Introduction to Introduction to e-Commercee-Commerce

สงวนลิ�ขส�ทธิ์�ในเน �อหาท��บรรยายสงวนลิ�ขส�ทธิ์�ในเน �อหาท��บรรยายอาจารย�ราเมศ โสดาร�ตน�อาจารย�ราเมศ โสดาร�ตน�

ceo@wtpc.usceo@wtpc.us

อ�นเทอร�เน ตแลิะเว บอ�นเทอร�เน ตแลิะเว บ• อ�นเทอร�เน ตหมายถึ$ง เคร อข&ายคอมพิ�วเตอร�ขนาดใหญ่&ท��

เชื่ �อมโยงเคร อข&ายเลิ กๆ ท��วท��งโลิกเข,าด,วยก�น • อ�นเทอร�เน ต (Internet) หร อเน ต (NET) เก�ดข$�นในปี.

ค.ศ . 1969 – อ�นเทอร�เน ตเก�ดข$�น ณ ปีระเทศสหร�ฐอเมร�กา จาก

โครงการ เคร อข&ายส1าน�กงานโครงการว�จ�ยข��นส2ง “ ”(Advanced Research Project Agency

Network) หร อ ARPANET • เว บ Web ย&อมาจาก World Wide Web หร อ WWW

เก�ดข$�นในปี. ค.ศ 1992 ท�� Center for European Nuclear Research หร อ CERN

ณ ปีระเทศสว�ตเซอร�แลินด�

การใชื่,งานอ�นเทอร�เน ตการใชื่,งานอ�นเทอร�เน ต• เพิ �อการส �อสาร

– ไปีรษณ�ย�อ�เลิ กทรอน�กส� หร อ อ�เมลิลิ� – กลิ6&มสนทนา

• เพิ �อการเลิ อกซ �อส�นค,า • เพิ �อการค,นหาข,อม2ลิ

– ห,องสม6ดเสม อน • เพิ �อความบ�นเท�ง

– ด2หน�ง ฟั8งเพิลิง ข&าว น�ตยสาร แบบออนไลิน�– เกมคอมพิ�วเตอร�ออนไลิน�

• เพิ �อการศ$กษาหร อการเร�ยนผ่&านส �ออ�เลิ กทรอน�กส�

การเข,าถึ$งอ�นเทอร�เน ตการเข,าถึ$งอ�นเทอร�เน ต• อิ�นเทอิร์�เน�ตและร์ะบบโทร์ศั�พท�ท��ง�นคล��ยคล�งกั�น

ส�ม�ร์ถเชื่��อิมต อิอิ�นเทอิร์�เน�ตได้�คล��ยกั�บกั�ร์เชื่��อิมต อิเคร์��อิงโทร์ศั�พท�ท#�บ��นเข้��กั�บร์ะบบโทร์ศั�พท�

• เม��อิเชื่��อิมต อิคอิมพ�วเตอิร์�ท#�บ��นเข้��กั�บร์ะบบ อิ�นเทอิร์�เน�ต คอิมพ�วเตอิร์�ข้อิงค&ณกั�จะกัล�ยเป็*น

ส วนหน��งข้อิงร์ะบบอิ�นเทอิร์�เน�ตท#�เชื่��อิมโยงกั�นท��วท�,งโลกั

ผ่2,ให,บร�การอ�นเทอร�เน ตผ่2,ให,บร�การอ�นเทอร�เน ต• ผ่2,ให,บร�การอ�นเทอร�เน ต หร อ internet provider

เร�ยกอ�กชื่ �อหน$�งว&าไอเอสพิ� (ISP) ย&อมาจาก Internet Service Provider แบ&งออกเปี:นหลิายปีระเภท ด�งน��– การให,บร�การแบบครอบคลิ6มท��งปีระเทศ เชื่&น บร�ษ�ทท�โอท� จ1าก�ด (มหาชื่น)– การให,บร�การบางพิ �นท�� เชื่&น เฉพิาะกร6งเทพิมหานคร

แลิะปีร�มณฑลิ– การให,บร�การแบบไร,สาย เชื่&น บร�การ ซ�ด�เอ มเอ

(CDMA) ของบร�ษ�ท กสท โทรคมนาคม จ1าก�ด

เบราว�เซอร�เบราว�เซอร�• เบราว�เซอร� (Browser) หมายถึ$ง โปีรแกรมท��ใชื่,

ส1าหร�บเข,าถึ$งทร�พิยากรต&างๆ ท��อย2&บนเว บ • ทร�พิยากรบนเว บ ได,แก& ข,อความ ภาพิ เส�ยง ภาพิ

เคลิ �อนไหว คลิ�ปี ว�ด�โอ• การท&องอ�นเทอร�เน ต เร�ยกว&า การเซ�ร�ฟั (surf) • เบราว�เซอร�ท��น�ยมใชื่,งาน ได,แก&

