a Xunta tomase decisións de gran calado “fóra do tempo de conexión coas familias –principais afectados por todas as normas aprobadas”. Ante a situación, a federación realizou a súa propia enquisa nos últimos días do curso para valorar o estado real e a afectación das normas estabelecidas a consellaría que dirixe Xesús Vázquez. “Ofrecemos a opinión válida e contrastada, de primeira man, das persoas de maior implicación no ámbito dos centros, como son as ANPAS”, apuntan. “Quixemos saber se en algún caso todas as novas sobre as supostas imposicións ou negacións de dereitos os nenos e nenas, realmente existían nos centros, se apareceron unha vez mediatizado o asunto ou unha vez pasadas as eleccións co anuncio da enquisa sobre a lingua”, explica a directiva da federación.

A favor da defensa do galego

Segundo a federación, as perto de 9.000 familias representadas por FOANPAS decláranse “manifestamente a favor” do apoio do galego no eido educativo e amosan as súas dúbidas sobre a necesidade do debate ao redor da lingua no ensino. Así, critican o posicionamento do PP acerca do “suposto malestar lingüístico nos centros educativos”. As ANPAS tamén critican determinadas “asociacións sociais que nada teñen que ver coa educación” e que “non defenden o bilingüismo, senón o monolingüismo –español– á carta”. Os pais e nais de 65 centros vigueses e da contorna critican a enquisa da Xunta sobre a lingua no ensino por ser elaborada “sen os máis mínimos garantes de homologación de seguridade, democrática e científica”. As ANPAS censuran así a “falla de valentía dunha Administración que preferiu enfrontar os pais”.

Que opinan máis de 9.000 familias de Vigo e a súa comarca? Para as ANPAS que forman parte da federación, quen coñece o galego é unha persoa máis preparada e con maior cultura, “e neste caso a cultura propia”. “A persoa culta, e xenerosa nunca nega as culturas, senón que acepta a diversidade e aprende delas... e iso é o que queremos que aprendan os noso fillos e fillas”, explican. “A nivel social, téntase transmitir que agora ou somos demasiado galegos ou con demasiada autonomía, e alguén se viu coa potestade de propor que cantidade é a máxima de sentirse galegos ou non, baixo unha porcentaxe aletoria ou inexistente para poder manexar o seu discurso entre galeguistas ou non, quen é galego de máis ou español de menos”, denuncian os pais e nais.


58

“A día de hoxe os que empregan límites para seren máis ou menos galegos é a actual Xunta do PP e entes afíns, que intentan marcar un límite para medir até onde seguimos sendo galegos e españois”, engaden os pais.

Resultados

1.1.A. Nos meses antes das recentes eleccións ao Parlamento galego, como definiría o ambiente do centro con respecto á convivencia das dúas linguas?

A. Moi boa 36% B. Normal 60% C. Tensa 2,5% 1.1.B. E despois das eleccións... como definiría o ambiente? A. Menos tensa 0% B. Igual 63% C. Máis tensa 36% 1.2. Como valoraría a información obtida sobre as dúbidas dos pais con respecto á enquisa? A. Inexistente 50% B. Escasa 42% C. Suficiente 8% 1.3. Existiu malestar nas familias e resto da comunidade educativa co anuncio da enquisa sobre a lingua, polo momento escollido para facela, repercusións da mesma, etc.? A. Si. 71% B. Non 29%

http://www.anosaterra.org/nova/32974/o-70-das-familias-de-vigo-molestas-coa-enquisa-.html

O CONTRADECRETAZO · · ANÁLISE

Mudanzas de estratexia 12.08.2009 Feijóo usa a "consulta Vázquez" para xustificar a derrogación do Decreto do Galego, unha iniciativa xurdida do Plan de Normalización que o PP impulsou para desenvolver a lexislación anterior

M. DOPICO . SANTIAGO

"Por todo isto, parecen farisaicas as críticas dos que ven nas nosas actuacións un intento de "inmersión" lingüística, co conseguinte afogamento do castelán". Quen afirmou isto non foi ningún "radical" do goberno bipartito, senón o ex presidente da Xunta, Manuel Fraga, en A lingua galega cara ó século XX, un libro publicado no ano 1995 tras a aprobación do decreto 247/1995 sobre o galego no ensino. Daquela eran grupos minoritarios como Asociación Gallega para la Libertad del Idioma (AGLI) os que se opoñían á normalización da lingua propia do país. O actual PPdeG escolleu unirse ao discurso da denuncia da suposta "imposición" do galego, impulsado desde colectivos como Galicia Bilingüe co apoio de organizacións como UPyD e medios de comunicación afíns.

O presidente do Goberno, Alberto Núñez Feijoo tenta xustificar a derrogación do decreto do galego no ensino en vigor: o 124/2007, aprobado polo bipartito, repetindo que "a maioría dos pais non o queren" e que atenta contra o "bilingüismo" e o "consenso lingüístico" roto ao seu ver, tamén supostamente, por BNG e PSdeG.

Unha lectura comparativa dos dous decretos revela, porén, moitas semellanzas entre ambos. Os dous susténtase no Estatuto de autonomía -a cooficialidade do galego e do castelán...- e a Lei de Normalización Lingüística, aprobada por unanimidade de AP, UCD, PSOE, PCG e EG no 1983. Os dous decretos asumen o mandato desta Lei (artigo 14) de garantir que "ó remate dos ciclos en que o ensino do galego é


59

obrigatorio, os alumnos coñezan este, nos seus niveis oral e escrito, en igualdade co castelán". O 124/2007 engade, ademais, obxectivos fixados no Plan de Normalización da Lingua Galega (PNLG), aprobado no 2004 polo BNG, PSdeG e PPdeG.

Ambos decretos establecen que nas áreas e materias que se deben impartir en galego, os alumnos usarán esta lingua nas "manifestacións orais e escrita" e que os materias "estarán escritos", -"normalmente", segundo o decreto 247/1995 e "con carácter xeral", no 124/2007- en galego. O decreto do bipartito -o do 2007- copia o artigo do 247/1995 segundo o cal "nas ensinanzas de rexime xeral" (...) "se asignará globalmente o mesmo número de horas á ensinanza en lingua galega e en lingua castelá. No nivel de Infantil, os dous establecen que o profesorado use nas aulas a lingua materna predominante do alumnado, tendo en conta a lingua do contorno, e procurando que os alumnos adquiran o coñecemento da outra lingua oficial. A diferenza está en que o decreto do 2007 engade que nos ámbitos castelán falantes a utilización do galego "será, como mínimo, igual á da lingua castelá" para fomentar a "adquisición progresiva" do galego.

En Primaria, o decreto do 2007 di que se "impartirán obrigatoriamente en galego" tres materias: matemáticas, coñecemento do medio natural, social e cultural e educación para a cidadanía -que non existía no 1995-. O decreto do 95 mandaba impartir en galego "dúas áreas, cando menos", sendo unha delas "coñecemento do medio". O do 2007 determina, ademais, que se garantirá o cumprimento do establecido no PNLG para esta etapa, que é "garantir que, como mínimo, o alumnado reciba o 50% da súa docencia en galego. Á parte da área de coñecemento do medio natural, social e cultural, fomentarase que se impartan nesta lingua materias troncais, como as matemáticas".

Para o nivel de secundaria, o decreto do 2007 manda impartir en galego cinco materias: ciencias da natureza, ciencias sociais, xeografía e historia, matemáticas e educación para a cidadanía; e para as demais materias remite ao PNLG, cuxo texto indica "garantir que, como mínimo, o alumnado reciba o 50% da súa docencia en galego. Dentro das posibilidades de cada centro, tenderase a que entre as materias que se impartan nese idioma figuren as matemáticas e a tecnoloxía". O decreto do 1995 establecía que se impartisen en galego entre tres e catro áreas: xeografía e historia e ciencias da natureza, máis unha ou dúas optativas, segundo o caso.

Para bacharelato, o decreto do 2007 establece o mesmo que o PNLG: que "o alumnado recibirá, polo menos, o cincuenta por cento da súa docencia en galego". O do 1995 mandaba dar en galego tamén máis ou menos a metade das materias: no primeiro curso de bacharelato dúas: filosofía e unha das específicas da modalidade escollida; no segundo curso historia e entre unha e tres materias, segundo a modalidade, máis as optativas ética e filosofía do dereito, introdución ás ciencias políticas socioloxía e historia e xeografía de Galicia. Para o resto das materias, os dous decretos remiten a decisión ao claustro e o consello escolar.

DEBATE

O contexto de desgaleguización que levou ao 124/2007 Deste xeito, compróbase que o decreto do 2007 non se afasta do PNLG. A expresión "cando menos o 50% das materias en galego" foi interpretada polos sectores contrarios á normalización desta lingua como un xeito de xustificar unha presunta, e nunca demostrada con datos científicos, eliminación do castelán do ensino. Molestou tamén o intento de facer do galego a lingua vehicular, así como a súa obrigatoriedade en materias como as matemáticas. O bipartito aprobou este decreto despois de que un informe do Consello Escolar advertise da "desgaleguización" no tránsito da familia á escola, de que expertos como Gabriel Rei Doval constatasen como a escola seguía a actuar como ámbito de castelanización dos nenos galegofalantes, e de que o Consello da Cultura Galega subliñase, nun estudo comparativo dos datos do Mapa Sociolingüístico de Galicia (MSG) da RAG do 1992 e a Enquisa das Condicións de Vida das Familias no Instituto Galego de Estatística do 2003, de que chegara a primeira xeración de galegos para os que o galego non era a lingua maioritaria. En xeral, os estudos advertían do descenso do uso do galego conforme diminuía a idade, -o MSG do 2004 constata que menos do 30% dos galegos de entre 15 e 24 anos falan habitualmente só ou máis en galego"-. Para os sectores que defenden a normalización do galego, esta situación xustifica que se procure unha maior presenza do galego no ensino. Para os contrarios a este proceso, como Galicia Bilingüe, o decreto priva os nenos castelanfalantes do dereito "civil" e individual apara ser educados na súa lingua.


60

ANTECEDENTES

A historia da "obrigatoriedade" da lingua propia no ensino A obrigatoriedade do galego no ensino tampouco é unha novidades do 95. No 79 creou polémica o "decreto do bilingüismo", que estableceu o ensino do galego como lingua obrigatoria en preescolar, EXB e F.P. de primeiro grao, pero na práctica supuxo a sanción de profesores por dar as aulas en galego. Un decreto do 1983 estableceu que en preescolar e no ciclo inicial de educación básica os profesores usarían a lingua materna predominante dos alumnos, procurando que adquirisen o coñecemento da outra lingua oficial. Nos outros niveis, deixou a decisión en man dos Consellos Escolares, arbitrando un equilibrio entre as dúas linguas. Unha orde do 1987 determinou a impartición de Ciencias Sociais en galego nos ciclos medio e superior de EXB, e de dúas materias polo menos no ensino medio, ademais da materia de galego. A Lei de Calidade da Educación do 2002 fixou un 55% da carga escolas nas Comunidades Autónomas na lingua propia. O PP baralla agora a posibilidade de introducir unha segregación parcial por lingua en infantil e primaria. A coordinadora executiva do BNG, Teresa Táboas, considerou "moi grave" que a Xunta formule esta posibilidade. O 70% dos pais e nais da Federación Olívica de Asociacións de Nais e Pais de Alumnos (Foanpas) manifestaron nunha enquisa, segundo publica A Nosa Terra,o seu "malestar" pola "consulta Vázquez". Foanpas denuncia a falta de información que houbo nos pais sobre a consulta e o xeito no que se deteriorou a convivencia nos centros tras as eleccións, ademais de amosar o seu "desencanto" coas medidas de Educación. http://www.galiciahoxe.com/index_2.php?idMenu=86&idNoticia=457307

SEGUNDO POLÍTICA LINGÜÍSTICA

Pais educados en galego melloran a transmisión do idioma Redacción. A subdirectora xeral de Planificación e Dinamización Lingüística, Cristina Rubal, destacou unha 'certa recuperación' do uso do galego en idades comprendidas en 0 e 3 anos, que achacou a que 'os novos pais' recibiron 'formación no ámbito docente' impartida no devandito idioma.

01.09.2009

En declaracións aos medios, Rubal recordou que, pola contra, esta educación en galego non se produciu en "pais de máis idade", a pesar de que se trata dunha "formación moi importante" na etapa escolar para a promoción do idioma. "Son pequenos fitos que imos logrando para o galego", valorou. Así mesmo, considerou que este reponte do galego na etapa infantil debeuse tamén ao "prestixio que está alcanzando en determinados ámbitos sociais" e, ademais, a que se está "ampliando o seu uso en ámbitos laborais e económicos".

Por iso, asegurou que estes "pequenos fitos" en materia lingüística influirán "na elección dos novos pais" respecto ao idioma de comunicación, e en "o seu coñecemento", en alusión á transmisión familiar do galego. Rubal avogou por "liñas prioritarias" para "conseguir que existan recursos de mercado en galego" tras recoñecer que, "evidentemente, hai moitos máis recursos didácticos en castelán". http://www.anosaterra.org/nova/33453/pais-educados-en-galego-melloran-a-transmision-do-idioma.html


61

GALEGO NO ENSINO

O ensino en galego retorna á era Fraga H. Vixande. O resultado da enquisa realizada por Educación e as declaracións oficiais indican que a Xunta redactará un Decreto semellante ao que estivo en vigor até 2007. O 30% das materias serán en galego. 05.09.2009 O bilingüismo está enraizado na sociedade galega, a dicir da Consellaría de Educación. Esa é unha das conclusións da consulta formulada aos pais dos 330.000 menores que cursan algún dos treitos non universitarios do ensino. Non embargantes, segundo a Administración, o actual “marco normativo non se axusta ás preferencias dos pais”, e en consecuencia “a Consellaría terá en conta a opinión expresada libremente polas familias para a redacción do novo decreto”. A norma legal á que se refire Educación substituirá o decreto 124/07 que promulgou o goberno bipartito co apoio inicial dos tres partidos políticos presentes no Parlamento, aínda que posteriormente o PP retirouse do consenso. Esa disposición, de momento en vigor, establecía que o 50% das materias debían impartirse en galego. Tras unha campaña electoral e uns primeiros meses de goberno nos que o Partido Popular fixo bandeira da cuestión do idioma no ensino, coa difusión do resultado da enquisa no último día de xullo, xusto antes de comezar as vacacións, o presidente Alberte Núñez Feixóo e o conselleiro de Educación, Xesús Vázquez, situaron a polémica nun segundo plano. Agora, prepáranse para presentar un borrador de decreto que reeditará a política de normalización no ensino que estivo vixente nos 16 anos da era Fraga. O aceno político de difundir o resultado da consulta aos pais nas vacacións e uns datos interpretábeis e incompletos –non se trata dunha enquisa científica nin extensa como a que deu lugar ao Mapa Sociolingúístico–, implica que o goberno agora prefire non lle dar relevancia á cuestión do idioma. Non se elixirá o idioma Por outra banda, as sucesivas declaracións estivais do presidente da Xunta renunciando xa de forma expresa a establecer un modelo de ensino segregado segundo as preferencias lingüísticas dos pais, permite albiscar un decreto que substitúa o 124/07 que prorrogará o modelo que imperou desde que se promulgou a Lei de Normalización en 1983. Isto implica que continuará vixente a “imposición” dos idiomas que denunciara Núñez Feixóo, aínda que agora se reducirá a porcentaxe das materias en galego desde o 50% ao 30% “porque o actual marco normativo non se axusta ás preferencias dos pais”. A novidade é que ao tempo de reducir as materias de galego no ensino e aumentar as de castelán, por primeira vez as disposicións legais vanse cumprir. Esta vontade de cumprimento tamén se traduce dalgunhas das declaracións do presidente e do secretario xeral de Política Lingüística, Anxo Lorenzo. O recorte das horas de galego acompañado da aplicación efectiva do novo decreto, alén do paradoxo que implica, podería traer aparellada unha auténtica política normalizadora, aínda que neste caso encetada desde a perspectiva do bilingüismo de subordinación –aquel polo que o falante de galego pásase ao castelán cando o seu interlocutor emprega este idioma, xa que é unha lingua que por obriga legal coñecen todos os cidadáns. O presidente da Xunta bautizou este modelo como “bilingüismo cordial”. http://www.anosaterra.org/nova/o-ensino-en-galego-retorna-a-era-fraga-.html


62

IDIOMA

"De baixa intensidade" 16.09.2009 O secretario xeral de Política Lingüística recoñece nun artigo o proceso continuo de substitución do galego polo castelán

O secretario xeral de Política Lingüística, Anxo Lorenzo, recoñece que o proceso de substitución do galego polo castelán en Galicia se acentuou no século XX e continúa até hoxe, sen que as políticas desenvolvidas pola Xunta -analiza até o 2005- lograran atemperar a perda progresiva de galegofalantes e o aumento de cidadáns monolingües en castelán. As opinións de Lorenzo aparecen no seu artigo A situación actual da lingua galega: unha ollada desde a sociolingüística e a política lingüística, publicado no último número na revista dixital Galicia 21. Journal of Contemporary Galician Studies. O actual secretario xeral de Política Lingüística subliña, nun breve percorrido histórico, o impacto que tivo a ditadura de Franco na perda de espazo para o galego. "Foi ese", indica, "un momento crucial para o desenvolvemento do proceso de abandono da lingua galega, porque a ditadura a proscribiu e a fixo socialmente invisible".

Con tinxes de pesimismo respecto da política lingüística dos gobernos de Fraga, asegura que "o obxectivo xeral perseguido foi o que o proceso de promoción do galego non lle afectase á posición do castelán". Recoñece, así mesmo, que se fixo a vista gorda mesmo en "ámbitos legalmente regulados", en alusión ao incumprimento ao número das materias en galego que se estipulaba.

A ambigüidade, salienta, "foi unha das características máis salientables" do proceso. Unha ambigüidade que respondía "ao interese por manter unha certa indefinición que se convertese na base para un posible consenso amplo na sociedade galega. Un segundo obxectivo foi o de que a lingua e a súa revitalización non xerasen conflitos de ningún tipo na sociedade galega".

Deste xeito, o modelo de política lingüística desenvolvido pola Xunta desde 1983 até o 2005 foi "de baixa intensidade", asegura, "artellado arredor de dúas características principais: pouca densidade planificadora e escasa intervención sociolingüística".



63

A CAMPAÑA DUROU DOUS DÍAS

Divulgar a enquisa do galego custou 90.000 euros Europa Press . O conselleiro de Presidencia, Alfonso Rueda, recoñeceu no Parlamento que a Xunta gastou 90.000 euros na realización dunha campaña para informar os pais sobre a enquisa do galego no ensino, que durou dous días, e traduciu o custo 'en menos de medio euro por alumno', a razón das 194.000 familias que participaron na consulta. 23.09.2009 En resposta a unha cuestión parlamentaria formulada polo deputado do PSdeG Xosé Manuel Laxe Tuñas, o titular de Presidencia defendeu a "política de austeridade" da Xunta, pero xustificou a campaña en base ao principio de "transparencia". "Queremos que os pais se enteren e participen", argumentou e recalcou que o investimento acometido é "razoábel, o mínimo posíbel". Fronte a iso, Laxe Tuñas asegurou que o Goberno galego só se axusta ao principio de austeridade "cando lle interesa" e sumou os 90.000 euros investidos en promocionar a enquisa do galego aos "case 200.000 euros" que, segundo dixo, gastou a Xunta nunha segunda campaña informativa sobre o novo modelo de axudas para os libros de texto. "Case 2.000 nenos galegos terían libros gratuítos con eses 300.000 euros", censurou. Na súa réplica, Alfonso Rueda insistiu na "austeridade" do novo Executivo e contrapúxoa coa acción do anterior Goberno bipartito, que tiña "tres organismos para facer enquisas". "Só a Secretaría Xeral de Análise e Proxección custaba máis de 900.000 euros", denunciou o conselleiro. Para rematar, manifestou o seu desexo de que aos socialistas non lles moleste o feito de preguntarlles aos pais sobre temas importantes e reiterou que este tipo de consultas seguirán a facerse para non repetir "erros do pasado". "Vostedes non entenderon que á xente hai que preguntarlle as cousas", sinalou, e concluíu que iso "lles pasou factura nas urnas". http://www.anosaterra.org/nova/34674/divulgar-a-enquisa-do-galego-custou-90000-euros.html

La Xunta obligará a impartir materias en inglés a todos los centros el próximo curso Los alumnos estudiarán en gallego, castellano y lengua inglesa . Alrededor de 300 colegios e institutos gallegos ya ofrecen la posibilidad de aprender alguna asignatura en el idioma extranjero SELINA OTERO | A CORUÑA 20/09/2009

Todos los centros educativos de Galicia impartirán, a partir del próximo año, asignaturas en gallego, castellano e inglés, aunque el porcentaje de cada una de las lenguas en el currículum de cada etapa sea todavía una incógnita. Horas después de la protesta con más eco a favor del gallego en la historia de la comunidad, que congregó en Santiago a más de 50.000 personas en contra de la política del Gobierno autonómico, el departamento de Política Lingüística del equipo de Alberto Núñez Feijóo, lejos de modificar su proyecto de "bilingüismo cordial", se muestra convencido de que la derogación del decreto del gallego será una realidad antes de


64

diciembre "para que ningún colectivo social sienta la lengua como una imposición, sino que utilice los idiomas cooficiales con plena libertad". El Gobierno de Feijóo no tiene pensado desviarse de sus prioridades en materia lingüística: confía en que la sociedad comprenda y reciba con agrado "el modelo de centros trilingües" que el Ejecutivo está diseñando para que pueda implantarse el próximo curso. "Los alumnos deben terminar la educación obligatoria dominando las dos lenguas oficiales de Galicia y, además, deben saber inglés", argumentó ayer el secretario xeral de Política Lingüística, Anxo Lorenzo, quien recordó que ésta es la conclusión que sacó la Administración tras revisar las "encuestas del gallego" cubiertas por los padres. "Las familias quieren que sus hijos aprendan gallego, castellano e inglés", destacó Lorenzo. El decreto aplicado por el bipartito, que establece un mínimo del 50% de las materias en gallego, fue tachado de "impositivo" por el actual Ejecutivo. "No queremos que nada se perciba en términos de imposición. Con el nuevo decreto crearemos un marco que garantice el conocimiento de gallego, castellano e inglés", explicó Lorenzo, quien asegura desconocer, de momento, el peso que tendrá cada uno de los idiomas. En Galicia, más de 300 centros imparten ya en inglés asignaturas como Matemáticas, Coñecemento do Medio o Educación Física. Son las secciones bilingües, un sistema que servirá de base al nuevo modelo trilingüe. http://www.laopinioncoruna.es/sociedad/2009/10/20/xunta-obligara-dar-materias-ingles-centros/328097.html

QUEIXAS DA CGENDL

O recorte de cartos para a lingua na escola paraliza ducias de actividades culturais

A Coordinadora de Equipos de Normalización Lingüística advirte dos proxectos que pon en perigo a redución dun 20% nos orzamentos para 2010.

Redacción - 28/10/2009 Xornais escolares, cursos de alfabetización en novas tecnoloxías e medios audiovisuais, obradoiros de teatro e expresión oral, proxectos de dinamización da lingua no eido local, programas educativos interescolares... Velaí media ducia de exemplos expostos pola Coordinadora Galega de Equipos de Normalización Lingüística (CGENDL) sobre iniciativas que con probabilidade terán que ser suprimidas en moitas escolas do país de aprobárense os orzamentos 2010 co previsto recorte de fondos destinados ao fomento da lingua nos centros de ensino. Á luz das contas presentadas recentemente polo Goberno, a Coordinadora considera que se produce un "recorte drástico" nas partidas destinadas ao fomento do uso da lingua no ensino non universitario. A redución dun 20% nos proxectos de dinamización non só freara actividades deseñadas coa meta de desenvolver a competencia lingüística do alumnado senón que, advirten, "afectará negativamente á proxección pública dos centros escolares e á súa programación extraescolar e cultural". A CGENDL suma a esta queixa aos reproches xa denunciados ao respecto do atraso na convocatoria anual das axudas ao fomento do idioma no ensino, "que ao se adiar ata xaneiro, no canto de setembro, paralizan de fato a actividade dos equipos". E lembran ademais a supresión dos seminarios de formación en dinamización lingüística orientados ao persoal docente, "que estiveron cubrindo nos últimos anos a demanda de formación dos profesionais do ámbito". http://www.vieiros.com/nova/76948/o-recorte-de-cartos-para-a-lingua-na-escola-paraliza-ducias-de-actividades-culturais


65

DENUNCIA DA COORDINADORA DE EQUIPOS DE NORMALIZACIÓN

A programación escolar resentirase da redución do 20% en axudas á lingua Redacción. A Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística (CGENDL) alertou de que as programacións desenvolvidas ao longo do curso por estes departamentos en centros educativos se verán 'fortemente resentidas' no caso de aprobarse o actual proxecto de orzamentos da Xunta para 2010, ante 'a redución dun 20 por cento' que se contempla nas axudas a estes departamentos.

29/10/2009

Nun comunicado, a entidade lamentou que esta situación provocará a "supresión de actividades" desenvolvidas no calendario escolar, como edición de xornais; cursos de alfabetización en novas tecnoloxías e nos medios audiovisuais; talleres de teatro e expresión oral; proxectos de dinamización da lingua no ámbito local; ou programas educativos interescolares.

"Estas iniciativas buscan a mellora das diferentes destrezas lingüísticas do alumnado, e até do profesorado e das familias", incidiu a Coordinadora, polo que a redución "afectará negativamente" a "a competencia lingüística" dos estudantes; a "a proxección pública dos centros escolares e á súa programación extraescolar e cultural".

Finalmente, tras recordar outras medidas da Xunta "igualmente preocupantes" –atraso da convocatoria de axudas ao fomento do idioma no ensino; supresión de seminarios de dinamización lingüística para persoal docente–, explicou que "estas decisións interrompen unha dinámica de apoio" ao galego e "prexudica a formación do alumnado".

http://www.anosaterra.org/nova/a-programacion-escolar-resentirase-da-reducion-do-20-en-axudas-a-lingua.html

"PRETENDEN DESNUTRIR O IDIOMA"

Inquedanza pola redución dos orzamentos para a ling ua galega 29.10.2009 A Mesa recrimínalle a Feijóo que non saiba escoitar e a CGENDL anuncia un desastre en dinamización

MARÉ . SANTIAGO

O significativo recorte nos orzamentos de Política Lingüística por parte do Goberno de Núñez Feijóo segue a provocar o malestar de distintos sectores. Onte mesmo, a Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística (CGENDL) e a Mesa compareceron ante os medios de comuniación para amosar a súa total oposición a unhas medidas que, a xuízo das dúas organizacións, se une á inquietante estratexia do Partido Popular (PP) contra o galego.

O presidente da Mesa, Carlos Callón, celebrou unha roda de prensa na que lle pediu ao presidente galego que "aprenda a escoitar, porque a arrogancia e a prepotencia son pésimas cualidades para un gobernante".

"A oposición cidadá á súa política contra o idioma galego non fai máis que medrar", considerou, ao tempo que anunciou que A Mesa contribuirá a expander por toda Galiza "o espírito do 18 de outubro", en referencia á mobilización histórica e unitaria en defensa do noso idioma.


66

Os orzamentos para a Secretaría Xeral de Política Lingüística son, para Callón, unha mostra da vontade de "desnutrir o idioma" por parte de Feijóo. " Hai descensos especialmente acusados, subliñou, "como a redución á metade das axudas para a edición de libros en galego, un 36% das partidas para recursos de normalización lingüística, un 25% para o fomento do galego desde as asociacións ou un 20% das axudas aos equipos de normalización e dinamización lingüística dos centros de ensino".

Estas contas, engadiu, "son unha fraude: propaganda coa promoción do galego fóra das nosas fronteiras mentres se asfixia o idioma alí onde ten razón de ser." Por iso, Callón denunciou que "para Feijóo, o galego mellor canto máis lonxe, inútil e inoperativo".

"Parece que queren conectar co franquismo latente nunha parte da sociedade, polo que fai moita falta que se manteña e incremente a resposta cívica das persoas con sensibilidade pola cultura, a convivencia e a democracia, con independencia da lingua que falen no seu día a día", concluíu Callón.

Pola súa banda, a CGENDL denunciou "o recorte drástico das partidas destinadas ao fomento do uso da lingua galega no ensino non universitario" e considera que a redución dun 20% nos proxectos de dinamización e normalización lingüística pon en perigo o desenvolvemento de actividades que teñen como obxectivo incrementar "a competencia lingüística do alumnado e valorar o idioma entre a comunidade e afectará negativamente á proxección pública dos centros escolares e á súa programación extraescolar e cultural".


IDIOMA

Anxo Lorenzo pide consenso para botar a andar o nov o decreto 07.11.2009 Para que os nenos usen "as dúas linguas"

O secretario xeral de Política Lingüística, Anxo Lorenzo, falou onte da necesidade de contar co "compromiso de todos os axentes do ámbito educativo" -profesores, Administración, equipos de normalización e dinamización lingüística e familias- para botar a andar con éxito un novo decreto do galego no ensino.

O responsable de Política Lingüística participou nas II Xornadas sobre a Normalización da Lingua e a Cultura no Ámbito da Educación. As vantaxes do plurilingüismo en contextos socioeducativos, que se están a celebrar desde onte na facultade de Ciencias da Educación da Universidade da Coruña.Con este novo marco regulador das linguas no ensino "debemos lograr que os rapaces rematen a escolarización cun dominio efectivo nas dúas linguas oficias", dixo Anxo Lorenzo. Ademais, o secretario xeral falou da "necesidade de apostar por unha competencia plurilingüe que se adapte ás necesidades da sociedade actual", así como de ir dando "pasos acompasados" no desenvolvemento dese novo marco. Na súa intervención, Lorenzo destacou o importante labor dos equipos de normalización e dinamizacióndos centros para o fomento do galego. Así mesmo, incidiu na necesidade de fomentar o uso da lingua galega no ensino ao mesmo tempo que nos outros ámbitos da sociedade.



67

PRIMEIRA ASEMBLEA DA COORDINADORA DE ENDL

O profesorado organízase para coller o temón a prol da lingua

"Sen medo e sen preguiza" e malia o recorte de recursos públicos, a Coordinadora de Equipos de Normalización Lingüística colle azos e prepara un feixe de proxectos.

Redacción - 19:30 09/11/2009

"Había que actuar". Valentina Formoso, elixida a pasada fin de semana como coordinadora xeral do colectivo, recordaba así as motivacións que levaron o pasado marzal a un grupo de docentes a poñer a andar o proxecto que deu lugar a esta Coordinadora Galega de Equipos de Normalización Lingüística (CGENDL). "Os alí presentes eramos conscientes de que xa tiveramos que ter actuado colectivamente antes, mais o caso é que non o fixeramos", lembraba Formoso, "e a situación requiría urxencia, non nos podiamos permitir a nós mesmos ficar parados naquela situación, nin permitir continuar coa inercia anterior". "Non se falaba doutra cousa: parecía que o máis urxente problema que había na sociedade galega era eliminar o Decreto do galego no ensino (...) O debate estaba centrado no ensino, e nós, ensinantes, normalizadores, redactores de proxectos lingüísticos, coñecedores e aplicadores do decreto... non iamos dicir nada?", expuxo a nova portavoz do colectivo no discurso de clausura que pode consultarse na web do colectivo. Traballo a prol da lingua a pé das aulas A CGENDL suma na actualidade arredor de 400 adhesións e, tal e como destaca Miguel L.Outeiro, voceiro para os medios da Coordinadora, reúne non só a representantes dos equipos de normalización lingüística senón tamén un bo feixe de "docentes colaboradores" que lle expresaron ao colectivo a súa vontade de participaren activamente nos proxectos do colectivo. "A CGENDL nace con intención de permanecer no tempo, de xuntar cada día máis apoios e tamén de moitos docentes que queren colaborar connosco, nace para sumar o noso gran de area a prol da lingua galega", expoñen. Entre outros, a asemblea do pasado sábado serviu para sumar oficialmente á causa a profesorado vencellado a centros de ensino privado. O plan de traballo que se fixa a asociación inclúe unha campaña de sensibilización dirixida á comunidade escolar coa que pretenden "combater os prexuízos" ao respecto da lingua e favorecer que o alumnado "sinta fachenda" de falar galego. Ademais, proxectan programas de intercambio entre estudantes ou fomento do galego nas novas tecnoloxías, entre outras actividades que levarán a cabo, láianse, "a pesar dos recortes dos apoios institucionais" http://www.vieiros.com/nova/77140/o-profesorado-organizase-para-coller-o-temon-a-prol-da-lingua


68

O Supremo rexeita que os pais elixan a lingua do ensino O Tribunal Supremo avala a capacidade da Xunta para definir a lingua das aulas e nega a un pai de Vigo a capacidade de decidir qeu o seu fillo estude unicamente en castelán. Xornal.com 21/11/2009

A política de "libre elección" de lingua vehicular no ensino recibe un novo varapalo xudicial. O Tribunal Supremo vén de rexeitar, mediante unha sentenza, a posibilidade de que un pai de Vigo decida que o seu fillo reciba todas as clases en lingua castelá. Segundo o alto tribunal, esa decisión traería consigo unha vulneración da Lei de Normalización Lingüística, así como do Estatuto de Autonomía e da propia Constitución Española.

Esta sentenza xa ten xerado reacción entre os partidos políticos galegos. Mentres que nas filas de PSOE e BNG, a decisión do Supremo vén avalar a política lingüística do bipartito, desbotando o "dereito á ignorancia" dun dos dous idiomas oficiais do país, o PP asegura que a sentenza non contradí medidas como a enquisa aos pais promovida pola Consellería de Educación, ou a promesa de "liberdade lingüística" realizada por Alberto Núñez Feijóo no marco da campaña electoral do 1-M.

Pola contra, os conservadores galegos aseguran que o ditame xudicial concorda coa política lingüística desenvolvida pola Xunta "mentres estivo en mans do PP", ou, o que é o mesmo, avala a Lei de Normalización Lingüística aprobada polo Goberno de Gerardo Fernández Albor, desenvolvida por Manuel Fraga e cuestionada por parte da actual dirección do PPdeG.

http://www.xornal.com/artigo/2009/11/17/politica/supremo-rexeita-pais-elixan-lingua-do-ensino/2009111714233961994.html

El PPdeG rechaza que choque con la consulta a los padres el fallo del Supremo que niega la elección paterna de la lengua La oposición cree que le quita la razón a la Xunta actual y el BNG ve que "desmonta las mentiras" sobre la imposición del gallego 17/11/2009

El portavoz del Grupo Parlamentario del PPdeG, Manuel Ruiz Rivas, rechazó hoy que la sentencia del Tribunal Supremo --que niega el derecho a los padres a elegir la lengua en la que escolarizar a sus hijos-- colisione con la consulta realizada por la Consellería de Educación sobre el idioma en el cual impartir las asignaturas a los niños. En este sentido, argumentó que lo que hace el Supremo es "enjuiciar una ley y, por lo tanto, un derecho", mientras que en la consulta los padres "expresaron una voluntad". "Una contradicción yo diría que no", sentenció en respuesta a si considera que esta sentencia choca con la decisión de la actual Xunta de preguntar a los padres sobre en qué idioma preferían escolarizar a sus hijos y aseguró que el fallo "da la razón a las leyes de normalización lingüísticas" impulsadas por los gobiernos del PP, en relación a la época de Manuel Fraga. Además, Ruiz Rivas consideró que "va en contra" de romper la armonía lingüística, una actitud de la cual culpó al bipartito. "Asumo con agrado la sentencia", aseveró.


69

Quita la razón Por su parte, los grupos que conforman la oposición en la Cámara gallega --PSdeG y BNG-- consideraron que esta sentencia quita la razón a proceder de la Xunta, al confirmar que los padres "no tienen derecho a excluir" una lengua de la enseñanza de sus hijos. "Tendría yo derecho a que mi hijo saliese sin que nadie le diese clases en castellano?, Yo creo que no", reflexionó el portavoz parlamentario del BNG, Carlos Aymerich, quien subrayó que si se lee "bien la sentencia, lo que dice es que los padres no tienen derecho a decidir cuál es la lengua vehicular". Además, su homólogo del PSdeG, Xaquín Fernández Leiceaga, observó que esta sentencia "da la razón" a su partido cuando había defendido esta postura en la anterior legislatura, en el debate de la reforma del Estatuto de Autonomía, puso como ejemplo. Por ello, valoró el fallo del Supremo y recalcó que esa postura constitucional es la base para lograr una realidad "equilibrada, inteligente y compensada" respecto a la lengua. "Plataforma antigallega" Para el nacionalista Bieito Lobeira, que ofreció hoy una rueda de prensa en la Cámara autonómica, este auto "pone por encima de cualquier criterio familiar el derecho a conocer el idioma propio" y "descarta" la postura "antigallega" que le atribuyó al padre que presentó la denuncia. Por ello, Lobeira consideró que este fallo "debe hacer recapacitar" la "estrategia suicida" del actual Gobierno y elevó la sentencia a "una enmienda en la práctica" a la postura de la Xunta actual. En un comunicado, este diputado y su compañera de filas Carme Adán aseguraron que el fallo del Supremo "desmonta las mentiras del PP y de los grupos extremistas a los que apoya, como Galicia Bilingüe, sobre la imposición del gallego" y subrayaron que reafirma "el derecho de los niños a aprender gallego". El fallo del Alto Tribunal desestimó el recurso interpuesto por el padre de un alumno de un centro privado de Vigo en el que exigía que sus clases fuesen íntegramente en castellano. http://www.farodevigo.es/galicia/2009/11/17/ppdeg-rechaza-choque-consulta-padres-fallo-supremo-niega-eleccion-paterna-lengua/387243.html

O galego podería ficar relegado a apenas un terzo das materias Educación deixará en mans dos centros boa parte da aplicación real do novo decreto do ensino DAVID LOMBAO 24/11/2009 Unha mestura do modelo implantado en 1995 polo Goberno de Manuel Fraga con parte das reivindicacións de colectivos contrarios á actual Lei de Normalización Lingüística, coma Galicia Bilingüe. Este podería ser un resumo das liñas mestras que, segundo fontes consultadas porXornal de Galicia, valora a Consellería de Educación para o novo decreto de uso do galego no ensino, que substituirá ao elaborado en 2007 polo bipartito. Despois de que, en consonancia co Plan Xeral de Normalización aprobado en 2004 por PP, PSOEe BNG, a pasada lexislatura quedase establecido que, “como mínimo”, o 50% das materias do ensino non universitario serían impartidas en lingua galega, o departamento que dirixe Jesús Vázquez valora pór en marcha un retroceso que, na práctica, suporía diminuír a presenza da lingua propia nas aulas determinada polo Executivo de Fraga. Atendendo á información á que tivo acceso este diario, o 33% de materias en galego implantado en 2005 é o guieiro para unha consellería que, en calquera caso, non valora a posibilidade de elevar a porcentaxe de materias en lingua galega máis alá do 40% do total.

Así as cousas, galego e castelán compartirían, obrigatoriamente, unha proporción semellante, de en torno a un terzo das áreas de coñecemento impartidas. Unha das principais novidades viría dada, segundo as mesmas fontes, polo terzo restante, que sería reservado para impartir materias en inglés, aínda que


70

deixando unha ampla marxe de manobra aos centros educativos para ampliar o espazo de galego ou castelán. Así as cousas, Educación volvería deixar en mans de cada colexio o cumprimento ou non do Plan Xeral de Normalización, retrotraéndose de novo ao decreto de 1995, previo ao plan, no cal a Administración Fraga estipulaba que, nas materias non afectadas pola obrigatoriedade de utilizar o galego, “empregarase a lingua que se teña establecido no proxecto educativo do centro”.

Con todo, estas semellanzas co modelo de anteriores gobernos do PP combinaranse con certas concesións aos grupos contrarios ás medidas de normalización lingüística. Neste sentido, o Goberno galego estaría a dar por boas as críticas de grupos como Galicia Bilingüe ao uso da lingua propia en áreas “troncais” –unha denominación inexistente nos niveles primarios do ensino–, eliminando a fixación do galego coma lingua de uso normal en materias de tipo científico ou técnico, como é o caso das matemáticas, nas que o bipartito apostou polo galego.

http://www.xornal.com/artigo/2009/11/20/politica/galego-poderia-ficar-relegado-apenas-terzo-das-materias/2009112000161516551.html

O GALEGO NO ENSINO E O SEU FUTURO

O incríbel caso do decreto 124/2007

Valentina Formoso, Henrique Monteagudo, Fran Rei e Xosé Antonio Pardo falan da norma que garante un 50% de materias na lingua do país, a piques de ser derrogada.

Europa Press - 08/12/2009

Valentina Formoso, portavoz da Coordinadora de EDNL A derrogación do decreto do galego no ensino prevista pola actual Xunta e o novo texto que presentará este mes instaurarán unha aprendizaxe de idiomas "de tres ou catro velocidades", no caso de que se elimine a ensinanza do 50% das materias en galego, afirma Formoso. De se deixar á elección de cada centro ou dos pais cal vai ser a lingua en que reciben aulas os seus fillos, afirman desde os Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística, porase trabas á aprendizaxe e a promoción do galego, que non se vai a conseguir sen ese 50% "sobre todo en ámbitos urbanos, onde hai moi pouco contacto coa lingua". "O ensino ten que ser igualitario, ten que ser igual para todos", destacou a súa voceira, que rexeitou a fórmula de que a porcentaxe de materias que se impartan nun idioma ou outro deba variar en función do contexto xeográfico. Neste caso, recordou que en Galiza existen dúas linguas oficiais que, no ámbito de coñecemento, do seu uso e do seu status social, "non se atopan en situación de igualdade", polo que "se non se garante a competencia do alumnado" -en ambas as dúas linguas-- este verase "discriminado". Ao respecto da implantación do inglés como idioma de ensino das aulas, advertiu de que "os centros non están dotados, nin hai aulas ben dotadas de recursos" para lle dar a devandito idioma "unha porcentaxe similar" ao galego ou ao castelán. "Faltan computadores, profesorado nativo, ...", dixo, aínda que salientou que os estudantes galegos, ao coñecer varias linguas, teñen maior facilidade e aptitudes para a aprendizaxe de idiomas ca os doutras zonas do Estado. Henrique Monteagudo, secretario do Consello da Cultura A proposta da Xunta sobre o idioma vai "cara aos tres terzos" -castelán, galego e inglés, equitativamente- sinalou o sociolingüista mais, recordou, que a Xunta terá en conta a "libre elección dos pais" que "legalmente non é moi defendíbel", en alusión a unha sentenza do Tribunal Supremo que nega o dereito dos proxenitores a escoller o idioma da educación dos seus fillos. "No Goberno e no PP hai un debate que non teñen resolto. Hai unha liña que vai cara ao consenso e hai outra que vai cara a unha confrontación, que sectores dentro do partido ven ben", explicou. Monteagudo propuxo que a lexislación camiñe "cara a un modelo flexíbel" que non obrigue os centros a "dar pasos atrás" en materia lingüística, en alusión a aqueles claustros que aplicarán o 50% de materias en galego.


71

Aínda no hipotético caso de admitir as propostas da Xunta -coas que non está de acordo-, Monteagudo estabelecería "unha solución que non cre un problema novo", permitindo a docencia en galego nun 50% a "centros que queiran cumprir o decreto vixente" e, naquelas escolas "onde non se chegou" a esa porcentaxe "porque hai unha resistencia", avogaría por "flexibilizar de cara a un 30% ou 40%" en función da decisión do propio centro. Neste senso, advertiu que o modelo que pretende asumir a Xunta "é mellor" unicamente "desde o punto de vista de -evitar- a conflitividade" e o debate social, xa que a nivel pedagóxico "é malo" ao impedir unha equidade educativa entre centros e entre o alumnado. Fran Rei, vicepresidente da Mesa O grao de cumprimento do decreto vixente representa "unha incógnita", segundo o vicepresidente da Mesa pola Normalización Lingüística, Fran Rei, que indicou que a Consellaría de Educación -tanto no actual Goberno como no anterior- "non proporcionou datos" ao respecto, mentres que un dos puntos que estabelece o decreto 124/2007 "era que se ía a realizar un seguimento ano a ano". "Temos unha queixa no Valedor do Pobo desde novembro de 2008 e aínda estamos a agardar algún tipo de resposta", lamentou Rei logo de aclarar que o propio valedor "se dirixise por carta" á asociación "para comunicar que o trámite se segue a solicitar" á Xunta. Con todo, afirmou que un estudo da Universidade de Vigo elaborado en 2008 alertaba de que no 70% dos centros de ensino da cidade "non se chegaba ao 50%" de materias en galego e, segundo "o día a día" na asociación, a tendencia é que "en ámbitos urbanos se incumpre" o decreto, ademais dalgún caso puntual "en zonas rurais". Así mesmo, mencionou varios casos en centros de Infantil e Primaria de Ferrol "onde non hai libros de texto en galego". Xosé Antonio Pardo, presidente da Federación de Centros Públicos Pola súa banda, o presidente da Federación de Centros Públicos de Galicia, Xosé Antonio Pardo, asegurou que o decreto, naqueles centros que cumpren con ese 50%, aplícase "con toda normalidade" e que este grao de implantación "depende do proxecto curricular" de cada escola. "Estábase respectando na maioría, e nos concertados, creo que tamén", sinalou. http://www.vieiros.com/nova/77521/o-incribel-caso-do-decreto-124-2007

Una nueva plataforma promueve escuelas privadas en gallego 850 personas se unen para impulsar la apertura de centros a partir de 2012 P. OBELLEIRO - A Coruña - 10/12/2009 Ya son 850 los miembros de la Red Popular de Ensino en Galego que se constituyó formalmente el sábado en A Coruña con el objetivo de crear a partir de 2012 una organización que promueva, con financiación y apoyo pedagógico, la apertura de escuelas privadas que enseñen en gallego. La idea nació en mayo pasado, coincidiendo con el Día das Letras Galegas, y fue tomando forma a través de Internet, con una bitácora(limiargalego.blogspot.com) a la que se fueron adhiriendo con rapidez centenares de personas. Ahí está colgado el manifiesto que explica las diez razones de este proyecto, que necesitará de 3.000 socios, con el pago anual de una cuota mínima de 100 euros, para empezar a funcionar dentro dos años y medio. "No pretendemos construir físicamente escuelas sino facilitarle todas las herramientas a todo aquel que quiera crear un centro de enseñanza en gallego, desde apoyo financiero a la validación, con ayuda de pedagogos, de todo proyecto educativo" que tenga a la lengua vernácula por principal idioma, explica Francisco López, impulsor de la iniciativa.


72

De hecho, uno de los primeros pasos de la asociación constituida formalmente -y que desaparecerá cuando en 2012 nazca la organización que desarrollará el proyecto- será poner en práctica ese "proyecto educativo global en gallego" a través de convenios con centros privados ya existentes. Los promotores de esta red darán especial atención a las escuelas infantiles, por considerar discriminatorio que pequeños de familias gallegohablantes pierdan su idioma materno al estar en guarderías en las que sólo se habla castellano. La nueva asociación también pretende facilitar el profesorado para centros de enseñanza, privados y laicos, que apuesten por la enseñanza en gallego "de calidad". "Permite alcanzar las competencias lingüísticas en otros idiomas", no sólo de tronco común, como el portugués o el francés, sino también de cualquier otro, destaca Galiza co galego en su manifiesto. Sus asociados tan sólo pretenden, dice López, hacer valer sus derechos "con independencia de la opción política que gobierne". La red popular por la enseñanza en gallego propugna no sólo pluralismo e "independencia de los poderes públicos", eso sí sin renunciar a optar a cualquier ayuda de las administraciones, sino también un total laicismo, "fuera de toda influencia religiosa". "Respeto, tolerancia y diversidad" son sus principales principios para impulsar y ayudar a cualquier iniciativa que pretenda crear un centro de educación en lengua gallega. http://www.elpais.com/articulo/Galicia/nueva/plataforma/promueve/escuelas/privadas/gallego/elpepuespgal/20091210elpgal_7/Tes

A ‘galiña azul’ substituíu as galescolas para “desideoloxizar as aulas” MIGUEL PARDO / XABIER R. BLANCO 27/12/2009

O Consello de Europa era claro. “É preferible establecer modelos educativos esencialmente en galego para o ensino preescolar, primario e secundario”. Para conseguilo, este mesmo organismo manifestaba o seu “desexo de eloxiar en particular ás autoridades polo proxecto da Rede Galescola”.

No entanto, as galescolas duraron pouco. Xa a principios deste curso, os carteis e símbolos da rede de escolas infantís implantada polo bipartito foron substituídas polos da Galiña Azul, un debuxo deseñado polo finado escritor Carlos Casares e que é agora o sinal de identidade destas garderías.

Pero o cambio foi máis alá. Tal e como aclararon Jesús Vázquez e Beatriz Mato, conselleiros de Educación e Traballo respectivamente, na presentación, “o cambio de imaxe era necesario para desideoloxizar e despolitizar as aulas”. A pretensión da Xunta era dotar dun “cambio de contidos” a nova rede de escolas infantís.

Cambiáronse os contidos, pero baleirar calquera símbolo que aludise á imaxe corporativa deseñada durante o bipartito era o máis importante. Non se fixo nos mandilóns dos rapaces, porque non se quería “despilfarrar os cartos”.

“Serán os nenos os que retomen o protagonismo propio, nuns espazos lonxe da confrontación e do debate”, declarara o conselleiro Jesús Vázquez. As recomendacións de expertos como o Consello de Europa caeron, unha vez máis, en saco roto.

http://www.xornal.com/artigo/2009/12/25/unknown/galina-azul-substituiu-galescolas-desideoloxizar-aulas/2009122523022102444.html


73

b. Anteproxecto do Decreto para o Plurilingüismo

A XUNTA FAI PÚBLICO O BORRADOR DO DECRETO

A cota do galego baixa ao 33% e os pais deciden en que materias se usa

O novo decreto sobre o galego no ensino estabelece que os pais voten en que lingua queren as aulas de Infantil. En Primaria e Secundaria nais e pais elixirán a lingua para cada materia co límite dun terzo para galego, castelán e inglés.

Redacción - 21:50 30/12/2009

Ao Goberno case lle dan as uvas antes de presentar o decreto de linguas para o ensino non universitario. O presidente do Goberno, Alberto Núñez Feijoo, fixo pública a súa proposta perto das oito da tarde. Na tribuna da sala de prensa, á súa dereita, o conselleiro de Educación, Xesús Vázquez. Sentado entre os xornalistas, nun segundo plano, o secretario xeral de Política Lingüística, Anxo Lorenzo. As intencións do executivo xa son públicas. Dende había semanas as filtracións falaban dun modelo de “tres terzos” (galego, castelán e inglés) e así é o modelo que se presentou este mércores. Porén, a principal e substantiva sorpresa foi a participación dos pais na elección do idioma para cada materia. E aí, tanto presidente coma conselleiro fixeron especial fincapé: “Por primeira vez dáselle voz ás familias para que inflúan coa súa opinión”. Pero como e que decidirán os pais? Os pais decidirán en votación cal vai ser o modelo lingüístico do centro escolar. Iso farase no momento de formalizar a matrícula. No Ensino Infantil a consulta será anual mentres que no resto dos niveis a elección terá lugar cada catro anos. - Ensino Infantil (0-5 anos): Os pais decidirán cal será a lingua vehicular nas aulas. - Educación Primaria, Secundaria e Bacharelato: As familias escollerán o idioma das materias na proporción dos terzos. No caso de Primaria, Matemáticas e Sociais non poderán ser as dúas impartidas no mesmo idioma (unha terá que ser obrigatoriamente en galego e outra en castelán). - FP: Cada centro garantirá “a igualdade de competencia nas dúas linguas oficiais” Que pasa cando non hai profesores con competencia suficiente en inglés? En caso de que os centros non poidan ofertar un terzo das materias en inglés, os consellos escolares elixirán as materias dese cupo de xeito proporcional entre galego e castelán. “Pasamos dun modelo monolingüe a un trilingüe” Feijoo levaba estudada a intervención diante dos medios. O presidente fixo fincapé na idea de que fronte a “imposición” o novo decreto pretende levar a “normalidade da rúa” ás aulas. Para el, o decreto logra a cadratura do círculo e pode ser un modelo a moi longo prazo. Segundo Feijoo, a proposta do Goberno ofrece catro “garantías esenciais”: “equilibrio total entre galego e castelán e introdución dunha terceira lingua”; que os alumnos se poidan expresar nas aulas en calquera das dúas linguas oficiais; que os pais teñan capacidade de decisión; mesma competencia entre galego e castelán ao remate de cada etapa. Pola súa parte, Vázquez insistiu en que para elaborar o borrador do decreto tívose moi en conta a consulta que impulsou hai meses Educación. Como novidade adiantou que se establezerán mecanismos para que os pais e nais do alumnado participen nas actividades dos equipos de normalización de cada centro. Tempo de consulta Feijoo reiterou que nas vindeiras horas váiselle remitir o borrador ás forzas políticas con presenza no Parlamento, á Real Academia e ao Consello da Cultura. Segundo el, é hora dun esforzo para evitar situacións de conflito e lograr “un decreto de todos”.

http://www.vieiros.com/nova/77747/a-cota-do-galego-baixa-ao-33-e-os-pais-deciden-en-que-materias-se-usa


74

Un galimatías que diminúe o galego A norma deixa a lingua propia nun terzo, permite aos pais elixir o idioma de Infantil e de varias troncais, e aos centros o resto M. PARDO / C. DÍAZ PARDO 04/01/2010 As claves do novo decreto do galego quedan esbozadas na última frase do documento que onte difundiu a Xunta. “Os equipos de normalización e dinamización lingüística dos centros pasan a denominarse equipos de dinamización da lingua galega”. Desaparece a palabra normalización, que só se atopa nas 13 páxinas do texto para se referir a leis antigas.

Coas novas bases presentadas, Núñez Feijóo cumprirá con boa parte das súas promesas, especialmente as que o comprometían con Galicia Bilingüe, aínda que para logralo opte por un galimatías.

Así, xa en Educación Infantil, serán os pais os que elixan a lingua predominante na aula a través dunha consulta, cada ano, na matrícula. Serán, daquela, os proxenitores os que elixan o idioma na etapa clave para a formación dos rapaces.

Na Educación Primaria, Secundaria e Bacharelato, establécese que un terzo das materias se oferte en galego, outro en castelán e outro en inglés. O enredo chega agora.

En Primaria, das materias troncais Coñecemento do medio e Matemáticas, “unha será en galego e outra en castelán segundo a opinión das familias, que será vinculante”. Logo, cada centro decidirá a lingua na que se imparte o resto das materias, mantendo o equilibrio en terzos para cada idioma. Ábrese a excepción para que as dúas materias anteriores poidan ser en inglés.

Algo semellante ocorre en Secundaria, pero neste caso as familias decidirán en que lingua se imparten Ciencias Sociais e Matemáticas, puidendo ser as dúas en castelán ou as dúas en galego. Mantense o equilibrio en terzos e engádese, outra vez, a excepción do inglés. No Bacharelato, cada centro aprobará unha oferta equilibrada.

No caso de que non haxa profesores para dar as materias en inglés, estas impartiranse en galego ou castelán, pero mantendo o equilibrio, o que impide que o galego chegue nin tan sequera ao 50%.

As familias, e logo cada centro, elixirán cada catro anos a asignación lingüística das materias.

Na formación profesional só se especifica que se debe garantir que o alumnado alcance a competencia lingüística nos dous idiomas.

Agora, haberá que ver como son capaces de articular os centros un decreto que obrigará a cambiar a lingua de tantos libros como materias varíen de idioma e que establecerá diferenzas entre cada escola.

Será difícil tamén que esta norma se adecúe á sentenza do Supremo que impide aos pais escoller a lingua na que estudan os seus fillos.

http://www.xornal.com/artigo/2009/12/30/unknown/galimatias-diminue-galego/2009123023504200729.html


75

Los alumnos podrán hablar, escribir y usar los libros en la lengua que quieran Los estudiantes utilizarán el habla "de su preferencia" independientemente de la asignatura SELINA OTERO - VIGO Los estudiantes podrán hablar, hacer los exámenes y utilizar los libros de texto en el idioma que deseen, independientemente de la lengua estipulada para impartir cada asignatura. Así consta en el borrador del nuevo decreto del gallego hecho público a última hora de ayer por el presidente de la Xunta, Alberto Núñez Feijóo. El texto, pendiente de ser consensuado con la comunidad educativa, la Real Academia Galega y el Consello da Cultura Galega, sólo exige respetar el idioma en las materias lingüísticas (gallego y castellano). En el resto de áreas materias o módulos “podrán utilizar las manifestaciones oral y escrita en la lengua oficial de su preferencia”, según consta en el nuevo decreto y que refleja una de las promesas en materia lingüística que Feijóo lanzó en campaña. La opción de elegir se extenderá a los libros y al material didáctico. “Los libros de texto estarán redactados en la lengua en que se imparta cada materia pero los alumnos podrán utilizar el libro que quieran”, anunció ayer el propio presidente en la presentación del nuevo texto. La clave del decreto es la enseñanza trilingüe. Si no hay profesores de inglés suficientes en el centro para cubrir el 33% de las horas lectivas en lengua extranjera, el Consello Escolar, previa consulta a los padres, repartirá el resto de las asignaturas entre gallego y castellano. Teniendo en cuenta la escasez de docentes de lengua extranjera en el sistema educativo de Galicia, se incrementará el porcentaje de gallego y castellano en cada curso. La Xunta exige a los centros que en el ajuste de asignaturas equipare el peso de las dos lenguas cooficiales. En todo caso, el porcentaje de gallego o castellano será siempre superior al tercio establecido como mínimo en el borrador. Tres tercios Finalmente triunfó la fórmula de los tres tercios, tal y como adelantó FARO la semana pasada. La capacidad plena de los padres para elegir el idioma, otro de los compromisos de Feijóo en periodo electoral, se limita a Infantil. En el resto de etapas educativas los progenitores sólo podrán elegir una pequeña parte de las materias troncales: una asignatura en Primaria (entre Coñecemento do Medio o Matemáticas) y, en Secundaria, dos: Matemáticas y Ciencias Sociais. La Consellería de Educación traslada la responsabilidad a los centros. Serán los Consellos Escolares, donde están representados profesores, alumnos y padres, los que decidan en qué lengua se imparte el resto de asignaturas, despues de “escuchar” la opinión de los padres que será recogida en un cuestionario que se incluirá con el sobre de matrícula. De hecho, en el borrador no se especifica el idioma para el resto de asignaturas. La elección de la lengua por parte de los padres “es parcial, de modo que no se consigue una decisión plena de los progenitores sobre el conjunto de las troncales”, según fuentes de la comunidad educativa. Precisamente el texto recuerda la encuesta realizada a las familias de más de 330.000 alumnos para conocer en qué idioma querían la enseñanza para sus hijos y tener en cuenta los resultados en la nueva norma. En la otra cara, el borrador concede a los centros y sus Consellos Escolares la responsabilidad del reparto de las asignaturas para cumplir el porcentaje de los tres tercios y garantizar el equilibrio entre las lenguas cooficiales, que pierden peso en el sistema educativo si se compara con el 50% fijado en el decreto del Bipartito todavía vigente. En Primaria y Secundaria los Consellos Escolares tendrán que consensuar todo el reparto excepto en dos troncales. En Bachillerato y FP la responsabilidad de los Consellos Escolares será total. http://www.farodevigo.es/galicia/2009/12/31/alumnos-hablaran-escribiran-lengua-quieran/399532.html


76

O DECRETO

Profundo malestar no mundo do ensino

Representantes do sector coinciden en afirmar que o 'trilingüismo' afondará no fracaso escolar e na desprotección do galego.

Redacción - 21:46 30/12/2009 Representantes de sindicatos do ensino e de equipos de normalización lingüística tachan o borrador do decreto da lingua de "erro", de descoñecemento da realidade e de froito dunha medida electoralista que parte dun conflito lingüístico que no existe. O feito de non garantir, cando menos, a metade das materias en galego incumprirá a obriga do Goberno de garantir o coñecemento en igualdade da nosa lingua, que se atopa en situación de inferioridade, segundo as persoas consultadas, que tamén aseguran que o 33% de inglés propugnado pola Xunta poderá levar a aumentar o fracaso escolar. Hai discrepancias, porén, en acoller con maior ou menor cautela a promesa de que se negociará o texto definitivo. Anxo Louzao (CIG-Ensino): Día negro para o noso idioma. O novo borrador non ten precedentes na historia recente do país e é o máis agresivo coa presenza do noso idioma no ensino. É a primeira vez que se lexisla de xeito regresivo, para asestarlle a puñalada ao noso idioma e perseguir o seu exterminio. Non pode haber igualdade se o idioma do país, que está en desvantaxe, non recibe medidas favorecedoras. Só se pode entender que así reduzan a súa presenza a un terzo, deixándolles aos proxenitores unha decisión que lle corresponde a toda a cidadanía a través dos seus representantes. É unha falacia, unha demagoxia e unha mentira absoluta que nos vendan un plurilingüismo cando o noso idioma, que xa non ten a mesma presenza, se reduce, contra o Estatuto e a Lei de Normalización Lingüística. O 25% de fracaso escolar vai saír prexudicado se se imparte un terzo da docencia en inglés. Producirase discriminacións entre os centros segundo usen unha ou outra lingua en determinada materia. Non se pode levar á práctica. Parte dunhas persoas colonizadas que non son capaces de respectar a lingua do país. Temos convocada unha mobilización para o día 21. Non imos participar en falsos consensos e non imos avalar ningún paso atrás para o galego. Ademais, presentouse con nocturnidade, mudando de lugar e en véspera dun día festivo para os medios escritos, dun xeito impresentábel. Pepe Cabido (STEG): É un erro pedagóxico e político. Pedagóxico, porque afondará no fracaso escolar do alumnado en competencia en igualdade que garantía a metade das materias en galego, e mesmo un fracaso escolar en castelán ao reducir o número de horas en favor do inglés. É un erro político obvio porque trata as linguas como se estivesen nunha situación de igualdade e ignora a desigualdade do galego. Para nós, a Xunta incumpre a súa obriga de potenciar a nosa lingua e amosa un descoñecemento total da realidade dos centros. Con respecto á escolla dos pais, pódese inculcar o dereito das crianzas a ter coñecemento da lingua. Sobre o inglés, se todos os estudos din que hai un alto fracaso escolar, como se van obter os contidos mínimos do currículo se se dan nunha lingua estranxeira? Estamos a favor de potenciar as linguas estranxeiras, non só o inglés, pero non a custa do galego nin do currículo. É un erro tentar vender este decreto como "moderno". Tampouco se contempla cal vai ser a lingua de apoio en que se imparta o inglés, que podería deixar o castelán no 66% e o galego no 33. Mobilizarémonos á volta das vacacións. Pode provocar conflito nos centros e insubmisión do profesorado a que se lle impoñan linguas. É un triste día histórico. Xosé Fuentes Fariña (CCOO): Entendemos que parte dun problema ficticio creado polo Goberno nun proceso electoral. Non hai conflito lingüístico. Este decreto satisfai un colectivo extremista como Galicia Bilingüe. Non eramos partidarios de mudar o decreto, nacido do consenso, e do que o PP só se desmarcou no momento das eleccións. Entendemos que a decisión política do Goberno de modificar o decreto só pode vir precedida dun consenso social e político, como prometeu o presidente da Xunta. Pero falar de trilingüismo é unha falacia: non hai profesorado para garantir ese 33%. Estamos dispostos a revisar a situación nos centros bilingües, o problema está nas aulas que non son bilingües. O Goberno ten a obriga de


77

garantir que o alumnado domine as dúas linguas oficiais ao remate do ensino en igualdade de condicións, e hai que ter en conta a posición de inferioridade do galego. Esperemos que se consensúe o novo decreto, polo que non faremos en principio mobilizacións. Pero, se o PP só o fai para calmar ánimos e presentar un documento propio, opoñerémonos. As dúas linguas teñen que estar en situación de igualdade nas materias troncais, e iso non o poden decidir os pais. O galego é patrimonio do pobo e non unha arma política. Valentina Formoso (CGENDL): Nós sempre defendemos que o ensino ten que ser igualitario e non debe haber segregación. Non queda claro se os pais escollen a lingua se se vai producir esa segregación. Ademais, temos dúas linguas oficiais que debe aprender o alumnado, pero as dúas non están en igualdade de condicións. Os estudos demostran que menos do 50% das materias en galego non garante esa igualdade. Por outra banda, defendemos que se aprendan as linguas estranxeiras, pero o inglés non é lingua oficial e non cremos que se aprenda en detrimento do galego. Hai outras formas de mellorar a competencia en linguas estranxeiras. Está demostrado que as comunidades bilingües teñen mellores resultados en inglés: o galego non é problema. Parece un decreto feito dende o descoñecemento da realidade dos centros e parte de decisións políticas e non pedagóxicas. Parécenos irresponsábel que unha decisión que lle compete á Administración se poña nas mans dos pais e dos centros. O decreto parte de falacias. Os pais deben saber que esta é a norma máis regresiva do Estado. De feito, a das Baleares coincide coa que derroga agora o PP. Marcelino Brea (UXT): Tendo en conta que é 30 de decembro, a últimas horas do día, é impresentábel. En período vacacional, case en vésperas de festivo, decidir sobre un tema como a lingua non é de recibo. Albíscase unha xogada a traizón. Espero nos próximos días ter unha lectura sosegada do texto. Hai aínda moita escuridade sobre o tema. Se se pretende chegar a un consenso, é un punto de arranque moi negativo. http://www.vieiros.com/nova/77750/profundo-malestar-no-mundo-do-ensino

O CONTRADECRETAZO POLÉMICO

Plurilingüismo impreciso 31.12.2009 O novo decreto do galego rebaixa a un terzo a cota do galego nas aulas e delega nos pais a responsabilidade de dirimir a repartición dos idiomas nas materias


Decreto do "plurilingüismo". Así definiron tanto o presidente da Xunta de Galicia, Alberto Núñez Feijóo, como o conselleiro de Educación, Jesús Vázquez, as "bases" do polémico texto que derrogará o decreto do bipartito, nunha posta en escena na que estivo ausente Anxo Lorenzo. Un texto con imprecisións e que define unha realidade de trilingüismo no ensino en Galicia, que rebaixa a un terzo a cota do galego no ensino fronte ao decreto do bipartito, no que se establecía un 50% de galego e un 50% de castelán. Un documento que establece que os pais decidirán por votación en que lingua -non se sabe se a materna ou a predominante- se educarán os seus fillos en Infantil e que se artella a través da "teoría dos terzos" -un terzo das materias en galego, un terzo en castelán e outro terzo en inglés- pero que nace cunha eiva -recoñecida polo propio conselleiro de Educación- xa que este último punto non será posible aplicalo.

"Nos centros que non dispoñan de recursos humanos para impartir as materias en inglés, os pais volverán a ser consultados polas súas preferencias, aínda que se manterá un equilibro entre galego e castelán", indicou Vázquez, que fixo fincapé en que "por primeira vez" se incorpora a opinión das familias ao marco lingüístico dos centros. Como xa se filtrou aos medios de comunicación nos últimos días, unha das bases do futuro borrador é que, nas aulas de Infantil, os profesores usarán castelán ou galego, segundo a lingua predominante do alumnado, que se determinará preguntándolles aos pais as súas preferencias na preinscrición.


78

En Educación Primaria, ESO e Bacharelato, establécese que un terzo das horas semanais se oferte en galego e outro terzo en castelán, e prevese que o terzo restante se poida impartir en linguas estranxeiras, neste caso o inglés. Cada catro anos faráselles unha consulta aos pais que orientará a repartición horaria nestas tres etapas. Na Primaria, que ten 25 horas semanais, a opinión maioritaria das familias será vinculante para determinar a lingua vehicular das materias instrumentais -Coñecemento do Medio e Matemáticas- (ata 10 horas semanais), que serán unha en galego e outra en castelán. Na ESO, que conta con 32 horas semanais, as familias decidirán en que lingua oficial se imparten as materias de Ciencias Sociais e Matemáticas, que suman ata sete horas semanais. No resto das materias, será o Consello Escolar quen aprobe unha proposta horaria equilibrada, tendo en conta a opinión das familias. De xeito excepcional, os centros educativos que queiran impartir en lingua estranxeira as materias de Matemáticas ou Coñecemento do medio deberán aprobalo no Consello Escolar, previa consulta ás familias, e solicitalo á Administración Educativa.

En Bacharelato, cada centro educativo aprobará unha oferta equilibrada de materias comúns, de modalidade e optativas para impartir en galego, castelán e lingua estranxeira. Finalmente, en Formación Profesional, nas ensinanzas artísticas e nas deportivas, cada centro educativo garantirá que o desenvolvemento das ensinanzas asegure que o alumnado alcance a competencia lingüística propia do nivel en ambas as dúas linguas oficiais. No caso dos libros de texto, as materias en galego e en castelán estarán redactados na lingua en que se imparta.

No que se refire aos equipos de dinamización da lingua galega introdúcese unha novidade: os pais incorpóranse a estes equipos, para "colaborar" na potenciación do uso do galego nos centros de ensino. Segundo anunciou Feijóo, este texto será entregado aos partidos políticos e será enviado por carta á Real Academia Galega e ó Consello da Cultura Galega, aínda que non precisou se a opinión destas dúas institucións será ou non vinculante.

O "DISCURSO"

Feijóo: "Blindamos o equilibro entre galego e castelán" "A máxima que busca este Decreto plurilingüe é a liberdade a través do coñecemento", dixo Feijóo na presentación do borrador, que chegou a repetir varias veces. O presidente da Xunta asegurou que con este texto "blindamos o equilibrio entre o galego e o castelán e engadimos unha terceira lingua estranxeira". Ao seu ver, a súa proposta garante tanto "a liberdade dos alumnos para empregar a lingua que estimen máis con-veniente nas aulas" como a dos pais "para opinar libremente sobre a educación dos seus fillos". Para o presidente da Xunta, esta proposta de decreto dá resposta a unha demanda social e a unha necesidade educativa. "Traslada a normalidade e cordialidade lingüística das rúas ás aulas e prepara as xeracións futuras para un mundo cada vez máis globalizado", apuntou Feijóo. "Pasamos dun decreto que abría a porta ó monolingüismo a outro que abre a porta ao trilingüismo", engadiu.

Tamén enfatizou que as bases que sustentarán a futura norma salvagardan os dereitos e deberes lingüísticos que recoñecen a Constitución e o Estatuto de Autonomía, ademais de ser consecuentes coa Lei de Normalización Lingüística e coa promoción da lingua galega que fundamenta o Plan de Normalización.

Do mesmo xeito, asegurou que esta proposta respecta as puntualizacións formuladas polo Consello Consultivo ó decreto vixente, así como a vontade maioritaria das familias galegas, manifestada tanto a través das pasadas eleccións autonómicas como da polémica consulta Vázquez. "Se todos somos capaces de comportarnos dun xeito responsable, moderado e independente, estou seguro de que este consenso poderá ser posible", concluíu.

REACCIÓNS

Steg: "É un erro pedagóxico" O Steg cualifica o novo decreto sobre o galego como un "erro pedagóxico e político por que afondará no fracaso escolar do alumnado" ó reducir o número de materias en galego. Ademais, segundo o sindicato, "busca enganar a toda a sociedade pretendendo equiparar a aprendizaxe das linguas vehiculares da sociedade galega". "E un erro político por non contemplar a situación da desigualdade do galego", di.


79

Anpe: "Pola plena competencia" O sindicato Anpe di que "nos esforzaremos por lograr na súa tramitación un verdadeiro compromiso para que se impulse o multiligüismo nas aulas, e que ao final do ensino obrigatorio, o alumnado galego teña plena competencia nas dúas linguas cooficiais e ademais nunha lingua estranxeira". Ao seu ver, "vivimos nunha comunidade bilingüe con dous idiomas oficiais, na que o alumnado debe ter competencias lingüísticas completas", sinala.

CCOO: "Queremos consenso real" O sindicato CC.OO reclamou "negociación e consenso real" antes de aprobar a norma legal que regule o uso do galego no ensino. "Unha vez manifestada a vontade unilateral do PP de suprimir ou decreto vixente", considera que a norma debe pórse "non seu lugar, e ten que vir avalada polo maior consenso social e político posible", sinala. Por iso, afirma que será "extremadamente belixerante" co novo decreto.


O decreto do galego de Feijóo recibe críticas por parte de todos os sectores O PSdeG destaca que “os diferentes posicionamentos dentro do PP fixeron que a Xunta derivase todo nos pais” Cristina Díaz Pardo 04/01/2010 Ninguén está conforme co borrador do novo decreto do galego no ensino que o pasado mércores, día 30, Alberto Núñez Feijóo presentou tras celebrarse o Consello da Xunta. O PP quedou só á hora de dar os parabéns a esta iniciativa que conta con críticas dende a oposición, a comunidade educativa, as plataformas a prol do galego e os grupos contra a normalización lingüística.

Aínda que as datas nas que o Goberno galego presentou o borrador, ás sete e media da tarde e en vésperas dun festivo, non axudaron a que os diversos sectores implicados no ensino desen a coñecer a súa opinión, a valoración negativa parece unánime.

Así, o PSdeG cualifica de “despropósito” a presentación deste borrador que “traslada ás aulas o conflito da lingua xerado por Feijóo”. O portavoz de Educación dos socialistas galegos, Guillermo Meijón Couselo, criticou ademais “a estratexia de nocturnidade, premeditación, aleivosía e opacidade de presentar este borrador de decreto nas festas de fin de ano e en plenas vacacións da comunidade educativa”.

Meijón destacou nun comunicado que “esta nova norma foi elaborada de costas á sociedade galega e, nomeadamente, da comunidade educativa por persoas que poucas ou ningunha vez pisaron as aulas”, o que, sinala “non invita precisamente a albergar grandes esperanzas de cara ao consenso lingüístico”.

Ademais o parlamentario socialista apunta que o texto presentado “reflicte nidiamente a existencia de moi diferentes posicionamentos dentro do Partido Popular, o que ten provocado que o propio presidente, Alberto Núñez Feijóo, prefira levar o debate e o conflito lingüístico a cada aula e centro de Galicia, antes de afrontar as grandes liortas que ocasionaría unha toma de posición clara por parte do conselleiro de Educación”. As liñas básicas deste novo decreto pasan por reducir a presenza do galego no ensino a un terzo, ademais de darlle tanto a pais como a centros potestade para escoller o idioma no ensino. Os proxenitores decidirán o modelo lingüístico do centro escolar, no Ensino Infantil a consulta será cada ano mentres que no resto a escolla terá lugar cada catro. Así semella que, incluso dentro doPartido Popular , non todos vén con bos ollos a proposta do Executivo autonómico. O militante Rafael Cuiña, fillo do finado Xosé Cuiña e


80

colaborador de Xornal de Galicia, manifesta nun dos seus artigos de opinión que augura “un período de gran tensión social entre os diferentes sectores polo esquecemento de que un gran poder comporta unha gran responsabilidade de gobernar tanto aos dispostos a loitar polos seus símbolos máis sagrados, como é o idioma propio desta terra, como para os que o consideran intrascendente, cando non accesorio”. “A obsesión deste Goberno é unha mal entendida liberdade de elección no ensino, tendo que decidir os pais, en troques dos técnicos na materia”, asegura o empresario.

A mostra máis plausible do desagrado da comunidade educativa co novo borrador do decreto do galego no ensino maniféstase na folga no ensino convocada para o día 21 pola plataforma Queremos Galego. Non obstante, tamén os grupos contra a normalización lingüística que chegaron a manifestase en Compostela contra o decreto posto en marcha polo bipartito non semellan nada de acordo co borrador da consellería que dirixe Jesús Vázquez. Así, a presidenta de Galicia Bilingüe, Gloria Lago, fixo unhas declaracións en ES Radio, a emisora de Federico Jiménez Losantos, nas que deixou claro o desagrado. Como vén facendo dende hai tempo, Lago recordoulle ao líder galego os apoios electorais que lle reportou o seu colectivo. “No principio do ano, Feijóo viu que as enquisas dábano por perdedor, e entón viu un filón nuns pais que tiñan un problema e aproveitouse da súa ilusión, o seu traballo, aínda arriscándose físicamente, para chegar ao poder”, declarou. “En que melloramos, haberá unha materia máis en castelán, tanto traballo para isto! É unha tomadura de pelo”, asegurou.

No día de onte, as críticas ao borrador chovíanlle ao PP por todos os lados. Tan só un dos comunicados de prensa que chegaron ás redaccións dos medios galegos defendía a proposta: a dos propios populares galegos.

O portavoz do PPdeG, Antonio Rodríguez Miranda, eloxiou o novo decreto do galego no ensino e considerou que “devolve a sensatez lingüística a Galicia, perdida nos tempos bipartito”. “Feijóo cumpriu escrupulosamente co prometido no seu programa electoral”, sentenciou o deputado conservador. http://www.xornal.com/artigo/2010/01/02/politica/decreto-do-galego-feijoo-recibe-criticas-parte-todos-sectores/2010010200142800567.html

Los equipos de normalización afirman que el decreto agrede al gallego EL PAÍS - Santiago - 03/01/2010 La Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística denunció ayer la "clara discriminación" del gallego en el borrador del nuevo decreto sobre el uso del idioma en el sistema educativo, que atribuye a que resulta de "una decisión política y no pedagógica". La coordinadora hizo un "primer análisis" del texto, del que asegura que "no garantiza la libertad de los padres, no busca el equilibrio entre las dos lenguas oficiales, no formula correctamente la introducción del tercer idioma y no va a conseguir ningún bilingüismo cordial, sino un conflicto en los centros escolares y en la sociedad".

Acusó la coordinadora al Ejecutivo de Alberto Núñez Feijóo de "irresponsabilidad" por trasladar la decisión a las familias, cuando las decisiones sobre el currículum "tiene que tomarlas la Administración". "Ganar unas elecciones no legitima al gobierno para atentar contra nuestro patrimonio. La Administración tiene la obligación de potenciar la lengua propia de Galicia", concluyó.

El presidente de A Mesa pola Normalización Lingüística, Carlos Callón, mientras, anunció que acudirá a la vía de las "denuncias internacionales" para echar abajo el decreto sobre el gallego, que tildó de "galegófobo" e "inaplicable". Callón señaló que es un "decreto contra el gallego" y la "mayor agresión al gallego en toda la etapa democrática".

http://www.elpais.com/articulo/Galicia/equipos/normalizacion/afirman/decreto/agrede/gallego/elpepuespgal/20100103elpgal_4/Tes


81

O novo decreto abre a porta a segregar aos alumnos en Infantil O proxecto lingüístico da Xunta permite encaixar a denominada ‘segregación light’ na porta de entrada ao sistema escolar galego DAVID LOMBAO 06/01/2010

Foi un dos principais cabalos de batalla de colectivos contrarios ás medidas de normalización do galego, como Galicia Bilingüe, e semella que, en parte, chegará a implantarse nas aulas. A segregación dos alumnos en función da lingua elixida polos seus pais para as aulas non se estenderá, tal e como reclama o colectivo que dirixe Gloria Lago, ao conxunto do sistema educativo, pero si será posible no ensino infantil.

Aínda que o propio presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo, desbotou esta posibilidade durante a presentación aos medios do “borrador” do novo decreto de uso das linguas no ensino obrigatorio, a aplicación literal do proxecto deixa a porta aberta a unha opción que, alén das reticencias mostradas por numerosos colectivos pedagóxicos, colisionaría con normas como a Lei de Normalización Lingüística de 1983. Atendendo ao texto que pasou polo Consello da Xunta do pasado día 30, o profesorado de educación infantil “usará na aula a lingua predominante entre o alumnado” e “atenderá de xeito individualizado” aos nenos “que non teñan coñecemento suficiente” desta.

Esta “lingua predominante”, explica o proxecto de decreto, “determinarase preguntándolle a cada familia pola lingua materna do seu fillo ou filla”. É precisamente neste punto onde o departamento dirixido por Jesús Vázquez encaixa a posibilidade da denominada segregación light ou mixta: “Esta consulta –prosegue o texto– farase mediante unha pregunta que as familias contestarán durante o proceso de preinscrición” do novo alumnado.

Así as cousas, o Goberno galego cumpriría o anunciado por Feijóo, dado que non existirán aulas separadas en función da lingua –a “lingua predominante” será a mesma en todo o centro–, pero si é posible, co novo decreto na man, situar aos alumnos recén chegados ao sistema educativo nun centro ou noutro segundo a lingua elixida.

Seguindo tamén o propio texto da nova norma, a separación do alumnado non estará contemplada nos demais niveis educativos –Primaria, Secundaria e Bacharelato–, onde as familias decidirán sobre a lingua de materias en concreto e non sobre o conxunto do ensino.

Non obstante, a concreción desta consulta –que, como a de infantil, tamén se realizará “durante o procedemento de matriculación ou reserva de prazas” é polo momento unha incógnita, xa que “o procedemento para determinar a lingua de impartición das materias –explica o texto– desenvolverase mediante unha orde posterior á aprobación” do propio decreto. Neste escenario, e dado que o Goberno prevé que a nova norma estea xa en vigor no vindeiro curso escolar, todo semella indicar que a forma concreta da consulta se coñecerá cando o proceso de matrícula sexa xa inminente –comezará en pouco máis de dous meses–.

‘SEGREGACIÓN LIGHT’

A implantación da denominada segregación light en infantil responde, en boa medida, ás opcións valoradas por Educación durante o verán cando, tal e como adiantara este diario, a Xuntaapostaba por cumprir as súas propostas de campaña sen ceder completamente ás esixencias de Galicia Bilingüe e grupos afíns.

Xa daquela, o secretario de Política Lingüística, Anxo Lorenzo, desbotaba a segregación total, pero non pechaba a porta a un “modelo mixto”.

http://www.xornal.com/artigo/2010/01/04/politica/novo-decreto-abre-porta-segregar-aos-alumnos-do-ensino-infantil/2010010421311700449.html


82

DEBATE

"Con el 33,33,33 desde Primaria se resentirían las tres lenguas" 08.01.2010 El catedrático José Manuel Vez aboga por asentar los idiomas propios antes de igualarlos con el inglés


Es el equilibrio matemático, pero "pura teoría" si se habla de lenguas. A diferencia de lo que ocurre en los países nórdicos, que adoptaron el inglés como lengua franca ya en la Segunda Guerra Mundial, en España no es una lengua ambiental, así que, aunque no se debe renunciar a dominarlo, su peso en la docencia no puede ser el mismo desde un principio que el de las "vinculares", las de nuestra realidad social, el gallego y el castellano. Esta es la opinión del catedrático de la Universidade de Santiago José Antonio Vez Jeremías, el director del observatorio Atrium Linguarum -especializado en enseñanza, aprendizaje y evaluación de lenguas-, que en medio de un debate por momentos casi pasional aporta una visión académica como experto en plurilingüismo.

Vez se muestra crítico tanto con el peso otorgado por la Xunta a cada lengua en su propuesta de decreto para la enseñanza como con la apuesta por dar voto a los padres de cada centro en su distribución. "Las políticas lingüísticas locales están muy condicionadas por el voto del ciudadano, y este es el caso", lamenta.

Justo lo contrario de lo que debería ser porque, subraya, la opinión sobre educación lingüística tiene que estar fundamentada científicamente, un punto de vista clave que no aportan las familias. "Además, darle ese protagonismo a los padres es restarle autoridad al profesorado, y eso luego no se resuelve con las tarimas. La Administración no puede hacer dejación de responsabilidades y trasladar a los padres y a los centros escolares el problema de la cohesión social a través de las lenguas", añade.

¿Pero cuál es entonces la mejor receta? Unos patrones comunes para todos los centros que eviten "el caos de la administración educativa" y una introducción progresiva de los idiomas foráneos. "No se puede plantear de repente en 1º de Primaria un 33, 33, 33, se resentirían las tres lenguas. La transferencia de unas a otras es vital para el individuo plurilingüe. Primero hay que asentar cognitiva y socialmente bien nuestras dos lenguas vinculares, el gallego y el castellano, y desde ellas transferir a una tercera y a una cuarta, dos vehiculares, como se recoge en la recomendación de la Comisión Europea", argumenta el experto el plurilingüismo.

