69
EEN INLEIDING TOT HET MARXISME INSTITUUT MARXISTISCHE STUDIES FRANS DE MAEGD LEUVEN, APRIL 2011 MARX VOOR BEGINNERS

Marx voor beginners

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Wat Marx werkelijk heeft gezegd. Een overzicht van zijn leven en werk.

Citation preview

Page 1: Marx voor beginners

EEN INLEIDING TOT HET MARXISME

INSTITUUT MARXISTISCHE STUDIESFRANS DE MAEGD

LEUVEN, APRIL 2011

MARX VOOR BEGINNERS

Page 2: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Kleine leesopdracht

Noem de belangrijkste bijdragen van Marx

aan de hand van de toespraak van Friedrich Engels

aan het graf van Karl Marx

te Londen, 15 maart 1883

Page 3: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Inhoud: LES 1Het leven van Karl Marx

Page 4: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Inhoud: LES 1Het leven van Karl MarxHet historisch en dialectisch materialisme

of Wetenschappelijk Socialisme

Page 5: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Inhoud:Het leven van Karl MarxHet historisch en dialectisch materialisme

of Wetenschappelijk SocialismeDe kritiek op het kapitalisme economisch systeem

De antagonistische tegenstellingen van het kapitalisme De uitbuiting (meerwaarde theorie), De concurrentie (crisis)….

Page 6: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Inhoud:Het leven van Karl MarxHet historisch en dialectisch materialisme

of Wetenschappelijk SocialismeDe kritiek op het kapitalisme economisch systeem

De antagonistische tegenstellingen van het kapitalisme De uitbuiting (meerwaarde theorie), De concurrentie (crisis)….

Page 7: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Inhoud (vervolg):De staat:

Dictatuur van de burgerij De socialistische revolutie

Dictatuur van het proletariaatDe organisatie van de arbeidersklasse

De Communistische Partij De Internationale

Page 8: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het leven van Karl Marx

Page 9: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het leven van Karl Marx

1818: geboren in Trier, uit Joodse ouders, op 5 meiVader democraat (ideeën v.d. Verlichting)

1835: studeert rechten in Bonn 1836 -1841: studeert rechten dan filosofie in Berlijn

Aanhanger van Hegel en FeuerbachThesis over materialisten in de Oudheid (Jena)

1842 – 1843: Keulen, journalist “Rheinische Zeitung”Staat aan de kant van de werkers Wordt slachtoffer van censuur

1843: huwelijk met Jenny von Westpahlen

Page 10: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het leven van Karl Marx

1843 - 1844: Parijs, ontmoeting met Friedrich Engels 1845 - 1848: Brussel,

Kritiek op het utopisch socialismeHet Communistisch ManifestStichting van de Communistische Bond

1848 – 1849: Keulen, deelname aan Duitse revolutie

tijdens de “lente van de revoluties in Europa"

Page 11: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het leven van Karl Marx

1849 – 1883: Londen Ontwikkelt economische theorie, Het Kapitaal (1867) Ontwikkelt politieke theorie: op basis van de ervaringen van

de revoluties in Frankrijk (1848 – 1871) Organiseert de arbeidersbeweging,

De Internationale (1864)

Page 12: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het leven van Karl MarxGeen Marxisme zonder Friedrich Engels

Page 13: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het leven van Karl MarxGeen Marxisme zonder Friedrich Engels

Geboren in Wuppertal in 1820, overlijdt in 1895 Runt in Manchester een filiaal van zijn vader

Leert de arbeidersklasse en de economie kennen(Marx leert van Engels)

Ontwikkelt de leer van Marx (socialisme) Steunt de familie Marx financieel Na de dood van Marx, zet Engels Marx werk verder

Tweede Internationale (18 89) Kritiek op het reformisme

Page 14: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het leven van Karl MarxGeen Marxisme zonder Jenny von Westphalen

1814 – 1881. Was van aristocratische afkomst Steunde gans haar leven het werk van Marx Kende heel wat ellende in haar leven

Page 15: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het denken van Karl Marx,Het marxisme heeft drie bronnen

De Duitse filosofie De Engelse politieke economie Het Franse socialisme

Page 16: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het filosofisch denken van Karl Marx