– Microsoft Internet Explorer– Mozilla Firefox– Opera

• แหลิ&งท��อย2&ของทร�พิยากรบนเว บเร�ยกว&า ย2อาร�แอลิ (URL)

URLURL• ย-อิ�ร์�แอิล ย อิม�จ�กั Uniform Resource

Locator (URL)• ป็ร์ะกัอิบด้�วย 2 ส วน ค�อิ

•โพร์โทคอิล (Protocol)•ชื่��อิโด้เมน (Domain name)

• URL ท#�ควร์ร์- �จ�กัได้�แกั –www.google.co.th –www.yahoo.com

ตารางเปีร�ยบเท�ยบรห�สโดเมนของตารางเปีร�ยบเท�ยบรห�สโดเมนของสหร�ฐอเมร�กาแลิะไทยสหร�ฐอเมร�กาแลิะไทย

ลิ�กษณะของหน&วยงาน

รห�สโดเมนสหร�ฐอเมร�กา ไทย

กลิ6&มธิ์6รก�จการค,า .com .co.thสถึาบ�นการศ$กษา .edu .ac.thหน&วยงานของ

ร�ฐบาลิท��ไม&ใชื่&หน&วยงานทางทหาร

.gov .go.th

หน&วยงานทางทหาร

.mil .mi.th

หน&วยงานเก��ยวก�บเคร อข&าย

.net .net.th

หน&วยงานท��ไม&หว�งผ่ลิก1าไร

.org .or.th

ภาษาเอชื่ท�เอ มแอลิภาษาเอชื่ท�เอ มแอลิ• เว บเพิจ (Web Page) หมายถึ$ง แต&ลิะหน,าบน

เบราว�เซอร�ท��เชื่ �อมโยงไปีย�งทร�พิยากรต&างๆ ท��อย2&บนเว บ • เว บเพิจส&วนใหญ่&จะถึ2กเข�ยนด,วยภาษาเอชื่ท�เอ มแอลิ

(HTML) ซ$�งย&อมาจาก Hypertext Markup Language

• เบราว�เซอร�จะท1าหน,าท��แปีลิภาษาเอชื่ท�เอ มแอลิไปีเปี:นเอกสารพิร,อมท��งภาพิปีระกอบ

• อาจม�การเชื่ �อมโยง (Link) ไปีย�งสารสนเทศร2ปีแบบอ �น

เชื่&น ภาพิ เส�ยง หร อ คลิ�ปีว�ด�โอ เปี:นต,น

การต�ดต&อส �อสารการต�ดต&อส �อสาร• อ�นเทอร�เน ตใชื่,ส1าหร�บการต�ดต&อส �อสารมากท��ส6ด ไม&

ว&าจะเปี:นการส �อสารส&วนบ6คคลิ หร อระหว&างองค�กร• ชื่น�ดของการต�ดต&อส �อสาร

– ไป็ร์ษณ#ย�อิ�เล�กัทร์อิน�กัส�หร์�อิอิ#เมลล� (E-mail)

•ท#�อิย- อิ#เมลล� (E-Mail Address)

– อิ#เมลล� ข้ยะ (SPAM)

– (กัล& มอิภิ�ป็ร์�ย Discussion Groups)

– (โป็ร์แกัร์มส��อิส�ร์ Instant Messaging)

เคร �องม อท��ใชื่,ในการค,นหาข,อม2ลิเคร �องม อท��ใชื่,ในการค,นหาข,อม2ลิ• โป็ร์แกัร์มค�นห� (Search engines)• โป็ร์แกัร์มเมต�เซอิร์�ชื่ (Metasearch

engines)• โป็ร์แกัร์มค�นห�เฉพ�ะท�ง (Specialized

search engines )

เกร ดความร2,ในการค,นหาเกร ดความร2,ในการค,นหา•เล�อิกัว�ธี#กั�ร์ท#�เหม�ะสม

•ใชื่�ค��ให�ถ-กัต�อิงและเป็*นไป็ได้�ม�กัท#�ส&ด้•ใชื่�ค��เชื่��อิมแบบบ-ล#น พ�มพ�ค��ศั�พท�ท#�ม#

ค��เหล �น#,เป็*นค��เชื่��อิม เชื่ น and, not หร์�อิ or

•ตร์วจสอิบค��สะกัด้ •เป็ล#�ยนค��หล�กัต�มคว�มเหม�ะสม

การพิาณ�ชื่ย�อ�เลิ กทรอน�กส�การพิาณ�ชื่ย�อ�เลิ กทรอน�กส�• พิาณ�ชื่ย�อ�เลิ กทรอน�กส�หร อ

Electronic Commerce (E-Commerce) ค อ การแลิกเปีลิ��ยนข,อม2ลิธิ์6รก�จผ่&านส �ออ�เลิ กทรอน�กส�

การแลิกเปีลิ��ยนข,อม2ลิธิ์6รก�จการแลิกเปีลิ��ยนข,อม2ลิธิ์6รก�จ อาจอย2&ในร2ปีค1าส��งซ �อ อาจอย2&ในร2ปีค1าส��งซ �อ ระหว&าง ร,านค,าแลิะผ่2,ผ่ลิ�ตส�นค,า บร�ษ�ทก�บร�ฐบาลิ ระหว&าง ร,านค,าแลิะผ่2,ผ่ลิ�ตส�นค,า บร�ษ�ทก�บร�ฐบาลิ หร อการส �อสารภายในองค�กร ก จ�ดว&าเปี:นพิาณ�ชื่ย�หร อการส �อสารภายในองค�กร ก จ�ดว&าเปี:นพิาณ�ชื่ย�

อ�เลิ กทรอน�กส�อ�เลิ กทรอน�กส�

การพิาณ�ชื่ย�อ�เลิ กทรอน�กส�การพิาณ�ชื่ย�อ�เลิ กทรอน�กส� ผ่&านส �ออ�เลิ กทรอน�กส�ผ่&านส �ออ�เลิ กทรอน�กส� ไม&ได,จ1าก�ดว&าจะต,องเปี:นส �อปีระเภท ไม&ได,จ1าก�ดว&าจะต,องเปี:นส �อปีระเภท

ใด เชื่&นใด เชื่&น• 1. การส&งงานออกแบบให,แก&ลิ2กค,าโดยแผ่&น CD-

ROM• 2. การส��งซ �อหน�งส อจากเว บไซด�• 3 การส&งข,อม2ลิการโอนเง�นระหว&างธิ์นาคาร

(Electronic Fund Transfers : EFT)•4 การจองต�>วชื่มภาพิยนตร�ผ่&านโทรศ�พิท�ม อถึ อ• 5. การส&งเอกสารผ่&าน EDI

(Electronic Data Interchange)ของกรมศ6ลิกากร

ปีระเภทของพิาณ�ชื่ย�อ�เลิ กทรอน�กส�ปีระเภทของพิาณ�ชื่ย�อ�เลิ กทรอน�กส�• ค2&ค,าท��จ�บค2&แลิกเปีลิ��ยนข,อม2ลิทาง

ธิ์6รก�จจ1าแนกเปี:น 3 กลิ6&มค อ- ธิ์6รก�จ (Business)- ร�ฐบาลิ (Government)

- แลิะผ่2,บร�โภคหร อปีระชื่าชื่น (Consumer/Citizen)

สามารถึจ�ดปีระเภทตามลิ�กษณะค2&ค,าโดยสามารถึจ�ดปีระเภทตามลิ�กษณะค2&ค,าโดยได,ส&วนผ่สม ได,ส&วนผ่สม 6 6 ปีระเภทด�งน��ปีระเภทด�งน��

• 1. พิาณ�ชื่ย�อ�เลิ กทรอน�กส�ปีระเภทธิ์6รก�จก�บธิ์6รก�จ (Business-to-Business หร อ B2B)

หมายถึ$ง การซ �อขายระหว&างผ่2,ผ่ลิ�ตด,วยก�น

เชื่&น ผ่2,ผ่ลิ�ตรถึยนต�ส��งซ �อว�ตถึ6ด�บจากโรงงานท��เปี:น Supplier หร อ ร,านค,าปีลิ�กส��งซ �อส�นค,าก�บบร�ษ�ทผ่2,ผ่ลิ�ตส�นค,า เม �อสต อกส�นค,าลิดลิงถึ$งระด�บหน$�ง ผ่&าน

ระบบ EDI โดยส&วนใหญ่&ผ่2,ซ �อแลิะผ่2,ขายม�กจะร2,จ�กก�นลิ&วงหน,า แลิะอาจท1าเอกสารส�ญ่ญ่าท��เปี:นกระดาษก�นลิ&วงหน,า ด�งน��นความเส��ยงท��เก�ดจากการซ �อขายจะต1�า

สามารถึจ�ดปีระเภทตามลิ�กษณะค2&ค,าโดยสามารถึจ�ดปีระเภทตามลิ�กษณะค2&ค,าโดยได,ส&วนผ่สม ได,ส&วนผ่สม 6 6 ปีระเภทด�งน��ปีระเภทด�งน��

• 2. พิาณ�ชื่ย�อ�เลิ กทรอน�กส�ปีระเภทธิ์6รก�จก�บร�ฐบาลิ (Business-to-Government หร อ B2G)

หมายถึ$ง เปี:นการค,าระหว&างองค�กรเอกชื่นก�บองค�กรของร�ฐบาลิผ่&านเคร อข&ายอ�นเทอร�เน ต เชื่&น