Progresivamente Esto en porcentajes podría traducirse, recomienda, en un 45%-45% en gallego y español en los dos primeros ciclos de Primaria, y un 10% de inglés, pasando a un 40,40,20 al final de Primaria; un 35,35, 30 en primer ciclo de la ESO, llegando al 33, 33, 33, lo que propone la Xunta desde los 6 años, solo en los últimos cursos de la educación obligatoria, a partir de los 15. "No hay ningún lugar en el mundo en que se comience así. Ni siquiera en Luxemburgo, que tomó la decisión de ser trilingüe", apunta.

La impartición de diversas materias en inglés u otra lengua extranjera es una práctica habitual en toda Europa, pero en la mayoría de los casos es una opción voluntaria para el alumnado, como sucede hasta ahora en Galicia a través de las llamadas secciones bilingües.


83

Y siempre, insiste, partiendo de un mayor peso de la lengua propia, incluso en las Escuelas Europeas (de eurofuncionarios) y en Luxemburgo, dos modelos que cree que podrían servir de orientación en Galicia.

En las euroescuelas se promueve un plurilingüismo "aditivo y sostenible", con alto nivel de competencia en al menos dos lenguas, respetando siempre la familiar del alumno y llegando a incluir 3 o 4 más. En el caso luxemburgués, el idioma propio domina hasta 1º de Primaria, se prosigue con una rápida transición a otro relacionado lingüísticamente, el alemán, y da paso, por medio de una transición gradual, al francés, no relacionado con ninguno de los otros dos.

EVALUAR LOS RESULTADOS

"Darle protagonismo a los padres es restarle autoridad al profesorado, y eso luego no se resuelve con las tarimas" Formación docente ad hoc La falta de capacitación del profesorado para impartir materias en inglés es el punto de crítica a la propuesta de la Xunta en el que coinciden todas las partes, tanto las contrarias como las partidarias de la reforma. El propio Gobierno condiciona la aplicación de un tercio de la docencia en una lengua extranjera a la dotación de recursos humanos capaz de asumirla en cada centro, pero promete acciones especiales de formación del profesorado. Vez advierte que se debe seleccionar con sumo cuidado a los docentes y proporcionarles un modelo formativo ad hoc.

"Sería un grave error que los profesores que certifiquen con un título que saben inglés se pongan a dar, por ejemplo, Ciencia Sociales en esta lengua. Los certificados caducan, como los yogures, y con el tiempo la competencia, sobre todo oral, se pierde si no se usa habitualmente. Hay que pedir un aprueba de competencia de uso comunicativo explicando su materia, y para hacerlo bien hay que tener una formación específica", advierte.

Pero lo primero es garantizar el control real de la materia. Para el catedrático no vale reconvertir docentes de inglés en enseñantes de otra asignatura, tal y como sugieren algunos de ellos. "Solo mermaría la calidad educativa".

La elección de las materias impartidas en inglés es otro aspecto que ve clave. "Hay que ver cuáles son las más apropiadas en cada curso, ciclo y etapa. No es tan simple como elegir una determinada porque ese colegio dice contar con un docente que dice saber esa lengua", añade el experto, que pide además que se evalúe si el alumnado adquiere adecuadamente los contenidos de las asignaturas impartidas en inglés.

http://www.elcorreogallego.es/galicia/ecg/33-33-33-primaria-resentirian-tres-lenguas/idEdicion-2010-01-08/idNoticia-503722/

ENTREVISTA

Conversa con Valentina Formoso

Nacida na Serra de Outes. É doutora en Filoloxía Galega pola Universidade de Santiago e profesora de ensino medio. Comprometida coa lingua galega, é unha das persoas fundadoras da Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística [CGENDL], da que é coordinadora xeral dende novembro do ano pasado.

Redacción Irimia - 07/01/2010


84

Vai garantir este decreto que o galego sexa unha lingua normal? Tal e como está redactado este borrador, é imposible. O ensino ten que ter un papel compensatorio da desigualdade das dúas linguas, toda lexislación debe apoiar ao débil, neste caso a lingua galega, e este decreto non o fai porque está redactado coma se o galego xa fose unha lingua “normal” en Galicia e estamos bastante lonxe diso. Baixar a cota de obrigatoriedade do galego ao 33% en centros onde xa se alcanzou o 50%, ou máis por vontade do profesorado, supón un retroceso importante, e se se quere ir cara a unha “normalización” do galego non se poden dar pasos atrás. Desde a CGENDL defendemos unha educación igualitaria, tamén na aprendizaxe das dúas linguas oficiais, nas que o alumnado debe acadar unha competencia lingüística plena ao rematar o ensino obrigatorio. Polo tanto, este decreto contén unha clara discriminación cara ao galego. Vai deter a perda de falantes? Os falantes dunha lingua non se gañan ou se perden exclusivamente no ensino, pero este é parte fundamental dunha planificación lingüística que busque a recuperación da lingua. É imposible, nos tempos que corren, que se manteña a lingua se os falantes non teñen competencia oral e escrita na nela. Isto só o pode garantir o ensino. A lingua galega non está en igualdade de condicións co castelán e a súa presenza é practicamente nula en multitude de ámbitos da sociedade; polo tanto, é na escola onde a poden aprender. Todos os especialistas din que cun ensino de menos do 50% na lingua minorizada é imposible garantir o seu dominio. Daquela, canta menos xente sexa capaz de ter unha das competencias activas máis importantes, falar, obviamente menos falantes haberá de galego. Débese aumentar a presenza do inglés reducindo a do galego? A presentación dunha lexislación que quere ir na vangarda do Estado español (todo el, coas comunidades monolingües en cabeza, deficitario en coñecemento de linguas estranxeiras, nomeadamente o inglés) cun ensino trilingüe, onde aparezan ao mesmo nivel as dúas linguas oficias e unha lingua estranxeira, é totalmente demagóxico. A fórmula para a aprendizaxe de linguas estranxeiras, non oficiais na nosa comunidade, non pode estar supeditada a quitarlle horas ás linguas oficiais, nomeadamente ao galego, que é a que necesita de potenciación. Desde a Coordinadora apostamos polo fortalecemento do ensino de linguas estranxeiras pero tomando as medidas pedagóxicas necesarias e facendo unha planificación seria: reducindo a ratio de alumnado por aula, dotando os centros de aulas de idiomas ben equipadas, aumentando as estadías no estranxeiro para o alumnado e o profesorado, fomentando a súa práctica con lectores nativos, etc. Estas medidas deben ser dirixidas ao conxunto de todo o alumnado, posto que o dominio das linguas estranxeiras, e en particular do inglés, non pode supeditarse ao número de materias que cada centro poida impartir nesa lingua. Outro punto máis de discriminación na educación. Que vai pasar coa educación infantil en ámbitos urbanos e periurbanos ou en rurais diglósicos? Se pretenden que as familias “voten” sobre a lingua en que queren que se lles ensine aos fillos, e se a elección vai ser ou galego ou castelán, a resposta podémola saber todos antes de que se faga o escrutinio. O galego e o castelán non xogan na mesma división, é coma se lle pregunto a un alumno meu que escolla entre un dos equipos líderes da 1ª división dos que son fans (R. Madrid ou Barça) e o Outes, por exemplo. Movémonos nun mercado lingüístico e o castelán é o que goza dos espazos publicitarios, é o que á poboación lle parece que é o garante da promoción social para os seus fillos. Daquela, se isto vai adiante, a educación infantil, que recolle a etapa na que os nenos e nenas desenvolven a linguaxe e fixan a súa lingua, será tanto nuns ámbitos coma nos outros, en castelán. Se ademais a elección se vai gañar por maiorías simples, aínda que haxa un 49% dos pais que opinen o contrario ca o 51% restante, só van ter liberdade de elección os segundos, a liberdade dos primeiros queda totalmente anulada. E para máis INRI as “votacións” serán cada catro anos, é dicir, que haberá pais que teñen agora os seus fillos en infantil e que ata dentro de 5 anos non terán a posibilidade de opinar... Que cres que vai pasar nos claustros á hora de tomar a decisión de cubrir o terzo do inglés cando sexa o caso? Este decreto está elaborado desde o total descoñecemento da realidade e funcionamento dos centros educativos e desde unhas bases políticas e demagóxicas. Parece que familias e alumnado teñen moito que dicir, pero o claustro do profesorado nada, non se lle vai preguntar nada. Só os consellos escolares, onde hai representación do profesorado, parece que van ter oportunidade de falar. Aclarado isto, cando non se poida cubrir o terzo do inglés, que será na inmensa maioría dos casos, atoparémonos con situacións surrealistas: pais que teñan que “votar” polo ensino nunha ou noutra lingua e que se absteñan, daquela igual deciden o tema o 10% dos pais dun centro; profesorado que sempre dou as ciencias sociais en galego (porque era obrigatorio desde o 1995) e agora teñan que dala en castelán, cando teñan os materiais preparados en galego; materias que os pais decidan (ou teñan que decidir) dar en galego para cubrir o


85

“cupo” e que non conten con ningún libro editado en galego; profesorado que sempre deu a materia en castelán e lle “toque” dala en galego. Os claustros están formados por profesorado que ten abondo que loitar cos problemas que ten o ensino hoxe coma para poñerse, a maiores, a elaborar materiais propios en galego. Se non hai materias de obrigada impartición en galego, que editoriais van arriscar a publicar libros de texto de determinada materia en galego cando non hai un número certo de centros que os vaian demandar? E no caso de que o profesor/a teña que dar a materia en galego teremos a un docente falando en galego e ao alumnado en castelán e repetindo a lección nesa lingua, por suposto... Pódese equiparar a situación do castelán e a o do inglés coa do galego e darlles o mesmo peso no ensino? O galego é unha lingua minorizada, as outras dúas por circunstancias históricas, económicas e sociais son linguas de prestixio, que gozan dunha moi boa saúde neste momento. A sociedade sabe que é imprescindible a súa aprendizaxe, mentres que dubida da conveniencia do ensino do galego e do ensino en galego. Ademais, como xa indiquei, o inglés non é lingua oficial de Galicia. A administración ten a obriga de potenciar a lingua propia de Galicia, que se atopa ameazada e non a está cumprindo desde o momento en que se busca limitala no sistema educativo cunha norma moi regresiva. A escola debe buscar un equilibrio para a aprendizaxe das linguas, xa que na sociedade non o hai e ese equilibrio pasa por potenciar o galego no sistema educativo. http://www.vieiros.com/nova/77814/conversa-con-valentina-formoso

Un tercio que lo cambia todo

Más del 70% del decreto del gallego del bipartito está incluido literalmente en el nuevo borrador, pero el 30% restante da un giro al uso de las lenguas en el aula

PABLO LINDE - Santiago - 10/01/2010 Más del 70% del decreto del gallego aprobado en 2007 por el bipartito está incluido literalmente en el borrador de plurilingüismo que la Xunta presentó la semana pasada. Pero ese 30% de diferencia es determinante. Incluye desde pequeñas sutilezas, hasta los cambios fundamentales, que atañen a la votación de los padres y a la inclusión de una tercera parte de la docencia en una lengua extranjera, en lugar del mínimo del 50% en gallego. Lo que sigue es un recorrido por las diferencias entre la norma en vigor y el nuevo borrador.

Los primeros cinco párrafos se podrían intercambiar y quedarían idénticos en ambas normas. Salvo por una frase. El decreto de 2007 pretende "establecer una nueva reglamentación del gallego que facilite su empleo de manera progresiva y generalizada en todos los niveles". El borrador elimina eso de "progresiva y generalizada". Sólo es un matiz. Pero es la primera indicación que marca alguna distancia.

- Primeras disposiciones

Cambia el orden de algunas disposiciones, pero parte del fondo y casi toda la literalidad vuelve a repetirse. De nuevo, con algunos cambios importantes. Se sustituye la obligatoriedad del uso del gallego "con carácter general" en la administración educativa por su "fomento". En el apartado de los horarios, la nueva propuesta añade que el alumnado podrá expresarse de forma oral y escrita en la lengua oficial de su preferencia en cualquier momento, mientras el decreto en vigor estipula que en las materias en gallego se debe usar este idioma.

- El grueso del cambio.

Lo que cambia el uso de los idiomas en el aula está en las disposiciones tercera y cuarta del borrador. Determinan la distribución de un tercio de la carga lectiva en gallego, otro en castellano y otro en una lengua extranjera, así como la elección de los padres (ver cuadro). Sin embargo, no aclara todo.


86

Las votaciones serán cada curso en infantil. ¿Esto quiere decir que un año puede ser en una lengua y el siguiente en la otra? Anxo Lorenzo, director general de Política Lingüística, da a entender que sí con su respuesta por correo electrónico: "Los padres indicarán a principio de cada curso cuál es la lengua materna de su hijo, y la mayoritaria en el aula será la predominante". En los ciclos superiores la elección será cada cuatro años. ¿Cuando un alumno entre en primaria estará tres años con los idiomas que eligieron otros? Vuelve a contestar Lorenzo: "La consulta a las familias se hace cada cuatro años para posibilitar económicamente la viabilidad del proceso y por la necesaria continuidad de los libros de texto". Además, el borrador no concreta ni cuál será la lengua extranjera ni cuándo gozará de un tercio de la carga lectiva. Lorenzo dice que el decreto establece principalmente el inglés, pero que "aquellos centros que quieran apostar por otras, podrán hacerlo como, por ejemplo, el portugués". En cuanto a los plazos, explica que la Xunta seguirá haciendo un esfuerzo para capacitar al profesorado y el alumnado. "El compromiso de la Consellería de Educación es poner en marcha ya en este semestre de 2010 el primer plan gallego de plurilingüismo", concluye.

- Últimas disposiciones.

En la elaboración de los materiales curriculares, el texto vigente sólo hace hincapié en que los de las asignaturas en gallego tienen que estar en esta lengua. No dice nada del castellano, mientras el borrador sí lo nombra.

En el proyecto lingüístico del centro hay numerosos cambios, sobre todo referidos al hincapié que el anterior decreto hacía en el conocimiento del gallego, cosa que no repite la nueva propuesta.

Lo relativo a la exención de la calificación de las pruebas en lengua gallega es idéntico en ambos decretos excepto por una cifra: mientras esa exención duraba dos años para los alumnos llegados desde fuera, con el nuevo planteamiento se ampliará a tres.

Las últimas modificaciones tienen que ver con los equipos de normalización y dinamización lingüística, que en el futuro se llamarán de dinamización de la lengua gallega. Las labores son casi iguales, pero los nuevos equipos tendrán por primera vez miembros de las familias de los niños; antes sólo eran alumnos, profesores y personal no docente. Principales modificaciones

- INFANTIL

Decreto de 2007: "El profesorado usará la lengua materna predominante entre el alumnado. Será determinada por el claustro de acuerdo con los criterios del proyecto lingüístico". Nuevo borrador: "El profesorado usará la lengua materna predominante entre el alumnado. Se determinará preguntándole a cada familia por la lengua materna de su hijo. Esta consulta se hará mediante una pregunta que las familias contestarán durante el proceso de preinscripción". - PRIMARIA Decreto: "... impartiéndose obligatoriamente en gallego las áreas de matemáticas, conocimiento del medio y educación para la ciudadanía". Borrador: "De las materias conocimiento del medio y matemáticas, una se impartirá en gallego y otra en castellano, según la opinión de las familias, que será vinculante. Cada centro educativo, a través de su consejo escolar, decidirá la lengua en que se impartirá el resto de materias, estableciendo un equilibrio de las horas semanales ofertadas en gallego, castellano y en lengua(s) extranjera(s)". - BACHILLERATO Decreto: "El alumnado recibirá por lo menos el 50% de su docencia en gallego, en los términos establecidos para esta etapa en el Plan general de normalización lingüística." Borrador : "Cada centro educativo aprobará una oferta equilibrada de materias comunes, de modalidad optativa, para impartir en gallego, castellano y lenguas extranjeras" http://www.elpais.com/articulo/Galicia/tercio/cambia/todo/elpepuespgal/20100110elpgal_7/Tes


87

AS DIFICULTADES DO NOSO IDIOMA NO ENSINO

O PPdeG identifica a normalización lingüística co “adoutrinamento" Nun comunicado de prensa o partido conservador asegura que o novo decreto, a diferenza do do bipartito, “baséase en formar persoas e non a futuros militantes políticos”.

Redacción - 11/01/2010 O Partido Popular, lonxe de apagar o incendio lingüístico que encendeu xa na oposición, bótalle máis leña. O máis sorprendente é a estratexia de identificar as políticas de normalización lingüística no ensino con supostas manipulacións ideolóxicas do alumnado. Nunha nota de prensa enviada aos medios este domingo, o PPdeG afirma que o bipartito aprobou no seu día un decreto para converter as aulas en “espazos de adoutrinamento”. Fronte a isto, a dereita subliña que a súa proposta para o vindeiro curso “baséase en formar persoas e futuros profesionais e non a futuros militantes dos partidos políticos” Os “populares” mantéñense na idea de que o decreto que marcaba un espazo dun 50% para a lingua do país nas escolas “axudou a incubar o odio ao galego cunha política de imposición”. Fronte a isto, os de Feijoo volve sacar a bandeira da “liberdade lingüística” que garante o borrador do novo decreto: se o bipartito “metía galego en exclusiva xerando odio, o PPdeG pretende meter, ademáis do galego o castelán e o inglés”. Se o decreto aínda en vigor mira “de Galiza cara a dentro” o novo vai mirar, segundo a nota, “de Galiza cara ao mundo”. http://www.vieiros.com/nova/77835/o-ppdeg-identifica-a-normalizacion-linguistica-co-ldquo-adoutrinamento

Os lingüistas advirten do perigo de baixar do 50% o galego no ensino Monteagudo avisa de que a Xunta “terá en conta a libre elección dos pais, algo que legalmente non é moi defendible” Xornal.com 18/02/2010 Mentres a Xunta dá as últimas puntadas ao novo decreto que virá substituír ao do galego no ensino, os lingüistas advirten dos perigos de eliminar a obriga de impartir o 50% das materias na lingua propia da comunidade. Segundo os Equipos de Dinamización e Normalización Lingüística (EDNL), “no caso de que se elimine esta obriga e se deixe ao libre albedrío de centros ou pais, a elección da lingua na que reciben clase os seus fillos, instaurarase un aprendizaxe de idiomas de dúas ou tres velocidades”. A voceira da Coordinadora de EDNL, Valentina Formoso, explicou en declaracións a Europa Pressque a libre elección de lingua nas aulas porá trabas á aprendizaxe e á promoción do galego, que “non se vai conseguir sen ese 50% que propón o vixente decreto–o do bipartito– e que afectaría sobre todo aos ámbitos urbanos, onde hai moi pouco contacto coa lingua galega”.


88

Respecto ás perspectivas de cara ao contido do novo decreto do galego no ensino, o filólogo e secretario do Consello da Cultura Galega, Henrique Monteagudo, considera que a proposta daXunta sobre o idioma “vai cara aos tres terzos”–galego, castelán e inglés equitativamente–, pero recordou que “o Goberno galego terá en conta a libre elección dos pais, algo que legalmente non é moi defendible”. Así, o intelectual fixo alusión á sentenza do Tribunal Supremo que negaba o dereito dos proxenitores a escoller o idioma da educación dos seus fillos. “No Goberno do PP hai un debate que non teñen resolto. Hai unha liña que vai cara ao consenso e hai outra que vai cara a unha confrontación, que sectores dentro do partido ven ben”, explicou. Monteagudo vinculou este último caso ás teses da asociación Galicia Bilingüe, que esta semana presentou na Coruña a súa propia proposta de decreto na que se propón que os pais escollan o idioma das materias troncais con tan só marcar cunha aspa a casiña da matrícula, impartíndose finalmente a lingua que escolla a maioría. Monteagudo incidiu en que esta coincidencia nas teses de GB e do PP se observa no lugar escollido para presentar a iniciativa, xa que lle pareceu “significativamente xeográfico” que a asociación afincada en Vigo presentase a súa proposta na Coruña, o que vinculou “á polémica sobre o topónimo” e a “certa connivencia de sectores do PP coruñés”. Aínda no hipotético caso de admitir as propostas da Xunta–coas que o filólogo se mostra en desacordo– Monteagudo establecería “unha solución que non cree un problema novo”, permitindo a docencia en galego nun 50% “aos centros que queiran cumprir o decreto vixente” e, naquelas escolas “nos que non se chegou a esa porcentaxe porque houbo unha resistencia”, avogaría por “flexibilizar de cara a un 30 ou un 40%”, en función da decisión do propio centro. Outro dos puntos clave no debate lingüístico en Galicia é o grao de cumprimento do decreto. Segundo manifesta Fran Rei, vicepresidente da Mesa pola Normalización, “tanto o anterior Goberno coma este non proporcionaron datos acerca do seguimento da normativa vixente”. http://www.xornal.com/artigo/2009/12/08/politica/linguistas-advirten-do-perigo-baixar-do-galego-no-ensino/2009120823471896923.html

Preocupación por la posible desprotección del idioma en etapas educativas como infantil 12/1/2010 A pesar de que en la Academia prefieren guardar silencio sobre las reflexiones que han realizado sobre los puntos del borrador que más críticas han suscitado, existen algunas cuestiones que inspiran una gran preocupación entre los miembros de una institución entre cuyos objetivos se encuentran los de «velar polos dereitos do idioma galego», así como su defensa y promoción. Uno de los principales motivos de inquietud con la futura norma que regirá el uso de los idiomas en la enseñanza obligatoria se encuentra en las etapas más tempranas de la escolarización. El contacto con una lengua en las edades que comprende el período de educación infantil es vital para su aprendizaje, por lo que una medida cuyo resultado práctico pueda significar un descenso de la presencia del gallego en esta etapa es una posibilidad que causa preocupación en los académicos. Otra cuestión que se ha puesto sobre la mesa son las dificultades que tendrá la Consellería de Educación para organizar una docencia de calidad en inglés, lengua en la que se pretende impartir como máximo un tercio de las materias. Se trata de una iniciativa que también ha sido cuestionada desde otros colectivos. http://www.lavozdegalicia.es/galicia/2010/01/12/0003_8221507.htm


89

IDIOMA

Lorenzo no admitirá recortes en el texto para agradar a "extremistas" 11.01.2010 Asegura que el borrador responde a una "maioría silenciosa" y advierte de que las bases del decreto son "irrenunciables" // Dice que existen sectores "predispostos" a desconfiar de "calquera cousa que faga este Goberno"


El secretario xeral de Política Lingüística, Anxo Lourenzo, entiende que el borrador del decreto que regulará el peso del gallego en las aulas está dirigido a una "maioría silenciosa" en Galicia y advierte de que a pesar del fuerte rechazo social, la Xunta no renunciará a las bases del texto para llegar a consensos con los sectores "máis extremistas" de la sociedad.

En declaraciones a la Cadena Ser, recogidas por AGN, Lorenzo defendió como "irrenunciables" las bases documento, argumentando que se asienta en unos principios muy básicos y que renunciar a ellos es "difícil ou imposible".

Se trata, insitió, de una propuesta "que facemos pensando na maioría da sociedade galega" y no para asociaciones "extremistas" ni organizaciones sectoriales que, puntualizó, aunque pueden tener sus aspiraciones, no tienen por qué coincidir con las de la mayoría de la sociedad.

El secretario xeral aseguró que el decreto propuesto satisface a una "maioría silenciosa" que vive "con normalidade" la cuestión del debate lingüístico, y que quiere "aparcar dunha vez" la discusión sobre el gallego y español. "Estamos pondo en práctica o que di a Lei de Normalización", mantuvo.

Aeguró que las críticas no le sorprenden. El decreto, dijo, sorprendió a una parte de la sociedad gallega por las novedades que se introducen en él y consideró que hay una parte de la ciudadanía que "está xa predisposta" a desconfiar y ponerse en contra "de calquera cousa que faga este Goberno"

"Queremos establecer unha ensinanza plurilingüe", mantuvo el secretario xeral, así como "promocionar o galego, a lingua que estatutariamente debemos promocionar", además de incorporar la opinión de las familias, "unha reivindicación establecida na consulta que fixemos en xuño". A todo ello añadió "unha ensinanza progresiva en inglés", con una competencia plena y efectiva en lengua extranjera, "algo ao que a sociedade galega non pode renunciar".

En cuanto a la protesta anunciada para el 21 de enero contra el nuevo decreto de gallego en las aulas, Lorenzo consideró que se trata "dunha folga preventiva, como tantas manifestacións que se fixeron no 2009".

Reconoció que impartir un tercio de las clases en inglés no será fácil pero indicó que se harán "todos os esforzos" para que en el menor tiempo posible se puede llegar a ese objetivo y rechazó que la aplicación del decreto vaya a suponer un problema organizativo en los colegios.

http://www.elcorreogallego.es/galicia/ecg/lorenzo-no-admitira-recortes-texto-agradar-extremistas/idEdicion-2010-01-11/idNoticia-504503/


90

Anxo Lorenzo defendeu no 2008 o decreto do galego que agora rexeita Apoiou, nun relatorio no Consello da Cultura, que a vía tomada polo anterior Goberno era a priorizable para recuperar o idioma Miguel Pardo 16/01/2010

Cal sería a política priorizable na recuperación do galego? “Creo que no ensino. Temos un decreto do 50% (das materias) como mínimo e creo que esa debía ser unha proridade; que se aplique, porque de feito xa está aprobado, polo que non habería que crear unha nova norma, só aplicalo, que se aplique con rigor e seriedade, simplemente iso”.

Quen así fala non é ningún político da oposición, nin do PSdeGnin do BNG, nin un representante sindical, nin un portavoz das APAs, nin tan sequera un voceiro da Mesa pola Normalización Lingüística. Quen pregunta é un profesor catalán e quen responde, Anxo Lorenzo, actual secretario xeral de Política Lingüística do Goberno de Feijóo e, daquela, colaborador da área socialista do Executivo bipartito no ámbito da normalización do idioma e na planificación lingüística dos centros educativos.

A reflexión foi hai ano e medio, en xuño de 2008 no marco dunhas conferencias (Sociedades plurilingües: da identidade á diversidade) organizadas polo Consello da Cultura Galega. Anxo Lorenzo, ao remate da súa participación no relatorio A sociolingüística en Galicia, responde á inquedanza dun experto de Cataluña que se pregunta cal debe ser a prioridade para recuperar o galego. O actual secretario xeral de Política Lingüística non dubidou en defender o decreto 124/2007 do bipartito para engadir despois que non tiña “sentido pensar en moitas normas, máis xerais ou menos específicas” para reactivar a lingua. “Postos a elixir, unha, que ademais xa está en vigor”, dicía en referencia á norma do anterior Executivo, tal e como se pode ver nun vídeo colgado na web do Consello da Cultura.

Segundo Anxo Lorenzo, aplicar o decreto en vigor “tería un efecto a medio prazo no ensino non universitario”. Positivo, enténdese.

Agora, o mesmo Anxo Lorenzo, que apostaba claramente pola aplicación daquel decreto, aparece como defensor e coautor das bases do novo decreto, que reduce a presenza do galego nas aulas ao 33%, ademais de permitir que os pais elixan a lingua vehicular en Educación Infantil, entre outros aspectos duramente criticados por oposición, sindicatos e comunidade educativa.

O actual secretario xeral, vinculado sempre aos socialistas e colaborador do programa de normalización lingüística co bipartito, semella agora pensar outra cousa. Na súa última entrevista, non dubidou en rexeitar posibles cambios no borrador, en afirmar que “unha maioría silenciosa” de galegos estaba a favor desta norma ou en equiparar “organizacións extremistas” e “sectoriais” á hora de situar a equidistancia do decreto. Onte, nun artigo na prensa, defendeu unha norma “necesaria para abandonar dunha vez o debate suscitado arredor das linguas en Galicia que a gran maioría da sociedade xa superou”.

http://www.xornal.com/artigo/2010/01/11/politica/lorenzo-pediu-hai-ano-medio-decreto-do-bipartito-fose-prioridade/2010011122533000871.html


91

LINGUA

Todas as asociacións estudantís rexeitan o decreto do galego

Mentres Feijoo fala de "rexeitamento prematuro", 15 mil alumnos comprométense a través da rede social Tuenti a parar as aulas o vindeiro xoves.

Redacción - 14/01/2010 Cando aínda falta unha semana para a folga do ensino e a mobilización contra o decreto do galego proposto polo Goberno, os diferentes actores sociais van amosando, ás claras, os seus posicionamentos. Desta volta, os que están a poñer a ferver a rede son os estudantes, que están a liderar diferentes accións na internet. As que están a demostrar máis capacidade de convencemento, en vista do número de adhesións cuantificadas, son as chamadas redes sociais que suman adeptos aos grupos máis diversos, todos eles coa defensa do galego en común. Así, no Facebook, xa se crearon grupos como "Non á derrogación do decreto do galego" (con case catro milleiros de membros) ou citas como a de "Paremos o decretazo contra o galego" (que conta con 2.150 asistentes confirmados). Mais o máis destacado deste eventos está a ser un dos creados na rede Tuenti, máis popular entre os máis novos, que xa sumou 15 mil apoios. Dende a organización das mobilizacións do vindeiro xoves 21, Queremos Galego, felicítanse por estes movementos que vaticinan unha alta participación para a folga da vindeira semana, sobre todo tendo en conta que "só van catro días de aulas desde as vacacións de Nadal e aínda falta toda unha semana para o paro xeral do ensino". Todas as asociacións estudantis mostraron xa a súa adhesión á folga do xoves. Para Feijoo "rexeitamento prematuro" e "propostas radicais" Mentres, o presidente da Xunta lamentou que o borrador do novo decreto só recibise "rexeitamento prematuro" e "propostas radicais e pouco razoábeis", tales como respectar o documento aprobado polo anterior goberno bipartito: "o único que fixo unha proposta razoábel foi o Goberno", dixo. Ao tempo pediu á oposición e ás organizacións sociais que xa manifestaron as súas discrepancias co texto que aclaren cales son os motivos do seu posicionamento. "Discrepan no equilibrio lingüístico? Na introdución do inglés? Na participación democrática de pais e alumnos?", preguntou. Ao tempo asegurou sentirse "sorprendido" polo comportamento "radical" do BNG e "preocupado" polo do PSdeG, ao que acusou de carecer de política lingüística. Finalmente, ratificou a súa "aposta" pola introdución do inglés no ensino, para evitar que "só dominen este idioma os fillos de quen pode pagar colexios bilingües de pago" e manifestou o seu desexo de que aos mozos galegos non lles pase o mesmo que a el, que non fala inglés porque estudou "nun pequeno colexio no que non se impartía". http://www.vieiros.com/nova/77903/todas-as-asociacions-estudantis-rexeitan-o-decreto-do-galego


92

La Xunta exigirá a los profesores un idioma extranjero en las oposiciones Los docentes con plaza se someterán a pruebas de nivel y recibirán cursos PABLO LINDE - Santiago - 13/01/2010

El cambio del decreto del gallego también afectará a las oposiciones a la enseñanza. Quienes quieran una plaza en Galicia tendrán que acreditar el conocimiento de una lengua extranjera, según confirmaron a este periódico fuentes de la Consellería de Educación. Será una de las exigencias incluidas en el plan gallego del plurilingüismo que acompañará al futuro decreto, que aún es un borrador. Lo que todavía queda por determinar es cómo se acreditará el conocimiento de esta lengua extranjera. "Puede que se haga una prueba específica en los exámenes de las oposiciones o que se pida el certificado de un organismo oficial", explica una portavoz de la consellería.

Tampoco se sabe todavía cuáles serán las primeras oposiciones que se verán afectadas por esta norma. De momento no hay convocada ninguna. "Lo normal es que las pruebas sean en junio, si las hay -ya que no tienen por qué realizarse todos los años; en 2009, por ejemplo hubo de primaria, pero no de secundaria- en su caso, habría que convocarlas, como muy tarde, en mayo", explica Ilda Blanco, presidenta de la Asociación Galega de Opositores do Ensino de Galicia.

Con esas fechas y con la falta de concreción de la Xunta sobre cómo quedará la norma, es difícil saber si las próximas oposiciones estarán afectadas por esa exigencia de conocer un idioma extranjero. Lo que sería "un verdadero problema", en opinión de Blanco, para quienes ya se las están preparando. "Además, me cuesta creer que lo vayan a meter de repente, no sé como lo articularán", concluye.

Hasta ahora, el conocimiento de lenguas extranjeras, acreditado por las escuelas de idiomas, suponía un mérito más para obtener plaza, igual que las cualificaciones de la carrera, o los cursos hechos después de terminarla. Pero ni en Galicia ni en la mayoría de las comunidades autónomas es un requisito sine qua non para conseguir una plaza. La condición, que a priori puede suponerles un gran problema a algunos opositores, quizás no lo sea tanto en el futuro. El extinto CAP, el curso que tenían que hacer los licenciados para ocupar plazas de docentes en secundaria, se ha sustituido este curso, merced al plan Bolonia, por un máster de docencia de dos años. Esta acreditación ya requiere el conocimiento de un idioma en el nivel B1 del marco europeo de referencia (un conocimiento intermedio), por lo que podría ser esto a lo que se acoja la Xunta para dar las plazas sin necesidad de realizar una prueba adicional. Quienes sí que tendrán que pasar una prueba para acreditar su conocimiento de idiomas serán los profesores que ya tengan plaza. También está por articular cómo se realizará, pero hace falta conocer el dominio que tienen los docentes de lenguas no oficiales para aplicar el plan de plurilingüismo tal y como lo tiene articulado la Xunta: con un tercio de la enseñanza en castellano, otro en gallego y otro en inglés. Los padres votarán entre las asignaturas troncales para determinar cuál se imparte en castellano y cuál en gallego. Pero la lengua del resto del currículo la tiene que determinar el consejo escolar y para eso será necesario saber cuáles son los profesores que están realmente capacitados para impartir sus clases en una lengua extranjera, mayoritariamente el inglés.

Educación no tiene hecho, por el momento, ningún censo de profesores con conocimientos de otros idiomas ni sabe el nivel de cada uno. Tal y como establece el borrador, quienes no tengan todavía capacitación para impartir sus materias en inglés tendrán a su servicio cursos para mejorar esta lengua. Además, tal y como anunció el pasado lunes el presidente de la Xunta, Alberto Núñez Feijóo, quienes estén dispuestos a dar sus clases en una lengua extranjera recibirán un trato preferencial en los concursos de traslados y recibirán incentivos. Por otro lado, la Xunta ya mantuvo ayer algunos contactos informales con los sindicatos para, a partir de la semana que viene, concertar reuniones en las que se negociará el borrador.

http://www.elpais.com/articulo/Galicia/Xunta/exigira/profesores/idioma/extranjero/oposiciones/elpepuespgal/20100113elpgal_4/Tes


93

EDUCACIÓN

Feijoo corrige la idea de exigir el inglés a los do centes y señala que se respetará la ley Asegura que la Xunta aboga por motivar e incentivar al profesorado para que domine la lengua Serafín Lorenzo 15/1/2010

El borrador del nuevo decreto que regulará el uso del gallego en las aulas todavía está en fase de desarrollo y ese proceso provoca distorsiones en los mensajes que propala la Xunta sobre la puesta en marcha del modelo trilingüe por el que apuesta. Alberto Núñez Feijoo se encontró ayer en esa tesitura y matizó el mensaje que la Consellería de Educación ha difundido esta semana sobre la obligación de los futuros profesores que impartan docencia en Galicia de acreditar en la oposición el conocimiento del inglés. El presidente de la Xunta aseguró que el futuro decreto «respectará a lei e as negociacións nas mesas sectoriais de educación», dentro de un proceso «voluntario» con el que se pretende «motivar, fomentar e incentivar» el plurilingüismo en las aulas. Con todo, Feijoo dejó en el aire el sistema concreto que aplicará Educación para que los docentes accedan a la formación necesaria para impartir un tercio de las clases en inglés, aunque anticipó que la Administración «dará motivos aos profesores para que aprendan inglés no marco da legalidade». En ese sentido, el jefe del Ejecutivo manifestó, a preguntas de los periodistas sobre el rechazo de la Real Academia Galega al borrador del decreto, que la Xunta tiene interés en conocer sus propuestas y las del Consello da Cultura Galega «para introducir o plurilingüismo nas aulas». Recalcó que será la primera vez en que se recaba la opinión de esas instituciones para un decreto sobre la lengua. Feijoo dedicó su discurso más crítico a los grupos de la oposición. Apuntó que no le sorprende el «comportamento radical dos nacionalistas» contra el borrador que equilibra la enseñanza en gallego y castellano, pero que sí le llama la atención la «falla de políticas lingüísticas» del PSdeG. Al respecto, conminó a socialistas y nacionalistas a aportar propuestas «razoables». Defendió que la única idea que ha recibido la Xunta de la oposición es recuperar el decreto anterior que, arguyó, «foi rexeitado polas urnas». «Os galegos esperan do Goberno aportacións e non intolerancia nin rexeitamentos prematuros», indicó. http://www.lavozdegalicia.es/galicia/2010/01/15/0003_8228429.htm

CRÍTICAS

Os colexios din que baixará a "calidade do ensino público" 15.01.2010 "É inviable cos recursos que temos"

A Asociación de Directores de Centros Públicos de Santiago de Compostela advertiron onte á Xunta que a aplicación da súa proposta de decreto do idioma nos centros "resulta inviable cos recursos humanos e materiais cos que se conta", polo que suporá unha "diminución da calidade do ensino público".

A asociación concluíu que as bases para a elaboración do novo decreto "son un despropósito e unha desconsideración ó profesorado en conxunto", tras criticar que non se conta coa opinión dos directores" dos centros e a pesar de que serán os "responsables de aplicar unha normativa para a que non foron consultados".


94

Por iso, a entidade propuxo que Educación aposte por alcanzar unha competencia lingüística en galego e castelán "sen menosprezo para ningunha delas", é dicir, ó 50 por cento de presenza no ensino. Finalmente, instaron a aplicar a norma dun modo "uniforme" para "garantir a igualdade de oportunidades do alumnado". Respecto ó inglés, os equipos directivos aclararon que o fomento de linguas estranxeiras "debe partir dunha análise realista e dun deseño curricular específico".


O CONTRADECRETAZO · · IDIOMA

"Incomprensible e estraño" 19.01.2010 A RAG rebenta as bases legais do borrador do Decreto e cualifica o texto de "inaceptable", "irresponsable" e desleal co espírito da Constitución e mais o

Estatuto

MARÉ . SANTIAGO

O borrador do Decreto que impón o inglés no ensino e rebaixa a presenza do galego "infrinxe a lexislación vixente". Así se abre o demoledor informe da Real Academia Galega (RAG) sobre o polémico texto que presentou o presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo, e que, a xuízo da institución, é "inaceptable" e "irresponsable". A RAG subliña ademais varias contradicións nos puntos esenciais do borrador: a elección do idioma e a orientación trilingüe. Os académicos lembran que o Tribunal Constitucional "nega inequivocamente que os pais teñan dereito a elixir a lingua do ensino" e que, no texto, se utiliza "a bandeira do trilingüismo para ocultar a perda e substracción educativa do idioma galego".

O secretario e presidente en funcións da institución, Manuel González, foi o encargado de presentar o informe, aprobado por unanimidade. González reclamou unha "discriminación positiva" no ámbito educativo para este idioma e criticou que as bases da Xunta transpiran "pouco afecto pola lingua galega".

Os académicos cren que o texto poderían xerar "un retroceso no proceso de normalización" e "sorpréndense" do cambio rexistrado no PP tras ser unha forza crucial en anteriores lexislaturas "para lograr consensos" arredor da Lei de Normalización Lingüística e do Plan Xeral de Normalización da Lingua Galega.

O informe cuestiona a "igualdade" que postulan as bases e dedefínea como a "igualdade de desiguais" ao incidir na "marxinación histórica" do galego respecto do castelán. Apelando á doutrina do Tribunal Constitucional, afirma que o galego "pode ser legalmente" e "debe ser" o centro de "gravidade" do ensino "para compensar unha situación histórica de desigualdade", insiste.

"Aínda que a lexislación preceptúa niveis de galeguización no ensino", sublíñase, "en moitos centros non se lograron os mínimos" e sostén que limitar nun 33 por cento o uso do galego nas materias "non corrixe a histórica desigualdade co castelán".

Na súa comparecencia ante os medios, o secretario e presidente en funcións da RAG agradeceulle ao Executivo autonómico que "por primeira vez" se remitira a esta institución o borrador dun texto normativo, pero insistiu en que a aprendizaxe doutros idiomas como o inglés "non pode ser a conta de reducir a presenza do galego", apuntou.


95

Así mesmo, mostrouse convencido de que toda a sociedade galega "está a favor do plurilingüismo", pero advertiu de que "non se pode ofrecer o mesmo estatuto ás linguas foráneas", tras reclamar unha "discriminación positiva" para o galego. Ademais, cualificou de "estraño e incomprensible" a libre elección de lingua por parte do alumnado e engadiu que "sorprende aínda máis cando se prescribe para os módulos en galego e en castelán, pero non para os que son en lingua estranxeira".

Manolo González pediulle ao Executivo autonómico que "modifique substancialmente" o contido das bases e que presente outro documento "aceptable para a sociedade galega", engadiu o presidente en funcións da Real Academia Galega, quen se mostrou convencido de que "a concordia é posible e necesaria".


La lengua en la escuela

La Academia tacha de "legalmente dudoso" el decreto sobre el gallego El PP contrataca con una campaña informativa sobre su política lingüística P. OBELLEIRO / D. SALGADO - A Coruña / Santiago - 19/01/2010 La Xunta no consigue desactivar la tensión lingüística. El durísimo informe sobre el borrador del denominado Decreto do Plurilingüismo que ayer presentó la Real Academia Galega (RAG) se sumó al ya incontable número de rechazos cosechados por los planes de la Consellería de Educación. Entre los epítetos que, por unanimidad, le dedican los académicos se encuentran inaceptable, irresponsable, insostenible e inconsistente legalmente. Y aunque el Gobierno reaccionó con prudencia -"respetamos el interés y el afán constructivo de la Academia"-, el PP apenas tardó unas horas en anunciar "una campaña explicativa del borrador del decreto". Según el secretario general de los populares, Alfonso Rueda, "todos los militantes del PP van a servir de altavoces de la propuesta".

Rueda expresó, con todo, "la mayor consideración por la Academia", y agradeció que "el dictamen acerque propuestas". "Concordamos con la necesidad de promocionar el gallego", añadió, "pero no el conjunto de una proposición que puede derivar en la inmersión lingüística en gallego". El dirigente conservador aseguró que tampoco apoyarían "la inmersión en castellano".

Pero el rechazo de la centenaria institución contra un proyecto que, advierte, relega y ataca a la lengua gallega al imponer "un claro retroceso en su protección y promoción", es tajante. Nunca hubo tanta participación y concordancia en el seno de la Academia como ahora, con el objeto de elaborar su extenso y razonado informe contra la norma que prepara el Gobierno de Núñez Feijóo.

http://www.elpais.com/articulo/Galicia/Academia/tacha/legalmente/dudoso/decreto/gallego/elpepuespgal/20100119elpgal_2/Tes


96

Equipos de normalización ven en la propuesta de decreto de la Xunta "el punto de partida" de la desaparición del gallego SANTIAGO DE COMPOSTELA, 19 Ene. (EUROPA PRESS)

La Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística (EDNL) alertó hoy de que la aplicación de la propuesta de decreto sobre el idioma de la Xunta será "el punto de partida para terminar con el gallego en la enseñanza y, posteriormente, en la sociedad". Dicha entidad realizó un informe en el que analiza las bases sobre el modelo lingüístico en la enseñanza del Ejecutivo gallego, que fue elaborada con aportaciones de equipos de EDNL "de toda Galicia" desde "una perspectiva pedagógica" y "no en términos políticos". Una de las portavoces de la coordinadora, Valentina Formoso, señaló --en rueda de prensa-- que dicho documento "no incluye el "fomento del gallego" y supondrá la "reducción de competencias" de los alumnos en dicho idioma. Respecto a la introducción del inglés, la docente consideró "estupendo" que se aborde el inglés en un marco plurilingüe, aunque matizó que dicha inclusión "tiene que ser al margen del fomento del gallego" y "no para suplantar" la normalización del idioma. El "crecimiento del fracaso escolar" y los "graves problemas" del alumnado en la comprensión de contenidos "dificultarán", según Formoso, la adquisición de conocimientos de los estudiantes gallegos, tras lamentar que en Galicia "no hay profesionales formados" para impartir las asignaturas en inglés. Por otro lado, rechazó que se deba "trasladar a las familias" la elección del idioma de las materias como así "ratificó el Tribunal Constitucional" y, sobre todo, por la existencia de "dos lenguas oficiales que no están en las mismas condiciones". ENSEÑANZA DE VARIAS VELOCIDADES Precisamente, advirtió de que la aplicación de las bases presentadas por la Xunta "va a crear desigualdades en la enseñanza" y un mapa de "centros con ofertas muy diferentes y muy desiguales", es decir, "una enseñanza de varias velocidades". Tras recordar "todos los informes" concluyen que existen "problemas" para la pervivencia del gallego, Formoso afirmó que la "reducción" de su peso de la mitad a un tercio de las asignaturas "agravará la situación" en la que se encuentra la lengua y, por otra parte, se contradice con el contenido de la Ley de Normalización Lingüística o las recomendaciones de la Carta Europea de las Lenguas Minoritarias. Por esta razón, la Coordinadora Galega de EDNL pidió que la Xunta elabore un nuevo decreto "consensuado con instituciones y especialistas en la materia" en sustitución de la propuesta actual que, según opinó, se realizó "con criterios políticos y no pedagógicos". CAMBIO DE NOMBRE Sobre la posibilidad de que el decreto incorpore un cambio de denominación de los EDNL de los centros educativos, Formoso señaló que el decreto parte de "un concepto erróneo" de que las lenguas están en una situación de "normalidad" y que, en realidad, "no es así. Así, recordó que el gallego se trata de "una lengua que necesita una protección" y también "equipos de normalización y dinamización lingüística" para llevarla a cabo. http://www.europapress.es/galicia/noticia-equipos-normalizacion-ven-propuesta-decreto-xunta-punto-partida-desaparicion-gallego-20100119191923.html


97

Os últimos estudos indicaban un baixo cumprimento do decreto Xornal.com 20/01/2010

O cumprimento do actual decreto sobre o galego no ensino, o 124/2007 aplicado polo bipartito, incumpríase en boa parte dos centros de Galicia, segundo os últimos estudos realizados por diversos expertos.

Malia a dificultade para apañar os datos e comprobar o uso das dúas linguas cooficiais nas aulas, a Mesa pola Normalización Lingüística elaborara un informe, a través de Quadernas Consultoría hai ano e medio, do que se tiraba que o 43% dos centros de Educación Infantil incumprían o decreto e impartían menos do 50% das materias en lingua galega, especialmente nas cidades e sobre todo nos centros privados, onde a porcentaxe de incumprimento se elevaba ata preto do 90% nas clases con rapaces de idades máis temperás.

Outro estudo aproximativo elaborado pola Universidade de Vigo durante o ano 2008 amosaba tamén que só arredor dun 25% dos centros de ensino da cidade olívica cumprían co decreto, unha porcentaxe aínda menor nos colexios privados, onde, segundo o informe, incluso se atoparon profesores que empregaban libros doutras comunidades para evitar os textos en galego.

http://www.xornal.com/artigo/2010/01/18/unknown/ultimos-estudos-indicaban-baixo-cumprimento-do-decreto/2010011822131501665.html

REACCIONES AL BORRADOR

Las universidades se unen a las críticas al decreto de las lenguas 20.01.2010 Las tres instituciones de educación superior muestran su "preocupación" por la reducción de la presencia del gallego// Advierten de que la propuesta de la Xunta no garantiza un dominio similar al del castellano y muestran su malestar por que no se recabase su opinión


La reforma sobre las lenguas en la educación, anunciaba la semana pasada el rector compostelano, Senén Barro, es un tema "importante", y como tal las universidades gallegas deben dejar clara su postura al respecto. El pronunciamiento se hizo público ayer, a través de un comunicado de la comisión interuniversitaria de política lingüística, que engrosa aún más la lista de críticas a las bases del decreto del plurilingüismo de la Xunta de Galicia. El manifiesto da cuenta además del "malestar" en las universidades de Santiago, Vigo y A Coruña porque el Gobierno no ha contado con ellas de manera formal para informarles o pedirles opinión sobre su propuesta para los idiomas en la escuela.

Si las bases del decreto se consolidan, advierte el comunicado, además de dar lugar a la formulación en toda España "que menos defende as linguas propias", "non se aseguraría a competencia necesaria en lingua galega nin se garantiría a equivalencia de coñecemento entre o galego e o castelán ao remate do ensino obrigatorio". La universidad cree que el bajo porcentaje de uso del gallego en su docencia no responde "á lóxica integración na sociedade en que vivimos" ni ofrece el servicio de calidad que le corresponde. Para corregir esta situación, ve fundamental garantizar un "coñecemento acaído" con una "importante" presencia del gallego como lengua vehicular en la enseñanza obligatoria, "única garantía do dominio terminolóxico necesario no contexto do ensino superior". "Observamos con preocupación a diminución da porcentaxe das


98

materias que se impartirán en galego", enfatiza, llamando además la atención sobre la desaparición de la cuantificación del gallego para la FP y la educación para adultos, dos modelos desde los que también se accede a la universidad. Las tres universidades apuntan además que apostar por el gallego en las aulas no tiene por que ir en detrimento de medidas que impulsen el plurilingüismo con docencia en otros idiomas, un objetivo con el que, recuerdan, tienen un "especial compromiso".

El fondo de las críticas de las universidades es similar al expresado por la Real Academia Galega, que tras hacer público su informe, ayer mantuvo un encuentro con los responsables de Educación, dentro de la ronda de contactos para recabar opiniones sobre las bases del decreto.

EL DATO

No a la consulta La consulta a los padres es otro blanco de las críticas universitarias: "Non consideramos positivo para a comunidade educativa, e moi en especial para un profesorado cuxo papel sempre se está a pór en cuestión, a elaboración dunha norma que permita unha diversidade centro a centro, un elemento que pode provocar fortes fracturas sociais" . http://www.elcorreogallego.es/galicia/ecg/universidades-unen-criticas-decreto-lenguas/idEdicion-2010-01-20/idNoticia-507557/

Educación xa recoñece que esaxera co 33% en inglés A Xunta envíalle unha nota ao profesorado “por se non poden introducir unha lingua estranxeira” D.L21/01/2010

O proxecto de impartir un terzo das materias do ensino obrigatorio en lingua inglesa contemplado no denominado “decreto do plurilingüismo” comeza a colisionar coa realidade das aulas galegas.

Mentres, no complexo de San Caetano, Jesús Vázquez e Anxo Lorenzo se resistían, ante os representantes académicos e sindicais, a introducir modificacións no proxecto do novo decreto, a propia Consellería matizaba, a través dunha circular remitida ao profesorado, os seus plans a respecto da introdución da lingua inglesa.

Segundo informa Europa Press, o comunicado remitido pola Xunta aos docentes aclara que cada centro “asignará as horas semanais, de maneira equilibrada, en galego e castelán” mentres non se incorpora o inglés ás novas materias.

Neste escenario, o Executivo galego admite por vez primeira unha circunstancia xa alertada polo conxunto da comunidade educativa dende a presentación do “borrador” do decreto. “Somos realistas –explica a Consellería– e sabemos que a impartición dunha parte das materias en lingua estranxeira non se pode implantar de golpe”.

Menos dunha semana despois de que Educación suxerise a posibilidade mesmo de esixir o coñecemento do inglés nas oposicións para acceder a un posto na escola pública, o departamento de Jesús Vázquez valora agora a “indubidable importancia do profesorado” nun contexto no que, así e todo, aposta por “insistir na formación e na reciclaxe do profesorado, ao tempo que aumenta a capacitación do alumnado para que se incorpore á docencia plurilingüe”.

Así as cousas, o Goberno galego recoñece que, na práctica, os centros educativos distribuirán libremente as materias entre galego e castelán mesmo despois da aprobación do novo decreto e, no caso de que sigan


99

literalmente a indicación desta circular –sen valor normativo–, a situación práctica sería a dunha distribución igual á indicada na normativa aprobada polo bipartito e aínda vixente.

Do mesmo xeito, Educación apunta agora que a incorporación ao inglés se realizará “de maneira progresiva, gradual e voluntaria”. En calquera caso, e segundo teñen confirmado fontes xurídicas a este diario, a implantación obrigatoria da lingua estranxeira en materias non lingüísticas ou, o que é o mesmo, a súa consideración coma un idioma “oficial”, podería colisionar coa lexislación vixente.

http://www.xornal.com/artigo/2010/01/19/unknown/educacion-xa-reconece-esaxera-co-ingles/2010011923405601726.html

Miles de persoas, na rúa polo galego 50.000 persoas, segundo estimou a organización, e 30.000 segundo a Policía Municipal, entre docentes e estudantes, responderon a convocatoria de 'Queremos galegos'

Xornal.com 21/01/2010 Unhas 30.000 persoas, segundo estimou a Policía Municipal -50.000 segundo a organización-, entre docentes e estudantes, saíron hoxe da Alameda de Santiago convocados pola plataforma 'Queremos Galego' para protestar contra a proposta de decreto do idioma no ensino da Xunta, que establece unha repartición das materias en tres terzos entre o castelán, galego e unha lingua estranxeira.


100

Á cabeza da manifestación, tras unha pancarta na que se lía 'Paremos ou decretazo contra ou galego', iniciaron a marcha pasadas as 11.30 horas os responsables das diferentes entidades culturais e políticas que forman parte da citada plataforma. Entre eles, é atopaban o portavoz nacional do BNG, Guillerme Vázquez; o portavoz de Queremos Galego, Fran Rei; o portavoz da CIG-Ensino, Anxo Louzao; e os representantes de varios sindicatos estudantís. En declaracións aos medios mentres se organizaban os diferentes grupos da marcha na Alamenda, o presidente da Mesa pola Normalización Lingüística, Carlos Callón, celebrou a "resposta unánime" da sociedade fronte a aqueles que acusaron de "radicais" aos defensores do galego, é dicir, a aqueles que "reivindican que se cumpra a lexislación vixente" a partir da aprobación da Lei de Normalización Lingüística. "Aquí están todos sindicatos e profesores, todos as organizacións estudantís, todos os movementos de educación pedagóxica, toda a comunidade educativa. Non pode ser que o goberno galego, de Feijóo, continúe coa política agresiva, a fartar, contra o idioma propio", destacou Callón, tras indicar que ao evento acudiron uns 170 autobuses e "máis" que na do 18 de outubro --que congregou a unhas 50.000 persoas--. O portavoz da CIG-Ensino, Anxo Louzao, considerou un "fito" o apoio da cidadanía á mobilización e que demostra a "repulsa e rexeitamento a unhas bases que o que pretenden é erradicar o galego no ensino". Nesta liña, o responsable de acción sindical de STEG --un dos sindicatos convocantes da folga no ensino--, Xosé Cabido, sinalou que "as imaxes falan por si mesmas" e condicionou o fin das protestas "a que se deteña o decreto". "Que se nos deixe educar, convivir e aprender a lingua", concluíu. PERCORRIDO SEN INCIDENCIAS Tras partir da Alameda de Santiago, a manifestación percorreu con plena normalidade as rúas da capital galega a través da rúa dá Senra; a Praza de Galicia; Doutor Teixeiro; Hórreo; Porta dá Mámoa; Praza do Toural; rúa do Vilar; Praza dás Praterías; para terminar na Praza do Obradoiro, onde a organización instalou un palco para celebrar o acto central. Segundo fontes de tráfico, non se rexistraron incidentes salvo "algún problema de circulación" de autocares ao redor da Praza de Galicia. Durante a marcha, escoitáronse diversos berros e consignas como 'Aquí está, aquí vese, a mocidade galega en pé' ou 'Este decreto ímolo parar', ademais de pancartas da Mesa pola Normalización Lingüística, Sindicato Labrego Galego, Galiza Nova, CC.OO., UXT, STEG e de diversas organizacións estudantís, como os Comités. A cabeceira chegou á Praza do Obradoiro aproximadamente ás 12.15 horas e, media hora máis tarde, a cola da manifestación aínda non saíra da Alameda. De feito, os sindicatos CC.OO e UXT quedaron fóra da praza, do mesmo xeito que o PSDEG, que tardaron preto de dúas horas en alcanzar o Obradoiro. En declaracións aos medios, o secretario xeral de FETE-UXT, Marcelino Brea, sinalou a "inaplicabilidad das bases" da Xunta nos centros e, "polo tanto, a deterioración --que suporán-- das condicións laborais dos profesionais do ensino". Pola súa banda, o secretario de Acción Sindical de Ensino de CC.OO, José Fontes, confiou en que "Feijóo tome nota desta manifestación, tan grande, enorme" e "en contra da postura do PP, unilateral". Así mesmo, participaron os diferentes portavoces da plataforma 'Galego, patrimonio dá humanidade' como a ex-conselleira de Educación, Laura Sánchez Piñón ou o secretario do Consello da Cultura Galega, Henrique Monteagudo. Precisamente, o filólogo sinalou --en declaracións a Europa Press-- que a mobilización "demostra que a adhesión á lingua do país é máis ampla e forte do que algúns pensan". Así, incidiu en que, nesta ocasión, trátase de "unha manifestación moito máis estudantil, máis nova", que considerou "moi bo" en contraposición a outras "mensaxes dirixidas á xente nova, falsamente en nome da liberdade".


101

Á manifestación acudiron tamén os portavoces do PSDEG, Manuel Vázquez, e do BNG, Guillerme Vázquez, acompañados dalgúns membros do seu partido. Tamén se puido ver a outros protagonistas da vida política e social galega, como é o caso do histórico nacionalista Xose Manuel Beiras e ou ao membro da Executiva do BNG, Francisco Rodríguez; á académica da Real Academia Galega, Margarita Ledo; ou a portavoz do Sindicato Labrego Galego, Carme Freire. ACTO CENTRAL Durante o acto central celebrado ante unha multitude de mozas que encheron a Praza do Obradoiro, o portavoz da plataforma 'Queremos Galego', Fran Rei, aclarou que "ninguén viño --á manifestación-- con ningunha pistola na cabeza". Ademais, asegurou que a súa entidade levará "aos tribunais" a "quen mente e a quen difama" --en alusión ao PPdeG-- sobre a "defensa do idioma". Rei destacou tamén a participación especial do presidente da Asociación Internacional de Estudos Galegos, Craig Patterson, que á súa vez acusou á Xunta de utilizar a introdución do inglés "propagandísticamente" para "camuflar" o ataque ao galego. Pola súa banda, o presidente da Mesa pola Normalización Lingüística e tamén portavoz de 'Queremos Galego', Carlos Callón, destacou que a sociedade acudiu a mobilizarse "a pesar das declaracións insultantes" sobre a convocatoria por parte dalgunha organización. Deste xeito, realizou un chamamento aos titulares de Educación, de Cultura e ao presidente dá Xunta, Alberto Núñez Feijóo, a retirar o seu "odio" á cultura e lingua galegas, tras advertir de que a plataforma chamará "á desobediencia" do decreto --se se chega a aprobar--, co fin de cumprir "a Lei de Normalización Lingüística e a Carta Europea das Linguas Minoritarias". Finalmente, os participantes no "histórico" evento que enchían o Obradoiro, entoaron o himno galego. http://www.xornal.com/artigo/2010/01/21/politica/milleiros-persoas-na-rua-polo-galego/2010012112544400316.html

MOVILIZACIÓN | Protesta contra el decreto del plurilingüismo

Marchas multitudinarias en Galicia contra el modelo lingüístico de Feijóo Varias decenas de miles de personas, 60.000 según la organización y 30.000 según la Policía local, han recorrido las calles de Compostela, en protesta contra las bases del decreto del plurilingüismo presentadas por la Xunta.

La manifestación se enmarcaba en la huelga general de la enseñanza pública gallega, cuyo seguimiento ha sido aproximadamente del 90% del profesorado y el estudiantado, según los sindicatos convocantes, mientras la Consellería lo cifra por debajo del 50% de la actividad académica.

La marcha, cuyo recorrido fue alterado por los organizadores al ver desbordadas sus previsiones de participación, partió de la Porta Faxeiracompostelana, y bajó hasta cerca del Parlamento gallego para dirigirse después hacia la Praza do Obradoiro, que ya se encontraba prácticamente llena cuando la cola de la manifestación no había arrancado todavía.


102

'Ni un paso atrás'

Gaitas y tambores participaron a lo largo de toda la marcha, abierta con el lema 'Paremos o decretazo', acompañando a miles de personas que portaron pancartas en las que se podía leer 'Na defensa do galego, nin un paso atrás' (En la defensa del gallego, ni un paso atrás), o la célebre sentencia de Alfonso Daniel Rodríguez 'Castelao', 'Se aínda somos galegos, é por obra e gracia do Idioma' (Si aún somos gallegos, es por obra y gracia del Idioma).

Destacaban también los símbolos de apoyo a los principales opositores de las bases del decreto, la plataforma ciudadana 'Queremos galego', así como carteles con el lema 'Wanted'; y las fotografías de Alberto Núñez Feijóo, el secretario de Política Lingüística Anxo Lorenzo, el conselleiro de Presidencia Alfonso Rueda o la presidenta de Galicia Bilingüe, Gloria Lago.

El acto final, acompañado por el humorista ourensano 'O Carrabouxo' , consistió en una serie de intervenciones de diferentes representantes de todos los estamentos educativos; madres y padres con hijos escolarizados, estudiantes de secundaria e infantil, y miembros del profesorado.

El presidente de A Mesa Pola Normalización Lingüística, Carlos Callón, exigió a Núñez Feijóo que "vuelva" al consenso marcado por la Ley de Normalización Lingüística de 2006, que fue aprobada por unanimidad en el Parlamento gallego.

Callón defendió los modelos educativos de inmersión lingüística, como los que actualmente existen en Euskadi o Cataluña, y recordó que en la Comunidad Valenciana, gobernada por el PP, el 30% de los institutos imparte docencia exclusivamente en valenciano, por lo que concluyó que, entre las comunidades con lengua propia, Galicia es la única que carece de este tipo de modelos educativos.

La manifestación, que contó con réplicas en otras poblaciones como Lugo, Verín, Ribadavia, Vilalba o Carballiño , finalizó con el canto del himno nacional de Galicia, mientras todavía seguían entrando manifestantes en el Obradoiro.

http://www.elmundo.es/elmundo/2010/01/21/espana/1264093827.html

Decenas de miles de manifestantes colapsan el centro de Santiago Amplio seguimiento de la huelga contra la política lingüística de Feijóo EL PAÍS - Santiago - 21/01/2010


103

Decenas de miles de manifestantes han colapsado desde el mediodía el centro histórico de Santiago en una masiva protesta ciudadana contra las bases del decreto del gallego, que reduce la presencia de este idioma en las aulas y da a los padres voto para elegir la lengua en la que se imparten asignaturas troncales. La plaza del Obradoiro, con una capacidad aproximada de 25.000 personas, estaba completamente llena cuando todavía quedaban miles de manifestantes desfilando por la zona vieja de la ciudad hacia el epicentro de la protesta. La Policía Local de Santiago calcula que acudieron 30.000 personas al llamamiento.A la marcha, que coincide con una huelga convocada en toda la enseñanza pública, han acudido cientos de profesores y estudiantes de toda Galicia. También hubo una nutrida representación política entre la que se encontraban los dos principales líderes de la oposición, el socialista Manuel Vázquez y el nacionalista Guillerme Vázquez (el único político en la cabecera de la manifestación), y destacados miembros del anterior Gobierno bipartito de la Xunta como el ex vicepresidente Anxo Quintana y la ex conselleira de Educación Laura Sánchez Piñón, autora del decreto sobre el uso de la lengua en las aulas que pretende derogar la Xunta de Núñez Feijóo. Profesores y alumnos leyeron en un escenario de la plaza las razones por las que se manifiestan contra la política lingüística de Feijóo : "Por el derecho a vivir en gallego", "porque no garantiza que los jóvenes terminen sus estudios dominando el idioma propio", "porque es una propuesta a espaldas de la realidad, sin ningún consenso y presentada con nocturnidad el día antes de nochevieja", "porque creará enfrentamientos entre los centros y traslada un problema a los profesores y a los padres".

Los organizadores, además, se sumaron a la iniciativa de un grupo de docentes y pidieron que la Consellería de Educación destine a Haití el dinero que les descuenten a los profesores por la huelga de hoy. El presidente de una de las organizaciones convocantes, A Mesa pola Normalización Lingüística, Carlos Callón, ironizó sobre la presencia de tantos manifestantes: "No sé qué hacéis aquí. Cuántos extremistas. Gente acomplejada. Ésas son las declaraciones insultantes de la Xunta de Galicia. El conselleiro de Educación dice que levantamos muros con el gallego, pero quienes los levantan son ellos. Nadie apoya este decreto. Está en contra de las instituciones culturales, del estatuto de autonomía y de las leyes europeas".

La huelga convocada en la enseñanza pública contra el borrador del decreto que impone un sistema trilingüe (de español, castellano y gallego) en las aulas ha tenido un seguimiento que la Consellería de Educación rebaja a menos del 50% de los docentes, mientras que los convocantes lo elevan a más del 90% de alumnos y profesores.

En institutos de las ciudades como el Santa Irene de Vigo apenas hay actividad. En el Rosalía de Castro de Santiago el paro es secundado por el 90% de los alumnos y el 50% de los profesores, un porcentaje similar al que se calcula en el Santo Tomé de Vigo. Fuera de las ciudades, también se constata un importante seguimiento. Por ejemplo, en Cangas do Morrazo, algunos colegios están completamente vacíos y en otros sólo acudieron la mitad de los profesores. En el colegio de primaria de Toén (Ourense) acudieron sólo 7 de los 67 alumnos, atendidos únicamente por la directora, de servicios mínimos, ya que la totalidad de los docentes no acudió a trabajar.

Las protestas trascienden además a los colegios e institutos. En la Universidade da Coruña se han celebrado a lo largo de la mañana concentraciones de alumnos y trabajadores. En declaraciones a Europa Press, el representante del personal universitario coruñés Xosé Manuel Portela reclamó la retirada del borrador de decreto porque, de aplicarse, los alumnos llegarían a la Universidad con una "limitación" en su dominio del gallego y "eso afectaría al devenir de la educación superior". En los centros concertados y privados, que no están llamados al paro, la jornada transcurre con normalidad, aunque algunos profesores han ideado su particular forma de protesta, como en el colegio Peleteiro de Santiago, donde los encargados de impartir gallego se tomaron el día libre. La protesta concluyó a las dos de la tarde sin incidentes destacados.


104

POLÉMICO DECRETO DEL GALLEGO

Decenas de miles de personas marchan en Santiago en contra del decreto del gallego Entre los asistentes, muchos niños, gente joven y políticos, como Guillerme Vázquez y Pachi Vázquez. La huelga en la enseñanza no universitaria ha sido seguida por un 90% del profesorado según los sindicatos y por un 44,7%, según los datos definitivos de la Xunta Redacción Digital | EFE 21/1/2010 Minutos depués de las once y media de la mañana ha arrancado desde la Alameda de Santiago la manifestación convocada por la plataforma «Queremos Galego» por las calles compostelanas en contra del decreto del plurilingüismo de la Xunta. Según informa Nacho Mirás, la marcha, en la que han participado miles de personas -60.000 según la organización y 30.000 según la Policía local-, se ha iniciado en medio de un ambiente festivo y reivindicativo en el que abundaban las banderas de PSdeG y BNG así como de los sindicatos. En la cabecera de la manifestación se han situado el portavoz nacional del BNG, Guillerme Vázquez, y el presidente de la Mesa pola Normalización Lingüística, Carlos Callón, así como varios sindicalistas. También han participado en la manifestación políticos como Pachi Vázquez, Anxo Quintana, Xosé Manuel Beiras, Carlos Aymerich, Mar Barcón o José Manuel Lage, entre otros. Había además muchos niños, gente joven y representantes de la vida cultural como el actor Carlos Blanco. La manifestación ha dado comienzo en la Alameda, ha dado la vuelta por la plaza de Galicia y se ha adentrado en el caso viejo. Una hora después ha llegado a la plaza del Obradoiro cuando aún muchas personas esperaban en la Alameda para poder comenzar la marcha. La protesta, que se ha desarrollado sin incidentes, ha terminado con la lectura de un manifiesto. Ya en el Obradoiro, un grupo de profesores ha acordado proponer a la Xunta que el dinero que les van a descontar por participar hoy en la huelga se dedique a ayudar a los damnificados en Haití. Una propuesta que ha sido ovacionada por las miles de personas presentes en la manifestación. Huelga del profesorado Por otra parte, fuentes sindicales de CC.OO. y de la STEG indicaron a Efe que la huelga en la enseñanza pública no universitaria convocada también para hoy ha sido secundada por el 90% del profesorado. Mientras laConsellería de Educación informó de que la incidencia de la huelga de la enseñanza no universitaria se situó en un 44,7%. Educación precisa que se trata de datos definitivos que se refieren sólo a los centros públicos. Por provincias, el seguimiento fue del 47% en Ourense, del 46% en A Coruña, del 51% en Pontevedra y del 35% en Lugo. Educación indica además que «la mayoría absoluta de los profesores acudieron con normalidad a clase en este día de huelga preventiva convocada y secundada por algunos sindicatos». Según Educación la totalidad de los centros educativos abrieron sus puertase impartieron mayoritariamente las clases «como en un día normal», y precisó que donde la huelga fue seguida, los escolares fueron igualmente atendidos por los servicios mínimos establecidos en cada centro. El transporte y los comedores escolares también funcionaron «con total normalidad», añade la Consellería. Por otra parte, personal de la Universidad de A Coruña se ha concentrado hoy en diretentes facultades de los campus de la ciudad herculina y de Ferrol para respaldar la huelga convocada hoy en la enseñanza no universitaria en contra del decreto de la Xunta. http://www.lavozdegalicia.es/galicia/2010/01/21/00031264070551097824596.htm


105

O CONTRADECRETAZO · · CRÓNICA

Malabares nos colexios 22.01.2010 Directores de centros denuncian que "faltou organización" por parte da Xunta, que "non tomou en serio a folga", para establecer os servizos mínimos

REDACCIÓN. SANTIAGO

Toda unha mobilización despregou o equipo directivo do centro Cruceiro de Canido. A directora e a xefa de estudos do colexio ferrolán tremían ante a seguinte posibilidade: os 400 alumnos concentrados no patio á espera das clases. "Finalmente acudiron 80 rapaces e preparáramonos para recibir 150". A directora, Maravillas Beceiro, fixo malabares ante os insuficientes servizos mínimos da Xunta. E acabou exhausta: "Resulta horroroso e tremendo que a Consellería non indique como organizarnos", indicou.

O azar púxose á beira do centro: "Dos 32 profesores 22 secundaron a folga, os demais coordinámonos coa APA. Fixouse un tope de 25 alumnos por aula para garantir a súa seguridade, aínda que finalmente logramos un cociente de 21", comentou. "Faltou organización por parte da Xunta, os comunicados desta administración só incluían anexos para quitar a retribución o día de folga", lamentábase Maravillas Beceiro.

Segundo a directora, "a Consellería non tomou en serio esta folga, deixáronnos ao coidado dos menores e despois poranse a medalla os políticos". As bases do decreto non lle parecen nada razoables: "Matemáticas en inglés? Aterremos!", di .

No colexio Alexandre Rodríguez Cadarso de Noia secundou a folga o 88 por cento do persoal docente. Desta forma, 14 dos 16 profesores que integran o claustro apoiaron o paro. Segundo explicou a directora do centro, Francis Molinos, que xunto ao conserxe cubriu os servizos mínimos, dos 172 alumnos que ten o colexio acudiron 26 a clases, 21 deles tiñan unha das profesoras que non se uniu á folga. Asegurou que a tranquilidade foi "total" durante toda a xornada.

No colexio Bispo Guerra Campos de Bertamiráns, os case 50 profesores que conforman o persoal docente do centro, 43 decidiron onte secundar a folga, polo que a imaxe da entrada do colexio ás nove e cinco da mañá difería substancialmente do trafego diario de coches e autobuses colapsando a porta. A falta de profesores sorprendeu aínda a algún pai que afrontaba con indignación a falta de docentes. A calma recobrábase despois a través das explicacións da directora do centro, Rosalía Avilés, e o profesorado presente que describían a situación, indicando que os servizos mínimos establecidos pola Xunta non daban máis de si. Tras a movida benvida aos profes, os nenos, alleos por completo ao debate, comezaban un día de cole especial. Os 70 alumnos dividíronse en dous grupos, un cos pequenos de Infantil e primeiro ciclo de Primaria e outro cos de segundo e terceiro ciclo. Xuntos e, por un día, consentidamente revoltos, acudiron á biblioteca, onde pasaron a primeira parte da mañá realizando actividades en grao sumo variado, entre elas fichas de pintura e lectura. Xa despois do recreo, os rapaces divertíronse con dúas proxeccións didácticas, unha serie de debuxos animados e unha película de tinguidura histórica, para os maiores.

Onte tocaba tamén máis recreo do habitual e a mañá terminaba no comedor, que estar de folga non quita a fame.

Unha avoa de Ferrol, Pilar Franco, comentaba que "quedei coidando dos nenos pequenos, xa que os pais traballan. Pero os meus netos maiores van ao colexio concertado e acudiron ás clases". Outra avoa da mesma cidade, Josefina Cebreiro, dicía que "vengo a buscar a mi nieto al cole, creo que sólo debería impartirse una asignatura en gallego. Es mucho más importante el inglés".

A Xunta asegurou nos centros nos que a folga foi secundada, os escolares foron atendidos polos servizos mínimos e o trasporte e os comedores escolares tamén funcionaron "con total normalidade".


106

DATOS

As cifras, controvertidas como ocorre sempre A plataforma Queremos Galego elevou ao 90 por cento o seguimento da folga convocada para onte no ensino non universitario para protestar contra a proposta de decreto da Xunta, mentres que a Consellería de Educación o situou por debaixo do 50 por cento, -outras fontes dos centros de ensino falaban dun 70 por cento-.

O secretario nacional de CIG-Ensino, Anxo Louzao, en declaracións a Europa Press, asegurou que esta foi "unha das folgas de maior seguemento na historia do ensino de Galicia" e cifrou "en máis do 80 por cento" o apoio do profesorado, elevando ao 90 por cento o seguimento incluíndo aos estudantes. "As aulas están baleiras, en repulsa a unhas bases que o que pretenden é erradicar o galego do ensino", subliñou. Pola contra, a Xunta asegurou que a incidencia da folga se situou por debaixo do 50 por cento. Apuntou que en Ourense un 44 por cento do profesorado siguiu o paro; un 47 na Coruña; un 50 por cento en Pontevedra e un 35 por cento en Lugo. Para Educación, que só deu os datos dos centros públicos, "a maioría absoluta dos profesores acudiron con normalidade a clase neste día de folga preventiva convocada e secundada por algúns sindicatos".


EL FUTURO DEL IDIOMA A DEBATE

Paro en la enseñanza pública y decenas de miles de gallegos en la calle contra el ‘decretazo’ 22.01.2010 La manifestación contra la política lingüística de la Xunta reúne a 30.000 personas en Santiago, según la Policía / /Queremos Galego estima que casi el 90% de los docentes secundaron la huelga y Educación habla del 45% // Callón llama a desobedecer la norma para cumplir con el Estatuto

I. CASAL/ M. CASTRO/P. HERMIDA/A. TALADRID/M.GIL • SANTIAGO


107

"Xo!, Feixóo!". Xosé Lois González, O Carrabouxo, sintetizaba con este grito agropecuario desde el palco instalado ayer en la praza do Obradoiro la petición compartida por las miles de personas que se sumaron a la manifestación de Queremos Galego: la retirada de las bases del decreto del plurilingüismo, rebautizado por la plataforma como "o decretazo contra o galego". Mientras el humorista animaba el ambiente en una plaza prácticamente llena, la cola de la marcha aún no había salido de la Alameda. Según la Policía Local, fueron unas 30.000 personas las que se dieron cita en Santiago en contra de la política lingüística de la Xunta, a la que acusan de un "ataque sen precedentes" al gallego. La organización eleva la cifra a 60.000 "extremistas, acomplexados, levantando muros en Galicia defendendo a lingua", ironizaba el presidente de A Mesa pola Normalización Lingüística, Carlos Callón, en réplica a las declaraciones sobre la protesta y la cultura gallega realizadas en los últimos días desde San Caetano.

"En inglés, peor!" La reducción del gallego en las aulas, la consulta a los padres y el inglés como lengua de docencia son las tres claves de la protesta. "Á maioría da xente implicada no ensino parécenos unha barbaridade que os pais escollan a lingua. Vai provocar que se enfronten entre eles, cando a situación que había agora é de absoluta tranquilidade. Ademais, non ten ningún sentido pedagóxico e é irrealizable", opinaba Anxo, profesor de Historia del IES Luis Seoane de Pontevedra. A su lado, Alexandre, de 10 años, daba su opinión sobre el inglés como lengua vehicular. "Paréceme fatal. Hai xente que case non sabe ler, e agora en inglés, peor", enfatizaba el alumno de 5º.

Silvia, profesora en O Rosal, expresaba la misma idea desde la experiencia profesional. "Impartir materias en inglés é unha medida que vai beneficiar só ao alumnado de alto nivel, pero o fracaso escolar aumentará e os contidos perderanse", advertía.

Además de charlas, el trilingüismo inspiró las pancartas de tono más cómico, como los carteles de Wanted (en inglés, Se busca) con los rostros del conselleiro de Educación, el presidente y el responsable de Política Lingüística, o un indecoroso Mete o decreto polo ass (trasero). La manifestación contó con una menor participación que la organizada por Queremos Galego el pasado 18 de octubre, aunque la organización la considera también un éxito, ya que entonces era domingo y en esta ocasión, un día laborable y con un llamamiento focalizado en la enseñanza pública, cuyo profesorado era el llamado a la huelga. El paro tuvo, según los convocantes, un seguimiento cercano al 90%, una participación que Educación reduce al 44,7%, mientras insiste en que fue una huelga "en contra da maioría social".

Réplica en otras localidades La manifestación se nutrió de profesorado y alumnado llegado desde toda Galicia -la organización fletó 160 autobuses- y contó además con personalidades del mundo de la cultura y la política. Convocaban CIG y STEG, pero también se sumaron UXT y CCOO y organizaciones estudiantiles, entre otros colectivos.

La protesta tuvo además réplicas en forma de concentraciones en Lugo, Vigo y otras localidades gallegas, e incluso en Bruselas.Todos los sindicatos participantes y BNG y PSdeG coincidieron en señalar el "éxito total" de la jornada, bajo el lema de Paremos o decretazo contra o galego. La manifestación central finalizó, cuando aún quedaba gente sin entrar en la plaza, con la lectura del texto del díptico que se repartió en los días previos en los centros educativos, en el que se sintetizan los motivos del rechazo al borrador del decreto.

Callón llamó además a la desobediencia civil al decreto en caso de que la Xunta no lo modifique. "Desobedecelo será obedecer o Estatuto, a Lei de Normalización Lingüística e os consensos aos que chegamos entre todos", concluyó.

DE AL MENOS EL 50% AL 33%

Las tres claves del rechazo Queremos Galego considera que el "decretazo" no garantiza que se finalice la escolarización con igual destrezas lingüísticas en gallego que en castellano. Sobre el objetivo del 33% de la docencia en inglés, advierte además de que es algo inviable, un elemento del incremento del fracaso escolar y, sobre todo, un


108

intento de "camuflar propagandísticamente o ataque contra o galego", que pasaría de contar en el decreto actual, de 2007, con un mínino del 50% del horario.

También molesta que sean las familias las que decidan en qué lengua se impartirán ciertas materias, un detalle que no tiene ni el visto bueno de los sectores que apoyan en conjunto las bases del decreto, y que según reconoció ayer Feijóo podría ser modificado.

http://www.elcorreogallego.es/tema-del-dia/ecg/paro-ensenanza-publica-decenas-miles-gallegos-calle-decretazo/idEdicion-2010-01-22/idNoticia-508580/

Los manifestantes exigen «sensatez» a Feijoo para que retire el decreto Santiago registró una multitudinaria marcha en contra de la propuesta de la Xunta sobre el plurilingüismo Elisa Álvarez 22/1/2010 La capital de Galicia volvió a vivir ayer una de sus multitudinarias manifestaciones que evocan los tiempos de la Ley Orgánica de Universidades. El motivo fueron las bases del nuevo decreto del plurilingüismo, un borrador que se ha encontrado con el rechazo de la mayoría de los sindicatos educativos, las asociaciones de padres, movimientos de renovación pedagógica, oposición e incluso una parte importante de la patronal de la enseñanza concertada.

La plataforma Queremos Galego convocó una marcha que colapsó Santiago, abarrotó los párkings para alegría de las concesionarias, y reunió a más de 30.000 personas en una plaza del Obradoiro atestada, según los datos de la Policía Local, que los convocantes elevaron a más de 50.000. Los organizadores habían fijado que la manifestación terminase en la sede de la Xunta en San Caetano, pero ante el incremento de las previsiones de asistencia decidieron que el acto central se celebrase en el clásico Obradoiro.

Más de dos horas y media tardaron en acabar de entrar los manifestantes, que recorrieron parte del Ensanche y el casco histórico. Cuando la plaza del Obradoiro ya estaba llena, algunos asistentes empezaban a recorrer la zona vieja. Unos 150 autobuses llegados de toda Galicia contribuyeron también al éxito de la convocatoria.

Al final de la manifestación, Anxo Louzao, secretario nacional de CIG-Ensino, explicaba que «se queda un mínimo de sensatez e espíritu de democracia é o momento de retirar as bases, que nos uniron a todos na súa contra». Carlos Callón, presidente de A Mesa, otro de los que intervinieron en el acto central de la marcha, recordó que Galicia es la única comunidad con dos lenguas en la que no hay programas de inmersión en el idioma propio, y criticó que un Gobierno se atreva a atacar a una institución centenaria como la Real Academia Galega. Callón señaló que «desobedecer este decreto significa obedecer o Estatuto e a Lei de Normalización». Fran Rei, portavoz de la plataforma Queremos Galego, aclaró que nadie fue obligado a la manifestación, y aseguró que su entidad llevará a los tribunales «a quen minte», en alusión al PPdeG por acusar a integrantes de la plataforma de coaccionar a los profesores.

Los otros tres sindicatos que también apoyaron la marcha, STEG, Comisiones y UGT, coincidieron en el éxito de la convocatoria. UGT felicitó al profesorado por este respaldo y expresó su confianza en que Educación adopte un cambio de actitud. CC.?OO. instó a la Xunta que tome nota, mientras que el STEG apuntó que si la Administración «non escoita o clamor da comunidade escolar, teremos que pensar que estamos ante uns xestores irresponsables, que non merecen o cargo que ocupan».



109

ANÁLISIS

Las otras «galescolas» de Europa La polémica sobre el uso de los idiomas cooficiales en la enseñanza se repite en muchos países de la UE, donde pocas regiones han resuelto el debate con éxito Juan Oliver | Corresponsal 24/01/2010

Según los últimos eurobarómetros de la Comisión Europea, en la UE solo hay un país donde la lengua materna del 100% de la población es la misma que la oficial del Estado. Así que, salvo en Portugal, la cuestión lingüística afecta a todo el continente, donde las polémicas como la que vive Galicia se repiten con cíclica frecuencia.