Het historisch en dialectisch materialisme

In de filosofie draait het altijd om volgende begrippen en combinaties van deze begrippen

Idealisme: de wereld van de ideeën Materialisme: de wereld van de materie Metafysica: parallelle ontwikkelingen Dialectiek: met elkaar verbonden ontwikkeling Dualisme : men erkent het materialisme en het idealisme Monisme: men erkent alleen het idealisme of alleen het materialisme

Page 17: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het filosofisch denken van Karl Marx

Het historisch en dialectisch materialisme

Marx en Engels werken hun filosofie uit in Brussel Zij steunen (en leveren kritiek)

op het historisch en dialectisch idealisme van Hegelop het (statisch) materialisme van Feuerbach

Zie Engels over Feuerbach

“de filosofie moet zich vanaf niet beperken tot het interpreteren van de wereld maar wel haar veranderen”

Page 18: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het filosofisch denken van Karl MarxHet historisch en dialectisch materialisme

Idealisme – materialisme Idealisme van Hegel

De materie is een afbeelding van het IdeeDe werkelijke dingen en gebeurtenissen komen voort uit de ideeënwereld

Materialisme van MarxOnze ideeën komen voort uit ons brein, een product van de hersenen, een product van de mens, een product van de natuur (mens van vlees en bloed)

Page 19: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het filosofisch denken van Karl MarxHet historisch en dialectisch materialisme

Metafysica – dialectiek

MetafysicaDe dingen en fenomenen ontwikkelen zich min of naast elkaar, parallel met elkaar(bv ontwikkeling van de geneeskunde en de sociologie)

Dialectiek

De dingen en fenomenen zijn met elkaar verbonden, verstrengeldAlles is met alles verbonden (interactief)Alles is permanent in veranderingVeranderingen gebeuren met sprongen (net zoals in de natuur)

Page 20: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het filosofisch denken van Karl MarxHet historisch en dialectisch materialisme

Het historisch materialisme

Bij Hegel is de geschiedenis niet anders dan het Idee dat op zoek is naar zichzelf(bv naar de eeuwige rechtvaardigheid),.Doorheen de geschiedenis wordt de mens zich steeds meer bewust van (bv) de eeuwige waarden en kan die dan realiserenBij Hegel is de geschiedenis niet anders dan het Idee dat op zoek is naar zichzelf(bv naar de eeuwige rechtvaardigheid),.De geschiedenis is in de eerste plaats de geschiedenis van de Ideeën

Page 21: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het filosofisch denken van Karl MarxHet historisch en dialectisch materialisme

Het historisch materialisme Bij Marx (die het idealisme van Hegel omkeerde) is

- de basis van de maatschappij en de geschiedenis:: de economie, de productiewijze , de verhoudingen tussen de klassen in de productie- de motor van de maatschappij en de geschiedenis: de klassenstrijd.

Bij Marx zijn het de (onderdrukte en uitgebuite massa’s die de geschiedenis makenVeranderingen worden afgedwongen in de klassenstrijdElke maatschappij kent een ontstaan, een ontwikkeling, een verval en een einde. De grote maatschappelijke veranderingen gebeuren sprongsgewijs (revolutie)

Page 22: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het filosofisch denken van Karl Marx

Het historisch en dialectisch materialisme

Het historisch materialisme Marx en Engels ontwikkelen het wetenschappelijk socialisme.

Het socialisme wordt geen product van utopische ideeën maar wel het product worden van de revolutionaire klassenstrijden het wetenschappelijk socialisme

Page 23: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het filosofisch denken van Karl Marx

Het historisch en dialectisch materialisme Het historisch materialisme

FASES in de geschiedenis Primitieve communistische maatschappij (zonder klassen) Slavernij (slavenhouders – slaven) Feodaliteit (adel – lijfeigenen) Kapitalisme (burgerij – arbeiders) Socialisme (arbeiders – vroegere burgerij) Communisme (zonder klassen)

Page 24: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het filosofisch denken van Karl Marx

Het historisch en dialectisch materialisme Het historisch materialisme

Marx in het Communistisch Manifest (1847-48)“De geschiedenis van alle maatschappijen tot op vandaag is een geschiedenis van klassenstrijd” (...)