การปีระม2ลิออนไลิน� โดยร�ฐบาลิด1าเน�นการจ�ดซ �อ โดยธิ์6รก�จย �นแบบปีระกวดราคาผ่&านเคร อข&ายอ�นเทอร�เน ต

เวบไซต�ของกรมสรรพิากรอน6ญ่าตให,ธิ์6รก�จสามารถึย �นแบบภาษ�ม2ลิค&าเพิ��ม(ภพิ.30) หร อ เวบไซต�ของกรม

พิ�ฒนาธิ์6รก�จการค,าให,ธิ์6รก�จท��ต,องการจดทะเบ�ยนบร�ษ�ทสามารถึค,นหาแลิะจองชื่ �อได,

สามารถึจ�ดปีระเภทตามลิ�กษณะค2&ค,าโดยสามารถึจ�ดปีระเภทตามลิ�กษณะค2&ค,าโดยได,ส&วนผ่สม ได,ส&วนผ่สม 6 6 ปีระเภทด�งน��ปีระเภทด�งน��

3. พิาณ�ชื่ย�อ�เลิ กทรอน�กส�ปีระเภทธิ์6รก�จก�บบร�โภค(Business-to-Consumer หร อ B2C)

หมายถึ$ง การท��ธิ์6รก�จขายส�นค,าหร อบร�การโดยตรงให,ก�บผ่2,บร�โภค ชื่&องทางน��เปี:นชื่&องทาง

ท��ผ่2,ผ่ลิ�ตขนาดกลิางแลิะขนาดเลิ กสามารถึฉกฉวยเปี:นโอกาสในการต&อส2,ก�บบร�ษ�ทขนาด

ใหญ่&ได,

สามารถึจ�ดปีระเภทตามลิ�กษณะค2&ค,าโดยสามารถึจ�ดปีระเภทตามลิ�กษณะค2&ค,าโดยได,ส&วนผ่สม ได,ส&วนผ่สม 6 6 ปีระเภทด�งน��ปีระเภทด�งน��

4. พิาณ�ชื่ย�อ�เลิ กทรอน�กส�ปีระเภทร�ฐบาลิก�บร�ฐบาลิ (Government-to-Government หร อ G2G)

เปี:นการแลิกเปีลิ��ยนข,อม2ลิธิ์6รกรรมระหว&างหน&วยงานของร�ฐบาลิไทยแลิะต&างปีระเทศผ่&าน

ส �ออ�เลิ กทรอน�กส�

สามารถึจ�ดปีระเภทตามลิ�กษณะค2&ค,าโดยสามารถึจ�ดปีระเภทตามลิ�กษณะค2&ค,าโดยได,ส&วนผ่สม ได,ส&วนผ่สม 6 6 ปีระเภทด�งน��ปีระเภทด�งน�� 5 . พิาณ�ชื่ย�อ�เลิ กทรอน�กส�ปีระเภท

ร�ฐบาลิก�บปีระชื่าชื่น (Government-to-Citizen หร อ G2C)

เปี:นการให,บร�การของหน&วยงานราชื่การผ่&านระบบเคร อข&ายอ�นเทอร�เน ต เชื่&น การย �นแบบ

ภาษ�เง�นได,บ6คคลิธิ์รรมดาผ่&านเว บไซต�ของกรมสรรพิากร

สามารถึจ�ดปีระเภทตามลิ�กษณะค2&ค,าโดยสามารถึจ�ดปีระเภทตามลิ�กษณะค2&ค,าโดยได,ส&วนผ่สม ได,ส&วนผ่สม 6 6 ปีระเภทด�งน��ปีระเภทด�งน��

6. พิาณ�ชื่ย�อ�เลิ กทรอน�กส�ปีระเภทผ่2,บร�โภคก�บผ่2,บร�โภค (Consumer-to-Consumer หร อ C2C)เปี:นการค,าระหว&างบ6คคลิก�บบ6คคลิ หร อระหว&างผ่2,ใชื่,เคร อข&ายอ�นเทอร�เน ตด,วย

ก�นเอง

สามารถึจ�ดปีระเภทตามลิ�กษณะค2&ค,าโดยสามารถึจ�ดปีระเภทตามลิ�กษณะค2&ค,าโดยได,ส&วนผ่สม ได,ส&วนผ่สม 6 6 ปีระเภทด�งน��ปีระเภทด�งน��

6. พิาณ�ชื่ย�อ�เลิ กทรอน�กส�ปีระเภทผ่2,บร�โภคก�บผ่2,บร�โภค (Consumer-to-Consumer หร อ C2C)เปี:นการค,าระหว&างบ6คคลิก�บบ6คคลิ หร อระหว&างผ่2,ใชื่,เคร อข&ายอ�นเทอร�เน ตด,วย

ก�นเอง