Quizá donde se manifiestan con mayor crudeza es Bélgica, porque el Estado se ha configurado precisamente en torno a las dos grandes comunidades lingüísticas: Flandes y Valonia, con idiomas oficiales distintos: holandés en la primera y francés en la segunda, y ambos cooficiales en la mayoría de los municipios de Bruselas, capital flamenca pero con un 80% de francófonos. Al lío se suma la comunidad germanófona, nueve cantones donde viven apenas 70.000 belgas que tienen al alemán como lengua oficial. Flamencos y valones viven de espaldas los unos a los otros, con policía, sanidad, seguridad social y, también, modelos educativos separados. En Valonia la lengua vehicular es el francés, pero desde quinto de primaria es obligatorio el aprendizaje de un segundo idioma, a elegir entre holandés, inglés y alemán. La mayoría de los padres escogen el inglés. Francés en el patio Al contrario, en Flandes se estudia en holandés, y en algunos colegios que optan por la inmersión lingüística incluso se prohíbe a los niños hablar francés en el patio. Pero este y el inglés son obligatorios desde los primeros cursos de infantil. El resultado es que mientras la mayoría de los flamencos son trilingües (el modelo educativo funciona y se completa con una televisión pública que no traduce las versiones originales), la mayoría de valones apenas dominan un poco el inglés (su sistema educativo es peor y las películas infantiles y los dibujos animados sí se traducen). Claro que para los niños valones no saber holandés acaba siendo una grave desventaja. El paro llega al 16% en algunas provincias de su región, cuando en Flandes ronda el 4%. Y aún así, cada año quedan vacantes 120.000 ofertas de empleos estables y bien pagados en Flandes que los valones rechazan cubrir. Bélgica no es más grande que Galicia, y desde Charleroi, en Valonia, a Amberes, en Flandes, apenas hay una hora en coche. Pero el problema no es el transporte. Lo que pasa es que los valones no saben holandés. http://www.lavozdegalicia.es/galicia/2010/01/24/0003_8248645.htm


110

Los colegios católicos rechazan el decreto y reclaman más gallego La principal patronal privada también se opone a que los padres elijan lengua PAOLA OBELLEIRO - A Coruña - 23/01/2010 “El gallego es un valor fundamental de nuestro pueblo que hay que promocionar porque no está en las mismas condiciones sociales que el castellano y el inglés". "Las lenguas sólo se aprenden si se ejercitan y sólo se tendrá libertad para escoger una si se saben y conocen". Con estas dos premisas, la mayor patronal de centros concertados en Galicia expuso ayer al conselleiro de Educación, Jesús Vázquez, sus pegas y reparos al borrador del decreto sobre las lenguas en las aulas. A la Federación de Religiosos de la Enseñanza de Galicia (Ferega), que agrupa a 124 colegios con más de 4.000 docentes y 60.800 alumnos, no le gustan las bases de la Xunta para regular una nueva norma lingüística en la Educación Infantil, Primaria y Secundaria.

"Para hacer una nueva normativa educativa, hay que llegar al mayor consenso posible, evitando extremismos de un lado y otro", reclamó Xosé Francisco Martínez Reboiras, secretario general de esta federación. También le pidió a Jesús Vázquez, en nombre de las escuelas católicas, que el futuro decreto "potencie el gallego sobre todo en ciudades y villas de Galicia", donde ahora menos se habla. Y que la introducción de una lengua extranjera "sea progresiva", no como pretende la Xunta al igualar el aprendizaje de gallego, castellano e inglés.La cuarta petición de la patronal de centros concertados es que haya "estabilidad legislativa", sin cambios continuos de las normas educativas. Ferega, que se jacta de impulsar "desde siempre" entre sus centros asociados planes de normalización lingüística que garanticen "que el alumno tenga competencia análoga en gallego y castellano", rechaza el controvertido borrador de la Xunta "porque no potencia suficientemente el gallego". "El Estatuto obliga a los poderes públicos a potenciarlo", recuerda Martínez, porque está en inferioridad con respecto al castellano o incluso al inglés. "El gallego no está en las mismas condiciones sociales, ni en los medios de comunicación", remachó.

A esta patronal tampoco le gusta, como pretende la Xunta, que los modelos lingüísticos en cada centro, "se decidan a expensas de lo que digan los padres". "Es más pedagógico que la Administración marque cómo se da cada materia". Y para las escuelas católicas, que remitieron por escrito al conselleiro su análisis del decreto, es además "incoherente que se imparta una materia en una lengua y que los alumnos luego puedan expresarse en otra". "Así no se alcanza la competencia lingüística plena en gallego y castellano", incidió Martínez.

A Ferega, en cuyos centros domina el castellano como idioma materno del alumno, "no le vale el monolingüismo", sino el "bilingüismo", teniendo "como valor fundamental el gallego, un idioma con cuatro millones de hablantes". En cuanto al plurilingüismo que plantea la Xunta, la patronal de escuelas católicas tiene sus reservas porque "no hay medios humanos y materiales para impartir las clases en las tres lenguas".

http://www.elpais.com/articulo/Galicia/colegios/catolicos/rechazan/decreto/reclaman/gallego/elpepuespgal/20100123elpgal_3/Tes


111

O ILG augura “involución” do galego co novo decreto O organismo responsable da normativa do idioma lémbralle a Feijóo que en 2004 votou o Plan Xeral DAVID LOMBAO 31/01/2010 A institución responsable, xunto á Real Academia Galega (RAG), de fixar a normativa da lingua propia de Galicia súmase ao rexeitamento ao denominado “decreto do plurilingüismo”. Malia á discreción que, coma no caso dos académicos, adoita presidir o seu traballo, o Instituto da Lingua Galega (ILG) decidiu onte dirixirse por carta ao presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo, para mostrar o seu rexeitamento á “involución” do idioma nas aulas.

Dende o punto de vista do ILG, dependente da Universidade de Santiago, a aplicación do proxecto do Executivo “faría imposible que a maioría dos alumnos poida chegar a ter competencia comunicativa en galego”. Do mesmo xeito, lembran, “esta nova política lingüística” ten sido cuestionada “con serios argumentos xurídicos” mentres que no ámbito educativo provoca “enfrontamentos e conflitos”.

Neste contexto, a entidade reclámalle a Feijóo unha “volta ao consenso” que, subliñan, presidiu a política lingüística en momentos coma o da aprobación do Plan Xeral de Normalización en 2004, “un momento no que vostede mesmo –lémbranlle ao presidente– era un dos máximos representantes do Goberno”, como vicepresidente de Manuel Fraga.

Tamén a Nova Escola Galega, colectivo de renovación pedagóxica excluído da rolda de contactos promovido por Educación, puxo onte sobre a mesa todo un argumentario contra o novo decreto.

Co gallo do seu vixésimo quinto aniversario, o colectivo saca á luz unha recompilación de traballos en materia de normalización lingüística nun contexto no que, en opinión do seu presidente, Xosé Lastra, a Xunta trasladou á sociedade o “conflito dalgúns centros”. http://www.xornal.com/artigo/2010/01/29/galicia/ilg-augura-involucion-do-galego-co-novo-decreto/2010012923092003943.html


112

REPORTAJE

El consenso del 'no' al decreto Sólo cuatro de los 28 colectivos que se entrevistaron con Educación para exponer

sus opiniones sobre las bases del plurilingüismo apoyan los puntos principales PABLO LINDE - Santiago - 01/02/2010 Son 28 las asociaciones, sindicatos, partidos e instituciones que recibieron la llamada de la Xunta para que expusieran sus sugerencias al decreto del plurilingüismo en las aulas. Durante varias maratonianas jornadas, que terminaron la semana pasada, los representantes de la Consellería de Educación se reunieron con ellos para conocer lo que opinan de las bases que hay sobre la mesa. Sólo cuatro -entre los que se cuenta el propio Partido Popular- se mostraron a favor de los puntos fundamentales del texto y expusieron una sintonía general con los cambios.

Prácticamente todas las demás (ver cuadro) lo han rechazado de plano o han pedido hacer cambios decisivos que afectan al núcleo del decreto, como la capacidad de los padres de elegir el idioma de las asignaturas o la distribución entre las dos lenguas oficiales en Galicia. La mayoría cree que no era necesario un cambio de decreto o pide mejoras más acordes con el que ya había. Sectores nacionalistas como el BNG, o los sindicatos CIG y STEG, reclaman que se retire y se replantee desde cero, "sin dar pasos atrás". El PSdeG solicita que se recurra al Parlamento para debatir el texto. Pero también hay otras asociaciones que creen que la nueva norma se queda corta y debe ser más renovadora, como Galicia Bilingüe.

La Consellería de Educación espera hasta hoy, cuando el Consello da Cultura Gallega emita un informe sobre las bases del decreto. A partir de aquí comenzará a hacer modificaciones para presentar una propuesta definitiva que llevar al Consello Consultivo y al Escolar, que tendrán también que aportar sus opiniones. Es más que previsible que el dictamen de la institución cultural propine un duro golpe a las bases presentadas el penúltimo día de 2009 por el presidente de la Xunta, Alberto Núñez Feijóo y el conselleiro de Educación, Jesús Vázquez. Ya sucedió lo mismo con la Real Academia Galega. Sin embargo, fuentes de Educación aseguran que los cambios que se harán serán mínimos y que se respetarán las líneas fundamentales que ya hay planteadas. Las más importantes son tres, mayoritariamente rechazadas por los colectivos que se han reunido con la Xunta: elección de los padres, introducción del inglés y proporción entre el castellano y el gallego.

- La elección de los padres. No contenta a casi nadie. Hay una minoría (Galicia Bilingüe y la Mesa por la Libertad Lingüística) que piensa que es insuficiente. Creen que no basta con dar a los padres la capacidad de votar algunas asignaturas concretas, sino que deben elegir el idioma en la enseñanza.

Pero esta opinión es muy residual entre los colectivos que se reunieron con Educación. La postura generalizada es la que se resume con esta opinión de la Asociación de Centros de Economía Social de Galicia: "La participación de los padres y las madres es fundamental y su colaboración es imprescindible para alcanzar los objetivos de una formación integral de sus hijos. Pero instrumentalizar esta colaboración a través de votaciones que condicionen los proyectos pedagógicos no es un modelo razonable". Es sólo un ejemplo, pero se podrían haber escogido argumentos similares de casi cualquiera de los colectivos que se reunieron con la Consellería: partidos, asociaciones de padres y madres, de directores o sindicatos. Incluso el sindicato ANPE, el más cercano al PP, cree que "se tendrá que echar atrás tal y como está planteado". También la Confederación Gallega de ANPA de centros privados (Congapa), en sintonía con el nuevo decreto, pidió al conselleiro que estudie "otro modelo" para la elección del idioma de las materias por parte de los padres. Otros colectivos, como la Coordinadora Galega de Equipos de Normalización Lingüística, añaden que "puede generar una problemática en su aplicación que derivaría en un conflicto no deseado en los centros". En otro plano, la Asociación Galega de Editores argumenta que "sería imposible tener un estudio de mercado" para cada vez que se pregunte a los padres.


113

- El inglés. Incluso la propia Consellería de Educación ha tenido que aclarar que no se puede plantear a corto plazo y que es un objetivo de futuro. En el asunto de la lengua extranjera hay colectivos que lo consideran una buena idea, como la Confederación Española de Centros de Enseñanza, que piensa que es "una apuesta decidida por el inglés". Pero, independientemente de esto, la mayoría opina que es algo utópico. El presidente de la Federación de Centros Públicos de Galicia y miembro de la Xunta autonómica de directores, Xosé Antonio Pardo, aseguró que la norma es "imposible e inviable de aplicar en los centros educativos gallegos tal como está", ya que "no se dispone de recursos económicos ni humanos" para llevarlo a cabo. "Necesitamos profesorado para poder funcionar".

Otra opinión extendida es la que expone el sindicato CSIF a través de su representante de educación, Emérita Fernández: "Por supuesto nos parece muy interesante meter una lengua extranjera. Pero entendemos que no se debe mezclar en un decreto que regula el gallego".

- La proporción de las lenguas. Una postura al respecto es la de Marga Leis, de la Confederación Católica Nacional de Padres de Familia y Padres de Alumnos (Congapa), que percibió "muy buena voluntad por parte de la consellería" al ver "propuestas razonables y no imposiciones". "En ningún momento vi que se esté intentando restar importancia al gallego, que es nuestra lengua", dijo tras reunirse con Educación.

Pero, una vez más, no es ésta la postura más asentada. Está mucho más extendida la que defiende, entre Federación de Religiosos de la Enseñanza de Galicia (Ferega), que agrupa a 124 colegios: "El gallego es un valor fundamental de nuestro pueblo que hay que promocionar porque no está en las mismas condiciones sociales que el castellano y el inglés". Con esta tesis, el gallego no sólo debe estar al 50%, tal como pretende la Xunta, sino que debe ganar más espacio. Son criterios que exponen, por ejemplo, todos los sindicatos excepto ANPE. Pero continuando con el razonamiento de Ferega, la nueva norma "no potencia suficientemente el gallego". "El Estatuto obliga a los poderes públicos a potenciarlo porque está en inferioridad con respecto al castellano o incluso al inglés. El gallego no está en las mismas condiciones sociales, ni en los medios de comunicación", concluye.

Y, de nuevo, hay una postura distinta (y marginal) a las dos anteriores, que considera que incluso un 50% de gallego es una "imposición".

Todo esto y mucho más (como cuestiones técnicas o más específicas) escucharon los principales responsables de Educación. Ahora queda por saber si toman nota o hacen caso a esa "mayoría silenciosa" a la que siempre aluden los dirigentes populares y que, supuestamente, respalda plenamente sus tesis.

A favor y en contra de las bases

- Colectivos en sintonía con la nueva norma. Confederación Católica Nacional de Padres de Familia y Padres de Alumnos (Concapa), Confederación Galega de Asociaciones de Padres de Alumnos (Congapa), Partido Popular (PP) y Confederación Española de Centros de Enseñanza (CECE).

- Colectivos en contra o que rechanzan cambios fundamentales.

Federación de Religiosos de la Enseñanza de Galicia (Ferega), Unión Sindical Obrera (USO), Asociación de Centros de Economía Social de Galicia (ACES), Asociación Galega de Editores, Federación Olívica de Asociación de Nais e Pais de Alumn@s (Foanpas), Confederación Católica de Federacións de Asociacións de Pais de Alumnos e Familias (Confapa), Central Sindical Independente e de Funcionarios (CSI- CSIF), Federación de Sindicatos Independentes da Ensinanza (FSIE), Confederación Galega de Minusválidos (Congami), Coordinadora Galega de Equipos de Normalización Lingüística, Mesa por la Libertad Lingüística, Xunta Autonómica de Directores, Galicia Bilingüe, Asociación Nacional de Profesores Estatales (ANPE) de Galicia, Sindicato de traballadoras e traballadores do ensino de galicia (Steg), Comisiones Obreras (CC OO), Unión General de Trabajadores (FETE-UGT), Confederación Intersindical de Galicia (CIG), Mesa pola Normalización Lingüística, Real Academia Galega (RAG), Consello da Cultura Galega, Bloque Nacionalista Galego (BNG), Partido Socialista de Galicia (PSdeG).

La Asociación de Centros Autónomos de Enseñanza Privada (Acade) no dio su opinión sobre el decreto del plurilingüismo a este periódico.

http://www.elpais.com/articulo/Galicia/consenso/decreto/elpepuespgal/20100201elpgal_5/Tes


114

DECRETO DEL PLURILINGÜISMO

El Consello da Cultura critica el decreto del gallego y rechaza la consulta a los padres Recuerda que es la primera norma que contradice el principio de promover el uso progresivo de esta lengua Elisa Álvarez 2/2/2010 El Consello da Cultura Galega (CCG) ha sido el último en sumarse a las críticas a las bases del futuro decreto del gallego. Ayer, el pleno de esta entidad debatió un crítico documento en el que prácticamente todos los aspectos llamativos del decreto son rechazados. El primer punto de fricción es la participación vinculante de los padres, que lejos de ser una apuesta democrática es una inhibición de los poderes públicos que puede generar tensiones innecesarias en las comunidades educativas, según el CCG. El manido equilibrio en el que tanto insiste Feijoo no es tal para el organismo. La competencia en dos lenguas requiere un papel de refuerzo para el gallego, ya que todos los estudios sociolingüísticos avalan que la lengua hegemónica es el castellano. En las bases, sostiene el análisis del CCG, se confunde la presencia equitativa de las dos lenguas con el reparto idéntico del horario educativo. Atendiendo a una lectura literal de las bases, el uso del gallego pasaría de un mínimo de un 50% a un máximo de un 33%, y una norma cuyo efecto inmediato pretende reducir la presencia de la lengua en situación más débil «non pode considerarse nin equitativa nin equilibradora». Hay otro aspecto en el que el CCG se muestra profundamente crítico, y es en la obligación que tienen los poderes públicos de fomentar el uso del gallego. Tanto el Estatuto de Autonomía como la Lei de Normalización recogen esta obligatoriedad, y en concreto la ley apunta a que las autoridades deben «promover o uso progresivo do galego no ensino». Todas las normas que se han elaborado en la Xunta, fuese cual fuese el partido en el Gobierno, han respondido a este principio de progresión -decreto del 83, orden del 88, decreto del 95 y decreto del 2007-. Por primera vez las bases contradicen este principio, al reducir este uso. Defensa de la inmersión El dictamen aprobado en el plenario de ayer arremete también contra la descalificación que hacen las bases al modelo de inmersión lingüística, ya que este sistema está avalado por distintas sentencias (incluso del Tribunal Constitucional), y en situación de bilingüismo social asimétrico, como en Galicia, «ofrece os mellores resultados en termos de capacitación nas dúas linguas». Además, el Consello da Cultura recuerda a la Xunta que la introducción de una lengua extranjera como vehicular resulta precipitada y extemporánea, por lo que pide que se regule de otra forma y que se introduzca de modo voluntario y gradual. El CCG reclama oferta educativa en gallego en el primer ciclo de infantil, tal y como recoge el Plan Xeral de Normalización, y que en el segundo ciclo se mantenga un tercio del horario en gallego en entornos castellanos. Respecto a primaria y secundaria, remite al Plan Xeral cuando señala que «como mínimo, o alumnado reciba o 50% da súa docencia en galego». Por lo tanto, insta a que se reformulen las bases y se tenga en cuenta el principio de progresividad y el papel de refuerzo que debe tener el sistema educativo para conseguir la igualdad plena del gallego. Finalmente, el CCG insta a retirar la consulta vinculante a las familias y que se rectifique la medida de que el alumno pueda usar la lengua que quiera en las asignaturas. Un modelo consensuado Como conclusión, el Consello llama a todas las fuerza políticas y sociales, así como a las instituciones, a realizar un esfuerzo para consensuar un modelo de bilingüismo educativo. http://www.lavozdegalicia.es/galicia/2010/02/02/0003_8267701.htm


115

Las diez conclusiones del órgano asesor de la Xunta DANIEL SALGADO - Santiago - 03/02/2010 - El nombre del decreto deberá referirse sólo a las dos lenguas oficiales de Galicia. - El idioma de la administración educativa y de los centros escolares públicos debe ser, con carácter general, el gallego. - La introducción de una lengua extranjera como vehicular resulta precipitada y extemporánea en una norma destinada a regular el uso de los idiomas oficiales en el sistema educativo público. Debe regularse específicamente. - El uso vehicular de una lengua extranjera debe introducirse gradual y voluntariamente, y abarcar, además, la formación profesional y las enseñanzas deportivas y artísticas. - Debe recogerse la oferta educativa en gallego en el primer ciclo de la educación infantil (hasta los tres años), como dice el Plan Xeral de Normalización Lingüística (PXNL). - En el segundo ciclo de educación infantil (hasta los seis años), debe utilizarse el criterio general de la lengua predominante entre el alumnado. Pero el Consello manifiesta reservas ante la elección delegada en los padres. - En educación infantil debe recogerse las previsiones del PXNL de habilitar programas voluntarios en gallego para castellanohablantes y garantizar un tercio en gallego en ambientes castellanohablantes. - El reparto al 50% entre gallego y castellano en primaria, secundaria y bachillerato deben tener en cuenta el PXNL: "Como mínimo, el alumnado recibirá el 50% de su docencia en gallego". El marco general debe ser flexible. - La consulta a las familias para decidir el idioma de una serie de asignaturas en primaria, secundaria y bachillerato debe retirarse de la propuesta, por razones prácticas y de procedimiento. - El principio general debe ser el del uso de la lengua en que cada materia es impartida, una exigencia que será de aplicación gradual y flexible. http://www.elpais.com/articulo/Galicia/Villares/caso/nos/hagan/gallego/mejor/nos/ira/todos/elpepuespgal/20100203elpgal_6/Tes#despiece1


116

A UVIGO CONSIDERA QUE O DECRETO AGRAVARÁ O PROBLEMA

Uvigo: ‘Moitos universitarios chegan cun galego deficiente' Redacción . Os profesores do Departamento de Filoloxía Galega e Latina da Universidade de Vigo fixeron público un comunicado, aprobado por unanimidade o 27 de xaneiro, no que manifestan o seu apoio ao documento redactado pola Real Academia Galega no que se reflicten os ‘defectos’ das bases para o decreto de plurilingüismo da Xunta.

03.02.2010

Os máis de 30 docentes destacan tamén que o galego segue sendo unha lingua desfavorecida "concretamente no ensino universitario", un ámbito no que se avanzou "pouco" nos últimos 25 anos. Por esta razón, aseguran ver "con moita alarma" calquera medida que "limite aínda máis" a competencia lingüística que o alumnado ten cando chega ao ensino superior. De feito, subliñan a detección dun "número significativo" de estudantes que chegan cun nivel deficiente nas competencias básicas en galego. Os profesores pensan que as bases non están deseñadas para corrixir eses problemas, senón que o único que farán "será agravalos".

Neste sentido, salientan que se o alumnado accede ao nivel universitario con carencias nas linguas oficiais, galego e castelán, "terá problemas no desenvolvemento das súas carreiras, maiores sobre todo naquelas que non estean centradas no estudo de contidos lingüísticos e literarios". Por outra banda, solicitan que o decreto sexa consensuado entre as forzas políticas e que se teña en conta a opinión do profesorado de distintas etapas educativas, tomando como referencia a RAG, a "máxima autoridade lingüística". Tamén piden a volta ao consenso lingüístico manifestado no Parlamento coa aprobación do Plan de Normalización Lingüística do 2004. http://www.anosaterra.org/nova/41002/uvigo-moitos-universitarios-chegan-cun-galego-deficiente-.html


117

A Xunta costea un modelo de aprendizaxe en linguas estranxeiras que critica para o galego O Goberno subvenciona un modelo de aprendizaxe que cre “inconveniente” para o idioma propio MIGUEL PARDO 15/02/2010 “Hai dúas opcións: a inmersión que implantou o bipartito ou o modelo da nova Xunta”. Así quixo acabar o conselleiro de Educación, Jesús Vázquez, co debate sobre lingua no Parlamento do pasado mércores. Unha vez máis, o Goberno cargou con dureza contra un modelo de aprendizaxe de linguas avalado por sentenzas do Tribunal Constitucional, o Consello de Europa e numerosos expertos en sociolingüística. Foi unha descualificación que se uniu ás que desde hai meses saen constantemente da boca dos representantes da Administración autonómica, que contrapoñen a “inmersión dos postulados nacionalistas” coa “liberdade lingüística” que disque traerá o novo decreto para o ensino. “A Xunta considera inconveniente o sistema de inmersión en calquera lingua, considerando ademais que ese é o sentir maioritario do pobo galego”, manifestaba a Consellería de Educaciónnun comunicado o pasado 2 de febreiro. A mesma consellería publicou onte no DOG unha convocatoria de axudas públicas “dirixidas ao alumnado de centros educativos sostidos con fondos públicos para realizar actividades de inmersión lingüística no ano 2010”. En inglés, francés e alemán, “en liña coas recomendacións do Consello de Europa en materia de linguas” e a través da “promoción e desenvolvemento de estadías de escolares galegos e galegas noutros países, co fin de crear a necesidade de empregar idiomas para se comunicar e para os utilizar en contextos reais”. Deste xeito, a Xunta mantén un programa que leva varios anos en marcha e que subvenciona un modelo de aprendizaxe censurado constantemente tanto polos membros do Goberno como poloPartido Popular. “Non aceptarei ningún modelo de inmersión lingüística”, repetiu en varias ocasións o presidente, Alberto Núñez Feijóo, ao igual que o conselleiro Jesús Vázquez, que insistiu en cualificar este sistema de “inconveniente para calquera lingua”. Non semella que sexa así para os idiomas estranxeiros, a pesar de que o propio Vázquez non dubidara en afirmar hai unhas semanas que “o monolingüismo e a inmersión” eran “consecuencia de ver a Galicia como un país pechado, separado, á defensiva e con medo á modernidade”. Cuestionada sobre a contradición de financiar un modelo que é duramente criticado polo Goberno, a Consellería de Educación responde que “non é o mesmo aplicar este modelo a un neno durante tres ou catro semanas que estar nel durante os nove meses do curso”. “Non cremos que teña moita relación unha cousa coa outra”, engaden, logo de aclarar que, “ademais”, o programa que vén de anunciar a Xunta “é solicitado polos pais”. “Nós axudámoslles para que o poidan levar a cabo os cativos”, conclúen.

Nun comunicado de prensa, a mesma consellería explicou máis polo miúdo un proxecto e destaca que Educación “convoca por primeira vez máis de 3.000 prazas para a aprendizaxe de linguas estranxeiras”. O número supón un aumento de prazas dun 16% con respecto ao ano pasado, aínda que o departamento que dirixe Jesús Vázquez aclara que a dotación orzamentaria é menor que na anterior lexislatura. “Soubemos optimizar mellor os cartos”, resumen.

As principais novidades desta convocatoria en 2010 é que por primeira vez as actividades de inmersión non se realizarán só entre xuño e agosto, senón que tamén se desenvolverán durante o primeiro trimestre do vindeiro curso, o que “permitirá aos nenos galegos vivir máis de preto o sistema educativo noutro país, xa que estarán dentro das rutinas dos estudantes estranxeiros”.

En total, serán algo máis de 3.000 os alumnos beneficiarios dunhas axudas cuxa dotación ascende a 3,8 millóns de euros. Mellorarán así a súa competencia en inglés, alemán e francés, grazas un modelo de aprendizaxe que non era “unha alternativa para a Xunta”, segundo o voceiro do PPdeG, Rodríguez Miranda. Un sistema que soa mal cando se refire ao galego e ao catalán, pero que sounds good in english. http://www.xornal.com/artigo/2010/02/11/unknown/xunta-financia-inmersion-ingles-censura-dureza-galego/2010021123335700218.html


118

IDIOMA

Educación suprime la obligación de hacer un ejercicio en gallego en las oposiciones de secundaria La Voz 23/2/2010 Las oposiciones de primaria y secundaria comenzarán a partir del próximo 24 de junio. Los sindicatos y la Administración educativa debaten esta semana las distintas órdenes que regulan este proceso selectivo, que oferta este año 967 plazas, 600 de ellas del cuerpo de maestros. En ambos casos se mantiene la posibilidad de que los profesores que acumulen al menos seis meses de experiencia puedan sustituir una parte del ejercicio por un informe que deben entregar previamente. Se trata de una medida transitoria que incorpora la Ley Orgánica de Educación y que se mantendrá hasta el próximo curso. Lo que no se mantiene, al menos en los borradores que la Xunta ha enviado a los sindicatos, es la obligación de realizar una de las partes de la oposición en gallego en las pruebas de secundaria. En concreto se trata de la presentación de una programación didáctica, que en primaria se hará en gallego, salvo en las especialidades de idiomas modernos. En secundaria solo se recoge esta salvedad, pero no la obligación de usar el gallego en el resto de las especialidades. http://www.lavozdegalicia.es/galicia/2010/02/23/0003_8313032.htm

DENUNCIA SINDICAL NA MESA SECTORIAL DO ENSINO

Educación admitirá docentes que non comprendan galego Europa Press . Os sindicatos galegos do ensino manifestaron o seu ‘rexeitamento’ e as súas críticas ante a decisión da consellaría de Educación e Ordenación Universitaria de formalizar a eliminación da obrigatoriedade de realizar unha proba en galego dos aspirantes á oferta pública de emprego docente.

26.02.2010 O departamento autonómico explicou aEuropa Press que a devandita decisión ten o obxectivo de garantir que o examinado poida realizar a proba en galego ou castelán, pero matiza que a liberdade de elección vai en paralelo a unha esixencia de capacitación lingüística en galego. Tras a celebración da mesa sectorial do ensino, o secretario nacional da CIG-Ensino, Anxo Louzao, considerou "inaceptábel" a eliminación da proba en galego que se correspondía, noutros anos, coa parte do exame na que se "realiza unha programación didáctica e a súa defensa". Nesta liña, o voceiro de Ensino Público de CC OO, Xosé Fuentes, sinalou o tema idiomático como "o gran conflito" entre Administración e sindicatos, xa que "en ningunha proba se esixe o galego". "Entendemos que -o docente- debe demostrar un mínimo coñecemento e competencia", sinalou, tras recordar que a súa eliminación se corresponde coa modificación da norma de función pública a principio de curso.


119

"Evidencia que un docente dificilmente poderá demostrar ter coñecemento do noso idioma, a pesar de que é vehicular no sistema educativo", lamentou Louzao. Así mesmo, o sindicato STEG adheriuse á denuncia deste "paso atrás" en materia de normalización lingüística e, sobre todo, pola "valoración" do galego. "Deste xeito, en Galiza poderá haber profesorado que non comprenda o alumnado que teña como lingua inicial o galego", advertiu. A pesar diso, aplaudiu que a consellaría dera o visto e prace á súa petición para que os docentes sen acreditación de linguas cooficiais realicen unha proba escrita e oral, ao igual que para o castelán -antes era só escrita-. http://www.anosaterra.org/nova/42147/educacion-admitira-docentes-que-non-comprendan-galego-.html

FEIXÓO REXEITARA PUBLICAMENTE ESTE MÉTODO

Educación destina 3,8 millóns á inmersión en inglés Redacción . A consellaría de Educación promove a inmersión lingüística noutros países co obxectivo de fomentar o coñecemento de idiomas estranxeiros. Esta semana pecha o prazo para solicitar as máis de 3.000 axudas que convoca a consellaría de Educación a este respecto.

09.03.2010 A convocatoria, posta en marcha pola consellaría de Educación e Ordenación Universitaria, conta cun orzamento de 3,8 millóns de euros e, segundo reza no seu título, está orientada á subvención de actividades de “inmersión lingüística” noutros países. A orde, do 5 de febreiro do 2010, estabelece como finalidade, en liña coas recomendacións do Consello de Europa, “fomentar o coñecemento de idiomas co obxecto de que o alumnado galego adquira unha competencia plurilingüe”. Deste xeito, o Goberno galego promove a “inmersión” como sistema de aprendizaxe de linguas estranxeiras, malia que o presidente da Xunta rexeitou publicamente en varias ocasións este método. A última vez, o pasado 4 de marzo, cando Alberte Núñez Feixóo asegurou “non crer na inmersión lingüística, nin en galego, nin en castelán”, polo que o seu Executivo nin sequera "vai formular" esa posibilidade. http://www.anosaterra.org/nova/42616/educacion-destina-38-millons-a-inmersion-en-ingles.html


120

El Consello Escolar 'tumba' el decreto de FP en lenguas REDACCIÓN • SANTIAGO 16.03.2010

El Consello Escolar de Galicia apoyó ayer una enmienda de la CIG al decreto de la FP que pedía que se ajuste al aún en vigor decreto de las lenguas de 2007, que fija que el 50% de la docencia sea en gallego. También prosperó otra para que no se impartan módulos en inglés, ya que al haber localidades con un solo grupo sería una opción obligatoria. Educación emitió una nota en la que deja claro que no asumirá esta última enmienda.

http://www.elcorreogallego.es/galicia/ecg/consello-escolar-tumba-decreto-fp-lenguas/idEdicion-2010-03-16/idNoticia-526453/

Educación considerará vinculante el voto de los padres y se escuda en el resultado electoral DANIEL SALGADO - Santiago - 13/03/2010

"Es el decreto del equilibrio, el plurilingüismo y la libertad". Éste mantra, repetido por el conselleiro de Educación Jesús Vázquez, presidió esta mañana la presentación del Decreto do Plurilingüismo no Ensino non Obrigatorio, convacada ayer por sorpresa y en la que la Xunta dio a conocer la norma que regulará la presencia de las lenguas en la escuela pública. El texto desoye la inmensa mayoría de las críticas recogidas por la ronda de consultas abierta por Educación tras ofrecer a la luz pública, el penúltimo día de 2009, el borrador del proyecto. Los padres de los alumnos de Primaria y Secundaria decidirán con su voto si aprueban o no la asignación lingüística de la consellería para Matemáticas, Coñecemento do Medio, Ciencias Sociais, Física e Química, Tecnoloxía y Bioloxía. El titular de Educación se escudó en el resultado electoral del 1 de marzo, cuando el PP obtuvo la mayoría absoluta del Parlamento y el Gobierno de la Xunta, para no hacer caso del cuestionamiento mayoritario del procedimiento.

El decreto relega, además, la introducción del inglés "al medio, largo plazo" y rectifica la "libertad lingüística" de los alumnos con una "orientación pedagógica" que recomendará al estudiante usar la lengua de la asignatura.

http://www.elpais.com/articulo/espana/Educacion/considerara/vinculante/voto/padres/escuda/resultado/electoral/elpepuespgal/20100313elpepunac_8/Tes


121

Educación fijará la lengua escolar pero los padres podrán modificarla Las familias votarán sobre el idioma de las troncales excepto en Bachillerato DANIEL SALGADO - Santiago - 13/03/2010

En su extraña búsqueda del equilibrio con las diferentes posturas sociales sobre el idioma en la escuela, la Consellería de Educación ha confeccionado finalmente un peculiar sistema. La Administración fijará la lengua de las asignaturas troncales, como exigían sindicatos, padres, Real Academia o Consello da Cultura, pero las familias podrán modificarlo en votación cada cuatro años. En todos los niveles de la enseñanza excepto en el Bachillerato.

Hasta última hora de ayer no se concluyó la nueva normativa que regulará el uso de las lenguas oficiales en los colegios y que esta mañana presentarán el conselleiro de Educación Jesús Vázquez y el secretario general de Política Lingüística Anxo Lorenzo. Y a pesar de que numerosas filtraciones a los medios daban por hecho una marcha atrás en los aspectos polémicos del borrador presentado el 30 de diciembre de 2009, finalmente se mantiene el grueso de su filosofía y el carácter vinculante de las consultas a los padres.

Así, por tramos educativos, en Educación Infantil, las familias votarán el idioma, entre gallego y castellano, en el que se impartirán las clases. En Primaria, la consellería fijará el castellano en Matemáticas y el gallego en Coñecemento do Medio. Pero, y esta es la gran novedad, si la "mitad más uno de los padres" escoge cambiar la decisión gubernamental, el Consello Escolar de cada centro deberá hacerlo. La votación se realizará cada cuatro años.

En Secundaria, el gallego será, según prescripción administrativa, para Ciencias Sociais y Ciencias da Natureza, mientras que en castellano se darán Matemáticas y Física e Química. Rige el mismo sistema de votación de las familias que en Primaria. El resto de las asignaturas, en ambos tramos, mantendrán el equilibrio al 50%.En los cursos de Bachillerato, los padres ya no podrán opinar y la normativa pretende que se mantenga el "mayor equilibrio lingüístico posible". El nuevo decreto recula respecto del borrador en el idioma que se empleará, "con carácter general", en todos los centros escolares públicos, que será el gallego, como en la normativa vigente.

La ronda de consultas que abrió Educación se saldó con un rechazo rotundo de la mayoría de colectivos, agentes sociales o instituciones preguntadas. Y el 21 de enero, con una huelga que paralizó la enseñanza pública. Tras una fase de modificaciones sobre el texto inicial, dado a conocer a última hora del penúltimo día de 2009, el departamento de Jesús Vázquez desvelará hoy el contenido completo de un decreto que no cumple las promesas de Feijóo en las últimas semanas sobre el equilibrio total entre gallego y castellano. En la nota de convocatoria del acto de hoy no se prevé la asistencia del presidente. La plataforma Queremos Galego ha llamado a una concentración de protesta ante la sede de la Xunta.

http://www.elpais.com/articulo/Galicia/Educacion/fijara/lengua/escolar/padres/podran/modificarla/elpepuespgal/20100313elpgal_3/Tes


122

El rechazo de los editores y los directores de centros continúa 16.03.2010 "Non será fácil de aplicar e será foco de tensións", augura el director del colegio de Vite // Educación remite el texto al Consello Escolar de Galicia antes de discutirlo con los sindicatos

Uno de los cambios fundamentales entre las bases para el decreto presentadas el 30 de diciembre de 2009 y el proyecto avanzado el pasado fin de semana es que Educación fija qué materias troncales se impartirán en gallego y cuáles en castellano. Pero si la mayoría más una de las familias de cada centro así lo pide, ésta podrá variar el reparto, manteniendo así en la práctica la consulta vinculante. Es una de las razones por las que a los directores de los centros educativos sigue sin convencerles la nueva redacción, y también uno de los motivos para que continúe la preocupación entre los editores. "A nivel de xestión, o decreto non vai ser fácil de aplicar e será ademais un foco de tensións", considera a título personal el presidente de la Federación Galega de Asociación de Directivos de Colexios de Ensino Público y director del del Vite, Xosé Antonio Pardo Cuñarro, a la espera de una postura colectiva. Las tensiones, detalla, podrán darse entre las familias, pero también entre el profesorado. "Haberá que ver como se regula o dereito de liberdade de cátedra do profesorado e que pasará cunha minoría [do alumnado] que pode ser do 49%", advierte. Alfonso García Sanmartín, presidente de la Asociación de Editores en Lingua Galega, también mantiene casi intactas sus reservas. "Non é positivo nin dende o punto de vista pedagóxico nin dende o editor que se poida andar danzando na lingua que se imparten as materias", señala sobre el nuevo texto.

Educación deja aún la puerta abierta a posibles cambios, pero la consulta a los padres parece entrar en el apartado de lo inegociable. Y será a buen seguro uno de los principales puntos de distanciamiento con los sindicatos, con los que deberá negociar el texto en una mesa sectorial para la que aún no hay fecha. Según los cálculos del STEG, no podrá celebrarse casi con toda seguridad hasta justo la semana anterior a las próximas vacaciones.

En lo que respecta a los calendarios de negociación, la CIG ha criticado además a la Consellería por remitir el borrador al Consello Escolar de Galicia antes de abordarlo con las centrales, un detalle que para este sindicato demuestra "a falta de vontade negociadora". El texto necesita ser abordado en la mesa sectorial y en el Consello Escolar de Galicia, aunque las opiniones de ambos órganos no son vinculantes. El conselleiro de Educación insistía ayer en la Radio Galega que su intención es aprobar el decreto a tiempo para que entre en vigor en septiembre. Para ello, antes deberá contar también con la opinión del Consello Consultivo de Galicia.

http://www.elcorreogallego.es/galicia/ecg/rechazo-editores-directores-centros-continua/idEdicion-2010-03-16/idNoticia-526452/


123

Los profesores también rechazan el nuevo decreto a pesar de los cambios Galicia Bilingüe asegura que hay novedades "buenísimas" y "más libertad" PABLO LINDE - Santiago - 16/03/2010 El borrador del decreto del plurilingüismo se encuentra enfrente con la mayoría del profesorado. A través de sus asociaciones y sindicatos, rechazan que los padres puedan elegir el idioma de las asignaturas troncales, tal y como recoge la norma que presentó el pasado sábado la Consellería de Educación y cuyo texto completo se conoció ayer.

La consulta para establecer el idioma de las materias tendrá que celebrarse antes del próximo curso, según el borrador, cuya aprobación definitiva está prevista para mayo. Así, en el curso 2010- 2011, los centros deberán adaptarse a la elección de los padres, quienes tendrán la última palabra -siempre que se respete un 50% en cada lengua oficial- a pesar de la recomendación de la Xunta: impartir en gallego Coñecemento do Medio en Primaria y Ciencias Sociais, Xeografía e Historia, Ciencias da Natureza, Bioloxía y Xeoloxía en secundaria; y en castellano Matemáticas (en primaria), a la que se suman en secundaria Tecnologías, Física y Química.

Tanto la federación de directivos de colegios públicos como la de directores de secundaria y los cinco sindicatos que se sientan en la Mesa Sectorial de Educación critican que esta capacidad de elección es "poco pedagógica" y puede "crear tensiones entre las familias". Tampoco les convence que el alumno pueda expresarse en la lengua que quiera y no en la de la asignatura. "Creemos que se va a crear crispación con las familias y los profesores a la hora de determinar la lengua en la que se tiene que expresar el docente. No es una situación grata para dirigir un centro", lamenta Xosé Antonio Pardo, presidente de la Federación Galega de Asociacións de Directivos de Colexios de Ensino Público.

Las posiciones de los colectivos relacionados con la educación, mayoritariamente contrarias al decreto, son muy parecidas a las mostraron cuando el presidente de la Xunta, Alberto Núñez Feijóo, presentó las bases el penúltimo día del año pasado. Jorge Villarino, presidente de la Asociación de Padres y Madres de Centros Privados y Concertados de Galicia, dice que le parece "positivo un factor de elección dentro de ese respeto al 50% y la introducción paulatina al aprendizaje de lengua extranjera". "Pienso que no serán muy numerosos los centros que opten por cambiar los idiomas prefijados por la Xunta", añade. Por el contrario, otros como Virgilio Gantes, presidente de la Confederación Gallega de Asociaciones de Padres de Alumnos de Centros Públicos, creen que "los alumnos no van a dominar competencias en las dos lenguas". "La Xunta es la que tiene que marcar las pautas y no dejarlo al libre albedrío de las familias", asegura tras conocer un texto que "difiere muy poco de lo que ya se sabía gracias a las bases".

Es una opinión que no comparte la asociación Galicia Bilingüe, que ha pasado de una contundente crítica a las bases a saludar con agrado el nuevo texto. "Hay novedades buenísimas. No cumple exactamente con nuestro mensaje, que consiste en que se pueda elegir el idioma de todas las asignaturas, pero hay libertad para usar la lengua que el alumno quiera [igual que establecían las bases] y se puede elegir el idioma de muchas asignaturas", explicaba ayer Gloria Lago, presidenta de la asociación. Asegura "no aplaudir" el nuevo borrador pero reconoce que se ha tomado "una decisión inteligente, más cerca de la libertad".

Lago también se congratula por las declaraciones que publicó ayer Faro de Vigo del secretario general de Política Lingüística, Anxo Lorenzo. Éste explicó que, aunque la Xunta sólo financiará los libros en el idioma de la materia en la que se imparta, las familias podrán comprar los textos en la lengua que elijan. Es algo muy distinto de lo que dice el artículo 13 del texto que Educación ha presentado: "Los materiales y libros de texto de las materias impartidas en gallego y en castellano estarán redactados en la lengua en la que se imparta la materia". Después de tres meses, las posiciones siguen más o menos como estaban, igual que el decreto, que continúa llamándose "del plurilingüismo", pero cuyo principal cambio es relegar a la lengua extranjera a que los


124

centros educativos puedan llegar a establecer en ella hasta un máximo de un tercio "de manera gradual y voluntaria".

El conselleiro de Educación, Jesús Vázquez, se mostró ayer "abierto" ante la posibilidad de modificar aún el anteproyecto, aunque consideró "muy difícil" pactar cambios con quien "no muestra voluntad de diálogo". En esta línea, apuntó que "en su momento" la consellería "no recibió ninguna sugerencia" por parte de los partidos de la oposición. "El BNG lo único que nos hizo saber es que no está de acuerdo y que sólo compartiría una continuación, y el PSdeG no presentó ninguna sugerencia salvo el no".

http://www.elpais.com/articulo/Galicia/profesores/rechazan/nuevo/decreto/pesar/cambios/elpepuespgal/20100316elpgal_5/Tes

Leas porque a lingua galega sexa a da Administració n educativa O anteproxecto da consellería fai desaparecer o termo “normalización” do decreto CRISTINA DÍAZ PARDO 17/03/2010 O pasado sábado, na rolda de prensa que o Conselleiro de Educación, Jesús Vázquez, e o secretario xeral de Política Lingüística, Anxo Lorenzo, deron para explicar as liñas fundamentais do anteproxecto do novo decreto do galego o texto definitivo non foi facilitado aos xornalistas. Segundo apuntan diversas fontes dende a contorna da consellería, as tirapuxas dentro do partido por este tema terían levado a non pechar o documento de forma definitiva. Por ese motivo, as liñas básicas do texto, ás que tivo acceso Xornal de Galicia, poden ser susceptibles de cambios nas próximas xornadas. Determinados puntos do anteproxecto semellan espertar tensións dentro da formación popular. Administración educativa. O anteproxecto do decreto do galego no ensino que proxectou aConsellería de Educación recolle que o galego será a lingua propia da Administración educativa. Este extremo non figuraba dentro das bases presentadas o decembro pasado e a súa falla foi duramente criticada por parte dos sindicatos de ensino. Non obstante, o anteproxecto explicita que dentro da “Administración educativa e nos centros dependentes dela, así como entre o persoal ao seu servizo” utilizarase con “carácter xeral” o galego. Este é un dos puntos que, na actualidade, máis fricción está a causar dentro do PP. Os posicionamentos de Educación pasan, en inicio, porque tamén os textos que se emitan dende os centros, como actas ou comunicados, sexan redactados en galego. Elección dos alumnos.A suposta “liberdade”para que os alumnos poidan dirixirse ao profesor no idioma que desexen era unha das teimas de Galicia Bilingüe que o presidente da Xunta fixo súa durante as autonómicas. As liñas xerais do anteproxecto recollen que o alumno poderá dirixirse ao profesor no idioma que este mellor considere, do mesmo xeito que poderá realizar os seus traballos na lingua que estime oportuna. Non obstante, unha das reivindicacións que se facían dende a asociación en contra da normalización lingüística que preside Gloria Lago era que os estudantes puidesen ter o material curricular na lingua que desexasen. O anteproxecto rexeita estas teses e determina que os libros de texto das materias impartidas en galego ou en castelán estarán redactadas “na lingua na que se imparta a materia”. O artigo do decreto que atinxe ao emprego das linguas por parte do alumno é tamén criticado por diversos actores sociais. Sindicatos como CIG-Ensino ou STEG denuncian que o alumnado “nunca conseguirá competencia lingüística” nas dúas linguas se non ten a necesidade de expresarse nunha delas.

Normalización. O anteproxecto do novo decreto do galego do PP asegura nos seus principios que “garantirá” a adquisición por parte do alumnado non universitario dunha competencia “semellante” nas dúas linguas oficiais de Galicia, galego e castelán. Porén, neste texto, igual que xa ocorreu no das bases, desaparece a palabra “normalización”. De feito, a norma estabelece “a promoción da dinamización da


125

lingua galega nos centros de ensino”, pero non hai rastro da palabra normalización, igualmente que non se fai mención en ningún momento ao concepto “inmersión lingüística”, un termo que o PP considera negativo.

Equilibrio lingüístico. En 2007, o Goberno bipartito articulou un decreto do galego no ensino que reservaba un espazo, como mínimo, do 50% das materias na ensinanza para o galego. No actual decreto da Xunta non hai ningún tipo de discriminación positiva cara a lingua propia de Galicia, a pesar de ser unha recomendación presente no Plan Xeral de Normalización Lingüística de 2004. O texto redactado por Educación incide en que é necesario buscar o máximo equilibrio “posible” nas horas semanais e nas materias impartidas nas dúas linguas oficiais. Para a Xunta, só é necesario unha asignación dun 50/50 para que os alumnos teñan “competencia plena e semellante nas dúas linguas”.

Inglés. Sindicatos e organizacións como o Consello da Cultura Galega afirmaron que o feito de que o Executivo galego acabase por recuar no que atinxe ao ensino do inglés e algo esperado xa que “era inviable”. A pesar de que nas bases do decreto de decembro, o Goberno do PP aseguraba que era posible que a lingua estranxeira puidese ocupar un terzo do espazo total das materias, o anteproxecto desbota tal posibilidade. O texto só di que a Administración educativa fomentará “impartir materias en lingua estranxeira”. Os centros que impartan máis dunha terán que “manter o equilibrio lingüístico”.

http://www.xornal.com/artigo/2010/03/14/galicia/leas-porque-lingua-galega-sexa-da-administracion-educativa/2010031423203001653.html

Os Equipos de normalización creen que o decreto "disrimina" o galego Consideran que provocará serios conflitos na educación Xornal.com 17/03/2010 - 16:42 h.

A Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística (Cgendl) valorou hoxe "negativamente" que o anteproxecto do decreto do plurilingüismo non desenvolva os preceptos da Lei de Normalización Lingüística como "si facían os decretos anteriores". Neste sentido, a Coordinadora subliñou que o decreto "discriminará" ao galego no ensino e "provocará serios conflitos na comunidade educativa". Neste sentido, criticou que se establezan "máximos" na distribución horaria para o galego "cando non se cumpriron os mínimos marcados", á vez que, ao seu xuízo, "profunda nos prexuízos cara a unha lingua que está en retroceso ao transmitir que non é válida para todos os campos". Ademais, a Cgendl recalcou que "non vai garantir" o equilibrio entre as linguas oficiais en ningunha das etapas educativas, por iso criticaron que na ESO impártanse en castelán as materias de Matemáticas, Física e Química así como Tecnoloxía, "xa que ten máis presenza horaria" que o resto. Así, denunciou que se discrimine "entre materias importantes e de segunda", unha terminología que definiron como "allea" ao ensino obrigatorio. Así mesmo, lamentou que o ensino infantil do galego "quede totalmente desprotexida", ao que engadiu que "o pretendido equilibrio" entre a dúas linguas "non se recolle por ningún lado". "Desde a perspectiva pedagóxica, chama a atención que se dea un trato individualizado aos alumnos da lingua non predominante nunha etapa, como a infantil, que se basea nun enfoque integrador das diferenzas", sinalou a Cgendl. Finalmente, á espera de coñecer o texto completo, lamentou "profundamente" que se traslade a responsabilidade na toma de decisións ás familias e aos centros educativos. Neste sentido, a coordinadora explicou que o avance do anteproxecto "relega" a promoción do galego a actividades de fomento e "ao compromiso persoal do profesorado". http://www.xornal.com/artigo/2010/03/14/politica/equipos-normalizacion-creen-decreto-disrimina-galego/2010031419550800895.html


126

Sindicatos e Consello da Cultura din que a Xunta “n on lles fixo moito caso” “O proceso de consultas foi unha auténtica fraude”, manifestan dende CIG-Ensino CRISTINA DÍAZ PARDO 17/03/2010

Como xa aconteceu o pasado mes de decembro, cando o Goberno galego deu a coñecer as bases do seu novo decreto do galego no ensino, no día de onte, unha vez que o conselleiro de Educación, Jesús Vázquez, e o secretario xeral de Política Lingüística, Anxo Lorenzo, expuxeron ante os medios as liñas xerais do anteproxecto, as críticas non tardaron en chegar. Para a maioría dos axentes sociais galegos relacionados coa lingua non hai “cambios” substanciais entre as bases e o anteproxecto. Organismos como o Consello da Cultura Galega e sindicatos como a CIG critican que a Xunta non tomou en conta as súas opinións a pesar de abrir “un proceso de consultas”. Henrique Monteagudo, o secretario do Consello da Cultura Galega, asegurou onte en declaracións para Xornal de Galicia que “a verdade, pouco caso nos fixeron dende a Xunta”. “É certo que atenderon ás nosas reclamacións no que ten que ver con que o galego sexa o idioma da Administración e tamén no feito de desbotar o terzo obrigatorio en inglés, algo que non tiña sentido dende o principio”, explica. Non obstante, para o sociolingüista, o anteproxecto do decreto segue a ter unha gran cantidade de eivas substanciais. “O certo é que, nos temas máis cruciais, non se nos tivo en conta para nada porque non é moi razoable o peso que se lle dá á decisión dos pais”, explicou. Na mesma liña, manifestáronse dende o sindicato CIG-Ensino. Para a central sindical “o proceso de consultas que abriu a Xunta de Galicia é unha auténtica fraude xa que nada do que se apuntou logo tivo reflexo, por moito que vendan outra cousa”. Por outro lado, igual que ocorreu no mes de decembro, cando se presentaron as bases do decreto, a exposición do anteproxecto estivo acompañado por unha concentración de repulsa. Unhas 500 persoas convocadas pola plataforma Queremos Galego manifestáronse diante dos edificios da Xunta . Un dos seus voceiros, Carlos Callón, esixiu a “dimisión” do secretario xeral de Política Lingüística, Anxo Lorenzo, e anunciou que mañá se producirán protestas en varios puntos de Galicia.

Pola súa banda, o colectivo Galego, Patrimonio da Humanidade asegurou que “o Goberno do PP fixo caso omiso á constestación social, e deu consistencia de forma definitiva ás bases”.

http://www.xornal.com/artigo/2010/03/13/unknown/sindicatos-consello-da-cultura-din-xunta-non-lles-fixo-moito-caso/2010031323514100981.html

DI QUE A PROPOSTA PODE SER ASUMÍBEL POLO PSDEG E 'PARTE DO BNG'

Lorenzo rexeita cambiar o decreto de reducirse a competencia en galego Europa Press . O texto do proxecto do polémico 'decreto do plurilingüismo' no ensino non universitario está 'bastante maduro' e 'aquilatado' de cara á súa redacción definitiva. Así o considerou o secretario xeral de Política Lingüística, Anxo Lorenzo, sobre un texto que, malia reducir ao 33 por cento a presenza da nosa lingua, ve como unha 'proposta coherente' e 'realista' para a consecución dun 'equilibrio' entre galego e castelán nos centros educativos, que estará 'fixado' e garantido na nova norma. 20.03.2010


127

En concreto, Lorenzo aclarou, nunha entrevista concedida a Europa Press, que o documento que substituirá o impulsado en 2007 polo bipartito vai na "dirección de garantir o coñecemento das linguas oficiais e, ademais, introducir xa o horizonte das linguas estranxeiras". O equilibrio de ambas as linguas manterase a pesar de que as probas de avaliación de competencias en idiomas, que se prevén para as etapas de primaria e secundaria, constaten unha redución do coñecemento en galego. Deste xeito, sinalou que se estudarán outras vías, xunto "cos centros educativos", para "ver como mellorar eses procesos de aprendizaxe" en caso de rexistrarse un retroceso. A pesar diso, Lorenzo recordou que o documento non estará "totalmente pechado" até a súa publicación no Diario Oficial de Galicia e que previamente deberá pasar pola Mesa Sectorial de Educación (25 de marzo), o Consello Escolar (7 de abril), o Consello Consultivo e o Consello de Goberno. "Entón, imos esperar a ver as propostas dos sindicatos", dixo. http://www.anosaterra.org/nova/43209/lorenzo-rexeita-cambiar-o-decreto-de-reducirse-a-competencia-en-galego-.html

Educación elimina el programa de ayudas para intercambio de idiomas El plan propiciaba estancias en el extranjero a un millar de escolares PABLO LINDE - Santiago - 25/03/2010 Por primera vez desde 1999, la Xunta no subvencionará programas de intercambio lingüístico a escolares gallegos. El año que va a entrar en vigor un decreto de plurilingüismo con el que el presidente, Alberto Núñez Feijóo, pretende mejorar las destrezas de los jóvenes con las lenguas foráneas, la Consellería de Educación elimina este programa, que beneficiaba a más de un millar de alumnos en sus estancias en el extranjero.

Los coordinadores de los programas en los centros venían trabajando como cada curso para preparar las estancias de sus alumnos fuera y de los extranjeros en Galicia, que incluyen trabajos previos y posteriores, lingüísticos y culturales. Una de ellas, María Jesús Álvarez, del CEIP Humberto Juanes (Nigrán), explica que cuando llamó a la Consellería de Educación para interesarse el pasado diciembre le aseguraron que en febrero, como cada año, se convocarían las ayudas. "En enero volví a preguntar y me contestaron que estaban pendientes de una firma. Y hace unas semanas me confirmaron telefónicamente que el programa no se haría este año".

Es lo mismo que les ha ocurrido a decenas de docentes que estaban preparando el programa. "Nosotros ya teníamos comprados los billetes y los padres contaban con la ayuda, que el año pasado fue de 300 euros por alumno", explica Álvarez. Un compañero suyo, Pablo Fernández, del CPI Panxón (Pontevedra), asegura que de las 14 familias con las que preparaba el intercambio, cuatro no podrán permitírselo y se tendrán que echar atrás.

En total, el presupuesto para estas actividades ascendió el año pasado a 370.000 euros. El diputado socialista Guillermo Meijón llevó ayer este tema al Parlamento de Galicia y pidió a la Xunta que rectificase su postura. "La crisis no es una excusa, es precisamente ahora cuando los padres necesitan esta ayuda, que no supone un gran gasto para la Administración", argumenta Meijón, quien añadió: "Proceder a eliminación del programa no tiene sentido. Debemos recalcar la extemporaneidad de medida, a espaldas de


128

comunicación educativa. Afecta a la seriedad y rigor de Galicia porque otros países y centros no entenderán esta postura. Además, no se ha realizado ninguna comunicación oficial".

La proposición no de ley del PSdeG, que contó con el apoyo de los nacionalistas, fue rechazada por el PP. La diputada popular María Soledad Piñeiro defendió que el Gobierno ponga en marcha sus propias propuestas lingüísticas y no tenga por qué heredar las de gobiernos anteriores. También utilizó como argumento que los niños perdían semanas de clase organizando los intercambios.

La consellería, por su parte, explica a través de un portavoz que "sólo se pueden suprimir las convocatorias previamente convocadas, y esto no sucedía, por lo que la Consellería de Educación no suprimió nada".

"Se está trabajando en un plan de potenciación de las lenguas propio. Esto ya quedó claro con la convocatoria realizada para los cursos de aprendizaje que se realizan en verano, en el que con menos presupuesto se logró crear más plazas", continúa el portavoz de Educación.

Se refiere a unos campamentos de verano de inglés, francés y alemán que se vienen realizando desde el año 2000. La consellería asegura que en este ejercicio se beneficiarán de ellos 3.077 escolares, 427 más que en 2009. Además, incorporan una estancia en el extranjero en septiembre que "permitirá a los niños y niñas gallegos vivir más cerca del sistema educativo de otro país, ya que estarán dentro de las rutinas de los estudiantes extranjeros".

http://www.elpais.com/articulo/Galicia/Educacion/elimina/programa/ayudas/intercambio/idiomas/elpepuespgal/20100325elpgal_8/Tes

REITERA A 'DIGNIFICACIÓN' DO IDIOMA PROPIO NO DECRETO

Anxo Lorenzo: 'O galego fomentarase nas extraescolares e complementarias' Redacción . O secretario xeral de Política Lingüística, Anxo Lorenzo, reitera a aposta do departamento que dirixe por garantir o 'equilibrio' entre galego e castelán e a 'dignificación' do idioma propio de Galiza nas directrices do anteproxecto do Decreto do Plurilingüísmo.

26.03.2010 Así o explicou este xoves durante a súa intervención na Comisión 4ª en resposta a unha pregunta presentada pola deputada do BNG Carme Adán, na que lle cuestionaba acerca dos criterios sociolingüísticos, pedagóxicos e de organización empregados para elaborar o decreto. Sobre esta cuestión, Anxo Lorenzo asegurou que o "principio de equilibrio" e a "defensa e dignificación do galego" son os principios evocadores deste documento e, en particular, fixo fincapé no papel dos Equipos de Dinamización Lingüística na promoción do idioma propio de Galiza, que seguirá sendo o idioma da administración educativa e fomentarase a través de actividades complementarias e extraescolares. O obxectivo, explicou Lorenzo, é que os nenos "terminen a súa educación cun dominio efectivo das dúas linguas", tanto en "equilibrio cuantitativo" en horario como "cualitativo", na importancia das materias. Esta competencia, recordou, medirase cunha proba ao final da educación primaria e secundaria. http://www.anosaterra.org/nova/43457/anxo-lorenzo-o-galego-fomentarase-nas-extraescolares-e-complementarias-.html


129

EDUCACIÓN El Consello Escolar de Galicia rechaza el borrador del decreto EFE | Redacción digital 6/4/2010 El decreto resultó desestimado después de que prosperase, por 24 votos a favor y 16 en contra, la enmienda a la totalidad contra el borrador del decreto. El Consello Escolar de Galicia, órgano consultivo de la comunidad autónoma, ha rechazado esta tarde el borrador del proyecto del decreto del plurilingüismo en la enseñanza no universitaria elaborado por el Gobierno gallego. El decreto resultó desestimado después de que prosperase, por 24 votos a favor y 16 en contra, la enmienda a la totalidad contra el borrador del decreto. La retirada del texto fue solicitada por los sindicatos CIG, UGT y Comisiones Obreras, y apoyada también por la Confederación de Asociaciones de Padres de Alumnos de Centros Públicos (Confapa), de los Movimientos de Renovación Pedagógica, del Seminario de Estudos Galegos y de las organizaciones estudiantiles. Tal y como destacó Anxo Louzao, secretario general de CIG-Ensino, el borrador del decreto recibió también los votos en contra de los alcaldes del PSdeG y del BNG con representación en el Consello Escolar de Galicia. Al final del pleno del Consello Escolar y en declaraciones a los periodistas, el secretario xeral de Política Lingüística de la Xunta, Anxo Lourenzo, afirmó que la Administración gallega «acepta» la decisión del Consello Escolar de Galicia. Lorenzo se refirió, sin embargo, a la división puesta de manifiesto durante el pleno del Consello Escolar, y aludió a «una parte que estaba dispuesta a seguir trabajando sobre las modificaciones del texto del decreto para conseguir el mayor consenso posible, y otra que decidió votar en contra y no entrar a negociar». «Esta situación para nosotros no es nueva», añadió el director general, que se refirió a «determinados sindicatos y plataformas vinculadas a los partidos políticos de la oposición que lo único que hacen es criticar la política lingüística del Gobierno como una forma de desgaste político». Anxo Lourenzo dijo que desde el mes de diciembre en la Xunta presentó el borrador del decreto del gallego hasta hoy se han producido «casi 40 modificaciones suscitadas por las diferentes entidades que formaron parte del trámite de audiencia y de aquellas que quisieron hablar con nosotros, y la oposición no quiso hablar con nosotros». Además, el director xeral de Política Lingüística llamó la atención sobre el hecho de que en el dictamen que estaba previsto discutir en la reunión de esta tarde había 17 propuestas «de las cuales pensábamos incluir una buen parte de ellas». Lourenzo indicó que pese a la votación en contra del decreto del Consello Escolar dichas propuestas van a ser tenidas en cuenta. Añadió que del borrador inicial del decreto «son más de 50 los elementos que hemos cambiado, alguno de ellos bastante significativos y que aseguran una mayor calidad del texto del decreto». A la finalización del pleno del Consello Escolar de Galicia el secretario general de CIG-Ensino, Anxo Louzao, salió a la calle para comunicar la decisión del Consello Escolar a los integrantes de los colectivos que se manifestaban contra el decreto. «Confluimos una vez más para combatir las políticas en contra de la normalización lingüística y del uso de nuestro idioma», afirmó Louzao. El representante de la CIG calificó de «chulesca» y «autoritaria» la actitud del secretario general de Política Lingüística, quien, según Louzao, «tuvo la desfachatez de decir que no estaría dispuesto a asumir la retirada del decreto, despreciando absolutamente la representación de toda la comunidad escolar». «La administración está una vez más sola,


130

aislada; quedan como los únicos enemigos de nuestro idioma», afirmó el sindicalista, que emplazó al conselleiro de Educación, Xesús Vázquez, a dimitir si no aceptar la decisión adoptada hoy por el Consello Escolar de Galicia. En declaraciones a los medios, el portavoz de la Plataforma Queremos Galego y presidente de A Mesa pola Normalización Lingüística, Carlos Callón, emplazó al Gobierno gallego a escuchar «la voz de la comunidad educativa». «Nos venden este decretazo como de equilibrio, cuando lo que significa es barrer la presencia del gallego especialmente en una etapa tan importante de la enseñanza. No hay otra comunidad autónoma con lengua propia donde un niño no puede tener enseñanza en su lengua hasta cumplir los seis años», afirmó Callón. Por su parte, el diputado socialista Guillermo Meijón se refirió al pronunciamiento del Consello Escolar y dijo que al titular de Educación de la Xunta «sólo le queda dimitir». Meijón señaló que «el empecinamiento de los responsables de la Xunta de seguir adelante con la norma confirma la mentira de Feijóo cuando se comprometió a consensuar el texto», se indica en un comunicado. http://www.lavozdegalicia.es/galicia/2010/04/07/00031270663303230254317.htm

El Consello Escolar tumba el decreto del gallego po r amplia mayoría La enmienda a la totalidad no es vinculante y el documento sigue su tramitación PABLO LINDE - Santiago - 08/04/2010

La lista de organismos que rechazan oficialmente el decreto del gallego de la Xunta sigue creciendo. A la Mesa Sectorial, el Consello de la Cultura, la Real Academia Galega, ayer se sumó otro: el Consello Escolar de Galicia, el órgano donde está representada la comunidad educativa, que pidió la retirada de la propuesta de la Consellería de Educación. Esta demanda, sin embargo, carece de consecuencias prácticas, ya que su decisión no es vinculante. El decreto, por lo tanto, sigue su cauce de tramitación. Irá la semana que viene al Consello Consultivo, que deberá dictar otra resolución, aunque la consellería tampoco está obligada a tomar en consideración este dictamen. Después de todos estos trámites, la norma pasará al Consello de la Xunta.

El ex conselleiro Barata pide a Feijóo que escuche a los contrarios al texto

La votación de ayer en el Consello Escolar no hizo más que poner negro sobre blanco las opiniones que la comunidad educativa llevaba expresando desde que el borrador del decreto dio sus primeros pasos hace poco más de tres meses. El resultado fue de 24 votos a favor de una enmienda a la totalidad del decreto por 16 en contra. Entre estos últimos están los de la administración, patronal, representantes de la enseñanza privada y concertada y los alcaldes de ayuntamientos gobernados por el PP. A favor se manifestaron sindicatos, organizaciones estudiantiles, padres de la enseñanza pública, movimientos de renovación pedagógica y regidores del PSdeG y el BNG.

A pesar de que todos los miembros de la administración votaron en contra del rechazo al decreto, uno de ellos, Daniel Barata, ex conselleiro de Cultura del PP, hizo en el turno de ruegos y preguntas un alegato para que la Xunta escuche las peticiones de la comunidad educativa. Según asistentes al pleno, este político del ala del PP más próxima al barón ourensano José Luis Baltar apeló directamente al presidente Alberto Núñez Feijóo para que sea sensible al clamor en contra de la norma.

La enmienda a la totalidad contra el decreto hizo que no fuese necesario debatir las enmiendas que llevaban los miembros del consello. El principal representante de la Administración presente ayer, Anxo Lorenzo,


131

secretario general de Política Lingüística, lamentó que la mayoría decidiese rechazar el decreto sin discutirlo: "Una parte estaba dispuesta a seguir trabajando para conseguir el mayor consenso posible y otra decidió votar en contra. No es una situación nueva. Hay determinadas formaciones políticas, sindicatos, plataformas vinculadas a los partidos de oposición que buscan el desgaste electoral. Desde que se presentó el borrador de diciembre hasta hoy [por ayer] hay 40 modificaciones. Había 17 propuestas de las cuales pretendíamos incluir una buena parte. Y lo vamos a hacer".

Estas propuestas a las que se refiere Lorenzo son "matices" que no varían en nada los puntos fundamentales del decreto que reduce la presencia del gallego en la educación. Mientras pronunciaba estas palabras, las más de 200 personas que se agolparon a la puerta de la sede del Consello pedían su dimisión, igual que habían hecho durante las dos horas que duró la reunión. Entre ellos, además de numerosos sindicalistas, estaba Francisco Rodríguez, secretario general de la UPG.

Recibieron la noticia de la votación contra el decreto como una victoria, a pesar de ser más simbólica que práctica. Anxo Louzao, responsable de CIG Ensino y uno de los participantes en la reunión, se dirigió a ellos y se sumó a las críticas a Lorenzo: "Después de perder la votación ha tenido la chulería y la prepotencia de decirnos que no tiene intención de mover un ápice su posición. Todo lo que estamos haciendo tiene su parte positiva. Ha hablado el máximo órgano de representación escolar y vamos a echar abajo este decreto".

Los principales sindicatos, que ya se levantaron de la mesa sectorial de educación, también se felicitaron por el resultado del pleno. El PSdeG pidió la dimisión del conselleiro Jesús Vázquez ante su "empecinamiento" y por "tratar de imponer a toda costa un texto que ha sido rechazado por la mayoría de la comunidad educativa".

http://www.elpais.com/articulo/Galicia/Consello/Escolar/tumba/decreto/gallego/amplia/mayoria/elpepuespgal/20100408elpgal_7/Tes

O Consello Escolar rexeita o decreto do galego pero a Xunta non o retira Anxo Lorenzo desoe o ditame e identifícao coa vontade de “facer oposición” e “desgastar” ao Goberno do PP DAVID LOMBAO 11/04/2010

Novo exame e novo suspenso. Despois de recibir fortes críticas da Real Academia Galega e do Consello da Cultura, e logo de ser rexeitado por todos os sindicatos maioritarios na Mesa Sectorial de Educación, o denominado “decreto do plurilingüismo” enfrontábase onte ao escrutinio do máximo órgano de representación da comunidade escolar de Galicia e, de novo, o resultado foi de rexeitamento maioritario.

Despois de dúas horas de xuntanza e entre unha sonora protesta da plataforma Queremos Galego no exterior da institución, a suma dos 24 votos dos sindicatos CIG-Ensino, UGT, CCOO, da Confederación de Pais e Nais do ensino público (Confapa), dos movementos de renovación pedagóxica e dos estudantes conseguiu sacar adiante a emenda á totalidade –na que se inclúe unha esixencia de retirada– do texto que, ao comezo da xuntanza, presentara o secretario xeral de Política Lingüística, Anxo Lorenzo.


132

Fronte ao rexeitamento da comunidade educativa, os representantes do ensino privado e concertado, a Confederación de Empresarios, os seis representantes da Xunta –entre eles, o propio Lorenzo– e os alcaldes do PP deixaron en 16 os apoios para o proxecto do Goberno.

Neste escenario, a nova normativa xa non contará, definitivamente, co aval do Consello Escolar de Galicia, un sustento que si conseguira o decreto 124/2007 aprobado polo bipartito, con cuxa derrogación continuará o departamento dirixido por Jesús Vázquez, malia ao acontecido no día de onte.

Nesta liña, o propio Anxo Lorenzo confirmaba, ao termo da votación, que se ben a Xunta “acepta a decisión do Consello” seguirá adiante coa tramitación do decreto. Malia ao rexeitamento da ampla maioría de representantes do ensino, o responsable de Política Lingüística lamentou a “división” que, di, xera o resultado da votación. Así, Lorenzo distingue “dúas partes” no Consello Escolar, “unha que estaba disposta a seguir traballando para conseguir o consenso” –en referencia aos representantes da Xunta, o PP e a patronal– e “outra que decidiu non entrar a negociar”.

Este segundo sector –o mesmo que avalou a petición de retirada do decreto– está, para o alto cargo de Educación, composto esencialmente por “sindicatos e plataformas vinculadas cos partidos da oposición”. Deste xeito, Lorenzo móstrase convencido de que a única vontade da votación de onte pasa por “facer oposición” e “criticar como forma de desgaste electoral e político”.

Mentres, no exterior do edificio, as consignas de Queremos Galego reclamaban a súa dimisión, o secretario xeral apostou pola mesma dureza para cargar contra PSdeG e BNG. Malia ás diversas iniciativas parlamentarias coas que ambas formacións reclamaban a “volta ao consenso” mediante a aplicación do Plan Xeral de Normalización, Lorenzo identificou a súa postura coa dos propios sindicatos: “Non quixeron falar con nós”, concluíu o secretario xeral. Así as cousas, Política Lingüística pasará por alto a votación do Consello Escolar –organismo consultivo e cuxa decisión, polo tanto, non é vinculante para a Xunta– e remitirá o seu proxecto de decreto ao Consello Consultivo de Galicia. Unha vez que este órgano opine sobre o texto, a normativa regresará a San Caetano para ser defintiivamente aprobada polo Consello da Xunta e entrar en vigor, segundo Educación, no curso escolar 2010-2011. http://www.xornal.com/artigo/2010/04/08/politica/consello-escolar-rexeita-decreto-do-galego-xunta-negase-retiralo/2010040800181200126.html

Promocionar o decreto custa máis que a normalizació n nos concellos Política Lingüística pon en marcha subvencións ás entidades locais cun fondo de 600.000 euros DANIEL PRIETO 24/04/2010 Un montante total de 457.172 euros e unha porcentaxe do 66%. É a diferenza entre os importes que a Xunta destinará, por unha banda, a promocionar e poñer en marcha o denominado “decreto do plurilingüismo” e, por outra, a “dinamizar” o uso da lingua propia de Galicia nos diferentes concellos do país. Apenas dúas semanas despois de que, tal e como avanzou Xornal de Galicia, a Secretaría Xeral de Medios –órgano dependente da Presidencia da Xunta– iniciase os trámites para contratar unha campaña de propaganda sobre “os novos valores do plurilingüismo nas aulas”, a Secretaría Xeral de Política Lingüística


133

publicou onte no Diario Oficial de Galicia (DOG), a súa orde de subvencións “ás entidades locais de Galicia para a promoción do uso da lingua galega”. Na acción promocional do novo decreto do ensino, ten, segundo detallou a propia Xunta no Diario Oficial da Unión Europea, un “custo estimado” de 819.000 euros, “IVE excluído”, isto é, suporá un desembolso de, cando menos, 950.040 euros. Mentres, as axudas aos concellos –destinadas, por exemplo, á creación de “servizos lingüísticos” municipais–, quedan nos 602.668 ou, o que é o mesmo, no 100% das “transferencias correntes” aos Gobernos locais que o departamento de Anxo Lorenzo proxectou nos Orzamentos Xerais do actual ano 2010.

Segundo explica Política Lingüística, estas axudas funcionarán “mentres se articula” a “Rede de Dinamización Lingüística Local”, un proxecto “para favorecer a colaboración conxunta e coordinada” coas entidades locais e cuxas características xa detallou o propio Lorenzo, nos pasados días, aos presidentes das Deputacións de Ourense, Pontevedra e A Coruña.

Na mesma orde de subvencións, Política Lingüística xustifica a súa necesidade nos principios do Plan Xeral de Normalización, aprobado por unanimidade en 2004 e que o conselleiro de Educación, Jesús Vázquez, tildou de “remuíño de ideas” pola súa mención expresa á necesidade de impartir un “mínimo do 50%” de materias en galego”.

http://www.xornal.com/artigo/2010/04/23/politica/promocionar-decreto-custa-mais-normalizacion-nos-concellos/2010042221515801332.html

Educación suprime la cuota de libros en gallego PABLO LINDE - Santiago - 12/05/2010 La Consellería de Educación ha eliminado la cuota mínima de libros en gallego que tenían las bibliotecas de los centros de enseñanza pública. Una orden de 2009 establecía que "un mínimo del 50% de los fondos adquiridos" debía estar en "lengua gallega". En la nueva, publicada en el Diario Oficial de Galicia (DOG) el pasado viernes, desaparece esta referencia y sólo menciona que "la multiculturalidad y las diferentes lenguas del centro deberán ser convenientemente recogidas". La diputada nacionalista Carmen Adán y el socialista Guillermo Meijón afearon ayer esta supresión al conselleiro de Educación, Jesús Vázquez, quien compareció en el Parlamento para explicar el Plan Lía de mejora en las bibliotecas de los centros públicos. "Vaya regalo para el libro gallego en el Día das Letras", ironizó Adán. "No podemos entender cómo se elimina un porcentaje conveniente", subrayó Meijón.

Tampoco ha gustado la medida al presidente de la Asociación Galega de Editores, Alfonso García San Martín: "Repercute de forma plena en nuestro colectivo. Es una medida que no se nos ha consultado y que viene en consonancia con el decreto en la enseñanza [a punto de aprobarse y que reduce la presencia del gallego en la educación]. Es una decisión regresiva. Ahora el idioma de los libros dependerá de la elección del profesor que se encargue de la biblioteca en cada centro y, por la tendencia social, es de esperar que predomine el castellano".

http://www.elpais.com/articulo/Galicia/Educacion/suprime/cuota/libros/gallego/elpepuespgal/20100512elpgal_7/Tes


134

El Consello Consultivo cuestiona que el decreto del gallego sea constitucional El dictamen desaprueba el derecho de los padres a elegir el idioma escolar PABLO LINDE / JOSÉ PRECEDO - Santiago - 13/05/2010

El decreto del plurilingüismo que prepara la Xunta recibió ayer el golpe más duro desde que fue anunciado el pasado 30 de diciembre. Después de cosechar el rechazo de todos los órganos asesores, el Consello Consultivo de Galicia no se quedó atrás y puso en duda la legalidad las principales medidas que la Xunta estaba a punto de aprobar, según señalan fuentes conocedoras del dictamen.

El Consello remitió ayer un informe "contundente" al Gobierno autónomo, en palabras de quien ha tenido acceso a su contenido. Las principales medidas, como la elección de los padres del idioma que deben manejar los alumnos, están reñidas con el Estatuto de Autonomía, con la Lei de Normalización Lingüística e incluso con la Constitución, según el dictamen.

El texto tiene dos partes diferenciadas, según estas fuentes. Una que cuestiona la legalidad de algunos de los principales artículos y otra que se limita a exponer algunas objeciones de mejora. Además, refleja dos votos particulares. Uno de los conselleiros da su visto bueno al decreto de la Xunta y otro va más allá de las objeciones que finalmente refleja el dictamen y censura también el hecho de que los alumnos se puedan comunicar con el profesor en la lengua que elijan.

Igual que sucede con los rechazos de la mesa sectorial -donde están representados los sindicatos-, el Consello Escolar -donde se sientan los representantes de la comunidad educativa-, la Real Academia Galega y el Consello da Cultura, el informe del Consultivo no tiene carácter vinculante, pero sí una importancia de la que el resto de resoluciones negativas carece. Además de ser el máximo asesor jurídico de la Xunta, el PP se apoyó en sus pegas al decreto del bipartito para negarse a apoyarlo. Eso sin que cuestionase la legalidad del anterior texto y con unos peros mucho más suaves que los del nuevo informe, que incide en que decisiones relativas a derechos fundamentales, como es la educación, no pueden ser delegadas por los poderes públicos.

La Xunta también se basó recientemente en un informe negativo del Consello Consultivo para anular unas oposiciones al Consorcio de Servizos Sociais con las que el bipartito pretendía consolidar en la función pública a 336 trabajadores temporales.

Pero todo esto no quiere decir que la Xunta vaya a ser consecuente y hacer caso de este informe, para lo que tendría que dar marcha atrás en una medida considerada como prioritaria: la elección de los padres en la lengua en Infantil, que se consultará cada curso, y de las principales asignaturas en los ciclos superiores, que serán votadas cada cuatro años con carácter vinculante. Ya se adelantó el pasado lunes el portavoz del Grupo Parlamentario Popular, Manuel Ruiz Rivas, cuando minimizó la importancia de un eventual dictamen del Consultivo: "Tiene el papel que tiene. El bipartito hizo, en ocasiones, poco caso a sus informes".

Fuentes del Gobierno gallego aseguraron que la Xunta "analizará" las recomendaciones del dictamen, aunque entiende que "avala" su propuesta "plurilingüe" y la "libertad" de los alumnos para realizar los exámenes o dirigirse al profesor en la lengua que estimen oportuno, según confirmaron a Europa Press.

La Xunta recibió el texto a última hora de la mañana de ayer, por lo que estas fuentes apostaron por hacer una valoración más profunda cuando concluyan el estudio del dictamen. Con todo, destacaron que el informe coincide en diversos puntos con los postulados del Ejecutivo autónomo, que pretende que el


135

decreto del plurilingüismo entre en vigor el próximo curso 2010-2011, al "avalar" la igualdad entre gallego y castellano que la Xunta busca "a través del equilibrio".

El presidente de la Real Academia Galega, Xosé Luis Méndez Ferrín, volvió a pedir que el Gobierno autónomo retire el decreto coincidiendo con la posición crítica del Consello Consultivo.

Horas antes de que se conociese la orientación del informe, el Parlamento ya debatía sobre cómo debía afectar la crítica unánime de organismos como la Real Academia Galega, el Consello da Cultura Galega o el Consello Escolar a las bases del futuro decreto del plurilingüísmo, todavía no aprobado. Socialistas y nacionalistas no se contentaron con pedir su retirada, exigieron la dimisión del conselleiro Jesús Vázquez, que no se apeó de su propuesta. El titular de Educación insistió en que el PP tiene "tota la legitimidad" para retirar el decreto del bipartito. Vázquez también restó importancia a las dudas que pueda suscitar el texto en el Consello Consultivo y se felicitó por haber consultado a organismos ignorados por la coalición que presidía Touriño. Obvió que, una tras otra, esas instituciones han pedido la retirada de las bases.

En el epílogo de su intervención, el conselleiro se permitió recordar a la diputada nacionalista Carme Adán que en un mes debe elegir el idioma de las asignaturas de su hijo. "Me gustará ver si en un mes mantiene la misma opinión que hoy", advirtió Vázquez. Sus palabras desataron las iras de la oposición y de la propia Adán, que se mostró indignada por lo que entendió como una amenaza. Recordó a Vázquez que en su consellería obra información privada de los hijos de los diputados y le pidió respeto y que "no amenace como ya hizo una vez", el día en que amagó con desvelar nombre de cargos del PSOE que escolarizan a sus hijos en la enseñanza privada.

http://www.elpais.com/articulo/Galicia/Consello/Consultivo/cuestiona/decreto/gallego/sea/constitucional/elpepuespgal/20100513elpgal_2/Tes

El Consultivo ve inconstitucional que los padres el ijan la lengua de los escolares Alerta de que compete a la Administración, y no a los progenitores, el reparto lingüistico de las materias que contempla el decreto S.OTERO / D.DOMÍNGUEZ - VIGO/SANTIAGO

La consulta a los padres acerca del idioma de escolarización que quieren para sus hijos, uno de los pilares de la nueva normativa lingüística que ultima la Xunta, vulnera la Constitución e incumple artículos de la Lei de Normalización Lingüística, la Ley Orgánica de Educación (LOE) y de la Carta Europea de las Lenguas Regionales y Minoritarias. Así consta en el dictamen emitido ayer por el Consello Consultivo: un extenso informe de 100 páginas, en el que el órgano de control jurídico advierte de que el proyecto de decreto "resulta contrario al ordenamiento jurídico" en la elección del idioma por parte de los progenitores; tanto en Educación Infantil (a la hora de determinar la lengua materna) como en Primaria y Secundaria, con la opción que da el decreto a las familias de escoger la lengua de parte de las materias troncales.


136

El Consello Consultivo envió ayer a la Xunta a última hora de la mañana, el plazo límite de entrega, y tras tres jornadas de intenso debate su dictamen sobre el decreto de la lengua que está a punto de aprobar la Consellería de Educación. El informe jurídico, en cuya aprobación se presentó un voto particular en contra y otro a favor, es "crítico, duro y contundente" con los aspectos legales de la nueva normativa lingüística que regulará la enseñanza en gallego y castellano en las aulas en los próximos años, según aseguraron fuentes próximas a la Xunta y al órgano de control jurídico. Respecto a una consulta del idioma a los padres con carácter vinculante, el dictamen del Consultivo insiste, tanto en Infantil como en las troncales de otras etapas, que la labor corresponde a la Administración educativa, en su responsabilidad de diseñar los currículos y las programaciones. De este modo, el órgano consultivo explica que es inadmisible delegar la competencia de la administración en los padres y a través de una encuesta cuya forma y método tampoco quedan definidos en el proyecto de decreto. La normativa que ultima la Xunta establece en su artículo 5 que en Educación Infantil, "el profesorado usará en el aula la lengua predominante entre el alumnado, que se determinará mediante una consulta a cada familia acerca de la lengua materna de los alumnos". El dictamen del Consultivo avisa de que este artículo "vulnera la configuración del derecho fundamental de la educación que se desprende de los apartados 2,3 y 5 y de los artículos 27 y 10 de la Constitución Española". Tal y como recoge el informe, "someter la configuración de un derecho fundamental a votación, con dejación de la función de programación general de la enseñanza que compete a los poderes públicos, infringe dichos preceptos constitucionales". Según aclara el órgano de control jurídico de Galicia, que el artículo 27 de la Constitución aluda a la "participación efectiva de todos los sectores afectados" (en la educación) no ampara que dicha función dependa "exclusivamente de la voluntad vinculante de las familias y vulnera el principio de competencia organizativa de la enseñanza". La elección del idioma en Infantil vulnera, además, según el dictamen, "el artículo 13 de la Lei de normalización lingüística de Galicia y el 8 de la Carta Europea de Lenguas Regionales y Minoritarias". El Consello Consultivo argumenta que han de ser los centros educativos (como en los decretos lingüísticos previos), a través de sus proyectos lingüísticos, los que decidan la lengua materna, en función de los datos del mapa sociolingüístico, de la información facilitada por las familias y de la observación directa del claustro. En cuanto a la opción de las familias de decidir el idioma de las troncales que fija el proyecto de decreto, el Consultivo incide en que supone de nuevo "la atribución a las familias de una capacidad decisoria en el campo de la programación educativa" que no le corresponde. Añade, además, que supondría limitar "la competencia de los consellos escolares de los centros a aprobar y avalar su proyecto lingüístico". El dictamen también avanza que no sería correcto "decidir cada cuatro años" (no todas las familias tendrían capacidad de elección) y sugiere especificar qué asignaturas podrían cambiarse a qué idioma, para garantizar un equilibrio. En el capítulo de garantizar, en el conjunto de la enseñanza, un 50% de materias en castellano y un 50% en gallego, el Consultivo insta a que se sustituya "porcentaje semejante o equilibrado" por "igualitario", para que el reparto al 50% sea más preciso. El informe del consultivo propone "tomar medidas para normalizar la lengua propia", con los esfuerzos que sean necesarios, y advierte de que un tercio de materias en inglés es "desproporcionado" y podría suponer un "sacrificio" en el aprendizaje de las dos lenguas cooficiales. http://www.farodevigo.es/galicia/2010/05/13/consultivo-ve-inconstitucional-padres-elijan-lengua-escolares/438370.html


137

FUTURO DE LA ENSEÑANZA NO UNIVERSITARIA

El Consello Consultivo ve indicios de ilegalidad en el decreto del gallego El dictamen, desfavorable, aduce que no es función de las familias decidir la lengua de las materias Los aspectos más conflictivos se refieren a las consultas a los padres en infantil y en primaria, y secundaria Elisa Álvarez santiago/la voz. 12/5/2010

Tres días ha tardado el Consello Consultivo de Galicia en emitir un dictamen sobre el decreto del plurilingüismo. Un informe que al final ha obtenido la misma valoración que el que aún está en vigor, desfavorable, al vislumbrarse indicios de ilegalidad en algunos de sus artículos.