“De moderne burgerlijke maatschappij, voortgekomen uit de ondergang van de feodale maatschappij, heeft de klassentegenstellingen niet opgeheven. Ze heeft slechts nieuwe klassen, nieuwe voorwaarden van onderdrukking, nieuwe vormen van strijd in de plaats van de oude gesteld”.(…)

Page 25: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het filosofisch denken van Karl MarxHet historisch en dialectisch materialisme

Het historisch materialisme Marx in het Communistisch Manifest (1847-48)

“De wapens waarmee de burgerij het feodalisme ten gronde heeft gericht, richten zich nu tegen de burgerij zelf. Maar de burgerij heeft niet alleen de wapens gesmeed die haar de dood brengen, zij heeft ook de mannen geschapen die deze wapens zullen hanteren - de moderne arbeiders, de proletariërs” (…).“In dezelfde mate waarin de burgerij, dat wil zeggen het kapitaal, zich ontwikkelt, ontwikkelt zich het proletariaat, de klasse van de moderne arbeiders”.(…). Arbeidersklasse = doodgraver kapitalisme

“Van alle klassen die vandaag tegenover de burgerij staan is alleen het proletariaat een werkelijk revolutionaire klasse”.

Page 26: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Page 27: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het filosofisch denken van Karl Marx

Het historisch en dialectisch materialisme

Het historisch materialisme Het socialisme komt niet vanzelf uit voort uit de crisis van het

kapitalistisch systeem en de klassenstrijd. Naast de klassenstrijd heeft de arbeidersklasse nood aan

- een socialistisch bewustzijn (weten waarvoor men vecht… het socialisme)

- een organisatie: de Communistische Partij (met haar organisaties; vakbonden, mutualiteiten, …)

Page 28: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Tot nu bespraken we

Het leven van Karl MarxHet historisch en dialectisch materialisme

of Wetenschappelijk Socialisme

Nu bespreken we ten eerste

Kritiek op het kapitalisme economisch systeemAntagonisme van het kapitalismeUitbuiting (meerwaarde theorie), concurrentie (crisis)….

Page 29: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het economisch denken van Karl Marx

Eerste fundamentele tegenstelling binnen het kapitalisme

De tegenstelling tussen arbeid en kapitaal

Warenproductie Waarde van een waar (van een product) = hoeveelheid

maatschappelijke noodzakelijke arbeiderstijd Waar – geld – waar (ruilwaarde van een product in geld uitgedrukt) KAPITALISTISCHE warenproductie Geld – waar – geld (max. winst, kapitaal accumulatie)

Page 30: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het economisch denken van Karl Marx

Eerste fundamentele tegenstelling binnen het kapitalisme

De tegenstelling tussen arbeid en kapitaal

De meerwaarde Waar haalt de kapitalist zijn winst vandaan?

- door concurrentie voordeel …. vertelt men ons

- door de uitbuiting van de arbeiders … zegt Marx VOORBEELD

Page 31: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

De tegenstelling tussen arbeid en kapitaalVoorbeeld: de productie van een paar schoenen verkocht aan € 50

Geproduceerd door 1 arbeider op 1 uur

De kapitalist geeft De arbeider geeft Totaal

De productiemiddelen : € 10(leer, nagels, touw gereedschap, onderhoud fabriek….)

De waarde van zijn arbeid: € 40

€ 50

De kapitalist neemt De arbeider krijgt

Om te investeren: € 10Als winst: € 30

Zijn loon: € 10Om te overleven samen met zijn gezin (kinderen)

€ 50

Page 32: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Page 33: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het economisch denken van Karl Marx

De tweede fundamentele tegenstelling in het kapitalisme

De tegenstelling tussen de georganiseerde productie en de anarchie op de markt

Dubbele beweging Meer produceren om meer winst te maken Minder (loon) betalen om meer winst te maken

Gevolg: CRISIS door overproductie Onverkochte producten door teveel productie, door zwakke

koopkrachten van de arbeidersgezinnen

Page 34: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het economisch denken van Karl Marx

Fundamentele tegenstelling van het kapitalisme

De tegenstelling tussen de georganiseerde productie en de anarchie op de markt

Karl Marx in het Kapitaal (1867)“De uiteindelijke reden van elke crisis ligt altijd in de armoede en de beperkte consumptie van de mensen, tegenover de ongebreidelde groei van de kapitalistische productie”

Page 35: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het economisch denken van Karl Marx

Kritiek op het kapitalisme (uitbuiting en crisis)

Hoe de fundamentele tegenstellingen oplossen?

1. Vechten voor beter loon, met als perspectief het afschaffen van de uitbuiting: de bevrijding van de arbeid

2. De tegenstelling tussen georganiseerde arbeid en anarchie op de markt oplossen, alsook de nood aan nuttige producten voor de mensen lenigen door de planeconomie

Page 36: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het economisch denken van Karl Marx

Kritiek op het kapitalisme (uitbuiting en crisis)

ALTERNATIEF Vechten voor het socialisme Voorbereiden van de socialistische revolutie Organiseren van de werkers

voor hun onmiddellijke belangen, enerzijds voor hun en fundamentele belangen, anderzijds

Noodzaak van een communistische arbeiderspartij

Page 37: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Tot nu bespraken we

Het leven van Karl MarxHet historisch en dialectisch materialisme

of Wetenschappelijk SocialismeKritiek op het kapitalisme economisch systeem

Antagonisme van het kapitalisme

Uitbuiting (meerwaarde theorie), concurrentie (crisis)….

Page 38: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Tot nu bespraken we

Het leven van Karl MarxHet historisch en dialectisch materialisme

of Wetenschappelijk SocialismeKritiek op het kapitalisme economisch systeem

Antagonisme van het kapitalisme

Uitbuiting (meerwaarde theorie), concurrentie (crisis)….

Page 39: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Nu bespreken we :

Het politiek denken van Karl MarxDe staat

Dictatuur van de burgerij De socialistische revolutieDictatuur van het proletariaat

Het organisatorisch werk van Karl MarxDe organisatie van de arbeidersklasse

De Communistische Partij De Internationale

Page 40: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het politiek denken van Karl Marx

De staat De leer van Marx over de staat, de kapitalistische staat en de

socialistische staat maakt de KERN uit van het marxisme De (klein) burgerij kan akkoord gaan met het economisch denken

van Marx en zij kan de leer van de klassenstrijd van Marx aanvaarden

Lenin vatte de politieke leer van Marx, zijn leer over de staat samen in “Staat en revolutie” (1917) om de Sovjetrevolutie voor te bereiden.

Lenin leverde kritiek op de reformist Kautsky in zijn werk

“De proletarische revolutie en de renegaat Kautsky” (1918)

Page 41: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het politiek denken van Karl MarxDe staat

De staat is niet van alle tijden In de primitieve communistische staat was er geen staat, Waarom niet?

Page 42: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het politiek denken van Karl MarxDe staat

De staat is niet van alle tijden In de primitieve communistische staat was er geen staat, Waarom niet? Omdat er geen privébezit, omdat er geen klassen bestonden,

geen klasse van uitbuiters, geen klassen van uitgebuite mensen De staat ontstaat daar, en wanneer de maatschappij zich opsplits

in klassen die elkaar bestreden Om de CONTROLE te krijgen en te behouden,

om ORDE te brengen in de maatschappij is een staat nodig De staat is een product van de onverzoenlijke klassenstegenstellingen

Page 43: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het politiek denken van Karl MarxDe staat

De staat is in handen van de bezittende klasse De staat is een openbare macht, boven de maatschappij. Waaruit bestaat de staat?

Page 44: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het politiek denken van Karl MarxDe staat

De staat is in handen van de bezittende klasse De staat is een openbare macht, boven de maatschappij. Waaruit bestaat de staat?

Uit repressieorganen zoals : het klassengerecht, de politie, het leger, de gevangenissenHet volk is onbewapend

Uit de staatsorganen zoals: de regering, de bureaucratie, … het parlement. Hoe groter de omvang (gebied, aantal inwoners,…) en hoe groter de

tegenstellingen tussen de overheersende klassen en de onderdrukte klasse hoe sterker de staat, de staatsmachine

Zelf de meest democratische staat is een onderdrukkings apparaat tegen de werkers. Wat hebben we eigen écht te zeggen? Wat kunnen we echt doe?