Los puntos más controvertidos han sido las polémicas consultas a los padres, tanto en el caso de la etapa de infantil, como en la de primaria y secundaria. En el primero de los casos, los miembros del Consello consideran que esta encuesta a los progenitores no es el modo de decidir la lengua de esta etapa, sino que el mecanismo adecuado sería el utilizado en el decreto en vigor aprobado por el bipartito.

La norma del anterior Gobierno recoge que será el claustro el que decida la lengua materna predominante, teniendo en cuenta los datos estadísticos oficiales, el mapa sociolingüístico de Galicia y la información que aporten los propios padres. En el borrador actual, la lengua predominante se determinará con una consulta a principio de curso en la que los padres especificarán cuál es la lengua materna de sus hijos.

El otro punto de fricción es la encuesta que Educación quiere hacer cada cuatro años a los padres de alumnos de primaria y ESO, para que decidan si quieren que sus hijos reciban Matemáticas en castellano y Coñecemento do Medio en gallego -como recoge el proyecto de decreto- o al revés. Los miembros del Consello Consultivo consideran que la Xunta no puede hacer dejación de funciones y que elegir la lengua en la que deben impartirse las materias no es papel de las familias.

Estos han sido los dos puntos más conflictivos y en los que se recogen indicios de ilegalidad, pero el texto -de más de cincuenta páginas- incluye más propuestas de mejora. Una de ellas se refiere al equilibrio entre lenguas, ya que el Consultivo opta por sugerir una progresividad más que un equilibrio, al partir de una situación desigual entre gallego y castellano.

Votos particulares

El debate en el pleno del Consello fue intenso, hasta el punto de que se necesitaron tres días para consensuar y enviar su informe a Educación. Finalmente hubo dos votos particulares, aunque opuestos. Uno de los miembros del Consultivo manifestó su postura de que el proyecto de decreto sí se atiene a la legalidad, mientras que otro de los conselleiros apuntó que hay más indicios de ilegalidad, como por ejemplo el hecho de que los alumnos puedan utilizar la lengua vehicular que quieran aunque la materia se imparta en una diferente.

A la Xunta le queda ahora, con el texto en la mano, estudiarlo con detenimiento y ponerlo en manos de la asesoría jurídica. De haber cambios, como es obvio, se referirían a las consultas a los padres. De todas formas, el bipartito obtuvo también un informe desfavorable en su decreto y siguió adelante con él.



138

Os mestres, a prol do termo “normalización” D. L.17/05/2010

O ditame do Consello Consultivo sobre o denominado “decreto do plurilingüismo” foi especialmente ben recibido na Coordinadora de Equipos de Normalización Lingüística, o colectivo que reúne a todos os docentes de Galicia especializados na promoción do idioma propio nos centros de ensino.

En opininón do vicecoordinador destes mestres, Miguel Louzao, o feito de que o máximo órgano revisor da legalidade dos proxectos da Xunta aposte por restaurar o termo “normalización” no novo decreto –substituído pola Xunta por “dinamización”– supón un forte “apoio” á “lexislación actual”, como a Lei de Normalización Lingüística e, por extensión, ás reivindicacións do propio profesorado.

A xuízo de Louzao, a decisión de eliminar o termo “normalización” do decreto do ensino responde unicamente a criterios “ideolóxicos” do Goberno galego, co obxectivo de “quitar valor de base á Lei de Normalización, para manipulala sen ter que modificala”.

Do mesmo xeito, o responsable dos expertos en normalización da lingua propia identifica esta decisión como unha “estratexia” do secretario xeral de Política Lingüística, Anxo Lorenzo, inserida na “farsa da imposición” do galego.

Así as cousas, Louzao móstrase convencido de que o Consultivo non fai máis que “apoiar a lei”, deixando claro que “a normalización está apoiada polo Estatuto de Autonomía e pola Constitución”, normas por cuxo cumprimento, salienta, “deben velar” os membros do Goberno galego, nomeadamente, conclúe, na adopción de medidas para preservar a lingua galega no ámbito do ensino obrigatorio.

http://www.xornal.com/artigo/2010/05/16/politica/mestres-prol-do-termo-normalizacion/2010051523001001398.html

A Xunta gastará un millón de euros para divulgar "o valor do plurilingüismo" nas aulas Educación xa destinou 90.000 euros a anunciar a consulta ás familias e case 20.000 a realizar as enquisas nos colexios DAVID LOMBAO 19/05/2010 As contas económicas do Goberno galego volverán recibir un forte impacto como consecuencia do denominado “decreto do plurilingüismo”, se ben desta volta os gastos non virán motivados da propia posta en marcha da nova norma lingüística e nin sequera afectarán ao orzamento daConsellería de Educación. O pasado 31 de marzo, xornada previa aos días festivos da Semana Santa, a Secretaría Xeral de Medios –con dependencia xerárquica directa do presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo– enviou ao Diario Oficial das Comunidades Europeas o “anuncio de información previa” dun contrato para pór en marcha unha “campaña institucional informativa e divulgativa sobre os novos valores do sistema de ensino non universitario na Comunidade Autonóma de Galicia”.

Na “natureza” do contrato que o Executivo autonómico asinará, o departamento dependente da Presidencia especifica que o obxectivo da acción propagandística será “dar a coñecer á poboación galega os novos


139

valores do plurilingüismo nas aulas”, isto é, as caracterísicas do decreto que impulsa Educación e que mañá chegará ao Consello Escolar de Galicia no medio dunha intensa controversia educativa.

Igualmente, o documento remitido ao diario da UE especifica o “custo estimado” da contratatación, que se eleva aos 819.000 euros, “IVE excluído”. Unha vez engadidos os correspondentes impostos, é posible concluír que a Xunta desembolsará, cando menos, 950.040 euros. Se a formalización do contrato fose realizada despois do mes de xuño, momento no que o IVE se incrementará do 16% ao 18% en todo o Estado, o importe final ascenderá a, cando menos, a 966.420 euros. Con todo, a cantidade que a Xunta está disposta a destinar a esta campaña aínda pode variar, dado que esta publicación no Diario Oficial das Comunidades Europeas é un trámite opcional, co mero valor dun aviso previo ás empresas interesadas en elaborar os anuncios. Así, a licitación definitiva da operación terá que ser anunciada no Diario Oficial de Galicia (DOG) e no Boletín Oficial do Estado (BOE) para, despois, regresar ao boletín comunitario, desta volta xa cun importe definitivo para o concurso público. Así as cousas, o importe próximo a 1 millón de euros que a Presidencia da Xunta gastará en publicitar os “valores” do decreto engadirase aos 90.000 euros que, segundo recoñeceu no Parlamento o conselleiro da Presidencia, Alfonso Rueda, supuxeron para as arcas públicas as dúas xornadas en que a Consellería de Educación inseriu nalgúns diarios, durante dous días, páxinas publicitarias sobre a enquisa realizada entre as familias dos estudantes o pasado mes de xuño.

Ese desembolso sumouse, á súa vez, aos 6 céntimos “por alumno” que o departamento de Jesús Vázquez recoñeceu ter gastado na realización da enquisa, cunha suma total de 19.800 euros. Deste xeito, e á espera da realización das enquisas previstas no novo decreto, a mudanza da normativa lingüística suporá xa, cando menos, 1,06 millóns de euros ás arcas públicas de Galicia.

http://www.xornal.com/artigo/2010/04/06/politica/xunta-gastara-millon-euros-publicitar-decreto-das-linguas/2010040521292600177.html


140

c. Decreto 79/2010 para o Plurilingüismo

LA LENGUA EN LA EDUCACIÓN

Feijoo promoverá una ley para poder consultar a los padres sobre el gallego Rechaza que excluir el sondeo del decreto sea rectificar, pero asume una falta de «cobertura legal suficiente» La Xunta mantiene la encuesta en infantil y acata el dictamen del Consultivo para retirarla en primaria y secundaria Serafín Lorenzo 20/5/2010

El Gobierno de Feijoo da un paso atrás en su previsión de incluir la consulta a los padres en el decreto sobre el uso del gallego en las aulas, pero asegura que mantiene intacto el compromiso electoral en ese sentido. En la misma comparecencia en la que confirmó ayer la decisión del Consello de la Xunta de acatar las objeciones del Consello Consultivo y retirar el sondeo en primaria y secundaria, Feijoo anunció que el Ejecutivo promoverá una norma en el Parlamento para dar cobertura legal a ese tipo de encuestas a los progenitores en el ámbito educativo.

El presidente aseguró que esa ley, que será remitida a la Cámara este mismo año y que el PP podrá sacar adelante valiéndose de su mayoría, incluirá las medidas previstas para reforzar la autoridad de los profesores y corresponsabilizar a los padres y a los docentes en la educación. Se trata de la ley sobre convivencia en los centros que figura en el programa electoral del PP. Feijoo indicó que la consulta podrá realizarse en esta legislatura y descartó que la aprobación de la norma que le dará cobertura implique una adaptación posterior del decreto.

La consulta, por tanto, desaparece del decreto lingüístico aprobado ayer, aunque solo para los padres de alumnos que cursen primaria y secundaria. En la etapa infantil, se mantiene. El sondeo se limitará, en ese caso, a una única pregunta sobre la lengua materna en la que los progenitores quieren que se eduquen sus hijos. La cuestión se planteará en el mismo impreso de matriculación escolar.

Feijoo explicó que, mientras en primaria y secundaria su Gobierno opta por plegarse al dictamen del Consultivo sobre la ausencia de «cobertura legal», en la etapa de infantil decide mantener la consulta apoyándose en sentencias del Tribunal Supremo y del Tribunal Superior de Justicia de Cataluña que, aseveró, avalan ese sondeo. En ese escenario, la apuesta de la Xunta es promover una norma gallega específica, que según apuntó Feijoo carece de precedente en otras comunidades, para resolver la ausencia de cobertura legal para consultar a los padres de alumnos de primaria y secundaria. «Non estamos de acordo en que a Administración do Estado lles diga ás comunidades autónomas como se pode ou non consultar», recalcó.

El jefe del Ejecutivo negó que la retirada del sondeo en esas etapas implique una rectificación respecto al texto inicial del decreto lingüístico, si bien reconoció, en línea con el dictamen del Consultivo, que «falta cobertura legal suficiente». En cuanto al peso del informe de la Asesoría Xurídica en esta decisión, Feijoo aseveró que los letrados de la Xunta concluyeron «que non se conculca ningunha lei por facer a consulta, pero tamén que non hai amparo legal para facela», admitió. «Se unha lei habilita á Administración educativa para facer consultas sobre as materias troncais, poderase facer. A cuestión é darlle respaldo legal á consulta».

A preguntas de la prensa, Feijoo expresó su confianza en cerrar acuerdos con PSOE y BNG en otros ámbitos, en vista de que en educación «non foi posible». Acusó a los socialistas de plegarse al modelo de «inmersión lingüística» del Bloque, y recordó que el decreto del bipartito sigue en los tribunales.



141

O galego, de letras ata nova orde A Xunta mantén o reparto de linguas e o risco de exclusión do idioma propio en Infantil DAVID LOMBAO 22/05/2010 1. Galego e castelán quedarán, incialmente, repartidas ao 50% entre as materias. Nun primeiro momento, a Xunta é a encargada de decidir que materias corresponden a cada idioma en Primaria e Secundario, reservando as materias de letras para o galego e as de ciencias para o castelán, unha distribución que poderá variar no momento en que se recupere o sistema de enquisas ás familias. 2. A “enquisa” de Ensino Infantil é definida agora como “pregunta”. A Xunta pedirá cada ano que os pais “informen” da “lingua materna” dos seus fillos ao comezo de cada curso e ensinará a “ler e escribir” no idioma da maioría, “procurando” que entren en contacto coa outra lingua oficial. Na práctica, o galego segue a estar en risco de exclusión nas cidades. 3. Á espera de que a Xunta faga público o texto íntegro do decreto –onte tan só facilitou unha nota de prensa como engadido ás declaracións do presidente–, Feijóo asegura que o Goberno mantén a súa intención de introducir “progresivamente” unha lingua estranxeira nas aulas.

4. Como no proxecto inicial, os alumnos non terán a obriga de empregar o galego, nin no plano oral nin no escrito, nas materias que sexan impartidas na lingua propia.

5. No momento en que a lei anunciada onte por Feijóo sexa aprobada, a distribución de materias entre galego e castelán poderá variar, en principio, “cada catro anos”, en función das preferencias das familias.

http://www.xornal.com/artigo/2010/05/20/politica/galego-letras-ata-nova-orde/2010052020431601259.html

DENUNCIA A COORDENADORA DE NORMALIZACIÓN

O 50% de aulas en galego é imposíbel co decreto Redacción . O déficit de materiais en galego impedirá de facto aos mestres acadar o 50 por cento de materias en galego, segundo denuncia a EDNL. 22.05.2010

A Coordinadora Galega de equipos de normalización e dinamización lingüística (EDNL) criticou o venres que o decreto do plurilingüismo, aprobado o xoves en Consello da Xunta, "discrimina a lingua galega no ensino" e advertiu de que propiciará "a inmersión en castelán" en educación infantil.

Nun comunicado, a entidade explicou que no decreto "hai máis materias marcadas como obrigatorias en castelán que en galego" e que, por exemplo, en 3º de ESO impartiríanse oito horas semanais en castelán e só cinco en galego.

"É imposible chegar ao 50 por cento do ensino en lingua galega, porque non existen materiais de todo tipo editados nesta lingua para poder traballar na aula", denunciou. No caso da "pregunta vinculante" en infantil, a Coordinadora vai que "propiciará a inmersión en castelán pois, como sinalan os últimos estudios, o galego xa non é a lingua maioritaria nas franxas de idade máis novas".

http://www.anosaterra.org/nova/45846/o-50-de-aulas-en-galego-e-imposibel-co-decreto-.html


142

8 castelán-5 galego 23.05.2010 Os equipos de normalización presentan a segunda fase de "Orgullosos do galego" cun demoledor informe sobre o decreto da Xunta, ao que acusan de provocar desquilibrios

REDACCIÓN . SANTIAGO

A Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística (ENDL) presentou onte en Santiago a segunda fase da campaña Orgullosos/as do noso, orgullosos/as do galego, na que participan corenta personalidades de diferentes ámbitos da sociedade galega que mostran en forma de textos, de debuxos, de fotografía e mesmo a través do hip hop, o seu compromiso co idioma propio. Paralelamente, a ENDL remitiu un comunicado no que considera que o Decreto do Pluruilingüismo acentúa o desequilibrio entre as linguas oficiais, propiciará a inmersión en castelán en infantil e non garante que o alumnado acade a competencia en lingua galega ao rematar o ensino obrigatorio, "tal e como procura a lexislación educativa en materia lingüística", sunliñan nun demoledor comunicado contra o texto aprobado a pasada semana polo Goberno de Alberto Núñez Feijóo..

Para a Coordinadora, é falso "que exista equilibrio entre galego e castelán, idea coa que o goberno pretende vender o novo texto lexislativo. O galego, lingua propia de Galicia e necesitada de protección, queda nunha situación moi inferior ao castelán no ensino".

A xuízo do colectivo, hai varias razóns para o novo vdesquilibrio que instaura a Xunta. A primeira delas é que "en realidade hai máis materias marcadas como obrigatorias en castelán ca en galego. Por exemplo, en 3º da ESO falamos de 8 horas semanais de materias que se deben impartir obrigatoriamente en castelán fronte ás 5 horas en galego". No resto das materias, engaden "é imposible chegar ao 50% do ensino en lingua galega porque non existen materiais de todo tipo editados nesta lingua". Ademais, indican "a consulta ás familias, que agora se publicita como "pregunta vinculante", en Infantil propiciará a inmersión en castelán pois, como sinalan os últimos estudos, o galego xa non é a lingua maioritaria nas franxas de idade máis novas. O novo decreto non contempla ningún tipo de medidas tendentes a sentar as bases da adquisición da lingua non predominante na aula.

O PERFIL

A EDNL cualifica de "síntoma moi significativo" que a Consellería de Educación pretenda mudar "o noso nome por Equipos de dinamización, como se xa non fose preciso "normalizar" unha lingua coma o galego.

http://www.galiciahoxe.com/mare/gh/8-castelan/idEdicion-2010-05-23/idNoticia-550283/


143

O decreto do galego faise oficial e xa afronta vari os recursos no TSXG Varias entidades recorren un texto que suprime a consulta aos pais pero permite usar unha lingua distinta á da materia MIGUEL PARDO 28/05/2010

Tan só unhas horas despois da súa publicación oficial, o decreto do plurilingüismo no ensino afronta xa unha morea de recursos ante o Tribunal Superior de Xustiza de Galicia (TSXG). CIG-Ensino, A Mesa e Queremos Galego confirmaron xa que levarán o texto aos tribunais, UXT, CCOO e STEG ven “difícil non facelo” e a oposición ameaza con seguir a mesma liña.

O decreto, publicado onte no DOG e en vigor hoxe, confirma a redución do idioma propio, a consulta aos pais en Infantil, a prohibición de dar algunhas áreas en galego ou a posibilidade de que o alumno responda ao profesor nunha lingua diferente á da materia.

Poucos cambios aceptou a Xunta malia os informes desfavorables do Consello Consultivo, da Academia ou do Consello da Cultura, e do rexeitamento de sindicatos, comunidade escolar e oposición.

Só a ameaza de “ilegalidade” da consulta aos pais en Primaria e Secundaria fixo ao Goberno recuar, aínda que pronto elaborará unha lei ad hoc que lle permita facela.

En canto á “consulta” en Infantil, que permitirá que moitos cativos apenas contacten con galego, o Executivo substitúe esta palabra por “pregunta” para evitar tamén unha hipotética ilegalidade.

Polo demais, o texto definitivo confirma a obrigatoriedade do castelán para as materias técnicas e a posibilidade de que o alumnado “utilice nas súas manifestacións oral e escrita a lingua oficial da súa preferencia”, independentemente do idioma no que se imparta a clase.

En canto aos libros de texto, estarán redactados na lingua da materia, pero a Xunta encárgase de “promover a elaboración de materias lingüísticos e terminolóxicos no outro idioma oficial”, aceptando tamén neste caso unha das esixencias da entidade Galicia Bilingüe.

Por todos estes motivos, CIG-Ensino anunciou xa a presentación dun recurso contencioso-administrativo no TSXG ante un texto que supón “o maior retroceso para a lingua”. A mesma decisión, segundo confirmaron a Xornal, tomaron A Mesa e Queremos Galego, que consideran que “o rexeitamento social contra o decretazo tamén se concretará en varios procedementos xudiciais paralelos”.

CC OO, UXT e STEG, pola súa banda, ven “difícil non acudir á Xustiza” ao considerar que o decreto “incumpre a Lei de Normalización Lingüística”, aínda que o decidirán nas súas executivas. A oposición, mentres, dubida tamén se acudir aos tribunais para recorrer un polémico decreto que vai camiño de meterse nun longo labirinto xudicial, malia que tan só leva unhas horas en vigor.

http://www.xornal.com/artigo/2010/05/26/politica/decreto-do-galego-faise-oficial-xa-afronta-varios-recursos-no-tsxg/2010052600261100927.html


144

IDIOMA

Os novos valores 03.06.2010 A Xunta considera que o millón de euros destinado a darlle publicidade

ao Decreto do Plurilingüismo servirá para fomentar o galego

REDACCIÓN . SANTIAGO

Un millón de euros. Iso é o que gastará a Xunta de Galicia a partir de setembro na campaña publicitaria para divulgar o polémico Decreto do Plurilingüismo. O goberno pretende, ademais, que ese millón de euros se contabilice dentro do obxectivo para "fomentar a lingua galega". Así o explicou onte o secretario xeral de Medios, Alfonso Cabaleiro, na Comisión 1 en resposta a unha pregunta formulada polo deputado do BNG Bieito Lobeira na que cuestionaba sobre a veracidade do custo desta campaña e as súas liñas mestras.

Sobre esta cuestión, Alfonso Cabaleiro confirmou a información publicada no Diario Oficial das Comunidades Europeas o pasado mes de marzo, onde se recollía o anuncio de "información previa" dun contrato para poñer en marcha unha campaña institucional divulgativa sobre os "novos valores" do ensino galego en materia de idioma. Esta campaña, segundo este documento e o propio Cabaleiro, terá un custo aproximado de 819.000 euros máis IVE.

En canto ás liñas mestras, o secretario xeral de Medios non entrou en pormenorizacións dado que "o concurso" para elixir a empresa que finalmente a articulará "está aínda aberto", se ben explicou que incidirá en que "a xente coñeza" o novo decreto e na "promoción da lingua galega".

Bieito Lobeira, que criticou o gasto dun millón de euros nunha campaña publicitaria "en tempos de crise", considerou esta actuación un acto "de propaganda" realizada "sen ningún tipo de escrúpulos" para "divulgar as supostas excelencias do decreto".

"Iso demostra a convicción profunda que ten o Partido Popular (PP) sobre o rexeitamento que suscita o decreto entre grande parte da sociedade galega", apuntou o nacionalista, ao tempo que cifrou en "preto de dous millóns de euros" o gastado por este Goberno en materia de idioma entre esta campaña, a publicidade da consulta aos pais e a rotulación das Galiña Azul.

En contraposición, Cabaleiro asegurou que Educación reduciu nesta lexislatura un 60 por cento os gastos en publicidade e un 80 por cento as campañas publicitarias con respecto ao anterior Goberno da Xunta. "Facemos menos campañas e gastamos menos diñeiro en campañas máis importantes", sinalou Cabaleiro, ao tempo que instou a oposición para que "dentro de tres anos recoñezan que a política lingüística deste Goberno foi positiva".

Así mesmo, o secretario xeral de Medios apuntou como unha "obriga" da Xunta o que "os pais coñezan as medidas" que leva a cabo o Executivo, e augurou que "servirá tamén para fomentar a lingua galega", dentro "da política de defensa do galego" da Xunta. "Franco tamén era un grande promotor da lingua galega porque prohibía as matemáticas en galego", criticou Lobeira.

O decreto para o que se destinará o millón de euros foi rexeitado na súa forma por todas as institucións do país, desde a Real Academia Galega (RAG) ao Consello da Cultura Galega (CCG), incluso polo Consello Consultivo. Para evitar situacións de manifesta ilegalidade no texto, e seguindo algunhas das indicacións do consultivo, o Goberno de feijóo tivo que modificar algúns dos puntos do articulado inicial e desbotar no ensino secundario a consulta aos pais sobre o idioma no que querían que recibisen a educación os seus fillos.


145

REACCIÓN

CCOO tamén recorrerá A Federación de Ensino de CCOO en Galicia recorrerá o decreto do plurilingüismo tras o visto e prace da dirección nacional e para constatar que a norma "non garantirá" que o alumnado adquira unha competencia equilibrada en galego e castelán.

Trátase da cuarta organización sindical que optou pola vía xudicial para frear o texto, ademais da CIG, STEG e FETE-UGT, segundo confirmou o voceiro de Ensino Público, José Fuentes. "Imos recorrelo", dixo, tras dar luz verde á asesoría xurídica e ao constatar no texto "tres criterios fundamentais" que poden ser obxecto de recurso.

Deste modo, Fuentes advertiu, en primeiro lugar, que a pregunta ás familias en educación infantil sobre a lingua materna "non opta" por ese idioma en concreto, senón "polo idioma que o pai decide". "O que di o pai vai a misa", aseverou, ao ver que "pode saír -da pregunta- algo distinto á realidade, en determinados contextos".

Un segundo aspecto será "o criterio de que os mozos poidan utilizar na aula, indiferentemente, a lingua en que lle veña en gana sen importar na que se imparte a materia", xa que "non se está a facilitar ou garantindo que teña as mesmas competencias en ambas as dúas linguas".

Por último, rexeitou as "porcentaxes ríxidas" en idiomas que marca o decreto para sinalar que, por exemplo, nun ámbito maioritario en castelán, "non é válido o que marca a consellería".

http://www.galiciahoxe.com/mare/gh/novos-valores/idEdicion-2010-06-03/idNoticia-554105/

Educación encobre nunha pregunta a enquisa que o Consultivo ve ilegal O Goberno ‘disfraza’ a consulta de Infantil a través dunha única cuestión cuxa resposta será “vinculante” MIGUEL PARDO12/06/2010 A Consellería de Educación comezou onte a remitir aos centros educativos o cuestionario no que as familias poderán indicar cal é a lingua materna dos seus fillos e así establecer o idioma predominante en Educación Infantil durante o vindeiro curso 2010-2011.

Fíxoo a través dun documento no que tan só se inclúe unha pregunta, “cal é a lingua materna do seu fillo ou filla?”, co que intenta así evitar os atrancos legais que xa lle advertira o Consello Consultivo, que cuestionaba a legalidade dunha consulta vinculante e única.

Advertírao tamén o presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo, o mesmo día que presentou o decreto do plurilingüismo. “Como saben, o Consultivo cuestionaba a consulta dos pais en Infantil”, recoñecera, para a continuación avisar de que na matrícula se incluiría unha “casilla” que “pregunte pola lingua materna dos nenos”. Deste xeito, evitaríase formalmente unha enquisa ou consulta para esquivar as dificultades legais que se lle presentaban e atender tamén, en parte, ás demandas de colectivos como Galicia Bilingüe e ás promesas electorais que o PP fixera na campaña. Segundo aclara a Xunta, o pai, a nai ou o titor legal dos alumnos de tres anos, que teñan praza no primeiro ano do segundo ciclo de primaria, responderán á pregunta. As familias deberán entregar o cuestionario


146

cuberto, que tamén poderán cumprir por internet, na secretaría do centro correspondente entre os días 20 e 30 deste mes, coincidindo co prazo de matrícula establecido. Así mesmo, a lingua materna predominante que estableza para este primeiro ano manterá durante todo o segundo ciclo e resultará de aplicación para o alumnado que se incorpore ao centro con catro ou cinco anos, mentres que aqueles que cursen actualmente o primeiro ou segundo ano manterán como maioritario o idioma utilizado durante o curso 2009-2010. Deste Xeito, a Xuntadesoe a oposición, o Consello da Cultura Galega, a Academia, o Consello Escolar de Galicia, a totalidade dos sindicatos e a numerosas agrupacións docentes.

Pero tamén ignora o Consello Consultivo, que considerou que a elección da lingua materna “vén atribuída en exclusiva aos poderes públicos e non ás familias”, tras rexeitar que quede “unicamente vinculada” a unha consulta ás familias, algo que contradí o Goberno, que na circular enviada aos centros aclara que “a lingua materna predominante será vinculante para todo o alumnado”

Ademais, o Executivo continúa adiante coa consulta ás familias, malia que conta xa con varios recursos –da Mesa, Queremos Galego, CC OO, STEG, UXT ou a CIG– ante o Tribunal Superior de Xustiza de Galicia (TSXG), sendo a consulta ás familias un dos argumentos utilizados en todos eles para rebater a súa legalidade.

Aínda así, o secretario xeral de Política Lingüística, Anxo Lorenzo, asegurou que o decreto do plurilingüismo “seguirá” tras matizar que depende “da administración de Xustiza” indicar “cal é o camiño” que seguirán os contenciosos presentados.

“Os recursos, evidentemente, son unha cuestión que pode facer calquera entidade, calquera sindicato”, sinalou en declaracións aos medios Anxo Lorenzo, quen rexeitou emprender “ningún tipo de media preventiva”. Así, reiterou que será o órgano xudicial quen “dará respostas a esas proxeccións”.

http://www.xornal.com/artigo/2010/06/10/politica/educacion-encobre-nunha-pregunta-enquisa-consultivo-cre-ilegal/2010060923085400848.html

CALLÓN DENUNCIA O MALGASTO DO 'DECRETAZO'

Campaña dos pais a prol do galego en Infantil Manuel Vilas . 'Todos os estudos oficiais demostran que os nenos que entran na escola falando castelán non conseguen as competencias comunicativas en galego, pois a lingua propia segue a estar desfavorecida a nivel social'. Esté é un dos argumentos da instancia que, co amparo de Queremos Galego, poden remitirlle á Xunta os pais contrarios á pregunta sobre a lingua en Primaria.

14.06.2010 A plataforma e un grupo de pais presentaron esta mañá en Compostela a iniciativa. Trátase dun escrito que, entre outras vías de distribución, pretenden sexa repartido aos titores polos mestres. Tras argumentar o "dereito á educación en galego" o texto presenta unha instancia na que se insta o conselleiro de Educación, Xesús Vázquez, a que responda por escrito respecto "das medidas pedagóxicas que se van adoptar para que a miña filla aprenda en galego". Queremos Galego reacciona así ao envío aos pais da polémica pregunta sobre a "lingua materna" na matrícula para o próximo curso. En función da resposta maioritaria, o novo decreto estabelece cal será a fala da primeira escolarización dos cativos. Para Carlos Callón, voceiro da Mesa pola Normalización, "a pregunta está trampeada, está nun anexo á matrícula, sen explicar cales van ser as consecuencias de responder unha cousa ou outra". Callón insiste en


147

que a cuestión só permite escoller dúas linguas maternas (galego e castelán) e non especifica que hai que responder cando, por exemplo, a nai fale galego e pai castelán. O portavoz argumenta que, aínda que a norma está recorrida na Xustiza, cómpre a "mobilización da sociedade" mediante unha "revolta civil". Na súa opinión, o problema con esta consulta é que ""os nenos da cidade non van ter ningún contacto co galego". O Goberno sempre alegou que, aínda que os pais dunha aula escollan maioritariamente o castelán, o mestre terá que introducir aos meniños en galego, e viceversa. Malgasto Callón insiste en que se trata dunha "negación dos dereitos cidadáns baixo a aparencia de consulta". O portavoz resaltou que ademais se están a malgastar cartos públicos. Así, indicou que o Executivoterá que tirar 190.000 libros en galego mercados polo anterior Goberno. O custe, segundo a patronal das editoriais galegas citadas por Callón, é de 3,8 millóns. http://www.anosaterra.org/nova/46919/campana-dos-pais-a-prol-do-galego-en-infantil.html

Os profesores de Ciencias din non ao decreto A Asociación de Ensinantes de Ciencias de Galicia emite un duro comunicado contra a norma da Xunta e apoia os mestres que decidan seguir dando as súas clases en galego XORNAL.COM 12/06/2010

A Asociación dos Ensinantes de Ciencias de Galicia (Enciga) emitiu onte á noite un comunicado no que amosa o seu rexeitamento total ao decreto do plurilingüismo aprobado polo Goberno galego para o vindeiro curso académico. O colectivo, que agrupa a máis de 650 docentes de ciencias, acordou facer público un texto no que mostran a súa crítica aberta e clara a unha norma que consideran negativa para a lingua do país: "En vez de promover o uso do galego como sería razoable nunha comunidade cunha lingua propia, promóvense leis que o desprotexen, involucrando nesta tarefa ao profesorado das áreas de Ciencias. Isto é malo para o país, para os centros, para a docencia das ciencias, para o profesorado implicado nestas áreas e, por suposto, malo para o alumnado e para toda a sociedade galega."

Ademais, o colectivo Enciga cre que o decreto permite "continuar coa longúisima etapa de imposición de castelán" e que lembra os tempos escuros de "la letra con sangre entra', "máxima antipedagóxica por excelencia que hoxe todos rexeitamos". Do mesmo xeito, Enciga amosa o seu apoio a todos os profesores que decidiron "non aceptar a substitución do galego polo castelán nas súas aulas".

http://www.xornal.com/artigo/2010/06/09/politica/profesores-ciencias-din-non-ao-decreto/2010060912181400611.html


148

Recortar el uso del gallego en las aulas costó 5 millones EL PAÍS - Santiago - 15/06/2010 El Gobierno de Feijóo dedicó en torno a cinco millones de euros a disminuir la presencia del gallego durante el primer año de legislatura, según aseguró ayer el portavoz de la plataforma Queremos Galego, Carlos Callón. Las asociación llegó a esta cifra tras sumar el coste de la consulta sobre el idioma, el cambio de denominación de las escuelas infantiles, la campaña para informar del decreto del gallego y la adaptación de los materiales de estudio a esta norma.

La Consellería de Educación prescindirá, según Callón, de 190.000 libros de texto, todavía útiles, porque están escritos en gallego, una maniobra que costará 3,8 millones de euros, "según datos de la Asociación Galega de Editores".

Queremos Galego impulsará ahora una campaña alternativa a la de la Xunta para animar a los padres a que exijan información a Educación sobre las medidas que adoptará "para que sus hijos aprendan en gallego". "Es necesaria una revuelta cívica", señaló Callón.

http://www.elpais.com/articulo/Galicia/Recortar/uso/gallego/aulas/costo/millones/elpepuespgal/20100615elpgal_13/Tes

A LINGUA EN RETROCESO NAS AULAS

Educación prohibe os programas infantís de inmersión nas cidades

A consellaría comunicoulles a 47 centros educativos que non poderán continuar con este modelo de aulas no vindeiro curso, aínda que os pais as demanden.

Redacción - 16/06/2010 O decreto aprobado polo bipartito permitía a inmersión lingüística en galego en Educación Infantil nas contornas urbanas, como medida para favorecer que os máis pequenos que teñen un contacto nulo co idioma do país o poidesen tre nas escolas. Esta posibilidade existía grazas á lexislación aprobada en 1995 polo goberno Fraga e que posteriormente foi desenvolta no decreto de 2007. Algúns colexios de ámbitos castelánfalantes (por acordo da comunidade educativa) podían potenciar este modelo para garantir unha competencia mínima en galego dos rapaces de entre tres e cinco anos. O Sindicato de Traballadores do Ensino de Galiza (STEG) lembra que xa o ano pasado a consellaría optou por eliminar as axudas económicas para este programa. Agora, Educación acaba de comunicarlle a 47 centros que mantiñan estes programas de que non poderán levarse a cabo no vindeiro curso. Dende o STEG aseguran que “esta decisión non ten en conta a demanda constante de numerosas familias que constatan diariamente a imposibilidade de garantir o bilingüismo para unhas nenas e uns nenos que, a partires dos 6 anos terán que coñecer ben o galego para comezar o ensino obrigatorio.” http://www.vieiros.com/nova/80000/educacion-prohibe-os-programas-infantis-de-inmersion-nas-cidades


149

Eliminados os grupos para nenos galegofalantes nas cidades A Consellería de Educación suprime os Proxectos de Innovación Educativa para o próximo ano, malia que xa puxera en marcha a matrícula e están recollidos no Plan Xeral de Normalización Lingüística. Por Galicia Confidencial | | 17/06/2010 Os profesores dos equipos de Normalización denuncian que a Xunta eliminou os Proxectos de Innovación Educativa. Estes grupos especiais permitían que nenos galegofalantes nas cidades e vilas de maioría castelánfalante se escolarizasen no idioma do país, "única forma de achegar a lingua galega aos máis cativos nestes contextos". A Coordinadora Galega de ENDL asegura que a Xunta eliminou estes proxectos despois de permitir que se realizase a preinscrición, se tramitase a documentación e se conformasen os agrupamentos do alumnado. "Días antes de formalizar a matrícula, as familias e os centros non saben cal vai a ser o criterio de agrupamento, polo que temen que os nenos galegofalantes queden diluídos en grupos maioritariamente castelanfalantes" alertan agora. Na súa opinión, isto, unido á presenza social do castelán na sociedade, supón a castelanización total dun alumnado cuxas familias querían que aprendesen o galego desde as idades temperás. Os Proxectos de Innovación son legais. De feito, son parte Plan Xeral de Normalización Lingüística (PXNL), que o PP non se atreveu a derrogar malia as presións de colectivos como Galicia Bilingüe e do sector máis españolista dos conservadores galegos, como medida de apoio á lingua que está minorizada na sociedade. Porén, a Xunta do PP parece disposta a impor a súa nova política de "equilibrio" en todas as aulas, impedindo que os pais galegofalantes das contornas urbanas se agrupen para que os seus fillos se poidan escolarizar no idioma propio. O 'decreto do plurilingüismo' establece que en Infantil o idioma de escolarización será o vencedor nas enquisas ás familias sobre a lingua materna. Os críticos co PPdeG aseguran que así estarase a eliminar o galego das aulas urbanas do primeiro ciclo. A Xunta rebate que a lei tamén obriga aos mestres a introducir a lingua minoritaria. http://www.galiciaconfidencial.com/nova/5989.html

DIMISIÓN

Dimiten en bloque los coordinadores provinciales de normalización Abandonan sus cargos al considerar que acaba un ciclo en materia de fomento del gallego Elisa Álvarez 17/6/2010


150

Los cuatro coordinadores provinciales de los equipos de normalización lingüística de los colegios e institutos abandonarán sus cargos a partir del 1 de septiembre, así como el responsable de la coordinación central de Santiago. La noticia fue comunicada a los propios centros educativos mediante una carta de despedida. Sin ahondar en los motivos, los responsables aluden a que se ha cerrado un ciclo en materia de dinamización y normalización, por lo que a partir del próximo curso volverán a sus tareas como docentes. Fuentes consultadas apuntan al claro malestar con la política lingüística de la Xunta, en concreto con el decreto del gallego. De hecho, los propios coordinadores explican en su despedida que se mantendrán hasta septiembre, siendo una dimisión reflexionada y consensuada entre los cinco. Estos puestos no son de libre designación, sino que se trata de perfiles profesionales tras un concurso de méritos que pueden ocuparse un máximo de seis años. Los coordinadores realizan sus tareas en comisión de servicio, desde las delegaciones provinciales y la sede central de Educación. La CIG-Ensino expresó su reconocimiento a los trabajadores y asegura haber recibido mensajes de preocupación de los centros educativos. El sindicato interpreta que el contexto creado tras la publicación del decreto 79 (el del plurilingüismo) «puido dificultar o seu traballo, e que non contaran co apoio suficiente para o desenvolvemento do seu labor». También mostró su reconocimiento la Coordinadora Galega de Equipos de Normalización Lingüística, que entiende la renuncia, ya que desde Política Lingüística se está a lexislar «en contra do traballo que viñeron desenvolvendo e da lingua». Anxo Lorenzo, secretario xeral de Política Lingüística, señaló que el acuerdo con estos coordinadores era esperar al nuevo decreto y tomar entonces una decisión, y que respeta que no quieran continuar en el cargo. http://www.lavozdegalicia.es/galicia/2010/06/18/0003_8557703.htm

E CRITICAN A FORMULACIÓN DO PROXECTO ABALAR

Os directivos de centros de ensino ven no decreto 'unha fonte de conflitos' Redacción. A Federación Galega de Asociacións de Directivos de Colexios de Ensino Público

(Fegadicep) criticou que o chamado decreto do plurilingüismo no ensino será 'unha fonte de conflitos' e de 'división' na comunidade educativa, pois 'ao non existir unha regulamentación específica' para esta norma deberán 'articular fórmulas que se poden contradicir nun futuro'.

24.06.2010

Tras reunirse a principios de xuño en Vigo e reivindicarse unha entidade "sen afiliación política nin sindical, os membros da Fegadicep realizaron balance das medidas tomadas pola Consellaría de Educación e Ordenación Universitaria. Entre elas, recordaron o "imposíbel" cumprimento co traballo administrativo do modelo de 'gratuidade solidaria' e reclamaron "persoal auxiliar e liberación de carga docente". Doutra banda e tras ver que Educación actuou a "destempo" e "improvisando" en materia lingüística, lamentaron a "formulación" da repartición de computadores no proxecto Abalar, que "non foi correcto" ao "primar os centros privados concertados". "Como datos reais, a modo de exemplo, na provincia da Coruña un só centro foi elixido", conclúen. http://www.anosaterra.org/nova/os-directivos-de-centros-de-ensino-ven-no-decreto-unha-fonte-de-conflitos.html


151

A Xunta recibirá centos de escritos de pais a prol do galego en infantil “Quero saber as medidas pedagóxicas que van adoptar para que o meu fillo aprenda en galego”, pregúntase nas cartas RODRI SUÁREZ 28/06/2010

O polémico decreto do galego no ensino aprobado pola Xunta do PP segue a ser contestado dende a comunidade educativa, neste caso polos pais, que están a recoller centos de documentos asinados para reivindicar ante a consellería de Educación o uso do idioma propio no ensino infantil. A plataforma Queremos Galego está a repartir un modelo de escrito dirixido ao conselleiro de Educación, Jesús Vázquez, que se comprometen a enviar ás dependencias da Xunta. Serán centos os que reúnan e en eles cada pai esixe que “se me comuniquen as medidas pedagóxicas que se van a adoptar para que a miña filla/o aprenda en galego, reforzando e afianzando o noso idioma propio”. Segundo o decreto do PP, no ensino infantil utilizarase a lingua maioritaria entre os pais, polo que é posible que os nenos –sobre todo nas áreas urbanas– non teñan ningún contacto co galego nos seus primeiros ano escolares, circunstancia criticada dende as organizacións contrarias á norma do PP, que consideran que se trata “dunha grave agresión que pon en perigo o futuro da lingua galega”.

Os asinantes da carta que chegará por centos á consellería de Educación solicitan nela tamén que “se garanta o dereito a dispor dun ensino en galego na etapa de educación infantil, de acordo coa Carta Europea das Linguas Rexionais e Minoritarias e co disposto na Lei de Normalización Lingüística, e se informe das medidas concretas de atendemento individualizado que os nosos fillos van recibir en lingua galega, de acordo co que o artigo 5.3 do decreto estipula”.

No último parágrafo, os pais de alumnos aseguran: “Non reclamamos estas medidas exclusivamente en beneficio da miña filla ou do meu fillo. Teño en consideración que a lingua galega é patrimonio de todas e todos e, por tanto, tamén dos seus compañeiros e do profesorado. O esforzo especial que se faga dende a escola en favor da nosa lingua propia perseguirá un beneficio colectivo e non individual”. Antes, tamén se apoian no propio decreto do PP para lembrar que “sinala no seu artigo número cinco que se procurará que o alumnado adquira, de forma oral e escrita, o coñecemento das dúas linguas oficiais, máis sen determinar como”. Tamén engaden que “todos os estudos oficiais demostran que os nenos que entran na escola falando castelán non conseguen as competencias comunicativas en galego, pois a lingua propia continúa a estar desfavorecida a nivel social. Se xa antes existía ese problema, co novo decreto esta situación agrávase, pois non se ofrecen as garantías para unha docencia mínima na lingua propia da nosa sociedade”.

Pola súa parte, o secretario xeral de Política Lingüística da Xunta, Anxo Lorenzo, ofreceu unha conferencia no Liceo de Ourense na que dixo que “o galego é unha das linguas pequenas con máis fortaleza, polo que non se debe falar dela en termos pesimistas”. Tamén apostou polos neofalantes como unha das claves do proceso de recuperación do galego. “Para eles é necesario desenvolver un discurso positivo que poña en valor o seu papel como usuarios e usuarias do galego”, dixo Lorenzo, que estivo acompañado durante o acto polo conselleiro de Educación, Jesús Vázquez. http://www.xornal.com/artigo/2010/06/25/politica/xunta-recibira-centos-escritos-pais-prol-do-galego-infantil/2010062422060600287.html


152

Carta aberta a Anxo Lorenzo * COORDINADORA GALEGA DE ENDL 29/06/2010

Desde a coordinadora galega de ENDL, como docentes e moitos tamén como nais e pais, dirixímonos a vostede para amosarlle a nosa enorme preocupación e o noso abraio sobre o que vai ocorrer coa lingua galega no ensino, especialmente na etapa de infantil, onde non se garante a súa aprendizaxe, máis ben o contrario.

Nós, que interpretamos a riqueza lingüística de Galicia como unha vantaxe, porque cremos que as linguas realmente suman, asistimos con perplexidade ao feito de que a Secretaría Xeral de Política Lingüística que vostede dirixe, creada para impulsar a normalización da lingua galega, non faga nada para conseguir este obxectivo. En realidade, as medidas artelladas ata o momento, levan –e vostede como sociolingüista sábeo moi ben e así o ten manifestado– á castelanización dos galegofalantes e a seguir convertendo o galego nunha lingua estranxeira para os nenos de contextos castelanfalantes.

Todos os docentes sabemos que o que está redactado no Decreto 79/2010 referido a esta cuestión: “Na etapa de educación infantil, o profesorado usará na aula a lingua materna predominante entre o alumnado, ben que deberá ter en conta a lingua do contorno e procurará que o alumnado adquira, de forma oral e escrita, o coñecemento da outra lingua oficial de Galicia dentro dos límites da etapa ou ciclo” é imposible de levar á práctica en contextos castelanfalantes.

Deixando á marxe o pouco rigor do termo “lingua materna” e o pésimo sistema que se propón para dictaminala, como sociolingüista, sabe que o peso social do castelán na nosa sociedade e a presión que exerce o grupo nestas idades, require a posta en práctica de medidas concretas e activas que garantan a aprendizaxe da lingua minorizada en todos os contextos pero especialmente nos castelanfalantes, onde –se non é así– resulta imposible que o alumnado adquira competencias nas dúas linguas por igual nesta etapa tal e como establece a LOE.

Como docentes coñecedores da realidade diaria dos centros, informámolo de que nos resulta máis imposisible aínda atender “de xeito individualizado o alumnado tendo en conta a súa lingua materna” con ratios de 25 nenos e nenas por aula, o que leva a unha clara marxinación lingüística do alumnado galegofalante, que deixa de selo na primeira semana en que asiste ás clases.

Esta filosofía de atender o alumnado segundo a lingua materna xa rexía o Decreto 247/1995, tendo como consecuencia unha clara e masiva desgaleguización da poboación máis nova durante os últimos anos, tal e como se aprecia en todos os estudos e informes existentes... ou simplemente escoitando o que se fala na rúa.

Non atopamos por ningures as medidas de apoio á lingua galega que vostede anunciou, polo momento, a única medida tomada foi en sentido contrario: a eliminación dos Proxectos de Innovación Educativa para as aulas de Infantil en galego en contextos castelanfalantes, programados no PXNLG, plan que axudou vostede a redactar e que foi aprobado por unanimidade no Parlamento en 2004, co voto do actual presidente do Goberno. Estes Proxectos de Innovación Educativa, denominados “liñas de galego”, foron avaliados moi positivamente porque se mostraron eficaces na aprendizaxe do galego por alumnado de contornos castelanfalantes, sen que se resentise nada a adquisición de castelán presente de maneira permanente no seu contorno habitual.

Dada a gravidade deste asunto, pedímoslle, señor Lorenzo: a) Que se permita a permanencia das “liñas de galego” en contextos castelanfalantes nos máis de 40 centros da nosa comunidade que están funcionando sen custo ningún para a administración. Facer isto non sería outra cousa que aplicar unha medida normalizadora e mais –de paso– cumprir o prometido por vostede e mais polo señor conselleiro de Educación na reunión mantida connosco hai escasamente un ano. b) Que se teña en conta a situación de desprotección e debilidade en que se atopan os nenos e nenas galegofalantes, aínda en contextos de uso habitual do galego, pois a presión social do castelán é cada vez maior. Solicitamos, por tanto, medidas concretas para a súa protección.


153

Como responsable da Secretaría Xeral de Política Lingüística está na súa man demostrar que esta institución traballa para os fins para os que foi creada e que a Consellería da que forma parte realmente busca a igualdade das dúas linguas existentes na nosa comunidade, feito que pasa –e vostede ben o sabe– por axudar á minorizada.

---

* Carta asinada pola Coordinadora galega de equipos de normalización e dinamización lingüística http://www.xornal.com/artigo/2010/06/26/politica/carta-aberta-anxo-lorenzo/2010062622551500139.html

CRÍTICAS

Un decreto "pernicioso" 02.07.2010 A Coordinadora de Equipos de Normalización acusa a Política Lingüística de "incumprir as súas funcións e de non guiarse nas dúas decisións por criterios sociolingüísticos"

MARÉ . SANTIAGO

A Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística denunciou onte que Política Lingüística "non cumpre as funcións que lle son propias e nas súas actuacións non se guía por criterios sociolingüísticos e técnicos". Ao ver dos profesores, neste curso 2009-2010 "por primeira vez limitouse a presenza da lingua galega no ensino ao se impoñer un decreto rexeitado pola inmensa maioría da comunidade educativa".

No seu balance, a Coordinadora explica que o curso que estamos a rematar "converteuse nun dos máis negativos para o noso idioma desde os comezos da democracia". Na opinión dos equipos de normalización, é a primeira vez que se poñen "límites" á presenza do galego no ensino, malia que a Lei de Normalización Lingüística e o Plan Xeral de Normalización Lingüística "establecen todo o contrario" e cando "todos os datos sociolingüísticos indican que o galego está na peor situación da súa historia".

Para iso, segundo critican, estableceuse un "aparente" diálogo entre a Consellería de Educación e todos os movementos implicados no tema. "O resultado foi un decreto imposto a toda a comunidade educativa que foi rexeitado pola Real Academia Galega, o Consello da Cultura Galega, o Consello Consultivo de Galicia, o Consello Escolar de Galicia, por todos os sindicatos e movementos pedagóxicos, por asociacións de ensinantes das diferentes materias e polos END".

O decreto "máis nocivo contra a nosa lingua dos últimos 30 anos" é, ao seu ver, "pernicioso especialmente na etapa de infantil, onde deixa desprotexidos e castelaniza os/as nenos/as galegofalantes e converte en analfabetos en galego os castelanfalantes." Con estas medidas a Secretaría Xeral de Politica LingüÍstica "deixa de cumprir o obxectivo normalizador para o que foi creada", aseguran.

"Mentres que a decisión de resituala na Consellería de Educación, onde carece de calquera función transversal, vén contradicir o pregoado suposto impulso ao galego fóra do ámbito do ensino. Esta é unha mostra máis de que desde a SXPL se esqueceu o mínimo rigor sociolingüístico e profesional na aplicación das súas políticas. Para acabar de adornar a situación, vanse gastar mais de tres millóns de euros en tirar os libros de texto que xa hai por outros en castelán, obviando completamente a crise que padecemos", engaden. Por iso, a Coordinadora continuará "pulando pola normalización da nosa lingua nos centros de ensino e na sociedade, a pesar de todos os atrancos".


154

Pola súa parte, Política Lingüística anunciou onte que impulsará "un completo programa de actividades de formación e difusión da lingua galega" a través do Espazo das Linguas Ibéricas do Instituto Cervantes. Farao no próximo curso 2010-2011, a través dun convenio multilateral no que participarán a Generalitat de Catalunya, o Instituto Camões, a Universidade de Alcalá de Henares e mais o Instituto Vasco Etxepare.

O secretario xeral de Política Lingüística, Anxo Lorenzo, reuniuse onte na sede do Instituto Cervantes en Madrid con representantes de todas as entidades que asinarán o convenio. O programa inclúe actividades culturais conxuntas, como ciclos de conferencias, proxeccións audiovisuais ou exposicións e tamén un plan de formación de cada unha das linguas ibéricas.

http://www.galiciahoxe.com/mare/gh/un-decreto-pernicioso/idEdicion-2010-07-02/idNoticia-564528/

ENSINO

Un decreto sen solucións 08.07.2010 Algúns institutos decláranse incompetentes para garantiren que cada alumno reciba a metade das materias en galego e en castelán

V. OLIVEIRA/ N. SEQUEIRO . SANTIAGO

A repartición ao 50% das materias en galego e castelán está a crear problemas nos institutos de ensino secundario. De feito, moitos centros están a adiar ou rexeitar o proxecto lingüístico xa que non conseguen poñerse de acordo. O Sindicato de Traballadores e Traballadoras do Ensino de Galicia (STEG) denunciou onte que algúns centros estanse declarando incompetentes xa que lles resulta imposible garantir que cada estudante vaia recibir a metade das clases en galego e castelán sen saber que materias optativas vai elixir.

En Bacharelato, o polémico decreto deixa en mans de cada instituto que materias se impartirán nunha ou outra lingua e só se obriga a garantir que os alumnos reciban as mesmas horas de clase en galego que en castelán. Na ESO, a Xunta fixa o idioma das troncais e o repartimento do resto de materias recae nos centros. "A lei non está clara, fala de equilibrio, pero non dá solucións para os problemas que se están presentando", denuncia Xosé Cabido, portavoz do STEG.

A primeira das dúbidas recae no repartimento de idiomas nas materias optativas. Aos centros resúltalles imposible garantir que cada estudante vaia ter a metade das clases en galego e castelán sen saber que materia optativa vai elixir.

Un deses centros é o instituto de educación secundaria de Melide. O seu consello escolar rexeitou en asemblea o proxecto lingüístico presentado pola dirección do centro, xa que non saben como impartirán as materias de libre elección de idioma no vindeiro curso. O decreto non indica a quen lle corresponde decidir como actuar ante unha negativa do consello escolar á proposta lingüística, acordada por unha comisión formada por varios profesores dos centros.

Pola súa parte, no IES Aquis Celenis de Caldas de Reis, a coordinadora do equipo de normalización lingüística do centro, Ana Rial, explica que até que peche o prazo de matrícula, en setembro, non aprobarán o proxecto lingüístico. "En Bacharelato e ESO, para que unha optativa se imparta, téñense que matricular cando menos dez alumnos. Pero iso non o sabemos até setembro, que é cando remata o prazo para matricularse. Porque se decidimos que dúas materias se impartan en galego e outras dúas en castelán pero


155

cae algunha delas porque non se chegou ao cupo suficiente de alumnos, as linguas quedarían xa descompensadas", explica a profesora.

Pero este non é o único problema. Ao ver de Rial, "os que forman parte da comisión -os mestre elixidos para elaborar o proxecto lingüístico- teñen que decidir en que lingua han de dar as materias o resto de profesores. Nós decidimos que non só pode estar nesa comisión o encargado de normalización lingüística e os xefes dos departamentos de linguas senón todos os profesores implicados".

A isto engádese que "non sabemos en que lingua teñen que mercar os libros os pais até que peche a matrícula e iso xa llelo explicamos ás familias nunha circular". Para intentar buscar unha solución a estes problemas, os mestres deste centro de Caldas de Reis enviáronlle unha carta ó delegado de Educación."Non tivemos resposta de ninguén. Vemos que a Consellería se desentende e trasládanos a nós e ós pais un problema que non sabemos como resolver", denuncia Ana Rial.

O decreto que entrará en vigor no próximo curso non dá respostas. Segundo o portavoz do STEG, no caso de que os docentes non consigan consensuar os horarios existe un regulamento para solucionalo, pero non hai instrucións de ningún tipo para a elección idiomática. Segundo indica o sindicato, varios centros declaráronse incompetentes por este motivo pedíndolles á Consellería de Educación que realice ela mesma a asignación de galego e castelán. Porén, fontes do departamento que dirixe Jesús Vázquez aseguraban onte "non ter constancia de que haxa ningún problema".

No colexio Agro do Muíño xa aprobaron a súa proposta Porén, outros centros como o colexio de educación infantil e primaria Agro do Muíño, en Ortoño (Ames) xa teñen aprobado o proxecto lingüístico. Dende o seu equipo de normalización apuntan que "temos claro que somos empregados públicos e que temos que facer cumprir a lexislación lingüística: por iso casamos o 50 por cento entre todas as materias, aínda que o noso profesorado é máis tendente ao galego que ao castelán", apuntan.

Por outra parte, en Infantil, recibiron cubertos os cuestionarios nos que Educación pregunta sobre a lingua "materna" dos alumnos. "Valoradas as enquisas e para sorpresa nosa, o 45% dicía castelán, o 46% galego e ao resto dáballe igual. Aínda que pola mínima, acabou gañando a opción de galego, así que estamos contentos", remarcan os profesores deste colexio.

SEN ACORDO

Denuncian ameazas no IES As Bizocas O claustro do IES As Bizocas do Grove declarouse incompetente para realizar a repartición de materias entre galego e castelán. O instituto trasladou a Educación a súa resolución para que fose a Consellería a que asignase os idiomas.

Segundo denuncia o STEG, a Consellería respondeu ameazando ós profesores con entre tres e seis anos de suspensión da función pública. "Foi a directora quen trasladou no claustro o que lle comunicou o inspector", explica Xosé Cabido voceiro do STEG.

"Pedía a acta no que se recollese o que dicía cada profesor con nomes ou apelidos ou que se chegase a un acordo", indica Cabido, que afirma que desde a consellería están actuando de "comisarios políticos".

Fontes de Educación aseguraron onte non ter constancia do caso do IES do Grove.

http://www.galiciahoxe.com/mare/gh/un-decreto-sen-solucions/idEdicion-2010-07-08/idNoticia-566800/


156

IDIOMA

Cinco anos en branco 06.08.2010 Fala Ceibe do Bierzo denuncia as dificultades que segue a haber na rexión para solicitar o ensino de galego e mesmo para obter información da materia

MARÉ . SANTIAGO

O ensino de galego segue tendo dificultades no Bierzo. O colectivo Fala Ceibe do Bierzo informou onte que recibiran diversas queixas polas dificultades á hora de solicitar o ensino desta materia ou de ter información. A dirección dun centro escolar, subliñan, mesmo lles manifestou aos proxenitores dun alumno interesado polo galego "que era un idioma moi difícil".

Fala Ceibe insiste nun comunicado que o idioma galego do Bierzo está protexido legalmente a través do Estatuto de Autonomía de Castela e León e que as administracións públicas desta comunidade teñen a obriga de cumprir con este mandato estatutario.

Para optar libremente pola materia de idioma galego nos centros escolares do Bierzo, o colectivo subliña que é preciso unha información previa adecuada sobre esta opción lingüística e "actualmente isto non se produce". Engaden que "nos colexios e institutos a información adicional sobre a materia de galego segue tendo graves carencias. Non hai comunicación escolar, interna nin externa, por correo ordinario ou correo electrónico, nin mediante cartelería específica. Nos sobres de matricula non é clara e suficiente a mención directa sobre a opción de lingua galega, nin dos cursos en que se ofrece ou da titulación que se pode obter (Celga)".

Fala Ceibe demándalle á Junta de Castela e León que exerza a súa potestade regulamentaria para regular a oferta da materia de idioma galego. Trataríase de que a Consellería de Educación, "mediante ordes ou instrucións, formalice a oferta de galego, cun modelo de matriculación uniforme para os centros escolares do Bierzo". Ademais, consideran que se debe dar información adicional sobre os cursos sucesivos en que se pode continuar estudando galego, así como a titulación oficial de Galicia (Celga).

Desde hai anos Fala Ceibe reclama a elaboración e execución dunha campaña institucional sobre a promoción do ensino da lingua galega no Bierzo. O que reclaman de novo é unha campaña institucional a través dos medios de comunicación, de cartelería específica e folletos para informar os bercianos dos seus dereitos.

Neste sentido, lembran que a Resolución do Procurador do Común de Castela e León, de 12 do novembro de 2004, xa instaba o incremento da publicidade do ensino da lingua galega e, segundo o colectivo, "a Consellería de Educación, cinco anos despois, aínda non cumpriu o contido desta resolución".

Por outra banda, o Protocolo Xeral para a promoción da lingua galega no Bierzo, asinado entre a Xunta de Galicia e a Junta de Castela e León, establece que se fomentará a creación dun foro ou aula virtual para favorecer o mutuo coñecemento e intercambio de experiencias entre os escolares que nunca se creou.

Fala Ceibe do Bierzo dirixirase á Consellería de Educación, o Procurador do Común, a Inspección educativa da Delegación Territorial de León, as Cortes de Castela e León, Xunta de Galicia e Parlamento Galego de cara a instar o cumprimento adecuado do Protocolo Xeral para a promoción da lingua galega no Bierzo "segundo as peticións que formulamos neste escrito de queixa".

http://www.galiciahoxe.com/mare/gh/cinco-anos-branco/idEdicion-2010-08-06/idNoticia-576829/


157

EL GALLEGO EN LA ENSEÑANZA

Los profesores acatan el decreto del gallego pese a que provoca malestar La mayoría de los colegios e institutos reconocen que una parte de la plantilla mostró el rechazo a la norma Elisa Álvarez 5/9/2010

El día 10 comienza el curso para más de 195.000 alumnos de infantil y primaria y el 17 lo harán los estudiantes de secundaria. Pero desde el día 1 directores y profesores se afanan en la puesta a punto del nuevo período lectivo. Dos sombras han planeado este año sobre el inicio de las clases, la posible reducción del cuadro de profesorado, y la aplicación del decreto del plurilingüismo. En el primero de los casos, la mayoría de los equipos directivos apenas tienen quejas, pero en el segundo, en los centros consultados el sentimiento mayoritario es que se va a acatar la normativa, pero el malestar también es generalizado. En el colegio público integrado Viaño Pequeno de Trazo la escasa plantilla sí es un problema. En secundaria ya el curso pasado tuvieron tres docentes menos, pero el déficit se centra en infantil y primaria, en donde reclaman un profesor más. De lo contrario, habrá que paralizar proyectos como el aula bilingüe u otros sobre bibliotecas escolares. En cuanto al decreto del gallego, «hai un malestar institucional, pero non expresamente dalgún profesor, senón en conxunto», expresa el director del colegio. Es una norma, y por lo tanto se acata, aunque cuando empiecen las clases, se verá qué lengua utiliza cada docente. En el Juan Fernández Latorre de A Coruña admiten también un cierto malestar entre una parte de la plantilla, «pero públicamente nadie me ha dicho que se vaya a negar a cumplirlo». El responsable de este centro reconoce que lo que más molesta es el hecho de que el alumnado se pueda dirigir al profesorado en la lengua que quiera, así como en las pruebas escritas, «lo que pone en evidencia al docente». Desde el colegio aseguran que mientras no exista un pacto por la educación profesores y alumnos estarán sometidos siempre a cambios continuos en las normativas. En el IES Rafael Puga Ramón de A Coruña, un centro público cuyo profesorado depende de la Diputación, critican la premura con la que se hacen los cambios «y tampoco sabemos si llegarán a tiempo los nuevos libros». En cuanto al cumplimiento, no habrá problema, al igual que en el colegio Armando Cotarelo de Boiro. «Houbo un sector do profesorado que a nivel persoal ao mellor non estaba de acordo, pero a xente está coa idea de asumir o que é, e punto», concluye su directora. El decreto del plurilingüismo recoge que gallego y castellano deben usarse en las aulas en un equilibrio de 50-50. Esto ha llevado a todos los colegios e institutos a convocar claustros de profesores para redistribuir la lengua con la que se imparten las asignaturas para adecuarse a estas directrices, que entran en vigor este curso. http://www.lavozdegalicia.es/galicia/2010/09/06/0003_8709488.htm

Botan a andar as Galiñas Azuis, que xa non garanten o uso do galego XORNAL.COM 06/09/2010


158

A rede de escolas infantís A Galiña Azul –antes coñecidas como galescolas e creadas polo Goberno bipartito– iniciará hoxe o novo curso escolar cun total de 5.964 nenos de entre 0 e 3 anos de idade matriculados, segundo os datos falicitados pola Xunta.

Devandita rede esténdese polas catro provincias galegas e conta cun total de 120 centros, “13 máis que no arranque do curso pasado”, afirma o Goberno galego, que cambiou a imaxe e a denominación das galescolas pero tamén os seus hábitos lingüísticos, posto que foron pensadas para introducir aos nenos na lingua galega, cuxo uso agora xa non é garantido pola consellería de Educación .

Segundo indicou a Xunta nun comunicado, a oferta actual de prazas de escola infantil sostidas con fondos públicos ascende a 15.400 –ás escolas súmanse o cheque infantil e os centros municipais subvencionados–.

Mentres, centos de persoas traballan na idea de crear unha rede de escolas infantís nas que se utilice de forma exclusiva o galego. Agardan arrincar en 2011.

http://www.xornal.com/artigo/2010/08/31/politica/botan-andar-galinas-azuis-xa-non-garanten-uso-do-galego/2010083122561301710.html

Colexios privados usan os centros plurilingües para minguar o galego Os concertados adoitan elixir as materias que o decreto designa á lingua propia para impartilas nun idioma estranxeiro M. PARDO / D. LOMBAO 17/09/2010 Coñecemento do medio, Ciencias Sociais, Ciencias da natureza e Bioloxía e Xeoloxía. Estas son as materias escollidas por moitos dos colexios privados que accederon á convocatoria de centros plurilingües da Xunta para impartir as clases en lingua estranxeira, preferentemente inglés. Casualidade ou non, todas estas disciplinas pertencen ao grupo que o polémico decreto do plurilingüismo reserva para o galego no curso que agora comeza. Deste xeito, son varios os centros privados que aproveitan este proxecto da Xunta para minguar o galego, que nestes colexios debería ser asignado a outras materias para mantelo polo menos nun terzo do currículo, algo difícil se se teñen en conta a carga lectiva dunha e doutras aulas.

Certo é que a maioría dos 52 centros que agora serán plurilingües escolleron para introducir o inglés materias como Educación Física, Relixión ou Educación Artística. No entanto, do resto de materias elixidas, tan só tres (Matemáticas en dous casos e Tecnoloxía) son das asignadas ao castelán no decreto, mentres que en vinte casos refírense a disciplinas que deberían impartirse en galego.

Hai casos, como o do colexio La Salle, onde a metade das materias elixidas para impartir en inglés son as de galego, algo do que xa advertían os sindicatos educativos. “É unha forma de diminuír o galego, porque resulta difícil pensar que se vai controlar o reparto nos colexios relixiosos ou que a lingua de apoio nestas materias sexa o galego”, advirten tanto STEG como CIG.

Con estes repartos, a presenza da lingua propia en moitos centros quedaría reducida ao mínimo, ademais de que o galego sería destinado a materias de menor carga lectiva. Como moito, chegaría a un terzo, unha posibilidade que xa denunciou o propio Consello Consultivo no seu ditame sobre o polémico decreto. Tanto CIG, sindicato maioritario no ensino, como STEG cren que os centros plurilingües acabarán “discriminando alumnos” ao establecer “colexios de elite” nos que só os alumnos “con certo nivel” poderán acceder ás clases en lingua estranxeira.

Así, mentres os privados representan o 22,3% do total de centros galegos, na listaxe de plurilingües ocupan o 42%. E hai máis, xa que o 57% das aulas en inglés pertencen a colexios relixiosos.


159

Para as centrais sindicais, o feito de publicar a orde en verán e sen actividade nos centros públicos impediu a moitos destes acceder ás axudas. Unhas axudas que “lles serven aos centros relixiosos para captar máis cartos da Administración”.

Así, a maioría de subvencións que a Xunta destina a esta iniciativa irá para centros non públicos, aínda que a Xunta non especificou que achegas económicas recibirán estes colexios.

O que si se sabe é cales serán os beneficiados. Por cidades, a cousa queda clara. Na Coruña, só tres centros públicos estrearanse como plurilingües fronte aos cinco privados; en Vigo, dous fronte a catro e en Compostela, dous e dous. En Ferrol, só accederá un colexio concertado, ao igual que en Ourense, mentres que en Lugo ,ningún instituto da urbe accedeu ás subvencións.

http://www.xornal.com/artigo/2010/09/10/politica/colexios-privados-aproveitan-centros-plurilingues-minguar-galego/2010090923475400590.html

Profesores responden por carta ao conselleiro Advírtenlle que seguirán impartindo clases en galego M.P.13/09/2010

O grupo creado en internet, Profes co galego, enviará unha carta aberta ao conselleiro de Educación, Jesús Vázquez, “en resposta ás súas manifestacións” contra os docentes e advertíndolle de que continuarán “dando as clases na lingua propia” porque a lei “os ampara”.

Este colectivo, creado na rede para organizarse de cara a futuras accións contra o decreto do plurilingüismo, reuniuse onte mesmo en Lalín en asemblea. Alí acabouse de preparar unha carta na que os docentes aseguran estar de acordo co conselleiro en que “como funcionarios públicos deben cumprir as normas”. No entanto, aeguran tamén que “respectarán o principio de xerarquía normativa”, polo que enumeran todas as leis que, no seu parecer, os amparan para seguir dando as clases en galego, aínda que as imposicións que marca o decreto nalgunha materia lles insten a impartilas en castelán.

Así, estes docentes citan e desenvolven a Constitución, o Estatuto de Autonomía de Galicia, a Lei Orgánica de Educación, a Carta europea para as linguas rexionais ou minoritarias e a Lei de Normalización Lingüística como normas “por riba do decreto e en clara contradición con el”. “O principio de xerarquía normativa di que cando dúas normas son contraditorias existe a obriga de cumprir a de maior rango”, explican.

Por este motivo, aseguran os mestres na carta aberta ao conselleiro de Educación que seguirán “dando as clases en galego”. “Non vai haber insubmisos porque nós no o somos, senón que sabemos que a lei está da nosa parte e o único que imos facer é cumprila”, manifestan, antes de engadir que impartirán as materias na lingua propia “como un exercicio de profesionalidade e civisimo, e porque consideramos que é a mellor opción para que o noso alumnado adquira as mesmas competencias en galego que en castelán”.

MÁIS DE 3.000 'REBELDES'

Ademais deste colectivo creado na Rede, os sindicatos do ensino aseguran que poden ser máis de 3.000 os docentes que opten por seguir dando as clases en galego malia a imposición do decreto. Tanto CIG como BNG e a plataforma Queremos Galego xa advertiron que as represalias contra estes serían consideras “agresións”. M. P. http://www.xornal.com/artigo/2010/09/10/politica/profesores-responden-carta-ao-conselleiro/2010090923475500486.html


160

MANTERÁN AS SÚAS CLASES EN GALEGO

'Profes co galego' ampáranse no Estatuto Redacción . O colectivo 'Profes co Galego', unha iniciativa que aglutina a docentes nas redes sociais en defensa da lingua propia de Galicia, aclarou que a súa decisión de continuar impartindo as materias en galego foi tomada para 'cumprir as normas' que se sitúan por enriba do decreto do plurilingüismo, citando a Constitución española ou o Estatuto de Autonomía.

13.09.2010

Nunha carta aberta dirixida ao conselleiro de Educación e Ordenación Universitaria, Xesús Vázquez, explican que o Estatuto Básico do Empregado Público lles obriga a someterse "á Constitución e ao resto do ordenamento xurídico, pero respectando sempre o principio constitucional de xerarquía normativa".

Deste modo, observan na lexislación unha serie de normas "por enriba do Decreto e en clara contradición co". Entre elas, o principio de igualdade da Constitución, que "establece o mandato de remover todos os obstáculos para conseguila". "O Decreto ignora esta obriga e impídenos situar o galego nos ámbitos científicos e tecnolóxicos", sinalan.

Posteriormente, recordan que o Estatuto establece que os poderes públicos "potenciarán o galego en todos os ámbitos", mentres que a norma 79/2010 "impide que se tomen medidas nas clases para o coñecemento da terminoloxía propia das materias científico-tecnolóxicas".

O colectivo refírese tamén á LOE, "que fixa como obxectivo fundamental a competencia nas dúas linguas", ou á Lei de Normalización Lingüística, que insta ás autoridades educativas a aprobar medidas que promovan "o uso progresivo do galego no ensino".

En contraposición, lamentan que "o Decreto é claramente regresivo" en presenza horaria e en porcentaxe de materias, mentres "todas as institucións e informes" (RAG, CCG, universidades, Carta Europea das Linguas Rexionais) alertan de que o galego se sitúa "en inferioridade de condicións".

Deste modo e tras aclarar que non teñen "nada que ver con ningún partido político, nin con ningún sindicato", o colectivo considera que "non haberá insubmisos" á nova norma lingüística, ao entender que "a lei está da súa parte". Así mesmo, aseguran "non ter nada en contra do castelán", senón "ao contrario", por ver "unha enorme riqueza" en dispoñer de dúas linguas par comunicarse.

Finalmente, refírense a Vázquez Abad para manifestarlle a súa intención de que "sexa consciente" da "carencia" que supón a falta de competencia do alumnado en lingua galega, "ata o extremo de que o 20 por cento da xuventude se declare incapaz de falar en galego" mentres a súa competencia en castelán "é superior á media española".

"Queremos formar persoas lingüisticamente libres, capaces de comunicarse nas dúas linguas e de percibilas igualmente válidas", conclúen.

http://www.anosaterra.org/nova/49692/profes-co-galego-amparanse-no-estatuto-.html


161

OUTONO QUENTE · · IDIOMAS

Mestres desorientados 15.09.2010 A aplicación do Decreto do Plurilingüismo está a levar o malestar aos centros de ensino · · A tres días de que comecen as clases en Secundaria, moitos non aprobaron o proxecto lingüístico

VANESA OLIVEIRA . SANTIAGO

A aplicación do Decreto do Plurilingüismo nos centros de ensino está a levar o malestar e a desorientación aos claustros dos profesores. A só tres días para que comecen as clases en Secundaria o vindeiro venres, moitos institutos aínda non teñen aprobado o seu proxecto lingüístico debido ás dificultades para repartir galego e castelán de xeito equitativo entre as materias optativas e debido, tamén, á falta dunha solución por parte de Educación.

Un deles é o IES Terra de Melide. O seu consello escolar rexeitou, a final de curso, o proxecto lingüístico presentado pola dirección do centro. Malia que a Consellería de Educación foi informada desta situación, a directora do instituto, Margarita Quintela, asegura que "está á espera" de que a Consellería lle comunique algo antes do venres. Unha tarefa complicada xa que o decreto non indica a quen lle corresponde decidir como actuar ante a negativa do consello escolar á proposta lingüística do centro.

Para Xosé Cabido, portavoz do Sindicato de Traballadores e Traballadoras do Ensino de Galicia (STEG), "hai moita desinformación nos centros que non saben que pasa cando non hai acordo entre os profesores. O único ao que os poden obrigar (dende Educación) é a repartiren os horarios que lles corresponden ás materias en galego e en castelán e despois, que cada quen busque a vida como poida".

Na mesma situación se atopa o claustro do IES As Bizocas do Grove, que en xuño se declarou incompetente para realizar a repartición de materias entre galego e castelán e trasladoulle a Educación a súa resolución para que a Consellería asignase os idiomas. "Por agora, o proxecto lingüístico está sen aprobar. Temos un claustro o venres e a ver que pasa entón", apuntan dende o centro. Neste caso, un inspector de Educación mesmo os chegou a ameazar con anos de suspensión da función pública se non chegaban a un acordo. "Agora xa non está este inspector, pero a pelota volve estar no noso tellado. Parece que o que se nos quere transmitir é que cada un faga o que queira", consideran fontes do instituto que prefiren ocultar a súa identidade.

A mesma situación de malestar e parálise existe no IES Aquis Celenis de Caldas de Reis que decidiu adiar até este mes, tras o último prazo de matrícula, a aprobación do proxecto lingüístico.

"É imposible, sobre o papel, chegar á repartición do 50%" A coordinadora do equipo de normalización do centro, Ana Rial, dubida que poidan ter a súa proposta de repartición de galego e castelán antes de que arrinque este "complicado" curso escolar. "Non imos ter os horarios até o xoves, así que vai ser moi difícil", comenta. Ademais, os profesores decidiron que van pasarlles un escrito ós diferentes departamentos do centro para que decidan en que lingua prefiren impartir as súas materias. "A nosa intención é cumprir o decreto, pero non imos ser capaces porque é imposible, xa só sobre o papel, chegar á repartición do 50%. Ademais será un proxecto lingüístico só para este ano, non para catro anos como se indica no decreto, porque varía o profesorado e o número de estudantes", indica.

De feito, para este curso, a comisión de escolarización decidiu o pasado día 9 que o IES Aquis Celenis de Caldas de Reis ía ter dúas aulas de Primeiro da ESO, en lugar de só unha, ante a elevada demanda de alumnos. "Un curso máis implica máis profesorado e variar a repartición das linguas nas materias así que todo se tivo que atrasar", explica Ana Rial.

Ademais, este instituto fíxolle chegar á Consellería de Educación unha batería de preguntas con dúbidas sobre o decreto e a súa aplicación que non foron contestadas. En definitiva, ao seu ver, esta situación está a crear "malestar nos centros e situacións moi desagradables entre os profesores que nos temos que ver cada


162

día. Para nós é un tempo perdido porque estamos deixando de atender outras cuestións importantes e facemos esforzos inútiles que, por riba, están a crear mal ambiente".

Pola súa parte, o director do IES Terra do Xallas de Santa Comba, Paulo Rendo, comenta que acaban de aprobar o proxecto lingüístico do centro pero despois de crear "malestar no profesorado". Ante a falta de tempo para decidir en que lingua tiñan que mercar os libros de texto os pais, decidiron que a maioría das materias se van impartir sen libros de texto. Na súa opinión, "é imposible establecer un equilibrio formal na repartición. Pretendelo é descoñecer como se organizan os centros, nos que varía moito a combinación de materias optativas en Secundaria e os itinerarios de Bacharelato. Non era o momento dun decreto así", considera.

DENDE O IES A BASELLA (VILANOVA DE AROUSA)

Emilio Ínsua: "Non imos achandar nin con sancións" O IES A Basella de Vilanova de Arousa aprobou en xuño o proxecto lingüístico, co seu consecuente repartición de materias en galego e castelán ao 50%. Pero, previamente a que debatera o claustro de profesores, un grupo de 23 mestres (dos 50 que dan clases neste centro) elaborou un documento no que dicían que ían continuar dando as súas clases en galego. Segundo explica un dos profesores do instituto de ensino secundario, Emilio Ínsua, o texto inclúe "consideracións sobre a lexislación que o decreto non respecta, os anos que levamos elaborando libros de texto en galego, material proscrito en determinadas materias durante moito tempo". Este documento presentárono ao claustro do centro, que, malia todo, repartiu as linguas ao 50% acatando o decreto. "Foi surrealista porque para facelo non se empregaron criterios pedagóxicos senón un puro repartimento matemático", apunta Ínsua.

A dirección do centro comunicoulles aos profesores que decidiron seguir dando as súas clases na súa lingua que "non ía facer de vixilante e escoitar detrás das portas a ver quen daba as clases nun ou noutro idioma, igual que non o fixo cando se aplicou o anterior decreto". Este grupo de profesores non recibiu ningunha orde de Educación. "As declaracións dos últimos días lévannos a estar máis convencidos de que cumprimos o espírito das leis que protexen as linguas", apunta Ínsua. Con todo, están á expectativa do que poida suceder. "Estamos dispostos ó custo laboral ou á sanción administrativa que poidamos ter. Creo que a Xunta tivo oportunidades de repensar o asunto e debería volver facelo. Pensan, por soberbia ou prepotencia que imos achandar e non é así", asegura.

http://www.galiciahoxe.com/mare/gh/mestres-desorientados/idEdicion-2010-09-15/idNoticia-590201/


163

Os equipos de normalización denuncian a falta de materiais en galego A coordinadora recorda "o malestar" dos mestres ante a aplicación do decreto do plurilingüismo XORNAL.COM 17/09/2010

A Coordinadora Galega de Equipos de Normalización Lingüística denuncia a "notable falta de materiais en lingua galega" no inicio do curso para poder impartir as materias no devandito idioma mentres que "se os hai en castelán", que ve "unha discriminación". "A nova lexislación contempla a previsión dunha oferta de materiais educativos nos dous idiomas oficiais para asegurar a liberdade de elección nos centros", explica a entidade nun comunicado.

Neste sentido, a Coordinadora advirte de que dita ausencia de recursos en galego "supón un impedimento" ao profesorado dos centros educativos "para impartir as materias". Por esta razón, achaca os "problemas" á aplicación do decreto do plurilingüismo no ensino non universitario. En concreto, ve que non se vai alcanzar o 50% de materias impartidas en galego", xa que "as que maioritariamente se pasan a dar en inglés" son "as de obrigada impartició

n" no idioma propio de Galicia.

"O profesorado e os equipos directivos senten un forte malestar coa situación creada polo decreto xa que, ademais de impor o castelán aos docentes facendo caso omiso de leis superiores que promoven a normalización do galego, ocasiona numerosas dificultades nos centros", sinalan. Finalmente, lamentan, á súa vez, que Educación "malgaste fondos públicos polo novo desembolso" en libros de texto "simplemente porque se impón o cambio da lingua" e a pesar que os anteriores "aínda estaban vixentes en canto a contidos".

http://www.xornal.com/artigo/2010/09/10/politica/equipos-normalizacion-denuncian-falta-materiais-galego/2010091013462800626.html


164

El 90% de los niños de las ciudades será escolarizado en castellano El Superior desestima la suspensión cautelar del Decreto do Plurilingüismo PABLO LINDE - Santiago - 16/09/2010 Castellano. Es la respuesta del 60% de los padres de las siete ciudades gallegas a la pregunta sobre la lengua materna de sus hijos. La hizo la Consellería de Educación en el momento de matricular a los niños en centros públicos y concertados para determinar la lengua vehicular en la que los menores reciben sus primeras clases. La proporción 60/40 no se plasmará en las clases, que se darán en su inmensa mayoría en castellano.

La consulta es una de las primeras medidas que se tomaron como consecuencia del Decreto do Plurilingüismo. El texto fue aprobado en junio, entra en vigor este curso y no será suspendido cautelarmente, tal y como solicitó la Mesa pola Normalización Lingüística en una denuncia contra la norma. Ayer se conoció que el Tribunal Superior de Xustiza de Galicia (TSXG) acordó el lunes mantenerlo en vigor, aunque seguirá estudiando la legalidad de la norma. El TSXG confirma que el interés público no se ve afectado por la vigencia del decreto y que no concurren los requisitos que legal y jurisprudencialmente se exigen para una medida como la suspensión.

Mediante este decreto, los padres eligen la lengua en la que sus hijos reciben la educación infantil. Bueno, elige la mayoría. A pesar de que el 40% de ellos señaló la opción de gallego, casi el 90% de los centros de infantil de las ciudades tendrán el castellano como idioma vehicular. Sólo en el 12% de los colegios los gallegohablantes superaron la mitad. En el resto, castellano para todos.

Las cifras no son oficiales, pero se trata de la primera aproximación, bastante certera, a estos datos, gracias a la recopilación que hizo ayer pública el sindicato STEG. La ha confeccionado consultando a cada uno de los centros que imparten infantil en las siete ciudades: A Coruña, Pontevedra, Ourense, Lugo, Vigo, Santiago y Ferrol. "Alguno no ha respondido o todavía no tenía las cifras cerradas, por lo que es posible que varíe en algún punto porcentual", aclara el secretario de comunicación del sindicato, Xosé Cabido. La Consellería de Educación asegura que todavía no dispone de los resultados globales de la consulta, por lo que no confirma ni desmiente la cifra.

Sus responsables siempre han matizado que la lengua ganadora en los centros de infantil no es la única en la que se imparten los contenidos, sino la vehicular, la que tendrá mayor protagonismo en las clases. El decreto recoge que la perdedora también debe estar presente en las aulas. Por provincias -sólo teniendo en cuenta las ciudades-, Pontevedra es la que menos porcentaje de elección del gallego como lengua materna tiene, con sólo un 25%. Las otras tres están igualadas en torno a un 41%. Por ciudades, Santiago es la que más gallegohablantes tiene y Pontevedra la que menos.