Page 45: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het politiek denken van Karl MarxDe staat

De geschiedenis kende verschillende staatstypes De staat van de slavenhouders De feodale staat, in handen van de adel (en de kerk) De kapitalistische staat, onder controle van de burgerij

Het belangrijkste kenmerk van die staten is dat zij de belangen van een minderheid (de bezittende klassen) tegen de (bijna) bezitloze meerderheid verdedigt met vreedzame middelen (als het kan) met geweld (wanneer het - voor hen - moet)

Page 46: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het politiek denken van Karl MarxDe staat

De burgerij wil ons doen geloven dat er in de wereld nog (slechts) twee soorten staatsmachten bestaan: de dictaturen (alleenheerschappij van één persoon, of van één

beperkte groep) de democratieën ( mensenrechten, algemeen stemrecht, meer

partijenstelsel, parlement…) Marx verwerpt deze stelling. In elke staat is er enerzijds democratie voor de heersende bezittende

klassen en anderzijds dictatuur tegen de werkende meerderheid. Een marxist vraagt zich altijd af:

Democratie van wie? Voor wat?Dictatuur van wie? Tegen wie? Tegen wat?

Voorbeeld: het fascisme

Page 47: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het politiek denken van Karl MarxDe burgerlijke staat

Marx stelt zich vanaf 1851 de vraag (vraag, die hij nog niet stelde in het Communistisch Manifest):

“Kan de arbeidersklasse de bestaande staatsmachine overnemen?Kan zij het parlementair systeem – zelf indien er algemeen stemrecht is – overnemen? ”

Page 48: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het politiek denken van Karl MarxDe burgerlijke staat

Het antwoord is neen.

De arbeidersklasse heeft een nieuw type staat nodig

om de dictatuur van de burgerij (met democratie voor die klasse)

te vervangen door de dictatuur van het proletariaat (met democratie voor die klasse)

Hoe die arbeiders staat er zal uitzien weet Marx niet, nog niet….

Page 49: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het politiek denken van Karl Marx

De eerste socialistische staat: de Commune van Parijs, 1871 Marx volgt de Commune van Parijs van 1871 op de voet,

geeft raadgevingen en trekt er de lessen uit. De Commune wordt uitgeroepen na een korte gewapende opstand,

het vluchten van de burgerij en democratische verkiezingen Het wordt de eerste arbeidersstaat, de dictatuur v.h. proletariaat

Afschaffing van het leger, bewapening van het volk Verkozenen moeten wetten maken en toepassen, werken aan een

arbeidersloon. Verkozenen moeten permanent verantwoording afleggen en zijn afzetbaar Scheiding tussen kerk en staat Oprichting van arbeidersateliers Internationalisme (deelname van vreemdelingen aan de Commune)

Page 50: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het politiek denken van Karl Marx

De eerste socialistische staat: de Commune van Parijs, 1871

Sociale maatregelen van de Commune van 1871 Deelname van de vrouwen aan het besturen van de Commune Uitstel van huur betalingen, niemand mag uit zijn huis worden gezet Vervanging van Berg van Barmachtigheid door (begin van ) openbare

onderstand Pensioen voor weduwe en wezen Gemeente scholen, vakscholen voor jongens en meisjes Vaste contracten, minimum loon (pogingen) Gelijk loon voor leraars en leraressen Erkenning “onwettige” kinderen

Page 51: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het politiek denken van Karl Marx

De eerste socialistische staat: de Commune van Parijs, 1871

De Commune wordt na 72 dagen vernietigd (bloedige week) Marx trekt ook de lessen uit de nederlaag

De Commune is veel te zachtmoedig geweest

(Ze trok niet onmiddellijk op naar Versailles, liet de burgerij teveel vrijheden in Parijs, liet na de Nationale Bank te bezetten, ….

De Commune was niet autoritair genoeg

(Nationale Garde gaf de macht te snel over, Nationale Garde was te anarchistisch, de Commune voerde haar dreigementen niet uit, …)

Page 52: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het politiek denken van Karl Marx

“De Commune dat is de dictatuur van het proletariaat”

Lenin zal uit de ervaringen van de Commune leren bij het doorvoeren van de Sovjetrevolutie

Lenin zal de dictatuur van het proletariaat als staatsvorm van/voor de arbeiders verdedigen tegen diegenen die rekenen op “een democratie voor iedereen”

Lenin zegt; dat alleen diegenen die de dictatuur van het proletariaat als alternatief op de dictatuur van de burgerij verdigen, echte marxisten kunnen worden genoemd.

Page 53: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het organisatorisch werk van Karl Marx De organisatie van de arbeidersklasse

De Communistische Partij

Zoals beschreven in het Communistisch Manifest De Internationale

De Bond der Communisten (1848-1850) De (Eerste) Internationale (1864-1872) De Tweede Internationale (1889-…) (De Derde Internationale (1919-1943)

Page 54: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het organisatorisch werk van Karl Marx

De organisatie van de arbeidersklasse Een zelfbewuste klassenpartij is nodig

“Het proletariaat kan de politieke macht (…) maar veroveren door de gewelddadige revolutie. Marx en ikzelf hebben sinds 1847 steeds het volgende verdedigd: opdat het proletariaat op de beslissende dag sterk genoeg zou zijn om te overwinnen, is het noodzakelijk dat het een zelfstandige partij vormt, los van en tegengesteld aan alle andere, een klassenpartij, die zich daar ook van bewust is.” 1889, Engels“"Elke echt proletarische partij heeft altijd de dictatuur van het proletariaat als eerste doelwit van de strijd gesteld.“ 1872, Engels

Page 55: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het organisatorisch werk van Karl Marx

De organisatie van de arbeidersklasse De Communistische Partij moet de klassenstrijd leiden en de

arbeidersklasse opvoeden (leren, niet beleren – tactiek)

"Nooit vergeten dat het socialisme, sinds het een wetenschap is geworden, moet behandeld worden, en dat wil zeggen bestudeerd worden, als een wetenschap! De opdracht zal er dan in bestaan de zo verworven, alsmaar helder wordende opvattingen te verspreiden en de organisatie van de partij en van de vakbonden

sterker en sterker te consolideren." 1884, EngelsVOORBEELD de crisis analyseren en een alternatief uitwerken

Page 56: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het organisatorisch werk van Karl Marx

De organisatie van de arbeidersklasse De Communistische Partij moet het einddoel voor ogen houden

“Onze sociaal-democraten van vandaag beschouwen de omverwerping van de kapitalistische orde als een ver doelwit en bijgevolg als iets dat geen enkele weerslag heeft op de politieke praktijk van vandaag. De klassenstrijd tussen bourgeoisie en proletariaat erkent men wel op papier maar in de praktijk wordt ze

weggemoffeld, gecamoufleerd, verzoet.” 1879, Marx

Page 57: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het organisatorisch werk van Karl Marx

De organisatie van de arbeidersklasse De Communistische Partij mag haar bestaan niet laten afhangen

van de (klein) burgerij door zich aanvaardbaar te maken “Die mensen daar (de eerste Duitse SDers zoals Bebel), zij willen de tanden van het socialisme uittrekken en de partij respectabel maken in de ogen van de kleinburgers.” 1879, Engels

Page 58: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het organisatorisch werk van Karl Marx

De organisatie van de arbeidersklasse De Communistische Partij verbindt zich met alle krachten die

strijden tegen het kapitalisme en het burgerlijk systeem Ten tijde van Marx en het Communistisch Manifest zijn dat

De Chartistenbeweging in Engeland: een brede strijdbeweging voor sociale en politieke hervormingen

De opstandige Polen: hun strijdt voor onafhankelijkheid en voor een agrarische revolutie (het land aan diegenen die het bewerken)

De Duitse revolutionairen (ook de burgerlijke) die strijden tegen de monarchie

Page 59: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het organisatorisch werk van Karl Marx

De Bond der Communisten (1847-1850) Kan beschouwd worden als een “pré-Internationale” Geboren uit de (Duitse) “Bond de rechtvaardigen” Marx en Engels vormen deze om:

Verandering van naam Verandering van leuze Verandering van programma Verandering van statuten

Scheuring en ontbinding in 1850

Page 60: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het organisatorisch werk van Karl Marx

De (Eerste) Internationale (1864-1872) Door de ontwikkeling van het kapitalisme - als wereldsysteem -,

de groei van het proletariaat en de klassenstrijd is er nood aan een internationale arbeidersorganisatie

Op 28 september 1864 wordt de Internationale gesticht tijdens een bijeenkomst van arbeidersorganisaties uit geheel de kapitalistische wereld.