Tras difundir los datos, STEG fue muy crítico con la Consellería de Educación: "El mal planteamiento de la pregunta [no se cuestiona sobre el idioma en el que quieren los padres que sus hijos reciban clase, sino sobre la lengua materna], junto con la prohibición de aulas de inmersión lingüística en entornos castellanohablantes impide el aprendizaje del gallego para sus hijos. Tenemos que recordar que la escuela en muchos de estos entornos era el único lugar para el contacto con la lengua, al existir una realidad de imposición y de sustitución lingüística". Según el sindicato nacionalista, el planteamiento de la pregunta hace que incluso padres castellanohablantes que quieren una educación en gallego para sus hijos no puedan elegir esta opción. STEG reivindica que la lengua se establezca a partir de un "plan lingüístico atendiendo a criterios científicos con el objetivo de la competencia lingüística".

http://www.elpais.com/articulo/Galicia/90/ninos/ciudades/sera/escolarizado/castellano/elpepuespgal/20100916elpgal_5/Tes


165

O 40% dos pais de infantil das cidades piden galego STEG cre que se trata dun aviso á Xunta. XORNAL.COM 17/09/2010 O 40 por cento dos pais con fillos escolarizados en centros de infantil e primaria das sete grandes cidades de Galicia avogan por que sexan educados en galego, segundo os datos dun estudo realizado por STEG. Do estudo nace das consulta aos centros naquelas contornas que "sofren maior perda de falantes" de galego, co fin de saber os resultados da pregunta sobre a lingua materna ás familias. Por provincias, na Coruña e Ourense o 41 por cento dos proxenitores avogan polo galego, o 42 por cento en Lugo e un 25 por cento no caso de Pontevedra. En contraposición, o sindicato lamenta que "case o 90 por cento" das materias impartiranse "en castelán". "O resultado, aínda que non pode ser considerado como o mellor posible, é unha advertencia para esta Consellería e a actual política educativa da Xunta", sinalan, tras criticar "a mal formulación da pregunta" xunto con "a prohibición das aulas de inmersión lingüística". Así, STEG considera que a lingua das materias establézase a partir do plan lingüístico "atendendo a criterios científicos" e non a unha pregunta "que só pretende aproveitar os prexuízos lingüísticos históricos" que prevalecen en parte da sociedade. http://www.xornal.com/artigo/2010/09/15/politica/pais-infantil-das-cidades-piden-galego/2010091518390400847.html

Denuncian que o galego é "excluído" nos primeiros netbooks Os 14.000 ultraportátiles non deixan de dar problemas. Primeiro foi o atraso de Coremain e as críticas ao reparto na privada. Agora G11.net revela que na primeira presentación só viña preinstalado inglés e castelán. Por Galicia Confidencial | Santiago | 18/09/2010

G11n.net naceu tras a privatización de Mancomun.org, a oficina creada polo bipartito a prol do software libre. Esta comunidade fala de "alerta pola exclusión do galego nos portátiles educativos da Xunta" e denuncia a “decisión tomada pola Xunta de excluír o galego nos portátiles que a Consellaría de Educación distribuirá nos centros educativos”.


166

Trátase das 14.000 máquinas de prestacións reducidas, chamadas ultraportátiles ou netbooks, que a Xunta debería ter incorporado ao novo curso como parte do Proxecto Abalar. A comezos de mes Educación culpou á adxudicataria, a santiaguesa Coremain, de ser incapar de cumprir os prazos.

“O pasado luns 13 de setembro o director xeral de Educación, Jose Luis Mira, reuniuse cos directores dos centros que implantarán os portátiles neste curso. A partir deste encontro os directores dos centros e personal vencellado puideron visitar e probar in situ o modelo de aula xa equipada cos portátiles que serán distribuídos. Para sorpresa das persoas que probaron este modelo de aula, os ordenadores podían empregarse en castelán e tamén en inglés pero non era posíbel facelo en galego, sen que exista razón técnica algunha que poida xustificalo”, denuncian os activistas.

Educación aínda non aclarou se a ausencia da interface en galego lista para usar nos portátiles foi un erro ante as presas por organizar a presentación ante o atraso do Programa de Abalar ou é un síntoma dunha eiva maior.

En todo caso, G11n.net cre que “se a empresa adxudicataria non incluíu o galego nos portátiles das escolas foi porque a Consellaría non lle esixiu facelo. Atopamos completamente inaceptábel que a Xunta valide para a súa presentación pública un modelo de aula dixital que exclúe a nosa lingua, máxime cando hai dispoñíbel libremente unha versión do sistema informático empregado plenamente operativo en galego grazas ao traballo da comunidade galega de tradución”.

Este xoves o conselleiro defendía o concurso no Parlamento, pero era incapaz de dar unha data de cando cumprirá Coremain e non especificaba que sanción se lle aplicará. A oposición lembroulle que non só os computadores chegarán con atraso, senón que tamén a maioría dos profesores aínda non recibiron os cursos programados. O PSOE asegura, ademais, que a Xunta dará as máquinas sobre todo a centros concertados, sendo os públicos menos do 30%. O PP insiste en que os centros públicos representan o 77%.

Feijóo presentouse ás eleccións coa promesa de apostar polo software de código aberto. Porén, a práctica totalidade dos traballadores de Mancomun.org foron despedidos e a contrata que se fixo cargo dos restos mantén unha actividade moi reducida, malia que se renovaron convenios con asociacións e universidades. http://www.galiciaconfidencial.com/nova/6294.html

VOTA EN CONTRA DUNHA PROPOSTA DO BNG

O PP volve negar o galego nas ciencias e na tecnoloxía Redacción . A portavoz de educación do BNG, Carme Adán, defendeu onte no Parlamento unha proposición non de lei sobre o dereito do profesorado de Ciencias a impartir as súas aulas en galego e a existencia e publicación de material didáctico axeitado no ámbito científico-tecnolóxico, iniciativa que foi rexeitada polo PPdeG.

22.09.2010 Na súa intervención, a parlamentar nacionalista afirmou que a lingua galega se atopa nunha posición “asimétrica ou minorizada” e esta situación fai necesario emprender accións que garantan de “maneira plena” a súa aprendizaxe para que os nenos e nenas acaden as competencias en galego e castelán ao remate da súa formación.


167

A deputada do BNG, que fixo un paralelismo entre a situación de desigualdade das mulleres en relación aos homes e a posición de desvantaxe do idioma galego fronte ao español, afirmou que ao igual que sucede coa discriminación de xénero, no ámbito lingüístico debemos partir de “situacións diferentes co obxectivo de acadar a igualdade”. Igualdade Carme Adán aseverou que “a igualdade debe ser o punto de chegada” e lembrou que “con ese espírito” foi aprobada a Lei de Normalización Lingüística e a súa normativa. Neste sentido, asegurou que a través da promoción e normalización de “xeito progresivo” é posíbel acadar a igualdade de uso e coñecemento da lingua galega de todos e todas aquelas que se atopan no seu período de formación. Para a deputada do BNG, o actual decreto “ produce unha discriminación material do galego” e explicou que do 40 por cento dos pais que reclamaron o ensino en galego en educación infantil só o 10 por cento o vai recibir. http://www.anosaterra.org/nova/49877/o-pp-volve-negar-o-galego-nas-ciencias-e-na-tecnoloxia.html

Jesús Vázquez di que a Comisión Europea apoia o decreto XORNAL.COM17/09/2010

O conselleiro de Educación, Jesús Vázquez, descarta “problemas” na aplicación do decreto no ensino, ao ver que a comunidade educativa está preocupada polo coñecemento dos seus alumnos e fóra do “oportunismo político da oposición”. “Entendemos que á comunidade educativa o que lle interesa é o futuro da xente e que está fóra de todo o oportunismo político dos partidos da oposición”, declarou o conselleiro á prensa en Bruxelas tras entrevistarse coa comisaria de Educación, Androulla Vassiliou.

O conselleiro presentou o novo decreto á comisaria e destacou que lle trasladou a súa felicitación polo “ambicioso” plan da Xunta. Ademais, segundo explicou, aplaudiu o “equilibrio” do decreto e mostrouse “plenamente satisfeita” coa actuación da Xunta. A deputada europea do BNG, Ana Miranda, advertiu xa que a comisaria pertence ao PP europeo e prevé enviar documentación sobre a norma a Vassiliou. http://www.xornal.com/artigo/2010/09/15/politica/jesus-vazquez-di-comision-europea-apoia-decreto/2010091500031601114.html


168

A Comisión Europea di que non avalou o decreto da lingua de Feijóo A comisaria de Educación aclara ao BNG que non apoiou o Executivo pero que non pode “controlar as declaracións que se fan” MIGUEL PARDO27/01/2011 A Comisión Europea non avalou política lingüística ningunha da Xunta. Así llo asegurou a comisaria de Educación, Multilingüismo e Mocidade da UE, Androula Vassilou, á voceira do BNG en Bruxelas, Ana Miranda, na xuntanza que mantiveron onte en Estrasburgo. Malia que a Xunta asegurou nun comunicado o pasado 14 de setembro – tras unha reunión co conselleiro Jesús Vázquez– que a comisaria “aplaudía e avalaba a política lingüística do Executivo”, Vassilou deixou claro onte que “non pode interferir en ningún caso nas políticas en materia de lingua dos estados nin autonomías ao non ter competencia na materia”. Segundo explica Miranda, a representante comunitaria aseguroulle que “non pode valorar nin avalar” as decisións políticas, pero que “tampouco pode controlar as declaracións que se fan despois das xuntanzas” con ela. O encontro de onte, ao que tamén asistiu o eurodeputado da Alianza Libre Europea, Oriol Junqueras, responde a unha carta na que o partido no que se inclúe o BNG pedía unha reunión para explicar a verdadeira situación lingüística e contrarrestar a versión da Xunta. Para Ana Miranda, a xuntanza de onte vén confirmar que “o conselleiro de Educación e o Goberno de Feijóo non só trasladaron á comisaria unha imaxe falsa sobre a situación lingüística, senón que mentiron e manipularon o encontro”. “Ela remítese a escoitar e quere saber todos os puntos de vista, pero non pode emitir valoracións sobre o que non coñece con detalle; ademais, ningún comisario adoita facelo”, insiste a voceira do BNG. Así, durante a xuntanza de onte, Ana Miranda denunciou “a grave vulneración legal” que o Executivo do PP fai “ao minorizar a lingua de xeito legal” e trasladoulle á comisaria Vassilou que aXunta “non segue as directrices comunitarias en materia de multilingüismo” sobre a mellora da competencia e uso vehicular dunha lingua estranxeira na educación, “xa que de ningún xeito debe facerse a costa da redución do ghorario de uso das linguas cooficiais, nomeadamente o galego”. Para argumentar a súa postura, a voceira do BNG entregou á euromisaria un amplo dossier onde se incluían as diferentes posicións de diversas institucións galegas contra a política lingüística daXunta (Academia, Consello da Cultura, universidades, plataformas civís...), e no que incluía informacións sobre as masivas protestas de Queremos Galego en Compostela.

Ana Miranda convidou a Vassilou a visitar Galicia e reunirse cos colectivos sociais e culturais do país e manifestou que “agora si, seguro, a Comisión sabe que Galiza e o galego existen”.

http://www.xornal.com/artigo/2010/11/25/politica/comision-europea-aclara-non-avalou-decreto-das-linguas-feijoo/2010112423362500107.html


169

"Sen preguiza nin medo" 15.11.2010 “O traballo rigoroso, serio e constante da Coordinadora de ENDL a prol da lingua é molesto para aqueles que só buscan a súa eliminación da sociedade”. É unha das conclusións da segunda asemblea dos equipos de normalización, que rematou coa consolidación desta rede colaborativa, así como coa posta en común de experiencias e novas campañas de sensibilización da lingua galega para o vindeiro curso

MARÉ

A Coordinadora Galega de ENDL celebrou no IES As Fontiñas de Santiago de Compostela o sábado pasado a súa II Asemblea Xeral, na que estiveron presentes representantes de equipos de dinamización da lingua galega de centros de ensino públicos e concertados de toda Galicia. No encontro, aprobouse o Informe Anual presentado polo Consello Directivo, así como o Plan de traballo para o curso 2010- 2011.

Entre outras conclusións, a Coordinadora acordou "impulsar a conciencia creativa a prol do galego desde a comunidade educativa a través de campañas de sensibilización e dinamización da lingua galega", como O galego é o noso medio natural, xa presentada en colaboración coa Área de Normalización da Universidade de Vigo. Pero, ademais, desde a CGENDL, anuncian que nos vindeiros meses promoverán novas campañas que terán como fin "impulsar o uso do galego no ensino e na sociedade en xeral, buscando que avance e non que retroceda, e implementando medidas para profundizar na Lei de nornalización lingüística, agora cuestionada pola política lingüística do goberno galego".

Nesta II Asemblea a Coordinadora reafirmou a súa "vontade de non ter preguiza nin medo á hora de traballar pola normalización da lingua galega, tal como anunciara na I Asemblea de hai un ano, se cabe neste curso con máis ilusión e esforzo debido ás inxurias feitas por aqueles que queren acabar co galego", aseguran nun comunicado. Deste xeito, consideraron "de forma unánime" que "estes ataques impropios dunha democracia se deben ao traballo rigoroso, serio e constante realizado durante o curso pasado pola CGENDL".

Así mesmo, a Asemblea acolleu "con entusiasmo" o Premio Altofalante 2010 que a Asociación Cultural Altofalante de Ribeira lle vén de conceder á CGENDL. Os asistentes considerárono "unha mostra de apoio e recoñecemento a este traballo feito pola normalización da lingua galega nos centros de ensino e na sociedade desde o voluntarismo, a pluralidade e o sentido común"

http://www.galiciahoxe.com/mare/gh/sen-preguiza-nin-medo/idEdicion-2010-11-15/idNoticia-610738/


170

materiais

Abalar non cumpre o plurilingüismo 04.12.2010 Bioloxía só está dispoñible en castelán, cando o decreto marca galego, di a CIG

I.C.

O decreto do plurilingüismo que entrou en vigor este curso establece que Bioloxía se impartirá en galego. A pesar disto, os materiais didácticos que a Xunta facilita para esta materia no seu proxecto de dixitalización do ensino están integramente en español, denuncia a CIG-Ensino. Tras cuantificar a presenza de cada idioma cooficial nos materiais desta e outras materias, o sindicato acusa a Consellería de Educación de empregar o chamado proxecto Abalar "para reducir a presenza do noso idioma nas aulas".

En Educación Física e Música na ESO, susceptibles de ser impartidas en galego por decisión do centro, o material nesta lingua é ningún e un 20%, respectivamente. En Primaria, o 19% do material de Coñecemento do Medio, de obrigada impartición en galego, está en castelán, mentres que en Plástica, que se ensina na lingua que elixa cada colexio, de novo non hai ningún material en lingua galega. A CIG denuncia ademais que aulas de infantil de nova creación están recibindo material "exclusivamente en español".

http://www.galiciahoxe.com/vivir-hoxe-aulas/gh/abalar-non-cumpre-plurilinguismo/idEdicion-2010-12-04/idNoticia-617455/

Feijóo anula a campaña do ensino que "non existía" 24 horas antes O presidente di tomar a “decisión política” de dar marcha atrás ao contrato porque “a xente xa entende” a norma DAVID LOMBAO 21/12/2010 O pasado 31 de marzo, o Diario Oficial da Unión Europea (DOUE) recollía o “anuncio de información previa” co que aConsellería de Educación, “a través da Secretaría Xeral de Medios”, daba conta da súa intención de contratar, por case un millón de euros, unha campaña de propaganda sobre os “valores do plurilingüismo nas aulas” en base ao novo decreto que regula o uso da lingua no ensino. Onte, seis meses e vinte e oito días despois desta decisión adiantada por Xornal de Galicia, o presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo, anunciaba a súa intención de non seguir adiante.

Entre o inicio e a desestimación deste proceso mediou toda unha treboada tanto no ámbito político como entre os grupos de defensa da lingua e no propio ensino, non só polo “despilfarro” que, para a oposición parlamentaria, supuña a posta en marcha desta campaña en plena crise económica, senón tamén pola súa filosofía, recollida nos pregos de condicións da mesma. Meses antes da cancelación anunciada onte, a Secretaría Xeral de Medios víase obrigada, en pleno verán, a rectificar tras revelar tamén este diario que a


171

documentación situaba o castelán como “lingua propia de Galicia”, contradicindo así o estipulado no Estatuto de Autonomía.

Foi arrastrando esta controversia como a campaña seguiu adiante na súa tramitación ata que, o 15 de outubro, foi adxudicada definitivamente cun certo adiamento nos prazos: as insercións en prensa, cuñas radiofónicas, banners de internet e valados publicitarios xa non sairían á rúa no inicio do curso, senón contra finais de decembro, isto é, ás portas da precampaña electoral.

Co proceso a piques de culminar, o pasado mércores Feijóo enfrontábase a un novo reproche a causa da campaña. O secretario xeral do PSdeG, Manuel Pachi Vázquez, censuraba, no marco da sesión de preguntas ao presidente, que o Executivo “recortase prestacións sociais” no canto de facer o propio co “millón de euros” para “facer publicidade dun decreto que non quere ninguén”, subliñaba. Foi nese debate a primeira ocasión na que un representante da Xunta ou do PP optaba por non defender abertamente a contratación. Ben ao contrario, o xefe do Executivo optou por poñer en dúbida a propia existencia da acción publicitaria, ata o punto de cualificala de “campaña pantasma do señor Vázquez”, retando ao líder socialista a detallar “en que medios” ían ser inseridos os anuncios. Apenas vinte e catro horas despois do esvarón parlamentario, chegaba a fin do proceso. Na mesma xornada en que Xornal relataba que dera en negar a existencia da campaña dúas semanas despois de adxudicala –a Secretaría Xeral de Medios ten dependencia directa da Presidencia da Xunta–, Feijóo, a preguntas deste diaro, anunciaba que a propaganda do decreto nunca chegaría a facerse realidade e que os cartos reservados para a mesma serán “investidos” noutras áreas da Administración autonómica.

ARGUMENTOS DE FEIJÓO

Ao ser cuestionado sobre a idoneidade de levar adiante a campaña, Feijóo asegurou ante a prensa que “se a considerase axeitada”, o Goberno “faría” esta acción publicitaria. Pola contra, asegura, “despois de aplicar o decreto observamos que a reacción social foi, maioritariamente, de comprensión e de apoio”, afirma, obviando así as múltiples mobilizacións e protestas contra a aplicación da nova normativa.

Non obstante, a percepción manifestada por Feijóo de que a campaña “xa non era necesaria” tería que ter chegado ao Goberno hai menos de dúas semanas, isto é, despois de tela adxudicado. O presidente xustifica que “cando licitamos esa campaña –o pasado xullo– tiñamos unha decisión política que cambiamos antes da adxudicación definitiva, como consecuencia de que non é necesario comunicar algo que a xente entende e, na nosa opinión, tamén apoia”, afirma.

Neste sentido, e pasando por riba de que a adxudicación definitiva xa se producira, Feijóo sintetiza o acontecido en que “a decisión administrativa non sempre coincide coa política”. A continuación, afirmou que o “apoio” ao decreto non só se limita a Galicia, senón tamén “ás comunidades autónomas bilingües, que apostan polo plurilingüismo” e ata ao Ministerio de Educación que, co apoio ao ensino de inglés, “outorga competitividade e liberdade”, “fundamentos esenciais da educación pública”, concluíu. http://www.xornal.com/artigo/2010/10/29/politica/feijoo-recua-cancela-campana-do-decreto-informacion-xornal/2010102900064000177.html


172

Educación gastará dous millóns na versión castelá de libros en galego PSdeG e BNG censuran que, mentres caen os fondos para o ensino, a Xunta “focalice” esforzos en “eliminar” o galego DAVID LOMBAO 25/12/2010 No actual contexto de crise económica e de caída de fondos dispoñibles no conxunto das Administracións públicas –aXunta contará con 1.177 millóns menos en 2011 e as súas contas retroceden a niveles de 2006–, da análise inicial dos Orzamentos da Consellería de Educación é posible tirar un dato sorprendente. Mentres que a tesoirada xeral leva por diante 161,4 millóns do departamento que dirixe Jesús Vázquez, un dos seus apartados, “axudas libros de texto e material escolar” medra significativamente, pasando dos 8,5 millóns de 2010 a un montante total de 10,8.

O que podería ser un inusitado golpe de temón na política de bolsas da Consellería móstrase, tras unha observación un chisco máis detallada das partidas económicas, como un novo impacto económico da aplicación do denominado decreto do plurilingüismo nunha das súas vertentes máis controvertidas: o cambio de libros de texto en galego, aínda vixentes en virtude do programa de préstamo do bipartito, pola súa versión en castelán.

Así, dos 2,3 millóns de euros de incremento desta partida de axudas, a práctica totalidade, 2 millóns, leva aparellada a engádega de “plurilingüismo”. Na memoria económica dos propios Orzamentos Xerais da Xunta para 2011, unha parca explicación dentro das contas da Dirección Xeral de Centros e Recursos Humanos ofrece a clave.

Entre os ámbitos atendidos por este departamento da Consellería inclúese a “gratuidade solidaria –sistema de subvencións parciais á compra de libros de texto que substitúe á gratuidade total do anterior Goberno– derivada da aplicación do Decreto 79/2010 (...) para o plurilingüismo no ensino non universitario de Galicia, para as materias que cambian de idioma nos mesmos cursos de préstamo”. Tras a linguaxe administrativa, a intención desta reserva económica non é outra que continuar o labor xa iniciado ao longo do actual 2010, e que non é outro que desbotar libros escolares de matemáticas, ciencias ou tecnoloxía por estaren redactados na lingua propia de Galicia, ao contrario do sinalado no novo decreto.

Así as cousas, esta nova partida virá engrosar o gasto de Educación no troco de idioma nos manuais dos estudantes, proceso do que, en todo caso, só é posible falar en clave de estimacións, dado que, ata o momento, a Consellería se ten resistido a ofrecer datos concretos do gasto, información que tampouco ofreceu ata o de agora o propio Jesús Vázquez, malia ser cuestionado por PSdeG e BNG no Parlamento en numerosas ocasións ao longo do presente exercicio económico.

Segundo esas estimacións, realizadas por colectivos profesionais, sindicatos e partidos políticos, o custo inicial da substitución de libros sería de entre 3,8 millóns de euros –calculados pola Asociación Galega de Editores– e 8,2 millóns, proxección máxima elaborada pola CIG-Ensino, según un cálculo que tería como gasto mínimo 5,7 millóns, “dependendo das materias en que se cambie o libro”, explica.

Tendo en conta os diferentes cálculos e a falta de datos oficiais, é posible concluír que as partidas do ensino público destinadas a cambiar o idioma dos libros de texto terá suposto, a finais de 2010, un gasto para as arcas públicas de entre 5,8 e 10,2 millóns de euros ou, o que é o mesmo, ata un 6,3% da caída dos orzamentos da Consellería de Educación para o vindeiro ano.

Neste escenario e malia ás cifras, o titular de Educación ten defendido en numerosas ocasións a remuda de libros a causa do idioma. Segundo ten aseverado Jesús Vázquez no Parlamento, esta substitución tan só é a concreción dunhas medidas lingüísticas que “xorden da demanda dos galegos para trasladar ao ensino un bilingüismo cordial”.

Unha visión ben distinta deste gasto é a dos grupos da oposición. Para o voceiro do PSdeG en materia educativa, Guillermo Meijón, esta é unha mostra máis da vontade de “derrubar o edificio da lingua galega,


173

que construímos entre todos e que queren que desapareza”. Ao tempo, Meijón censura que este gasto se introduza nos Orzamentos como “plurilingüismo” mentres as partidas para o ensino de linguas estranxeiras cae “un 34%”, afirma. Nun sentido semellante, a voceira do BNG na materia, Carme Adán, coida que “esta partida mostra a vontade” da Xunta de “focalizar” esforzos “na eliminación do galego”, unha decisión que para a nacionalista resulta “incomprensible” e que non é máis ca un “despilfarro” para “atacar” a lingua propia de Galicia no ámbito do ensino. http://www.xornal.com/artigo/2010/11/02/politica/educacion-gastara-millons-na-version-castela-libros-galego/2010110122283700627.html

A máis galego nas aulas, maior comprensión lectora en castelán A maior presenza da lingua galega nos colexios entre 2006 e 2009 non prexudicou os resultados en ciencias e matemáticas M. PARDO 08/03/2011 - 23:03 h.

Nin estudar en galego dificulta a aprendizaxe en ciencias, nin impide mellorar o nivel de castelán, nin existiu nunca “o dous ao caldeiro” en matemáticas... O que xa resultaba evidente de por si quedou de novo ratificado tras o último informe Pisa que analizaba o nivel educativo do alumnado en Galicia e España. Agora, a Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística (Cgendl) realiza unha análise deste documento na que non só se desmontan moitas das teorías defendidas por Galicia Bilingüe e parte do PPdeG, senón que demostra que os alumnos galegos melloraron o seu rendemento alí onde en teoría o ían baixar.

A Cgendl céntrase en analizar os resultados de entre 2006 e 2009, xusto durante o goberno do bipartito e cando o galego aumentou a súa presenza nas aulas. Segundo os datos, a educación en Galicia nesa etapa sitúase a un nivel similar á da OCDE ou incluso por riba en competencia científica, mentres que se sitúa por riba da media de España nas tres competencias estudadas.

A evolución dos resultados acadados polos rapaces durante o goberno bipartito non varía moito, pero a comprensión lectora auménta en sete puntos, en matemáticas o descenso é de cinco e en ciencias o incremento é dun punto.

“A introdución da lingua galega como lingua vehicular no ensino en diferentes materias impulsada polo Decreto 124/2007 non empeorou a adquisición de competencia lectora nin científica do alumnado”, destacan os equipos de normalización –denominados só de dinamización desde a chegada do PP ao poder–, que sinalan que os resultados son mellores xusto nas materias onde a lingua propia é habitual “desde hai anos” (Coñecemento do Medio ou Bioloxía e Xeoloxía).

“O aumento da presenza do galego como lingua vehicular do ensino axudou a mellorar a comprensión lectora en español e non repercutiu negativamente sobre os resultados en matemáticas, materia que daquela era impartida en galego”, insiste a Cgendl, que destaca tamén o maior dominio do castelán que se dá na maioría de autonomías bilingües do Estado.


174

“Os resultados do Informe Pisa, o estudo de referencia mundial para medir a calidade dos sistemas educativos,demostran que o fomento do galego non vai en detrimento da competencia en español nin do desenvolvemento científico do alumnado”, aclara a Cgendl, en contraposición coas teorías defendidas por Galicia Bilingüe e que foron apoiadas por boa parte do PPdeG e da actual Xunta de Galicia.

O polémico decreto do plurilingüismo aplicado polo Goberno galego na educación veta de maneira explícita o galego para materias de ciencias como Matemáticas ou Tecnoloxía, que deben ser impartidas en castelán. De feito, uns 3.000 profesores asinaron un manifesto asegurando que seguirían impartindo as súas materias na lingua propia, independentemente do que lles marcase a norma. Ademais, a Asociación dos Ensinantes de Ciencias de Galicia (Enciga) e Agapema (Asociación de Ensinantes de Matemáticas), tamén expresaron o seu rexeitamento á medida.

http://www.xornal.com/artigo/2011/02/14/politica/mais-galego-nas-aulas-maior-comprension-lectora-castelan/2011021423062800525.html

O decreto do galego que non se cumpre Logo de seis meses de curso, varios profesores constatan o incumprimento da polémica norma MIGUEL PARDO 09/03/2011

Ningunha incidencia”, di a Xunta cando se lle pregunta pola aplicación do polémico decreto do plurilingüismo. Logo de meses de enfrontamento político, de varias –e masivas– manifestacións en contra e entre os discursos gobernamentais louvando “a recuperación da liberdade e a fin da imposición” nas escolas galegas, pouco ou nada cambiou nos colexios galegos.

Transcorridos seis meses de curso, nin Goberno nin oposición levantan a voz sobre a situación lingüística do sistema educativo. A ameaza de rebelión de numerosos profesores ante a imposibilidade legal de dar certas materias en galego en Primaria e Secundaria levou a Xunta a rebaixar as súas ameazas. Nin inspeccións nin sancións. Conseguiu o Executivo de Feijóo minguar o galego, pero máis grazas ao sempiterno discurso da “liberdade” e cheo de prexuízos contra o idioma que coa obrigatoriedade legal. “Ti vai facendo”, que diría o outro.

Anulada a posibilidade de que o galego ocupase máis do 50% do currículo escolar dos rapaces, a distribución lingüística por materias apenas se cumpre no sistema educativo de Galicia. Así se tira, polo menos, dos numerosos testemuños de profesores aos que Xornal tivo acceso nos últimos meses. Iso si, todos prefiren manter o anonimato ante o temor de que o que agora é inacción se converta en presión no futuro. “A realidade é que cada profesor ou profesora dá as clases na lingua que quere, tanto os que teñen a obriga por lei de impartilas en castelán como en galego. Non hai ningún control da inspección”, aclara unha profesora dun instituto do sur de Galicia. Ela mesma, obrigada polo decreto a impartir a clase en castelán, faino en galego.

“PASAN DE TODO”

“Pasan de todo e non velan polo cumprimento porque saben que en moitos casos é o mellor para manter a tranquilidade e o bo ambiente”, di outro mestre da comarca de Santiago. “No meu instituto non se fai nada, todo segue igual que antes, non vexo inspección por ningures. Os que tiñan antes que impartir en galego as


175

súas materias e o facían en castelán, seguen igual, e outros seguen a impartir as súas en galego, aínda que agora o decreto non llo permita”, engade un mestre máis, este dun colexio da cidade da Coruña.

Os testemuños abondan pero os datos non. Comprobar o funcionamento en materia lingüística de todos os centros de Galicia só estaría ao alcance da Xunta, que non facilita esas estatísticas. Os sindicatos do ensino fan as súas propias enquisas e constatan a impresión xeral. “O Goberno fai un desleixo absoluto; a intención real do decreto era a desgaleguización do ensino porque este Executivo non ten interese ningún en que o idioma propio sexa vehicular na escola”, di Anxo Louzao, secretario nacional de CIG-Ensino, que recoñece que o control da Consellería de Educación sobre o cumprimento da norma é case nulo. “Saben que se non se fai nada e se deixa vía libre, gaña o castelán”, insiste outra docente que corrobora a versión que dá a central sindical.

“Eu seguirei dando as clases en galego, iso que o teñan claro”, dicía ao principio de curso unha profesora de Matemáticas dun centro urbano galego. Levaba anos usando a lingua propia. E así segue, malia que o decreto deixa ben claro que esa materia científica está destinada ao castelán. Xa antes do curso, máis de 4.500 docentes asinaran un manifesto comprometéndose a continuar dando as clases en galego. Só con que se cumprisen esas cifras, o incumprimento legal sería flagrante.

“O inspector non se ocupa de nada relacionado con iso. Seguen como decote, preocupados por horarios, porque todo se desenvolva con ‘total normalidade’ e todo iso. Do demais, canto menos preocupacións teñan, mellor”, recorda o mestre da Coruña. Outra profesora, desta vez pola zona da Barbanza, insiste no mesmo.

Carlos Callón, presidente d’A Mesa pola Normalización Lingüística e voceiro de Queremos Galego, certifica tamén que o control sobre a política lingüística que se segue nos centros é “nula”. “Non se vixía nada e a presenza do galego segue minguándose”, di.

Porque igual que moitos mestres manteñen o seu compromiso de impartir as aulas en galego, son moitos tamén os que incumpren a norma ao contrario e dan en castelán materias que, como Coñecemento do Medio ou Historia, deberan ser en galego. Esta situación, segundo moitos dos mestres consultados, é máis habitual en colexios privados. Pero non só neles.

“Non só se obvia o galego nos centros privados; en moitos colexios e institutos públicos tamén se obvia, e non é raro atopar en bacharelato grupos con menos de 30% das materias en galego, tanto antes como despois do decreto. Neste tipo de centros, o complicado e conflitivo é chegar a un 50% das materias en galego”, di

A reflexión final é, en moitos casos, a mesma: “Estamos como na época de Manuel Fraga; non se controla nada e o galego segue perdendo”. Daquela, a presenza da lingua propia era escasa. Agora, con Feijóo, a promesa de que ambas as dúas linguas estarían en igual condicións tampouco é tal. Discriminar positivamente o galego é unha quimera.

Mentres, a polémica lingüística –a real e non a utilizada electoralmente– perde folgos. BNG e PSdeG saben que recuperar a belixerancia arredor do idioma sería entrar de novo nun xogo co que o PP podería volver enlamar a campaña e que acabaría prexudicando o idioma. Carlos Negreira ou Corina Porro xa ameazaron empregando a recorrida “imposición lingüística” nalgún mitin.

O pacto de silencio parece a solución menos mala para evitar outro dano irreparable á lingua. O remedio pode ser peor que a enfermidade. No entanto, sindicatos do ensino, A Mesa ou plataformas como Queremos Galego lembran que os datos que saíron á luz sobre a Educación Infantil nas cidades indican que case o 90% das aulas son en castelán malia que o 40% dos pais elixiron o galego. E así segue.

http://www.xornal.com/artigo/2011/02/28/politica/decreto-do-galego-non-cumpre/2011022723032601652.html


176

Vázquez confirma que "poderá haber consultas ás familias sobre a lingua" O conselleiro de Educación aclara que o idioma "non forma parte da programación xeral" dos centros, polo que podería serlle consultado aos pais, tal e como prometera o PP no seu programa XORNAL.COM 08/03/2011

O conselleiro de Educación e Ordenación Universitaria, Xesús Vázquez Abad, recoñeceu hoxe que a Lei de Convivencia e Participación da Comunidade Educativa abre a porta a consultar ás familias a lingua na que queren ser escolarizados os seus nenos, unha enquisa coa que o PP cumpriría unha das súas polémicas promesas electorais. A norma, que podería chegar ao Parlamento xa en febreiro, inclúe un apartado 'ad hoc' co que o Executivo pretende legalizar a pregunta aos pais que Feijóo obviou no decreto do plurilingüismo por falta de cobertura legal.

Xesús Vázquez lembrou nunha entrevista á TVG a importancia "dunha boa comunicación entre todos os integrantes da comunidade escolar; e de coñecer a opinión por vía participativa de nais e pais, para que a Administración educativa poida poñer en marcha novas iniciativas e proxectos. Así, o conselleiro aclarou que a participación das familias “non interferirá na autonomía dos centros, na programación xeral nin na liberdade pedagóxica e docente dos ensinantes”. Acto seguido, no entanto, aclarou: "As linguas non forman parte da programación xeral, polo que si podería haber consultas".

Segundo o conselleiro, a lei pretende “xerar un clima de convivencia onde o profesor poida realizar a súa tarefa diaria”, sempre co obxectivo de que as alumnas e alumnos acaden a mellor formación. De non xurdir contratempos, o texto legal podería entrar no Parlamento de Galicia a finais de febreiro. Durante unha entrevista no programa ‘Bos Días’ da TVG, o conselleiro de Educación explicou que Galicia non presenta niveis preocupantes de conflitividade, polo que ocuparse de mellorar a convivencia con carácter preventivo confírelle a este anteproxecto un carácter innovador. Así, entre outros puntos tratados na futura Lei, Vázquez Abad destacou que se trata da primeira norma que recolle o acoso escolar - incluíndo como unha das súas variantes o cyberbulling - desde unha perspectiva preventiva e correctora. Neste sentido, o titular do departamento educativo da Xunta de Galicia lembrou que, segundo datos da OCDE, os profesores empregan o 40% do seu tempo dentro da aula a conseguir un bo clima entre os estudantes. “Isto é moi sintomático; e explicou que esta Lei fora moi demandada, tanto pola sociedade en xeral como pola comunidade educativa en particular”. Corresponsabilidade das familias O conselleiro fixo así mesmo fincapé noutro dos aspectos fundamentais da futura Lei, a chamada á corresponsabilidade de todos os implicados na formación do alumnado, tanto os propios estudantes, como os profesores, persoal non docente dos centros e as familias; tanto dentro da aula como en todos aqueles aspectos relacionados coa educación dos rapaces que se desenvolvan fóra do espazo e horario lectivo. Así, Vázquez Consenso da sociedade Respecto dos trámites a seguir polo borrador de anteproxecto, o conselleiro de Educación lembrou que o texto está na fase de recepción de alegacións tanto do Consello Escolar como do Observatorio da Convivencia. Despois pasará ao Consello da Xunta e ao Parlamento de Galicia. “O obxectivo é recoller as suxestións de toda a sociedade e acadar o maior consenso posible”, explicou o conselleiro. http://www.xornal.com/artigo/2011/01/14/politica/vazquez-confirma-podera-haber-consultas-familias-lingua/2011011413191200395.html


177

A Xunta oculta a enquisa da lingua en Infantil que fixo hai nove meses O Goberno prometera en setembro facer públicos os datos da consulta que determinou o idioma vehicular dos máis cativos MIGUEL PARDO 09/03/2011

“Cal é a lingua materna do seu fillo ou filla?”. Con esta pregunta agochou a Xunta a pretendida enquisa con cuxas respostas establecería o idioma vehicular nas diferentes escolas de Educación Infantil de Galicia. Tratando de evitar os atrancos legais que xa lle advertira o Consello Consultivo, a Consellería de Educación argallou esta cuestión que comezou a remitir aos centros educativos a principios de xuño. Os pais entregaron os resultados a finais dese mesmo mes, coincidindo co prazo de matrícula. Case nove meses despois, o Executivo continúa sen dar os datos da polémica consulta, malia que os cativos levan xa medio ano de curso e despois de que o propio Goberno prometera facilitar as estatísticas aló por setembro, incluso no Parlamento.

“Os datos e a documentación non están preparados aínda, por iso non se facilitan”, xustifican desde Educación. E non será porque non llelos pediron. “Manteñen os resultados ocultos malia que os reclamamos en todas as mesas sectoriais que houbo neste curso”, queixouse CIG-Ensino, que cre que a decisión é un intento máis de “reducir a presenza do idioma galego nas aulas”. O mesmo opina o sindicato STEG, que tamén solicitou os datos definitivos e conseguiu a mesma resposta. “Ningunha noticia”, aclara Gelo Portomeñe, que non sabería dicir se o motivo de atraso é por desleixo ou agocha algún interese máis.

A pregunta sobre a lingua materna –que non a preferida polas familias para que fosen educados seus fillos– é vinculante para establecer o idioma predominante na etapa infantil, aquela na que os rapaces teñen o primeiro contacto co idioma e no que máis rapidamente aprenden unha lingua. Todo, a pesar de que o Consello Consultivo advertira de que a elección da lingua materna “vén atribuída en exclusiva aos poderes públicos e non ás familias” e tras rexeitar que esta decisión quedase “unicamente vinculada” a unha pregunta ordenada pola Administración. Aínda así, o sindicato STEG, a través das súas propias enquisas nas escolas das cidades, fixera públicos uns datos que indicaban que só o 12% dos centros de Infantil das urbes educa os cativos en lingua galega malia que case o 40% das familias optaron polo idioma propio. Case o 90% das aulas, xa que logo, son en castelán.

A falta dos datos de 30 centros –que os colexios non quixeran facer públicos ou que aínda non eran definitivos–, o resultado era moi prexudicial para o galego, precisamente nas contornas onde todos os estudos destacan a masiva perda de galegofalantes nos últimos anos. Así, dos 141 centros urbanos de Infantil analizados, en tan só 17 as familias elixiron maioritariamente como lingua principal o galego, mentres que en 87 optaron polo castelán e en sete houbo un empate. Os 30 restantes non tiñan datos finais. En definitiva, o 62% dos centros de Infantil das cidades educa os cativos en castelán, o 5% debería facelo nas dúas linguas e o 12% en galego.

Faltaban, no entanto, os datos oficiais da Xunta nas cidades, pero tamén o resultado da enquisa no resto de localidades galegas. Feijóo, pouco despois de coñecer os datos do STEG, xa dixera que non daría por “válida” unha enquisa que non coñecía, pero tamén que daría por bo o resultado fose o que fose. Nove meses despois de recoller as respostas dos pais, os resultados seguen a ser unha incógnita. O STEG xa advertira daquela de que os datos nas cidades eran “unha advertencia á Xunta”: “Os prexuízos contra o galego non son tantos como pensaban”.

http://www.xornal.com/artigo/2011/03/01/politica/xunta-oculta-enquisa-da-lingua-infantil-fixo-hai-meses/2011022823375900333.html


178

Feijóo admite que a Lei de Convivencia cobre o baleiro legal das enquisas da lingua O Goberno galego aproba o anteproxecto da norma que, entre outros aspectos do funcionamento escolar, permitirá que as familias condicionen a lingua das materias escolares. XORNAL.COM 09/03/2011

O presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo, institiu hoxe en defender a posta en marcha de enquisas nos centros de ensino para que as familias do alumnado condicionen o reparto das materias entre galego e castelán. Tras a xuntanza do Consello da Xunta na que foi aprobado o anteproxecto da Lei de Convivencia e Participación, Feijóo admitiu que esta norma vén cubrir un "baleiro legal" que fora explicitado polo Consello Consultivo, e así "poder consultar sobre a lingua ou sobre calquera outra cousa".

Ante as críticas lanzadas dende diversos colectivos de defensa da lingua, docentes e sindicatos, Feijóo asegura estar "sorprendido" por que "haxa organizacións que se manifestan con frecuencia" pero que "non admiten que se moidan manifestar os pais a través dunha consulta", un sistema que, afirma, "nun país democrático non debería criticarse, senón apoiarse".

"O risco -afirma- sería facer as cousas porque o presidente ou o conselleiro manden, sen coñecer o que queren os pais". Neste escenario, Feijóo admite que pode haber "pais decepcionados por que a súa proposta non foi seleccionada", pero "nisto consiste a democracia", un sistema "imperfecto, pero é o mellor que coñecemos", conclúe Feijóo.

http://www.xornal.com/artigo/2011/03/03/politica/feijoo-admite-lei-convivencia-tenta-cubrir-baleiro-legal-das-enquisas-linguisticas/2011030314035700911.html


179

A Xunta baixa un 21% a axuda á edición de libros educativos en galego Educación elimina dos “criterios de priorización económica” as axudas adicionais para materiais de Formación Profesional na lingua propia de Galicia DAVID LOMBAO 13/03/2011

Chegan antes, pero adelgazaron notablemente polo camiño. A Consellería de Educación vén de pór en marcha as axudas para a “edición en lingua galega de recursos didácticos curriculares para niveis non universitarios”, unha convocatoria anual que se adianta tres meses a respecto da anterior –as axudas de 2010 foron convocadas a principios de xuño– pero que perde un 21% dos seus fondos económicos. Mentres que os actuais orzamentos do departamento que dirixe Jesús Vázquez experimentaron controvertidos incrementos co obxectivo de facer fronte ás axudas para mudar a versión castelá de libros editados en galego, a tesoirada si chega a estoutras subvencións, asentadas nun amplo marco legal, tal e como se recoñece na propia orde que as regula. Neste documento, publicado onte no Diario Oficial de Galicia (DOG), sinálase que os motivos para subvencionar estes materiais –en formato papel ou dixital– se sitúan na obriga do Goberno galego de “promover o uso progresivo do galego no ensino”, tal e como recolle a Lei de Normalización Lingüística, ou na Lei do Libro e da Lectura aprobada en 2006 polo Goberno bipartito, na que se estipula que se “potenciará a produción editorial en galego mediante unha liña de axudas que asegure a existencia dunha oferta suficiente de materiais didácticos naquelas áreas en que a lexislación educativa determine que a lingua galega sexa a vehicular da súa aprendizaxe”, sinalaba a lei. Neste contexto, as empresas que editan libros e outros materiais educativos en galego podían optar en 2010 a unhas axudas que contaban cunha partida total de 501.617 euros mentres que, un ano despois, o seu importe se reduce a 400.000 euros, nunhas subvencións que na súa anterior edición beneficiaron a doce editoras, moitas delas especializadas en libros de texto e outros materiais didácticos. A redución orzamentaria non é a única variación que experimenta a convocatoria publicada onte, aínda que o seu texto é practicamente idéntico á do pasado ano. O outro cambio da orde de axudas sitúase no seu artigo 12, no que se establecen os “criterios de priorización económica”, isto é, un incremento “liñal diferenzado” para potenciar con maior intensidade o galego en determinados ámbitos do ensino. Fronte ás sete áreas prioritarias de 2010, desta volta o número redúcese ata cinco, quedando excluídos os “módulos de ciclos formativos derivados da LOE –a Lei Orgánica de Educación–” e a “formación profesional e ensinanzas de réxime especial”. Así as cousas, os materiais editados en galego para estas áreas de ensinos profesionais non terán incremento ningún sobre o resto, mentres que hai un ano se lles aplicaban subas de 2.500 euros para libros de texto e de 1.500 para material complementario, no caso dos ciclos formativos da LOE, e de 1.750 euros para libros e 750 para outros materiais no resto da FP. Así as cousas, a tesoirada xeral dos recursos económicos para potenciar a lingua galega –a partida de “normalización lingüística pasou de 85 millóns de euros a 11 en apenas dous anos– afecta este ano a unhas axudas que, non obstante, si se recollen no denominado decreto do plurilingüismo, se ben nesta normativa as axudas á edición de libros de texto e outros materiais educativos en lingua galega é equiparada á subvención dos mesmos materiais en idiomas estranxeiros. Así, e tal e como se recolle na propia orde de axudas publicada onte, no decreto aprobado pola xunta en maio de 2010 establécese que nos contidos educativos “impartidos en lingua galega e en linguas estranxeiras” se garantirá que os materiais “terán a calidade científica e pedagóxica adecuada e atenderán, sen prexuízo da súa proxección universal, as pecularidades de Galicia”. Con esta fin, continúa o artigo 13.3 do decreto, “a consellería competente fomentará a elaboración e publicación dos materiais curriculares correspondentes”, un fomento que, como norma xeral, se realiza ou ben mediante a edición por parte da propia Xunta ou a través as subvencións. http://www.xornal.com/artigo/2011/03/08/politica/xunta-recorta-axudas-edicion-libros-educativos-galego/2011030722193300288.html


180

La participación en el Correlingua 2011 se incrementa hasta superar los 45.000 jóvenes 26.04.2011 A Mesa "lamenta" la ausencia de la Xunta en el evento y la acusa de "no participar en ningún acto en defensa del gallego"

La participación en la iniciativa para la promoción del idioma gallego Correlingua se incrementará en 2011 en unos 5.000 jóvenes con respecto al año pasado, hasta superar los 45.000 integrantes, según las previsiones de los organizadores del evento. Durante la rueda de prensa para presentar esta edición, el presidente de A Mesa pola Normalización Lingüística, Carlos Callón, ha declarado que este evento estará protagonizado por los jóvenes que componen la "generación más desgalleguizada" de la historia. Sin embargo, ha señalado que existen "muchos adolescentes gallegos que quieren protagonizar la recuperación de su lengua". Asimismo, ha llamado a los que no utilizan el gallego habitualmente a adoptarlo como idioma, recordando que el literato y político Castelao habló exclusivamente en castellano hasta los 17 años. Callón ha "lamentado", por otra parte, la ausencia de la Xunta en este evento, y ha señalado que el Ejecutivo autonómico "no está en ningún acto por la defensa del idioma". Por último, ha conminado al Gobierno gallego a cumplir "la ley y uno de los propósitos fundamentales de la autonomía" mediante la defensa del gallego. A su vez, Anxo Louzao, secretario nacional de Ensino en la Confederación Intersindical Galega, ha afirmado que el gallego es "atacado y agredido" por las instituciones públicas y ha resaltado la "necesidad de fortalecerlo y apuntalarlo" mediante iniciativa como el Correlingua. El sindicalista ha llamado a los jóvenes gallegos, asimismo, a "sentirse orgullosos de su idioma". Participación de los municipios Por su parte, la concejala coruñesa de Juventud y Solidaridad y Normalización lingüística, Ermitas Valencia, ha resaltado la "satisfacción por colaborar en esta iniciativa" del Ayuntamiento de la ciudad herculina, y ha pedido que el Correlingua "sirva como ejemplo para que seamos un país libre como tenemos que ser". En lo tocante a Santiago de Compostela, la responsable de Normalización Lingüística de la ciudad, Guadalupe Rodríguez, ha declarado que no se debe dar "un paso atrás" en la defensa del gallego, puesto que, en su opinión, "es fácil perder la lengua pero muy difícil recuperarla". Actividades La iniciativa se desarrollará entre los días 2 y 13 de mayo en quince localidades gallegas, empezando por la capital autonómica y rematando en la ciudad de Ourense. Tras la carrera que presta su nombre al evento, los participantes podrán asistir a un acto en el que se leerá el manifiesto de este año --elaborado por alumnos de 2º de la ESO del municipio coruñés de A Laracha-- y se realizarán actividades musicales y un espectáculo de magia, entre otros. En el encuentro, además, se difundirán un vídeo y un cómic, elaborados respectivamente por estudiantes de A Fonsagrada (Lugo) y de una escuela pontevedresa, con relación a la promoción del idioma. Las piezas fueron seleccionadas de entre los participantes en un concurso abierto a los alumnos de educación obligatoria de la comunidad. http://www.farodevigo.es/galicia/2011/04/26/participacion-correlingua-2011-incrementa-superar-45000-jovenes/539038.html


181

idioma

Anxo Lorenzo gaba o "entusiasmo" dos equipos de dinamización 13.05.2011 Asegura, en presenza de Jesús Vázquez, que os resultados do seu labor son positivos porque traballan máis alá "dos límites do estrito deber"

REDACCIÓN

O secretario xeral de Política Lingüística, Anxo Lorenzo, gabou onte o labor dos equipos de dinamización da lingua galega dos centros de ensino -denominados de normalización ata a chegada do polémico Decreto do plurilingüismo- porque constitúen "un amplo tecido de dinamización lingüística que traballa desde hai anos no ensino con resultados moi positivos grazas a dúas características principais: que inciden na mesma poboación durante anos de maneira continuada e que o profesorado que está detrás dos equipos a miúdo ten unha implicación e un entusiasmo pola tarefa dinamizadora e pola tarefa educativa que soborda os límites do estrito deber".

Por iso, "a secretaría xeral leva facendo un esforzo grande de recoñecemento, financiamento, orientación, coordinación e difusión do labor dos equipos que deu froitos especialmente positivos nos últimos anos", declarou.

Anxo Lorenzo fixo estas declaracións nun acto que realizou onte xunto ao conselleiro de Educación e Ordenación Universitaria, Xesús Vázquez Abad na entrega de premios do Concurso-Exposición Letras Galegas 2011, que este ano recaeron no CEIP de Laredo, en Redondela, e na Escola Superior de Arte Dramática de Galicia. Os premios están organizados, un ano máis, pola Xunta.

O conselleiro de Educación destacou na súa intervención o traballo realizado polos centros gañadores. "Coa base da obra e da vida do poeta de Monforte creastes unha realidade diferente, única e auténtica", afirmou. "Os vosos traballos", engadiu, "partiron da obra extraordinaria e inmortal de Lois Pereiro, que trata temas cruciais do ser humano, como a vida, os soños, o amor, a enfermidade ou a morte". Recoñeceu que estes temas da literatura universal se abordan "xeración tras xeración en diversas linguas, pero Lois Pereiro decidiu transmitírnolos en galego, na súa lingua creativa" e por iso "a súa mensaxe nos chega máis directa e profundamente".

Os grupos de traballo que realizaron as exposicións premiadas recibiron cadanseu diploma acreditativo e mais un premio en metálico por importe de 4.000 euros, nun acto celebrado esta mañá no CEIP de Laredo, en Chapela, Redondela. Os carteis gañadores foron distribuídos este mes das letras pola consellería en máis de 2.000 puntos de Galicia e do exterior, nos que se inclúen centros de ensino, centros de estudos galegos, centros da emigración, bibliotecas municipais e casas da cultura.

http://www.galiciahoxe.com/mare/gh/anxo-lorenzo-gaba-entusiasmo-dos-equipos-dinamizacion/idEdicion-2011-05-13/idNoticia-668573/


182

O modelo galego, o que menos protexe a lingua propia no Estado Só Galicia impide que se poida optar polo idioma vernáculo como vehicular M. PARDO 02/06/2011

Polo momento, a Comunitat Valenciana, gobernada por Camps, divide o seu modelo lingüístico para a educación entre as zonas nas que o catalán (valenciano neste territorio) é maioritario e aquelas nas que o castelán ten maior presenza.

No caso das primeiras –o 75% dos municipios–, os centros poden escoller entre dous modelos, aínda que en ambos os dous casos o catalán é sempre a lingua base. Nun deles, todas as materias son impartidas na lingua propia, agás as de caastelán e lingua estranxeira. No outro, o valenciano é maioritario e o español queda reservado a catro materias.

Nas zonas onde o castelán é o idioma maioritario, o catalán non baixa dun terzo. Ademais, os regulamentos orgánicos dos centros establecen a necesidade de incluír programas de educación bilingüe para a normalización do valenciano, incluídos os de inmersión lingüística. O novo modelo que pretende instaurar o PP sería “único” en todos os centros e acabaría coa discriminación positiva a prol do valenciano ou coa posibilidade dos rapaces de estudar na súa lingua propia.

A situación sería, xa que logo, semellante á de Galicia, onde a protección da lingua propia é escasa, e moi diferente á doutras comunidades como Cataluña. O modelo de inmersión lingüística en catalán leva vixente desde os 80 e foi louvado polo Consello de Europa e defendido polo Parlamento Europeo en 2009 ante os intentos de censura do PP. O idioma propio é considerado “a lingua vehicular e de aprendizaxe” no ensino, polo que todas as materias se imparten en catalán, agás as de lingua castelá e estranxeira.

Na educación infantil, ao comezar a ensinanza, os pais cuxa lingua habitual sexa o castelán poden instar, no momento de facer a matrícula, a que os seus fillos reciban atención lingüística individualizada nesa lingua, pero sempre en clases conxuntas, xa que está especificamente prohibido separar os alumnos en grupos diferentes por razón de idioma. Todos os partidos cataláns agás PP e Ciutadans defenden este modelo exitoso.

Por outra banda, en Baleares o decreto polo que se rexe a educación nas é do máis semellante ao que instaurara o bipartito en Galicia. Establécese que a lingua catalá “é a lingua propia de Baleares”, ademais de “idioma de ensinanza, aprendizaxe e comunicación”.

A norma establece que o catalán debe ter “un uso mínimo do 50%” no conxunto das materias, aínda que esta porcentaxe pode aumentarse ata un modelo semellante ao catalán (todas as materias agás as de castelá e estranxeiras) se así o decide a xunta reitora de cada centro. Na actualidade, a maioría das escolas baleares imparten máis da metade das materias en catalán, aínda que a chegada do PP ao goberno cambiará a política lingüística nas Illas.

En canto a Euskadi, o Goberno do socialista Patxi López anunciou un novo decreto, tamén semellante ao galego, que non aplicará polo momento. Onte mesmo, o Executivo presentou os datos dos novos centros que participan nun proxecto piloto plurilingüe que pretende substituír á política lingüística actual, fortemente apoiada pola sociedade.


183

Hoxe en día, no País Vasco hai tres modelos. O A, todo en castelán agás o éuscaro; o B, bilingüe con maioría do vasco; e o D, todo en éuscaro agás a materia de castelán. Segundo os últimos datos, a gran maioría dos alumnos están escolarizados no modelo D.

Por último, Navarra divide o seu territorio en varias zonas lingüísticas: a vascófona (con maioría de vasco-falantes), a mixta e a non vascófona.

Os modelos A, B e D, idénticos aos que se imparten en Euskadi, son autorizados na zona vascófona e tamén na zona mixta, na que se inclúe o modelo G, con todas as materias en castelán. Na área non vascófona, só é posible escoller entre o A e o G.

http://www.xornal.com/artigo/2011/05/31/politica/modelo-galego-menos-protexe-lingua-propia-no-estado/2011053100033101909.html

http://www.xornal.com/ficheiro/2011/05/31/politica/modeloslinguisticos.jpg


184

A política lingüística e cultural do goberno galego


185

MODIFICACIÓN LEXISLATIVA

As oposicións en Galiza poderanse facer integramente en castelán

O Goberno convoca unha mesa extraordinaria para negociar a modificación da Lei de Función Pública de cara a suprimir a obrigatoriedade dunha proba en galego.


O Goberno presidido por Alberto Núñez Feijoo convocou para o venres unha mesa xeral extraordinaria de negociación para modificar o artigo 35 da Lei de Función Pública. O seu obxectivo é eliminar a obriga de usar o galego en, cando menos, unha das probas das oposicións.

Deste xeito, o PPdeG pretende derrogar a modificación feita durante a anterior lexislatura e que garantía que un mínimo dunha parte da oposición se tivese que facer na nosa lingua. A modificación faise para garantir a "cooficialidade lingüística" e que "a mobilidade dos cidadáns e das cidadás polo territorio nacional (en referencia ao Estado Español) non se vexa limitada". Co cambio no texto lexislativo, as persoas que opositen só terán o obriga de acreditar o coñecemento do galego mediante o certificado Celga 4 ou efectuando unha proba. A CIG , a Mesa e AGAL anunciaron que se manifestarán perante a EGAP durante a xuntanza este venres para amosar a súa oposición á modificación, que aínda depende do informe favorábel do secretario xeral de Política Lingüística. http://www.vieiros.com/nova/74228/as-oposicions-en-galiza-poderanse-facer-integramente-en-castelan


186

A reforma da Lei da Función Pública contradí a Euro pa A CIG asegura que o pretendido cambio vai en contra da Carta Europea das Linguas Minoritarias

Cristina Díaz Pardo 22/05/2009

Cando aínda non pasou unha semana desde que se celebrou a gran manifestación a prol da lingua galega e en contra dos plans do PP sobre o idioma, a Xunta de Galicia pretende reformar a Lei da Función Pública de forma que se eliminen os exames en galego das oposicións. Será hoxe cando se reúna a Mesa Xeral de Negociación de Empregados Públicos, na que o único punto da orde do día é a modificación do artigo 35 da Lei da Función Pública para suprimir a obriga de realizar en galego, como mínimo, unha das probas das que constan os procesos selectivos. De levarse a cabo esta reforma normativa, non estaría asegurado que os traballadores públicos tivesen un coñecemento adecuado do galego, co que se estaría a incumprir a Carta Europea de Linguas Minoritarias.

Polo menos así o entenden dende a CIG, sindicato que nestes días pediu por tal motivo a intervención no asunto do novo secretario xeral de Política Lingüística, Anxo Lorenzo. O representante de CIG-Administración, Manuel Gallardo Canitrot, manifestou a Xornal de Galicia que a carta europea vese claramente vulnerada, “xa que non se garante que a xente que traballe na Administración vaia coñecer ou falar o galego”. O sindicalista manifestou que “xa actualmente é moi sinxelo ver que hai moita xente que traballa como empregada público e que non ten coñecemento algún do galego”.

A Carta Europea das Linguas Minoritarias é un acordo ratificado en Estrasburgo no ano 1992 polos estados membros do Consello de Europa que se basea na protección das linguas propias dun territorio que carecen de carácter oficial, ou que, téndoo, están en situación de debilidade. España adheriuse a este manifesto estando o galego dentro da categoría de linguas que son obxecto de protección. O artigo dez da citada carta, referido a autoridades administrativas e servizos públicos, especifica que “é necesario velar porque as autoridades administrativas utilicen as linguas rexionais ou minoritarias” e “permitir ás autoridades administrativas redactar documentos nunha lingua rexional ou minoritaria”. Segundo o texto europeo, os países asinantes comprométense a pular polo “recrutamento e, no seu defecto, a formación de funcionarios e outros axentes públicos en número suficiente”. Tamén o deputado do BNG Bieito Lobeira destaca o “claro incumprimento da Carta. A normativa vixente xa nin garantía o coñecemento da lingua galega xa que a proba era un simple test. Agora, o anteproxecto de Lei feito polo Goberno parece redactado pola FAES”, dixo Lobeira a este xornal antes de engadir que “o PP xustifica esta modificación nunha lei argumentado que isto servirá para acabar coas barreiras lingüísticas no territorio nacional e para que o servizo público gañe máis calidade. Hai que estudar a posibilidade dunha actuación xudicial”, sentenciou o nacionalista.

Pola súa banda, o deputado socialista José Manuel Lage Tuñas afirmou que “a supresión do galego nas oposicións é unha boa mostra de que o PP non quere buscar o consenso senón seguir desprotexendo a nosa lingua. Feijóo está a romper o consenso do Plan de Normalización Lingüística”, sentenciou.

A pretendida reforma da norma, promovida pola dirección xeral da Función Pública, pertencente á Consellería de Facenda, aparece sobre a mesa cando hai apenas uns meses un estudo do Consello de Europa sobre a situación do galego informaba de que actualmente só é necesario o coñecemento deste idioma para un 6% dos postos de funcionarios estatais nas comunidades.

http://www.xornal.com/artigo/2009/05/22/galicia/reforma-da-lei-da-funcion-publica-contradi-europa/2009052123250847626.html


187

CIG, UGT y CCOO rechazan que se elimine la prueba de gallego La reunión coincidió con una concentración, convocada por CIG y a la que se adhirieron A Mesa pola Normalización Lingüística, Galiza Nova y Asociación Galega da Lingua (AGAL) XdG 23/05/2009 Los sindicatos CC.OO., UGT y CIG se levantaron hoy de la negociación con la Xunta de Galicia en la Mesa General de Negociación de Empleados Públicos para "protestar" y "rechazar" que se elimine o se modifique el artículo que obliga a realizar en gallego alguna de las pruebas selectivas en la convocatoria de oposiciones a la administración pública. Así, los representantes de los tres sindicatos -salvo CSI-CSIF- criticaron que esta convocatoria, en la que se incluía como único punto en la orden del día la modificación del artículo 35 de la Ley da Función Pública Gallega, se realizó "con sólo 48 horas de antelación" y supone una "muestra un prejuicio lingüístico claro ante la obligación de garantizar la competencia en ambos idiomas" de los empleados públicos. Asimismo, en declaraciones a los medios frente a la Escuela Gallega de Administración Pública (EGAP), los responsables sindicales denunciaron "la ausencia de debate" en una reunión en la que, según afirmaron, el representante de la Administración gallega "no contestó" a sus preguntas. Según denunciaron, "se trata de una cuestión que estaba en el programa electoral a la que no iban a renunciar" y avanzaron que el lunes "se hará una ronda de preguntas" a cada sindicato individualmente en la que "no se sabe cuales -organizaciones sindicales- participarán". La reunión coincidió con una concentración, convocada por CIG y a la que se adhirieron A Mesa pola Normalización Lingüística, Galiza Nova y Asociación Galega da Lingua (AGAL), en la que unas 100 personas exigían que "se defienda el uso del gallego en la administración". http://www.xornal.com/artigo/2009/05/22/galicia/cig-ugt-ccoo-rechazan-elimine-prueba gallego/2009052214021161809.html


188

LENGUA

La Xunta desoye a los sindicatos y mantiene como no obligatoria la prueba en gallego al opositar CIG, CC.OO. y UGT están en contra de modificar la Lei de Función Pública E.A. 25/05/2009 La Dirección Xeral de Función Pública mantiene su compromiso de suprimir la obligatoriedad de realizar una prueba en gallego en las oposiciones de la Administración, pese al rechazo sindical, prácticamente unánime. En concreto, CIG, CC.?OO. y UGT, que engloban a trece de los quince miembros de la mesa sindical de negociación, han mostrado su oposición a esta medida, que la Xunta quiere incorporar como modificación de la Lei de Función Pública. El artículo 35 de esta norma establece que para promover el uso normal del gallego por parte de los poderes públicos de Galicia habrá que demostrar el conocimiento de este en las pruebas de acceso a las plazas de la Administración. Por ello, las bases de las convocatorias «establecerán que unha ou máis das probas do proceso selectivo se deberán realizar exclusivamente en lingua galega». En la práctica, la prueba que se realizaba en gallego era de tipo test, que con este cambio en la ley pasará a ser bilingüe. El pasado viernes todos los sindicatos a excepción del CSIF se levantaron de la mesa de negociación ante la actitud de la Dirección Xeral de Función Pública, que calificaron de prepotente, intentando despachar con una convocatoria urgente con solo 48 horas de antelación un tema «de tanta trascendencia como é o da lingua», asegura CC.?OO. El director xeral, José María Barreiro, convocó ayer de nuevo a todos los sindicatos de forma individual para conocer su postura sobre la modificación de esta norma, que sigue siendo, salvo en el caso del CSIF, de total oposición. De hecho, la CIG ni siquiera acudió, al esgrimir que el lugar de negociación es la mesa sectorial. Francisco Núñez, de UGT, que criticó la actitud de la Xunta tanto en las formas como en el fondo, señaló al término del encuentro que la postura del Gobierno gallego es la misma que hace unos días, y defendió la inclusión de un examen solo en gallego «pensando en el ciudadano» y en el derecho que debe tener a que se le atienda en su lengua, en el caso de ser el gallego. El certificado que se exige para demostrar el conocimiento de la lengua de Galicia, añade Núñez, no es para nada capacitante, lo que dejaría indefenso al ciudadano. Ramiro Otero, de CC.?OO., añade que los propios responsables de la Xunta ven difícil ceder a las reivindicaciones sindicales «porque estaba dentro do programa eleitoral». Alevosía Fonte acusó al Gobierno del PP de actuar con alevosía al plantear un cambio de tanta trascendencia de forma urgente y de provocar un debate que no existe en la sociedad. Pese a que las tres principales organizaciones sindicales mostraron su malestar por el cambio en el artículo 35 de la ley, por el momento no han planteado ninguna medida conjunta de protesta. http://www.lavozdegalicia.es/galicia/2009/05/26/0003_7742153.htm


189

Volcán lingüístico

Vía de urgencia para eliminar el gallego de las oposiciones 29.05.2009 Lage advierte de la inseguridad jurídica que provocará sobre los procesos en curso // Aymerich lamenta que en plena crisis se "abran as portas" a opositores de otras CCAA


Los planes del Gobierno de Alberto Núñez Feijóo para modificar el papel del gallego en las convocatorias de empleo público parecen cumplirse a contrarreloj. Sólo cinco días después de la primera y única reunión con la mesa sectorial de función pública, y sin acercamientos de ningún tipo, el Consello de la Xunta acordó ayer la redacción que propondrá al Parlamento para modificar la ley y suprimir la obligatoriedad actual de realizar al menos uno de los ejercicios en gallego. El texto, que mantiene el examen de conocimientos de gallego, pero no su carácter eliminatorio, será remitido a la Cámara con carácter urgente, con la intención admitida desde el Gobierno de que se apruebe "lo antes posible".

La modificación llega con prisa y sin consenso sindical. El pasado viernes 22, CIG, UGT y CCOO, tres de los cuatro sindicatos representados en la mesa de función pública, abandonaron su asiento tras conocer la propuesta de la Consellería de Facenda y constatar -denunciaron- el nulo margen de negociación que la Administración iba a admitir.

Era la primera vez que conocían el texto y habían sido convocados a la mesa por procedimiento de urgencia. Las reuniones posteriores uno a uno, entre la Consellería y las fuerzas sindicales, tampoco consiguieron consensos, de modo que el texto aprobado ayer nace con el único apoyo de CSI-CSIF.

Según la versión aprobada ayer por el Consello, el examen de gallego no tendrá un peso determinado, sino que "a valoración deste exame" y su repercusión en la puntuación final se establecerá en cada caso a través de las bases de la convocatoria, "sen prexuízo daquelas probas que teñan que realizarse en galego para aquelas prazas que requiran un especial coñecemento da lingua". El examen no se exigirá a quienes acrediten su competencia con certificado oficial.

La norma será aplicable, desde su aprobación, "a tódolos procesos selectivos (...) en curso e que aínda non estean finalizados, respecto daqueles exercicios non realizados". La modificación afectará pues a todos los procesos que estén en marcha cuando resulte aprobada, un aspecto que para José Manuel Lage, portavoz del área Institucional del PSdeG, "atenta contra a normativa en vigor e pode ter consecuencias de gran alcance". El diputado socialista califica este movimiento de la Xunta como "un paso máis na ruptura do consenso coa lingua" y denuncia que "nos 40 días que levan gobernando o único que fixeron foi anunciar medidas desprotectoras do idioma".

Desde el BNG, Carlos Aymerich lamentó que Feijóo "siga adiante coa súa cruzada contra o galego" y advirtió de las consecuencias de esta medida sobre el empleo gallego en época de crisis. La modificación de la Lei de Función Pública, dijo, "abre as portas de par en par a opositores doutras comunidades".

REPERCUSIÓN

Facultativos y maestros, ya en marcha


190

La propuesta legislativa de la Xunta prevé que la obligatoriedad actual de realizar en gallego al menos una de la pruebas del proceso selectivo caiga de modo de todas las oposiciones en curso tras su aprobación en el Parlamento. El anteproyecto llegará a la Cámara autonómica por vía urgente, pero la Consellería de Facenda no aportó ayer luz sobre la velocidad de tramitación esperada, un factor determinante para dos importantes ofertas públicas de empleo en marcha: 1.002 plazas de médicos especialistas y 740 de maestro, con miles de inscritos que realizarán los exámenes a finales de junio.

La mayoría del Grupo Parlamentario Popular garantiza al texto una tramitación fácil, pero la incógnita se centra en la agilidad del proceso. Los diputados mantendrán su trabajo hasta finales del mes de junio, y aunque en principio los tiempos parecen insuficientes, fuentes consultadas por este periódico apuntan que un trámite por lectura única podría permitir que el cambio llegase a tiempo para afectar a los procesos selectivos del Sergas y la Consellería de Educación.

Educadores y facultativos son precisamente dos colectivos profesionales para los que se han barajado condiciones especiales, manteniendo la realización de una prueba en gallego en el caso de los docentes, y postergando la acreditación de gallego a la previa obtención de la plaza, en el caso de especialidades médicas deficitarias .

GARANTIZAR DERECHOS

Normalización

El texto propuesto por Feijóo para relevar al artículo 35 de la Lei de Función Pública -impulsado por el bipartito en 2008-, señala que la reforma permite "dar cumprimento a normalización do idioma galego" y "garantir o dereito dos administrados" a comunicarse en gallego con la Administración .

http://www.elcorreogallego.es/galicia/ecg/via-urgencia-eliminar-gallego-oposiciones/idEdicion-2009-05-29/idNoticia-431763/


191

Efectos na cultura do cambio na xunta

Pero tampouco lles gusta a música? Mar Barros. A Radio Galega pecha o único programa de grupos propios que se podía oír na comunidade: 'Aberto por reformas' 20.06.2009 O multirradiado e comercial Bruce Springsteen borrou da grella da Radio Galega a Som do Galpom, Machina, Kogito e todos aqueles grupos que están a protagonizar a eclosión de música emerxente que vive o país. O músico norteamericano foi a bandeira que ondeou simbolicamente o pasado 2 de xuño para deixar ben ás claras o cambio de rumbo de Aberto por Reformas. A mensaxe foi contundente e directa: música comercial de fóra para os novos tempos. Xusto López Carril, o novo locutor do espazo, encargouse de presentalo como un “programa musical de transición” argallado ao redor dunha “aproximación subxectiva á música” que “probabelmente vostedes non compartan”. A filosofía que a nova directiva da Radio Galega lle imprimiu a un programa tan emblemático e de referencia para a música feita en Galiza como Aberto por reformas fixo saltar todas as alarmas dentro do sector da música e avivou a incerteza que o eido da cultura atravesa dende o cambio de goberno. Músicos, discográficas, salas, revistas especializadas, asociacións profesionais, tendas de disco e centros sociais xa se sumaron ao Manifesto básico pola defensa da RTVG elaborado tras coñecerse a decisión do ente público “contra a censura e a marxinación da música galega”. Está aloxado na páxina web komunikando.net dende o pasado luns e en dúas semanas superou as 2.000 sinaturas. É unha das iniciativas coas que o sector está a manifestar a súa preocupación pola decisión de desposuír de identidade o programa, unha medida “política” que temen sexa só a punta do iceberg dunha liña de actuación encamiñada a arredar o galego e a música feita en Galiza dos espazos públicos, tanto na CRTVG como das programacións que dependen directamente da Xunta. Noel Feáns, responsábel do netable A regueifa, un dos principais catalizadores da música emerxente na rede nestes momentos, cualifica de “ilegal” a nova liña iniciada na radio pública, por ir “en contra da propia lei de CRTVG”, que no seu artigo 16 recolle que a programación debe estar orientada á promoción da cultura e da lingua galega. “Agora mesmo a radio está orfa de propostas”, sinala. “Topámonos ante un PP revolucionario no que á orde legal se refire. As leis que non lles gustan pretenden cambialas e as que non poden mudar, porque necesitan de consenso ou son demasiado complexas, simplemente as incumpren”. Feáns cualifica de “perverso” que se manteña a sintonía e o nome do programa e enmarca a medida dentro da “amabilidade deste novo feixismo”, que “quere dar a imaxe de continuidade pero que cambia radicalmente a esencia”. O programa dirixido por Xurxo Souto abriu hai tres anos, e por vez primeira na radio pública, unha fiestra diaria, de luns a venres, á música emerxente do país con independencia do xénero. Durante este tempo, polos micrófonos do programa pasaron centos de bandas noveis para presentar discos e proxectos, e se lle concedeu protagonismo tamén a discográficas, asociacións profesionais, salas ao vivo, estudios de gravación e outros axentes que estaban a marcar a actualidade da escena emerxente. Músicos e asociacións profesionais coinciden en destacar que o problema de fondo non radica na destitución de Xurxo Souto nin na supresión dun programa concreto da grella, por ter a dirección da radio competencias para artellar a súa propia programación, senón a redución de horas dedicadas á música galega.


192

Para Gonzalo Grela, músico de Machina esta “decisión política” non só lle vai afectar aos intérpretes, “tamén vai ter consecuencias nas organizacións profesionais e nas salas”. “É unha mágoa,” comenta “algúns debían de pensar que o programa era unha canteira de nacionalistas galegos abertzales, cando, o que realmente conseguiu foi achegar a radio ao público e dar a coñecer moitas bandas”. En opinión de Noel Feáns, pola contra, “para a música galega vai ser un mudanza pequena porque nos últimos anos colleu unha forza e unha vida propia que non necesitan de ningunha plataforma para sobrevivir”. “Unha cousa é que nos quiten un medio de expresión máis e outra que consigan acabar cos grupos. Hoxe en día temos internet, que a fin de contas é a vía principal de difusión”. Os músicos reúnense na Asemblea Aberta Ao redor do Manifesto básico pola defensa da RTVG, o pasado 13 de xuño constituíuse en Compostela a Asemblea Aberta integrada por músicos profesionais, grupos noveis e representantes de salas e programadores de festivais. Membros de Machina, Esquíos, Ataque Escampe, Sacha na horta, Zënzar, Ruxe Ruxe, Fanny e Alexander e outros moitos uníronse “contra a censura e a marxinación da música galega”. A súa principal reivindicación é conseguir que “a sociedade teña un espazo na radio pública no que escoitar a música que se fai no país”. No seu primeiro encontro, a Asemblea Aberta acordou traballar nun plan de accións reivindicativo, no que se está a barallar a recollida de firmas para poñer en marcha unha Iniciativa Lexislativa Popular e abrir novas vías de expresión a través da internet. Pola súa banda, os interlocutores da Radio Galega comunicáronlle a A Nosa Terra que tanto o futuro de Aberto por reformas como a programación en xeral “está en estudo” e que a nova dirección “non ten unha decisión tomada” ao respecto da política que se vai seguir no referido á música galega. Crear público, materia pendente en Galiza Unha das grandes materias pendentes da música en galego, segundo apunta Brais de Esteban, membro de Som do Galpom, é facer público. Existen dúas formas neste sentido: “tocar ao vivo e ter espazo na radio pública”. Neste último senso, o papel de Aberto por reformas, ao seu ver, foi “clave”. “As estadísticas demostran que en Galiza hai máis grupos que no resto das comunidades, por diante mesmo de Cataluña”, comenta Brais de Esteban. No terreo da escena emerxente, só en Nsaio, o programa, agora tamén en suspenso, promovido pola anterior Consellaría de Benestar a través de Xuventude que tiña entre as súas principais finalidades habilitar locais de ensaio, están adscritos máis de 360 grupos noveis. “Debemos ser ambiciosos e pensar en exportar porque a música aquí cumpre condicións para ser primeira industria”. Dende o colectivo hip hop Dios ke te crew cualifican o papel do programa como “unha dose de autoestima, de coñecemento, de dinamización, de difusión e tamén de liberdade sen censuras”. Como radio pública que é “a Radio Galega non debe excluír a diversidade cultural deste país na programación diaria”. A Asociación Galega de Fonografistas, AGAFONO, a través de Fasero, responsábel de Zouma Records, mostrou tamén a súa preocupación por que “se lle quiten espazos a música galega, que sempre tivo moi pouco protagonismo, incluso na última lexislatura” pero mantense á espera de reunirse coa xunta directiva da Radio Galega para poder tomar medidas nun sentido ou noutro. http://www.anosaterra.org/nova/pero-tampouco-lles-gusta-a-musica-.html


193

O PP tacha o galego de "barreira" e elimínao das oposicións á Xunta A conselleira de Facenda defende a medida manifestando que “as barreiras non son boas, incluíndo as idiomáticas” Cristina Díaz Pardo 28/06/2009

A de onte foi unha sesión especialmente tensa no Parlamento galego. A maña comezou con berros. Fóra dos muros do Pazo do Hórreo, unhas trescentas persoas, entre afiliados dos sindicatos CIG, CC OO e UGT, ademais de membros da Mesa Pola Normalización Lingüística e deputados do BNG, concentrábanse na rúa para rexeitar a supresión do galego nas probas de acceso á Función Pública. No hemiciclo debatíase xustamente iso. Os votos a favor dos deputados do PP aprobaron unha modificación lexislativa que elimina a obriga para que, ao menos, un dos exames das probas das oposicións tivese que realizarse obrigatoriamente en galego. Os berros en contra da medida impulsada pola Consellería de Facenda foron un preludio da tensión que se viviu na Cámara durante o debate e posterior votación desta reforma elaborada “por vía de urxencia” e tramitada polo procedimento de “lectura única”. A conselleira, Marta Fernández Currás, defendeu o articulado dunha reforma que “garantizará os dereitos lingüísticos dos opositores”, de forma que “elimine barreiras e que se favoreza que Galicia conte cos mellores profesionais da Administración”. A argumentación da Xunta é que aos opositores se lles pedirá posuir un coñecemento do galego, aínda que “haberá certa flexibilidad en áreas onde é díficil captar profesionais”. Polo menos así o defendeu o secretario xeral de Política Lingüística, Anxo Lorenzo. Así, na Cámara e aínda que PSOE e BNG rexeitan sempre falar dunha “oposición conxunta”, o rexeitamento unánime perante o obxectivo da Xunta fixo que ambos se unisen nunha soa voz. Os deputados José Manuel Lage Tuñas e Bieito Lobeira coincidiron en que a modificación da Función Pública “é un atentado contra a lingua”. Lage Tuñas, o voceiro socialista, cualificou a xornada parlamentaria de “18 de xullo contra o galego” en alusión a data na que comezou a Guerra Civil española. Pola súa banda, o nacionalista Bieito Lobeira declarou que o PP acababa e perpetrar “o primeiro atentado lexislativo” contra o idioma galego. “É un proxecto de lei ruin, abxecto e miserable”, concluíu. http://www.xornal.com/artigo/2009/06/24/polItica/pp-tacha-galego-barreira-eliminao-das-oposicions-xunta/2009062322592473525.html


194

EDUCACIÓN

La Xunta exime a los opositores de hacer el examen en gallego tras un debate bronco PSOE y BNG acusan al PP de atentar con su particular «18 de xullo» contra la lengua propia de Galicia Domingos Sampedro 23/6/2009 El grupo parlamentario del PPdeG aprobó ayer en solitario una reforma puntual de la Lei da Función Pública que exime a los opositores de las Administraciones autonómica y local del deber de realizar al menos una de las pruebas en lengua gallega. La conselleira de Facenda, Marta Fernández Currás, subrayó que con esta modificación se levantan las «barreiras lingüísticas» que a su juicio limitaban la movilidad laboral de los españoles, valoración que fue duramente reprobada por la oposición, que coincidió en calificar la medida de «atentado» y «ataque ao corazón do país». El Ejecutivo de Feijoo hizo ayer una nueva exhibición de agilidad legislativa para cumplir uno de los compromisos electorales del PP en el ámbito de la lengua, pues le bastaron 26 días para aprobar la reforma en el Parlamento al acogerse al procedimiento de la lectura única. Fernández Currás se encargó de forma muy concisa de argumentar la posición de la Xunta, encaminada -dijo- a «garantir os dereitos lingüísticos» de los gallegos, para que los opositores puedan elegir entre hacer un examen en gallego o en castellano, y a la vez en facilitar la elección de los mejores profesionales. «Non ten sentido que un bo médico non pase as probas [de ingreso] polo galego», razonó la conselleira, quien insistió en que «debe garantirse» que la movilidad de las personas «non se vexa limitada por barreiras lingüísticas». Los grupos de la oposición declararon nuevamente su hostilidad a esta iniciativa en el transcurso del bronco debate celebrado en el hemiciclo, mientras al otro lado de las rejas de la Casona do Hórreo se concentraban unas 200 personas convocadas por los sindicatos de la Función Pública CIG, CC.OO. y UGT para protestar por lo que consideran un «golpe de morte» a la lengua gallega. Ataque «ao corazón do país» El diputado José Manuel Lage Tuñas (PSdeG) calificó la reforma legal como un «ataque directo ao corazón do país», al tiempo que reprochó al PPdeG que se escude en su mayoría parlamentaria para perpetrar su propio «18 de xullo contra a lingua galega», dijo, en alusión a la fecha del golpe de Estado de 1936. También señaló que esta revisión convierte al Gobierno de Feijoo en el primero de la autonomía que toma «decisións en contra do noso idioma», e hizo un llamamiento desesperado a las sensibilidades galleguistas del PPdeG, advirtiendo de que esta iniciativa «vai pesar sobre a súa conciencia se é que a teñen». También consideró «demagóxico» justificar la derogación de la prueba en la elección de los médicos, pues adujo que la mayoría de los profesionales de este sector no acceden a un puesto en la Administración autónoma mediante oposición. El nacionalista Bieito Lobeira cree que la conselleira confesó la consideración real que la Xunta da al gallego, que en su opinión no es la de un idioma de Galicia, sino la de una «barreira que hai que eliminar para posibilitar o desembarco masivo de xente» en las pruebas de ingreso de la Xunta. De igual modo, acusó al PP de convertir el Parlamento gallego en el «local social da Fundación FAES», al tiempo que sacó un texto de Castelao para acusar a los populares de «imperialistas fracasados» antes de advertir con tono lacónico: «Con nós non van poder». El diputado popular Antonio Rodríguez Miranda profundizó en los argumentos de la conselleira al explicar que con la reforma se va a garantizar «que se seleccionen os mellores profesionais» para la Xunta, al tiempo que abre la vía «para que se recupere o consenso lingüístico», consenso que BNG, PSOE y sindicatos se niegan a suscribir. http://www.lavozdegalicia.es/galicia/2009/06/24/0003_7805237.htm


195

Idioma

El PP aprueba en solitario la no obligatoriedad del gallego en las oposiciones 23/06/2009 – AGN

El examen de gallego ya no será obligatorio en las oposiciones a la Xunta, tras la aprobación esta mañana de la reforma de la Lei de Función Pública en la Cámara con los únicos votos a favor del PPdeG. Socialistas y nacionalistas se opusieron a la modificación por entender que supone un ''atentado'' y un intento de ''desgalleguizar la administración'', mientras la conselleira de Facenda, Marta Fernández Currás, defendió que elimina ''barreras idiomáticas'' y posibilita la libre elección de idioma -gallego o castellano- en las pruebas para demostrar los conocimientos técnicos.

En su defensa de la reforma, Fernández Currás subrayó que el objetivo que persiguen es ''contar con los mejores profesionales'' y ''fomentar la competencia lingüística'', y abogó por centrar ahí el debate ''y no en el enfrentamiento ni en el victimismo lingüístico''. La conselleira aludió a los principios de mérito y capacidad y proclamó que la medida pretende ''garantizar los derechos lingüísticos tanto del gallego como del castellano''.