Page 61: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het organisatorisch werk van Karl Marx

De (Eerste) Internationale (1864-1872)De inhuldigingsrede van Karl Marx

Vaststellingen: Rijkdom en armoede nemen toe . Uitbuiting en armoede zijn een ondragelijke sociale pest

geworden in de wereld Na de nederlagen van de revoluties van 1848 kende de

industrie een niet te stuiten opgang, nam de politieke reactie toe, greep wanhoop de arbeidersbeweging aan en werden de arbeidersleiders ofwel vervolgd, ofwel omgekocht.

Page 62: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het organisatorisch werk van Karl Marx

De (Eerste) Internationale (1864-1872)De inhuldigingsrede van Karl Marx Maar dertig jaar later heeft de arbeidersbeweging opnieuw haar

eerste successen In Engeland dwingt de Chartisten-beweging de 10 uren

werkdag af. Kennen de coöperatieven in een groeiend succes

(deze zijn nuttig als sociale ondersteuning, als instrument van de klassenstrijd maar ze vervangen de strijd voor de bevrijding van de arbeidersklasse niet)

Page 63: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het organisatorisch werk van Karl Marx

De (Eerste) Internationale (1864-1872)De inhuldigingsrede van Karl Marx

De taken van de Internationale zijn: De emancipatie van alle arbeiders in de wereld Strijd leveren tegen slavernij en racisme De bewegingen voor nationale onafhankelijkheid ondersteunen Vechten tegen alle feodale krachten

Page 64: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het organisatorisch werk van Karl Marx

De (Eerste) Internationale (1864-1872) De Internationale was democratisch georganiseerd.

Op de jaarlijkse congressen werd (telkens) een algemene raad gekozen

De Internationale kon geen richtlijnen geven wel advies

Beste voorbeeld: de Adressen van Karl Marx over de Frans-Duitse oorlog van 1870 en de Commune van Parijs van 1871

Page 65: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het organisatorisch werk van Karl Marx

De (Eerste) Internationale (1864-1872) Na de nederlaag van de Commune van Parijs slaat de verwarring,

de ontgoocheling en de ontmoediging toe De Internationale is verdeeld over de vraag welke lessen de

arbeidersbeweging kan trekken uit de nederlaag van de Commune Het anarchisme ondermijnt de Internationale. Bakounin zaait

onrust en verdeeldheid De Internationale wordt (feitelijk) opgeheven in 1872 De taak van de internationale arbeidersbeweging is nu sterke

nationale massapartijen organiseren.

Page 66: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Het organisatorisch werk van Karl Marx

De Tweede Internationale (1889 - ???) 1889 stichting van de Tweede Internationale te Parijs op initiatief

van F. Engels Steunt zich op het marxisme, F. Engels levert kritiek op het

reformisme 1904: zware discussie: macht veroveren via parlement of via

socialistische revolutie 1914: de belangrijkste SD partijen kiezen voor “hun”

imperialistische burgerij 1919: stichting van de Derde Internationale (1919-1943)

Page 67: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Wat MARX werkelijk heeft gezegd

We overliepen (al te snel):Het leven van Karl MarxHet historisch en dialectisch materialisme

of Wetenschappelijk SocialismeDe kritiek op het kapitalisme economisch systeem

De antagonistische tegenstellingen van het kapitalisme De uitbuiting (meerwaarde theorie), De concurrentie (crisis)….

Page 68: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

Alsook, wat MARX heeft gezegd over:De staat:

Dictatuur van de burgerij De socialistische revolutie

Dictatuur van het proletariaatDe organisatie van de arbeidersklasse

De Communistische Partij De Internationale

Page 69: Marx voor beginners

MARX VOOR BEGINNERS

De studie en de toepassing van het marxisme

dringen zich op, in de verscheurde wereld van vandaag

IMAST levert haar (bescheiden) bijdragen voor de bevrijding van de werkers door het uitgeven van Marxistische Studies, het organiseren van vormingen en het beheren van een uitstekend documentatiecentrum

www.marx.be