La apuesta de la Xunta es facilitar ''una mejora del conocimiento de la lengua gallega'', abogando por ''un labor de formación y no solo de selección''. ''Las barreras, incluidas las idiomáticas, no son buenas'', proclamó Fernández Currás, que recordó la conveniencia de facilitar la movilidad laboral en la línea en la que está trabajando la UE.

El 'primer atentado lingüístico'

Ante esta defensa, el diputado del BNG Bieito Lobeira se mostró muy duro con la reforma, calificándola de ''auténtica farsa'' que supone realmente ''el primer atentado lingüístico'' contra el gallego de un Gobierno de la Xunta, critica en la que coincidió el diputado del PSdeG José Manuel Lage Tuñas.

Frente a esto, el portavoz del PPdeG, Antonio Rodríguez Miranda, afirmó que se ''recupera el consenso que tuvimos durante 25 años'', lo que sirvió a Lobeira a ironizar con ese supuesto consenso. ''¿Usted realmente piensa que esto es consenso?'', le preguntó a Rodríguez Miranda tras destacar que contaba con la oposición de PSdeG y BNG y de los sindicatos de función pública.

BNG: ''Abyecto, ruín y miserable''

Bieito Lobeira calificó el proyecto de ley de ''abyecto, ruín y miserable'' y reclamó que ''no nos tomen como parvos ni a nosotros ni al pueblo gallego'', ya que lo que pretende el PPdeG es el ''exterminio de la lengua gallega del propio país'' y sobre todo de la oficialidad y de la administración pública. Así, lamentó la ''demagogia'' del PPdeG, a quienes reprochó que sean ''auténticos mercenarios'' y que ''prostitúen el concepto de libertad'' al buscar ''en nombre de esa libertad'' la desaparición del gallego.

El diputado nacionalista auguró un ''desembarco de gente de fuera'', que no supone un problema en absoluto porque provengan de fuera sino porque no saben el idioma gallego y no está garantizado un servicio adecuado, ya que ''si una persona no puede entender un examen tipo test en gallego no está en condición de prestar atención oral o escrita a un ciudadano'' que sólo hable en gallego.

Lobeira lamentó que se pretenda dar al gallego el trato de dialecto y negó que el Estatuto refleje la conveniencia de esta reforma. ''Habla de no discriminación pero también obliga a la administración a defender la lengua gallega de modo progresivo'', señaló, acusando al PP de fomentar un ''complejo de inferioridad'' del gallego, de que ''es inútil y no vale para nada''. Finalmente, citó a Castelao calificando al PP de ser ''imperialistas fracasados, ya que no van a poder con nosotros''.


196

PSdeG: "Ataque al corazón del país''

Por su parte, el diputado del PSdeG José Manuel Lage Tuñas consideró la reforma un ''ataque directo al corazón del país'', reprochando al PPdeG que ''esté intentando hacer desde su mayoría y en nombre de la libertad un 18 de julio contra la lengua gallega''.

Hizo especial hincapié en que es la primera vez que un Gobierno de la Xunta en la historia de la democracia ''toma decisiones en contra de nuestro idioma'', señalando que ''pesará sobre su conciencia, si es que la tienen''. ''Es una tropelía'', indicó Lage Tuñas, coincidiendo con Lobeira en que Galicia será la única autonomía -a diferencia de Cataluña, Baleares, Euskadi o Navarra- en la que no será obligatorio hacer una prueba de idioma.

Lamentó también que la Xunta presente al gallego como una barrera, como si fuese ''un elemento extraño'' y concluyó proclamando que ''hoy tiran a la basura el Plan Xeral de Normalización Lingüística'', acusando al Gobierno de Feijóo de convertirse en el ''azote de la lengua gallega''. Entre sus argumentos, ejemplificó que, por el criterio del PP, un opositor a operario de vías no tendrían por qué conocer la Constitución o el Estatuto.

PPdeG: ''No eliminamos el gallego''

Desde el PPdeG, Antonio Rodríguez Miranda afirmó que ''el PP no va a eliminar el gallego de las oposiciones'' y proclamó que el consenso de Fraga incluía acreditar los conocimientos técnicos y después los lingüísticos, ironizando con que PSdeG y BNG estén ''fusionados plenamente'' en este tema.

Rodríguez Miranda afirmó que en el PPdeG ''no tenemos fobia a los que non hablan gallego'' y se consideran ''españoles'', mostrando finalmente su compromiso con la defensa del gallego. ''Hoy el gallego está en la calle, en la casa, en la escuela y en la administración. Y cada día va a estar más presente y nosotros asumimos la responsabilidad de que así siga siendo'', proclamó.

Entrada en vigor

La reforma aprobada supone que los opositores que opten a una plaza pública dependiente de la Xunta de Galicia podrán elegir si desean realizar los exámenes en gallego o en castellano. Una vez superadas las pruebas teóricas, los aspirantes deberán acreditar el conocimiento del gallego bien a través de un título habilitante (Celga) bien a través de otra prueba específica.

El alcance de la prueba, sin embargo, dependerá de las bases que se aprueben para cada convocatoria específica. ''Serán las bases de cada convocatoria las que determinen el carácter y la valoración de este examen de gallego'', recoge la propuesta, que entrará en vigor en cuanto sea publicada en el Diario Oficial de Galicia (DOG) los próximos días. Así, podría estar ya vigente para las oposiciones al Sergas que tienen lugar este sábado.

http://elprogreso.galiciae.com/nova/34123.html


197

EN SILLEDA

Celébranse as primeiras oposicións sen proba en galego En virtude da resolución publicada este venres no DOG, os aspirantes poden escoller a lingua na que examinarse.

Redacción - 12:00 27/06/2009

A decisión do goberno galego de eximir dunha proba obrigatoria en lingua galega para acceder a un posto de traballo na administración pública é xa unha realidade práctica. Este novo contexto é no que se examinan este sábado un total de 3.773 persoas que aspiran a facerse con unha das 1.002 prazas de persoal facultativo do Servizo Galego de Saúde. A resolución, que foi aprobada no Parlamento co único voto do Partido Popular, foi publicada no Diario Oficial de Galiza (DOG) deste venres e recolle a garantía "da liberdade de elección da lingua no segundo exercicio da fase de selección". Polo tanto, esta proba xa non deberá ser contestada exclusivamente en galego. Doutra banda, o texto garante que os aspirantes que acrediten posuír o certificado Celga 4 ou equivalente quedarán exentos de realizar o terceiro exercicio, un exame que acredita o coñecemento da nosa lingua. Este exames forman parte do concurso oposición convocado para a categoría de facultativo especialista da área de diversas especialidades, como médico de urxencias, médico de familia de Atención Primaria, pediatra, farmacéutico, odontólogo e médico coordinador do 061. http://www.vieiros.com/nova/75065/celebranse-as-primeiras-oposicions-sen-proba-en-galego


198

INICIATIVAS

Los rectores alertan del recorte de fondos a la normalización 04.07.2009 Las universidades se unen para fomentar el uso del gallego // Abogacía del Estado respalda a los empleados de Capitanía Marítima de Burela en el uso del idioma

Los rectores de Galicia y responsables de la promoción del gallego en las tres universidades han constituido la Comisión Interuniversitaria de Política Lingüística, que nace para impulsar la normalización del gallego en el espacio de educación superior. La primera reunión tuvo lugar hace unos días y en ella se acordó desarrollar normativas que fomenten el uso del gallego en la docencia, sobre todo en los primeros años de los nuevos grados; diseñar una campaña sobre los derechos lingüísticos de la comunidad universitaria y presentar de manera unitaria los recursos lingüísticos existentes al servicio de los campus. Los miembros de esta comisión también mostraron su preocupación por el recorte previsto del presupuesto para las actividades de normalización y acordaron dirigirse al secretario xeral de Política Lingüística para hacerle llegar una serie de iniciativas, entre ellas la de ampliar la oferta de manuales y de material docente para la enseñanza. Por otra parte, A Mesa informó ayer de que la Abogacía del Estado ha emitido un informe que da la razón a los tres trabajadores de la Capitanía Marítima de Burela que denunciaron "acoso laboral" por emplear el gallego en sus puestos. El dictamen reconoce su derecho a usarlo en el ejercicio de sus funciones y advierte que la Capitanía debe disponer de todo tipo de documentos al servicio del público en las dos lenguas oficiales de Galicia, además de recordarle que la única forma oficial de los topónimos de Galicia es la gallega. El informe está datado a 19 de febrero pero, dicen los trabajadores, no lo tuvieron en sus manos hasta el 1 junio. http://www.elcorreogallego.es/galicia/ecg/rectores-alertan-recorte-fondos-normalizacion/idEdicion-2009-07-04/idNoticia-444772/


199

A cidadanía ponse á cabeza na defensa da lingua gal ega Nacen tres plataformas cidadás de vocación apartidaria e plural para protexer o galego Iago Martínez 15/07/2009 - 01:20 h.

A lingua galega é de todos e todos teñen un sitio na súa defensa. Esa parece ser a palabra de orde que comparten as tres plataformas cidadás que estes días se están a organizar en Galicia co obxectivo de articular unha resposta de amplo espectro ás políticas do novo Goberno da Xunta, que entenden lesivas para o galego. De vocación apartidaria, plural e independente, mesmo no plano económico, refugan dar nomes propios e reivindican o seu carácter cívico, colectivo e horizontal.

Xa acumulan varios centos de adhesións en distintos sectores da sociedade, pero aínda non se presentaron publicamente. A primeira farao o vindeiro 10 de xullo na Casa Galega da Cultura de Vigo coa lectura dun manifesto titulado “Galego, patrimonio da humanidade”, atrás do que alenta unha iniciativa lexislativa popular que pretenden levar ao Parlamento. O contido está por definir: “Trátase de abrir un espazo o máis plural posíbel que permita restaurar o consenso lingüístico que nunca se debeu perder”, di unha das persoas que apoia o proxecto.

Sen sectores nin organizacións, senón formada por “persoas unha a unha”, esta “comisión cívica” –como se define– apañou case 200 sinaturas en apenas unhas horas e seguirá a recabar apoios (www.galegopatrimoniodahumanidade.blogaliza.org) até o vindeiro martes. Malia a que o comunicado vén avalado por dúas persoas coñecidas, o editor Manuel Bragado e o profesor e columnista Antón Baamonde, a iniciativa quérese horizontal e sen voceiros.

Outra das plataformas, na que levan meses a traballar persoas relacionadas co mundo da literatura e a cultura galegas –en moitos casos pertencentes a institucións significadas, pero que aquí figuran a título persoal–, prefire non revelar de momento o seu nome, para o que xa teñen varios dominios rexistrados en internet, un dos seus principais campos de actuación. O colectivo, que terá entre 200 e 300 membros cando se poña a andar oficialmente nas vindeiras semanas, autofinanciarase a través de cotas individuais e defínese como un movemento “apartidario, plural e invisíbel”. Traballará, indican, co único obxectivo de “devolver a lingua galega ao pobo galego para que sexa este, e ningún outro estamento, quen o visibilice”.

Catro anos, non menos

Xa en marcha, e tamén sen voceiro nin estrutura organizativa, esta segunda plataforma prefire non facer público o seu programa de acción. “Trátase”, segundo un dos seus membros, “de non poñer en risco unha das principais vocacións do colectivo: a perdurabilidade. Ten que ser unha fronte ampla e plural que dure, cando menos, os vindeiros catro anos. Que non se queime no primeiro treito da lexislatura, cando as medidas do Goberno contra a lingua van ser máis agresivas”.

O que si teñen claro, nesta altura, é que o espectro de acción debe ser tan amplo como a súa base social. “Nin agresivas nin ofensivas, pero tan pronto combativas como lúdicas”, resumen. Niso coinciden coa última das tres plataformas ás que tivo acceso este diario. Convocadas a través da rede, medio cento de persoas reuníronse onte á noite nun local de Santiago para organizar unha gran marcha a prol da lingua que percorra as cidades, vilas e aldeas do país “estabelecendo un diálogo verdadeiro, sen partidismos nin mediacións da prensa”, coa cidadanía. O intercambio de ideas foi “positivo” e refrendou a iniciativa.

Ningunha destas tres plataformas opera de costas ás outras senón todo o contrario. Todas están en contacto e aseguran que traballarán coordinadamente, se non nos mesmos campos ou coas mesmas estratexias, si cando menos “cos mesmos obxectivos e coa vontade de sumar e non de restar”. Hai persoas que respaldan varias ao mesmo tempo e onte celebrouse polo menos unha xuntanza entre dúas delas para intercambiar ideas e impresións. De momento, porén, uns e outros prefiren agardar a que os grupos se organicen e definan o seu argumentario compartido para empezar a falar de actividades.


200

A Mesa tamén se suma

Antes de que calquera destas tres iniciativas se presente publicamente, a cidadanía coñecerá unha cuarta plataforma, esta vez cun nome xa definido –”Queremos galego”– e con interlocutores abondo coñecidos na defensa da lingua galega. O presidente da Mesa pola Normalización Lingüística, Carlos Callón, difundiu onte un comunicado convocando “a todas as entidades que teñan interese en conformar un colectivo social en defensa do galego” a unha reunión “aberta” que se celebrará o vindeiro 7 de xullo na galería Sargadelos de Santiago. No encontro “acordarase a estrutura e o programa de actividades desta nova plataforma, tan necesaria perante as fortísimas agresións contra a nosa lingua dende o actual Goberno”.

A Mesa, como o primeiro dos colectivos mencionados, tamén pretende botar a andar unha iniciativa lexislativa popular, na que –asegura o seu presidente– xa están a traballar varios lingüistas pertencentes ao Observatorio dos Dereitos Lingüísticos. Esta figura, prevista tanto na Constitución Española como no Estatuto de Autonomía de Galicia, permite aos cidadáns elevar unha proposición de lei ao Parlamento sen a mediación dos partidos políticos con representación na Cámara. Para que iso sexa posíbel, iso si, é preciso reunir antes 15.000 sinaturas. E para conseguir os obxectivos da iniciativa, xaora, os deputados si son necesarios. A maioría debe votar a favor.

http://www.xornal.com/artigo/2009/07/02/politica/cidadania-ponse-cabeza-na-defensa-da-lingua-galega/2009070223274151330.html


201

IMPULSADO POR ANTÓN BAAMONDE E MANUEL BRAGADO

Manifesto cidadán e iniciativa popular a prol do galego Redacción . Unha comisión cidadá está a promover un manifesto a prol do idioma galego, e ao mesmo tempo quere constituírse en grupo promotor para elaborar e presentar no Parlamento de Galicia unha iniciativa lexislativa popular en relación coa oficialidade do idioma galego. 02.07.2009

Polo momento, a comisión cidadá ten preparado o texto do manifesto ('Galego. Patrimonio da humanidade') pero posteriormente porase a traballar no articulado e organización da iniciativa lexislativa popular.

Os interesados en adhetirse ao manifesto, promovido por Antón Baamonde e Manuel Bragado, poden facelo até o 7 de xullo, ás 15.00 horas, enviando o Nome, DNI e profesión ao enderezo electrónico: [email protected].

A presentación do manifesto e das adhesións será o venres 10 de xullo no salón da Casa Galega da Cultura, na praza da Princesa en Vigo, a partir das 12.30 horas.

Galego. Patrimonio da humanidade

"Ata hai pouco tempo era un valor compartido, que formaba parte dos consensos básicos sobre os que se articulaba o autogoberno de Galicia, que o idioma galego era merecente dunha especial protección por parte dos poderes públicos. Ese valor partía da subordinación histórica dun idioma que foi sempre o das maiorías populares pero que tamén estivo sempre discriminado ou proscrito, salvo os períodos en que Galicia e España gozaron da democracia. A liberdade e o dereito ao uso do idioma propio foron historicamente da man.

A pretensión de facer crer nunha inexistente imposición lingüística disimula o intento de liquidación do idioma galego e de supremacía do castelán. Os que tal sosteñen queren evitar a presenza do galego nas súas vidas para pecharse en ámbitos en que o castelán sexa o único idioma. Pero Galicia é unha sociedade na que se falan dúas linguas que, non se pode negar, están en situación de desigualdade, polo que o galego debe recibir unha especial protección. Só así se poderá afirmar que se actúa en xustiza e na procura da igualdade entre os dous idiomas.

Esa é a letra e o espírito da Constitución, do Estatuto de Autonomía, e da vixente Lei de Normalización Lingüística. As sentenzas do Tribunal Constitucional así o confirman. Sen embargo, o PP saíu do consenso. Pero gañar unhas eleccións non autoriza a destruír o que é unha das bases da convivencia na nosa sociedade e un dos signos da nosa existencia como país.

A sociedade galega que sente aprecio cara a súa lingua –independentemente de cal sexa o idioma no que se expresa usualmente– debe reclamar unha volta do PP a un terreo común, así como mostrar o seu acordo coas políticas de afirmación positiva para o idioma galego, que o propio PP impulsou desde a Xunta, e que non buscan senón a súa protección. O idioma de Galicia é unpatrimonio da humanidade que debemos custodiar e garantir como medio de comunicación e de creación". http://www.anosaterra.org/nova/31140/manifesto-cidadan-e-iniciativa-popular-a-prol-do-galego-.html


202

IDIOMA

Primeiros pasos para crear a plataforma Queremos Galego 08.07.2009 Ata cincuenta colectivos participaron onte nunha xuntanza na que se propuxo unha iniciativa popular polo idioma, en contra da política da Xunta de Galicia

Logo dunha longa reunión con representantes de até 50 colectivos sociais, políticos e culturais de Galicia, a Mesa pola Normalización Lingüística decidiu onte seguir adiante coa creación dunha plataforma social en defensa do galego, que se organizará e fixará os seus obxectivos nunha segunda xuntanza o vindeiro 14 de xullo. A primeira iniciativa da plataforma proposta, de nome 'Queremos Galego', é apoiar unha iniciativa lexislativa popular en defensa dos "usos públicos do galego" na Administración pública. "É o momento de promovelo ante os ataques á lingua coa supresión do artigo 35 da Lei de Función Pública, a consulta fraudulenta sobre o uso do galego no ensino ás familias ou o anuncio da derrogación do decreto do galego no ensino", apuntou Fran Rei, portavoz de A Mocidade pola Normalización Lingüística.

O exemplo de Nunca Máis Segundo explicou Carlos Callón, a súa intención é que a plataforma integre "con pluralidade e diversidade" diferentes colectivos cunha serie de portavoces públicos que integrarían a comisión xestora da platafoma, "seguindo o exemplo de Nunca Máis", aínda que "salvando as distancias". O punto que máis debate provo-cou foi cal vai ser o papel de cada colectivo na plataforma, xa que a dispoñibilidade económica de cada unha delas son moi variables. Debido a que non se chegou a un acordo neste punto, A Mesa convocou aos colectivos que queiran adherirse á creación da plataforma a unha segunda reunión na que se abordarán a estructura da organización e os seus obxectivos prioritarios, así como a valoración da viabilidade da Iniciativa

Ademais, a Mesa está a realizar "un traballo moi amplo e moi diverso de rúa, cidade por cidade, para acadar adhesións individuais e colectivas" e, así, "dar a coñecer a iniciativa e abrir un debate social" sobre o idioma que se anticipe ás decisións da Xunta de Alberto Núñez Feijóo.

NA VOLTA AO COLE

Prosposta doutra manifestación Unha das propostas que realizou Carlos Callón en nome da Mesa na reunión de onte foi a convocatoria dunha nova manifestación, a comezos do curso escolar, para protestar contra a derrogación do decreto do galego no ensino, prometida pol presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo. O pasado 17 de maio, a Mesa convocou unha marcha en Santiago de Compostela en defensa da lingua que foi, ao ver dos seus organizadores, "a máis multitudinaria" .

http://www.elcorreogallego.es/galicia/ecg/primeiros-pasos-crear-plataforma-queremos-galego/idEdicion-2009-07-08/idNoticia-446066/ajaxstarrater/db.php?j=5&q=446066&c=5&i=1&x=noticias


203

O 80% da universidade, de costas á lingua galega As aulas na lingua propia non chegan a un terzo do total en ningunha das tres universidades e na Coruña só acadan o 10% Santiago Agra 19/07/2009 - 03:11 h.

O galego non goza de boa saúde no ensino superior. As tres universidades galegas recoñéceno como lingua propia e comprométense a potencialo, pero os poucos datos dispoñibles presentan un panorama pouco alentador.

Segundo os datos recollidos até o de agora, a Universidade de Santiago de Compostela (USC) é a que ten un maior nivel de docencia en galego, con algo máis do 20%, fronte ao 76% de materias en castelán no curso recén rematado.

A seguinte é a Universidade de Vigo, na que, segundo director da área de Normalización Lingüística, Henrique Costas, “entre o 15 e o 20 por cento” do profesorado fala galego, pero tamén “depende da facultade”. A Universidade da Coruña sitúase á cola, con menos do 10% da docencia galeguizada, como recolle o seu Plano de Normalización.

RECOLLIDA DE DATOS

Coñecer a realidade do galego non é doado polos diferentes sistemas de recollidas de cada universidade. O máis fiable, segundo a técnica de normalización Isabel Vaquero, é o da USC, na que os departamentos recollen no Plano de Ordenación Docente a lingua na que se imparten as materias.

As universidades de Vigo e A Coruña só dispoñen dos datos recollidos a través de enquisas para elaborar os seus respectivos planos de normalización lingüística.

PLANOS DE NORMALIZACIÓN

Pero como recoñece Vaquero ter un plan “non significa que cambien as cousas da noite para a mañá” e os seus efectos tardarán en verse.

Á hora de aplicalos, Costas afirma que cómpre ter en conta que “a Universidade “é onde hai máis profesores de fóra e non se opoñen se non lles toca”.

Para a secretaria xeral da USC, Isabel García-Rodeja, o galego “estase a incentivar desde a Universidade” e afirma que como equipo rectoral “non estariamos nunca de acordo con medidas que impliquen unha involución no uso do galego”.

Unha das poucas voces críticas cos planos de normalización é o profesor de Historia José Anido, cabeza de lista de UPyD pola Coruña nas pasadas eleccións autonómicas. Asegura que son “absurdos e discriminadores” porque a Universidade “non é un campo de protección de linguas”, senón “un ámbito de formación e docencia” e “non debe facer nada” polo galego nin polo castelán.

http://www.xornal.com/artigo/2009/07/15/politica/da-universidade-costas-lingua-galega/2009071423035673393.html


204

A UE insiste na necesidade de “defender” a lingua galega O comisario europeo de Multilingüismo lémbralles aos parlamentarios galegos o seu interese por “promocionar” o idioma David Lombao / Santiago 14/07/2009 - 23:49 h.

O comisario europeo de Multilingüismo, Leonard Orban, manifestou onte na capital de Galicia o interese do Executivo comunitario pola preservación e posta en valor das linguas minoritarias, coma é o caso do galego.

Orban, que hoxe pronunciará en Santiago unha conferencia sobre o “diálogo” no marco da “aprendizaxe das linguas”, iniciou a súa estancia na cunha visita ao Parlamento, onde mantivo un encontro coa presidenta da Cámara, Pilar Rojo, e os tres voceiros parlamentarios.

Ao termo desa xuntanza, o responsable comunitario en materia idiomática suliñou que “as mensaxes fundamentais” que lle “gustaría” enviar “ás autoridades galegas” é que, “a nivel da Unión Europea”, dende o seu departamento estase a facer “todo o posible” para, tendo en conta as “competencias” da Comisión, “defender e promocionar todas as linguas faladas na UE”, tanto as “oficiais” como as “outras, incluídos o galego, o vasco e o catalán”.

Linguas “para unir”

Xunto ao comisario, a presidenta do Parlamento valorou o “difícil” labor de Orban xa que, di Pilar Rojo, o debe “redundar en beneficio de todos” nun contexto no que, apunta, “las lenguas están para unir”. No marco da xuntanza, de carácter institucional, o voceiro do PP, Manuel Ruiz, destacou que o comisario ten “un importante coñecemento da realidade galega”. Mentres, dende o BNG, Carlos Aymerich mostrou a súa esperanza de que “a través da presidenta”, o PP “captase a mensaxe” de Orban “acerca de promocionar a lingua galega”.

http://www.xornal.com/artigo/2009/07/14/cultura/lingua-aberta/ue-insiste-na-necesidade-defender-lingua-galega/2009042319513156746.html


205

DEBATE 'O GALEGO NA TELEVISIÓN'

"Falta compromiso na CRTVG na cuestión lingüística"

Ramón Novo, Belén Regueira, Elisa Fernández Rei e Xosé Luís Regueira participaron nunha mesa redonda no Congreso de Estudos Galegos.

Redacción - 11:45 15/07/2009

A televisión marca o modelo dunha lingua, aquí, en Gales, e tamén en España; "a Academia ten a autoridade, pero a os medios teñen o poder lingüístico", díxose na mesa. Ramón Novo, lingüista da TVG, a xornalista Belén Regueira, e os profesores Elisa Fernández Rei e Xosé Luís Regueira participaron na mesa, na que se falou da corrección do galego empregado nas emisións da canle pública de Galiza e a súa influencia na sociedade, partindo da diagnose de que a lingua empregada está lonxe de ser aceptábel, principalmente pola transposición de estruturas do castelán e a ausencia en moitos locutores dun galego xenuíno (pobreza fonética, prosodia incorrecta...), aínda que os participantes concordaron en que "non hai un 'galego da TVG', senón que hai moitos distintos". Belén Regueira lembrou a necesidade de fixar un modelo de lingua para a televisión, pola importancia que ten para a sociedade. Este modelo, para a xornalista, debe ser "correcto, xenuíno, claro, eficaz e flexíbel para as distintas situacións de comunicación que se producen nun medio de masas". Regueira falou claro e falou ben, dixo que naCRTVG "falta compromiso na cuestión lingüística" e explicou que "até hai tres anos non houbo servizo de planificación lingüística, e agora está transferido". Así mesmo, reclamou a redacción dun libro de estilo que sirva de referencia para todos os medios e falantes, cumprindo o mesmo papel dos libros de estilo da Axencia Efe para o castelán e do da TV3 para o catalán. Tamén incidiu noutros factores que fan que a lingua empregada na TVG, sobre todo en programas e informativos, non sexa tan correcta e natural como debería. Entre eles, o feito de que a primeira lingua de traballo da CRTVG (tanto nas relacións internas como nas externas) sexa o castelán, ou que a meirande parte do traballo que os lingüistas teñen cos xornalistas sexa sobre a lingua escrita e non sobre a falada. Regueira tamén fixo autocrítica e recoñeceu que entre os redactores o nivel de autoesixencia non é o necesario. Belen Regueira fixo autocrítica, pero as críticas máis duras contra os xornalistas chegaron dende a banda dos lingüistas, que denunciaron a pobreza do galego de moitos dos locutores da TVG e tamén o uso de prosodias extrañas ao galego, froito da repetición de modelos de locución empregados en televisións doutros países, comezando polas canles españolas. Reclamaron que existan "criterios unívocos no referido á lingua" na contratación de xornalistas na CRTVG, e que se sitúe en postos de maior relevancia (máis tempo en cámara, en horarios de máis audiencia, na presentación dos informativos...) ás persoas que teñan un galego máis correcto e xenuíno e que poidan ser un referente lingüístico. Así mesmo, solicitáronlle á Facultade de Xornalismo da USC que "oriente aos alumnos nun modelo de locución axeitado e galego". http://www.vieiros.com/nova/75458/falta-compromiso-na-crtvg-na-cuestion-linguistica


206

ANÁLISE

Críticas á "división" que está a crear co idioma Núñez Feijóo 24.07.2009 O Instituto de Estudos Políticos e Sociais fai público o seu informe anual do 25 de xullo e reclámalle ao Goberno que non xogue coa lingua

AGN

O Instituto de Estudos Políticos e Sociais (IEPS) deu a coñecer onte o ditame que cada ano emite con motivo do 25 de xullo. Este ano, o texto foi elaborado polo historiador e escritor Carlos Pereira Martínez, que insta para que "non xoguemos" co que define como o "principal símbolo identificador" de Galicia: o idioma galego.

No escrito, o IEPS -que se define como unha institución "profundamente respectuosa coas diversas ideoloxías políticas"- mostra a súa "preocupación" polos "efectos de división" que, ó seu xuízo, están provocando "algunhas das decisións do novo goberno galego", expresamente nos ámbitos do idioma e da educación.

O texto sinala que a lingua galega é "un monumento" "non menos importante" que a Torre de Hércules polo que considera que se a designación como Patrimonio da Humanidade do faro "foi motivo de alegría e orgullo para toda a cidadanía galega, con máis razón debémonos sentir orgullosos do noso principal patrimonio que é a lingua galega".

Así, desexa que a "luz bimilenaria da Torre ilumine co seu resplandor e sabedoría os nosos gobernantes" ós que Pereira recorda que "os símbolos son símbolos" e que "a lingua galega é o noso principal símbolo identificador", polo que recomenda que "non xoguemos co galego", e pregúntase se personaxes como Afonso X, Rosalía de Castro, Risco, Cunqueiro ou Novoneyra "estaban trabucados ou as súas obras teñen menos valor" por utilizaren o galego.

http://www.galicia-hoxe.com/index_2.php?idMenu=86&idNoticia=451522


207

Los escritores ven en "quiebra" la normalización lingüística DEBORAH CASTRO - Santiago - 25/07/2009 La Asociación de Escritores en Lingua Galega (AELG) leyó ayer un manifiesto en el que denuncia que la nueva Xunta ha impulsado la "quiebra" del "proceso de restitución a la normalidad" de la lengua de Galicia. El objetivo del escrito era recalcar la responsabilidad que los escritores de la literatura gallega actual han heredado de sus antepasados del Rexurdimento, una trayectoria de recuperación literaria, cultural, política e histórica.

De ahí que el colectivo de escritoras y escritores acordasen establecer como punto de encuentro la estatua de Rosalía de Castro -"poeta nacional cuya palabra fue fundadora de la nación"- situada en la Alameda de Santiago. Durante la lectura del escrito, el presidente de la AELG, Cesáreo Sánchez, señaló la importancia de elevar la voz "en defensa de nuestro idioma para reivindicar el derecho a vivir y soñar nuestro futuro en gallego".

Fundada por el escritor Bernardino Graña, la AELG destacó que la cultura gallega es "una creación colectiva de un pueblo" que fue "perseguida y condenada a ser identificada y estigmatizada, junto a la lengua que la nombra, como exclusiva de las clases desfavorecidas".

Otros puntos claves del manifiesto son la reivindicación de una mayor presencia de "nuestro idioma" así como la defensa de su aprendizaje y conocimiento sin "intereses particulares", pero sí con intención "ética de compromiso contra toda lógica de dominio".

A Mesa, a los tribunales

El presidente de la Mesa pola Normalización Lingüística, Carlos Callón, aseguró ayer que la organización recurrirá "en los tribunales" la modificación de la Lei de Función Pública llevada a cabo por el Gobierno gallego, pues consideran que "merma los derechos de los ciudadanos" al eliminar la obligatoriedad de realizar la prueba de gallego en las oposiciones, informa Europa Press.

En la reunión que mantuvo ayer con el director general de Función Pública, José Norberto Uzal, Callón rechazó la modificación "sin apoyo sindical ni de las otras fuerzas políticas", además de lamentar que "no esté garantizada en la Xunta la atención en gallego al ciudadano". De ahí que reclame a la Xunta del PP las medidas necesarias que garanticen la atención a los ciudadanos , en cumplimiento del "Estatuto de Autonomía, el Estatuto do Empregado Público, el Plan Xeral de Normalización da Lingua Galega y la Carta Europea das Linguas Rexionais".

http://www.elpais.com/articulo/Galicia/escritores/ven/quiebra/normalizacion/linguistica/elpepuespgal/20090725elpgal_2/Tes


208

NORMALIZACION LINGUISTICA

Galego no concello de Vigo? Menos do que marca a lei H. Vixande. A pesar da solicitude do PP de aumentar a presenza do castelán na vida municipal, o bilingüismo na Administración local está lonxe de conseguirse

19.09.2009

Ten o galego unha presenza esmagadora na Administración do concello de Vigo e os cidadáns castelán falantes están discriminados? Así o suxería nunha moción o concelleiro do PP Ignacio López Chaves, que na pasada corporación estivo encargado da Normalización Lingüística. Porén, unha visita á sé municipal pon de manifesto xustamente o contrario, o galego cede espazos a pesar dos esforzos das autoridades. Nunha primeira ollada no interior da lonxa do concello de Vigo destaca a presenza dun idioma, o galego, que se incorporou da man do rexedor socialista Manoel Soto nos primeiros compases da etapa democrática, pero que non chegou a substituír completamente o castelán. Foi un alcalde do PP, Manuel Pérez, quen cubriu a lonxa municipal e dispuxo arredor dela os mostradores de atención ao público dos servizos máis comúns para a cidadanía. A cartelaría, moi visíbel, foi instalada naquel momento e emprega en exclusiva o galego, aínda que escolle formas próximas ao castelán. Un cartel di: Taxas; outro, Recadación Executiva. Hai outros intrinsecamente bilingües, como Vehículos, e un incomprensíbel para a maioría dos cidadáns, tanto se falan galego como castelán: Plusvalías. Recuando A partir de aí, o galego vai perdendo presenza. Un turnomátic que distribúe as quendas de cinco servizos de atención ao público, conta cun papel luminoso que está en castelán. A pantalla táctil para seleccionar o mostrador cuxa atención regula, é bilingüe, mais o papel que subministra o número, está en castelán. A razón ten máis que ver sobre todo coas empresas que fornecen estes aparellos. Os taboleiros de anuncios oficiais delatan a supremacía do castelán, tamén por razóns alleas á política local. Un deles recolle editos, case todos eles de rexistradores da propiedade radicados na cidade. Neste caso o uso do castelán é unánime. Outro dos expositores, dedicado a documentos doutras Administracións públicas, tamén é monolingüe en castelán de forma íntegra, aínda que no mesmo figuran anuncios de entidades como a Subdelegación do Goberno de Pontevedra ou a delegación da Tesourería Provincial da Seguridade Social. Só o taboleiro do concello está en galego. A documentación interna do concello vigués cumpre estritamente a Lei das Administracións Locais que aprobou o PP no Parlamento en 1995 e na mesma o galego é o idioma de uso común para evitar duplicidades documentais e estrago de recursos públicos. Poucos son os documentos que se dirixen externamente á cidadanía e, cando se envían aos administrados, non se someten a tradución por razóns de operatividade, aínda que os cidadáns poden, e nalgúns casos así o solicitan, reclamar copia en castelán. Non acontece o mesmo coa web virtual do concello, modélica para os entendidos. Aínda que inicialmente vigo.org ábrese en galego, un enlace para o castelán permite realizar todas as xestións neste idioma porque a rede facilita o bilingüismo sen sepultar o cidadán baixo toneladas de papel. Eis un panorama no que o galego sobrevive nun contexto sociolingüístico, o vigués, no que o castelán ocupa cada vez maiores espazos, a pesar dunhas autoridades municipais –representadas pola tres cores políticas nos últimos trinta anos– que sempre procuraron que aumentase a visibilidade do idioma propio de Galiza. Non sempre o conseguiron, mesmo dentro do propio concello, por moito que algúns documentos dean esa impresión. Ao abandonar o edificio, camiñando costa abaixo cara o norte, á dereita contémplase un flamante cartel que indica: “Xefatura da policía local”. A partir de aí, en galego, nin unha palabra. Se o concelleiro López Chaves, en lugar de reclamar máis presenza do castelán, esixe bilingüismo real, abofé que conseguía darlle unha labazada ao goberno municipal, pero polo insuficiente uso do galego. http://www.anosaterra.org/nova/galego-no-concello-de-vigo-menos-do-que-marca-a-lei.html


209

ACTO EN SANTIAGO

Nace outra plataforma a prol do galego 04.10.2009 Referendada con preto de mil sinaturas, onte presentouse en Compostela ProLingua, unha plataforma de carácter social en defensa do galego e contra os ataques da Xunta ó idioma propio. O escritor Xabier P. Docampo acompañado, entre outros, dos tamén escritores Agustín Fernández Paz e Mercedes Queixas, do profesor Quique Costas, do académico Francisco Fernández Rei ou mesmo do empresario Rafael Cuíña, militante do PP, sinalou como unha das súas prioridades “que non se tome ningunha decisión contra a lexislación lingüística actual” que o propio presidente do Goberno galego, Núñez Feijóo está a poñer en cuestión

V. OLIVEIRA

Chegou o momento de moverse pola lingua. É a mensaxe que podería tirarse do acto que tivo lugar onte na Facultade de Filoloxía da Universidade de Santiago de Compostela para presentar ProLingua definida, ante un auditorio de preto de 200 persoas como "apartidaria, social e non xerarquizada", segundo o escritor Xabier P. Docampo, un dos seus impulsores. Formada por 300 membros e apoiada na súa páxina web (www.prolinguagalega.org) por case mil sinaturas -"mil primaveras máis para o galego", afirma Docampo-, esta plataforma en defensa do galego nace coa finalidade de "promover accións en favor da lingua" centradas en que "se cumpra o Plan xeral de normalización de 2004 e a Lei de normalización, e que non se tome ningunha decisión contra a lexislación lingüística actual".

"Sempre puxemos fe e traballo, pero agora hai que poñer algo máis", sinalou Docampo. De feito, a independencia será un dos guieiros desta plataforma xa que só os seus membros serán os encargados de financiala. "Non queremos subvencións públicas nin outra vía de financiamento que non proceda dos fondos achegados polos membros de ProLingua", deixou claro.

A plataforma decidiu que a súa primeira acción será a saída ao público dun pin co seu logo "como un símbolo do orgullo individual de termos unha lingua propia, e de non pertencer ao grupo minoritario de negacionistas do idioma", apuntou o escritor. Pero tamén se barallan outras ideas como a elaboración dun argumentario "que contrarreste as mentiras que están a difundir", ou a organización dunha "gran marcha pola lingua" en maio de 2010. Porén, ProLingua non se adherirá á manifestación do vindeiro 18 de outubro xa que "serán os seus membros, a título individual, os que decidan se van. Eu, a nivel persoal, si estarei", afirmou Docampo.

No acto tamén tomou a palabra o académico Francisco Fernández Rei para destacar que esta plataforma -á que comparou cunha dorna "de fasquía plural- nace para "devolver o idioma ao lugar que merece" contra vento e marea. O escritor Agustín Fernández Paz chamou a "actuar en positivo" e a reclamar para os falantes de galego igualdade de dereitos para que a nosa cultura "non sexa un bonsai ao que lle cortan as pólas cando se atreve a medrar demasiado".

A escritora Mercedes Queixas afirmou que a cidadanía "debe marcar os tempos e ser o motor dos cambios". Pola súa parte, a profesora Pilar Ponte destacou a heteroxeneidade das persoas que apoian Prolingua por "dunha causa común que nos une: o galego". Pechou as intervencións Rafael Cuíña, fillo de Xosé Cuíña e militante do PP, que deixou claro o seu "compromiso absoluto coa lingua" e a vontade de loitar contra "complexos de inferioridade" que lastran o idioma. Entre o público, apoiaron o nacemento de ProLingua os editores Francisco Pillado e Miguel Anxo Fernán-Vello, o escritor e académico Xosé Luís Méndez Ferrín, o intelectual galeguista Xosé Manuel Beiras ou o nacionalista Camilo Nogueira.



210

A Xunta perderá dous millóns de euros ao desmantelar Mancomún Os usuarios de Linux consideran fundamental o apoio do Goberno para a tradución de aplicacións ao galego Natalia Arias 06/10/2009 A Xunta de Galicia perderá dous millóns de euros coas restructuracións acometidas no Centro de Referencia e Servizos de Software Libre (Mancomún). Un total de 500.000 teñen que ver con contratos que deixarán de xestionarse con pequenas e medianas empresas (pemes) e un millón e medio cun proxecto europeo que a Administración galega non chegou a tramitar, segundo explicou onte en Santiago o ex coordinador da iniciativa, Suso Baleato, durante unha rolda de prensa.

Tanto Baleato como algúns membros da comunidade de usuarios de estándares abertos consideran que o Goberno galego podería reducir este proxecto, que se encargaba até o de agora de organizar eventos, da tradución de aplicacións ao galego e de poñer en contacto a todas as redes de programadores de Galicia, a un simple portal web.

“Non se entende este desmantelamento dos proxectos tecnolóxicos cando, precisamente, a tecnoloxía actúa nunha crise de xeito anticíclico, permite xerar tecnoloxía e postos de traballo”, sinalou Baleato. O ex coordinador de Mancomún ?–afectado polos despedimentos nas fundacións tecnolóxicas da Xunta que deron comezo o 15 de setembro con 14 rescisións de contrato que a CIG califica de improcedentes e que se prolongarán até o 31 de decembro coa non renovación de máis dun cento de técnicos en I+D+i– recordou que o Centro de Referencia e Servizos de Software Libre foi a “iniciativa que máis repercusión tivo no exterior porque foi recoñecida pola ONU e a Comisión Europea” pola súa labor. Ademais, lembrou que o presidente da Xunta de Galicia, Alberto Núñez Feijóo, que prometera durante a campaña electoral apostar por estes modelos, vén de aboar, precisamente, dous millóns de euros á multinacional Microsoft.

Alexandre Prieto, voceiro da Ciberirmandade, comunidade adicada á tradución ao galego de software libre, insistiu na importancia de que a Administración secunde estes proxectos. “Poden sobrevivir sen apoio, pero é fundamental”, dixo. As comunidades de usuarios e moitos programadores a titulo individual xa viñan adaptando ao galego estes compoñentes, pero, cando é algo masivo, coma no caso do Openoffice, Firefox ou Mozilla, Prieto considera que é moi importante ter axudas públicas. “Sempre fomos críticos e dixemos que Mancomún tiña que ser unha coordinadora e non acaparar recursos porque tiñamos medo de que pasase algo así, que o desmantelaran cando estaba facendo un papel magnífico”, asevera.

A Xunta suprimiu as partidas orzamentarias para o desenvolvemento de estándares abertos e proxectos de innovación a través das fundacións tecnolóxicas. http://www.xornal.com/artigo/2009/10/02/sociedad/xunta-perdera-dous-millons-euros-ao-desmantelar-mancomun/2009100222113251308.html


211

REÚNENSE COA DIRECCIÓN DO ENTE O 16

Os dobradores móstranse 'desconcertados' pola liña da TVG Redacción. A segunda canle da TVG emite dende o pasado mes de setembro programación en inglés. Un deses produtos coa que a televisión pública aspira a fomentar unha cultura trilingüe son os 'Teletubbies' e outro a serie americana 'A xuíza Amy'. A primeira emítese en inglés con subtítulos en galego e a segunda sen eles. A Asociación de Profesionais da Rama Artística da Dobraxe de Galicia mostrou o seu 'desconcerto' ante esta decisión que contradí o artigo 1 da lei da fundación da TVG. O 16 de outubro a asociación profesional reunirase coa dirección da canle pública para coñecer a política que se pretende seguir no eido da dobraxe.

08.10.2009

O presidente de APRADOGA (Asociación de Profesionais da Rama Artística da Dobraxe de Galicia), Xosé A. Rubal, mostrouse "desconcertado" pola política que está a levar a cabo a TVG en materia de dobraxe. Na actualidade G2, a segunda canle da televisión pública, está a emitir en inglés con subtítulos en galego o programa infantil Teletubbies, que xa se emitiu dobrado, e a serie americana A xuíza Amy, esta sen subtítulos. Esta política, como apunta APRADOGA, contradí o artigo primeiro da lei da fundación da TVG, que obriga a canle pública a emitir todos os seus produtos en galego atendendo o compromiso na defensa dos valores da cultura e do idiomas galegos. Con respecto aos Teletubbies, o presidente de APRADOGA pregúntase como un espazo dirixido a nenos de entre 0 e 4 anos, que non saben ler, opta polo sistema de subtítulos. "É unha decisión que non ten precedentes en ningunha canle española", sinala. Como el mesmo explica, pedagogos defenden que a mellor maneira de achegarse a un idioma que non é o propio é mediante a supervisión dun pedagogo e non directamente como pretende facer a TVG. A TVG avanzou ademais que en novembro emitirá en G2, tamén en inglés con subtítulos, a serie Dawson Creek, dirixida ao público infantil e xuvenil. APRADOGA móstrase prudente á hora de facer unha análise das motivacións que se agachan detrás destas decisións até que se reúna o próximo 16 de outubro cos directivos de programación allea da TVG, pero ve nelas unha intención de recorte das inversións en dobraxe e unha compoñente ideolóxica "que nos fai cuestionar até que punto están implicados na defensa do galego". http://www.anosaterra.org/nova/35377/os-dobradores-mostranse-desconcertados-pola-lina-da-tvg.html


212


213


214


215

Más de 50.000 personas en la mayor marcha por el gallego de la historia Los socialistas, incluido el ministro Caamaño, no lograron entrar en A Quintana SILVIA R. PONTEVEDRA - Santiago - 19/10/2009 "No sabía que en Galicia hubiese tantos gallegos", le comentaba al vigilante del aparcamiento de la Praza de Galicia uno de los turistas que quedaron atrapados con su coche más de media hora, sin poder salir, porque la riada de manifestantes atascaba la calle. "Éstos, mañana, se apuntan a Galicia Bilingüe", bromeaba alguno de los que iban en la marcha al ver la hilera de autos que se perdía dentro del garaje. Encima de la puerta de salida de vehículos, en una pantalla luminosa, el Ayuntamiento de Santiago pasaba ese anuncio en el que Gadis invita a vivir "como galegos". La gente no dejaba de pasar, y no dejaría de hacerlo hasta tres horas más tarde, cuando a Fran Rei (vicepresidente de A Mesa y coordinador de Queremos Galego, la plataforma que convocó el acto), le llamaron al móvil para avisarle de que todavía había grupos saliendo de la Alameda. Una pareja de municipales comentaba durante la marcha que debían de ser "más de 50.000 personas", y luego confirmaba la cifra, una vez supervisada por los mandos, el agente al que ayer por la tarde le tocaba guardia ante el teléfono: "Aquí me han dejado anotado 50.000". La organización, abrumada por las masas en movimiento, tardó tiempo en echar sus propias cuentas. "Por lo menos, 60.000 dijeron primero", pero luego repasaron sus cálculos, y en vista de los muchos que se quedaron sin escuchar el manifiesto de A Quintana, terminaron diciendo que 100.000. Después de los integrantes de la coordinadora Queremos Galego, avanzaba sosteniendo una de las pancartas de la cabecera la plana mayor del BNG. Y, aproximadamente a medio kilómetro de distancia, perdidos entre la muchedumbre, secundaban la protesta los socialistas gallegos, con el ministro de Justicia, Francisco Caamaño, en la comitiva. Manuel Vázquez, secretario general del PSdeG, que esperó al sábado para confirmar su presencia, restaba importancia a su posición retrasada en la marcha. No es que estuviesen guardando distancias, es que se le metió "todo el mundo delante". Por eso, al final, se quedaron atascados en las rúas de la zona vieja y no lograron sitio en A Quintana.Los discursos se tuvieron que repetir dos veces, y aun así muchos se quedaron sin escucharlos. Eso ya había pasado el 17 de mayo, en la anterior manifestación por el gallego (a la que según la policía asistieron 10.000 personas) pero esta vez todo el mundo coincidía en que había más gente. Queremos Galego consiguió movilizar, incluso, a los grupos de defensa de la lengua que en tiempos adversos van floreciendo en el Bierzo, en Extremadura, en Andorra o en Canarias. A la vez que tenía lugar la manifestación en Santiago, se celebraba una reunión en pro del idioma propio y en contra de las políticas de Feijóo en Bruselas, y el Terzo da Fala de Bos Aires mandaba un comunicado excusando su presencia por hallarse a "10.000 kilómetros". "Aquí no cabe la gente, hay que decirle a la Conferencia Episcopal que tire tabiques. Total, si se puede tirar con la lengua, se puede tirar todo el patrimonio", gritaba desde el escenario la actriz animadora, Isabel Risco. "Que tiemblen los que se niegan a sí mismos", advertía después, desde sus "95 primaveras", un emocionado Avelino Pousa Antelo. "No vamos a dejar que duerman tranquilos". Y Carlos Callón, presidente de A Mesa, le exigió a Feijóo que respete la ley, y denunció que la Diputación de Pontevedra "gastó 60.000 euros en unas jornadas contra el gallego". Hubo abucheos para Rafael Louzán, para los conselleiros que no saben gallego y para el locutor de la TVG que cubría el acto. Cuando desistieron de entrar en A Quintana (donde, según la policía local, caben 8.000 almas), los socialistas se dejaron llevar por la corriente hasta O Obradoiro (con capacidad para 10.000). "Dicen que nos van a repetir allí el manifiesto", comentaba el diputado Ismael Rego bastante escéptico. Luego, es verdad que se releyó el manifiesto, pero los socialistas tampoco lo oyeron porque fue en la otra plaza. Delante de Rego, otros diputados y varias ex conselleiras, entre estudiantes y banderas de Isca! y Galiza Nova (porque no había ninguna con el puño y la rosa) bajaban la cuesta empedrada Caamaño y Manuel Vázquez. El primero insistía a la prensa en que él estaba en la manifestación "en defensa del gallego y no en contra de nada". Pero el segundo aprovechaba para señalar a Feijóo como "el enemigo número uno" de


216

la lengua. "¿Y por qué no se ve por aquí ninguna enseña socialista?", se le preguntaba. "Pues porque la mejor bandera somos nosotros", respondía. El PP, como siempre, sólo contó con un miembro en la marcha, Rafael Cuiña (hijo de Xosé Cuiña), incondicional de las manifestaciones por el gallego que siempre acude a título personal. Los verdaderos representantes del partido en Galicia, en cambio, criticaron la presencia "insólita" del ministro y se reafirmaron en sus propósitos. Alfonso Rueda, conselleiro da Presidencia, dijo que la marcha estaba "politizada" y acusó a Zapatero de enviar a Caamaño para actuar como "telonero" del nacionalismo. Feijóo, por su parte, volvió a hablar de trilingüismo y de bilingüismo armónico. Una perspectiva de la realidad que se aprecia desde San Caetano pero que cambia radicalmente desde A Quintana. Pilar García Negro, del BNG, ha bautizado esta política como "bilingüismo abrasivo y detergente". Desde Vigo, la presidenta de Galicia Bilingüe, Gloria Lago, acusaba a los manifestantes de querer "reducir libertades". Pero en el acto reivindicativo había muchos castellanohablantes que opinan que el que corre peligro es el gallego. La manifestación, a pesar de la multitud, transcurrió en tono pacífico, y el único incidente fueron unas pintadas. Parecía más bien un día de fiesta, con mucha música, en la que además de las habituales piruletas que manchan la lengua de azul se despacharon botellines de Galicola, un refresco fabricado en Vilagarcía. Cuestan un euro, pero todos los compraban, porque parte de lo recaudado se destinará a desarrollar proyectos de normalización. Entre las pancartas, todo un corral de galiñas azules, a veces desplumadas, a veces acompañadas por el águila imperial del escudo franquista y por la gaviota del PP. Y bastantes mascarillas para proteger a los niños de la gripe G, ese mal que puede acabarcon la lengua del Estado. http://www.elpais.com/articulo/Galicia/50000/personas/mayor/marcha/gallego/historia/elpepuespgal/20091019elpgal_1/Tes


217

PROTESTA EN COMPOSTELA

Multitudinaria manifestación en Santiago en defensa del gallego Muchos participantes no habían salido del punto de encuentro cuando la plaza de A Quintana ya estaba llena Fuentes de la Policía Local compostelana cifraron en más de 50.000 los asistentes a la concentración Marga Mosteiro 18/10/2009 La plaza de A Quintana, en Santiago, se quedó ayer pequeña para acoger a todos los que respondieron a la llamada de la plataforma Queremos Galego para exigir al Gobierno de la Xunta que no derogue el decreto del gallego, que garantiza el 50% de la enseñanza en gallego; y para reclamar que cumpla la legislación vigente, como el artículo 5 del Estatuto de Autonomía, donde se dice que el Gobierno gallego defenderá el idioma. Según fuentes de la Policía Local compostelana, unas 50.000 personas asistieron a la manifestación y bloquearon Santiago durante las casi tres horas que duró el acto. Resultó llamativo el hecho de que mientras no cabía nadie más en la plaza de A Quintana muchos de los manifestantes seguían aguardando su turno para salir de la Alameda, que era el punto de partida. Gaitas, tambores y consignas La manifestación comenzó en el paseo central de la Alameda, poco después de las doce de la mañana, y recorrió las calles del Ensanche compostelano para adentrase después en el casco histórico. A lo largo de todo el recorrido se corearon una y otra vez consignas como «O galego une», «Na Galiza en galego» o parafraseando a Castelao: «Sempre en Galicia, sempre en galego». Con un aire festivo, la manifestación estaba encabezada por un grupo de gaitas y tambores, que no dejaron ni un segundo de interpretar piezas musicales gallegas. La primera de las pancartas era portada por artistas y escritores, todos ellos vinculados a la plataforma organizadora de la marcha y que rodeaban a Fran Rei, portavoz del colectivo. Tras las pancartas siguientes ya estaban políticos nacionalistas como Francisco Rodríguez, Teresa Táboas o Guillerme Vázquez. A la cita también acudieron representantes socialistas, entre ellos el alcalde de Santiago, Sánchez Bugallo, con varios de sus concejales; Pachi Vázquez, líder del PSdeG, que caminaba junto al ministro de Justicia, Francisco Caamaño; y el diputado autonómico Xaquín Fernández Leiceaga. Recado al presidente Fran Rei, que pidió disculpas a los participantes en la concentración por la falta de espacio, envió un recado a Feijoo: «O galego vai seguir vivo póñase como se poña Feijoo e os seus conselleiros». Después, el galleguista Avelino Pousa Antelo, que dijo estar emocionado por el aspecto de la plaza, apuntó que «estamos aquí para cantarlle as corenta a eses, non cabe dúbida que o faremos. Eles pensan que poden dispoñer da dignidade dos galegos». «Non deixedes que durman tranquilos», añadió. Pousa Antelo recordó también una frase dicha por Castelao en 1931: «Se os galegos aínda somos galegos é por obra e gracia da nosa lingua». http://www.lavozdegalicia.es/galicia/2009/10/19/0003_8046839.htm


218

Secretario xeral de Política Lingüística de la Xunta

Anxo Lorenzo: ´Tomamos nota de la protesta pero derogaremos el decreto´ "La única decisión cuestionable es la eliminación del examen de gallego en las oposiciones" S. O. | A CORUÑA 20/10/2009

El responsable de Política Lingüística es consciente de que no

tiene entre manos una tarea fácil: convencer a la masa crítica de que la derogación del actual decreto del gallego es la mejor vía para implantar un modelo lingüístico que contente a todos, "que no implique imposiciones y que aporte libertad a los ciudadanos para expresarse en el idioma que deseen". El panorama del debate lingüístico en la comunidad se ha encrudecido, tal y como han puesto de manifiesto las miles de personas que salieron a la calle el domingo al considerar que el actual Gobierno "ataca e infravalora la lengua gallega".

"Soy muy respetuoso con la gente que se manifiesta, está en todo su derecho. Tomamos nota de la protesta. Pero quiero aclarar que nuestro Gobierno sigue tan implicado como el primer día con el asunto del idioma, conscientes de que nuestras prioridades y ritmos no coinciden con los de la oposición política ni con algunos colectivos", sostiene Lorenzo: "Las fuerzas políticas están transmitiendo la idea de que queremos cargarnos todo lo que tenga que ver con el gallego y no es cierto. Queremos que todo el mundo esté cómodo en la lengua en que decida hablar, sin imposiciones". Preguntado sobre la supresión de las ayudas a la traducción al gallego de obras literarias, sobre las subvenciones a los equipos de normalización lingüística de los colegios o la eliminación de la obligatoriedad de realizar la prueba de gallego en las oposiciones tras la reforma de la Ley de Función Pública, el secretario xeral advierte que hay "inexactitudes" en los mensajes. "La supresión de las ayudas no es tal. Debido a la crisis les hemos pedido a los centros que esperen a enero para recibir las partidas para normalización, pero las tendrán. Lo único que puede ser cuestionable es la supresión del examen de gallego en las oposiciones. Decidimos volver al modelo anterior, pero, de todos modos, los opositores tienen que acreditar dominio de la lengua con los certificados Celga 3-4 o haciendo una prueba del idioma", defiende. Lorenzo sostiene, contra los argumentos de PSdeG y BNG, que el anterior decreto del gallego no fue aprobado por unanimidad. "El PP de Galicia se abstuvo; es más, había un informe del consello consultivo que ponía en duda algunos puntos. Ahora fijaremos una enseñanza trilingüe. ¿Segregación por idiomas? Rotundamente no; no podemos ofrecer una educación a la carta", concluye el secretario xeral. http://www.laopinioncoruna.es/sociedad/2009/10/20/anxo-lorenzo-tomamos-nota-protesta-derogaremos-decreto/328098.html


219

"É POR AUSTERIDADE E EFICACIA"

Educación castiga a Política Lingüística nos orzamentos 27.10.2009 O departamento de Lorenzo perde un 20% e chega ao 75% no caso dos gastos de gabinete

MARÉ . SANTIAGO

A Secretaría Xeral de Política Lingüística é a peor parada dos orzamentos de "austeridade e eficiencia" presentados onte polo conselleiro de Educación, Jesús Vázquez Abad, para o 2010. Mentres o presuposto xeral do departamento baixa só o 0,4 por cento respecto do ano anterior, en Política Lingüística a diminución supera o 20 por cento e chega ao 75 de rebaixa no caso do apartado de gastos de gabinete, que a xuízo do conselleiro permitirá "reorientar recursos de xeito directo a medidas para o fomento da lingua galega en todos os sectores da sociedade, cun investimento de case 2 millóns de euros en programas de formación e 2,2 millóns de euros no fomento da presenza do galego nos medios de comunicación". Ademais, segundo a consellería, "poténciase a súa proxección no exterior, cunha partida de 1,2 millóns de euros, un 20 por cento máis có ano pasado".

As críticas desde distintos ámbitos non se fixeron esperar e a Coordinadora de Traballadores/as de Normalización da Lingua (CTNL) remitiu un duro comunicado no que cualifica de "moi grave paso atrás" uns orzamentos que "acrecentan a regresión na política lingüística do goberno galego".

Segundo subliña o colectivo, que agrupa a gran maioría de traballadores/as de normalización da lingua, o proxecto de orzamentos presentado polo goberno galego reflicte que "mentres as contas xerais baixan levemente con respecto a 2009 (-0,4%), as dedicadas á lingua fano de xeito drástico (-20%), tanto con respecto a 2009 como con respecto ao último orzamento aprobado polo goberno presidido por Manuel Fraga en 2005. Así, en 2010 dedicaránselle á lingua 3.907.351 euros menos que en 2009 e 4.258.302 euros menos que en 2005.

"Estas contas", aseguran na coordinadora, "son un moi grave retroceso para a planificación lingüística no país que, desde a CTNL, non podemos deixar de denunciar, e lévannos a estar incluso moi por debaixo dos recursos que se lle dedicaban a esta materia en 2005.

AS CIFRAS

Un 36% menos para campañas A CTNL subliña que practicamente todas as accións importantes da Secretaría Xeral de Política Lingüística sofren un importante recorte e salienta a redución dos recursos para campañas de normalización da lingua nun 36% (case dous millóns de euros menos), do mesmo xeito que se reducen drasticamente partidas dedicadas a empresas editoriais para proxectos en lingua galega (-50%), a asociacións sen fin de lucro (-25%) ou aos Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística dos centros de ensino públicos (-20%). As contas reflicten que as prioridades están na promoción exterior. A única partida que ten un incremento minimamente significativo é a dedicada aos lectorados e centros de estudos galegos no exterior, que sobe un 14,6% , o que indica, a xuízo da CTNL, que a SXPL lles dá prioridade ás actividades no exterior sobre a promoción do galego no propio país, onde, loxicamente, se deberían centrar os recursos e os esforzos.



220

El PP se niega en el Parlamento a refrendar la Lei de Normalización El BNG amenaza con romper el pacto en A Coruña si se cambia el topónimo D. SALGADO / P. OBELLEIRO - Santiago / A Coruña - 28/10/2009 El PP continuó ayer con su estrategia de ruptura del consenso sobre el gallego. El grupo parlamentario popular se negó a refrendar una moción presentada por el diputado nacionalista Bieito Lobeira en la que el BNG instaba a la Xunta a "adoptar todas las medidas conducentes al efectivo cumplimiento de legalidad en lo tocante al respeto de la toponimia gallega, conforme a la Lei de Normalización Lingüística". "La moción ni siquiera representa un cambio revolucionario", argumentó Lobeira, "solamente exige el acatamiento de la ley vigente". En el escenario de fondo del debate de O Hórreo figuraba el pleno extraordinario del Ayuntamiento de A Coruña anteayer, en el que la derecha abogó por recuperar el topónimo La Coruña. El PP se escudó en el "cinismo del PSdeG" para no apoyar un texto que, además, reclamaba "revalidar el compromiso del Parlamento con el Plan Xeral de Normalización Lingüística" y el uso del gallego en los cargos públicos de la Xunta. La ley, de 1983, y el plan, de 2004, contaron con el respaldo unánime de la Cámara. Los populares, por boca de su parlamentario Agustín Baamonde y, tras la votación, del portavoz Manuel Ruiz Rivas, se refirieron al "doble lenguaje" de los socialistas. El alcalde de A Coruña, Javier Losada (PSdeG) se opuso el lunes a asumir el topónimo castellano de la ciudad, aunque después escribió una carta al presidente de la Xunta en la que pedía lo contrario. Los diputados socialistas, sin embargo, apoyaron sin fisuras la propuesta del BNG. Para Francisco Cerviño, "los gallegos que consideran la lengua gallega su hogar son muchos más que los que la odian". Pero el intento de explicación de los conservadores se quedó a medias. El debate en el seno del grupo del PP para intentar pactar el texto de la moción con socialistas y nacionalistas se prolongó durante el mediodía, y si no fue adelante se debió a la inclusión del asunto de la toponimia. "A los socialistas les falta valentía y transparencia para explicar cuál es su posición sobre la toponimia", acusó Agustín Baamonde, "porque la postura del PP es coherente con su programa y la del BNG también; la del PSOE brilla por su ausencia". Baamonde tampocó dudó a la hora de adjudicar el "álgido problema del gallego" a "los decaídos partidos que perdieron las elecciones el 1 de marzo". Sin embargo, la operación popular para abrir una grieta entre nacionalistas y socialistas no funcionó. El parlamentario del Bloque Bieito Lobeira, que censuró "a un diputado tanfriki como el señor Negreira [PP], que piensa que el gallego es para hablar con los cerdos", aplaudió la postura del PSdeG en el Parlamento, "el órgano que sirve para legislar". La carta del regidor socialista de A Coruña, Javier Losada, al presidente de la Xunta ha traído aún más cola. La misiva, en la que la parte del PSdeG de la corporación municipal bipartita insta a Alberto Núñez Feijóo a oficializar el topónimo La Coruña, no sentó nada bien a sus socios de gobierno del BNG. "Es una broma de mal gusto", sentenció el teniente de alcalde, el nacionalista Henrique Tello. Tello incluso reiteró las amenazas de su formación, el BNG, de romper la coalición en el ayuntamiento si los socialistas persisten en defender, junto al PP, que se recupere la oficialidad de La Coruña. "Yo antepongo la dignidad de mi idioma y de mi pueblo a mi cargo y estoy dispuesto a dejarlo si se agrede a la lengua gallega y a la ciudad", advirtió Tello. No obstante, por el momento, los nacionalistas coruñeses mantendrán su pacto de gobierno, ya que consideran que lo que realmente cuenta es que el PSdeG votase en contra de restablecer la legalidad del topónimo castellano, propuesta por los populares encabezados por Carlos Negreira, en el pleno municipal extraordinario del pasado lunes. "Es lo único importante", aseguró el portavoz local del Bloque, al tiempo que consideró que la misiva del alcalde Losada "tan sólo representa a sí mismo y, en última instancia, al grupo municipal socialista".


221

Nada más finalizar el largo pleno municipal y votar en contra de instar a la Xunta a permitir que A Coruña tenga dos nombres oficiales, Losada convocó a los fotográfos en su despacho para posar, arropado por todos los ediles del PSdeG en la ciudad, firmando la carta que envió ese mismo día a Alberto Núñez Feijóo. El texto de la misiva explica al jefe del Ejecutivo que, a pesar de votar no en el pleno del ayuntamiento, todo su grupo está a favor de la cooficialidad de La Coruña y le invita a llegar a un acuerdo para promover la reforma legal necesaria en el Parlamento. "Se reabre un debate con posturas extremistas", recriminó, por su parte, el portavoz nacional del BNG, Guillerme Vázquez. Y emplazó al conjunto de los socialistas gallegos a "ser coherentes en sus posiciones" ya que no se puede estar defendiendo la reforma de la Lei de Normalización Lingüística y acudir luego a "manifestaciones en defensa del gallego". El pasado día 18, más de 50.000 personas, entre ellas el secretario general del PSdeG, Manuel Vázquez, varios diputados autonómicos y estatales y el ministro de Justicia, Francisco Caamaño, desfilaron tras la pancarta de Queremos galego en Santiago. http://www.elpais.com/articulo/Galicia/PP/niega/Parlamento/refrendar/Lei/Normalizacion/elpepuespgal/20091028elpgal_8/Tes

O PP bloquea un pacto polo galego para non garantir a toponimia oficial Os conservadores rexeitan unha moción na que o BNG esixía a “aplicación da legalidade vixente” en materia lingüística David Lombao 30/10/2009 “Adoptar todas as medidas conducentes ao efectivo cumprimento da legalidade vixente no tocante ao respecto da toponimia galega, conforme ao estabelecido na Lei de Normalización Lingüística”. Esta esixencia, incluída nunha moción do BNG sobre a “liberdade de uso da lingua galega” foi un dos principais atrancos que o PP observou para sumarse ao “acordo absoluto” de socialistas e nacionalistas na defensa da actual lexislación sobre o uso da lingua propia. Despois de que, durante o debate en pleno da proposta,PSOE e BNG formasen, como na anterior sesión da Cámara, fronte común en torno ao idioma –mesmo intercambiando aplausos durante as intervencións dos seus voceiros–, o nacionalista Bieito Lobeira –autor da moción–anunciou a súa disposición de “tender a man” aos populares para “renovar” a “unanimidade” que, lembra, avalou dende os anos 80 a promoción da lingua. “Se vale respectar a Lei de Normalización e a toponimia –advertiu Lobeira–, hai acordo”. O convite do deputado nacionalista non atopou eco nas bancadas do PP que, nas horas que mediaron entre o debate e a votación –fixada para a sesión parlamentaria da tarde–, só mostrou a súa disposición ao acordo se o texto proposto polo BNG e modificado levemente polo PSOEmudaba de xeito sensible. Segundo fontes parlamentarias consultadas por Xornal de Galicia, os conservadores darían por bo o acordo sempre que este trouxese consigo a defensa da Lei de Normalización e de “outros” textos que “no futuro” puidesen substituíla, ou, o que é o mesmo, sempre que outorgase aval parlamentario a unha eventual modificación do texto que, aprobado en 1983 por unanimidade, a instancias do Goberno de Gerardo Fernández Albor, establece a galega como “única forma oficial” de todos os topónimos de Galicia.


222

Así e todo, os conservadores xa deran mostras do seu posible desmarque no transcurso do debate parlamentario, no que o propio Bieito Lobeira lembrou que “o único” que pretendía a súa moción era “o acatamento da lei, comezando polo Goberno galego”.

Neste sentido, o nacionalista laiouse de que o Executivo de Alberto Núñez Feijóo abrise a “caixa de Pandora da intolerancia” en nome dunha “liberdade” que, ao seu xuízo, apunta, traería consigo consecuencias como a “oficialización da deturpación” da toponimia.

A intervención de Lobeira foi secundada, na súa práctica totalidade, polo socialista Francisco Cerviño, que mostrou a disposición do PSdeG a apoiar a “defensa dos dereitos lingüísticos” recollidos en normas como a propia Lei de Normalización ou o Plan Xeral de Normalización da Lingua Galega, apoiado en 2004 por todo o arco parlamentario.

Nun clima de evidente entendemento entre os dous grupos da oposición, Cerviño laiouse de que o presidente da Xunta, no marco da campaña das pasadas eleccións autonómicas optase, “presionado pola FAES, polo achique de espazos de UPyD e por Galicia Bilingüe”, por atender aos “poucos que odian a lingua galega”.

Fronte a estes posicionamentos, Cerviño gabou a defensa do galego como “patrimonio da humanidade” que, apunta, quedou reflectida na manifestación convocada por ‘Queremos Galego’ o pasado día 18, unha mobilización na que “non crean –subliñou, dirixíndose ás bancadas do PP– que todos eran activistas, nacionalistas ou progres de salón”.

O rexeitamento dos populares ao acordo foi resumido, unha vez máis, por un dos deputados de maior perfil galeguista da formación. O vilalbés Agustín Baamonde cinguiuse ao “cumprimento” do “programa electoral do PP” para defender a política lingüística de Núñez Feijóo fronte a unha oposición que, di, só ten na lingua unha “bandeira de enganche” para “recuperar a ilusión” da súa militancia.

http://www.xornal.com/artigo/2009/10/28/politica/pp-bloquea-pacto-polo-galego-non-garantir-toponimia-oficial/2009102723053149323.html


223

Rueda só destina 142.000 euros á promoción do galego na Xustiza O PSOE pide que non haxa ‘superdelegados’ porque xa se nomearon xefes territoriais con máis soldo D.R.05/11/2009 O conselleiro de Presidencia, Alfonso Rueda, presentou onte no Parlamento de Galicia os orzamentos do seu departamento para 2010, dos que dedicará tan só 142.000 euros aos diversos programas de promoción do galego na Administración de xustiza. Así, a pesar de que as principais institucións e organizacións de defensa da lingua teñen advertido con diversos estudos da escasa utilización do galego neste ámbito, Rueda indicou que o próximo ano esa partida de 142.000 euros deberá repartirse entre diversas iniciativas como “cursos de linguaxe xurídica, tradución de textos e sensibilización a prol do uso do galego na Xustiza”. Os orzamentos do departamento que dirixe Rueda contemplan un gasto total de 204 millóns de euros, un 2,6% menos que neste 2009. Desa cantidade, 28,8 millóns irán destinados a investimentos, aos que haberá que engadir outros 43 millóns que a consellería di que mobilizará a través da Sociedad Pública de Investimentos (SPI) e que PSOE e BNG puxeron en dúbida. Eses 71 millóns totais de investimento dedicaranse fundamentalmente, en palabras do conselleiro, “a obras que xa estaban en marcha e ao plan de infraestruturas xudiciais”. Rueda incidiu durante a súa intervención na redución do gasto ordinario do seu departamento, especialmente no parque móbil e nas sedes da Xunta no exterior, malia que, no primeiro caso, a estratexia de Presidencia pasa por integrar no seu departamento a todos os condutores que até o de agora estaban espallados polas consellerías, elevando así de 79 a 216 os empregados e o gasto de 3,2 a 7,6 millóns de euros. Nesa liña, e tras lembrar que se “allearán” vehículos que a actual Xunta non está a empregar, Rueda indicou que non só se aforrará en persoal da Xunta, senón tamén noutros custes como peaxes (17%), taller (18%) ou garaxe (41%). Ademais, asegurou que este tipo de medidas xa permitiu reducir o gasto, nos últimos tres meses, nun 31% con respecto ao mesmo periodo do ano pasado. Canto ás sedes da Xunta no exterior, Rueda indicou que o cambio de local da delegación de Bos Aires supuxo por si só unha redución do 80% nos gastos de aluguer. Igualmente, informou de que se anulou a compensación por expatriación aos delgados da Xunta no exterior.

Fronte a estas cifras, a oposición criticou que non se produce un descenso real de gasto corrente, xa que o resto de consellerías non reduciron os seus gastos de persoal.

O BNG si recoñeceu a necesidade de incrementar, como así se fixo, o gasto para a asistencia xurídica gratuíta a través do pago de avogados do turno de oficio. Rueda indicou que esa partida será un 16% superior á deste ano. http://www.xornal.com/artigo/2009/11/02/politica/rueda-so-destina-000-euros-promocion-do-galego-na-xustiza/2009110222450123821.html


224

Lorenzo admite “preocupación” pola lingua na rúa logo do 18-O Educación sitúa agora “nas próximas semanas” a presentación do novo decreto de uso da lingua D. L.12/11/2009

O secretario xeral de Política Lingüística, Anxo Lorenzo, admitiu onte que a “preocupación polo presente e o futuro da lingua galega” foi o motivo esencial que levou, o pasado 18 de outubro, a máis de 50.000 persoas a secundar a manifestación de Queremos Galego celebrada en Santiago de Compostela.

No transcurso dunha entrevista na TVG, Lorenzo asegura ter recibido a “mensaxe” dos manifestantes para o traballo futuro do seu departamento, se ben subliña que existen “diferentes formas de entender a política lingüística”.

Nesa mesma intervención, Lorenzo viuse obrigado a terzar na controversia en torno á posible oficialidade de topónimos en castelán, en consonancia co proposto polo PP coruñés en relación coa recuperación da fórmula La Coruña.

Despois de que tanto o PPdeG coma o propio presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo, abrisen a porta a oficializar a forma castelá do nome da cidade herculina e mesmo a modificar a Lei de Normalización Lingüística en todo o referido á toponimia se o Concello da Coruña así o solicita, Lorenzo discordou onte desa liña, negando a existencia “dun debate sobre os topónimos” no ámbito autonómico. Neste sentido, o responsable de Política Lingüística insta a “fuxir do localismo e ter unha enorme responsabilidade” nun marco no que, –contradicindo a dirixentes do PP coma o coruñés Carlos Negreira,–afirma, “os nomes dos lugares teñen unha razón de ser, non son aleatorios nin nacen por capricho de ninguén”, senón que constitúen “un patrimonio” de Galicia, conclúe.

Menos explícito se mostrou Lorenzo ao ser preguntado por un dos grandes asuntos pendentes do seu departamento, isto é, a posta en marcha do novo decreto de uso do galego no ensino, chamado a substituír a normativa aprobada polo Goberno bipartito e que, a xuízo do secretario xeral, transmitiu “sensación de imposición” á cidadanía.

Despois de que a propia consellería de Educación manexase a previsión de facer público o “borrador” do novo decreto nas “últimas semanas de outubro”, Anxo Lorenzo apunta agora que este documento se atopa en “fase de valoración”, despois da cal será “posto sobre a mesa ante as forzas políticas e os axentes sociais” para “acadar”, di, “o maior consenso posible”, algo que podería suceder, segundo as novas previsións, “nas próximas semanas”.

http://www.xornal.com/artigo/2009/11/06/politica/lorenzo-admite-preocupacion-pola-lingua-na-rua-logo-do-18-o/2009110523132078291.html


225

Un nuevo espacio para evitar que el gallego "dé un paso atrás" 'Galego, Patrimonio da Humanidade' se reúne en Santiago MARÍA PAMPÍN - Santiago - 15/11/2009 Un llamamiento para impedir que "se den pasos atrás" en la presencia del gallego en la vida pública recorrió ayer los discursos de líderes sindicales, profesionales de distintos ámbitos y personalidades políticas y de la cultura. El colectivo Galego, Patrimonio da Humanidade llenó el Teatro Principal de Santiago con palabras en defensa de la libertad lingüística y críticas contra la Xunta por su postura sobre la presencia del gallego en la educación y por romper "por un puñado de votos" el consenso lingüístico en Galicia. "Es necesaria la vuelta al consenso, por un puñado de votos se cometieron errores muy grandes. Esperamos la vuelta a la cordura", comenzó José Antonio Gómez, secretario general de UGT Galicia, en las intervenciones. También Xosé Manuel Sánchez Aguión, de CC OO, rechazó "rotundamente los intentos del PP", de usar el gallego como "mercancía electoral". Diferentes profesionales pusieron de relieve la situación de la lengua de Galicia en sus ámbitos: "Lástima que un colectivo que tiene que defender los derechos no defienda ese", proclamó una abogada que reclamó herramientas para desarrollar su trabajo en gallego y que los ciudadanos no dejen de hablar su idioma al cruzar la puerta de un juzgado. "Los pacientes hablan gallego", defendió una médico de A Coruña, mientras que la decada de Matemáticas de Santiago resaltó los esfuerzos de su facultad por dotar a la carrera de vocabulario adecuado en gallego. "En cuestiones idiomáticas, sumar siempre sale a cuenta", concluyó. "Quieren cortarnos la lengua y ni siquiera nos dan dos piernas. Nosotros escogimos ser peces y hablar nuestra lengua", comparó la escritora y profesora Marilar Aleixandre en referencia al cuento de La Sirenita. Un estudiante indio subió también al escenario para razonar que aprende gallego porque "conocer una comunidad sin su lengua es como conocer a una persona y no su corazón". Como representante del colectivo intervino el filólogo Henrique Monteaguro, que defendió la iniciativa como la creación de un nuevo espacio y discurso a favor de la convivencia lingüística. El profesor criticó los intentos de la Xunta para "desmantelar lo conseguido en la autonomía", así como los ataques de "grupos minoritarios con privilegios". También participaron el ex diputado Pablo González Mariñas, la ex conselleira de Educación Laura Sánchez Piñón y el sociólogo Fermín Bouza.

http://www.elpais.com/articulo/Galicia/nuevo/espacio/evitar/gallego/paso/elpepuespgal/20091115elpgal_7/Tes


226

LINGUAS

A Xunta presenta un portal de internet unicamente en castelán

Adícase ao eido da gastronomía e foi presentada publicamente polo conselleiro de Cultura, Roberto Varela.

Redacción - 18:30 19/11/2009

"Consolidar Galiza como destino gastronómico por antonomasia", ese é o obxectivo que se marcou o conselleiro de Cultura, Roberto Varela, na presentación do novo portal de internet "gastronomiadegalicia.com". O proxecto, ideado pola Dirección Xeral para o Turismo, quere ser ademais "a primeira web que contempla a gastronomía galega dun xeito global". Con todo, segundo adiantaba o xornal A Nosa Terra e segundo se pode comprobar na propia ligazón, o portal non contempla a posibilidade de lectura nin en galego nin en inglés: a única opción é o español.

Na información difundida pola Consellaría de Cultura non consta a achega económica que a Xunta ofreceu ao proxecto, mais o propio Varela incidiu na súa presentación que a web se enmarca "nun ambicioso Plan de Gastronomía para o 2010", ante a proximidade da celebración do Xacobeo. Ademais da axuda da Secretaría Xeral para o Turismo, o sitio conta tamén co patrocinio de Gas Natural-Unión Fenosa, da Academia Galega de Gastronomía e da Real Academia Española de Gastronomía. Entre outros temas, o portal ofrece especial atención á información sobre os produtos gastronómicos galegos, os nosos restaurantes, denominacións de orixe, receitas ou festas de interese cultural. Súmase así á oferta que a rede ofrece sobre a nosa cociña. En concreto, en 2006, a Administración galega tamén apoiara o nacemento dun novo sitio de internet adicado a este eido, naquel caso liderado polo Grupo El Progreso (Galicia Gastronómica) e que, cunha orientación máis informativa, ofrece a posibilidade de ler os seus contidos en galego. http://www.vieiros.com/nova/77281/a-xunta-presenta-un-portal-de-internet-unicamente-en-castelan


227

NUN EXAME DO SERGAS

"En caso de erro, prevalece o español" Nas últimas oposicións do Servizo Galego de Saúde, as instrucións do exame dábanlle prioridade ao texto en castelán sobre o galego.

Isabel G. Couso - 20/11/2009

"En caso de erro tipográfico ou de transcrición entre o texto editado en galego e o editado en castelán, do cuestionario bilingüe, prevalece este último aos únicos efectos da súa comprensión lóxica". Así rezan as instrucións de cumprimento do exame ao corpo de enfermaría celebrado esta última fin de semana no recinto feiral de Silleda. Aínda máis, o texto prosegue: "Así mesmo, algúns termos técnicos, neoloxismos ou outras expresións de difícil correspondencia na tradución, poderán expresarse de maneira unívoca entre comiñas". Consideracións deste tipo aparecen ao carón doutras directrices como a de que a cruz que marque a resposta correcta non debe sobresaír os límites de cada cadro ou a de que non se poden empregar calculadoras na proba.

Dende o cambio de Goberno "É un exemplo máis do desprezo que esta Administración ten polo galego", responde a Vieiros Manuel Gallardo, da CIG-Administración Pública. O feito en si non conta con precedentes, mais vense repetindo en todas as probas desta área dende que mudou o Goberno, segundo nos conta a secretaria xeral de CIG-Saúde, María Xosé Abuín. "Xa o denunciamos verbalmente e agora emprenderemos outro tipo de accións", adianta ao tempo que nos explica que "o exame redactado en galego contén tantas grallas que optaron por darlle prioridade ao español: non tiveron nin a mínima sensibilidade, por dicir algo, de redactar un correcto exame na nosa lingua". Con todo, subliña que, "se ben este Goberno é máis regresivo en cuestións lingüísticas, nunha houbo un interese en potenciar a nosa lingua no ámbito sanitario". Especial fincapé fai nas palabras máis técnicas: "é certo que aínda non estamos afeitos a escoitar moitos termos médicos en galego, mais nalgúns casos non demostran nin a mínima preocupación como para traducilos", asegura Abuín. A prioridade do español sobre o galego nestas probas ven a sumarse á última polémica sobre o destacábel número de erros que contiñan outros exames de oposicións da Xunta na súa versión galega (tamén denunciado por Vieiros). "A administración ten a obriga de garantir a competencia lingüística dos seus empregados tanto en galego como en castelán", subliña Gallardo, "nós reclamamos que, como mínimo, os dous idiomas sexan tratados en pé de igualdade e isto non é máis que outro novo atentado sobre a lingua". http://www.vieiros.com/nova/77277/en-caso-de-erro-prevalece-o-espanol


228

El Consello da Cultura exige que el gallego "no dé pasos atrás"

Reclama al Parlamento que impulse el Plan de Normalización MARÍA PAMPÍN - Santiago - 21/11/2009 El Consello da Cultura Galega se suma, meses después, a la preocupación que mostró la Real Academia Galega por las políticas sobre el gallego y el debate que mantienen los partidos al respecto. Ante la "controversia política y social envuelta en una excesiva virulencia", el Consello ha traslado al Parlamento gallego y a los tres partidos una propuesta en la que reclama la puesta en marcha de una comisión que, por consenso, elabore una propuesta de desarrollo del Plan Xeral de Normalización Lingüística. En el texto, recuerda que el valor del plan queda de manifiesto al haber sido aprobado en dos ocasiones -en 2004 y 2008- por unanimidad y bajo gobiernos de signo político diferente.

El organismo considera necesario que el discurso sobre el gallego "deje de formularse" como si el idioma fuese un problema y pase a ser defendido como un activo social o un recurso desde todos los partidos e instituciones públicas. El consenso -roto cuando el PP no votó a favor del decreto del gallego en la enseñanza que estipulaba que un mínimo del 50% de las clases se impartiría en el idioma propio de Galicia- reclamado para el desarrollo del Plan de Normalización debe regir también las "líneas maestras" de la política lingüística del Gobierno y no debe ser sólo político, sino también social e institucional.

Estas medidas "en ningún caso" deberán suponer un "paso atrás" en el proceso de recuperación del idioma porque, dicen, será imposible alcanzar este objetivo "a base de improvisación y de imposición, de medidas que no cuenten con un amplio consenso político, social e institucional".

El Consello da Cultura, organismo oficial creado por el Estatuto de Autonomía, se muestra preocupado en el escrito que dirige al Parlamento por las "polémicas irracionales" que crean los debates sobre el gallego ya que "llegan a poner en cuestión las bases" que sustentan la identidad gallega "e incluso la legitimidad de las políticas de promoción" del idioma. En este sentido, la institución presidida por Ramón Villares alerta de la falsedad que supone la asociación de gallego e imposición y de castellano y libertad. "Resulta una grosera falsificación de la realidad que carece de toda base en la historia, remota y reciente, de nuestro país", critica la propuesta. De hecho, el Consello opina que el apoyo de la Administración debe ser "especial" con el gallego para superar la posición actual de "desventaja, resultado del maltrato que recibió en el pasado".

http://www.elpais.com/articulo/Galicia/Consello/da/Cultura/exige/gallego/pasos/elpepiautgal/20091121elpgal_15/Tes


229

ÓRGANO CONSULTIVO

A Axencia Europea para as Linguas Minorizadas censura a política lingüística da Xunta

Pide ao Goberno que poña fin ás iniciativas que tomou nos últimos meses en contra do idioma galego.


"As medidas adoptadas contra a lingua galega desde o pasado mes de abril supoñen unha vulneración de tratados internacionais sobre dereitos lingüísticos subscritos polo Estado Español". Así o entende a Axencia Europea para as Linguas Minorizadas (EBLUL), quen instou á Xunta a que poña fin á súa "política de desprotección dos dereitos da comunidade lingüística galega".

O EBLUL, promovido polo Parlamento Europeo e que ten rango de entidade consultiva desta institución, do Consello de Europa e da ONU, alerta contra o "incumprimento dos tratados itnernacionais sobre dereitos lingüísticos" e asegura que, se o Goberno non rectifica, trasladarán a situación aos diferentes foros internacionais nos que se encontra presente. Extracto do texto da Resolución do EBLUL: 1) Animamos o Goberno galego a que desenvolva unha política lingüística de promoción e extensión social da lingua propia de Galiza, pondo fin ás iniciativas que tomou nos últimos meses en contra do idioma galego nos diferentes ámbitos. 2) Informamos á Xunta de Galiza de que as medidas adoptadas contra a lingua galega desde o pasado mes de abril supoñen unha vulneración de tratados internacionais sobre dereitos lingüísticos subscritos polo Estado español, como o Pacto internacional de dereitos civís e políticos ou a Carta europea de linguas rexionais ou minoritarias. Neste sentido, resulta de especial gravidade que o Goberno galego non tivese en conta o último informe que o Comité de Expertos do Consello de Europa emitiu hai apenas uns meses sobre a situación lingüística de Galiza. Non é só que non se puxese en marcha ningunha das medidas recomendadas para dar cumprimento á Carta europea, senón que se desmantelaron algúns dos proxectos máis aplaudidos polo Consello de Europa, como as Galescolas, que era a única rede de ensino infantil que contemplaba con normalidade o uso do galego en cancións e xogos. 3) Se a Xunta continuar coa súa política de desprotección dos dereitos da comunidade lingüística galega e de incumprimento dos tratados internacionais sobre dereitos lingüísticos, desde o Comité de Estado do EBLUL trasladaremos esta situación aos diferentes foros internacionais en que se encontra presente. http://www.vieiros.com/nova/77397/a-axencia-europea-para-as-linguas-minorizadas-censura-a-politica-linguistica-da-xunta


230

A UE gabou o avance na protección do galego co bipartito e pediu ampliala A reprimenda da Axencia das Linguas Minorizadas á política da Xunta segue a liña marcada polos sucesivos informes sobre a saúde da lingua propia David Lombao 04/12/2009

O informe co que a Axencia Europea para as Linguas Minorizadas –Eblul, polas súas siglas en inglés– critica con contundencia os “ataques ao galego” por parte da Xunta non está só. É unha das primeiras conclusións que é posible extraer das sucesivas diagnoses e recomendacións chegadas dende Bruxelas sobre a saúde da lingua propia.

Malia ao receo co que o Goberno de Alberto Núñez Feijóo acolleu o documento feito público pola Eblul a pasada semana, a censura deste órgano consultivo de estamentos comunitarios coma o Parlamento Europeo e de entes internacionais como a ONU segue, esencialmente, as liñas trazadas polos sucesivos chequeos que, dende o correspondente Comité de Expertos do Consello de Europa se ten realizado á aplicación, no marco do Estado, da Carta Europea das Linguas Rexionais e Minoritarias.

O último destes informes, publicado polo Consello en decembro de 2008 constatou, coma os anteriores, as dificultades que un galegofalante atopa apara empregar o idioma en todos os eidos da súa vida. Así, por exemplo, a UE subliñaba que iniciar un procedemento xudicial en galego trae consigo “notorios atrasos” –os tribunais galegos, censuraba o informe, só contan con nove tradutores para máis de 9.000 procedementos– ou que boa parte da documentación procedente do Goberno central está redactada íntegra e unicamente en castelán.

Non obstante, ese último documento chegado dende Bruxelas salientaba unha diferenza fundamental ao respecto de anteriores diagnósticos. Fixando a súa vista no Plan Xeral de Normalización da Lingua Galega –aprobado en 2004 pola unanimidade do Parlamento e cualificado polo actual conselleiro de Educación, Jesús Vázquez, de “remuíño de ideas”–, os expertos da UE concluían que o desenvolvemento da norma posta en marcha polo bipartito ía ben encamiñado.

Así, por exemplo, hai un ano o Consello lembraba a súa preferencia por por establecer “modelos educativos esencialmente en galego para o ensino preescolar, primario e secundario” e, neste sentido, mostraba o seu “desexo de eloxiar en particular ás autoridades polo proxecto Rede Galescola”. No mesmo sentido, os expertos mostraban a súa conformidade cos “proxectos encamiñados a establecer o 50% da docencia en galego”, isto é, co decreto 124/2007 de uso do galego nas aulas que o actual Executivo derrogará.

Naquel escenario, hai doce meses, o Consello reclamaba, non obstante, que o Goberno galego fose consciente de que “aínda se poden realizar melloras” na protección do galego, algo para o que, en calquera caso, detectaba a existencia de “vontade política”, dadas as “iniciativas e proxectos en curso”.

Ese relativo optimismo dos expertos comunitarios mudou co ditame da Eblul que, como organismo de ámbito europeo e asesor da Eurocámara, mesmo valora a posibilidade de elevar ás autoridades comunitarias os plans lingüísticos do novo Goberno da Xunta. http://www.xornal.com/artigo/2009/11/30/politica/ue-gabou-avance-na-proteccion-do-galego-co-bipartito-pediu-ampliala/2009113000270187819.html


231

CAMBIOS

A TVG elimina tres dos seus espazos culturais 04.12.2009 Programas consolidados como "Miraxes", "Libro Aberto" e "Onda Curta" desaparecen e outros como "Planeta Cine" reestrutúranse

ROSA RODRÍGUEZ . SANTIAGO

A dirección da TVG decidiu prescindir de tres dos seus programas culturais, Miraxes, Libro Aberto e Onda Curta ademais de reestruturar outros como Planeta Cine. En total son catro persoas as que perden o seu posto de traballo. A última emisión de Miraxes será o día 20 de decembro. Os tres redactores fixos do espazo, Xandra Tedín, Montse Montaos e Miguel Fernández xa recibiron a carta de despedimento. Miraxes, que presentaba as novidades dos eidos artísticos e culturais do país, contaba con sección de reportaxes, axenda de actualidade, cine e música e nos últimos tempos estaba obtendo un bos resultados de audiencia. Cambios na programación pola chegada do Nadal Pola súa banda a derradeira emisión de Libro Aberto, será o día 15 deste mes. Non está previsto gravar novos programas tras o descanso de dúas semanas debido á programación especial de Nadal. Libro Aberto contribuía ao fomento da lectura e apoiaba o traballos dos escritores, estaba consolidado na grella dende o ano 2006. Libro Aberto tamén visitou clubs de lectura, bibliotecas, librerías e outros espazos, sempre cos libros como protagonistas Onda Curta, que amosaba as creacións dos cineastas galegos e con atención especial aos novos talentos, remata tamén este mes o seu periplo pola Galega. A Carlos G. Meixide, director do programa, foille rescindido onte o seu contrato co ente público. A derradeira oportunidade para ver Onda Curta é o próximo 14 de decembro. Tamén se prevé unha reestruturación de Planeta Cine coa súa posible incorporación a outro programa da cadea. A súa última emisión está prevista para o dazaoito de decembro para pasar logo a un descanso navideño. A Televisión de Galicia non quixo onte pronunciarse sobre os cambios na súa grella. Si confirman que haberá modificacións na programación debido a temporada de Nadal como ven sendo habitual nos últimos anos e na maioría das canles.


El ajuste presupuestario llega también a los recursos destinados a los docentes lectores 29/12/2009 Anxo Lorenzo se reunió ayer con los lectores de gallego en una jornada de formación que continúa hoy. El secretario xeral de Política Lingüística avanzó que en el 2010 su departamento se plantea tres retos, que son establecer una programación continuada de actividades culturales para que los lectores lleven a cabo en sus distintas universidades; desarrollar nuevos materiales; y crear un espacio virtual para el aprendizaje y la difusión del conocimiento. Pero también hubo malas noticias. La crisis llega a todos los departamentos y Lorenzo ya avisó que se reducirán las contribuciones para las actividades que organizan los propios lectores. http://www.lavozdegalicia.es/galicia/2009/12/29/0003_8197536.htm


232

O orzamento para o idioma segue a baixar A dotación para a política lingüística descende un 20% M. P.22/02/2010 - 01:21 h. Sexan o non tempos de crise, a dotación orzamentaria para a política lingüística da Xunta continúa a reducirse ano a ano. Así, o presuposto que o Goberno dedicará en 2010 a este ámbito sufriu un importante recorte, do 20%, con respecto ao anterior, pero tamén en relación ao do último exercicio de Manuel Fraga no poder. O caso é que a redución orzamentaria, moito máis acusada neste ano, tamén se produciu co Executivo bipartito. Así, durante o último ano do socialista Emilio Pérez Touriño no poder, a Xuntadedicou menos cartos á política lingüística que o último Goberno de Manuel Fraga en 2005, tanto en porcentaxe como en termos xerais. Se comparamos o último ano de Manuel Fraga co primeiro de Feijóo, a nova Xunta sae moi mal parada. Así, mentres o último Goberno do agora senador dedicaba ao fomento e defensa da lingua o 0,23% do orzamento total da Xunta, en 2010 o Executivo popular tan só achega o 0,14%. A petición do Centro de Documentación Sociolingüística de Galicia (CDSG) de que o presuposto para o idioma acade o 0,3% do total queda moi lonxe aínda.

A Coordinadora de Traballadores de Normalización da Lingua (CTNL) xa considerara que é nas contas públicas onde mellor se reflicten as prioridades políticas de quen as elabora, polo que esta redución de orzamentos demostra, unha vez máis, que a Administración actual aposta por retroceder no proceso de normalización da lingua galega.

A CTNL destaca que esta baixada de dotación para o idioma incumpre os acordos unánimes que a través da lei de normalización lingüística e do plan xeral de normalización da lingua galega se aclara que o proceso normalizador do galego debe ser un proceso progresivo e, en ningún caso, regresivo.

Así, nos Orzamentos da Xunta redúcense os recursos para campañas de normalización da lingua nun 36%, pasando de 5,236 millóns a 3,337, case dous millóns, do mesmo xeito que diminúen radicalmente partidas tan importante como as dedicadas a empresas editoriais para proxectos en lingua galega en máis do 50% a asociacións sen fin de lucro, que baixan un 25%, ou aos Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística dos centros de ensino públicos, que se reducen nun 20%”. Este “grave retroceso” que denunciaron os traballadores pola normalización é continuo desde hai anos. Agora, a crise económica xustifica prescindir de partidas que o Goberno actual non considera prioritarias. A defensa da lingua, polo que se pode comprobar, non é fundamental para aXunta de Feijóo. http://www.xornal.com/artigo/2010/02/16/unknown/orzamento-idioma-segue-baixar/2010021623263701366.html


233

Unha lingua, 55 mentiras e 69 cidades A plataforma ProLingua emite un sinal en defensa da lingua de forma simultánea en varios lugares do mundo coa presentación do libro 55 mentiras sobre a lingua galega, coordinado por Xosé Henrique Costas, en 69 auditorios IAGO MARTÍNEZ19/02/2010

Cando chegou á súa casa de Bos Aires o venres á noite, Débora escribiulles aos seus compañeiros de ProLingua. Quería contarlles como fora a presentación na capital arxentina de 55 mentiras sobre a lingua galega (Laiovento), un libro escrito en mancomún á calor desta plataforma cidadá e co profesor Xosé Henrique Costas no timón. Díxolles que fora “emotiva e intensa”, que se enchera a Biblioteca Galega con medio cento de persoas “interesadas, comprometidas e sensíbeis” e que lle preguntaran, esas xentes, que podían facer para botarlle unha man á lingua galega dende a outra beira do Atlántico. Confesoulles que ela, que é de alí pero tamén de aquí, e que ademais é xornalista, retrucara con outra pregunta. Débora quixo saber por que estaba alí aquela xente. Por que atravesaran, malia á chuvia “forte e impiadosa”, a cidade de Bos Aires. “Por amor”, disque lle responderon.

Mentres Débora enviaba o seu informe dende Arxentina, Pilar facía o mesmo dende A Coruña e Xosé María dende Baio. Como Eva e Inma dende Londres, Ana dende Pontevedra ou Xosé Luís dende Santiago. Unha hora despois das noticias de Bos Aires, Aitor, Mariana e Johannes enviaron as súas dende Tübingen, en Alemaña, e aínda habían chegar as de Xosé Henrique dende Vigo, as de Jairo dende Saraievo, as de Xosé Manuel dende Cangas, as de Xilberte dende Gondomar ou as de Isaac dende Corcaigh, en Irlanda. Así até as oito da tarde de onte, hora galega, cando Chisco enviou o seu parte. En Carnota, “nun serán duro de temporal”, xuntáranse 45 persoas.

Con cada correo, un número. Duascentas persoas en Vigo e outras tantas en Vilagarcía. Trece en París, trinta e unha en Copenhagen e vinte e dúas en Londres. Setenta en Madrid e corenta en Trintxerpe, en Euscadi. Trinta e unha en Madison, trinta e cinco en Bruxelas, duascentas máis en Santiago e un cento en Pontevedra e Lugo. Foi como unha desas poucas madrugadas electorais. Esas noites, escasísimas, nas que se gaña. O escrutinio, din en ProLingua, deitou un éxito: unhas cinco mil persoas asistiron, ao mesmo tempo pero en 69 lugares diferentes do mundo, á presentación do libro.

O escritor Xavier Queipo, en Bruxelas, chamoulle “guerra de guerrillas”, e o académico Francisco Fernández Rei, dende Cambados, atribuíulle o acto a unhas “novas Irmandades da Fala”. Foi probabelmente, como deu a entender en Vigo o director de Xerais, Manuel Bragado, a presentación dun libro máis multitudinaria e descentralizada que se coñeza. Un xesto global, en rede, que recuperou a Ramón Cabanillas a xeito de contrasinal. Aquí e alá, a voz do poeta de Cambados volveu soar na voz dun prolingüeiro ou unha prolingüeira. Así é como se chaman entre si os que comparten esta plataforma. En Vigo foi o escritor Agustín Fernández Paz, un deses once Premios Nacionais de Literatura que lle lembraron a semana pasada ao conselleiro de Cultura que magoar a dignidade das letras galegas non é gratis, quen trouxo as palabras de Cabanillas ao presente. “A lingua”, dixo na Fundación Penzol, onde estaban só os que deran apañado un sitio nun auditorio ateigado, “é o noso escudo”.

O libro era tamén unha escusa. O mesmo na libraría Kalila w-Dimma de Bethelem (Palestina) ca na Universidade de Wisconsin, en Madison (EUA), a xente escoitou o que alí lle dixeron. En resumo, que hai moito conto no debate lingüístico, e que de todas as mentiras que se empregan como arma arreboladiza, hai 55 que xa teñen resposta no libro que coordinou o profesor Xosé Henrique Costas. Pero acabado o acto, en case todas partes houbo coloquio. Na Livraría Orfeu de Bruxelas, por exemplo, falaron das dificultades coas que baten algúns para vivir en galego o seu día a día ou de como pode ser a convivencia co portugués. Na sala, por certo, non eran todos galegos.

En Londres e en Copenhage, por poñer un caso, esgotáronse os libros, pero en Pontevedra quedaron ademais sen pins de ProLingua, unha plataforma que xuntou máis de 2.000 adhesións dende que se


234

presentou publicamente o pasado mes de outubro na facultade de Filoloxía de Santiago. Aquel día falaron, entre outros, os escritores Xabier P. DoCampo, Agustín Fernández Paz e Mercedes Queixas, pero os focos foron para o empresario Rafael Cuíña, hoxe colaborador de Xornal. Algúns non entenderon que facía un militante do PP, fillo do histórico barón provincial Xosé Cuíña, a carón de xentes tan afastadas no ideolóxico como Xosé Luís Rodríguez Pardo, outro histórico, no seu caso como fundador do Partido Socialista Galego (PSG), hoxe no PSOE.

No seu manifesto, ProLingua defínese como un espazo compartido “por persoas de moi diversa ideoloxía e profesión”, unha plataforma apartidaria “que ten como obxectivos exclusivos a promoción do galego como lingua propia de Galicia (e das comarcas estremeiras) e a consecución da súa oficialidade real”. Claro que tamén esixe “que non se leve a cabo ningunha medida lexislativa que supoña perda de dereitos por parte das galegas e os galegos a usaren e coñeceren a lingua galega e a facer dela o seu sinal de identidade”.

Onte, no medio da euforia e a enxurrada de parabéns, alguén en ProLingua dixo que se fixera historia. Máis modestos, en Teo limitáronse a parir un slogan. Colleron prestado o que usa a Xuntapara promocionar o Xacobeo e o reciclaron noutro que lle faga fronte ao decreto do plurilingüismo que argalla o Goberno, amplamente contestado polas forzas políticas, os sindicatos, a Real Academia Galega, o Consello da Cultura e o mundo do ensino. Os anuncios do Ano Santo din que agora é cando e Galicia é onde. En Teo, ademais, din que “o galego é o porqué”. http://www.xornal.com/artigo/2010/02/07/galicia/lingua-mentiras-cidades/2010020700424400115.html


235

Presidencia amenaza con impugnar las oposiciones municipales en gallego El Gobierno ratifica las circulares a ayuntamientos sobre la lengua en pruebas de aceso PABLO LINDE - Santiago - 04/03/2010 Poco después de recuperar la mayoría absoluta en el Parlamento, el PP cambió la ley de acceso a la función pública para eliminar las pruebas obligatorias en gallego a quienes acreditasen conocimiento de esta lengua. Y la Xunta está decidida a que este precepto se cumpla a rajatabla tanto en el ámbito autonómico como en el municipal. La Dirección Xeral de la Administración Local envió justo después de aprobar la norma circulares a los ayuntamientos recordando párrafos de la ley y amenazando con impugnar los procesos selectivos que la incumplan. En la comisión Institucional, de Administración Xeral, Xustiza e Interior celebrada ayer en el Parlamento, el diputado nacionalista Bieito Lobeira pidió explicaciones sobre estas cartas. Preguntó por qué omiten la parte de la ley que enuncia que se pueden realizar pruebas en gallego "para aquellas plazas que requieran un especial conocimiento de la lengua".

Las circulares que amenazan con impugnar las convocatorias llevan la firma del director general de Administración Local, José Norberto Uzal Tresandi, quien ayer explicó en el Parlamento que "no se trata de una extorsión", tal y como acusó Lobeira, sino del "cumplimiento de la legalidad". También recogió la sugerencia del diputado nacionalista: "Vamos a tomar en cuenta la inclusión de artículo 35 [que recoge el párrafo cuya exclusión criticó Lobeira] en las circulares".

Pero para el parlamentario del BNG, la situación es mucho más grave que eso. Aseguró que la Xunta "pretende desgalleguizar y eliminar los derechos democráticos de los consistorios, ya que se impide que un ciudadano pueda ser atendido de manera oral o por escrito en el idioma propio". "¿Cuántos ayuntamientos han recibido esta circular?, ¿qué pasa con aquellos que tienen ordenanzas que incorporan criterios lingüísticos?, ¿también las van a impugnar?", preguntó Lobeira. "Las ordenanzas municipales no pueden establecer requisitos distintos de los de la ley en el acceso al empleo público", contestó Uzal, quien aseguró que no existe ninguna directriz antigallega. "La muestra de este criterio es que todavía no se hizo ninguna impugnación, sino información, que en más de 90% es cumplida por los ayuntamientos. Y muchas veces se nos agradece, porque en ocasiones no son capaces de saber cuál es la norma en vigor en cada momento", continúo el director general en su intervención.

No contestó a cuántos ayuntamientos se les remitió la circular y se limitó a subrayar que la Xunta seguirá con la tarea de garantizar "que el acceso a empleo público se haga con los principios vigentes". "Pediremos que se cumplan los requisitos en materia lingüística y en todos los ámbitos", añadió. Pero en el debate, además de la circular, también estuvo presente el pasado de Uzal Tresandi, que concurrió en una candidatura de Falange Española Independiente a las elecciones al Parlamento Europeo en 1994. Sobre su nuevo compromiso con el "centro reformista y el galleguismo cordial", Lobeira le espetó: "Francamente me parece enternecedor". Y poco después cambió el tono sutil por otro más directo: "No es normal que por muy falangista que sea usted intente eliminar lengua gallega y amenace a los ayuntamientos". A lo que el director general contestó que "es importante precisar que no existe prejuicio ideológico". "Una muestra es que este titular envió desde su toma de posesión y durante la vigencia de la anterior normativa, 14 comunicaciones a ayuntamientos advirtiendo que no cumplían la normativa de hacer pruebas en lengua gallega".

Lobeira defendió en su intervención que lo normal es defender una lengua que parte en desventaja y que no se hace nada contra los ayuntamientos que incumplen la normativa usando en español toponimias o documentos. Uzal aseguró no tener conocimiento de estos incumplimientos, a lo que el diputado esgrimió el de "algunas diputaciones" y, "por ejemplo", el ayuntamiento de Sanxenxo. "¿O prefiere que diga Sangenjo?", concluyó el nacionalista.

http://www.elpais.com/articulo/Galicia/Presidencia/amenaza/impugnar/oposiciones/municipales/gallego/elpepuespgal/20100304elpgal_7/Tes


236

LEI DO LIBRO

O Instituto Rosalía, un proxecto que non nace Xan Carballa . A creación dun Instituto Rosalía de Castro que proxecte a cultura galega no exterior estivo a piques de saír adiante en 2007, pero o PSOE bloqueouno. O goberno actual non o ten no seu programa nin considera a súa creación, solicitada polos editores, por falta de cartos

07.03.2010

A máis recente referencia á creación do Instituto Rosalía fíxoa a Asociación de Escritores en Lingua Galega, no Manifesto do 24 de febreiro, “como valor humano galego universal que simboliza a nosa identidade de galegos e galegas, demandamos do goberno da Xunta de Galiza que á maior brevidade cree o Instituto Rosalía de Castro para que a nosa cultura sexa posta en valor dentro e fóra da Galiza, procurando dármonos a nós mesmos e ao mundo a imaxe real dun pobo cunha cultura milenaria e unha lingua orgullosas de seu, cun lugar na historia dos pobos que construíron a Europa. Demandamos, finalmente, que esta institución sexa creada para levar a túa merecida internacionalización definitiva e a da cultura galega nun mundo aberto que a ti, Rosalía, non che resultaría nada alleo”.

Aínda estes días pasados o tema estivo sobre a mesa no Consello Asesor do libro, pero as perspectivas neste tempo de crise non dan para ser optimistas e ademais a creación do Instituto Rosalía non prosperou no longo proceso de debate que se levou na etapa de Ánxela Bugallo á fronte da Consellería cando se preparaba a Lei do Libro e da Lectura de Galicia (lei 17/2006)

Ao final o PSOE non quixo

Fontes do organismo naquela etapa lembran que o asunto decaeu na fase de negociación entre PSdeG e BNG previa á entrada do proxecto no Parlamento, toda vez que durante a elaboración discutida co sector (libreiros, escritores, editores,...) sempre estivo no artigo 17 co seguinte enunciado, “créase o Instituto Público Rosalía de Castro como entidade autónoma dedicada á promoción do libro, da lingua e a literatura galega no exterior”.

Todos os informes preceptivos informaron favorabelmente este enunciado, aínda que pedían un meirande desenvolvemento das súas funcións, pero ao final non chegou a debaterse. O asunto tamén estaba contemplado no acordo asinado publicamente en 2005 ente socialistas e nacionalistas para sustentar o goberno presidido por Pérez Touriño, pero o certo é que os socialistas non aceptaron un organismo que funcionase no exterior con independencia do Instituto Cervantes, que apenas atende actividades que non sexan referidas ao castelán.

A falta deste organismo ou a intención de crealo contrasta coa recente polémica xerada polas declaracións sobre o ensimismamento da cultura galega. Nas súas aclaracións posteriores Varela insistiu en que a súa intención era precisamente a proxección exterior contemplada polo nonnato Instituto Rosalía “penso que a calidade dos nosos creadores debería estar máis recoñecida. Este é un empeño principal da Consellería de Cultura e Turismo: a promoción da cultura galega xeral e da súa literatura en particular. O ensimesmamento e o complexo non se refiren a outra cousa que á promopción e difusión exterior que facemos da Cultura de Nós, endexamais a propia cultura galega (...) Sei que a nosa cultura é algo realmente grande e desexo que no panorama español e internacional teñan tamén esa mesma consideración”.

O Partido Popular no seu programa non considerou este tema e falou de máis colaboración co Instituto Cervantes, “e tamén co British Institute ou o Instituto Goethe”.

http://www.anosaterra.org/nova/42520/o-instituto-rosalia-un-proxecto-que-non-nace-.html


237

Os carteis en galego desaparecen da futura normativa do comercio A futura lei elimina os descontos antes das rebaixas e a caducidade dos vales de devolución M. SEQUEIRO 08/03/2010 A obrigatoriedade de que os carteis e rótulos dos comercios estiveran redactados en idioma galego non figura xa na nova norma do comercio interior de Galicia, cuxo borrador foi presentado onte no Consello da Xunta. Deste xeito, o Executivo de Alberto Núñez Feijóo elimina unha das principais novidades da lei que estaba a piques de aprobar o bipartito, e que quedou no caixón tras o cambio de Goberno. O texto actual, limítase a sinalar que “o exercicio da actividade comercial levarase a cabo con rigoroso respecto aos dereitos lingüísticos recollidos no artigo 5 do Estatuto de Autonomía de Galicia”, no que se di que “a lingua propia de Galicia é o galego” e este idioma e o castelán “son oficiais”.

A normativa de comercio engade, seguindo o texto estatutario, que “ninguén poderá ser discriminado ou atendido incorrectamente por razón da lingua oficial empregada” e que se garantirá “o uso normal e oficial dos dous idiomas nos establecementos comerciais”, pero nada sobre a unha rotulación en galego dos locais.

O presidente da Federación Galega de Comercio, José María Seijas, é partidario dos cambios que introduciu o PP respecto ao uso do galego na rotulación dos negocios. “Segundo o bipartito tiñas que rotular polo menos en galego e, á parte en castelán, pero agora poderase facer indistintamente sen medo ás sancións”. Seijas cre que eliminar este punto do borrador da lei de comercio é positivo porque “non se poden permitir imposicións”.

“dereito, non imposición”

O BNG considera que esta condición que se incluía no proxecto anterior do bipartito “está lonxe da imposición”, xa que é “un dereito” e “unha posta en valor do propio”, afirma o deputado Bieito Lobeira. Lembra que hai ata cincocentas normativas as nivel estatal que “impoñen o español” en distintas cuestións comerciais, como a etiquetaxe, polo que “o que se intentaba coa lei anterior era equilibrar minimamente” a presencia do galego. Lobeira enmarca este cambio no borrador da normativa nas “prácticas do PP de eliminación da lingua galega en todos os sectores” e asegura que o BNG presentará emendas ao texto para cambialo.

Pola súa banda, a deputada do PP Cristina Romero argumenta que o comerciante “non vai a entrar en disputas políticas cos seus clientes”. Por iso, “pode rotular tanto en galego como en castelán, no que considere que é o mellor para o seu negocio”, di.

En todo caso, dende a Federación Galega de Comercio aínda van estudar o texto e non descartan facer alegacións para incorporar á futura normativa. Aínda así, consideran algo bo a presentación dun primeiro documento no Consello.

http://www.xornal.com/artigo/2010/03/05/galicia/carteis-galego-desaparecen-da-futura-normativa-do-comercio/2010030500120601320.html


238

POR VEZ PRIMEIRA

A Xunta comeza a publicitarse en Galiza en castelán Manuel Vilas. O Goberno defende o seu 'dereito' a non usar o galego nos anuncios que paga na autonomía, unha aposta polo español inédita mesmo na era Fraga.

23.03.2010

"La Xunta informa ...". Así comezan moitas das cuñas sobre o apagamento analóxico que está a emitir a Xunta de Galiza a través de, polo menos, unha das cadeas privadas de radio máis importantes de Galiza. O Goberno ten a obriga legal de usar o galego como lingua de traballo e de promocionar o seu uso a novos eidos. De feito, até hoxe e mesmo na era Fraga, a Xunta sempre se publicitou exclusivamente no idioma propio dentro de Galiza. Porén, fontes da secretaría xeral de Medios consultadas por A Nosa Terraexplican que non existe obriga legal de publicitarse en galego defenden o "dereito" do Executivo a anunciarse en español nos medios galegos. "A Xunta ten que velar polo uso das dúas linguas", argumentan. A inédita aposta polo español nos anuncios en Galiza contradí numerosas políticas do propio Goberno. Por exemplo, a propia secretaría xeral de Medios, responsábel dos anuncios en español sobre a TDT, subvenciona dende hai décadas aos xornais para que publiquen máis noticias en galego. http://www.anosaterra.org/nova/43288/a-xunta-comeza-a-publicitarse-en-galiza-en-espanol-.html

“Os resultados das axudas a medios para usar o galego non satisfan” “Iso debe mover unha reflexión sobre se o camiño andado dende o 92 é o adecuado” CRISTINA DÍAZ PARDO 01/04/2010 Anxo Lorenzo asegurou durante o Café de Redacción que a promoción do galego “non só é responsabilidade da Xunta ou de Política Lingüística senón tamén da sociedade”. Entre as medidas que o Goberno galego leva a cabo para fomentar a difusión do idioma propio están as axudas aos medios. Non obstante, non sempre os que máis reciben son os que empregan o galego nas súas páxinas.

Vostede asegura que hai que mirar moi ben en que se gasta cada euro dedicado á promoción do galego. Cre que as axudas aos medios de comunicación están ben aproveitadas?

En canto aos resultados derivados da subvención do galego nos medios os resultados están aí. Hai anos recollemos nunha obra a cuantificación dos resultados dos fondos investidos para a difusión do galego e os resultados son os que son. Iso debe mover unha reflexión por parte de quen lle corresponda de sobre se o camiño andado durante moitos anos, basicamente dende os anos 92 e 93 é o adecuado ou non. Os resultados son moi insatisfactorios en todos os sentidos. Iso entronca co tema das TIC, das novas


239

tecnoloxías. O galego non pode ser un remolque. De feito, no ámbito das novas tecnoloxías o galego tampouco está tan mal condicionado. O feito de que, por exemplo, na elaboración de blogs, o 80% en Galicia estean en lingua galega é un dato curioso e positivo.

O portal de internet Google News entende que o galego é o mesmo que o portugués. Por iso, cando unha noticia chega a Google en galego, inmediatamente mándaa ao seu servidor para Brasil e Portugal. Non cre que se deberían mellorar as relacións coa cultura luso-brasileira? O de Google é un tema de negociación. Hai que facerlle ver que o galego é unha lingua distinta ao portugués aínda que está nun ámbito lingüístico similar. Outra cousa é esta cuestión máis de fondo. Temos unha tradición de hai moitos anos e é que a maior parte do ámbito da intelectualidade foi sempre dándolle a man á lingua galega e ao dominio luso brasileiro. O tema de como establecer ou como vincular máis a cultura galega e a producida en galego é un tema de moito máis calado. A cultura galega debe vivir das fontes da cultura luso brasileira. Pero ben, no tema lingüístico debe ser un diálogo entre iguais. http://www.xornal.com/artigo/2010/03/28/galicia/resultados-das-axudas-medios-usar-galego-non-satisfan/2010032800272702541.html

NSTITUTO GALEGO DE ESTATÍSTICA

O castelán é o idioma hexemónico nas principais cidades costeiras do país

Compostela e Ourense son os únicos dous grandes municipios do país onde as familias que se declaran só galegofalantes superán ás que usan só a lingua allea.

Redacción - 18/04/2010 A punta de lanza do proceso de desgaleguización segue a estar nas áreas urbanas. O último informe do Instituto Galego de Estatística dá datos que poden conformar unha idea da correlación de forzas entre galego e castelán nas sete principais urbes do país. Un exemplo é a pregunta de cantas familias hai que empregan sempre unha das linguas na súa vida diaria. O resultado dá para unha reflexión. No municipio de Vigo, un 3,96% das familias declara falar sempre en galego fronte a un 24,87% que afirman empregar exclusivamente o castelán. Na Coruña, a porcentaxe a prol do galego é dun 5,34% fronte a un 19,47% de familias que empregan sempre o castelán. Unha cidades onde se nota unha fenda máis profunda é na de Ferrol. Fronte ao 28,93% dos fogares que se declaran só castelánfalantes contrasta o 3,93 dos que se expresan sempre na lingua do país. As diferenzas tamén son moi palpábeis en Pontevedra cun 24,65% (castelán) fronte a un 6,74 (galego). As cidades cunha situación máis equilibrada son as tres restantes. Así en Compostela a porcentaxe de familias que afirman empregar sempre o galego é dun 10,62% fronte a un 6,87 que din expresarse só en castelán. En Ourense a porcentaxe de familias galegofalantes é lixeiramente superior ás que só falan castelán, 13,59% fronte a un 13,53%. E no municipio de Lugo os resultados son de 10,45% (galego) e 11,96% (castelán).

http://www.vieiros.com/nova/79169/o-castelan-e-o-idioma-hexemonico-nas-principais-cidades-costeiras-do-pais


240

DATOS OFICIAIS

A porcentaxe de nenos castelánfalantes case duplica aos de galego

Segundo o Instituto de Estatística o 56,4% dos galegos ten como lingua preferente do país fronte a un 42,6% que ten o castelán. A perda de falantes é especialmente dramática nas zonas urbanas e entre a xente nova.

Redacción - 15/04/2010 En 2003 o 43% dos galegos declaraban falar sempre a lingua propia. Cinco anos despois a porcentaxe de monolingües declarados é trece puntos menor (30%), o que significa practicamente a perda dun terzo deste tipo de falantes. Quen achega tan dramáticos datos é un organismo oficial que depende da Xunta de Galiza, o Instituto Galego de Estatística na súa Enquisa de condicións de vida das familias do ano 2008. Pero a onde vai ese terzo de galegofalantes que se perde? Analizando as táboas estatísticas pode comprobarse que no período 2003-2008 aumenta oito puntos o número de persoas que empregando máis o galego tamén utilizan en menor medida o castelán (26,4%). Pola súa conta, a poboación que emprega o castelán de xeito exclusivo aumenta cinco décimas con respecto a 2003 e sitúase, segundo o IGE, nun 20,1%. Tamén hai máis persoas que, empregando as dúas linguas, priorizan a castelán (22,5%). En termos xerais, en 2008 un 56,4% das persoas que respostaron a enquisa afirman falar só galego ou máis galego ca castelán. O 42,6% falarían só castelán ou maioritariamente en castelán. Os datos de 2003 apuntaban a que un 61,2% da poboación falaba só ou maioritariamente en galego fronte a un 38,3% que facía o propio na lingua allea. O galego perde por goleada entre os máis novos Se xa é preocupante a caída de uso do galego en termos xerais, particularmente dramático é o emprego da lingua entre a xente máis nova. O 29,6% dos rapaces entre 5 e 14 anos empregan só o castelán, fronte a pouco máis dun 15% que o fan en galego. Tan só entre os maiores de 50 anos hai máis galegofalantes habituais que castelánfalantes. Outro dato que revela a escasa normalización da nosa lingua é que só o 15% dos cidadáns escriben habitualmente en galego, fronte a case un 83% que o fai case sempre en castelán. As familias galegofalantes case marxinais nas áreas urbanas Nas grandes cidades a porcentaxe de galegofalantes habituais é moi minoritaria. Así en Ferrol só o 3,93% dos fogares ten como lingua habitual de todos os seus membros o galego; en Vigo, o 3,96%; na Coruña, o 5,34%; en Pontevedra, un 6,74%; en Lugo, un 10,45%; en Compostela, un 10,62%; e en Ourense un 13,59%. As comarcas onde o galego é lingua habitual hexemónica son Costa da Morte, Bergantiños, Ordes, Arzúa, Melide, O Carballiño, O Ribeiro, Terra de Celanova, Baixa Limia, A Limia, Verín e Viana. http://www.vieiros.com/nova/79153/a-porcentaxe-de-nenos-castelanfalantes-case-duplica-aos-de-galego


241

Os falantes habituais de galego caen un 13% en só cinco anos O decreto do bipartito situou, no primeiro ano de aplicación, a lingua galega no 46,6% do ensino obrigatorio DAVID LOMBAO 23/04/2010

A saúde da lingua galega resíntese. En plena controversia sobre as reformas do marco legal de protección do idioma propio de Galicia, a Enquisa de condicións de vida das familias elaborada polo Instituto Galego de Estatística (IGE) co ano 2008 como obxecto de estudo, constatou onte unha espectacular caída no número de persoas que utilizan o galego na súa vida ordinaria.

En apenas cinco anos –a anterior enquisa data de 2003–, os cidadáns que empregan “sempre” a lingua galega descendeu ata 13 puntos, pasando do 43% ao 30%. Pola contra, os cidadáns da comunidade que din falar “máis castelán ca galego” pasan do 18,7% ao 22,5% e aqueles que usan “sempre” o castelán pasan do 19,6% de 2003 ao 20,1% de 2008.

Se ben a suma dos cidadáns que empregan “sempre” o galego ou que falan “máis galego que castelán” dá conta de que, cun 56,4%, a lingua propia segue a ser a maioritaria en Galicia, a desagregación dos datos en función da idade dos enquisados prende, de novo, as alarmas da supervivencia do idioma de cara ao futuro.

Así, fronte ao 52,9% dos maiores de 65 anos que ten o galego como idioma habitual, entre as xeracións máis novas esta porcentaxe descende a menos da metade. Entre os mozos de 15 a 29 anos, o 18,6% aseguran falar “sempre” galego, fronte ao 25,5% que fan o propio co castelán. Esta proporción cae aínda máis se os observados son os nenos que aínda acoden ao ensino obrigatorio. Neste caso, os galegofalantes habituais son só o 15,3% do total.

Fronte aos preocupantes datos sobre a renovación xeracional dos falantes de galego, o estudo do órgano dependente da Xunta revelaba tamén no ano 2008 datos especialmente significativos sobre o ensino, tanto no referido ao seu papel para a promoción da lingua como no que ten que ver coa implantación do galego nas aulas do país.

No que foi o primeiro ano de aplicación real do decreto 124/2007, aprobado polo Goberno bipartito para regular o uso dos idiomas na escola, o IGE dá conta de que “a escola se converte no medio máis habitual para aprender a falar en galego”, dado que ata o 71,9% dos nenos e mozos de entre 5 e 29 anos adquiriran as súas destrezas no idioma propio de Galicia a través do sistema escolar da comunidade autónoma.

Do mesmo xeito, o inquérito reflicte que, no inicio da súa andaina, o decreto tivo unha sensible acollida nos centros de ensino. Fronte ao obxectivo marcado na norma, segundo o cal deberan un “mínimo” do 50% das materias deberan ter o galego como lingua vehicular, os datos estatísticos confirman que o 46,6% dos estudantes recibiron coñecementos “maioritariamente en galego”, unha cifra á que cómpre engadir o 14,3% con “todas” as materias escolares en lingua galega.

Ao tempo, os escolares relataban en 2008 que, á hora de escribir, empregaban “máis galego que castelán” no 41,7% dos casos, unha cifra que, non obstante, se reduce notablemente á hora do uso oral. Neste caso, a relación “cos compañeiros” próducese “sempre en galego” tan só no 17,4% das ocasións, fronte ao 35,3% que falan “sempre en castelán” nestas situacións. A relación entre alumnos e docentes era tamén, naquela altura, unha parcela reservada maioritariamente ao castelán, co 22,5%, fronte ao 15,1% de estudantes que elixían “sempre” o galego para dirixirse aos seus profesores.

http://www.xornal.com/artigo/2010/04/16/politica/falantes-habituais-galego-caen-so-anos/2010041523082200280.html


242

POR VEZ PRIMEIRA NA HISTORIA DA AUTONOMÍA

A Xunta seguirá pagando anuncios en castelán en Galiza Redacción. O BNG aproveitou a emisión de anuncios da Xunta en Galiza en español, da que informou ANT, para mostrar no Parlamento as contradicións da política lingüística dos conservadores. 28.04.2010 O conselleiro de Educación e Ordenación Universitaria, Xesús Vázquez Abad, tivo que admitir a emisión da publicidade en castelán, algo inédito na historia da autonomía. Agora ben, o mandatario destacou que toda a publicidade na prensa fora en galego, que todas as 'cuñas' na Radio Galega tamén eran na lingua propia mentres que na privada só se tirou de español nun 37 por cento.

A Xunta chamou ás emisoras cando ANT desvelou a polémica

O que non explicou Vázquez é que a Xunta non chamou ás radios privadas para que só usasen os anuncios en galego até horas despois de que ANT desvelara o asunto, polémica da que se fixo eco inmediatamente unha interpelación de Bietio Lobeira no Parlamento. Ademais, Vázquez negouse este mércores a comprometerse a que non se volverá usar o español na publicidade da Xunta no país, como lle pedirnon os nacionalistas. Compromiso que, polo contrario, si asumiron fontes oficiais da Secretaría Xeral de Medios, responsábel das polémicas 'cuñas'.

O conselleiro mesmo xustificou a emisión de cuñas radiofónicas integramente en castelán a que esta lingua tamén é cooficial. Argumento diferente ao da Secretaría Xeral, que alegara que as cuñas da TDT tamén pretendían informar ás comarcas fóra da autonomía que sintonizan a TVG. Vázquez volveu a usar o vello recurso do PP de vincular discusión sobre o galego con violencia. Así, no debate de hoxe no Parlamento, presumiu de solidarizarse con todos os que sofren “actos vandálicos”.

Pedirlle ao Papa que fale galego cando non o fan os conselleiros

Fronte a el estivo un duro Bieito Lobeira, a quen Vázquez acusa de usar un discurso “apocalíptico”. Lobeira lembroulle aos populares que a obriga legal da Xunta é traballar en galego e promocionar o seu uso. Ao fío gabou que Política Lingüística trate que o Papa fale galego cando veña a Santiago en outono. Agora ben, Lobeira cualificou a petición de “surrealista”, pois hai membros do Goberno e deputados do PP que marxinan ao galego nas súas intervencións oficiais.

http://www.anosaterra.org/nova/44916/a-xunta-seguira-pagando-anuncios-en-castelan-en-galiza.html


243


244

LA CUESTIÓN DEL IDIOMA

El Obradoiro se llena en la cuarta protesta a favor del gallego en un año Los participantes exigen la retirada del decreto del plurilingüismo elaborado por el Gobierno de Feijoo Los organizadores cifraron la asistencia en 100.000 personas, y la Policía Local rebajó el número a 22.000 Elisa Álvarez 17/5/2010 La cuarta manifestación en un año en defensa de la lengua volvió a llenar el Obradoiro. Decenas de miles de gallegos -22.000, según la Policía Local, y unos cien mil, según los propios organizadores- salieron a las calles de Santiago bajo el lema «O galego, o noso existir» . Convocados por la plataforma Queremos Galego, el 17 de mayo se convirtió en un día de protesta para exigir también la retirada del decreto del plurilingüismo en la enseñanza. A la cabeza de la marcha se colocaron los representantes de la plataforma, que integran más de 700 entidades, entre los que figuraban Carlos Callón, presidente de A Mesa; Bieito Lobeira, del BNG; Suso Seixo, de la CIG; Iolanda Díaz, de Esquerda Unida; el maestro y escritor Xabier Docampo, o el humorista Xosé Lois. En la manifestación participó la mayoría de la cúpula del BNG y del PSdeG, entre los que se encontraban los líderes de los dos partidos -Guillerme Vázquez y Manuel Vázquez-, además de Anxo Quintana, Fernando Blanco, Francisco Rodríguez o el histórico Bautista Álvarez por el BNG; y Mar Barcón, Salvador Fernández Moreda o Guillermo Meijón por el PSdeG. Aunque optaron por caminar juntos pero no revueltos, hubo más unión política y sindical, ya que las pancartas de unos y otros se situaron a pocos metros de distancia, al contrario de lo que ocurrió en la movilización del 21 de enero, en la que los nacionalistas abrieron la marcha y los socialistas la cerraron. La plaza del Obradoiro se quedó casi pequeña para acoger a los manifestantes, que abarrotaron incluso las escaleras de la catedral compostelana. La plataforma Queremos Galego elaboró un manifiesto que leyeron los actores Antonio Durán Morris y Carlos Blanco, Iria Taibo, el escritor Xabier Docampo, la cantante Uxía Senlle y Marta Dacosta, de CIG-Ensino. «Sentimos o galego como algo noso, independentemente da lingua que empreguemos no noso día a día», señalaron, pese a que desde hace un año, añadieron, «temos un presidente e un Goberno que parecen non decatarse de que se están aí é grazas a termos un idioma do noso». El escrito, que se leyó dos veces ante la afluencia de gente, concluyó recordando que «gañar as eleccións non significa poder exercer de maneira absoluta... Só en galego Galicia ten futuro». La familia de Novoneyra La familia del escritor homenajeado ayer en el Día das Letras Galegas, Uxío Novoneyra, envió un mensaje a los manifestantes que leyó Carlos Callón: «Meu pai está convosco defendendo a lingua, chantado aí no medio da praza». El presidente de A Mesa recordó un discurso del año 1987 del propio Novoneyra, en el que este aseguraba que «a nosa lingua é a nosa patria, aínda máis que o noso territorio». Tras la marcha, los organizadores la calificaron de éxito absoluto y mostraron su confianza en que Feijoo dé marcha atrás en su política lingüística y en el decreto del gallego, «e faga reformas no seu Goberno», en alusión al cese del conselleiro de Educación, Jesús Vázquez. Carlos Callón añadió que, si no cambia un decreto tildado de inconstitucional en el informe del Consello Consultivo, «iremos aos tribunais». En las casi dos horas que tardó en llenarse la plaza hubo tiempo para el humor de Xosé Lois, Isabel Risco y Quico Cadaval, para entonar unas estrofas acompañadas de gaitas y acordeón y para concluir con la interpretación del himno gallego. http://www.lavozdegalicia.es/galicia/2010/05/18/0003_8490781.htm


245

A oposición ao 'decretazo' enche as rúas por cuarta vez 18.05.2010 Unha multitudinaria marcha esixe a súa retirada e acusa a Feijóo de andar "ás patadas" co galego

IOLANDA CASAL SANTIAGO

A praza do Obradoiro lucía sobre as dúas da tarde así de ateigada con milleiros de persoas FOTO: Fernando Blanco

"Meu pai está hoxe aquí convosco, chantado no medio da praza, defendendo a lingua galega". A familia de Uxío Novoneyra celebrou onte oficialmente o Día das Letras no Courel, xunto aos membros da Real Academia Galega, pero nun comunicado lido dende o palco instalado no Obradoiro deixou patente o apoio que o poeta lle daría á manifestación convocada por Queremos Galego. A emblemática praza compostelá quedou pequena para acoller as decenas de miles de persoas que percorreron as rúas de Compostela baixo o lema O galego, o noso existir. Os versos de Novoneyra tamén serviron de inspiración para resumir o sentir dos manifestantes con respecto á política lingüística da Xunta."Só loitou contra o seu pobo", recitou para referirse ao presidente Núñez Feijóo o voceiro de Queremos Galego Carlos Callón. Foron moitos, incluído o secretario xeral do PSdeG, Manuel Pachi Vázquez, os que se referiron ao presidente da Xunta como "o inimigo número un" da lingua do país. Nesta cuarta gran manifestación en contra da política lingüística de Feijóo en só un ano, os socialistas fixeron moito máis visible a súa presenza. Na marcha do 18 de outubro nin sequera puideron chegar a entrar na Quintana. Onte, tanto o PSdeG como as Xuventudes Socialistas colocaron as súas pancartas entre as primeiras da quilométrica marea humana que percorreu rúas do Ensanche e da zona histórica da capital galega. Vázquez sostiña, xunto a Mar Barcón, o alcalde de Ferrol, Vicente Irisarri, e a deputada Beatriz Sestayo, entre outros rostros da primeira liña do PSdeG, unha faixa na que se lía En defensa da lingua galega, só uns metros despois da portada por dirixentes do BNG. Os nacionalistas escolleron, pola súa banda, o "Se aínda somos galegos é por obra e graza do noso idioma" de Castelao como lema dunha pancarta detrás da que se colocaron o voceiro nacional Guillerme Vázquez, a deputada Teresa Táboas, Francisco Rodríguez ou o ex vicepresidente Anxo Quintana. Segundo a organización, na marcha participaron 100.000 persoas. A Policía non deu desta volta datos, pero a concorrencia foi similar, segundo Queremos Galego, á da protesta do 18 de outubro, cando as forzas de seguridade falaron de 50.000.

Dimisión. O percorrido completouse en ton alegre -aínda que quizais un chisco menos ca en ocasións anteriores- ao son de gaitas e tambores e con cantos de clásicos como En Galiza, en galego mesturados coa petición de dimisión do conselleiro de Educación, Jesús Vázquez Abad. Os manifestantes partiron da Alameda e, sobre a unha da tarde, a cabeza chegaba ao Obradoiro, cando aínda quedaba moita xente no punto de saída. Mentres, Xosé Lois O Carrabouxo, a actriz Isabel Risco e o humorista Quico Cadaval amenizaban a espera con boas doses de humor.


246

Esta vez tamén foi preciso repetir a lectura do manifesto, da que se encargaron os actores Antonio Durán Morris e Carlos Blanco, o escritor Xavier Docampo, Iria Taibo, Marta Dacosta e a cantante Uxía Senlle. Risco de extinción. "A sociedade galega está a responder mobilizándose contra a extinción da nosa lingua e reclamando ás institucións que cumpran coa obriga de promovela, para garantir a igualdade de coñecemento, a igualdade de dereitos e a igualdade de oportunidades", leron. O manifesto incidiu tamén no proxecto do decreto das linguas nas aulas, cuxo rexeitamento volveu protagonizar moitas das pancartas das case 700 organizacións que participan en Queremos Galego e das máis domésticas de cidadáns a título particular. Non en van, dixo Callón, esta norma é "a punta de lanza da política para o desmantelamento da oficialidade do noso idioma".

"O mellor exemplo desta política [de Feijóo] tan lesiva é o decretazo contra o galego que, por exemplo, varre a nosa lingua da educación infantil nas cidades e prohíbelle ao profesorado o seu uso nas materias do ámbito científico-técnico", proseguiron na lectura do manifesto.

No texto acúsase ademais á Xunta de Galicia de "andar ás patadas" co galego e advírteselle de que "gañar as eleccións non significa poder exercer o poder de maneira absoluta". Neste escenario, Queremos Galego animou á sociedade a "manter aceso o facho da defensa do noso idioma" e a apoiar a proposición non de lei de garantía dos dereitos lingüísticos.

Da praza da Quintana ao Obradoiro. A de onte foi a cuarta gran manifestación en contra da política lingüística do Executivo popular. Hai un ano, a manifestación do 17 de maio en defensa da lingua xa clamaba contra as medidas que se albiscaban no ensino. Pese á intensa choiva que caía, 50.000 persoas segundo a organización, 20.000 segundo a Policía, ateigaron a Quintana. O 18 de outubro, tras a consulta feita ás familias e coa supresión da obriga de realizar polo menos un exame das oposicións en galego xa consumada, Queremos Galego repetía éxito de convocatoria. A Quintana encheuse dúas veces e moita xente quedou fóra. Dende aquela, a política lingüística de Feijóo provocou tamén unha folga xeral do profesorado. Cos dous precedentes, o 21 de xaneiro, os sindicatos convocantes fixaron como punto de destino o Obradoiro, unha praza con moita máis capacidade, e a escollida de novo para a cita de onte.

Pese ás protestas masivas na rúa, e ós informes desfavorables da Real Academia Galega e do Consello da Cultura, a Consellería de Educación seguiu adiante co seu proxecto, introducindo só cambios menores. Agora a última crítica chóvelle do Consello Consultivo, que lle advirte á Xunta de que a consulta ás familias para que decidan a repartición do idioma na aula é inconstitucional.

DATOS

Unhas cen mil estimadas, pero sen cifras oficiais Esta vez a Policía Local non fixo estimación do número de manifestantes. Queremos Galego calcula que o seguimento foi similar ao da protesta do 18 de outubro, cando saíron ás rúas de Santiago unhas cen mil persoas segundo as súas contas, 50.000 nos cálculos das forzas de seguridade. A alta participación nas últimas manifestacións contra a política lingüística da Xunta animaron a abandonar a praza da Quintana pola do Obradoiro, con máis capacidade.

Da escola ás oposicións e a publicidade Dende o palco instalado no Obradoiro, nas sucesivas intervencións de membros da organización criticouse sobre todo a política lingüística deseñada polo Ejecutivo de Feijóo para as aulas. "Agora parece que ser plurilingüe é negar a lingua propia", berrou Carlos Callón. Pero as críticas tamén apuntaron cara a función pública, na que se eliminou a obriga de realizar unha proba das oposición en galego; ou cara a publicidade institucional en castelán.

http://www.elcorreogallego.es/galicia/ecg/oposicion-ao-decretazo-enche-as-ruas-cuarta-vez/idEdicion-2010-05-18/idNoticia-548401/


247

NORMALIDADE EN TODOS OS EIDOS

En galego tamén se fai ciencia

As tres universidades presentan unha campaña para demostra que a nosa é válida para todos os eidos.

Redacción - 31/05/2010 O galego para as letras, o castelán para as ciencias. Erradicar preconceitos e complexos de inferioridade coma este é o eixo central da campaña “En galego tamén se fai ciencia”. Na iniciativa, coordinada polo Servizo de Normalización da UdC, participan as tres universidades do país. A iniciativa está nucleada arredor dunha páxina web na que podemos ouvir as experiencias dos nosos científicos, que reivindican (e exercen) un uso normal do galego no seu día a día. Podes ver aquí os vídeos e textos dunha campaña que demostra que os preconceito só se asentan na ignorancia ou na mala fe. http://www.vieiros.com/nova/79799/en-galego-tamen-se-fai-ciencia

IDIOMA

Das ideas ás accións 10.06.2010 Nace GalegoLab, unha iniciativa para desenvolver proxectos de promoción da lingua "en positivo", atractivos sobre todo para a xente nova e centrados nas culturas emerxentes


Sumar esforzos para desenvolver accións concretas, "en positivo", "cun enfoque de abaixo-arriba, con especial incidencia na naturalidade da vida cotiá" e concibidas especialmente para os sectores máis novos da sociedade. É o obxectivo de GalegoLab, a nova iniciativa en defensa do galego que se presentou onte en Santiago.

O proxecto inscríbese, -explicou Antón Reixa- na "marea de coraxe civil" abrollada ante os retrocesos na política lingüística impulsados desde a actual Xunta, pero "aínda que o Goberno rectificase", seguiría adiante. Porque "queremos seguir vivindo na nosa lingua", motivo de "orgullo", que non só "amamos", senón na que tamén "desfrutamos".

María Yáñez, socia fundadora de GalegoLab, como Reixa, salientou que "internet e o galego levan anos funcionando de modo colaborativo, desde a sociedade civil. Do que se trata agora é de organizar recursos para poder pasar á acción", de xeito que as ideas cheguen a traducirse en realidades, proxectos concretos.


248

Así, GalegoLab -un colectivo constituído baixo a forma xurídica de asociación cultural-, coordinará as achegas de todas as persoas que queiran participar -con ideas, con tempo, con materiais, con servizos, con cartos...-, a través dunha ferramenta informática, -www.galegolab.org-, a xeito de rede social. A iniciativa funcionará segundo a filosofía do crowdsourcing , que é a "organización de grupos informais de xente para conseguir obxectivos reais e concretos", como a wikipedia, por exemplo. Así, os usuarios poderán presentar ideas, axudar a transformar ideas en proxectos ou a mellorar ideas doutros, contribuír a valorar cos seus votos as propostas prioritarias e colaborar na realización de proxectos.

Para iso precísanse recursos, que serán achegados fundamentalmente polos socios e socias, aínda que o colectivo non descarta outras fontes de financiamento, sempre que non a leven á dependencia das institucións. Para facerse socio, será necesario aboar unha cota mensual de polo menos 10 euros. Tamén haberá colaboradores que só farán achegas económicas voluntarias.

GalegoLab xa ten en marcha dous proxectos: o GalegoGym, que consiste na edición dixital de música en galego coa que facer fitness; e 24 horas full screen, un concurso de vídeos de 5 minutos que documenten a experiencia persoal de falar galego 24 horas diarias. Ademais, están pendentes de valorar varias ideas: Flashgalego, Flashmobs en cidades de Galicia e lugares de veraneo; Ida e volta, un concerto a realizar en días consecutivos en Vigo e A Coruña, de grupos con repertorio galego; un "máster de aldea", ou encontro entre neofalantes e xente do rural; ou unha sesión de dj"s. Entre os socios fundadores atópanse profesionais dos medios como Belén Regueira, Iago Martínez, Xosé Manuel Pereiro, Suso Iglesias, Paco Lodeiro, Xurxo Souto, Xosé Bocixa, Alfonso Pato, Antón Losada ou Lois Rodríguez; escritores como Santiago Jaureguizar, Sechu Sende, Marcelino Fernández Mallo, Francisco Fernández Naval e Xabier P. Docampo; pintores como Menchu Lamas ou Antón Patiño, o académico Henrique Monteagudo... Parte deles son ou foron persoas próximas a Anxo Quintana, como a ex conselleira Teresa Táboas; Xoán Antón Pérez Lema, ex secretario de Relacións Institucionais; Manolo Barreiro, ex xefe de gabinete de Vicepresidencia ou Ana Luisa Bouza, ex-directora xeral do Servizo Galego de Igualdade de Vicepresidencia. Tamén está Rafael Cuíña, do PP.

http://www.galiciahoxe.com/mare/gh/das-ideas-as-accions/idEdicion-2010-06-10/idNoticia-556597/

Pecha Vieiros, o decano dos medios electrónicos gal egos 24/07/2010 - Galiciaé

Este 24 de xullo será lembrado pola gran cantidade de visitantes que recibe Santiago de Compostela, pola meirande festa que xamais viu esta cidade e por ser a véspera do último 25 de xullo en domingo ata dentro de 11 anos. Pero noutra orde de cousas, os medios de comunicación galegos e, especialmente os electrónicos, temos que facer unha paréntese no medio de tanta festividade, sacar o pano do peto e axitalo para dicir adeus.

O decano da prensa galega en internet, o portal Vieiros, bota o peche. Segundo informan nun comunicado na súa páxina web, os problemas económicos fixeron que a súa continuidade na información diaria non sexa posible. Na nota apuntan que ''a pesar dos seus máis de 20.000 lectores diarios, Vieiros nunca foi un medio rendible e necesitaba absorber parte dos recursos necesarios para sobrevivir dunha empresa do mesmo accionariado''.


249

Un problema no seo da empresa foi o desencadeante desta despedida. ''En xuño de 2009, nunha situación de aparente bonanza económica no seo das dúas empresas, unha auditoría externa desvelou irregularidades económicas e administrativas de extrema gravidade, cuxa responsabilidade foi asumida por escrito polo daquela xerente e apoderado das empresas, Óscar Martínez, quen terá que responder diante da Xustiza'', indica Vieiros. Este asunto, ligado á situación de crise económica global fixo que non fose viable a continuación da súa actividade a pesar dos esforzos de ''empresa e traballadores por manter viva a estrela de Vieiros''. Desaparece así o pioneiro da información en rede en Galicia, nacidos como eles mesmos indican ''cando a rede a galega estaba en cueiros''. Eles foron tamén os impulsores de moitas das primeiras grandes iniciativas en información electrónica, como o primeiro especial electoral on-line, a primeira ciber-charla cunha persoa de relevancia, a primeira experiencia de creación literaria na rede ou o primeiro concurso para elixir a canción galega do verán. A prensa electrónica galega sempre lle deberá algo a Vieiros, porque abrir un camiño cara a unha nova ventá de comunicación sempre é máis complicado que comezar tendo unha http://elprogreso.galiciae.com/nova/58766.html

A través de sendos anuncios na rede

Vieiros e Chuza! anuncian o seu peche Redacción. Na véspera do Día da Patria, o xornal dixital 'Vieiros' anuncia o seu peche despois de 15 anos ininterrompidos na internet ofrecendo información en galego e ao servizo do país. A rede social de promoción de noticias fará o mesmo ás 23h59 do 25 de xullo. 24.07.2010

Vieiros anuncia hoxe o seu peche tras 15 anos como xornal na internet, na que foi unha iniciativa aberta que pretendeu abranguer a toda a comunidade de galegos. Cunha visión moderna e sen complexos de Galiza, Vieiros chegou a ter até trinta correspondentes en diferentes partes do mundo.

Ao longo da súa traxectoria, destaca o primeiro especial de eleccións no 1997, a primeira charla online, con Isaac Díaz Pardo, ou a creación do concurso “A Polo Ghit”. Porén, Vieiros subliña como punto de inflexión do xornal o tratamento informativo da catástrofe do Prestige. Baixo o título “Até sempre”, o editor de Vieiros, Lois Rodríguez, despídese dos lectores. Chuza! Pola súa parte a rede social de promoción de noticias galegas Chuza!, orixinaria do ano 2006, anunciou a través da súa páxina web que ás 23h59 do 25 de xullo, Día da Patria Galega, apagará definitivamente o seu servidor, tal e como anuncia o seu creador, Berto Yáñez.

http://www.anosaterra.org/nova/vieiros-e-chuza-anuncian-o-seu-peche-.html


250

Pecha Vieiros, logo de quince anos de andaina na rede O xornal dixital www.vieiros.com pon o punto e final á súa labor informativa XORNAL.COM 30/07/2010 - 00:56 h.

Vieiros naceu á rede o 24 de febreiro de 1996 sendo unha das experiencias pioneiras na Internet en Galicia. Na madrugada do 24 de xullo chegoulle o tempo de botar o peche e baixar a persiana a un medio que era, para moitos un dos referentes da información feita dende Galicia e en galego. Hoxe o seu editor, Lois Rodríguez, asumiu a difícil tarefa de decir adeus aos seguidores deste medio dixital nun artigo titulado Até sempre. O texto comenza apuntando: "Hoxe, 24 de xullo de 2010 e véspera do Día Nacional, Vieiros pecha logo de 15 anos de ilusión e esforzo por manter o medio que sempre soñaramos".

En palabras de Lois Rodríguez, Vieiros foi unha "unha iniciativa aberta e independente, que pretendeu abeirar a toda a comunidade de galegos alí onde estiveren, na crenza de que Galiza non é só un territorio, senón tamén un espazo de comunicación". Así e todo, tal e como apunta na súa despedida o editor, "a pesar dos seus máis de 20.000 lectores diarios, Vieiros nunca foi un medio rendible e necesitaba absorber parte dos recursos necesarios para sobrevivir dunha empresa do mesmo accionariado. En xuño de 2009, nunha situación de aparente bonanza económica no seo das dúas empresas, unha auditoría externa desvelou irregularidades económicas e administrativas de extrema gravidade, cuxa responsabilidade foi asumida por escrito polo daquela xerente e apoderado das empresas, Óscar Martínez, quen terá que responder diante da xustiza. Este proceso levou ao peche da outra empresa e de forma inmediata deseñouse xunto cos traballadores un plan de viabilidade para salvar Vieiros, cousa que non foi posible dada a gravidade da situación, á que houbo que sumarlle o duro golpe da crise económica".

Lois Rodríguez, editor de Vieiros, explica nun artigo o peche. Xornal.com reproduce íntegramente o seu texto:

Nacemos cando a rede galega estaba aínda en cueiros e ningún medio do país estaba na web. Tivemos a mesma forma de entender Galiza que aquela revista homónima do exilio liderada por Luís Soto: un país moderno e aberto ao mundo, sen complexos e con todo o futuro por diante.

Vieiros foi desde o comezo unha iniciativa aberta e independente, que pretendeu abeirar a toda a comunidade de galegos alí onde estiveren, na crenza de que Galiza non é só un territorio, senón tamén un espazo de comunicación. E nese espazo, Vieiros converteuse no cerne de múltiples proxectos, tanto propios como alleos. Do seu impulso xurdiu o primeiro especial electoral on-line (Eleccións Galegas de 1997), a primeira ciber-charla cun persoeiro (Isaac Díaz Pardo), o primeiro vocabulario sexual realizado coa colaboración dos lectores, a primeira experiencia de creación literaria en rede (Por conto alleo, de Camilo Franco), ou a creación de ‘A Polo Ghit’, o primeiro concurso da canción galega do verán.

Como punto de referencia dos internautas galegos no mundo, Vieiros chegou a ter até máis de trinta correspondentes-colaboradores en diferentes lugares do mundo: desde Gotemburgo a Nova York pasando por Bos Aires e O Bierzo . Asemade, deulle abeiro a colectivos e outras publicacións, como o IGADI, Tempos Novos, Canal Ciencia, Federación Ecoloxista Galega ou Irimia.

Mais foi o labor informativo diario o que consolidou Vieiros como medio de referencia da Internet galega, sobre todo a partir do Prestige, cando -cun esforzo informativo sen precedentes- acompañamos a resposta social diante da catástrofe mentres a meirande parte dos medios maioritarios miraban cara a outro lado.


251

Sen embargo, e a pesar dos seus máis de 20.000 lectores diarios, Vieiros nunca foi un medio rendible e necesitaba absorber parte dos recursos necesarios para sobrevivir dunha empresa do mesmo accionariado.

En xuño de 2009, nunha situación de aparente bonanza económica no seo das dúas empresas, unha auditoría externa desvelou irregularidades económicas e administrativas de extrema gravidade, cuxa responsabilidade foi asumida por escrito polo daquela xerente e apoderado das empresas, Óscar Martínez, quen terá que responder diante da xustiza.

Este proceso levou ao peche da outra empresa e de forma inmediata deseñouse xunto cos traballadores un plan de viabilidade para salvar Vieiros, cousa que non foi posible dada a gravidade da situación, á que houbo que sumarlle o duro golpe da crise económica.

Foi pois un ano moi difícil no que empresa e traballadores intentamos de todos os xeitos manter acesa a estrela de Vieiros, pero chegou a hora de renderse.

Neste momento, só resta darlles as grazas a todos os lectores, aos que creron neste proxecto, colaboraron nel e puxeron o seu grao de area para que outro xornalismo galego fose posible. E moi especialmente aos traballadores e aos opinadores, pola súa entrega e compromiso inesgotable.

Foi un pracer. Até sempre.

http://www.xornal.com/artigo/2010/07/24/comunicacion/logo-quince-anos-andaina-na-rede-pecha-vieiros/2010072401050100562.html


252

Galicia edita máis noutras linguas que en galego Un estudo da Fundación Caixa Galicia amosa que antes da crise só o 45% do editado era na fala propia A.R. 04/08/2010 Galicia edita máis títulos noutras linguas que en galego. Segundo o informe O capital galego, da Fundación Caixa Galicia e coordinado por Alberto Meixide e Víctor Freixanes, no ano 2007 saíron máis libros editados noutras linguas que obras na fala propia do país. En concreto, Galicia rexistrouse un total de ISBN de 3.376. Desa cifra, 1.536 saíron en galego e 1.840 foron en castelán. Dese xeito, tan só o 45,5% dos títulos editados en Galicia foron en galego fronte ao 54% restante que están noutras linguas, maioritariamente castelán. O informe de Caixa Galicianon achega cifras dos anos posteriores, nos que a crise foi evolucionando até chegar a día de hoxe.

Estes datos extráense do artigo realizado polo director de Galaxia e coordinador d’O capital da Cultura, Víctor Freixanes. Neste sentido, Freixanes explica no seu informe que “o crecemento da produción de títulos en lingua galega (número de ISBN) parece que tende a estabilizarse, mentres que a produción xeral continúa aumentando”.

Esa estabilización á que se refire Víctor Freixanes reflíctese en que por primeira vez en 14 anos, os títulos editados en galego no país foron menos que os que aparecen en castelán. No ano 1994, das 1.378 referencias que produciu a edición en Galicia, o 55% eran en galego. Dende aquel ano, a edición na lingua do país foi en ascenso até conseguir picos do 64% en 1997 e de 62% en 2002. Dende aquel ano, a produción en galego seguiu medrando, pero a edición noutras linguas fíxoo en maior medida.

MÁIS DE 32.000 TÍTULOS

Un dato destacado do informe amosa que, a pesar desta estabilización, o crecemento nos últimos vinte anos foi, en palabras de Víctor Freixanes, “espectacular”, xa que o catálogo histórico en galego superou as 32.000 referencias en 2008. Con esta cifra na man, o editor de Galaxia explica que “o volume de produción da década dos oitenta igualou e mesmo superou toda a edición histórica que a precede”.

Dende o punto de vista comparativo co resto do Estado, o galego é o terceiro idioma que máis edita. En 2007 editáronse en galego –tanto dentro como fóra de Galicia– un total de 1.992 títulos. Mentres, en éuscaro o número de ISBN ascendeu a 1.552, en catalán rexistrouse un total de 10.750 e o castelán acadou os 79.017.

O peso das editoriais privadas supera a relevancia das publicacións privadas. Do total de 3.376 títulos editados en Galicia –tanto en galego como en castelán– tan só 456 saíron da edición pública, mentres que o sector das editoriais produciu un total de 2.920.

Todas cifras achegadas por Freixanes no seu artigo do informe O capital da Cultura non son previos á crise económica, que está a afectar –como a todos os sectores– a industria editorial en Galicia.

http://www.xornal.com/artigo/2010/07/30/cultura/galicia-edita-mais-noutras-linguas-galego/2010073023595603918.html


253

Intelectuais lanzan un manifesto en defensa dos medios en galego Piden á Xunta “que poña a vontade e os recursos que non dubida en poñer para axudar a outros medios que non o precisan tanto” XORNAL.COM11/09/2010 “Ningunha administración pública pode dicir, sen faltar á verdade, que fixo todo o que podía facer, ou que non hai recursos porque estamos en crise. Demandamos do goberno que poña a vontade política e os recursos que non dubida en usar para axudar a outros sectores ou medios que non o precisan tanto”. Con estas contundentes palabras, varios intelectuais e xornalistas reclaman áXunta apoio aos medios de comunicación en galego a través dun manifesto público. Fano tan só uns días despois de se confirmar o peche da edición en papel do histórico semanario A Nosa Terra e da clausura do diario dixital Vieiros. Manuel Rivas, Suso de Toro, Antón Reixa, Xosé Manuel Pereiro, Ramón Chao, Ignacio Ramonet,Antón Losada ou Fermín Bouza, entre outros, lembran no manifesto que “un país é o que fala” e que “Galicia é o galego”, polo que “ninguén pode matar unha lingua”. Todos eles recordan tamén que “resulta imprescindible” apoiar os medios en galego “para que a nosa lingua viva e medre con futuro”.

O documento, aínda que curto, é contundente e non dubida en denunciar a inhibición do Goberno galego ante os últimos episodios de crise que acabaron don dous senlleiros medios publicados na lingua propia. Así, o manifesto asegura que “resulta cínico e irreal esperar que anos de intervención do mercado a favor do castelán se vaian corrixir sós”. “Alguén ten que facelo e ten que facelo agora”, solicita.

Así, os asinantes apelan ás administracións públicas do país ao considerar que “ningunha pode declararse allea ou ausente cando pechan un tras doutro os xa poucos medios que apostaban pola nosa lingua”.

Aínda así, e malia a denuncia que fai da inhibición das administracións, especialmente da Xunta de Galicia, o manifesto aclara tamén que “algo falla nun país onde tanta xente se declara amante da súa lingua ou tantas empresas utilizan a galeguidade para posicionarse nos mercados, pero logo non hai nin lectores nin anunciantes para os medios que se fan en galego”. http://www.xornal.com/artigo/2010/09/07/politica/intelectuais-lanzan-manifesto-defensa-medios-galego/2010090700144100141.html


254

IDIOMA

A política lingüística da Xunta de 2003 a 2008 conseguiu frear a gran caída de galegofalantes 23.09.2010 Un informe científico bota por terra as teses que argumentou a Xunta para impoñer o seu decreto do plurilingüismo

MARÉ . SANTIAGO

Non pode dicirse que a política lingüística desenvolvida pola Xunta entre o 2003 e o 2008 fose un éxito rotundo pero logrou frear a vertixinosa caída de galegofalantes, prestixiou o uso do idioma propio e, sobre todo, serviu para aumentar os falantes bilingües. Os datos despréndese dun informe que publica o Consello da Cultura Galega (CCG) en vésperas dos Encontros de Normalización Lingüística, que hoxe comezan na Facultade de Xornalismo, en Compostela.

O informe supón un duro revés científico ás teses que defende a Xunta de Galicia para aplicar o seu polémico decreto plurilingüístico, xa que, lonxe de proporcionar un conflito, a política lingüística do bipartito alentou os galegofalantes e ampliou o bilingüismo.

O texto é unha panorámica básica da evolución sociolingüística de Galicia a través de varios parámetros, como a lingua habitual, a lingua inicial ou materna e as competencias lingüísticas. Tamén se ofrecen datos sobre o uso do galego en ámbitos determinados: o escolar, o familiar, social e laboral, así como os medios de comunicación e internet.

Para tracexar esa panorámica, cruzáronse os datos de tres fontes primordiais de información: o Mapa Sociolingüístico de 1992 -elaborado pola Real Academia Galega (RAG)-, e as enquisas de condicións de vida das familias do 2003 e do 2008, elaboradas polo Instituto Galego de Estatística.

Segundo o informe, as persoas que falan galego actualmente son o 58,8% da poboación. Entre 1992 e 2008, os bilingües con predominio do galego e os galegofalantes monolingües descenderon en pouco menos dun 10%. Unha evolución contraria á porcentaxe de monolingües en castelán, que se estabilizaron en niveis próximos ao 19% desde 2003. Porén, en 1992, eran castelanfalantes só o 10,6%. Un dos datos significativos é que existe un maior grao de castelanización canto menor é a idade do individuo, aínda que se rexistra unha desaceleración na perda de falantes de galego.

O informe rompe tamén o dogma

de que a substitución do galego polo castelán se acomete nas grandes cidades: ao parecer, nos últimos anos, a substitución concéntrase de forma case exclusiva nos concellos pequenos, mentres que nas cidadaes se detivo practicamente no último lustro.

Os datos indican tamén unha evolución decrecente do galego e do castelán como lingua materna única, gañando peso os que aprenden as dúas linguas na casa cando son nenos. O galego, con todo, segue a ser, segundo todas as fontes, a lingua materna da maioría da poboación. En 2008, máis de 600.000 galegos aprenderon as dúas linguas na casa, o dobre que en 1992.

Ao mesmo tempo, a lingua inicial por idades amosa tamén unha contención na perda de falantes iniciais de galego e mesmo unha recuperación nalgúns treitos de idade. O dato máis positivo sería o crecemento absoluto de falantes iniciais de galego no último treito de idade respecto de 1992. O resto de tendencias apuntan cara a unha certa contención, augurando unha certa estabilidade ou punto crítico, segundo a interpretación. Este fenómeno non acontecía en 1992, onde as tendencias eran claramente diverxentes xa que o galego como lingua inicial semellaba que ía desaparecer.


255

Dende 1992 produciuse unha caída do castelán como lingua inicial en todos os hábitats en termos moi similares ao galego. A excepción sería a pequena subida do galego entre 2003 e 2008 nas cidades. O avance da inclusión do galego nas familias concéntrase na adquisición deste a través de prácticas bilingües, comprendendo aumentos de entre o 70% (concellos pequenos) e do 120% (cidades) no período.

A escola, clave na aprendizaxe No informe, analizáronse os ámbitos de adquisición da lingua das persoas cunha boa capacidade e comprobouse "o importante peso que ten a escola e outros ámbitos de adquisición externos á familia e a súa evolución positiva. Se poñemos en relación estes datos cos de lingua inicial e usos lingüísticos na familia, podemos concluír que a escola é un ámbito de adquisición do galego oral determinante".

Outro ámbito que gaña peso é o laboral. A porcentaxe de persoas de 30 a 49 anos que declara ter adquirido a competencia oral no traballo pasou do 6% en 2003 a case o 11% en 2008. O perfil deste colectivo, apúntase no informe, "é interesante, dado que se trata principalmente de nacidos en Galicia que traballan en actividades de servizos e na empresa privada, pero hai unha proporción maior que no total da mostra de traballadores públicos cuxos ingresos son altos. As competencias lingüísticas en galego deste grupo son moi boas e existe unha pequena tendencia a que utilicen o galego como lingua habitual".

http://www.galiciahoxe.com/mare/gh/politica-linguistica-da-xunta-2003-2008-conseguiu-frear-caida-vertixinosa-galegofalantes/idEdicion-2010-09-23/idNoticia-592735/

Os editores denuncian o “enorme atraso” nas axudas da Xunta ao sector XORNAL.COM14/09/2010

O presidente da Asociación Galega de Editores (AGE), Manuel Bragado, criticou “un enorme atraso” no pagamento de contratos que asina anualmente coa Consellería de Cultura para a adquisición de novidades bibliotecarias, á vez que denunciou que a Xunta “non adquirira ningún libro editado en 2009” para este tipo de centros. Nunha entrevista concedida a Radio Nacional de España, Bragado asegurou que os editores de libro galego viven “un momento complicado” xa que as subvencións de Política Lingüística “tampouco foron aínda adxudicadas”, nunhas axudas que, segundo asegurou, “decreceron este ano un 50%”. Neste sentido, reclamou á Xunta que os contratos se asinen “con maior celeridade” para “cambiar” unha situación na que houbo “unha diminución” nas vendas en “practicamente todos os ámbitos” da edición, de “entre un 10 e un 15%”

Así, apuntou que o sector “estratéxico” da edición achega uns 300 empregos directos e “varios milleiros” indirectos cunhas cifras de facturación anual “duns “30 millóns de euros”. Por iso, resaltou a “enorme preocupación” para as empresas “que teñen unha menor capacidade” no referente á incerteza sobre o pagamento de axudas da Administración galega. Ademais, alertou de que “haberá menos fondos públicos” para a letura en 2011, polo que reclamou un exercicio de “corresponsabilidade” da sociedade galega coa compra de obras en galego. “As sociedades con maior índice de lectura son as que teñen maiores índices de benestar”, sentenciou.

No referente á aplicación do decreto do plurilingüismo no ensino, resaltou que o sector da edición de libros educativos “recibiu un importante impacto” con este texto que “reduce o mercado que tiña o libro en galego”.

http://www.xornal.com/artigo/2010/09/05/cultura/editores-denuncian-enorme-atraso-nas-axudas-da-xunta-ao-sector/2010090522075404965.html


256

DATOS SOBRE ACTITUDE LINGÜÍSTICA

O 86% da poboación quere que os funcionarios saiban galego Redacción. Co gallo da XII edición dos ‘Encontros para a Normalización Lingüística’, o Observatorio da Cultura Galega vén de adiantar os resultados do estudo que se está a levar a cabo no Consello da Cultura Galega sobre as actitudes lingüísticas en Galiza no ano 2010.

24.09.2010

O informe final será publicado nos vindeiros meses e recolle aspectos moi variados sobre a actitude dos galegos cara a lingua. A enquisa realizouse en decembro de 2009 e mostra dirixiuse á totalidade da poboación adulta residente en Galiza con 18 anos de idade cumpridos.

Estes son algúns dos datos destacados dos que informou o Observatorio da Cultura Galega a través dun comunicado de prensa:

- O 70,8 por cento de persoas están, en xeral, de acordo con que os pais deberían falarlle máis galego aos seus fillos.

- Case un 90 por cento dos enquisados consideran que cando lles falan en galego o correcto é responder na mesma lingua.

- Máis do 80 por cento dos enquisados está en desacordo con que o galego non é necesario porque nos entendemos perfectamente en castelán.

- Un terzo da poboación está en desacordo con que a lingua usada nas familias deba ser o factor determinante para decidir a lingua principal do ensino dos seus fillos, mentres un a metade está máis ou menos de acordo.

- 8 de cada 10 galegos está de acordo, bastante de acordo ou totalmente de acordo con non separar en aulas ou centros distintos aos alumnos por cuestión de lingua.

- Practicamente a totalidade da poboación recollida na mostra, é favorábel a que o sistema educativo garanta que os estudantes sexan capaces de usar correctamente o galego.

- Un 86,1 por cento está de acordo en que os funcionarios das Administracións que prestan servizos en Galiza teñen que saber expresarse correctamente en galego, ao contrario do que dita a modificación da Lei da Función Pública por parte do PP, que agora xa non esixe que os traballadores da administración coñezan o galego.

- No que respecta ao deber dos políticos galegos de empregar o galego na súas intervencións públicas, máis dun 75 por cento da poboación galega está de acordo con esta afirmación.

- En liñas xerais, obsérvase unha actitude bastante positiva de cara ao bilingüismo real, xa que case o 90 por cento da poboación galega opina que é posíbel unha situación de igualdade nas competencias lingüísticas.

- A un 67 por cento da poboación gustaríalle que o galego estivese máis presente na vida pública en Galiza.

- A Xunta, a familia e o sistema educativo, son para os galegos os tres piares nos que se fundamenta a protección do idioma.

- Analízanse tamén as actitudes xerais da cidadanía con respecto á maior presenza do galego en diferentes ámbitos, que son moi favorábeis nos seguintes: nos medios de comunicación (61,8 por cento), en


257

asociación privadas, clubs deportivos, colexios profesionais (54,7 por cento), no ámbito xudicial, das notarías, rexistros da propiedade, no da avogacía (55 por cento), no ámbito sanitario (56 por cento), por parte dos corpos e forzas de seguridade (56 por cento), nas celebracións relixiosas (50 por cento), nos produtos de entretemento para os rapaces e a xente nova (58 por cento), na banca (54 por cento), no comercio: etiquetado, publicidade (56,1 por cento).

http://www.anosaterra.org/nova/49929/o-86-da-poboacion-quere-que-os-funcionarios-saiban-galego-.html

De 25 a 35 anos, a xeración máis castelanizada da h istoria O documento aclara que a escola é “determinante” para aprender galego, especialmente nas cidades M. P.03/10/2010 - 01:00 h

A xeración de mozos que agora teñen entre 25 e 35 anos é “a máis castelanizada” da historia de Galicia, tal e como aclara o informe do Consello da Cultura Galega (CCG) feito público onte e no que se analiza a evolución do galego. O estudo, que compara o Mapa Sociolingüístico de 1992 da Real Academia Galega e a enquisa de condicións de vida das familias de 2003 e 2008 do Instituto Galego de Estatística, deixa claro que este “maior grao de castelanización” acontece nas idades máis temperás.

O informe Datos básicos sobre a evolución do galego aclara tamén a importancia da escola para a adquisición dunha competencia oral en lingua propia. Así, conclúe “con seguridade” que os centros educativos xogan un papel “determinante” á hora de aprender a falar o idioma, xa que a súa importancia incrementou do 29,7% de 2003 ao 40% de 2008. “A capacidade para falar aumenta constantemente ata que os suxeitos teñen 15 anos, momento no que remata o ensino secundario obrigatorio”, explica.

A importancia dos colexios –nos que a presenza do galego xa minguou desde 2008 por mor do decreto– adquire “un peso específico maior” nos municipios de máis de 20.000 habitantes e nas cidades, onde “unha de cada catro persoas declaran aprender o idioma na escola”.

O informe tamén repara en que “máis do 60% das persoas que estudan en Galicia o fan maioritariamente en galego (46,65%) ou sempre en galego (14,3%)”, uns datos que chegan ata o penúltimo ano do goberno bipartito na Xunta. “Canto máis grande é o concello, maior é o crecemento do uso do galego na escola”, aclara.

No entanto, e tal e como manifesta o CCG, o galego segue a ter un “forte vínculo co territorio”, xa que mentres en poboacións con máis de 50.000 habitantes os galegofalantes acadan o 29%, nas localidades menores a porcentaxe sobe ao 71%.

O idioma propio, xa que logo, segue a ser “a lingua materna da maioría da poboación” no país, onde as persoas que utilizan o galego son o 58,8%. Mentres, os bilingües habituais representan, desde 1992 até a actualidade, “máis ou menos a metade”, mentres que os monolingües en galego descenden (-13,1%) e se estabiliza en castelán (+1,2%).

O CCG destaca tamén que entre 1992 e o 2008 as persoas bilingües que usan máis o galego que o castelán e as que só falan galego descenderon conxuntamente algo menos dun 10%, en favor de quen dan prioridade ao castelán sobre o galego e os que só falan castelán.

Ademais, a poboación bilingüe de Galicia que dá predominio á lingua autóctona sobre o castelán aumentou un 8,9% entre o 2003 e o 2008. Outro dato positivo para o galego é o incremento do seu uso no ámbito laboral.

http://www.xornal.com/artigo/2010/09/23/politica/mozos-anos-son-xeracion-mais-castelanizada-da-historia/2010092300194602598.html


258

O pulo ao galego na escola freou a caída do idioma nas urbes até 2008 O Consello da Cultura destaca o aumento no número de persoas que aprenderon o idioma nos centros educativos M. PARDO 03/10/2010

O uso do galego nas cidades galegas experimentou un lixeiro aumento entre 2003 e 2008, tal e como se desprende do informe do Consello da Cultura Galega (CCG) feito público esta semana. Do 28,5% da poboación dos núcleos con máis de 50.000 habitantes que usaban o idioma propio en 2003 pasouse ao 28,9% en 2008, un pequeno incremento que é aínda maior en canto ás persoas que declaran empregar as dúas linguas, do 19,9% ao 26,6%.

Aínda que pequecha, esta mellora para o galego rompeu tamén cunha tendencia á baixa no seu uso desde 1992. Esta suba, tal e como se pode deducir do informe do CCG, ten moito que ver co pulo que se lle deu á lingua propia na escola, que nos anos aos que fai referencia o estudo (2003 e 2008) pasou do decreto lingüístico da época Fraga ao do bipartito, onde o galego aumentaba a súa presenza.

Así, o texto do CCG destaca o peso “determinante” dos centros educativos na aprendizaxe do idioma, especialmente nos núcleos con máis de 20.000 habitantes, “onde unha de cada catro persoas declaran aprender o idioma na escola”. Deste xeito, e tal e como aclaran os datos, o 34% dos galegos declaraban ter aprendido o idioma no colexio en 2008, fronte ao 29,7% de 2003 e o 5,9% de 1992.

O informe do CCG destaca así o “moi importante” aumento dos estudantes que escriben só en galego ou máis en galego na escola comparando 2003 e 2008 (do 40,5% ao 64%) ou o incremento do 20,3% do número de alumnos que respondías os exames na lingua propia.

Co novo decreto, os rapaces elixen a lingua na que se dirixen ao mestre e na que fan os exames, ademais de producirse unha redución da presenza do galego nos centros. Especialmente significativo é o caso das aulas de Infantil nas cidades, xa que só o 12% delas son en galego malia que o 40% dos pais optou por esta lingua para educar os fillos.

http://www.xornal.com/artigo/2010/09/24/politica/pulo-ao-galego-na-escola-freou-caida-do-idioma-nas-urbes-ate/2010092400292604717.html


259

Os galegos cren que a educación debe “garantir” o correcto uso da lingua propia XORNAL.COM03/10/2010

Un 90% da poboación de Galicia ve “posible” a consecución dunha situación de igualdade nas competencias entre galego e castelán, mentres que “practicamente a totalidade” atribúe ao sistema educativo o papel de “garantir” que os estudantes utilicen “correctamente” a lingua propia.

Segundo os datos dunha enquisa realizada polo Consello da Cultura Galega (CCG), dirixida ao total da poboación adulta residente en Galicia, os galegos vinculan aos profesionais da educación o papel de consolidar a aprendizaxe da lingua galega.

Malia iso, “un terzo da poboación” está en “desacordo” con que o idioma utilizado na familia sexa “determinante” para decidir a linguaxe principal do ensino, mentres que “a metade” está “máis ou menos de acordo”.

Doutra banda, oito de cada dez galegos está “de acordo, bastante de acordo ou totalmente de acordo” con “non separar en aulas ou centros distintos aos alumnos” por cuestión de lingua.

En concreto, “a Xunta, a familia e o sistema educativo son, para os galegos, o tres alicerces nos que se fundamenta a protección do idioma”. Ademais, un 67% considera, ademais, que o galego debe estar “máis presente na vida pública” e “máis dun 75%” opina que os políticos de Galicia deben “empregar o galego nas súas intervencións”.

Na administración, máis dun 85% está “de acordo” con que os funcionarios “teñen que saber expresarse correctamente en galego” e case un 90% cren que, “cando lles falan en galego, o correcto é responder no mesmo”.

Por ámbitos, a cidadanía móstrase “moi favorable” a incrementar a presenza do galego en medios de comunicación (61,8%); asociacións, clubs deportivos e colexios profesionais (54,7%); no ámbito xudicial (55%) ou na sanidade (56%).

http://www.xornal.com/artigo/2010/09/24/politica/galegos-cren-educacion-debe-garantir-correcto-uso-da-lingua-propia/2010092400292603536.html


260

Vázquez aplica a elección de lingua, tamén para os topónimos O conselleiro cre que lle “compete” á cidadanía decidir o nome da Coruña e apoia o posible cambio da Lei de Normalización M.P.15/10/2010

Liberdade de elección, tamén para os topónimos. O conselleiro de Educación, Jesús Vázquez, entrou na polémica do L manifestando que é á cidadanía a quen lle “compete” decidir sobre o nome da cidade, en galego ou castelán. Aplicando o mesmo argumento que para o uso do idioma na escola, o responsable da Xunta en materia de lingua asegurou que é a xente “quen ten que decidir”. “É a quen nos debemos os políticos”, dixo antes de inaugurar as XXI Xornadas Estatais do Foro Europeo de Persoas Administradores de Educación.

Ademais, Vázquez amosou o seu “apoio” ás palabras de Feijóo, logo de que este asegurase que o Parlamento valorarí=a modificar a Lei de Normalización Lingüística para facer oficial La Coruña, tal e como prometeu o voceiro e candidato do PP na cidade, Carlos Negreira. “A cidadanía e os habitantes teñen a palabra”, insistiu o conselleiro, que defende tamén a liberdade dos pais para escoller o idioma de escolarización.

Negreira, onte mesmo, volveu insistir en que o uso oficial de La Coruña estará resolto “a partir de maio”, tras os comicios municipais. “Se Losada ten votade política, esta cuestión ten fácil solución a través dun acordo plenarios”, aínda que logo asegurou que hai problemas que lle preocupan “moito máis” que o topónimo.

O PSOE coruñés entrou de cheo na polémica e, malia que a agrupación local cualifica de “provocadora e innecesaria” a campaña de Negreira, volve retar o Goberno de Feijóo a que oficialice o topónimo deturpado. “Que a Xunta aprobe o cambio, xa que son eles os que teñen as competencias e son maioría”, manifestou nun comunicado, logo de aclarar que aos socialistas coruñeses “non lles preocupa o L da Coruña, senón o L dos libros de texto ou o C de novos colexios”.

O rexedor da cidade, Javier Losada, tamén se mostrou en contra da polémica, pero a favor do topónimo deturpado. “O alcalde ten que defender e cumprir a lei, pero quen fai a lei é o señor Feijóo e o que impide que nos chamemos La Coruña-A Coruña é o señor Feijóo”, dixo nunha radio local. “Os coruñeses non temos problemas co noso nome porque somos moi abertos”, engadiu.

Por outra banda, Ermitas Valencia, concelleira de Normalización na cidade da Coruña, asegurou a Xornal que a polémica do topónimo “é unha táctica e unha estratexia que o PP utiliza cada certo tempo”. “Que populares e socialistas falen da Ría do Burgo, das infraestruturas inacabadas ou da lentitude da área metropolitana”, recomendou a edil nacionalista, que ve neste debate “unha esquizofrenia”.

Por último, os portavoces de Educación e política lingüística do BNG, Carme Adán e Bieito Lobeira cualificaron de “extrema gravidade e comportamento indigno” que a Xunta afirme a súa intención de revisar a Lei de Normalización Lingüística para facer oficiais topónimos que no seu día foron “ anulados e deturpados por réximes políticos que é preferible non lembrar”.

http://www.xornal.com/artigo/2010/10/09/politica/vazquez-aplica-liberdade-eleccion-lingua-tamen-toponimos/2010100902483300130.html


261

Os normalizadores piden á Xunta “respecto” para o seu traballo M. P. 21/12/2010 A Coordinadora de Traballadores de Normalización da Lingua, que agrupa 235 socios –entre eles uns 60 técnicos–, emitiu onte un duro comunicado contra a política lingüística da Xunta soliciando “respecto” ao seu labor.

A coordinadora (CTNL) acusa ao actual PP e ao Goberno de Feijóo de “rachar unilateralmente o consenso que había para acadar uns obxectivos mínimos na normalización lingüística”. “Estes obxectivos son atacados desde sectores do PP e por asociacións extremistas apoiados por estes”, din en relación ás acusacións de Galicia Bilingüe aos equipos de normalización dos centros.

Ademais, a CTNL cre que “desde o propio Executivo se está a colaborar en asentar na sociedade graves e perigosos prexuízos contra o idioma e en provocar menosprezos e reaccións en contra do lexítimo proceso de normalización social da lingua”. Así, piden a Núñez Feijóo “que faga reflexionar e mudar a actitude ao seu partido e ao seu goberno”.

Por outra banda, a Coordinadora de Equipos de Normalización Lingüística presentou onte en Vigo unha nova campaña “para reflexionar sobre a responsabilidade dos galegos cara á preservación do idioma”.

A campaña –O galego, o noso medio natural– foi apoiada polo ciclista galego Serafín Martínez, presente no acto, e Ezequiel Mosquera, que se unen a outras caras coñecidas, como Antón Reixaou Luís Tosar, que xa apoiaran este colectivo. http://www.xornal.com/artigo/2010/10/15/politica/normalizadores-piden-xunta-respecto-seu-traballo/2010101500532901344.html


262

A promoción do galego cae un 86% dende a volta do P P D. LOMBAO 21/12/2010 Se, atendendo ás palabras do presidente da Xunta, a Lei de Orzamentos é “clave para despregar os compromisos do Goberno” e a base para que “as demais leis sexan efectivas”, o futuro das normas a prol da lingua galega e, nomeadamente, da Lei de Normalización Lingüística, semella certamente incerto á luz das contas públicas galegas para 2011.

No iPad que a conselleira de Facenda, Marta Fernández Currás, lle entregou onte á presidenta do Parlamento, Pilar Rojo –substituíndo así ao xa tradicional lapis de memoria– cos Orzamentos de 2011 inclúese unha importante caída nos fondos destinados á promoción da lingua propia. Dentro da distribución funcional de gastos da Administración xeral, a partida destinada á “normalización lingüística” –para accións a prol do galego, con independencia do departamento– cae un 36,7%, pasando dos 17,5 millóns de 2010 a apenas 11 millóns de euros.

Non obstante, o recorte previsto para o vindeiro ano é menor se a referencia son as contas de 2010. Os 17,5 millóns dos primeiros Orzamentos con Alberto Núñez Feijóo na Xunta supuñan unha notabilísima caída a respecto das derradeiras contas do bipartito, que dedicaban 85 millóns a esta finalidade. Así as cousas, dende a saída de PSdeG e BNG de San Caetano, a normalización da lingua perdeu un 86% do seu orzamento. De cara a 2011, as estreiteces afectarán especialmente á secretaría xeral de Política Lingüística, que leva a maior parte do recorte e, con 9,2 millóns, ve reducida a súa asignación económica nun 40,6%. Igualmente vencellada ao pulo da lingua galega está unha das institucións financiadas pola Xuntanas que impactará o recorte, como é o Consello da Cultura galega. A entidade que, en virtude do Estatuto de Autonomía, ten encargada a promoción e difusión da lingua cultura propias xestionará en 2011 un montante de 2,7 millóns de euros, o que significa un descenso do 9,4%. Os recortes en lingua e cultura son simbólicos dentro dunhas contas nas que, en resumo, a inversión por habitante da Xunta –tendo en conta a suma dos capítulos de investimentos reais e de transferencias de capital– situarase en 571 euros por cada galego, por 854,6 euros de 2010, unha caída do 33%. http://www.xornal.com/artigo/2010/10/21/politica/promocion-do-galego-cae-dende-volta-do-pp/2010102100212701249.html


263

Los actos jurídicos en gallego se redujeron a la mitad en 2010 SARA VILA - Santiago - 14/01/2011

A Mesa pola Normalización Lingüística denuncia que los actos jurídicos en gallego se han reducido casi a la mitad entre los años 2009 y 2010. Según la asociación, los actos jurídicos en el idioma propio de la comunidad pasaron de 57.011 a 30.334 de un año a otro. La entidad presidida por Carlos Callón explica que el nuevo programa informático proporcionado por la Xunta, denominado Minerva, "impide" desde el 4 de mayo del año pasado el uso de la lengua gallega en cualquier procedimiento en este ámbito.

Entre las "consecuencias nefastas" de esta nueva aplicación utilizada por la Administración judicial se encuentra la inexistencia de juicios rápidos en gallego desde su implantación en 2010, a pesar de haberse registrado 70 procesos durante el año precedente. Se trata, según Callón, de una "discriminación hacia el gallego que clama al cielo".

La Xunta explicó que la situación la ha provocado el Ministerio de Justicia, que dotó a las administraciones de esta aplicación informática que no permite la traducción. El Gobierno gallego afirma que ya habló con el ministerio en septiembre y todavía está esperando para celebrar una reunión a fin de solucionar el problema. También recuerda que esto sucedió siempre que Justicia dotó de programas informáticos a las administraciones de las comunidades. De hecho, enel 2007, tras recibir una aplicación "monolingüe", fueron los equipos lingüísticos quienes tradujeron la versión. "El problema es que la actual no lo permite", declaró un portavoz de la Xunta.

Sin embargo, el presidente de la organización que ha dado la voz de alarma, Carlos Callón, se quejó de que "se actúa como si nuestro idioma no fuese oficial, y la principal culpable de esta situación es la Xunta". Callón fundamentó sus críticas en que la Xunta no protestó ante el ministerio hasta septiembre cuando la nueva aplicación ya estaba instalada desde mayo.

A Mesa achaca la reducción en el uso de gallego en el ámbito jurídico a la "discriminación" y el trato "deficiente e irregular" que sufren los gallegohablantes desde la Administración de Justicia. "Con el gobierno de Alberto Núñez Feijóo, no sulo no se removieron las dificultades que padecía nuestro idioma en ese ámbito, sino que se colocaron nuevos obstáculos", criticó Callón, quien recuerda que él sufrió "en primera persona" la negativa de la justicia a recibir las notificaciones y la documentación en gallego.

http://www.elpais.com/articulo/Galicia/actos/juridicos/gallego/redujeron/mitad/2010/elpepuespgal/20110114elpgal_15/Tes


264

A Xunta esquece o galego na UE Feijóo fala en castelán cinco anos despois da estrea da lingua propia en Bruxelas MIGUEL PARDO25/01/2011 “A presenza das linguas cooficiais supón unha mellor identificación das persoas co proxecto político que representa a UE”. Con esta frase, o ex presidente da Xunta, Emilio Pérez Touriño, destacou a relevancia do feito de que o galego se estrease nas institucións europeas. Foi un 16 de novembro de 2005 no plenario do Comité das Rexións da UE e logo do acordo entre o Estado e este organismo para permitir o uso oficial de “linguas distintas” ao castelán nel. Xusto cinco anos despois, o pasado martes, o agora xefe do Executivo galego, Alberto Núñez Feijóo, empregou o castelán na súa intevención no Comité das Rexións para presentar o ditame co que abordou a posibilidade de abrir novas vías de financiamento para Galicia ante a caída dos fondos estruturais a partir de 2013.

Optou polo castelán Feijóo malia que hai un ano elixira a lingua propia na súa primeira intervención no Comité das Rexións e a pesar de que a normativa europea permitiríalle empregar o galego. Para facelo, bastaría con pedir que a representación permanente de España ante a UE “solicite esa posibilidade ante os órganos correspondentes con sete semanas de antelación”, dando tempo así a que a administración comunitaria facilite os mecanismos necesarios para a tradución. Así o aclara a lexislación e fontes comunitarias consultadas por Xornal.

Esta posibilidade é posible logo de que o presidente do Comité das Rexións, Peter Straub, asinase o acordo co Goberno español aquel 16 de novembro de 2005 no que Touriño interviu en galego. Ao mesmo tempo, o daquela presidente da Generalitat catalá, Pasqual Maragall; o presidente valenciano, Francisco Camps; e o comisionado do lehendakari, José María Muñoa, empregaban o catalán e o vasco para celebrar o acordo.

Á marxe disto, o emprego das linguas cooficiais do Estado na Unión Europea non ten moito máis percorrido. A súa oficialidade é parcial na maioría do resto de institucións comunitarias, xa que o uso do galego queda limitado a traducións oficiais dos actos do Parlamento Europeo e do Consello, traducións dos parlamentarios a todas as linguas da Unión e comunicacións escritas a administracións e a súa correspondente resposta.

A lingua, no entanto, ten outra posibilidade, como cando o ex eurodeputado nacionalista Camilo Nogueira interviu en Bruxelas en galego, engadíndolle un chisco de acento portugués, e aproveitando a oficialidade da lingua do país veciño. http://www.xornal.com/artigo/2010/11/18/politica/xunta-esquece-galego-na-ue/2010111800053901374.html


265

A Fiscalía pide á Xunta medidas para “salvar” o gal ego do Eo-Navia Reclama incluso “a creación de organismos comúns” entre as dúas comunidades autónomas M.P. 08/03/2011 O fiscal superior de Galicia, Carlos Varela, pediu onte que Xunta de Galicia e o Principado de Asturias cheguen a acordos para “salvagardar o galego da rexión do Eo-Navia”, recomendando incluso “a creación de organismos comúns con tal finalidade”. Nun discurso pronunciado na inauguración das xornadas sobre a situación sociolingüística no territorio das comarcas do Eo-Navia, que se celebra na Fonsagrada, Carlos Varela solicitou que “sen ánimo territorial expansivo”, os gobernos galego e asturiano “permitan o establecemento de relacións culturais orientadas a fomentar a lingua galega”. “Este debe ser o camiño a seguir nas comarcas administrativamente non galegas mais onde o galego é tamén lingua propia, evitando o perigo de substitución e de desaparición desta variedade lingüística que aínda permanece viva no pobo”, asegurou Carlos Varela. No seu relatorio, o fiscal superior de Galicia repasou as disposicións legais que establecen a protección e fomento do galego falado en Asturias, tanto a nivel autonómico –na Xunta e no Principado– como a nivel europeo. Así, Carlos Varela recorda que a Carta Europa de Linguas Rexionais ou Minoritarias “encomenda aos Estados que as divisións administrativas internas non sexan un obstáculo para a defensa da lingua”. “Equivale a dicir que non deben existir trabas nin diferenzas xurídicas substanciais no trato aos falantes dun idioma, a estean a un lado ou ao outro da liña divisoria administrativa das demarcacións territoriais”, aclara o fiscal superior.

Deste xeito, a Fiscalía galega propón incluso a creación de “organismos comúns” entre os gobernos autonómicos de Asturias e Galicia “para evitar a fragmentación lingüística e consolidar a área idiomática e a unidade dos falantes”. “Cómpre formalizar acordos”, di.

Varela lembra, por último, que o Plan Xeral de Normalización de 2004 recolle expresamente a necesidade de que a Xunta negocie co Principado e coa Junta de Castela e León a promoción de galego nos seus territorios. http://www.xornal.com/artigo/2011/01/16/politica/fiscalia-pide-xunta-medidas-salvar-galego-do-eo-navia/2011011523422400658.html


266

Anxo Lorenzo cre "unha irresponsabilidade" o uso do galego no Senado O secretario xeral de Política Lingüística considera "coherente e normal" empregar as linguas cooficiais na Cámara Alta, pero considera que "non é o momento oportuno" Asegura que a paz educativa "é total" nos colexios. "A catástrofe que se prevía co decreto non foi tal", di nunha entrevista no 'ABC' XORNAL.COM 08/03/2011

Anxo Lorenzo considera "unha irresponsabilidade agora" o uso dos 'pinganillos' no Senado para a tradución das linguas cooficiais do Estado. Nunha ampla entrevista no diario ABC, o secretario xeral de Política Lingüística cre "un paso coherente e normal" o emprego do galego, catalán e éuscaro na Cámara ALta pero parécelle "absurdo pensar que a sociedade poida entender que se gaste tal cantidade de cartos nesa iniciativa (350.000 euros)". "Isto había que facelo na época de vacas gordas; non é o momento oportuno", aclara.

Lorenzo asegura tamén na entrevista que a paz educativa "é total" e que "a catástrofe que se agardaba tras a implantación do decreto non foi tal". Ademais, o secretario xeral considera que "o chamamento á insubimisión non tivo ningunha repercusión" e que "o decreto estase aplicando con total normalidade".

Anxo Lorenzo responde tamén ás críticas de Galicia Bilingüe e pídelle á asociación contra a normalización lingüística "que lea o programa electoral do partido que gañou as eleccións". Respecto aos cursos de galego para parlamentarios, o secretario xeral cre que "hai moitos deputados que saben escribir e falar perfectamente o idioma", -"incluso mellor ca min", di-, pero asegura tamén "que o uso e a calidade da lingua que falamos é algo que todos temos que mellorar".

Tamén fala Lorenzo da súa relación coa Real Academia Galega, que considera "cordial e de cooperación", aínda que "con algunhas discrepancias".

http://www.xornal.com/artigo/2011/01/30/politica/anxo-lorenzo-cre-irresponsabilidade-uso-do-galego-no-senado/2011013019150600546.html


267

IDIOMA

Máis pexas da Xunta ás probas de galego 22.01.2011 A Mesa denuncia que haberá 45 cursos menos e só unha convocatoria anual

REDACCIÓN

Despois de que esta semana, a Secretaría Xeral de Política Lingüística publicase a convocatoria de 140 cursos Celga, a Mesa pola Normalización Lingüística amosou a súa preocupación porque a cifra representa unha rebaixa de 45 cursos. A asociación considera “moi insuficiente” a convocatoria porque “non garante a demanda que existe na sociedade” e deixará, engadiu, moitas persoas “sen a formación en galego que queren conseguir”. “O mínimo que se lle pode exixir a unha política lingüística seria e responsábel é que haxa cursos para aprender ou mellorar o galego para aquelas persoas que queiran, mais nin iso garante o goberno de Alberto Núñez Feijóo. De que hipócrita liberdade lingüística presume o presidente da Xunta se nin tan sequera garante prazas para quen quere aprender galego?”, observa o presidente da Mesa, Carlos Callón, nun comunicado. A Mesa critica tamén que se reduza a unha única convocatoria anual a posibilidade de conseguir o CELGA, o cal “lle pode provocar un prexuízo irremediábel a quen o precisar para un proceso selectivo, concurso de traslados etc”. A maior asociación cultural de Galiza non dubida en atribuír tal decisión a un “obxectivo consciente de fomentar un clima social contrario ao galego”, o cal cualifica de “incívico e irresponsábel”. Esta convocatoria anual será en xuño, mentres que nos anos anteriores había probas en maio e en novembro. Quen suspenda agora, terá que agardar un ano enteiro para se poder presentar de novo. Callón lembra tamén que a Secretaría Xeral de Política Lingüística non garante que os cursos que se vaian solicitar se chegen a realizar. Deste xeito, aínda que nun concello ou nunha asociación abran un prazo de preinscrición e se anoten vinte persoas, non existe ningunha garantía de que ese curso se vaia ministrar. PROTESTAS A Coruña volve quedar atrás A Concellaría de Normalización da Coruña, Ermidas Valencia, critiou a “escasa oferta de cursos Celga na cidade”, “xa que nin sequera chega á metade de cursos que ofertaba o bipartito”. A edil lembra que na convocatoria da Consellaría de Educación, A Coruña ficou sen ningunha praza para os cursos Celga. De aí que Valencia apunte que “o normal sería que na nova convocatoria ofrecese máis cursos aquí que no resto das cidades”. Porén, Política Lingüística só impartirá 2 cursos por cada nivel do Celga na cidade, mentres que en urbes como Vigo ou Pontevedra, a Xunta de Galiza chega a ofertar 3.

http://www.galiciahoxe.com/mare/gh/mais-pexas-da-xunta-as-probas-galego/idEdicion-2011-01-22/idNoticia-632371/


268

DESEQUILIBRIO

O galego vehicula o 30% da docencia na USC 11.02.2011 Fronte ó castelán, que representa o 66 por cento, ou o inglés, co 1"95 por cento

REDACCIÓN

Galego, 30; castelán, 66. Tal sería o titular redondo para ilustrar como se reparte o uso dos idiomas na docencia da USC, tal como informa un documento difundido en O Cartafol Dixital, publicación do Servivo de Normalización Lingüística da Universidade de Santiago.

O galego utilízase por orde crecente nas titulacións de 1º e 2º ciclo, nos graos e nos mestrados, indica este texto. No conxunto da docencia da USC neste curso 2010-2011, o galego vehicula case o 30%, o castelán algo máis do 66%, o inglés o 1,95% e as restantes linguas non chegan ao 2%. Os datos despréndense da información sobre as planificacións docentes consignada polos departamentos en XesCampus, a aplicación de xestión académica da USC, e referidos a horas de clase. Son os mestrados o tipo de titulacións en que o uso das linguas resulta menos monótono: en galego impártase o 36,26% e o inglés chega neste tipo de titulacións ao 2,80%; o castelán vehicula o 59,71% das horas docentes.

A utilización do galego nas titulacións adaptadas ao EEES, os graos, é algo menor, un 32,24%, e baixa ata un 21,35% no caso das vellas licenciaturas e diplomaturas. O mesmo ocorre co inglés, lingua na que discorre a docencia do 1,92% dos graos e do 1,33% das titulacións de 1º e 2º ciclo.

Se cadra a menor dispersión das materias nos graos, así como a oportunidade que representa para moitos docentes o cambio a un novo plan de estudos, podería explicar este maior índice de uso doutros idiomas nas titulacións adaptadas ás directrices de Bolonia.

Así, na maioría dos graos que botaron a andar neste curso utilízase máis o galego que na titulación vella paralela que aínda se mantén. Das 111 titulacións de grao ou 1º e 2º ciclo que se están a impartir actualmente na USC, 11 ignoran totalmente o uso do galego; entre elas, cinco relacionadas con idiomas; as restantes, relacionadas con Ciencias da Saúde. Outras tantas non chegan ao 10%.

http://www.galiciahoxe.com/mare/gh/galego-vehicula-30-da-docencia-na-usc/idEdicion-2011-02-11/idNoticia-638856/


269

INICIATIVA FRUSTRADA DA AGADIC

Flocos.tv deixa de 'emitir' Redacción. Unha páxina web para poder ver o cinema feito en Galiza. Aposta por levar o traballo audiovisual á rede e conseguir así visibilidade social. Flocos.tv pecha as portas 27 meses despois da súa estrea.

28.02.2011

A páxina Flocos.tv bota a cancela de peche. Creada en decembro do 2008 pola AGADIC, ente que depende da Xunta de Galiza, durante o tempo do bipartito chegou a subir á rede unha media de tres traballos audiovisuais galegos.

Os usuarios podian ver os filmes pero tamén interactuar (crear subtítulos, facer comentarios, compartir as películas nas redes sociais...) Coa chegada do PP ao poder, a web foi deixando paulatinamente de mostrar novidades até quedar unicamente como base de datos, sen actualización.

Agora deixa de "emitir". A iniciativa para actualizar a carteleira galega frústrase ao igual ca outras moitas ideas culturais nacidas antes de Feixóo.

http://www.anosaterra.org/nova/51204/flocostv-deixa-de-emitir.html


270

Farjas pide impresos só en castelán para unha campaña dun millón O Sergas volve encargar os anuncios de prevención do alcolismo en mozos que anulara tras facerlle un ‘feo’ ao Parlamento D. REINERO 18/03/2011 O Sergas vén de anunciar no Diario Oficial da Unión Europea que quere contratar unha campaña de publicidade para a prevención do alcolismo entre os menores de idade cun custo total dun millón de euros. Ata aquí todo entraría dentro da normalidade xa que, fronte a outras campañas propagandísticas da acción de goberno da Xunta, esta responde a unha das obrigas das Administracións públicas como é a de promover hábitos de vida saudables. Porén, o que fai rechamante esta licitación é que a Consellería de Sanidade que dirixe Pilar Farjas quere que as ofertas que realicen as axencias de publicidade interesadas se presenten só en castelán e non en galego. Ademais, esta mesma campaña xa fora encargada con anterioridade e anulada, tras desvelar Xornal de Galicia que con ela o Executivo tentaba obviar posibles decisións do lexislativo, ao encargar a campaña antes da aprobación da lei.

O 3 de novembro do ano pasado, mentres o Parlamento debatía aínda a Lei de prevención do consumo de bebidas alcólicas en menores, o Sergas abriu un concurso para facer unha campaña de publicidade sobre a materia pola mesma cantidade que agora, un millón de euros.

A licitación antes de que a Cámara aprobase a lei correspondente a mediados de decembro era perfectamente legal, pero supuña un desplante do poder executivo –a Xunta– ao lexislativo –o Parlamento, que non validou a norma marco sobre a materia ata mediados de decembro. Tras desvelar Xornal este feito o Sergas anulou a mediados de xaneiro o proceso.

SEN EXPLICACIÓNS

Este diario tentou entón e ao longo de dez días que a Xunta aclarase o motivo da anulación e o destino do millón de euros que xa non se gastarían sen que o Goberno galego dese ningunha explicación.

Agora o Sergas volve encargar a campaña publicitaria coas mesmas características: un millón de euros de gastos e dous meses para a emisión dos anuncios correspondentes a partir da adxudicación do proceso, para o que as empresas interesadas poderán presentar as súas ofertas ata o vindeiro 2 de maio.

SÓ EN CASTELÁN

Esas ofertas que se presenten antes do 2 de maio deberán estar redactadas en castelán. Así o indica a Xunta no apartado do Diario da Unión Europea no que se especifican as linguas “en que pode redactarse a oferta ou solicitude de participación” e no que únicamente se sinala a opción de “español”, sen abrir a porta ao galego, lingua propia de Galicia. E iso malia que esta semana, o Goberno galego licitou a través de Turgalicia, dependente daConsellería de Cultura, un procedemento similar publicando igualmente o correspondente anuncio no mesmo Diario Oficial da UE e detallando que nese caso si se podían presentar as ofertas en español e galego.

http://www.xornal.com/artigo/2011/03/14/politica/farjas-pide-solicitudes-so-castelan-campana-dun-millon/2011031322264501414.html


271

A Xunta admite que non dá axuda fiscal por usar galego no comercio A Lei de Normalización avala reducir impostos ás empresas que utilicen a lingua propia de Galicia DAVID LOMBAO 30/03/2011

Cando, hai case vinte e sete anos, o Parlamento aprobou por unanimidade a Lei de Normalización Lingüística, incluíu entre os seus preceptos que “o Goberno galego e as corporacións locais fomentarán o uso do galego nas actividades mercantís, publicitarias, culturais, asociativas, deportivas e outras”. “Con esta finalidade –sinala o artigo 25 da norma– e por actos singulares poderanse outorgar reducións ou exencións das obrigas fiscais”. Case dúas décadas despois, en 2004, a Cámara daba luz verde, tamén por unanimidade, ao Plan Xeral de Normalización e nel, ademais de valorar os “beneficios da incorporación da lingua galega ás actividades comerciais”, recomendábase aplicar as exencións establecidas en 1983.

Aínda que con case trinta anos ás súas costas, estes beneficios para o comercio non saíron, polo momento, da letra legal para traducirse en realidade. Segundo vén de recoñecer o Goberno en resposta a unha pregunta paralmentaria escrita do nacionalista Bieito Lobeira, estas exencións non están en marcha, aínda que, admite a Xunta, figuraban entre as “medidas de fomento do uso da lingua galega propostas no seu día polo partido que sustenta ao actual Goberno galego”. Nesta resposta, elaborada pola Consellería de Educación, o Executivo que preside Alberto Núñez Feijóo asegura ter a “intención de cumprir os contidos do programa electoral, tamén neste punto”, se ben xustifica que, “tendo en conta a situación actual”, en referencia á crise económica, “cómpre analizar con detemento o momento oportuno en que este tipo de medidas deberán ser implementadas", conclúe a resposta, sen establecer ningún tipo de prazo para cumprir a devantida promesa do programa electoral.Neste contexto, o departamento que dirixe Jesús Vázquez inclúe tamén entre os seus argumentos que “ata o momento actual, ningún Goberno daXunta de Galicia desenvolveu o previsto no artigo 25” da Lei de Normalización Lingüística. Non obstante, esta resposta parlamentaria si pasa por riba dos cambios legais en materia comercial postos en marcha polo actual Executivo galego a través da Consellería de Economía e Industria, nomeadamente, mediante a nova Lei de Comercio Interior, aprobada hai escasos meses e na que a propia Xunta destacou a eliminación, en aras da “liberdade”, dos artigos para favorecer o uso do galego na actividade comercial que si prevía o proxecto de lei do bipartito. http://www.xornal.com/artigo/2011/03/20/politica/xunta-admite-non-da-axuda-fiscal-usar-galego-no-comercio/2011031922584602772.html


272

IDIOMA

Un símbolo "case sagrado" 10.04.2011 Prolingua reclámalle a Feijóo un "compromiso público" coa LNL e advirte de que buscará apoios para unha "resposta contundente" de ser modificada tal como pide Carlos Negreira


Prolingua reclamoulle onte ao presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo, que "se comprometa publicamente a non promover nin acometer ningunha reforma da Lei de normalización lingüística que non se produza co mesmo consenso e unanimidade coa que a Lei 3/1983 foi aprobada no seu día" e advertiu de que está disposta a "buscar o apoio da cidadanía para dar unha resposta contundente" se fose necesario para defender a LNL.

A plataforma, en representación dos seus máis de dous mil membros, escribiulle unha carta ó presidente do Goberno galego na que lle lembra que "o Partido Popular de Galicia rompería de forma unilateral o consenso acadado para a promulgación da LNL en 1983" de facer realidade as demandas de "determinados candidatos das próximas eleccións municipais" -como Carlos Negreira na Coruña- de oficializar a forma deturpada do topónimo La Coruña. Suporía, subliñou Prolingua, "un abuso de poder dada a escasa lexitimidade democrática que se contén no feito de modificar por maioría simple o que se adoptou por unaminidade", xa que a LNL foi aprobada no 1983 por acordo de AP, UCD, PSOE, PCG e EG -os deputados do BNPG/PSG non podían votar porque non xuraran a Constitución-. Facer oficial a forma deturpada do topónimo sería, por outra banda, "unha actuación contraria ao espírito da Constitición Española (art. 3.3), do Estatuto de Autonomía de Galicia (art. 5.3) e da Carta Europea dsa Linguas Rexionais e Minoritarias (BOE, nº 22 do 15/9/2001), que instan, todos eles, á defensa e promoción da lingua propia de Galicia", ademais dunha "constatación pública e evidente da actitude de belixerancia contra o galego que mantén o partido que sostén o goberno de Galicia".

Asinan a carta Manuel Bragado, Xabier Cordal, Xosé-Henrique Costas, Agustín Fernández Paz, Francisco Fernández Rei, Xosé María Lema Suárez, Antón Dobao, Antía Otero, Xabier P. Docampo, Mercedes Queixas, Xosé Luis Santiso, Óscar Sánchez López "Martin Pawley" e Alejandro Tobar. Desde a páxina web de Prolingua pódense ademais asinar as adhesións ó documento.

"Non é" -explicou onte Xabier P-. Docampo na rolda de prensa de presentación desta carta- "a LNL a lei que nos satisfaría plenamente", pero mudala "suporía unha nova utilización do DOG para agredir o galego, cando non está a aparecer no DOG ningunha orde, lei, nin nada, en favor da lingua". A lexislación sobre a toponimia, -lembrou-, ten ademais un especial valor simbólico - o artigo 10 da LNL establece que os topónimos de Galicia terán como única forma oficial a galega- xa que de eliminala non quedaría outra que defenda que se deba usar oficialmente só o galego.

"Para nós é un símbolo cun carácter de reduto case sagrado, case como unha especie de Medulio, polo que estamos dispostos a defendelo, e a buscar o apoio da cidadanía para dar unha resposta contundente se é necesario", explicou.

"Non se poden modificar leis así como así, ao estilo berlusconiano, como xa fixo a Xunta coa lei que legalizará as consultas ós pais", sinalou. Respecto da situación do ensino, Prolingua salientou que o actual Goberno "cumpriu o seu programa oculto, de deixar facer. Non hai vixianza nin inspección ningunha nin para que se cumpra a lei que hai. Así prodúcese unha impresión dunha paz lingüística que é falsa. Os que sempre incumpriron a lei xa non teñen nin que disimular".


273

DATOS

Os votos, a cerna da cuestión Feijóo dixo que se os coruñeses votan "maioritariamente" o "sinónimo bilingüe" da Coruña e o pleno solicítao "formal e maioritariamente", será o Parlamento ó que lle corresponda "valorar" o posible de decisión de modificar a normativa en resposta a un posible amparo ó "topónimo bilingüe". A Coruña é a única das sete cidades galegas na que o PP non consegue gobernar, e que os populares agardan conquistar con estratexias como resucitar de cando en vez o "La Coruña". Abrazar o discurso "bilingüe" -que comparte Coriña Porro en Vigo-, é ademais para o PP coruñés un xeito de evitar que parte dos seus votos marchen para o minoritario Unión Coruñesa, outro defensor do "bilingüismo" toponímico, como a asociación Galicia Bilingüe.

http://www.galiciahoxe.com/mare/gh/un-simbolo-case-sagrado/idEdicion-2011-04-10/idNoticia-658011/

Queremos Galego esixe a "fin dos ataques" contra a lingua A plataforma a prol do galego xunta un milleiro de persoas en Santiago e remata os seus actos afirmando que "a indiferenza mata", parafraseando a Lois Pereiro. XORNAL.COM24/05/2011 "A amizade protexe e ou amor cura, ou odio contaxia e fire, a indiferenza mata. Apliquemos estes versos á nosa lingua". As palabras da obra do poeta monfortino Lois Pereiro, homenaxeado este ano nas Letras Galegas, puxeron o punto e final ás máis de 50 protestas convocadas pola plataforma Queremos Galego en municipios de toda Galicia, ante a mirada de decenas de persoas que acudiron a reclamar o seu dereito a "vivir en galego".

O acto central, celebrado en Porta Faxeira, que xuntou máis dun milleiro de persoas na Porta Faxeira de Santiago de Compostela, contou ademais coa participación de diversas personalidades do ámbito deportivo, político e cultural, como a deputada do BNG Ana Pontón e o candidato do Bloque á alcaldía do municipio, Rubén Cela; escritores como Suso de Toro, Rosa Aneiros e Marilar Aleixandre; ou varios portavoces da plataforma, como o presidente da Mesa, Carlos Callón e o secretario nacional da CIG-Ensino, Anxo Louzao. Desde o atril instalado pola entidade, no que varios destes representantes lembraron a figura de Castelao e fixeron lectura dos seus textos, Callón instou ao Executivo presidido por Alberto Núñez Feijóo a que "cesamento nos seus ataques contra o galego", que están "a debilitar gravemente a convivencia e a cohesión social do país". http://www.xornal.com/artigo/2011/05/17/politica/queremos-galego-esixe-fin-ataques-lingua/2011051713172100131.html


274

O Concello da Coruña utiliza xa o topónimo da cidade castelanizado No cartel anunciador dunha pasarela de moda na que colabora a institución municipal, o goberno local optou por modificar a imaxe corporativa do municipio, engadíndolle ao logotipo oficial a castelanización do nome da cidade XORNAL.COM 23/06/2011 Cando vén de cumprirse a primeira semana da toma de posesión das novas corporacións locais, o Concello da Coruña, dirixido polo popular Carlos Negreira, comeza a pór en práctica unha das súas promesas máis polémicas, a de utilizar o topónimo da cidade castelanizado, indo así en contra dos ditados da Lei de Normalización Lingüística. No cartel anunciador dunha pasarela de moda na que colabora a institución municipal, o goberno local optou por modificar a imaxe corporativa do municipio, engadíndolle ao logotipo oficial a castelanización do nome da cidade. Así, segundo se observa nese cartel, o acto é apoiado polo “Ayuntamiento de A Coruña/La Coruña” nun logotipo que, cando menos polo momento, tamén contén a palabra “Concello”. Deste xeito, o consistorio coruñés volve empregar a versión non oficial do seu topónimo catro anos despois de que, en virtude do pacto acadado por PSdeG e BNG na cidade, deixase de facelo. Ata o momento, a forma La Coruña fora a única empregada pola institución, impoñéndose así unha pretensión persoal do que fora rexedor socialista, Francisco Vázquez. Neste contexto, resta saber se o novo alcalde, Carlos Negreira, emprenderá unha cruzada a prol da castelanización do topónimo semellante á de Vázquez. Se así acontecese, é posible que atopase eco no Goberno galego, dado que Alberto Núñez Feijóo se ten amosado disposto a modificar a lexislación en materia lingüística e abrir a porta a oficializar topónimos castelanizados se os concellos afectados así o solicitan de maneira oficial. http://www.xornal.com/artigo/2011/06/21/politica/concello-da-coruna-utiliza-xa-toponimo-da-cidade-castelanizado/2011062023495902890.html


275

Pecha Galicia Hoxe 28.06.2011 A crise económica e o radical recorte das axudas institucionais converten en inviable o proxecto do único diario en galego // Herdeiro de O Correo Galego, publicouse por primeira vez o 17 de maio de 2003 // Dezanove profesionais, entre periodistas e filólogos, quedan sen traballo // O Grupo Correo Gallego manterá o espírito do xornal na rede dende www.galiciahoxe.com

REDACCIÓN. SANTIAGO

Galicia Hoxe sae por derradeira vez este 28 de xuño, aniversario do primeiro Estatuto de Autonomía de Galicia e da volta dos restos de Castelao para seren enterrados no Panteón de Galegos Ilustres. A crise económica, especialmente virulenta no sector dos medios de comunicación, e, sobre todo, o radical recorte das axudas institucionais converten en inviable o proxecto do único diario en galego, que naceu o 17 de maio de 2003 e que morre oito anos despois, con 2.943 números editados e 130.000 páxinas. Dezanove profesionais, entre periodistas e filólogos, quedan sen traballo. O Grupo Correo Gallego manterá o espírito de Galicia Hoxe na rede, a través da cabeceira www.galiciahoxe.com

Herdeiro de O Correo Galego, que estivo nos quioscos do noso país entre o 6 de xaneiro de 1994 e o 16 de maio de 2003, coa morte do GH pecha o Grupo Correo Gallego unha aventura empresarial única, na que durante dezaoito anos apostou con decisión pola información en galego. Foi unha pelexa en solitario, cun equipo de profesionais exemplar e cun importante esforzo económico e de medios, malia que cunha tibia resposta social e institucional, para nada comparable cos apoios do Goberno vasco e da Generalitat catalá a proxectos mediáticos similares.

Nos seus oito anos de vida, Galicia Hoxe consolidouse como o periódico coa maior oferta de información cultural de cantos se editan no noso país. Pola sección Maré desfilaron a práctica totalidade dos protagonistas da actividade cultural, tanto da oficial como da alternativa. Ademais, o GH coidou especialmente as publicacións paralelas, máis dunha trintena -unha por trimestre, durante os seus seis primeiros anos de vida-, todas de balde, dende a colección ‘Os pillabáns’, en colaboración con Sotelo Blanco, e a primeira colección de curtas galegas, editada co CGAI, até ‘De nunca máis a más alá’, escolma de artigos de Xosé Manuel Beiras; sen esquecer ‘Pan comido’, o exitoso libro de receitas de Sela Cea; ‘Mar de estrelas’, un coleccionable con espectaculares fotos de Jorge Candán, ou ‘Todo pasa, todo queda’, ensaio de Soedade Noia e de Ferrán Grau sobre a recuperación da memoria histórica, ademais de ‘A fontanela’, revista cultural de vangarda ideada por Antón Lopo, pai, tamén, de Revista das Letras, o caderno cultural máis lonxevo, que este maio pasado cumpriu vinte anos.

Xunto coa súa especial atención ao mundo da cultura, no ADN do Galicia Hoxe quedan marcados para a historia o seu compromiso cunha autonomía de máximos -foi o único periódico que publicou en portada un editorial en defensa do Estatuto de nación- e a súa defensa dunha ordenación territorial sostible e respectuosa co medio natural, completado cun seguemento exhaustivo dos movementos sociais e dos colectivos marxinados.

http://www.galiciahoxe.com/portada/gh/pecha-galicia-hoxe/idEdicion-2011-06-28/idNoticia-682663/


276

S.O.S. DA LINGUA

Concentración en defensa dos medios en galego: "A l oita continúa!" 04.07.2011 Na defensa dun ECOSISTEMA da lingua que está sendo destruído sistematicamente pola política da Administración

SANTIAGO. XC

Celebrouse este luns en Santiago, ás 20:00 horas na praza do Toural, unha concentración en defensa dos medios de comunicación en galego convocada pola Mesa pola Normalización, na que estiveron presentes o propio presidente da Mesa, Carlos Callón, e o escritor Miguel Anxo Fernán Vello, que criticaron a política de "demolición" que está practicando a actual Xunta e que está acabando co espazo de comunicación en galego.

Fernán Vello, na lectura do manifesto, referiuse ó ECOSISTEMA do idioma, con maiúsculas, que hai que defender e protexer porque está sometido a ameaza, en perigo de extinción, e para o que non parece haber lexislación ambiental suficiente que garanta a súa protección. Aludiu á destrución sistemática de xornais pola que denominou "brigada de demolicións Feijóo" e que se plasmou na desaparición de Vieiros, GZNación, A Nosa Terra, A Peneira e agora Galicia Hoxe. Laiouse de que os xornais en galego quedan "reducidos á reserva dixital" e insistiu en que a Administración non pode mirar para outro lado nin ampararse nunha 'lei de mercado' que é inflexible cos medios en galego e que, sen embargo, non lles afecta a outros medios que poden sobrevivir porque eles si que poden recibir subvencións por outra parte sustentadas na promoción dunha lingua que non usan.

Fernán Vello, que expresou a solidariedade cos traballadores de Galicia Hoxe que perderon o seu posto de traballo, seguiu co símil ecolóxico ó referirse ós medios subsidiados polo uso do galego pero que non o utilizan nen sequera ó publicar entrevistas a persoas que piden que as súas palabras sexan transcritas en galego, e dixo que isto é como se se subvencionaran as plantacións de eucaliptos ó abeiro dunha suposta reforestación de especies autóctonas.

O presidente da Mesa, Carlos Callón, criticou a "epidemia" contra o galego que representa o Goberno presidido por Alberto Núñez Feijóo, ó constatar unha "redución das posibilidades de vivir" no idioma propio de Galicia. "Temos que reclamar ó Goberno que cese nesas políticas tan letais para o noso idioma", criticou, tras incidir no perigo que supón esta perda mediática "para a liberdade de expresión" e recordar que o Estatuto de Autonomía obriga ós poderes públicos a promocionar o galego na sociedade.

Despediron a concentración os aplausos dos asistentes e os berros do presidente da Mesa pola Normalización, Carlos Callón, que de contado foron coreados: "En Galiza, en Galego! A loita continúa".

http://www.galiciahoxe.com/vivir-hoxe-galicia/gh/concentracion-defensa-dos-medios-galego-loita-continua/idEdicion-2011-07-04/idNoticia-684269/


277

Actividades da Coordinadora Galega de ENDL


278

INICIATIVA

Lingua de futuro 23.02.2010 A Coordinadora de EDNL presenta unha campaña na que Luís Tosar, María Castro, Martín Rivas, Antón Reixa, Susana Seivane e Belén Regueira reivindican o orgullo de falar en galego


O galego necesita máis protección. Orgullosos do noso. Orgullosos do galego. Son as tres mensaxes claras que os actores Luís Tosar, María Castro e Martín Rivas, o produtor Antón Reixa, a xornalista Belén Regueira e a gaiteira Susana Seivane guindan, en galego, castelán e inglés, no spot que forma parte dunha campaña publicitaria que a Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística (EDNL) presentou onte en Compostela.

Reixa considerou "extremadamente perverso" que o Goberno trate de xustificar o "decreto que quere poñer en marcha" co discurso dunha suposta "imposición que non se ve por ningunha parte", mentres crea unha auténtica "imposición", -a do 33%-33%-33%-, xa que en moitos centros o galego xa supera o "33 por cento, ou mesmo o 50 por cento, polo que o novo decreto suporá unha volta atrás".

"Muy mal profesor debí de ser", chanceou, para cualificar, como fixo, ao actual conselleiro de Educación, Jesús Vázquez, cun "sobresaliente", xa que o seu borrador do decreto é unha "trapallada". "Se hai tres linguas cunha situación moi diferente, non se as pode tratar dun xeito equivalente, senón que ten que haber discriminación positiva para o galego", explicou. Ironizou tamén sobre "a superstición do tamaño", que ao seu ver a Xunta demostra co seu discurso sobre o inglés e o castelán, ao esquecer que o galego "forma parte da familia galego-portuguesa, que ten 400 millóns de falantes en todo o mundo".

A coordinadora xeral da EDNL, Valentina Formoso, salientou que a campaña trata de facer visible na comunidade educativa e en toda a sociedade "un sentimento", o orgullo de ser galegos e de ter unha lingua propia, que "debería" ser común alén da ideoloxía, clase social, idade, lugar de orixe...

"Hai xente que se empeña en ver o galego como un problema", lembrou, cando en realidade a lingua propia do país é "un patrimonio", unha "lingua de futuro", que "abre camiños de comunicación con miles de persoas no mundo", e é "o que nos fai galegos".

A campaña Orgullos@s do noso, orgullos@s do galego consiste na posta a disposición dos centros educativos e da sociedade en xeral dun catálogo de deseños de material gráfico -un colante, un cartaz, unha chapa, un marcapáxinas, un calendario, unha camisola e un banner- para a súa descarga, - desde http://www.coordinadoraendl.org-, impresión e distribución libre. Un deseñador profesional realizou e cedeulle á coordinadora de EDNL estas propostas gráficas. Ademais, a campaña consta do spot antes citado, que se pode ver na web da coordinadora, e dun segundo vídeo, protagonizado por Isabel Rico e Carlos Ares, que baixo o título En galego. Proba e verás conta a historia de dous personaxes, unha galega e un brasileiro, que se coñecen e se relacionan en Nova York na súa lingua. Susana Seivane subliñou que "a única forma" de manter vivo o galego é falalo. "Gústame dicir que vivo en galego", engadiu, xa que utiliza esta lingua "coa familia, cos amigos, no traballo...". O galego é o idioma


279

que nos "identifica, singulariza e une como pobo", recordou. Pola súa banda, a actriz Isabel Risco apuntou que "formamos parte da humanidade en galego, que problema hai?".

SENTIDO

Unha sorte, non un problema A coordinadora de EDNL quere transmitir con esta campaña "que ter un lingua propia é unha sorte, non unha desgraza, é un orgullo, non un problema... Por iso lanzamos esta campaña, para presumir do que somos, do que temos, do noso, para fachendear da nosa lingua. E ese orgullo a nós xa nos vén de vello, e herdámolo de moitos que se esforzaron antes ca nós pola lingua, pero queremos que se estenda e que dure, por iso deseñamos esta campaña non como algo puntual, senón como unha campaña que nos gustaría que fose duradeira no tempo, igual ca o orgullo de ter unha lingua propia. O orgullo por ter dunha lingua de futuro que -se queremos- podemos utilizar en todos os ámbitos".


PROMOCIÓN

Miles de persoas descargan o vídeo "Orgullos@s do galego"

03.03.2010 Satisfacción na Coordinadora Galega de Equipos de Normalización polo éxito da campaña, que bota fume polas canles da rede

REDACCIÓN

Unha semana despois de ser lanzada, a campaña Orgullos@s do noso, orgullos@s do galegoestá sendo ""un éxito". Así o destacan os seus promotores, a Coordinadora Galega de ENDL (Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística). Os responsables da campaña para concienciar a sociedade de que ter lingua propia é unha sorte e un motivo de orgullo, aseguran que a acollida está a ser ""moi satisfactoria". CGENDL afirma que o principal reclamo, un vídeo no que saen Luís Tosar, Belén Regueira ou Antón Reixa, está tendo unha gran repercusión na rede. Contabilizan unhas 40.000 reproducións e o lema da campaña rexistra máis doutros tantos resultados en Google. En concreto, o vídeo Orgullos@s do galego suma máis de 20.500 reproducións en Youtube e 5.000 visualizacións na canle directa Vimeo. En galego, proba e verás, vídeo no que participan Isabel Risco e Carlos Ares, foi reproducido 3.000 veces nestas canles. Ademais, ambos vídeos foron visualizados en máis de 12.000 ocasións na web da campaña, que nesta primeira semana contabiliza unhas 33.000 páxinas visitadas. Nas redes sociais o impacto tamén se fixo notar. Usuarios de Tuenti crearon, cando menos, tres eventos (Orgullos@s do galego, Orgullos@s do noso e Actores orgullos@s do galego!) que contan coa adhesión de 15.000 mozos e mozas. En Facebook, o grupo Nós tamén estamos orgullos@s do galego chega xa aos máis de 2.000 seguidores. O proxecto divulgativo que reivindica o orgullo pola lingua propia como sentimento común á marxe de condicionantes como a orixe, a ideoloxía ou a idade segue o seu curso tamén nos centros escolares galegos, segundo sinala CGENDL. O alumnado destes centros ten a oportunidade de colaborar mediante o envío de vídeos e textos nos que se mostre o orgullo polo galego, ""un elemento de unión e un rico patrimonio de futuro que nos dota de identidade e nos conecta con millóns de persoas en todo o mundo", destacan dende a paltaforma.

Na web da CGENDL ponse á disposición de todos os equipos de normalización un material gráfico (camisetas, chapas, carteis ou adhesivos) que se pode descargar de balde para a súa distribución, ""invitación que a coordinadora estende a toda a sociedade galega", afirman. Tamén sinalan que a campaña "foi concibida como duradeira no tempo, polo que se contemplan novas accións nos próximos meses".



280

Corenta textos cheos de orgullo lingüístico A Coordinadora de Equipos de Normalización presenta unha nova entrega da campaña “Orgullos@s do noso, orgullos@s do galego”. Redacción - 22/05/2010

A Coordinadora Galega de Equipos de Normalización Lingüística seguen adiante coa campaña “Orgullos@s do noso, orgullos@s do galego”. Logo de ternos mostrado vídeos con actores reivindicando a lingua propia do país agora chega unha nova entrega con corenta textos, onde outras tantas persoas reflexionan sobre o seu orgullo lingüístico. Marilar Aleixandre, Rosa Aneiros, Fermín Bouza, Yolanda Castaño, Ramón Chao, Rafael Cuíña, Kiko da Silva, Suso de Toro, Manolo Barreiro ou Sechu Sende só son algúns dos moitos nomes que aparecen na campaña que está dispoñíbel dende este sábado na páxina da Coordinadora. http://www.vieiros.com/nova/79667/corenta-textos-cheos-de-orgullo-linguistico

CAMPAÑA

MileNace o Ecolingüismo 15.10.2010 A Universidade de Vigo e a Coordinadora de Equipos de Normalización repartirán máis de 4.000 "ecoguías" con textos de autores como Uxío Novoneyra en defensa do galego e das especies

MARÉ . SANTIAGO

O galego, o noso medio natural. É o título da nova campaña "para loitar pola supervivencia da lingua" que onte presentaron a Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística (CGENDL) mais a Área de Normalización da Universidade de Vigo.

Facendo unha comparación ecolóxica, se cada día desaparecen 47 especies de fauna e flora dos nosos ecosistemas, o mesmo ocorre cos idiomas, xa que cada ano, 25 ou 30 linguas deixan de existir cada ano no planeta. Entre eles, o noso idioma corre o mesmo risco debido á acusada perda de falantes entre as novas xeracións. No acto, que se celebrou onte en Vigo, participaron a voceira da Coordinadora, Valentina Formoso, o vicerreitor de Extensión Universitaria da Universidade de Vigo, Xosé Henrique Costas e o ciclista do desa- parecido Xacobeo Galicia, Serafín Martínez, que tamén estuda Empresariais na Universidade de Vigo.

A campaña está protagonizada por unha "ecoguía" que inclúe textos de escritores galegos como Uxío Novoneyra, dirixidos a facer reflexionar sobre a importancia da recuperación das especies e do idioma. Repartiranse máis de 4.000 cadernos nos campus e nos centros de ensinanza non universitaria públicos e


281

concertados de Galicia. Pero ademais, para potenciar este "ecolingüismo", tamén se distribuirán máis de 5.000 adhesivos e outras tantas chapas, camisolas ou petates nos que se fai visible o lema da campaña.

"As linguas non son só dos falantes, son de toda a humanidade e hai que responsabilizarse se poden desaparecer", explicou Valentina Formoso, coordinadora do CGENDL. "Debemos preservar a biodiversidade e o noso futuro. Se a natureza se constrúe, enriquécese e renóvase co seu uso, co idioma pasa o mesmo", remarcou.

Como exemplo da importancia da presenza do galego en todos os eidos, adherido á campaña estivo o ciclista Serafín Martínez, alumno de Empresariais da Universidade de Vigo e deportista do "finado Xacobeo Galicia, un equipo ciclista formado en case a súa totalidade por profesionais da comunidade e entre os que o uso do idioma estaba á orde do día", como explicou Xosé Henrique Costas. "Todo o que se poida facer para apoiar o noso idioma será positivo", destacou o ciclista.

O 4 de novembro será o Día Mundial da Ciencia en Galego

Esta campaña será o preludio das xornadas que o vindeiro 4 de novembro se levarán a cabo con motivo do Día Mundial da Ciencia en Galego, dirixida dende o ensino a toda a sociedade para defender a idoneidade do emprego do idioma nas áreas científico-tecnolóxicas. Estas xornadas tentarán trasladarlle á sociedade "o orgullo de expresar a ciencia e a tecnoloxía en galego e de divulgar as experiencias científicas pensadas e desenvolvidas en lingua galega".

http://www.galiciahoxe.com/mare/gh/nace-ecolinguismo/idEdicion-2010-10-15/idNoticia-600256/

LINGUA

Un idioma para a física e a química 04.11.2010 Máis de cen centros participan hoxe na Xornada pola Ciencia en Galego

MARÉ . SANTIAGO

Máis de 12.000 alumnos de máis de cen centros educativos de toda Galicia participarán hoxe naXornada pola Ciencia en Galego, convocada pola Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística (CGENDL) e que conta co apoio das asociacións de profesorado de ciencias, matemáticas e tecnoloxía (Enciga, Agapema, Apetega) do país. Con esta iniciativa, segundo informan dende a Coordinadora, colexios e institutos de toda Galicia "reivindicarán o dereito a gozar da ciencia en galego con centos de actividades de divulgación científica". Entre elas, o Departamento de Física de Partículas da USC e a Coordinadora Galega de ENDL organizan unha videoconferencia vía web con científicos galegos da universidade e o CERN de Xenebra.

Na iniciativa participará alumnado e profesorado que quere expresar que "a lingua galega, relegada polo Decreto para o Plurilingüismo de materias como matemáticas, física e química e tecnoloxía, é idonea para a transmisión do coñecemento e o ensino nas áreas científico-tecnolóxicas", indican dende a Coordinadora. Así mesmo, a xornada pretende transmitirlle á sociedade galega "o orgullo de expresar a ciencia e a tecnoloxía en galego".


282

Ademais, haberá propostas comúns a toda Galicia como a elaboración dun glosario de termos tecnolóxicos de uso común a través da páxina tecnoloxia.org, ou unha videoconferencia vía web que, baixo o título Do CERN a Compostela coa Física de Partículas, organizan o Departamento de Física de Partículas da USC e a Coordinadora Galega de ENDL. Nela, investigadores galegos da universidade compostelá e do CERN (Laboratorio Europeo de Física de Partículas) explicarán dende Santiago e Xenebra os proxectos científicos que desenvolven na actualidade. Ademais de seguir a videoconferencia, que terá lugar entre as 10.30 h e as 11.30 h, os centros escolares poderán interaccionar con eles mediante o chat. Dende a Coordinadora de Equipos de Dinamización Lingüistica dos Centros de Secundaria do Salnés, o seu responsable, Xabier Camba, explica que as actividades se centrarán en tres localidades: Cambados, Vilanova e Vilagarcía de Arousa. Nesta última cidade, 150 rapaces dos institutos participarán na divulgación de diferentes contidos arredor do mundo das ciencias, sobre todo, proxectos realizados nos centros educativos e que utilizan a lingua galega para o seu desenvolvemento. Por exemplo, celebrarán un xogo de números que consistirá en ir superando diferentes probas matemáticas ou a explicación práctica de diferentes proxectos tecnolóxicos realizados polo alumnado como un aeroxerador, martelos mecánicos ou unha bolboreta voadora.

En Vilanova de Arousa, o IES Faro das Lúas organizará un "paseo matemático" polas rúas da vila "para mostrar a importancia das matemáticas na vida diaria". Os alumnos do IES A Basella desprazaranse ao xardín da vila onde exporán un mural cos elementos químicos da táboa periódica e farán un xogo de identificación de especies e procesos ecolóxicos.

Ademais, en Cambados, máis de cen alumnos do IES Asorey, levarán á praza do concello actividades como a elaboración do Sistema Solar sobre o chan da praza, colocando os planetas representados por obxectos esféricos, e demostrarán un experimento de Eratóstenes que describe a esfericidade terrestre.

PROGRAMA

O IES Pintor Colmeiro de Silleda visitará o observatorio de Forcarei Exposicións, obradoiros de ciencia divertida, teatro divulgativo, experimentos, instalacións electrónicas, concursos de fotografía científica e matemática, construción de planisferios e papaventos ou conferencias a cargo de profesores universitarios encherán as aulas e os patios de centros escolares públicos, concertados e privados de toda Galicia. Para iso, os centros participantes intercambiarán materiais e propostas e desenvolverán de maneira autónoma actividades e experiencias de divulgación científica pensadas e desenvolvidas en galego.

Así, no instituto de ensino secundario de Barro, a partir das 11.30 horas, a praza do concello acollerá actividades como facer figuras xeométricas no chan ou atopar outras na arquitectura da praza; facer medicións de caudal na fonte; distinguir as diferentes árbores da praza; calcular relacións matemáticas entre cordas en vibración e intervalos musicais.

Ademais, os alumnos de terceiro do IES Pintor Colmeiro de Silleda visitarán o observatorio astronómico de Forcarei. Está previsto que se simule un ceo nocturno na aula do centro para amosar aos estudantes a identificar as constelacións e proxectarase un vídeo sobre o astrónomo lalinés Aller Ulloa.

http://www.galiciahoxe.com/mare/gh/un-idioma-fisica-quimica/idEdicion-2010-11-04/idNoticia-607259/


283

12.000 ESCOLARES CELEBRAN O DÍA DA CIENCIA

Física e química en galego Redacción. A medias reivindicativa a medias lúdica, a xornada de hoxe celebra o Día pola Ciencia en galego, na que participan escolares de todo o país.

04.11.2010

Máis de 12.000 alumnos de máis de 100 centros educativos participan na Xornada pola Ciencia en Galego. Entre as múltiplas actividades previstas para hoxe, o Departamento de Física de Partículas da USC e a Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística (ENDL) organizan unha videoconferencia vía web con científicos galegos da universidade e o CERN de Xenebra.

Exposicións, obradoiros de ciencia divertida, teatro divulgativo, experimentos, instalacións electrónicas, concursos de fotografía científica e matemática, construción de planisferios e papaventos ou conferencias a cargo de profesores universitarios encherán as aulas e os patios de centros escolares públicos, concertados e privados de toda Galicia este xoves 4 de novembro para reinvindicar a ciencia en galego.

Na iniciativa participará alumnado e profesorado que quere expresar que a lingua galega, relegada polo Decreto para o Plurilingüismo de materias como Matemáticas, Física e Químíca e Tecnoloxía, é idonea para a transmisión do coñecemento e o ensino nas áreas científico-tecnolóxicas. Así mesmo, a xornada prentende transmitirlle á sociedade galega o orgullo de expresar a ciencia e a tecnoloxía en galego. Para iso, os centros participantes intercambiarán materiais e propostas e desenvolverán de maneira autónoma actividades e experiencias de divulgación científica pensadas e desenvolvidas en galego e adaptadas á súa realidade e nivel educativo. Nalgunhas vilas e cidades os centros reuniranse en espazos públicos para desenvolver actividades conxuntas.

Ademais, haberá propostas comúns a toda Galicia como a elaboración dun glosario de termos tecnolóxicos de uso común a través da páxina tecnoloxia.org, ou unha videoconferencia vía web que, baixo o título “Do CERN a Compostela coa Física de Partículas”, organizan o Departamento de Física de Partículas da USC e a Coordinadora Galega de ENDL. Nela, investigadores galegos da universidade compostelá e do CERN (Laboratorio Europeo de Física de Partículas) explicarán dende Santiago e Xenebra os proxectos científicos que desenvolven na actualidade. Ademais de seguir a videoconferencia, que terá lugar entre as 10h30 e as 11h30, os centros escolares poderán interaccionar con eles mediante o chat.

http://www.anosaterra.org/nova/50366/fisica-e-quimica-en-galego.html


284

As ciencias, tamén en galego Begoña Paso 5/11/2010

Reivindicar que as clases de ciencias tamén se poden impartir en galego era o obxectivo da xornada organizada onte polos equipos de normalización lingüística e os departamentos de ciencias dos distintos institutos da comarca. Con tal motivo, os rapaces saíron as rúas das súas respectivas localidades para participar en xogos matemáticos e realizar todo tipo de prácticas relacionadas coa materia.

Nesta xornada participaron activamente os estudantes do instituto Asorey de Cambados, que reconstruíron na praza do Concello o sistema solar e mediron varios obxectos utilizando o goniómetro, un aparato que fabricaron eles mesmos para medir alturas. Tamén saíron ás rúas os alumnos de Vilagarcía, que realizaron xogos de números e de mesa na praza de Galicia. E os dos dous institutos de Vilanova percorreron as rúas nun paseo matemático e fixeron unha exposición cos elementos químicos. http://www.lavozdegalicia.es/arousa/2010/11/05/0003_8828713.htm

A comarca achégase a ciencia en galego PONTEVEDRA/LA VOZ. 4/11/2010 ¿Que pasa dentro das nosas cabezas? ¿Que sabemos de como traballan esas células? ¿Poderemos manipulalas?». Con estas preguntas empeza hoxe unha viaxe dos alumnos do colexio Don Aurelio cara a ciencia comprendida, explicada e narrada en galego. Trátase dunha actividade que hoxe se achega a varios colexios de toda a comarca. En Cuntis será o profesor de fisioloxía Casto Rivadulla o encargado de achegar á ciencia aos rapaces. Non serán os únicos, porque no instituto Aquis Celenis de Caldas os xogos matemáticos e as experiencias científicas, como a simulación dun volcán centrarán a xornada. Os alumnos do Instituto de Barro sairán á rúa para desenvolver as actividades científicas. A xornada pretende reivindicar a validez do galego para transmitir todo tipo de coñecementos, incluido o científico. http://www.lavozdegalicia.es/pontevedra/2010/11/04/0003_8826540.htm


285

A circunferencia da Terra tamén se mide en galego Uns 400 estudiantes toman as rúas para fusionar ciencia e lingua

O Día da Ciencia en Galego naceu para expresar publicamente "que todas as linguas son válidas para a expresión científica" e como un alegato a prol do uso do galego nas materias científicas e tecnolóxicas. A xornada tivo especial incidencia en Vilagarcía, Cambados e Vilanova, xa que os institutos destas vilas saíron á rúa para realizar en vivo diversos experimentos, ou para explicarlle ós cidadáns como funcionan aparellos tan diversos como un martelo electromecánico ou un aeroxenerador eléctrico con paneis solares, ou como se crea unha complexa figura xeométrica con paus.

A.MARTÍNEZ - O SALNÉS A ciencia pode ser divertida e pode divulgarse en lingua galega. Dúas afirmacións coas que aínda hai xente que discrepa, e que fundamentan o Día da Ciencia en Galego, celebrada onte en toda a comunidade autónoma e con actividades en prazas de Vilagarcía, Cambados e Vilanova.

O obxectivo dos promotores desta iniciativa é sacar as aulas á rúa, para que os estudiantes poidan compartir os seus coñecementos cos demais cidadáns; amosar experimentos curiosos e divertidos; e demostrar que o galego é un idioma con suficiente vocabulario científico como para poder empregarse en calquera publicación de matemáticas, física, química ou bioloxía.

O resultado deste Día da Ciencia en Galego puideron vivilo en primeira persoa preto de catrocentos estudiantes dos institutos Miguel Ángel González, Cotarelo Valledor e Castro Alobre de Vilagarcía; o Faro das Lúas e A Basella de Vilanova; e o Francisco Asorey de Cambados. Fixeron experimentos na rúa, como a medición da circunferencia terrestre a través de sombras; amosaron aeroxeneradores eólicos que funcionan con só achegarlles unha bombilla; aprenderon a idenficar cogomelos...

Tamén moitos cidadáns que pasaban pola rúa coñeceron de boca dos propios estudiantes como se poden facer complexas figuras xeométricas con paus rectos e articulacións de plástico ou como funciona un martelo electromecánico.

O coordinador dos Equipos de Normalización Lingüística do Salnés, Xabier Camba explica que "o obxectivo é facerlle ver á xente que o idioma galego é tan válido como outro calquera para a ciencia". A media mañá amósabase moi satisfeito co transcurso da xornada "porque espertamos o interese da xente, e os alumnos están moi implicados". Unha moza do Miguel Ángel González de Carril, Tatiana Caneda, manifestaba durante a xornada que "valoramos moi ben este tipo de actividades porque é un traballo entretido que che axuda a comprender mellor as matemáticas". Outro estudiante de Vilagarcía alegaba que "as asignaturas científicas poden impartirse perfectamente en galego, tanto como Historia, Filosofía ou Literatura".

Precisamente en Vilagarcía a actividade celebrouse na praza de Galicia. Había unha carpa na que se proxectaban vídeos sobre ciencias, algúns deles elaborados polos propios estudiantes; mesas nas que estaban dispostos os experimentos; e unha exposición de fotografía matemática. Nela, os alumnos parten de imaxes extraídas da vida real –como o parque infantil de Miguel Hernández ou os patos do río do Con– para reflexionar sobre conceptos como os números periódicos, a campá de Gauss ou a simetría. Noutras mesas había crebacabezas e outros xogos de enxeño ou curiosidades como unha bolboreta mecánica. Outra localidade na que se festexou o Día da Ciencia en Galego foi a de Cambados. Alí, os


286

estudiantes xuntáronse na Praza do Concello, e montaron unha maqueta a escala do Sistema Solar. Tamén mediron o radio terrestre a partir da sombra dunha vara, e aprenderon a calcular a altura de obxectos altos, como edificios ou árbores.

Finalmente, en Vilanova os mozos concentrarónse no Xardín Umbrío e realizaron un paseo matemático pola vila. Expuxeron maquetas de células animais, identificaron cogomelos, xogaron a recoñecer as especies vexetais presentes no parque e analizaron conceptos como curva, simetría ou ángulo.

http://www.farodevigo.es/portada-arousa/2010/11/05/circunferencia-da-terra-tamen-mide-galego/487868.html

Melide e Dodro levaron ás súas rúas as xornadas de "Ciencia en Galego" 05.11.2010

S. FORMOSO/C. BOTRÁN

Os escolares de Melide e de Dodro sumáronse onte á celebración da Xornada de Ciencia en Galego. Os profesores que imparten as materias da área científico-técnica nos centros educativos sacaron as súas clases á rúa para poder impartilas durante unha hora en galego.

No caso de Dodro, os 53 alumnos do Eusebio Lorenzo Baleirón, trasládaseron á beira da casa consistorial para recibir as materias de matemáticas, física-química, plástica, entre outros. Os de tecnoloxía impartírona no propio edificio, onde realizaron os planos da planta da casa consistorial. Mentres que os escolares de Primaria sumáronse no propio centro escolar, durante o recreo, a esta iniciativa, deixando voar unha cometa.Pola súa banda, o Instituto de Educación Secundaria de Melide desenvolveu unha completa xornada dedicadá á ciencia. Ao non poder impartirse, debido ao novo Decreto do Plurilingüismo, as clases de ciencias e de física en galego, profesores e alumnos uníronse onte para realizar unha serie de actividades "polo dereito a gozar da ciencia en galego". A primeira delas a tivo lugar ás 10:30 horas no propio centro. Os alumnos participaron nunha videoconferencia con investigadores da USC que están traballando no CERN de Suíza. A continuación, a partir das 12:00 e ata as 13.00 horas, un grupo de 28 mozos de 4º de ESO e de 1º e 2º de Bacharelato desprazáronse á praza do Convento de Melide para explicar varios experimentos físicos.

http://www.galiciahoxe.com/mare/gh/melide-e-dodro-levaron-as-suas-ruas-as-xornadas-de-ciencia-en-galego/idEdicion-2010-11-05/idNoticia-607605/


287

Altofalante premia á Coordinadora Galega de Equipos de Normalización Lingüística RIBEIRA/LA VOZ. 12/11/2010 A xunta directiva da asociación Altofalante, de Ribeira, xa elixiu ao seu premiado deste ano. Trátase da Coordinadora Galega de Equipos de Dinamización e Normalización Lingüística. Dende o colectivo sinalaron que a entidade ten como mérito, entre outras cousas, ser quen de xuntar a unha parte moi importante das comunidades educativas. A directiva decidiu tamén que a entidade premiada será socia de honra de Altofalante. O galardón entregarase o vindeiro 20 de novembro nun acto no conservatorio.

Máis de 11.000 alumnos de 80 centros participan no festival «A semana dás curtas» Vigo / A Voz 1/3/2011 Máis de 11.000 alumnos duns 80 centros educativos participan ata o vindeiro venres no festival audiovisual en rede A Semana dás Curtas, que organiza o equipo de Normalización e Dinamización Lingüística do IES Audiovisual de Vigo, en colaboración coa Coordinadora Galega de ENDL. A Semana dá Curtas propón a proxección, en cada centro educativo participante, dun ciclo de curtametraxes galegas en lingua galega, que se presentan baixo o formato dun festival en rede e simultáneo dunha semana, estruturado en sesións temáticas de aproximadamente unha hora de duración cada unha. Cada sesión temática consta de tres curtos, un videoclip dun grupo musical que cante en galego e unha breve peza documental de eufalo.tv, un proxecto colaborativo sobre a lingua e os falantes. Ao mesmo tempo, habilitouse un espazo web (http://www.semanacurta.com/index.htm) e un blog (http://semanacurta.wordpress.com) para que o potencial público dos curtos poida opinar sobre as distintas pezas. Deste xeito, os mozos poderán establecer contacto entre eles, opinar sobre as filmaciones que máis lles gustaron, contrastar opinións con outras persoas e votar polo curto e sesión que máis lle gustou a cada un. A organización procurará realizar unha votación virtual para establecer honorificamente o Premio do Público. Fomento do galego O obxectivo deste festival é difundir a creación audiovisual galega e fomentar a lingua por medio de linguaxes atractivas para o alumnado. Ao mesmo tempo, servirá para promover entre o alumnado o traballo de directores e actores novas, que en moitos casos están a dar os seus primeiros pasos no ámbito creativo, á beira doutros máis consagrados, como Isabel Risco, Luís Igrexa, Marcos Correa, Xan Cejudo, Mela Casal ou Camila Bossa, entre outros. O festival trata de visibilizar a creación artística feita na idioma galego, moitas veces invisible pola sobreoferta dos medios ou polo desinterese da propia administración, á vez que pode servir para incentivar o alumnado para que cre os seus propios textos audiovisuais. http://www.lavozdegalicia.es/vigo/2011/03/01/0003_201103V1C8993.htm?idioma=galego


288

Orgullosos/as do galego. Premio Mestre Mateo 2011 Lunes, 18 de abril de 2011

Os nosos parabéns para a Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística, extensible a todos os que fixeron posible a campaña, polo Premio Mestre Mateo 2010 á Mellor Obra publicitaria. Se alguén aínda non viu o vídeo, están a tempo. Poden facelo en: http://www.youtube.com/watch?v=Yt21eN_uW3k Estas son as palabras de agradecemento colgadas no You-Tube: “Este premio está dedicado a todas as persoas que traballan diariamente no ensino para termos unha lingua normalizada e a aqueles/as todos/as que tedes orgullo polo noso, orgullo polo galego. Moitas grazas!”. Cómpre destacar tamén a actitude crítica con Feijóo e coa política do seu Goberno por parte do sector audiovisual, que dominou a gala dos premios celebrada o domingo pola noite en Ourense.

http://blogs.elcorreogallego.es/mil-primaveras-mais/2011/04/18/orgullososas-do-galego-premio-mestre-mateo-2011/

Os galardóns Mestre Mateo premian aos normalizadores Os spots "Orgullosos do noso, orgullosos/as do galego" e "En galego, proba e verás", de Filmanova S.L. e a Coordinadora Galega de ENDL, recibiron o Premio Mestre Mateo 2010 á Mellor Obra Publicitaria. Por CGENDL (http://www.coordinadoraendl.org) | GC ABER TO | 20/04/2011

A campaña Orgullosos/as do noso, orgullosos/as do galego, de Filmanova S.L. e aCoordinadora Galega de ENDL, recibiu o Premio Mestre Mateo 2010 á Mellor Obra Publicitaria, modalidade na que concorría con “Cando un galego crece, toda Galicia crece” e os spots de Turgalicia e Xacobeo Lobelle. Luís Tosar, Belén Regueira, Martiño Rivas, Susana Seivane, Carlos Ares, Isabel Risco e María Castro participaron nos dous videos da campaña, cuxa realización recaeu na empresa Filmanova S.L. e Antón


289

Reixa. No momento de recibiren o galardón, durante a gala que se celebrou no Auditorio de Ourense o pasado domingo 17 de abril, os representantes da Coordinadora agradeceron expresamente a súa colaboración desinteresada e dedicáronlle o premio a todas as persoas que diariamente están traballando no ensino para termos unha lingua normalizada.

Con esta iniciativa, a CGENDL pretendeu transmitir no seo da comunidade educativa, e no conxunto da sociedade, un sentimento de orgullo pola lingua propia como sentimento común de todos os galegos á marxe da orixe, a ideoloxía, o credo ou a idade de cadaquén. Este recoñecemento vén culminar o percorrido que a campaña tivo durante o curso 2009-2010, no que foron centos os centros educativos que se sumaron distribuíndo os traballos, camisolas, chapas, adhesivos, etc., á vez que realizaron as súas propias achegas en forma de vídeos, textos, concertos, graffitis e todo tipo de actos.

A gala organizada pola Academia Galega do Audiovisual tamén recoñeceu o activismo social a prol da lingua galega ao premiar como Mellor Obra Interactiva a web da asociaciónGalegoLab. Esta edición dos Mestre Mateo puxo de relevancia o bo momento creativo que atravesa o audiovisual galego e converteu as 18 comidas de Jorge Coira na grande vencedora da velada, que tamén premiou con varios galardóns as longametraxes Retornos, de Luís Avilés, e Crebinsky, de Enrique Otero.

http://www.galiciaconfidencial.com/nova/7651.html


290

"A dignidade de Galicia"

08.05.2011 As Redes Escarlata premian a Fernández Paz e a Coordinadora de Equipos de Normalización pola súa actitude fronte ao Decreto do plurilingüismo

MARÉ . SANTIAGO

O escritor Agustín Fernández Paz e a Coordinadora Galega de Equipos de Normalización Lingüística foron galardoados onte co Premio Roberto Vidal Bolaño, que convocan anualmente as Redes Escarlata como recoñecemento ás persoas ou entidades que se caracterizaron pola defensa da identidade de Galicia ou da clase traballadora. Coa elección de Fernández Paz e da Coordinadora dos ENDL as redes salientan dúas posturas -unha individual e outra colectiva- que ao longo deste último ano puxeron en tea de xuízo a política lingüística desenvolvida polo Goberno de Alberto Núñez Feijóo na Xunta.

O xurado -formado por Sara Cide Cabido, Mariam Ferreira Golpe, Pilar Beiro, Dionísio Pereira, Xabier P. Docampo, Antón Lopo, o presidente das Redes Xosé Antón Laxe Martiñán e con Xosé Luís Méndez Ferrín como secretario con voz e sen voto- reuniuse onte en Compostela para debater as propostas que, ao longo dos últimos meses, fixeran os membros da asociación. Finalmente, deciuse outorgarlle o galardón á proposta na que confluían o escritor Agustín Fernández Paz e mais a Coordinadora Galega de Equipos de Normalización Lingüística.

O xurado, segundo as actas, valorou o feito de que Agustín Fernández Paz "representase a dignidade de Galicia coa súa renuncia ao Premio da Cultura Galega da Xunta, acto que supón unha censura a unha política inimiga da nosa lingua".

O escritor converteuse en símbolo da resistencia ao denominado Decreto do plurilingüismo -ideado desde a Consellería de Eduación- cando decidiu renunciar ao galardón creado pola Xunta tras rexeitar o modelo de Premio Nacional instaurado polo Goberno do Bipartito. Os novos galardóns non só perderon a súa dotación económica, senón que tamén quedaron reducidos na súa modalidade. Porén, a renuncia do máis internacional dos autores de Literatura infantil e xuvenil en Galicia debeuse principalmente á política lingüística de Feijóo e, mesmo, antes de obter o recoñecemento oficial, redactara desde a asociación Prolingua un manifesto onde se lles solicitaba a todas as persoas que puidesen recibir o premio que renunciasen a el.

A actitude de Fernández Paz, engádese na acta, "a do noso grande escritor, que coincide no seu sentido profundo coa actividade dos Equipos de Normalización Lingüística, que, de xeito pertinaz, honesto e lúcido, practican día a día a defensa do galego ameazado nas aulas".

http://www.galiciahoxe.com/mare/gh/dignidade-galicia/idEdicion-2011-05-08/idNoticia-666821/


291

MARÉ HOXE

Unha lingua indignada 05.06.2011 “Queremos transformar a nosa indignación colectiva en futuro para a lingua, en esperanza”. Así o aseguraba onte Tina Formoso, voceira da Coordinadora de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística, que onte celebraron no Museo do Pobo Galego de Compostela os seus vinte anos de actividade e renderon homenaxe a Fernández Paz.

MARÉ

"Dende hai meses temos un novo motivo de indignación: o intento da Xunta de baleirar de contido a normativa sobre a lingua", así de tallante se mostrou onte o escritor e profesor Agustín Fernández Paz que onte foi homenaxeado polo seu esforzo na galeguización do ensino a través do seu labor docente e da súa literatura.

Un acto, celebrado no Museo do Pobo Galego no que tamén se gabou o esforzo dos Equipos de Normalización Lingüística que dende hai vinte anos impulsan o uso da lingua entre os falantes do futuro. E así o fixo constar a portavoz da Coordinadora de ENDL, Tina Formoso que lanzou a mensaxe: "queremos transformar a nosa indignación colectiva en futuro para a lingua, en esperanza".

Para Formoso, o esencial a partir de agora é "que non se perda tanto traballo feito" e fixo súas as palabras de Galeano: "A utopía serve para camiñar". O escritor Xabier P. Docampo gabou a entrega de Fernández Paz "ao latexar da nosa lingua até a fin de todos os tempos". Pola súa parte, Fernández Paz fixo estensivo o recoñecemento "a unha xeración de ensinantes que tiñan entre 15 e 30 anos cando morreu Franco".

O escritor asegurou onte que "os que defendemos a normalización da lingua galega somos da estirpe dos indignados". A chamou a seguir sementando o idioma galego a pesar de que "somos conscientes de que o noso camiño é longo". Durante o acto interviron diferentes persoas que foron puntas de lanza deste colectivo, como Olga Iglesias, Rubén Rivas ou Paco Veiga.

http://www.galiciahoxe.com/mare/gh/unha-lingua-indignada/idEdicion-2011-06-05/idNoticia-676038/

Technology

Dossier de prensa III Informe sobre o cumprimento en Galicia da Carta Europea das Linguas Rexionais ou Minoritarias